Spoa nse uiterst arbeiders miserabele verkeren toestand in Op Korea staat een circustent Vleugels waken over Nederland" Omz< than iage Te laae lonen oorzaak van ongeloof en zedenbederf Met dikke kleren in 'n raket Weduwe uit Terlinden wacht rumoerige bruiloft BANDJIR OVER JAVA FEITEN RADIO Generaal „BUI" Nichols weet nooit eens wat nieuws Toch duurzai van BISSCHOP HEKELT SPAANSE TOESTANDEN Lijfstraffen voor profiteurs geëist Wat de Kamer denkt over de broodprijs TEGEN DE WARMTE Lucht, die men niet kan wegblazen Ere-garde met hoge hoed en bezem Luit. B. M. Koster schrijft: Voortreffelijke film over vliegeropleiding VAN ALLE DAG door Leo Broeksmit Scheepsbei PAGINA 4 VRIJDAG 14 DECEMBER 1951 VALENCIA (K.N.P.) Vele Spaanse arbeiders beschouwen zich zelf als moderne „slaven", die niet als voorheen worden ge kocht en verkocht, doch worden „gehuurd" door directies. In deze scherpe bewoordingen werd het Spaanse arbeiderspro bleem gesteld door de Aartsbisschop van Valencia, Mgr. M. Olaechea Leizaga,, in een lezing, die hij uitsprak voor het Sociaal Instituut in zijn bisschopsstad. „Ecclesia", het vooruit strevende orgaan van de KatholiekeActie, die een niet te on derschatten rol speelt in het publieke leven van Spanje, heeft niet geaarzeld deze harde ontleding van het arbeidersprobleem onverkort in zijn kolommen af te drukken. Mgr. Olaechea, die zich van jongsaf heeft toegelegd op de studie van de sociale problemen o.a. aan het Sociaal Instituut te Luik, en als bewijs van zijn zorgzame liefde voor de arbei ders een fabriek in zijn bisschop pelijk wapen voert, begon met de verklaring, dat zijn stellingen over wat er onder de arbeiders leeft zijn gebaseerd op de be vindingen van sociale werkers, die weten door te dringen tot „de harten van de arbeiders Wantrouwen in vakbonden en Kerk. ,.De arbeiders van Valencia", aldus de bisschop, „voelen niets voor politiek en interesseren er zich ook niet voor. In vakbonden hebben zij geen vertrouwen. Zij beschouwen de vakbonden als de politieke organen van de groot bedrijven. Wat de arbeiders wel willen is: verandering, maar zij weten niet hoe; zij gevoelen zich als een zieke, die met zijn kwa len blijft rondlopen. Het groot bedrijf' en de bezittende klasse staan hen in de weg. Het leger en de Kerk beschouwen zij ais handlangers van eerstgenoem- „Hun oppositie is het sterkst tegen het grootbedrijf gericht, maar ook zwaar tegen de bezit tende klasse, tegen de Kerk, voor welke zij geen respect meer tonen en tenslotte tegen het le ger, dat zij vrezen." •De arbeiders voelen ook heel goed, dat hun minimum-inkomen een hongerloon is en dus on rechtvaardig. Zonder rekening te houden met de burgeroorlog zien zij hun toestand als een gevolg van d* hebzucht der grootbedrijven en de luxe en verkwisting der rijken. Wegens de inhoudingen op hun salaris hebben de arbeiders geen waardering voor de sociale voor zieningen, ook al profiteren zij van de gezinssteun en van de verzekeringen op stakingen, on gevallen, op ouderdom, ziekte en overlijden. Indien hun inkomen werd verhoogd met het bedrag, dat zij nu aan belasting moe ten bétalen, dan was het rede lijk te noemen." Zonder moraal en geloof. Aan de hand der binnengeko men rapporten was mgr. Alea- chea tot de bevinding gekomen, dat een „ontzettend" hoog per centage der arbeiders „niet minder dan 75 pet." in on wettige verhoudingen leeft. Dit geldt volgens de aartsbisschop voor gehuwden als voor onge- huwden. „De vrijgezellen trouwen niet en de gehuwden beschouwen hun vrouwen als genotmiddelen. Godsdienst vinden zij alleen maar iets voor de vrouwen en kinderen. Zij geloven niet in God en de priesters zijn voor hen maar „klaplopers in dienst van het grootbedrijf, de rijken en de regerinj het celibaat der Zii smalen priesters maken de religieuzen tot cari- caturen". „Bij uitzondering komt het voor, dat de arbeiders met waar dering spreken over priesters en hun werken van naastenliefde." „In ons land zo ging de bis. schop verder mag men het een vrij normaal verschijnsel noemen, dat de arbeiders in het bedrijf stelen, wat zij maar kun nen. Zij beschouwen de buit als stille compensatie voor hun loon- tekort. Van enige morele rem ming is daarbij geen sprake, ten zij men uitzondert de zorg niet betrapt te worden. Het onrecht vaardige loon, is echter niet de grootste oorzaak van de haat der arbeiders. De despotische en arrogante houding van de direc ties irriteert hen nog veel meer." Huizen en brood. Ook het voedgel- en woning- probleem liet mgr. Oleachea niet onaangeroerd. „Zonder huizen geen gezinnen en dus geen gods dienst. geen moraal, geen ge meenschap. Arbeiders hebben gezond, veel en voedzaam brood nodig. De luxe broodjes, die nu aan de rijken worden verkocht, moeten niet meer worden ge bakken. De export moet worden beperkt tot wat wij eerbaar kunnen verkopen. Al dieeenen. die zich vetmes ten ten koste van het volk. ver dienen tot lijfstraf te worden veroordeeld. Wat wii nodig heb ben. zo besloot de bisschon. ziin huizen, waarvoor de huur het inkomen der arbeiders voor niet meer dan een viifde maf belas ten; zulke woningen dienen een behoorlijke leefruimte te bieden voor een gezin." ipfp jllly&'v. 1; I*-! 1 PROGRAMMA ZATERDAG 15 DECEMBER HILVERSUM 1. 402 m. 7.00— 24.00 KRO. 7.00 Nieuws; 7-15 Morgengebed en liturgische kalender; 7.30 uur Zendersluiting; 9.00 Nieuws; 9.10 Voor de huisvrouw; 9-30 Water standen; 9.35 Gewijde muziek; 9 50 Fluit en piano; 10 00 Voor de kleuters; 10.15 Gramofoon; 12.00 Angelus; 12.03 Gramofoon; 12.30 Land- en tuinbouwmededelingen; 12.33 Pianoduo; 12.55 Zonnewijzer; 13.00 Nieuws en katholiek nieuws 13-20 Amusementsmuziek; 14.00 Theo Casion, in misdaad en an tiek", hoorspel; 14.20 Engelse les 14.40 Kamerorkest; 15.15 Kroniek van Letteren en Kunsten; 1I>03 u. u. Maastrichts Stedelijk Orkest; 16.20 Voor de jeugd; 16-30 u. De schoonheid van het Gregoriaans; 17.00 Voor de jeugd; 18.00 Nieuws 18.15 Journalistiek weekoverzicht 18-25 Lichte muziek; 18.40 Rege ringsuitzending: „Zoeklicht op de Westerse defensie"; 19.00 Film programma; 19-20 u. Parlements- overzicht; 19.30 Metro>pole orkest; 19.52 Actualiteiten; 20.00 Nieuws en weerberichten; 20.08 De gewo ne man zegt er 't zijne van; 20-15 „Lichtbaken"; 20.40 „Steek eens op, Heren!"; 21.00 Gevarieerd programma; 21-53 „Wat zou U doen?"; 22.00 Amusementsmuz.; 22.30 „Wii luiden de Zondag in!"; 23.00 Nieuws; 23-15 Nieuws in Es peranto; 23.22 Philharmonisch or kest; 23.5224-00 Gramofoon. HILVERSUM 2. 298 m. 7.00 uur VARA, 10.00 VPRO, 10.20 VARA 19.30 VPRO, 20 00—24.00 VARA. 7.00 Nieuws; 7.15 Ochtendgym.; 7.30 Zendersluiting; 9-00 Nieuws: 9.12 Gramofoon; 9-50 Voor de huisvrouw; 10.00 „Tijdelijk uit geschakeld", causerie; 10.05 Mor genwijding; 10.20 Voor de arbei ders in de continubedrijven; 11.30 u. Pianorecital; 12-00 Orgelspel; 12-30 Land- en tuinbouwmedelin- gen; 12.33 Accordeonorkest en so list; 13.00 Nieuws; 13.15 „Kleine zonden", hoorspel: 13.30 Dansmu ziek; 14.10 Voor de jeugd; 14.30 Nederlandse liederen; 14.50 Boek bespreking; 15-05 Lichte muziek; 15.30 „Van de wieg tot het graf", causerie; 15.45 Gramofoon; 16.15 Sportmaatje; 16.30 Kamerorkest en solist; 17-15 u. Voor de jeugd; 18.00 Nieuws; 18-15 VARA-vana; 18.20 Amusementsmuziek; 18.35 Volksmuziek: 19.00 u. Artistieke staalkaart; 19.30 „Passepartout", causerie; 19-40 „Het Oude Testa ment in deze tijd", causerie; 19.55 „Deze week", causerie; 20.00 uur Nieuws; 20.05 Actualiteiten: 20.15 Gevarieerd programma; 21.15 Ti- roolse muziek; 21.45 Socialistisch commentaar; 22.00 Instrumentaal sextet en solist: 22.30 „Onder de pannen", hoorspel; 22-50 Gramo foon; 23.00 Niieuws; 23.15 Orgel spel; 23.3524.00 Gramofoonmuz. Zonnige winterdag op het Vrijthof in Maastricht. Met brood en graankorrels worden de duiven van het Vrijthof onder handbereik gebracht tot vermaak van de kleine, die het toch wel een beetje angstig vindt dat een duif boven op haar muts is gaan zitten. In het verslag van de Commis sie voor de Middenstand had minister Mansholt de elders ge- Eubliceerde wijzigingen in de roodprijzen reeds aangekondigd. Afgezien van het bezwaar, dat enkele leden blijven koesteren tegen verhoging van de brood prijs in Drente, is de commissie van oordeel, dat de toegezegde maatregelen in hun onderling verband, als een aanvaardbaar resultaat van het gevoerde over leg kunnen worden beschouwd. De commissie is echter door_- dronn.en geraakt van onbe vredigende der huidige econo mische situatie in de bakkerij, niet alleen voor een min of meer brede groep van onderne mers, doch ook in die zin. dat voor redelijke arbeidsvoorwaar den van de werknemers onvol doende mogelijkheid wordt ge boden. De commissie wijst tenslotte nog op de wenselijkheid om af te komen van de incidentele, achteraf op te stellen, ambtelijke accountantsrapporten als basis voor de broodprij apolitiek U zult in de raketten van de toekomst dikke kleren moeten dra (ren om het niet al te warm te. krijgen. U zult ook een beetje wind nodig hebben om uw siga ret te kunnen aansteken. Dit zijn de verbijsterende ge volgen van het vliegen op hoog ten waar door de enorme snel heid geen zwaartekracht meer optreedt. Deze bijzonderheden ziin af komstig van dr. K. Buettner van de Aviation school of medicine te San Antonio. De Amerikaanse raketvliegtui gen stijgen reeds tot zulk een hoogte, dat de piloten soms geen gewicht meer hebben. In de toe komst zullen de luchtreuzen .ge durende lange perioden onder dezo; omstandigheden vliegen. Niet alleen de piloot maar ook REYMERSTOK (Eigen corr.) Sedert Zondag gaat het nieuw tje: „De witvrouw is truk!" van mond tot mond in het gehucht TerlSnden en wijde omtrek. De jonkheid is prompt opnieuw be gonnen met de ketelmuziek-con- certen voor de woning van deze trouwlustige weduwe, die nog altijd vastberaden weigert het traditionele bier aan Terlinden's jongelingschap te schenken. In een der gezellige cafétjes te Teriinden is Zondag na de Hoog mis gezellig vergaderd. Ieder der aanwezigen beloofde plechtig dat hij bij de eerste hoornstoten van een trompetter zich zou reppen naar de afgesproken plaats. Te vens zou iedereen de actie, om nieuwe carbidkanonniers, hard blazende herauten en luid-slaan- de ketelmuzikanten te werven, van harte steunen. Men heeft woord gehouden. Nauwelijks weerklonken Zondagavond tegen zes uur over het landelijke Ter linden de eerste hoornstoten, of de jonkheid snelde naar de ver zamelplaats. En de orkaan van ketelmuziek werd hervat. Met gretige spanning ziet de jongelingschap de trouwdag van de weduwe tegemoet. Als de we duwe dan nog niet gecapituleerd heeft, zal het lawaai-offensief een onvergetelijk hoogtepunt berei ken. Een uitgebreid programma werd voor deze trouwdag vastgesteld. Alle „vaarders" zullen die dag vrijaf nemen. De hoge hoeden zijn al te voorschijn gehaald, de klom- KOREA Boven de kleine circustent, daar in Pan Mun Jon, staat een aantal rode ballonnen, hoog in de lucht. Zij worden gedwongen op dezelfde plaats te blijven, omdat zij vastzitten aan lange koorden, waaraan vlaggetjes wapperen. De rode ballonnen geven aan, dat hier Pan Mun Jon is, dat hier een neutraal gebied is, dat hier de vliegers moeten weg blijven, omdat anders onmiddellijk van „schendingen" der neutraliteits- zöne gesproken zal worden. De journalisten moeten buiten die circustent blijven. Zij mogen de comité's en sub-comité's van beide zijden naar binnen zien gaan en er weer uit. Zij wach ten op de brigade-generaal Ni chols. die na afloop der voor stelling in veel woorden zegt dat er niets te zeggen is. Generaal Nichols is populair bij de journalisten, ondanks het feit, dat hij zelden of nooit iets belangrijks te zeggen heeft. Hij is een bekwaam voorlichtings officier, die populair moet zijn en handig in het praten zonder wat te zeggen. Iedereen zegt „Bill" tegen de generaal. Hij is een sympathieke figuur, die er uit ziet als een Nederlandse beurtschipper. De fotografen, film- en televisiemensen dwalen wat rond de circustent in Pan Mun Jon. Als zij trachten een stel rustende roden te fotogra feren, springen enige, van deze ip het gras gezeten jongelieden op en spreken een taal, die wij met verstaan, doch die overigens het lijkt een innerlijke tegen spraak niets aan duidelijkheid te wensen overlaat. We kunnen voor hun part naar de maan lopen. Tussen de nieuwsbroeders aan de communistische kant vertoe ven Winnington van de „London Daily Worker" en Wilfred Bur chett van „Ce Soir". Zij zijn ge kleed in het merkwaardige, een voudige, wat boers uitziende communistische uniform, waarin Jozef Stalin ook meermalen staat afgebeeld. Zij hebben tevens de grote bontmuts op, die herinne ringen wakker roept aan pren ten uit de Napoleontische oor logen. Hoe gek het ook klinken moge, maar Winnington laat ons een communistisch tegenvoorstel zien, dat momenteel behandeld wordt in 'de circustent. Wij de journalisten uit de vrije wereld weten nog van niets en we zijn al blij, dat we er nu achter zijn, waarover op dit moment wordt gesproken. Winnington en Wilfred Bur- chett geloven dat de oorlog in Korea zal aflonen. Zii zeggen, dat de Noord-Koreanen en de Chinezen er eenoee van hebben. „Als die ene Amerikaanse groep van wapenhandelaren maar niet krachtiger is dan de groep, die er o o k mee wil uitscheiden, dan is de wapenstilstandsovereen komst snel getekend", menen zij ed BurcHi Met Wilfred fett kan men naar gelieve Engels, Frans, of Duits spreken. Max Olivier van de Franse A.F.P. en onder getekende hebben wat dit betreft ook eens iets vóór op onze Ame rikaanse collega's. Een eind van - de circustent vallen granaten op een heuvel. „Zij komen van jullie kant, even als het machinevuur, dat u nu hoort", zegt Wilfred Burchett. ik antwoord hem, dat ik helaas de nationaliteit van geschut en wapens niet kan vaststellen aan het geluid, dat zij voortbrengen. Wilfred Burchett vindt dat om je dood te lachen. Ik vraag hem of het gelogen is van onze kant, dat meer dan 5600 Amerikaanse krijgsgevange nen zijn afgemaakt. „Ja. dat is gelogen", zegt Al- ferd Burchett, „wij hebben dui zenden Amerikaanse krijgsgevan genen in onze kampen". „Dan weet ik een oplossing", ga ik voort, „wij noemen hier bijvoor beeld tien namen van Amerika nen die vermist worden en ver moedelijk tot die groep gedoden behoren en jullie, brengt hen hier." „Daar is het nu de tijd niet voor". zegt Wilfred Burchett. „Eerst de wapenstilstand...." pen werd opnieuw geschuurd en de bezems staan klaar, want de weduwe zal naar de kerk worden geleid door een eregarde uit Ter linden, getooid met klompen, hoge hoed en bezem. Voor de stoet uit zo vertelt het programma rijdt een grote vierwielige boerenkar met kaf van koren, dat voor de bruidsauto zal wor den gestrooid! De jonkheid van Terlinden en Reymerstok verheugt er zich al van harte op, in deze wijdse feesttooi op te trekken naar Sit- tard of Noorbeek, want het staat nog niet definitief vast, in welke van beide plaatsen deze stand vastige het bier weigerende we duwe gaat trouwen. Waar dit ook zal zijn, de jonkheid zal zor gen voor gratis tam-tam-muziek en statievertoon! de lucht die kunstmatig ijl de cabine wordj geperst, zal haar gewidht verliezen. Volgens dr. Buettner zal deze lucht niet lan ger circuleren, tenzij zij door een ventilator in beweging ge bracht wordt. Als de ventilato ren stil staan zal er geen lucht- circulatie meer optreden om uw huid koel te houden. Daarbij komt nog dat de zon zo fel op het vliegtuig schijnt, dat de temperatuur, wanneer de ludhtcirculatie in het toestel de fect raakt, gevaarlijk hoog kan oplopen; onder die omstandig heid zegt dr. Buettner, vormen dikke kleren de beste bescher ming. Op zijn laboratorium heeft hii proeven genomen bij temperaturen die een mens nog juist kan verdragen. De resulta ten hebben uitgewezen, dat iemand met dikke kleren aan er het langst tegen kan. Bij een eventueel defect van de ventilatoren in het vliegtuig is het zaak zolang bij ziin posi tieven te blijven, dat men de fout. kan herstellen. Een ander gevaar is dat van de verstikkingsdood Gezien het feit dat de lucht die men in ademt geen gewicht heeft, kan men haar niet ver genoeg van het gezicht wegblazen, zodat men haar steeds opnieuw naar binnen krijgt. VERZENDING ZEEPOST Met de volgende schepen kan zeepost worden verzonden. De data, waarop de correspondentie uiterlijk ter post moet ziin be zorgd, staan tusser» haakjes; Indonesië; m,s, „Oranje" (24 December). Nieuw Guinea: s.s. „Raki" (20 December). Antillen; s.s. „Baarn" (18 De cember). Suriname: m.s. „Poseidon" (18 December). Australië en Nieuw-Zeeland via Engeland (15 December). Canada: s.s. „Hastings" (17 December) en m.s. „Westerdam" (20 December). Nieuwe frankeerzegels Aan de bestaande serie fran keerzegels met de beeltenis van H.M. Koningin Juliana is een nieuwe waarde, die van 75 cent. toegevoegd. De kleur van het zegel is kar mijnrood, gravure. uitvoering in roto- De jongen zat ergens op de vliegweide van Ypenburg. Het was zomer, werkelijk, want de zon stond vrij en frank aan de hemel en de temperatuur was zo, dat men rustig zijn jasje kon uittrek ken. Meteors, Spitfires en Harvards buitelden en doken lustig door het luchtruim, de vliegkermis want zo het de jaarlijks terugkerende Ilsy op Ypenburg in de volksmond draaide op volle toeren. En de jongen genoot ervan. „Wat moet zo'n piloot hiet al lemaal kennen om met 'n straal jager zo te kunnen spelen?".... dacht de jongen. En toen een stem door de luidspreker mee deelde dat een kapitein-vlieger wel iets over het vliegvak wilde vertellen, was de jongen er met zijn vrienden haast-je-rep-je bij om te horen hoe dat nu eigenlijk wel ging in de avontuurlijke vliegwereld. Avontuurlijk en romantisch. Ja zo lijkt de vliegerij ondanks alle moderniteit, nog altijd aan de buitenkant. Het vliegen is welis waar een opwindend vak geble ven, maar één zaak is er in de halve eeuw waarin de mens zich met het vliegen heeft bezigge houden wel veranderd: geen enkel 'risico, geen avontuur meer. Daarvoor is het moderne vlieg tuig te ingewikkeld en te belang rijk geworden. De jongen hoorde dat alles uit de mond van de kapitein-vlieger, een jongeman van amper 25 jaar. Hij stond nonchalant in vlieger- pak naar zijn Gloster waarmede hij zo dadelijk zou terugvliegen naar de vliegbasis Twente. Maar eerst vertelde hij het verhaal over 'de opleiding van de beginneling, die van de hele vliegerij van toe ten noch blazen weet, tot de er varen piloot die met zo'n modern straalmonster speelt alsof het een fiets is. Dit verhaal is op de filmband vastgelegd door de cineast Joh. Blansjaar, een knap stuk werk, waarmede de maker zijn bijzon dere kwaliteiten en zijn bijzonder scherpe kijk op bepaalde zeer suggestieve beelden in de vlieg wereld rijkelijk heeft gedemon streerd. De titel van de film is reeds suggestief genoeg om de aandacht van de jeugd, waarvoor deze rol prent speciaal is vervaardigd, volop te trekken: „Vleugels wa ken over Nederland". Karei Nort heeft hetscenario geschreven en tezamen met Blansjaar heeft hij kans gezien de overdadige hoeveeelheid ma teriaal zo te verwerken, dat geen ogenblik het tempo verslapt. In tegendeel ondanks het feit dat er van story geen sprake is, boeit dit product ongemeen sterk, en tegen het eind als de Meteors en Thunderjets alleen of in eskader- verband hoog boven een witte wolkenzee gieren (fantastisch mooie opnamen) ontkomt men zelfs niet aan het gevoel* een climax te beleven. Het doel dat de makers met „Vleugels waken over Nederland" voor ogen hebben gehad, is ruim schoots bereikt: de jeugd enthou- sasme voor de vliegerij bij te brengen. Karei Nort en Joh. Blansjaar hebben deze film dan ook in op dracht van de chef van de lucht macht vervaardigd. Zij van A tot Z krijgt de toeschouwer een beeld van de opleiding zal binnenkort in het voorprogram ma van de Nederlandse bioscopen worden gebracht, een stukje na tionaal werk, dat uitmunt door een filmisch vakmanschap en door het scherp uitbeelden van de stof, welke zodanig is gecompri meerd, dat vrijwel alles over de langdurige opleiding wordt ge geven. Hetgeen misschien nog wel de moeilijkste opgave was. Kerstboom voor Rotterdam OSLO. (A.P.). Het kerst geschenk van Oslo voor de stad Rotterdam een vijftien meter hoge spar is Donderdagmor gen gekapt in Maridalen. even ten noorden van Oslo. De spar komt te staan op de Coolsingel bij het Rotterdamse stadhuis. Het Ohristelijk-Historlsch Twee de-Kamerlid de heer Tilanus, gaat de laatste tijd de boer op. om in het land stemming te kweken te gen de grondwetsvoorstellen, voor zover deze beogen het aantal Tweede- en Eerste-Kamerleden met 50pct. te verhogen. Wij zul len de laatsten zijn dit recht aan de heer Tilanus te betwisten, ook al wekt hii door deze propaganda wel erg de schijn, voor zijn partij politieke winst te willen plukken, uit de min of meer demagogische propaganda, welke op dit terrein, een groen als „Burgerrecht" en voor een deel ook de „Vader landse Club" op dit ogenblik voert. Een verkiezingspropaganda met een anti-parlementaire inslag is nu eenmaal van succes verzekerd in die kringen, waar men door onwetendheid of een zeer opper vlakkige beoordeling, het parle mentaire werk niet hoog aanslaat en waar het fascisme nog altijd enige bekoring heeft. Wel doet zich intussen de vraag voor, of de woordvoerder van de Christe- lijk-Hist. fractie in de Tweede Kamer nu wel de eerst en meest aangewezen woordvoerder is om in het openbaar verzet te gaan voeren tegen de uitbreiding van de parlementaire mogelijkheden? Want dit kan toch onbetwistbaar worden vastgesteld, dat wanneer er één fractie is in het parlement, welke constructief weinig tot stand brengt, dan is het toch wel de Christelijk-Historische fractie. Van deze groep gaat in het parle ment de laatste jaren al heel wei nig uit, van een leiding geven in de debatten is daar nauwelijks sprake. Er zit bovendien geen enkele lijn in de politiek van de ze fractie en bii belangrijke pro blemen weet men nooit, hoe ver deeld deze fractie precies zal stemmen. Als de heer Tilanus, :oals dezer dagen weer in Voor burg, zegt, dat de werkzaamhe den van de Kamer de uitbreiding van het aantal Tweede-Kamerle den niet strikt noodzakelijk ma ken. dan kan. dit misschien wel gelden voor de Christelijk-Histo rische fractie, zoals deze zich van haar parlementaire taak kwijt, maar dan is dit allerminst een maatstaf voor de andere fracties. Een fractie als biiv. die der Ant.- Rev„ waarvan wel degelijk een grote invloed in het parlement uitgaat en die daar zeer belang rijk werk doet, denkt over die uitbreiding dan ook heel anders. Het hoofdargument van de hr. Tilanus treft bovendien allerminst door een brede visie! Immers in Voorburg vertelde de heer Tila nus opnieuw, dat zijn voornaam ste bezwaar geldt de financiële consequentie van de uitbreiding, want de aanneming van 't grond wetsvoorstel zou een extra uit gave vragen van een half mil lioen en hii achtte dit niet gemo tiveerd. Het wil ons voorkomen, dat deze kleine politiek al van heel weinig respect getuigt voor het parlementaire werk- In deze richting redenerend zouden we bovendien de heer Tilanus kun nen vragen, waarom hij niet voorstelt om het huidige aantal Kamerleden met een kwart ,e verminderen, of misschien wel te halveren, dan kan er zeer waar schijnlijk. wel ee- half millioen bezuinigd worden, hii kan dan verzekerd zijn van nog grotere sympathie uit die kringen waar op z n reden erin o van nu, bewust of onbewust, duidelijk is afge stemd. Indien hij werkelijk eer bied en waardering had voor het parlementaire werk, en in de vervulling van die taak 'n groot democratisch en Nederlands be lang zag, zou hii het voteren van een haif millioen met warmte verdedigen. Want als er één uit gave gemotiveerd is, dan wel deze. In een periode, dat Nederland 4 millioen inwoners telde, hadden we 100 Tweede- en 50 Eerste-Ka merleden! Nu we bijna 11 mil lioen inwoners hebben, ziin deze getallen nog hetzelfde. En hoe ontzaglijk en belangrijk zijn de werkzaamheden van het parle ment in de laatste decennia uit gebreid! Er is dan ook geen parlement in heel West-Europa, waar zó weinig leden een zó omvangrijke taak te vervullen hebben, als in ons land. Bovendien, wanneer de Kamerleden het werk niet meer aan kunnen en daardoor hun grondwettelijke taak van controle nigt meer kunnen vervullen, is daarvan het eerste gevolg, dat de ambtenaren meer en meer gaan regeren en dan kost dit het Ned. volk een veelvoud van dit half millioen! Dat de heer Tilanus voor deze consequentie geen oog heeft is wij herhalen dit typerend voor de mentaliteit van de tegenwoordige C.H.-fractie. Gelukkig is er in de Kamer een grote meerderheid, die er anders over denkt en die moed heeft om dit voorstel tot versterking van de parlementaire democratie te gen allerlei anti-parlementawe criticasters, krachtig te verdedi gen. J.H. FEUILLETON 94. In de andere plaatsen is het niet zo erg, maar hier zit u het dichtst bij het vuur. Er is vanmorgen ook juist weel een grote militaire bijeenkomst gehouden en die jonge militaire propagandist hier is erg fel tegen de Nederlanders". „Wij wisten nog niets af van een republiek", zei Hetty verrast. „Er is zoveel veranderd. Wie maakt hier propaganda tegen ons?" „Een Javaanse intellectueel. Hij heeft veel invloed op de jon geren", antwoordde de Zweed. „Het is iemand die in Holland heeft gestudeerd, Oemar Kerto heet hij". DERDE BOEK DE BANDJIR BREEKT LOS HOOFDSTUK XIII De dagen na de capitulatie van Japan waren voor Oemar als een spannende film voorbij geflitst. Hij sprak driemaal per dag op allerlei bijeenkomsten, hield ver gaderingen met Amerikaanse en Engelse oorlogscorrespondenten over het nieuwe republikeinse leger en had daar tussen door nog besprekingen met Dr. Ti- moeran, die hem voorstelde aan de President, een tengere Javaan die in Delft had gestudeerd. Hij was omringd door een aantal medewerkers, die allen in Neder land waren opgeleid, maar hij weigerde Nederlands te spreken. Dr. Timoeran noemde terloops Oemars naam. „Eén van mijp trouwe medewerkers", zei hij vluchtig en plotseling begreep Oemar, dat de chef hem opzette lijk in de schaduw liet. Zelf was hij voortdurend in gesprek met de President of met de Minister van Buitenlandse Zaken. Oemar wist, dat hij weer een nieuwe functie op het oog had: gevol machtigde voor de handel met het buitenland. De laatste dagen had hij dag en nacht doorge werkt om een overzicht te maken van de voorraden latex, coprah en suiker, die de Nederlandse ondernemingen in de jaren 1941 en 1942 hadden gevormd, maar die door gebrek aan scheeps- ruimte nooit waren verzonden. „•De Republiek heeft geld no dig, voor alles geld", betoogde hij. Z^jn gelaat was door over werking vermagerd en vaal, met diepliggende gloeiende ogen. „Een waarde van millioenen en millioenen dollars ligt verpakt en voor transport gereed. Boven dien zullen we er vrienden door krijgen in het buitenland; vrien den die er belang bij hebben om ons te steunen, omdat ze met ons zaken kunnen doen". De volgende dag vroeg hij Oemar om advies over de uitleg ging der capitulatievoorwaarden. „Wie is volgens het internatio naal recht de bezitter van het geweer, dat een Japanse soldaat draagt?" „Die soldaat zelf" antwoordde Oemar zonder aarzelen en de an der knikte. „Maar mag die soldaat er mee doen wat hij wil?" „Nee, want er is een artikel in de capitulatie-voorwaarden, dat de officieren er voor verant woordelijk zijn, dat er geen wa-met een geweer bedreigd en pens onbruikbaar worden ge- konden het niet beletten, maakt". I De minister knikte. „Het is „Juist. Maar als die soldaat nu I goed, dat het onbekenden waren. zijn geweer weggeeft, of ver koopt?" Oemar schudde het hoofd. „Dat mag niet volgens de wetten van elk leger en de officieren moeten die wetten handhaven". De chef sprong ongeduldig op „De Republiek heeft wapens no dig en de Japanse commandant is bereid ze af te staan, mits hij daar de capitulatie-voorwaarden niet door overtreedt. De capitula tie-voorwaarden zijn een con tract en elk contract kan ontdo ken worden, zonder de wet te overtreden. Daar zijn jullie, ad vocaten, immers voor!" Oemar knikte. „De wapens kunnen natuurlijk verloren wor den, of gestolen, of afgedwongen. Wenst u nog meer keus?" De chef was al bij de deur. „Ik moet telegraferen! Ér is niet veel tijd meer, want zodra de Engel sen hier voldoende troepen heb ben, worden de Japanners ont wapend". Twee uur later meldde kolonel Timoeran zich bij de minister van oorlog. „Men rapporteert mij, dat groepen onbekende inlanders in verschillende Japanse kampe menten alle wapens hebben mee genomen. De Japanners werden Ik zou het vervelend hebben ge vonden, als er T.N.I.-soldaten bij betrokken waren. Ik heb de En gelsen verzekerd, dat wij onze troepen goed in de hand hebben". Even later werd dr. Timoeran aangediend bij de minister van buitenlandse zaken. „Ik ben er van overtuigd, dat de post voor wapenaankopen in 't buitenland, zoals ik die in mijn overzicht heb vermeld, tot de helft kan worden bezuinigd. Dat spaart ons millioenen". „Mijn collega van oorlog heeft mij zojuist getelefoneerd, dat hij het daarmede eens is", antwoord de de minister. Hij keek de voor uitstrevende kolonel opmerk zaam aan. „Ik heb gehoord, dat u als particulier naar de Verenig de Staten wilde gaan, om ae groothandel in latex, coprah en suiker te bestuderen!" Een donkere gloed trok over 't gelaat van de man voor hem. Hij richtte zich op en vestigde zijn brandende ogen op de ander. „Ik was inderdaad van plan om mijn ontslag als officier te vragen en mij als particulier op de studie van die producten toe te leggen, Excellentie". (Wordt vervolgd) 's-GRAVENHAG flict in Juni 195 de Nederlandse de dag, hetgeei een komende p zienlijke prijssti: van het publieli dragen werden Volgens het E tuut voor de i worden geconcli opgenomen gelde steed voor de aai zame consumptie) textiel en schc gang van de branches in duu ti egoederen (Au 1951) bespeurt m king weer is gaa; Bii het verlooi ten in duurzame deren van Septer j.l., kan worde dat met name de tielgoederen een ging te zien gav Ook in schoeise onbelangrijke vei de omzet op (1- meubelen en san' len 13o/„) Minder gunstig verloop in de glas, porcelein, huishoudelijke ar ke branche een i 5% intrad. In h en in de kantoor eveneens sprake 1 dering van de oi resp. 25 en 3 1 branches lopen October vrijwel TRUMAN ZIET de benoeming vi kaanse ambassadi ticaan. De presit gisteren 0p een medegedeeld, dat het Congres in zal komen, een noeming van Clark tot ambass Vaticaan zou ind daarna de beslissi gres zou liggen. INDONESIë zal bedrijven, die zie se handen bevim seren, dit is gist Indonesische feabi maakt. DE VERKIEZINf heel Perzië zulle te Teheran is met December in de vincies beginnen, de provincie Aze de buiten de we n-anistische parti aanhang genoot, AMERIKA WIL hulp verlenen to van 600 millioe onder de uitdri waarde, dat Frar fensie-verplichtins Atlantisch Pact aldus heeft de rei man het Congres IN APRIL 1952 terse mogendhede turl» vredesverdr Duitsland teker Duitsland practisi verein zal worde gaan nemen aan defensief verbon hooggeplaatst An man in Duitsland EISENHOWER o op zfin hoofdkwaï negen landen als dieers van de in' deratie van lanc ten. In zijn rt Eisenhower, dat zame vrede kan er een West-Eu bond is. ONGEVEER 100 opstandelingen en gesneuveld bii ,z\ tussen soldaten v si=che leger en on serteure van de Negoro". aldus woordvoerder te Arnedijk New p. 13 Scillys/Le 1 A'dam/Balik Papa1 Pt. Said; Groote A'dam 13 te Antu fontein 13 v. h Sumatra Balik P 13 Guardajui; Wa Sydny pb 13 kp N ne; Akkrumaijk Golf 12 te Khon dijk 11 te New I Britsum 15 R'dam Portnews; Diemen R'dam 12 te San 1 renskerk 13 te Hamburg; Leuve Perz. Golf p. 12 F derkerk 13 te Ams werpen; Saparoea men 13 te A'dam. |AN Ml GAAT JUB AMSTERDAM. - helft van Februai datum is nog niet zal Neerlands oud teur, Jan Musch, toneeljubileum vie: a.s. viert hij zijn Als jubileumstuk „De Spaanse Bi Bredero, dat hij m dams Toneelgezelsc De eerste opvoe Stadsschouwburg daarna volgen vo alle grote steden.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1951 | | pagina 4