fit
Nieuw
Veertig gevechtsklare divisies
te leveren voor West-Europa
Minister Teuiings verdedigt
met een worm hort B.V.D.
Accoord van kracht
Kostbaar geschenk voor
Katholieke universiteit
DRENTE
DAGBLAD VOOR ALKMAAR
Verzorging
in het leger
N.A.V.O. besluit in beginsel
Argumenten van Eisenhower
gaven volledige doorslag
Tweede Kamer
Regering zal Friese kwestie
in ernstige studie nemen
35 ontslagen
in Beverwijk
De bestandslinie in Korea
pief
Het Drentse
Volkskarakter
ie van Oers
en opnieuw
erkt
EN OMGEVING
Het Westen maakt
zich sterk
Zware offers voor
de vrijheid
Verkeer en
Waterstaat
Vliegramp boven
Kandal?
52.000 woningen
in dit jaar?
Montgomery
bij Dr. Drees
Mossadeq naar
Den Haag?
Gift van Canada
'y»'a
>'Bs
°o>. 3»s
angeboden:
Prima Radiotoestel,
:ijs f 50.Koren-
oemstr. 16, Alkmaar.
heeft lang de naam
gehad de meest on
vruchtbare provincie
van ons land te zijn.
Maar zij is niet on
vruchtbaar, haar be
woners zijn mensen,
die, gevormd door
het land waarop zij
werkten en door de
omstandigheden
waaronder zij leef
den, door hun noeste
arbeid waardevolle
bijdragen leveren tot
het welzijn van ons
vaderland
K. VAN DER KLEY,
leider van de Volks
hogeschool
„OVERCINGE
HAVELTE"
schreef hierover een
zeer belangwekkend
boekje
met 16 foto's
Prijs: gebonden f 2.50
Een uitgave van de
KINHEIM-
UITGEVERIJ
HEILOO
Verkrijgbaar in de
boekhandel
uden draden spinnen
ning haar. Inmiddels
:ens deed hij een stap
loor getrouwen. Aan
inda; aan het hoofd-
;n en aan het voeten-
aofdames en lakeien
mter zag, dat hij de
handen zou krijgen,
zeide, daarna terug
sggen, hoe hij heette,
als zij dan zijn naam
ontvoeren.
VUUVWWUWWWWW
Abonnementsprijs t 5,30 per kwartaal, f 1.77
per mnd., inclusief incasso. Advertentie-tarief
per -ditie 16 ct. per m.m„ minimum f 2,50;
In alle edities 26 ct. per m.m., minimum f 4.
familieberichten 20 ct., resp. 30 ct. per m.m.
Bij contract belangrijke korting. Directeur:
E. M. Stumpel. Hoofdredacteur: H. N. Smits.
Bankrelaties: Noorderbank, Nederl. Credietbank
HET EEIT
Buiten God is 't nergens
veilig. (Vondel)
VAN HEDEN
Pagina 1
Woensdag 28 November 1951 46e Jaargang No. 12335
Kantoren: HOORN, Draafsingel 59, teL 4243, Grote Noord 77, teL 4362 K 2290; ALKMAAR, Rilsevoort 52, teL 2046, (2 lijnen), K 2200; DEN HELDER, Keizerstraat 89, teL 2800 K 2230; SCHAGEN, Molenstraat 52. teL 459 K 2240
DREIGT ER enig misverstand
over de wijze waarop en in mate
waarin de Overheid zich bemoeit
^v..,®aan bemoeien met de
geestelijke en maatschappelijke
verzorging in het leger?
De It.-kol. aalmoezenier Croo
nenburg die elders in dit blad
m het algemeen een lans breekt
voor de aan de gang zijnde Thuis-
front-actie, moet voor de KRO-
microfoon, in het kader van de
acue „Baas boven Baas" gespro-
ken hebben over een uitlating
van minister Staf, toen in de
Tweede Kamer, bij de behande
ling van de begroting van Oor
log, gesproken is over de nieuwe
regeling, welke de minister wil
treffen voor de „maatschappe
lijke" ontwikkeling van de sol
daat De Aalmoezenier zou nu
voor de microfoon gezegd heb
ben wij hebben liem zelf niet
kunnen horen dat als de mi
nister verklaard heeft, „van het
particulier initiatief der Thuis
fronten niets te hebben bemerkt"
dat verbazing wekt, terwijl op
hun beurt de Thuisfronten niets
bemerkt hebben van de minis
ter
Dergelijke dingen zijn geschikt
om verwijdering te wekken, waar
eensgezindheid past. Laten wij
daarom de dingen even uit el
kaar houden.
Minister Staf is al geruime tijd
van plan, maatregelen te nemen
voor een meer-geregelde maat
schappelijke ontwikkeling van de
militairen, waarmee de z.g. wel
zij nsverzorging samenhangt. Er
is toen eerst al misverstand ge
weest over de aanvankelijke uit
drukking, welke de minister in
dit verband bezigde, dat het hier
om „staatsburgerlijke opvoeding"
zou gaan. Dat was fout. Nu gaat
het dus om maatschappelijke
ontwikkeling. De Minister liet in
de Kamer, naar aanleiding van
opmerkingen o.a. van de heren
Fens (KVP) en vooral van de
heer Fokkema (A.R.), welke
laatste nogal fel van leer trok,
blijken, dat hij een breed samen
gestelde Raad van Overleg en
Advies gewenst had, waarvoor
hij bereids een Directeur-Gene
raal aanwees, die zou beginnen
met concentreren en taakverde-
len. Daar schrok men ook weer
van.
Nu zei de Minister ook, en
daar slaat blijkbaar het verwijt
van aalmoezenier Croonenburg
op, dat hij in de loop der maan
den sinds zjjn aankondiging van
dit plan, verwacht had, dat men
van particuliere zijde, ook van
de Thuisfronten dus, op dit ge
bied al wat had ondernomen.
Bedoelde Z.Exc. dus, dat men
al eerder iets had moeten doen
in de richting van de samenwer
king voor de werkzaamheid van
zulk een Raad? Men zou menen-
dat als de minister een plan
heeft, om van zijn kant iets te
gaan ondernemen op een terrein,
waar sinds jaren particuliere or
ganen werkzaam zijn, hij, minis
ter, zou zorgen, dat deze organen
en andere betrokkenen, tot be
spreking en overleg zouden zijn
uitgenodigd. Dat is blijkbaar niet
gebeurd. En de minister zei nu
inderdaad: „Ik heb er niets van
gemerkt, dat het particuier ini
tiatief al iets verwezenlijkt heeft,
het heeft gezwegen". Maar is
hier kennelijk bedoeld: het ver
wezenlijken van die samenwer
king. Had de minister verwacht,
dat de Thuisfronten bijv. zich
tot het Departement hadden ge
wend met de vraag, of zii asje
blieft mee mochten doen? Moch
ten de Thuisfronten niet veeleer
verwachten, dat het departement,
voor en aleer in deze een stap
te doen, zich dadelijk met de
particuliere organisaties e.d. zou
den verstaan?
Maar in elk geval kan de
minister niet bedoeld hebben,
dat de Thuisfronten op hun
terrein van geestelijke en
maatschappelijke zorg niet ac
tief zijn! Zij doen wat zij kunnen
en dat weet de minister, die im
mers enige tienduizenden gul
dens subsidies op zijn begroting
heeft staan voor het Thuisfront-
werk en Militaire Tehuizen e.d.
Of dit genoeg is en of het ge
vaar niet bestaat, dat er Seld,
aanvankelijk bestemd voor het
Thuisfrontwerk e.d., nu besteed
zal worden aan een nieuwe
dienst van maatschappelijke ont
wikkeling e.d. in het leger, dat
moet nog maar eens uitgezocht
worden In zijn elders gepubli
ceerd interview mernt de Aal
moezenier v. Croonenburg op,
dat er voor Katholiek Thuisfront
f 30.000.op de begroting staat.
Maar er staat ook f 3(h000.— op
voor de Centrale van Katholieke
Militaire Tehuizen en f 10.500.—
voor die Centrale voor Indonesië.
Waartegenover de Aalmoezenier
kan opmerken, dat Katholiek
Thuisfront in de afgelopen jaren
20 millioen besteed heeft aan
de verzorging van onze jongens
in Indonesië! En dat Thuisfront
vorige jaren een to n subsidie
kreeg en nu maar f 30.UUU.—
Er is dus nog wel een en ander
uit de doekjes te doen. En dat
zal ook wel gebeuren. Alleen kan
de algemene zaak slechts ge
diend zijn, wanneer misverstan
den worden voorkomen In al-
wachting daarvan doet men goed
het verslag van het bedoelde in
terview elders in dit nummer te
lezen en..— er naar te hande
len!!.—.
Een patrouilleboot van de Britse Marine-patrouillediensten
heeft in een onverwachte overval een bende Egyptische
plunderaars, die al weken de haven van Port Said onveilig
maken, ingerekend. Een Egyptenaar, die als de leider van de
bende werd aangeduid, is aan boord gefouilleerd. Volgens op
hem gevonden papieren is hij gedeserteerd uit het Egyptische
leger. Britse militaire politie, aan wie de bende na onder
vraging is uitgeleverd, leiden enige bendeleden weg, die
betrapt zijn een boot te stelen in de haven van Port Said.
Uit de resolutie volgt, dat de
kern van dit leger door het ont
worpen Europese leger dient te
worden verschaft en zal bestaan
(Van onze parlementaire redacteur)
Bij de debatten over de begroting van „Binnenlandse Zaken",
die gisteren in de Tweede Kamer werden voortgezet, kwam nog
maals de Binnenlandse Veiligheidsdienst ter sprake. Freule Wit-
tewaal van Stoetwegen (C.H.) meende, dat deze dienst nog
steeds met kinderziekten worstelde. De heer Welter sprak van
een uitbreiding met de snelheid van een woekerplant en ook
wilde hij weten welke taken een bedrag van 3 millioen vor
derden.
De heer Goedhart (P.v.d.A.)
uitte zich minder scherp dan bij
vorige gelegenheden. Hij kon
zelfs waardering opbrengen voor
bepaalde kanten van de techni
sche dienst („hoe weet je dat?"
riepen de communisten), maar de
publicatie over de Tsjechische
GEVOLG VAN STOPGEZETTE
GROENTENEXPORT
Bii de conservenfabriek van
de N.V. Gebr. Docter te Bever-
wiik hebben 35 arbeiders hun
ontsla? aangezegd eekregen.
Hoewel het bedrijf een sei-
zoenbedrijf is en als regel bij de
aanvang van de wintermaanden
wegens vermindering van de
productie tot ontslag van een
aantal overtollige arbeidskrach
ten moet worden overgegaan,
heeft de directie ditmaal meer
arbeiders moeten ontslaan dan
in andere jaren, daar door de
gestagneerde export van groen-
tenconserven naar Engeland een
belangrijk deel van de orders
tijdelijk is geannuleerd.
LIJK AANGESPOELD
OP TEXEL
Gistermorgen is bij de Sluffer
(Texel) het lijk aangespoeld van
een man van onbekende nationa
liteit. Het was gekleed in een
blauwe trui en miste beide on
derbenen. Het stoffelijk overschot
is ter identificatie naar Den Burg
vervoerd. Men vermoedt, dat het
hier een lid betreft van de Engel
se zeeverkenners, die enige tijd
geleden met hun jacht op de
Noordzee zijn vergaan.
SLANSKY GEARRESTEERD
WENEN, 27 Nov. (Reuter).
Rudolf Slansky, voormalig alge
meen secretaris van de Tsjecho-
slowaakse communistische partij,
is gearresteerd onder beschuldi
ging van spionnage en van al zijn
officiële functies waaronder zijn
lidmaatschap van de nationale
vergadering, ontheven, aldus
heeft president Clement Gott-
wald op een ministers bijéén
komst verklaard. Het kabinet
heeft dit besluit van Gottwald
met algemene stemmen goedge
keurd.
spionnage-affaire noemde hij een
opeenstapeling van blunders. Van
een ernstige zaak was een cari-
catuur gemaakt. In zijn antwoord
gaf minister Teuiings toe, dat de
omstreden mededelingen, uit pu
blicistisch oogpunt bezien, niet
geslaagd waren. Teveel was er
gesproken over details en ook de
B.V.D. had niet moeten worden
genoemd. Intussen nam hij de
verantwoordelijkheid voor een en
ander ruiterlijk op zich. De publi
catie was geschied op zijn initia
tief. Hoofdzaak bleef echter, dat
de mededelingen voor 100 pet.
juist waren. Ook noemde minis
ter Teuiings nu de naam van de
spion, die als König werd aange
duid. Het is een zekere mr.
Krantz, een Nederlander dus, die
in verzekerde bewaring is gesteld
en die straks zal moeten terecht
staan. In het algemeen bleef de
minister zich op' het standpunt
stellen, dat indien men een Bin
nenlandse Veiligheidsdienst nood
zakelijk acht, men een dergelijke
dienst ook in staat moet stellen
om behoorlijk te functionneren.
(Vervolg op pag. 6)
ROME, 27 Nov. (Reuter-A.P.) Dinsdag hebben de ministers
van buitenlandse zaken, defensie en financiën van de Noord-
Atlantische Verdrags-Organisatie (N.A.V.O.) te Rome een resolu
tie goedgekeurd, waarin zij zich in beginsel verbinden om tegen
het midden van 1952 een volledig geoefend en uitgerust leger
van 40 divisies in West-Europa te hebben. Het vraagstuk hoe
deze eerste stap naar „volledige militaire veiligheid" moet wor
den bekostigd, zal in de komende zes weken worden behandeld
uit nauw aaneensluitende Franse,
Duitse, Italiaanse en Benelux-
divisies.
Dinsdagavond zijn de plaats
vervangers van de ministers er
in geslaagd twee afzonderlijke,
door de Verenigde Staten en de
Benelux ingediende resoluties
samen te smelten. De Benelux-
resolutie vroeg om uitbreiding
van het Europese leger, teneinde
Engeland, Noorwegen en Dene
marken te omvatten.
Men gelooft, dat de Benelux
nog steeds de voorkeur geeft aan
een leger zonder de politieke
bovenbouw, die Engeland er van
zou weerhouden zich bij het
Europese leger aan te sluiten.
Voorstel Schuman aanvaard
Het verluidt evenwel, dat gene
raal Eisenhower, die Maandag in
de Raad sprak en de bijeenkomst
van Dinsdag bijwoonde, het in
stellen van een leger in de Dins
dagmorgen door de Franse mi
nister van buitenlandse zaken,
Schuman, uiteengezette vorm
heeft goedgekeurd. Men gelooft,
dat deze vorm een politieke bo
venbouw zou verschaffen en niet
het opnemen van Britse of Scan
dinavische strijdkrachten op dit
ogenblik behelst.
Voorts zou Schuman de Raad
hebben meegedeeld, dat de Pa-
rijse conferentie had aanbevolen
het Europese leger te organiseren
op basis van nationale divisies,
samengesmolten in internationale
corpsen van elk 80.000 man: in-
fanterie-divisies voor vredestijd
zouden 13.000 man tellen en pant
ser- en gemotoriseerde divisies
12.600 man. Elk van deze een
heden zou voor oorlogstijd een
reserve van 2000 man hebben.
Duitse eenheden
Schuman zou nog hebben ver
klaard, dat in het Europese leger
Valentia radio seint, dat van
het vliegveld Shannon om 23.45
.uur een bericht is ontvangen,
waarin schepen op 120 mijl
Zuid-Westelijk van Landsend
wordt verzocht uit te zien naar
een mogelijk vliegtuigwrak of
lichtfakkels.
Dr. Ir. Z. IJ. van der Meer,
directeur-generaal van de volks
huisvesting, heeft gisteravond
ter gelegenheid van het leggen
van een herdenkingssteen in de
eerste 20 „vrije ïijdswoningen"
te Culemborg verklaard, dat in
de eerste negen maanden van
dit jaar 42.000 woningen gereed
kwamen en dat men hoopt de
laatste drie maanden dit aantal
tot ongeveer 52.000 op te voeren
V.S. OVERWEGEN NOG
STEEDS DOLLARLENING
PERZIË
WASHINGTON, 27 Nov. (Reu
ter). Het Amerikaanse depar
tement van buitenlandse zaken
heeft vandaag verklaard, dat de
Ver. Staten noch rechtstreeks
noch zijdelings de Perzische rege
ring" hébben toegezegd, dat haar
verzoek om een dollarlening zal
worden ingewilligd. Het verzoek
wordt nog steeds overwogen en
het is nog niet bekend, welke be
slissing zal worden genomen.
Duitse eenheden geleidelijk zou
den worden ingevoegd tot in 1954
een totaal van 12 Duitse divisies
zou zijn bereikt; dan zou de Euro
pese gemeenschap als geheel 43
divisies hebben. Bij deze aantal
len zouden niet gerekend zijn
nationale troepen voor dienst
overzee of bijdragen aan inter
nationale strijdkrachten in Korea,
Berlijn of Wenen, alsmede poli
tieke troepen. Geloofd wordt, dat
Schuman heeft medegedeeld, dat
nog geen overeenstemming is be
reikt over een gemeenschappelijke
begroting voor het Europese leger,
over de vorm van het boven
nationale gezagsorgaan,' of over
de benoeming van officieren.
Het contact met Adenauer
Acheson zou bijzonderheden
hebben gegeven over de uitge
werkte regelingen voor over
dracht van de macht aan de rege
ring te Bonn en voor het regelen
van de positie der voormalige
bezettingstroepen. Ook zou hij
hebben meegedeeld, dat overeen
gekomen is dat West-Duitsland
het recht van beroep op de Atlan
tische Raad dient te hebben, in
dien de geallieerden van hun voor
geval van nood gereserveerde
macht zouden gebruik maken om
een aan het bewind komen van
een totalitair regiem te voor
komen.
Een woordvoerder van de Navo
heeft meegedeeld, dat op de hui
dige bijeenkomst van de Raad
niet zal worden gesproken over
Duitse deelname aan het Atlan
tisch Pact.
Veldmaarschalk Lord Mont
gomery, de plaatsvervangend op
perbevelhebber van de N.A.T.O.-
strijdkrachten, heeft gistermiddag
een onderhoud gehad met de
minister-president dr. W. Drees
in diens kabinet, 's Morgens heeft
de veldmaarschalk besprekingen
gevoerd met de chefs van staven
in het ministerie van Marine en
met de beide staatssecretarissen
op het ministerie van Oorlog.
Vandaag is Montgomery weer
vertrokken.
TEHERAN, 27 Nov. (Reuter).
De Perzische minister-president
Mossadeq zal zich naar Den Haag
begeven om de zitting van het
Internationale Gerechtshof over
het Engels-Perzische oliegeschil
bij te wonen, indien het Hof Per-
zië hierover wil horen, aldus is
te Teheran bekend gemaakt.
Vice-premier Hoessein Fatemi
heeft verklaard, dat een petitie
wordt opgesteld, waarin de be
voegdheid van het Hof in deze
zaak betwist wordt. Indien het
Westen er niet toe overgaat Per
zische olie te kopen, zal Perzië
de olie aan de Oost-Europese lan
den verkopen, zo voegde Fatemi
er aan toe.
CANDIDAAT-NOTARIS TOT
4 JAAR VEROORDEELD
,Vier jaar gevangenisstraf met
aftrek" luidde gistermorgen het
vonnis, dat de Haagse arrondisse
mentsrechtbank heeft geveld in
de zaak tegen de 48-jarige candi-
daat notaris E. L. M. P. uit Den
Haag, aan wie ten laste was ge
legd, dat hij zich in de jaren 1947
tot 1951 schuldig heeft gemaakt
aan valsheid in geschrifte, meer
malen gepleegd en aan verduis
tering.
Zittend op hun stalen helmen tekenen de silhouetten van beide
Amerikaanse soldaten zich af tegen de loodgrijze Koreaanse
avondlucht. De rechtse zit te genieten van iets eetbaars, dat
hem opgestuurd is van thuis, zijn vriend leest een brief. De
kans op een vredig Kerstfeest in hun vaderland is door de
wapenstilstandsbesprekingen weer wat groter geworden. Zij
wachten maar rustig af en maken zich nog niet te veel
illusies.
VERGADERING V.N.
UITGESTELD
PARIJS, 27 Nov. (A.F.P.).
Van officiële zijde wordt verno
men, dat de algemene vergade
ring der Verenigde Naties, die
aan het einde van deze week
bijeen zou komen, tot de volgende
week is uitgesteld.
ROMEINSE PAROCHIES
OFFERDEN 20 MILLIOEN
voor Noord-Italië
ROME (KNP). In Rome
gaat de inzameling van gelden en
goederen voor de slachtoffers van
de watersnood in de Po-vlakte nog
steeds met grote edelmoedigheid
voort Alleen reeds in de 120 pa
rochiekerken van de stad zijn
tot leniging van deze nood tot
dusverre meer dan 20 millioen
lire bije engebracht. Mgr. Badeli,
de leider van de Pauselijke Hulp
actie is na een bezoek aan de ge
troffen gebieden in Rome terug
gekeerd. Vandaar uit leidt hij
verder de actie.
Afgevaardigden van 23 landen zijn te Brussel bijeen om een
nieuwe organisatie in het leven te roepen voor de emigratie
van Europa's overbevolking; de Internationale Vluchtelingen
organisatie wordt namelijk binnenkort opgeheven. De afge
vaardigden van Nederland en Paraguay aan de conferentie
tafel.
Gistermorgen bood in de col
legezaal van de medische facul
teit van de R.K. Universiteit te
Nijmegen de ambassadeur van
Canada, de heer P. Dupuy, ver-
TOKIO, 27 Nov. (Reuter).
De volledige delegaties van ver
bondenen en noordelijken hebben
te Panmoendjon de overeenkomst
inzake de bestandslijn bekrach
tigd. De overeengekomen lijn zal
bestandslijn worden als binnen
30 dagen een wapenstilstand
wordt getekend. Zij zal dan lopen
in het midden van een vier kilo
meter brede bufferzone, die de
troepen van beide partijen zal
scheiden.
Behalve over de uitwisseling
van de krijgsgevangenen moet
men het nog eens worden over
de regeling van het staken van
het vuren en de aanbevelingen
aan de politieke autoriteiten van
beide zijden.
De noordelijken hebben zich
inmiddels bereid verklaard het
voorstel van de verbondenen te
overwegen, dat beide zijden on
middellijk gegevens over de ge
vangenen verzamelen om de uit
wisseling te vergemakkelijken als
eenmaal een wapenstilstand is
getekend.
Waarborgen
Hierna deed admiraal Joy een
voorstel in verband met hetgeen
hij het belangrijkste onderdeel
van de kwestie der regeling van
de wapenstilstand noemde, name
lijk de waarborg, dat de vijande
lijkheden niet hervat worden. Joy
stelde voor het toezicht daarop
gemeenschappelijk te organiseren
door het aanstellen van inspectie-
groepen, die in haar werkzaam
heden niet beperkt zouden wor
den. Hieraan zouden regelingen
moeten voorafgaan voor t terug
trekken van de troepen uit de
gedemilitairiseerde zone en voor
het burgerlijk bestuur van de
zone.
gezeld door dr. J. G. Mallone,
cultureel attaché bij het hoge
commissariaat van Canada te
Londen, namens zijn regering en
mede namens het „Canadian
Committee for Universal Recon
struction", een zestal kostbare
microscopen aan voor de prae-
clinische afdeling van de medi
sche faculteit.
Aanwezig waren dr. P. J. Hoef
nagel, curator, de rector-magni-
ficus prof. dr. M. Goemans, prof.
dr. H. J. Janssen, secretaris van
de senaat, de burgemeester van
Nijmegen, mr. Ch. Hustinx, de
professoren der medische facul
teit, de senaat van het Nijmeegse
studentencorps en tal van medi
sche studenten.
Prof. dr. Goemans begroette de
gasten en herinnerde met grote
dankbaarheid aan de heldhaftige
hulp van Canada bij de bevrij
ding van Nederland. Hij was zeer
getroffen door de milde gaven,
welke thans weer geschonken
worden voor de Universiteit van
Nijmegen.
De heer Dupuy was blij hier
aanwezig te kunnen zijn en blijk
te kunnen geven van de vriend
schappelijke verhouding tussen
Nederland en Canada, welk land
gaarne zijn beste krachten gaf
voor de bevrijding van Nederland
en ook bereid is hulp te verlenen
voor de wederopbouw van het
getroffen Nederland.
Van het hoofdgebouw der me
dische faculteit wapperden de
Nederlandse en de Canadese vlag.