Japanners overvallen PEARL HARBOUR
Schaf de deviezencertificaten af
i
I
I
Vooroverleg over R. T. C.
met de West beëindigd
SPORT
BANDJIR OVER JAVA
TER
maag!
Pacific-vloot werd verpletterd
nog voor alarm kon worden
gemaakt
RADIO
Regering te Djakarta weet
nog niet wat zij wil
in het kort
PALIER
denauer
■gejouwd
ZONDAG 7 DECEMBER, NU TIEN JAAR GELEDEN....
Naar wij vernemen:
Scheepsberichten
Gruwelijke vondst
Dr. Schacht adviseerde Indonesië:
door Leo Broeksmit
DONDERDAG 6 DECEMBER 1951
PAGINA 5
TEL.
3641
boek van
D KIPLING
n in India
Jl. kan u zulk
en boeiend
iet z'n duizen-
kers schenken
Avontuurlijk!
Spectaculair!
in, tot 10 jaar
rlijke geleide.
rijn slgaretten-
geimporteerde
oeven over ons
reven verhalen
eer het
500 gram 30 ct
500 gram 37 ct
29 -36 c
45-49 c
500 gram 25 ct
)0 gramspak 33 Ct
gramspak 40 Ct
gram
I gram
t rijst,
gebruik,
49 ct
500 gram
100 gram
100 gram
ca. 200 gr.
>0 gramspak
gramsbeker
-48-50-
liter (maatje)
500 gram
18 c
38 c
36 c.
85 c.
54 c
59 c
52 c
22 c
43 c
t/m 15 Dec.
S p. paar 27 Ct
LONDEN
(A.P.). Dr. Konrad
leeft gisteren in Lon
end doorgebracht met
door de stad en arri-
n lunchtijd op num-
iwningstreet, waar hij
ting met de Britse
verschillende andere
ders zou hebben,
n die voor de woning
nier stonden te wach
ten de kanselier met
ran pamfletten, waar-
stond: „Ga terug,
Toen hij uit zijn auto
relkomde de menigte
id „sieg heil" geroep,
ie arresteerde drie
ejaarsgroeten
ir Indonesië
TA, 5 Dec. (Aneta)
mdse programma van
ibliek Indonesia zal
ige jaren, orp oude
bij monde van de
roeten overbrengen
onesië wonende Ne-
van hun familieleden
id. Deze familileden
hriftelijke opgaven
irtoe richten aan Ra
ck Indonesia, Neder-
amma, Medan Mer-
4, Djakarta
De controletoren van de vliegbasis Hickam-Field verrijst onge
veer vijftien meter boven het eiland en vanaf de uitkijkpost
heeft de bediening van de toren een prachtig uitzicht op Pearl
Harbour en op het kanaal, dat langs het Fort Kamehamèla naar
zee gaat. Nu een zilveren band in het opklarend morgenlicht.
Kolonel Farthing heeft zijn kijker genomen en tuurt er de lucht
mee af. Als hij de lenzen op Pearl Harbour richt, ziet hij de
donkere contouren van slagschepen, kruisers en torpedoboot-
jagers. Het zijn er meer, dan hij ooit bij elkaar gezien heeft.
„Hé, wat is dat?
„Wat?" vraagt Bertiholl.
„Die vrachtboot ginds. Er stormt
een torpedoboot,] ager op af. De
jager seint met de lamp..— Wat
seint ie?"
De marconist in die toren spelt
de letters....wi....e
„Dat is vreemd," mompelt
Farthing. „En moet je die jager
zien lopen. Het ziet ex naar uit,
dat het ernst is.
Nog een! Wefr een! Bommen!
Met hun neus op het scherm
volgen Lockard en Elliott op dat
puntje van het eiland de nade
rende vliegtuigen. De radar laat
zien, dat de toestellen met ma
ximum snelheid op hen afkomen.
Als goed gerichte projectielen...
Om half acht komt de vrachtwa
gen de beide soldaten voor het
ontbijt halen.. Als Lockard en El
liott hun auto sluiten, komen de
vliegtuigen, die zij waarnamen,
pal boven hun hoofden over. Ze
zijn evenwel zo hoog, dat ze te
zien noch te horen zijn.
Vijf en twintig minuten later
zien Farthin en Bertholl vanuit
de toren op Hickam een lange
dunne streep van vliegtuigen na
deren. Ze komen uit de richting
Kanuaï. Marinetoestellen? Vlieg
tuigen van de mariniers?
„Verdraaid!" roept Farthing uit
,,'t Zijn realistische oefeningen,
als je 't mij vraagt! Die mariniers
halen weer eens een stunt uit.'t
Zal mij benieuwen, wat die pret-
hoofden al zo vroeg tegen de ma
rine van plan zijn.
PROGRAMMA
VRIJDAG 7 DECEMBER 1951
HILVERSUM I, 402 m.
7.00—24.00 Kro.
Kro: 7.00 Nieuws; 7.15 Morgen
gebed en liturgische kalender;
7.30 Zendersluiting; 9.00 Nieuws;
9.10 Voor de huisvrouw; 9.30 Wa
terstanden; 9.35 Schoolradio; 9.45
Kamerorkest; 10.15 Symphonet-
të-orkest; 10.55 Gramofoonmu-
ziek; 11.00 Voor de zieken; 11.40
Gramofoonmuziek; 11.50 Als de
ziele luistert, causerie; 12.00 An
gelus; 12.03 Metropole Orkest,
(12.301233 Land- en Tuinbouw-
mededelingen)12.55 Zonnewijzer
13.00 Nieuws- en Kath. nieuws;
13.20 Militaire reportage; 13.25
Amusementsmuziek; 13.45 Voor
de huisvrouw; 14.00 Schoolradio;
14.20 Gramofoonmuziek; 15.00
Schooluitzending; 15.30 Kamer
koor; 15.50 Gramofoonmuziek;,
16.00 Voor de zieken; 16.30 Zen
dersluiting; 18.00 Nieuws; 18.15
„Kent de priester het leven?"
causerie; 18.25 Gramofoonmuziek;
18.35 Regeringsuitzending: Prof.
Dr. K. A. H. Hidding: „Indone-
sië's geestesleven"; 18.45 Voor de
jeugd; 18.55 Gramofoonmuziek;
19.05 „De uniformen van de lucht
macht", causerie; 19.15 Regerings
uitzending: Verklaring en toelich
ting"; 19.35 Pianoduo; 19.52 Ac
tualiteiten; 20.00 Nieuws; 20.08
De gewone man zegt er 't zijne
van: 20.15 Gramofoonmuziek;
20.30 „Aan 's lands grenzen",
klankbeeld; 21.10 Residentie
orkest; 21.35 „Om de toekomst
van Nederland", klankbeeld; 21.55
Operaconcert (pl.m. 22.10 „De no
ta Rutten en het voortgezet on
derwijs", causerie); 22.45 „Ik ge
loof in ene heilige, katholieke
kerk," causerie; 23.00 Nieuws;
23.15 Amusementsmuziek; 23.30
24.00 Lichte muziek.
HILVERSUM II, 298 m.
7.00 Vara; 10.00 Vpro; 10.20
Vara; 12.00 Avro; 16.00 Vara;
19.30 Vpro; 21.00 Vara; 22.40
Vpro; 23.00—24.00 Vara.
Vara: 7.00 Nieuws; 7.15 Och-
tendgvmnastiek; 7.30 Zenderslui
ting; 9.00 Nieuws en weerberich
ten; 9.12 Gramofoonmuziek; 9.50
Voor de huisvrouw; Vpro: 10.00
„Thuis", causerie; 10.05 Morgen
wijding; Vara; 10.20 Gram.muz.;
10.30 Schoolradio; 10.50 Voor de
zieken; 11.20 Voordracht; 11.40
Cello en piano; Avro: 12.00 Dans
muziek; 12.30 Land- en tuin-
bouwmededelingen; 12.33 Sport
en nrognose; 13.00 Nieuws; 13.15
Mededelingen of gramofoonmuz.;
13.20 Orkestconcert; 14.00 Kook-
praatie; 14.20 Gram.muziek- 15.40
Voordracht: Vara: 16.00 „Wij en
de muziek", muzikale causerie;
16.30 Zendersluitin?: 18.00 Nieuws
18.15 Felicitaties; 18.45 „Denk om
de* bocht"; 19.00 Kinderkoor;
19.15 „Beurs en buikriem", cau
serie; Vpro: „Televisie en vrije
tiid." causerie: 19.50 Berichten;
20.00 Nieuws: 20.05 Boekbespre
king: 20.10 Gram.muziek; 20.30
„Benelux": 20.40 „Een sterk
volk", causerie; Vara: 21.00 ..Er-
nani". opera (acte III en IV);
21.50 Buitenlands weekoverzicht;
22.05 Moderne lichte muziek:
Voro: 22.40 „Vandaag", causerie:
22.45 Avondwijding; Vara: 23 00
Nieuws: 23.15 „In Huweliik en
Gezin", causerie; 23.3024.00 Or
gelspel.
TELEVISIE-PROGRAMMA
VRIJDAG 7 DECEMBER
N.C.R.V.
van 20.15—21.05
1. „Dertigduizend", kroniek van
actuele en interessante zaken.
2. „De Derde Kamer" of „De
smartelijke verdelging van de
ledigheid", dramatische klucht.
Pauze.
3. Egyptische kunst,
4. Dagsluiting.
Farthing Ijijt geanimeerd op
zijn onderlip terwijl hij de toe
stellen met zijn kijker volgt. Dan
plotseling betrekt zijn gezicht.
Het zijn helemaal geen marinetoe
stellen: het zijn geen vliegtuigen
van de mariniers en het zijn ook
geen vliegtuigen van het leger.
Er valt een voorwerp uit het
eerste vliegtuig. Het is kort en
dik en zwart. Het slingert heen
en weer. Nog één! Weer één!
Bommen!!!
Het vliegtuig duikt en trekt zich
dan weer zoemend op. Twee oran
je-rode schijven flitsen in de glans
va» de morgenzon.
„Jappen..„Jappenü!"
De schreeuw van Farthing gaat
verloren in het oorverdovend la
waai van de eerste bom, die het
slagschip „Arizona" splijt.
Op dat moment, even verschrik
kelijk als kort, kunnen de ogen
niet geloven wat zij zien en de
oren niet geloven wat zij horen
en zijn de mannen nauwelijks in
staat om die aanblik dat geluid
en die geuren op aarde en in de
lucht om te zetten in het een
voudig feit, dat dit de oorlog is.
Geen spaan ammunitie.
Om half zeven 's morgens was
in de haven van Pearl Harbour
een Japanse duikboot tot zinken
gebracht. Een van de voorlopers
van een massale Japanse vloot,
die al dagenlang onderweg is.
Een half uur later is een Japan
se vrachtboot nog even pools
hoogte komen nemen. Nu duikt
de ene na de andere golf Japan
se vliegtuigen uit de lucht en
ploffen de tbrpedotoommen oP de
machteloze Amerikaanse schepen.
Het grootste deel van de Ameri
kaanse vloot ligt in Pearl Har
bour voor anker.
De officier van dienst van het
informatiecentrum heeft de door
Lockard en Elliott gemelde vlieg
tuigen gehouden voor de ver
wachte Vliegende Forten.
De veertig minuten, welke la-
lagen tussen het tijdstip van de
melding en het ogenblik van de
:xp.
geheel onbenut gebleven.
De luchtdoelbatterijen van de
schepen spatten uiteen, zonder
ook maar één salvo te hebben
gegeven. Er is geen spaan
ammunitie. De Amerikaanse
vliegtuigen, welke vredig zij aan
zij geparkeerd stonden, worden
als kaartenhuizen in elkaar ge
drukt. Ze kunnen niet opstijgen,
want ze hebben geen benzine
en ze kunnen zich niet verweren
want de kanonnen en de mitrail
leurs zijn in revisie.
Niets, helemaal niets kan wor
den gedaan. Het is te Iaat voor
welke actie dan ook- Perl Har
bour is een hel van vlammen en
vuur, van roet en rook en van
gloeiende olie, drijvend en drui
pend tussen het geweld van bre
kend staal en barstend hout. Het
gekerm van de slachtoffers is niet
te veTStaan
Om tien uur is het gedaan. Is
het eindelijk gedaan. Om tien uur
trekt de vijand zich terug; een
luguber scheepskerkhof blijft
achter. Een verpletterde vloot
Een verplettering zoals Amerika
geen tweede heeft gekend. Het
slagschip „Arizona" is in de lucht
gevlogen, de „Oklahoma" is ge
kapseisd, de „West Virginia" en
de „California" zijn gezonken. Al
le andere slagschepen zijn zwaar
beschadigd. Alleen de „Pennsyl
vania," die in het droogdok ligt,
is er heelhuids van af gekomen.
Tweeduizend Amerikaanse solda
ten hebben het leven gelaten;
tweeduizend man zijn gewond.
zal minister Wemmers volgen
de week een bezoek brengen aan
zijn Wescluitse ambtgenoot dr.
W. Seebohin. De ministers zullen
elkaar te Hamburg treffen en
van gedachten wisselen over
Europese verkeersvraagstukken;
bestaan er plannen om in
Maastricht een monument op te
richten ter nagedachtenis van de
in 1944 gestorven schilder, teke
naar, graficus en glazenier Henri
Charles Jonas
hebben B. en W. van Amster
dam de Raad voorgesteld aan Ar-
tis over 1951 een aanvullend sub
sidie van hoogstens 120.000 gul
den te yerlenen;
werd te Marseille op verzoek
van de Nederlandse regering het
21-jarige Hollandse meisje B. T.
W. aangehouden, die in April
van dit jaar uit de Rekhense in
richtingen te Eibergen was ont
vlucht;
zijn de chansonnière Georgette
Hagendoorn en haar begeleider
Pierre Verdonck, die een tournee
door de West hebben gemaakt,
gisternacht op Schiphol terug
gekeerd.
MR. P. OUD 65 JAAR
ROTTERDAM. Burgemeester
Oud van Rotterdam vierde giste
ren zijn 65e verjaardag. Het His
torisch Genootschap „Roteroda-
mum" heeft ter gelegenheid
daarvan een boekwerk uitgege
ven „Mr. Oud, gezien door zijn
tijdgenoten".
Bijna alle politieke partijen zijn
onder de schrijvers vertegenwoor
digd. Het boek is geen lofdicht
geworden. Men heeft zich wel
degelijk critiek op sommige da
den en werken veroorloofd.
De Grote Oceaan is voor de Jap
pen. Malakka, Birma, Singapore,
Bombay Nederlands-Indië de Phi-
lippijnen, Go cam en het eiland
Wake liggen de spleetoog voar het
gri,jpen
„De vloot is op alles
voorbereid!...."
Over de reactie van Amerika op
de aanval op Pearl Harbour,
waarvan wij onze impressie be
werkten naar 'n artikel in „Licht
spoor," vertelt dr. J. Presser in
zijn boek over Amerika's ge
schiedenis interessante bijzonder
heden
De 7e December 1941 zo be
gint dr. Presser beloofde een
rustige Zondag te worden, althans
in Washington. Het was zonnig
weer en men was goed gemutst.
Presidten Roosevelt zat met zijn
vriend Harry Hopkins, „Harry the
Hop," een beetje uit te blazen
van de vermoeiende week en
werkte, in hemdsmouwen en zon
der das.jman zijn lang verwaar
loosde ptJ'stzegeiverzameling. Alle
ochtendbladen hadden in grote
opmaak het bericht van Frank
Knox, de minister van marine:
dat de vloot op alles, maar dan
ook op alles was voorbereid Om
kwart voor twee de president
zat juist een appel te schillen
ging de telefoon. Aan de andere
kant kwam dezelfde Frank Knox,
die dringend de Chief moest spre
ken en het bericht doorgaf van
de commandant van de Pacific-
vloot, inhoudend, dat de Japan
ners onverhoeds de Amerikaanse
vloot bij Pearl Harbour hadden
aangevallen het was géén ma
noeuvre, had de commandant
meegeseind.
De president legde zijn appel
neer en nam de telefoon weer van
de haak, om Cordell Huil zijn
minister van buitenlandse zaken,
de waarschuwing door te geven.
Vrijwel onmiddellijk ging een ma
chine op volle toeren draaien die
pas tot rust kwam in de zomer
van 1945, met de overgave van
Japan.
Abbekerk vertr. 5 v. Melbour
ne; Oranje 5 in Suezkanaal: Sa-
marinda vertr. 5 v. Ti.Priok-Se-
marang; T alisse 5 nm. Aden
verw.; Teiresias 5 v. Ptsudan-
Suez; Mataran 2 v. Balikpapan-
DonggaUi; Prins Frederik Hen-
Irik p. 4 kp. Ray-Le Havre; Wa
terman 4 610 m. W. Cocoseil,-
FremantleWillemstad 4 v. Ma-
deira-Laguaria; Amstelkerk 4 te
Antwerpen; Borneo 4 nm-. v.
Southampton-Genua; Poseidon
verw. p. 4 Azoren: Prins Philips
Willem 4 nm. te Le Havre; Ron
do 5 v. Tj.Priok te Singapore
verw.; Singkep 5 Tj.Priok verw.
Willem Ruys p. 4 ten Z. Socotra
eil.-Colombo.
OPENLUCHT-KRACHT-
STATION TE AMSTERDAM
AMSTERDAM. De gemeen
teraad van Amsterdam heeft gis
teren besloten tot de bouw en
inrichting van een openlucht
krachtstation (150 kilovolt) nabij
de centrale Hemweg en stelde
daarvoor een bedrag van
f 13.275.000,beschikbaar.
LIJK VAN OOST-DUITSE
VLUCHTELING
AMSTERDAM (Ass. Press). -
Een boer heeft gisteren op zijn
land in de buurt van het vlieg
veld Schiphol een rechtopstaand
lijk, met het hoofd naar heneden,
gevonden. De politie neemt aan
dat de man uit een vliegtuig is
gevallen of geworpen.
De politie heeft verder het
vermoeden dat de 35-jarige man
een vluchteling uit Oost-Duitsland
is. Nadere gegevens werden niet
bekend gemaakt, alleen dat hij
Duits geld en Duitse kranten bij
zich had.
Het ongeluk of de misdaad zou
twee dagen geleden gebeurd zijn
Het lijk was 75 centimeter diep
in de grond gedrongen.
Nog diezelfde Zondagmiddag bij
voorbeeld informeerde Roosevelt
tot driemaal toe, of men aan het
Panamakanaal paraat was. Men
was het nu, nü was men het.
Overal in Amerika was men het
nu. Het laatste brokje onverschil
ligheid kwam door de radio, toen
men hét programma na een korte
onderbreking voor het nieuws van
Pearl Harbour, onverstoord voort
zette met een reeks van adver
tenties: „Geef moeder een paar
Steunzolen met Kerstmis merk
Zoete wraak
Het wordt nergens ontkend
gaat dr. Presser een paar blad
zijden verder door dat Amerika
vóór Pearl Harbour hier en daar
in meerdere of mindere mate, is
te kort geschoten. Mapr na die
verstoorde Zondag gordde de hele
natie zich aaneen tot een presta
tie, die dan wel overal het merk
van mensenwerk draagt, maar
die ik in de wereldgeschiedenis
ondanks alles eenvoudig uniek
acht.
Om eens een klein voorbeeld
van die prestatie te noemen Prof-
A. de Haas vertelt over een ijs-
kastenfabriek, die een opdracht
kreeg machinegeweren te ver
vaardigen, welke de directie nog
nooit had gezien. Men bracht
pTompt 500 verbeteringen in het
onwerp aan, bespaarde 25 aan
materiaal, produceerde tenslotte
vijfmaal de toegezegde hoeveel
heid met tweemaal het aantal
arbeiders en leverde het product
af tegen één derde van de .oor
spronkelijk gecalculeerde prijs.
Wanneer er in de wereldge
schiedenis ooit egn zoete wraak
is geweest, dan is het de wraak
van Amerika op de aanval op
PeaTl Harbour.
Vrijdag 7 December is het 10 jaar geleden dat de Amerikaanse vlootbasis Pearl Harbour
onverhoeds werd aangevallen door Japanse duikboten en bommenwerpers, en vele Ame
rikaans oorlogsschepen zwaar beschadigd of tot zinken werden gebracht. Door dit feit
werden de Ver. Staten betrokken in de laatste wereldoorlog. Een bootje is de brandende
„West Virginia" genaderd om een matroos uit het muter te redden. Rook stijgt op uit het
middenschip, waar het schip het hevigst en fataal getroffen is. Op de brug (midden
boven) merkt men nog twee mensen op. Achter de tot zinken gedoemde „West Vir
ginia" ziet men nog een gedeelte van het slagschip „Tennessee".
DJAKARTA, 5 Dec. (Aneta) De minister van financiën van
Indonesië, mr. Wibisono, heeft tegenover de pers de juistheid
erkend van berichten, volgens welke dr. Schacht zou hebben
geadviseerd het systeem van de deviezencertificaten op te
heffen. Dr. Schacht adviseerde daarnevens om andere,
middelen te zoeken, die in de plaats moeten komen van het
systeem van de deviezen-certificaten, aldus de minister. „Het
is echter nog niet gezegd, dat de regering zal overgaan tot af
schaffing van de deviezen-certificaten".
„De Nieuwsgier" schrijft naar
aanleiding van de berichten over
de sluiting yanlü-tabaksondeme-
mingen, de moeilijkheden in de
theecultuur etc., in een hoofdarti
kel: „Hiet ziet er naar uit, dat de
export-cultures vastlopen. Er is 'n
dominerende oorzaak voor deze
ontwikkeling van zaken. Het feit,
dat de consequenties van het sy
steem van dé deviezencertificaten
thans vrijwel volledig in de bin
nenlandse economie voelbaar en
zichtbaar zijn gewqrden, is beslis
send voor deze ontwikkeling.
De invoering van het certifi
caten-systeem vond plaats aan" de
vooravond van een periode van
gunstige conjunctuur voor onze
export." aldus „De Nieuwsgier-"
De speculatie, dat het binnen
landse prijspeil voorshands slechts
op een afstand een opwaartse
tendenz zou volgen, bleek juist.
De voltooiing van het onvermijde
lijke proces van „aanpassing" van
het binnenlandse prijspeil aan de
nieuwe verhoudingen, viel samen
met een periode van dalende con
junctuur.
De theecultuur is in het alge
meen niet meer lonend, de tabaks
cultuur evenmin, de suikerindus
trie kampt met grote moeilijkhe-
DE K.L.M. EN DE
TOERISTENKLASSE
's-GRAVENHAGE. Het ziet
er naar uit, dat de K.L.M. in Mei
1952 zal beginnen met twee a drie
speciale N.Atlantische toeristen-
vluchten per week, terwijl over
wogen wordt dit aantal in het
hoogseizoen op te voeren tot 4 a
5 diensten per week. Het ligt in
de bedoeling hiervoor Lockheed
Constellations te gebruiken met
60 zitplaatsen (normaal 44). In
hoeverre ook andere vliegtuig
typen voor dit doel zullen wor
den gebruikt wordt thans door de
K.L.M. bestudeerd.
den. Het loonpeil is zodanig ge
stegen, dat de productie niet meer
in staat is de lonen en sociale las
ten te dragen.
De regering realiseert dit on
getwijfeld, maar tot dusver zijn
haar refacties weinig positief, zo
besluit het blad, dat waarschuwt,
het vraagstuk niet te lang in over
weging te laten blijven, „wil men
de situatie voorkomen, dat de
operatie slaagt, maar dat de pa
tiënt inmiddels is overleden."
Inmiddels heeft de directeur-ge
neraal van financiën, de heer
Kartadjumena aan „Pedoman"
verklaard, dat afschaffing van de
deviezen-certificaten zonder in
voering van een ander systeem,
bezwaarlijk zal zijn vopr de Staat.
Het certificaten-systeem brengt
jaarlijks 2% milliard Rupiahs op.
Hij erkende, dat het bestaan van
de deviezencertificaten in bepaal
de gevallen niet meer in overeen
stemming is met de situatie, doch
daarnaast mag men niet vergeten
dat het systeem nauw verhonden
is met de economische ontwikke
ling in Indonesië. Voorts zou af
schaffing een groot verlies bete
kenen vpor de exporteurs, de hui
dige koers brengt voor de expor
teurs nog een kleine winst op,"
zo zei de heer Kartadjumena, die
besloot met te zeggen, dat Indo
nesië een grote export dringend
nodig heeft.
SCHIPHOL. Met het K.L.M.
vliegtuig uit de West keerden in
ons land terug mr. J. R. A. van
Schaik en prof. J. C. C. van der
Grinten die in de West hebben
deelgenomen aan het vooroverleg
inzake een Ronde Tafel confe
rentie met de Nederlandse Antil
len en Suriname.
Mr. van Schaik deelde op het
vliegveld mede, dat met de gede
legeerden van Suriname en de
Antillen besprekingen zijn ge
voerd in Curacao en daarna in
Suriname over de nieuwe staat
rechtelij ke structuur tussen Ne
derland en deze beide gebieds
delen. De bedoeling van deze
samenkomsten was te komen tot
een voorontwerp voor de aan
staande Ronde Tafel conferentie,
die vermoedelijk in Maart 1952
zal worden gehouden. „Om deze
enigszins gemakkelijker te maken
aldus mr. van Schaik heb
ben wij uitvoerig van gedachten
gewisseld over dê hoofdzaken.
Er is een aantal punten opgesteld,
waarover voor een groot deel
overeenstemming bestaat. Andere
punten zijn voorlopig nog open
gelaten. Over de resultaten van
dit overleg zullen mr. v. Schaik
en prof. van der Grinten agn de
regering rapport uitbrengen.
Op een desbetreffende vraag
deelde mr. van Schaik mede, dat
het in de bedoeling ligt een sta
tuut te ontwerpen. Het denkbeeld
van een rijksgrondwet mag wel
als afgedaan worden beschouwd.
Deze gedachte is in elk geval niet
meer ter sprake gekomen. De
constructie, aldus mr. van Schaik,
moet niet te zwaar zijn en toch
Ter gelegenheid van het 75-
jarig bestaan van de Welse voet
balbond is een wedstrijd ge
speeld tussen eer» elftal van
Wales eneen vertegenwoordi
gende ploeg van de rest van het
Verenigd Koninkrijk Wales won
met 32.
Op de ontwerp-kalender
van de Franse voetbalbond voor
het seizoen 1952/1953 komt op 5
Oct. 1952 de wedstrijd Nederland
Frankrijk voor. Aangaande
deze wedstrijd vernamen wii bij
informatie bii het bestuur van
dp K.N.V.B. dat van de ziide
van de Franse voetbalbond nog
geen voorstellen omtrent een
in het volgend seizoen te soeler»
landenwedstriid Nederland
Frankrijk waren ontvangen.
Zaterdag 5 April 1952 zal.
waarschijnlijk te Boulogne sur
Mer. een hockeywedstrijd wor
den gespeeld tussen dp B-elftal
len van Frankrijk en Nederland
(heren).
Het bestuur van de K.N.V.B.
heeft een voorstel van de Ko
ninklijke Belgische voetbalbond
aangenomen, waarbii het denk
beeld werd geopperd om in de
toekomst een regelmatige reeks
van wedstrijden tussen de B-
elftaller» van Nederland en Bel
gië te laten spelen. Het ligt in
de bedoeling om de ontmoetin
gen van de B-teams op dezelfde
dag te organiseren als waarop
de A-ploegen zich met elkaar
meter*, dat wil zeggen dat als
het Nederlands elftal in Am
sterdam of Rotterdam tegen Bel
gië speelt het Nederlands B-
team op bezoek gaat bii de B-
nloeg van België te Antwernen.
Brussel. Luik of een andere Bel
gische stad
Dezp wedstriidenreeks zal in
1952 een aanvang nemen
solide. Naar veler mening was de
rijksgrondwet te theoretisch op
gesteld. Tenslotte zeide hij de
grote moeilijkheden in acht geno
men zeker niet ontevreden te
zijn over de resultaten der be
sprekingen. „Als we in dezelfde
geest doorwerken zal het zeker
mogelijk zijn tot een resultaat te
komen dat voor alle drie bevre
digend is".
(Advertentie)
Wil.ALLEMAAL ZIKAKEKBERG'Ó ROOKWORST..KOLOSSAAL/
WATMEKM/sr/K ZW/TSERIAKP
KA W/KTERSPORT?
WaflO .£S®8>x
2WAH£H85RG'S
ROOKWORST
OP JE BORD
FEUILLETON
*1 «h|
87.
Hier. in den vreemde ver
tegenwoordigden ze voor elkaar
het verre thuis, waarnaar hun
gedachten steeds terugdwaalden.
Voor Mardjo was dp toean hier
niet alleen ziin meester, maar
ook ziin beschermer, zonder
wiens hulp hii geen raad zou
weten.
En voor Verhagen was Mardio
niet alleen de djongos. maar ook
de huisgenoot' met wie hii over
ziin vrouw, en dochter kon spre
ken. Hii wist. hoe de Javaan aan
zii nionjo en nonna gehecht was.
Wanneer door de radio een lied
klonk, dat mevrouw Verhagen
of Hetty op de piano placht te
spelen, keek Mardjo 'hem stil
aan. Dan wist Verhagen, dat hii
niet alleen stond met ziin zor
gen en zoiets geeft een sterke
band tussen twee mannen, al
hebben ze ook een verschillende
huidkleur.
HOOFDSTUK XII
In de grote zaal van de dieren
tuin in Batavia eindigde Oemar
Kerto zijn toespraak: „Op jullie,
jongere leden van de Indische re
publiek, rust de taak om de
Blanda's te vernietigen, waar en
wanneer ze hier voet aan wal
zouden zetten. Zijne hoge Majes
teit de Keizer van Japan heeft
ons beloofd, dat wil vrij zullen
zijn om zelf ons land te besturen.
Zijn dappere soldaten zullen zij
aan zij met ons strijden, wanneer
de Blanda's zouden willen pro
beren om ons te onderwerpen en
ons weer tot hun slaven te ma
ken. Nooit zullen jullie, jonge zo
nen van het Indonesische volk de
Blanda's meer dienen als djongos
of koeli. Vrije tani's en handwer
kers zullen jullie zijn en jullie
kinderen zullen na jullie dit land
erven, vrij van onderdrukking en
zij zullen Allah danken voor de
dapperheid van hun vaders. En
als de Nederlanders zich zouden
laten helpen door hun Ameri
kaanse of Engelse vrienden, dan
zullen jullie zeggen: Kiest part
Weest met ons en wij zullen jullie
onze tin en onze petroleum, onze
rubber en de verdere producten
van ons land, die jullie nodig
hebt, verkopen en vrienden ziin.
Weest tegen ons en wij zullen alle
Europese industrieën, alle onder
nemingen vernietigen en geen
blanke zal in ons land in leven
blijven. Wij hebben geen petro
leum, geen rubber en geen tin
nodig, maar jullie hebt het nodig
en als jullie ons recht op onze
geboortegrond niet erkent, krij
gen jullie niets dan de kogels uit
onze geweren, de pijlen uit onze
bogen en de stenen uit onze slin
gers. Want dan zal ons volk de
perang sabil, de heilige oorlog
voeren en jullie vernietigen!
Jonge Indonesiërs, dat zal jullie
antwoord zijn. Jullie zijn jong,
maar je bent geen kinderen meer.
Jullie hebt in de afgelopen ja
ren gezien, hoe de Blanda's zich
slaafs hebben laten vernederen.
Zouden wij een meester gehoor
zamen, die slaaf is geweest?
Deze oorlog was de oorlog voor
onze bevrijding. De Blanda's heb
ben die oorlog verloren. Wij zul
len hem winnen. Wij hebben nu
ook wapens. Wanneer jullie straks
naar huis gaat, dan zullen jullie
buiten een compagnie Indonesi
sche soldaten zien aangevoerd
door Indonesisehe officieren. Ze
hebben geweren zoals de blan
ken en ze hebben ook machine
geweren en kanonnen zoals de
blanken. Maar ze dragen een uni
form, zoals ik aan heb, de uni
form van het Republikeinse In
donesische leger! Jullie kunt ook
geweren krijgen en zo'n uniform
en een roodwitte vlag om als
overwinnaars door de desa's te
lopen, bewonderd en toegejuicht
door de ouderen, door de vrou
wen en meisjes die door jullie
worden beschermd. Jonge Indo
nesiërs, wij weten dat jullie je
daarvoor zult opgeven bij de
wervingskantoren in de stad of
in je eigen desa. Merdeka! Vrij
heid?"
Daverende toejuichingen barst
ten los. Oemar wiste zich het
zweet van zijn voorhoofd en keek
tevreden de zaal rond. Het podium
waarop hij stond, was met palm-
groen en bloemen versierd;
prachtige boeketten boenga me-
rak, botan, melati en kembodja-
takken, zodat er maar twee kleu
ren waren: rood en wit. En overal
in de zaal werden die kleuren
herhaald; in de grote vlaggen, die
zachtjes bewogen door de adem
van honderden jonge stemmen;
in de schilden langs de wanden
en in de cocardes op de sarongs.
Door de nevel van sigarettenrook
en trillende warmte zag hij die
honderden gezichten naar hem
opgeheven, met vurige ogen, die
spraken van de begeerte om mee
te teilen, om zich te onderschei
den en dezelfde uniform te mo
gen dragen als de spreker op het
podium.
Hij was voldaan. Van deze
veertienhonderd toehoorders zou
de helft zich opgeven voor de
T.N.I. Ze waren jong, van zestien
tot achttien jaar gemiddeld, maar
dat waren de besten. Op de oude
ren had zelfs de krachtigste pro
paganda niet veel vat. Die kon
den niet ruim genoeg denken.
Wanneer men hun sprak van
vrijheid, antwoordden ze, dat ze
het onder de Blanda's zo goed
hadden gehad en wanneer men
hun over de slechtheid van de
Nederlanders sprak, herinnerden
zij zich hun vroegere toeans en
njonja's, die zulke beste mensen
waren. Alsof je grote problemen
als nationale zelfstandigheid en
aansluiting bij het Aziatisch blok
kon beoordelen aan je persoonlij
ke ervaringen! Maar de jongeren
waren vurig genoeg. In de afge
lopen drie maanden had Oemar
biina avond aan avond gespro
ken.
(Wordt vervolgd)
