Op zoek naar HET GEHEIM van Stradivarius ^V®ras,#t Studiedagen geopend van Kleuteronderwijs Hongaarse chantage werd waardig afgestraft Rina Kooy naar Noorwegen met twaalf andere rijders Scheve toren van Bedum in staat van ernstig verval Raad van Friese Beweging E ELDT Gewoon handwerk maar zeer schoon Andersen is in topvorm Protesttelegram aan N.C.R.V. Scheepsberichten Buitenlands overzicht Met de Nederlands Hervormde Kerk wendt zich tot andere provincies KNVB onderhandelt' over de televisie ^'IRSOVERZICHT VAN ALLE DAG ^VER\VACHT|NC "M.door het kNlfl 'j agaveonVdan Vri-ida°aV° Borgen 'IENDE BEWOLKl*0' be'wolkins »e' -Wee reten. Ma r ise in F.C.-keuringen rPex: De leuks" .7 'R;Unerna Aniericain: &iKStrac (14): Har- j Sahsira (18); Vic- de Havenmeid (a^) rgerlijke Stand \END - Geboren: ;trus Maria z. v. J P- sn A, M. Mul, wonen- 'merend, Julianastraat z. v. W. Wipprecht en jouw, wonende te Pur- anaalschans 12- Cor- a£du£ Zt v- c- A. van H. T. Leenhouts, wo-, Purmerend. Buitstraat mina Gerard Maria d- ;r en G. A. Tol. wo- sdam; Netty d v K J. E. Wipprecht, wo- urr"Ter??d-„ Kanaaldijk v. N. M. Roetman en 4. Elsje, wonende te Vooruitstraat 95; erardus Maria z. y. C. n G. C. van Rijn. wo- Purmerend. Vooruit- d: Wilhelmus A. p. de 2 jaar, wonende te Anthonia M. Leijdek- 9 jaar, wonende te Kanaalkade 14 n: Cornells Bein'it, 99 moot van Christina B. mende te Purmerend, gel 1; Andries van 1 jaar, echtgenoot van Asster, wonende te Dirk Heiloo. oud 76 uwnaar van Jantje 'erleden te Amster- ïn te Purmerend, at 68. arkt alkmaar '5' Aanvoer 1156 iR. 4 Jan, Aanvoer 3 stapels1 boerenkaas Beursnotering fs- 2.12 per kg. Handel voor f 39.75 voor f 36.75 voor f 59.75 voor f29.75 79— 49.75 59.— 39.75 59— 39.75 ?9— 15.75 15.90 9.75 AFDELINGEN tegen onge- EN. LEDER- 'uimlng d. Boestraat, 4HEID v PAGINA Er is weinig bekend over het leven van de man Antonio Stradi vari, die ongeveer 300 Jaar geleden in Cremona leeide, een Btadie in Lombardije aan de oever van de Po, halverwege tussen Milaan en Mantua. Hij maakte violen, dat weet men van hem, en zijn werkplaats stond waar thans Piazza Roma is, doch verder is alles duisternis. Men weet niet eens waar hij zijn laatste rustplaats vond en geen portret is van hem voor het nageslacht bewaard. Maar er zijn een aantal van zijn heerlijke instrumenten gespaard en soms ontdekt men bij toeval een exemplaar, dat de inscriptie draagt: Antonius Stradivarius Cre- monensis Facibai. Antoni Stradivari uit Cremono maakte dit. de^e^Me^fradfvwfus^ofen.zÜn p^eredhf e^^^bfj^rffcen p«4ar^:^&mork'Londen- ,lgG tijd geleden werd een ui°0j V007 een naar centen van de fn ^.r ,?e iaa op 'n veiling ergens i8 j fni?',verteIden w«. Later bleek dat het een echte Stradi- ïfJP® was. Ja, zei Maestro Tatar met een glimlach, zo'n buitenkans Maar, vervolgde hii er is hier toöh iets gebleven van' Stra- Z1',n "?e£t; de beroemde woolbouwerssohool van ons stad je leeft nog. Er zijn niet veel leer- want dit beroep eist veel, maar de kleine groep enthousiaste jongeren zijn goede leerlingen ijverig en eerzuchtig 0p een ge-' zonde manier. Ze willen zo be - roernd worden als de meester van Crernona en het is prettig zulke jongens les te geven. Dit beroep kiest men niet, het kiest zijn beoefenaars zelf. Het is een soort roeping, betoogde hii met vuur- Be hele cursus duurt vier jaar en is lang niet gemakke lijk. Voor een leerling toe is aan net bouwen van ziin eerste viool moet hij de theoretische opleiding helemaal voltooid hebben en in over de hele wereld verspreid. Hun Prijs is eygn hoog als hun be roemdheid. Maar Cremona, het stadje waar de beroemde viool bouwer leefde, heeft er zelf niet één. Vele gereedschappen van de meester zijn er als museumstuk ken tentoongesteld. Zijn grafsteen Sepelcro di Antoni Stradivari e suei eredi 1729, met inscriptie staat zelfs in een museum, maar men zal er tevergeefs ook maar één viool zoeken die vervaardigd werd in die beroemde vioolbou werssohool, waarin naast Stradi vari Andree en Nicole Amati en Giuseppe Antonie Guarrieri de beroemdste mannen waren. Zelfs geen graf Wij zijn te arm zegt de portier van het museum. Wij zijn niet zeer gezegend. De graftombe die U daar ziet heeft men kunnen redden, maar het gebeente van de meester ligt op een plaats die al leen God kent. Deze grafsteen is uit de oude kerk van San Dome- nice, die vroeger Oppiazza Ro ma stond. In 1869 i-s het gebouw echter gesloopt. Het familiegraf van Stradivari was in een kapel genlaatst. Men schijnt het open gebroken te hebben en de been deren zijn er uitgehaald- Wat er mee gebeurd is? Wie zal het zeg gen. Misschien waren het fat-soen- liike lieden en hébben zjj het ge beente van Stradivari jn een massagraf gelegd, tezamen met de stoffelijke overschotten die uit andere graven kwamen. Of mis schien heeft men ze zomaar in de rivier gegooid. Dat zou warempel geen wonder zijn. Op het ogenblik staat op de plaats van het vroe- eere graf slechts een lelijke ce menten steen met de naam van de meester. De geest van de meester. Ja. we zijn arm, zei Maestro Fiztre Tatar, een van de leraren aan de Scuola Liuteria. de viool bouwerssohool. We hebben niet j^jeer dan deze tekeningen en b'iauwdrukk van modellen van de violen van de meester, en die Zijn niet eens origineel. Dat is AUTOBOTSINC NABI] DRONRIjP DRONRIJP Gistermorgen ongeveer 8 uur had op de Sehingsterdijk bij Dronrijp.. eer» autobotsing plaats, waarbij de familie Vegter uit Leeuwarden werd gewond. Uit de richting Franeker kwa men twee personenauto's aan gereden, toen de achterste wa gen wilde passeren. Vermoedelijk door de gladheid van de weg kon de wagen niet vlug genoeg om zijn voorganger heen komen en kwam in botsing met een tegenligger, eveneens een personenauto bestuurd door Ir. Vegter. De echtgenote van ir. Vegter liep hierbij enige ge kneusde ribben op, aldus bleek uit het onderzoek van dokter van der Kooi uit Dronrijp, ter wijl de heer Vegter en zijn drie kinderen licht gewond werden. De bestuurder van de andere auto, de heer Oosterbaan, en zijn zoon bekwamen geen letsel. Beide auto's werden zwaar be schadigd. Almkerk 3v Aden; Bantam 2 v. Bahrein-Basrah; Friesland 4 co. 11 u. R'dam verw.; Hersilia 2 v. A'dam te Tumaco; Hoog kerk 3 v. R'dam-Genua; Hydra 3 v. Antwerpen-, Limburg 2 v. Alexandrië; Mentor 3 v. Levant te A'dam; Overijsel 3 te Singa pore; Sloterdijk 2 te Port Said; Stad Leiden 2 v, Halifax-Neder- land; Sumatra 2 v. Balikpapan te A'daxrn Tabian 3 vm. v. Bre men te A'dam; Willem Ruys p, 2 24 u. Port Said; Cumulus (uieer- schip) 3 v. Atl Oceaan te R'dam; Oranje 2 bij Kp. Bon; Amstel- vaart 3 v. IJmuiden; Kota Gede 5 ca, 8 u. v. Tj. Priok te R'dam verw,; Madoera 31 v. Los Ange- les-Panamakanaal; Molenkerk 2 v. Lobito-Freetown; Nigerstroom 3 v. A'dam-Antwerpen; Sibajak 2 380 mijl ZW Azoren. stiek, am de principes van het geluid te leren. Hij leert schei kunde, om de ingrediënten te kunnen mengen voor de vernis, die een zeer belangrijke factor is voor de viool en hii moet voorts een en- ander weten over de ver schillende houtsoorten. Fijn, buigzaam dennenhout uit de Zuidelijke uitlopers van de Alpen wordt voor de „buik" van het instrument gebruikt. Eseh- doornihout uit Dalmatië, Istrië en Kroatië js het best voor de „rug." Feitelijk, zei Maestro Tatar, is de vioolbouwer natuurkundige, scheikundige, beeldhouwer, gra veur, constructeur, houtbewer ker, schilder en nog een half do zijn andere vaklieden in één per soon. Bovendien moet hii ziin instrumenten vanzelfsprekend zelf kunnen bespelen. De leerlingen krijgen dan ook dagelijks muzieklessen- In het eerste jaar mag de leerling slechts het snijwerk verzorgen aan de „nek" en het „staartstuk," de „schroeven" en de „kammen." Gedurende het tweede en derde jaar maakt hij zijn eerste instru menten- Gemiddeld duurt't vier maanden voor de eerste klaar is. Tatar zelf maakt er één in nau welijks twee en een halve week. In zijn vierde studiejaar kan de leerling altviolen en oelli „O" bouwen. Als hij voor alle half jaarlijkse examens slaagt, is hii na vier iaar volleerd en krijgt hij het diploma van „liutaie," dat is: vioolbouwer. Dan openbaart het wezenlijke van het beroep zich eerst. De jon gens die begonnen zijn met een hoog romantische illusie, zijn er dan in ieder geval van doordron gen dat het beroep heel wat nuch terder is als men denken zou. Dat er helemaal geen speciale geheimen bestaan over de samen stelling van de vernissen ontdekt hij al heel gauw- Er is feitelijk helemaal geen sprake van gehei men, het is een beroep als een ander, 'n gewoon handwerk, maar een schoonzei Maestro Ta- staat zijn een viool „op papier" te jtar. En met een strijkstok schoof vervaardigen. Hii krijgt les in na- |hii een zingende hoge toon uit Je tuurkunde, rekenkunde en acou- snaren van zijn instrument. UTRECHT, 3 Ion. De vergadering, die Donderdagmorgen in Hotel Noord-Brabcmt te Utrecht werd gehouden, had wel een heel fleurig en origineel begin. Een achttal „poppen", dat uit keurige levensgrote dozen stapte, zong de aanwezigen een wel kom en veel succes toe. Dit succes sloeg op een goede afloop van de studiedagen, die vandaag door de Aartsdiocesane Bond van Kleuteronderwijs werden ingezet. Ongetwijfeld heeft de bond, „Maria van Altijddurende Bijstand" genaamd, dit toepas selijk welkom van de kleuters bijzonder gewaardeerd. De voorzitster van de bond, mej, L. v. d. Kamp, sprak de deelneemsters uit vele streken van het land in haar openings woord hartelijk toe. Zij maakte o.a. melding van de belangstel ling van mej. A. J. Brands, rij'ks- inspectriee bit het kleuteronder wijs, en van de zusterbonden, de algemeen christelijke bond en de neutrale bond. Laatstgenoem de zou eerst Vrijdag aanwezig zijn. Nadat vervolgens de penning- meesteresse had medegedeeld, dat het saldo zich in stijgende lijn bevindt en er geen tekorten zijn, ging men over tot de be stuursverkiezingen. In de plaats van zuster Theresina, die we gens overplaatsing als lid van het hoofdbestuur moest bedan ken, werd zuster Jacobina van de afdeling Leeuwarden geko zen. Zoals op deze algemene ver gadering, die de omtwikkelings- biieenkomstan voorafging, bleek, was het aantal leden van de bond van Januari 1950 tot Janu ari 1951 met drie en vijftig ge stegen. De hoofdschotel van de ver gadering werd gevormd door een toespraak van de geestelijk ad viseur, de zeereerwaarde lieer G. J. Braakhuis. Deze behandelde de verhouding tussen leken en religieuzen bij het kleuterender- wijs, Hii wees er op, dat beiden eenzelfde taak in het kleuter onderwijs hébben, die ze ter- wiUe van het Godsrijk in eendrachtige samenwerking zo VIJF GEVALLEN VAN KINDERVERLAMMING In Oldenzaal en omgeving heb ben zich weer verschillende ge vallen van kinderverlamming voorgedaan. Vijf patiënten wor den thans in het R. K. Ziekenhuis verpleegd. Ze zijn afkomstig uit Oldenzaal (1), Weerselo (1) en Losser (31. Het betreft jeugdige kinderen, De patiënt uit Weerselo is een jongen van 18 jaar. vruchtbaar mogelijk moeten ma ken. Beide groepen zijn onmis. baar en moeten zo langzamer hand gelijkelijk .gewaardeerd worden, omdat zij gelijkwaar dige leerkrachten zijn. De gees telijk adviseur sprak over de moeilijkheden die er aan elke kant zijn en die men gezamen lijk moet oplossen. „Beide groe pen," zo zeide hij, „moeten el. kaar hoog houden en eikaar helpen." De taak in het kleuteronder wijs zou voor de persoonlijke heiliging van de leek practised veel meer betekenen dgn voor de religieus. De geestelijk adviseur had voor de vergadering een Heilige Mis opgedragen in de Sint Wil- librorduskerk, waarbij het zus- terkpor uit het Sint. Andreas- gestieht te Utrecht de wisselen de gezangen zong. Ook in het dierenrijk blijkt men de vorde ringen van de tech niek te appreciëren en net zoals iedere echt- qenoot die zijn vrouw telefoneert dat hij niet tijdig voor 't eten thuis kan zijn, krijgt ook Tippy de wind van voren. Het ziet er naar uit, dat het niet de eerste keer is dat hij haar belt met een dergelijk verhaal, an ders zou Cobina hem niet zo verontwaar digd de les lezen. Het geval van de vier Ameri kaanse vliegers, die boven Hon garije een noodlanding moesten maken en toen gearresteerd zijn, onder de beschuldiging, zich aan spionnage schuldig te maken, blijft de Amerikaanse pers en ook het Amerikaanse volk in be roering houden. Het is niet zo zeer deze arrestatie, welke deze diepe verontwaardiging heeft ge wekt, als wel het feit, dat hier zeer sterk de indruk is gevestigd met een brutale vorm van chan tage te doen te hebben, waarbij methoden zijn gebruikt waarvan de Amerikanen meenden, dat zij tot nu toe het monopolie waren van het beruchte gangsterdom. Dat deze piraten uit de samen leving mensen ontvoeren om een losprijs machtig te worden, zo schrijft een volksblad als de Chicago Tribune, wekt de ver ontwaardiging van elk beschaafd mens. Maar als een staat, een regering van een volk, Ameri kaanse vliegers arresteert en ge vangen zet, alleen om aan de zo begeerde Amerikaanse dollars te komen, dan kan men daarvoor alleen de diepste afschuw hebben en de plicht in zich voelen opko men, met alle mogelijke midde len, aan dit moderne gangster- dom radicaal een einde te maken. Wat in Hongarije met vier Amerikaanse vliegers is gebeurd, werpt dan ook wel een schel licht op de politieke immoraliteit waartoe communistische regeer ders vervallen zijn. Niet dat men zich over dergelijke praetijken bij hen nog verbazen kan, want wat zij te zien geven bij de ver volging van priesters en leken, waarbij na dagenlange martelin gen bekentenissen worden afge perst van feiten die deze nooit hebben kunnen bedrijven, staat wel zó ver af, van wat wij anno 1951 nog voor mogelijk achtten dat het bezigen van gangster methoden om ten koste van men sen aan dollars te komen, eigen lijk nog betrekkelijk onschuldig kan worden genoemd. Toch is 't anderzijds ook wel begrijpelijk, dat wat de heren in Budapest nu als een communistisch moraal- nummertje weggaven, heel sterk tot de verbeelding van het Ame rikaanse volk spreekt. Want hier wordt de wereld opnieuw gecon fronteerd met de middelen, waar van het communisme zich be dient. alleen omdat het er profijt van kan trekken. Immers: het is wel gebleken, dat heel deze affaire met spion nage niets te maken had, mgy duidelijk ten doel had een aan zienlijk bedrag aan dollars los te krijgen, die de Hongaarse rege ring broodnodig had. Was zij er werkelijk van overtuigd geweest dat de Amerikaanse vliegers met spionnage doeleinden het land waren binnengedrongen, dan zou de straf welke hen werd opge legd heel wat zwaarder zijn ge weest, dan een korte gevangenis straf gelijk aan het voorarrest, met daarnaast een abnormaal hoog bedrag als geldboete, zo hoog, dat geen enkele vlieger dit zou kunnen betalen, zodat het duidelijk was, dat men specu leerde op een betaling door de Amerikaanse regering. Deze heeft dit natuurlijk ge daan, niet alleen omdat zij een democratische regering is, die voor haar mensen op de bres staat, maar ook omdat zij de menselijke persoonlijkheid eer biedigt en een mensenleven ho ger aanslaat dan welk gelds bedrag ook. Toen men in Budapest de be geerde dollars dn handen had, had men voor de Amerikaanse „spionnen" verder geen interesse meer en werden ze over de grens gezet. Ook dit zou in een werkelijk democratisch land niet mogelijk zijn, nl. dat men zulke gevaar lijke „spionnen" voor enige hon. derdduizenden dollars weer uit levert aan het land, dat op die wijze spionnagediensten organi seert. Zo kapitalistisch als deze volksrepubliek, is geen enkele democratische staat. Intussen heeft met deze me thode de Hongaarse regering zich wel lelijk in de kaart laten kijken. Zij heeft het laatste restje vertrouwen van de be schaafde wereld verspeeld en aangetoond, dat met politici als deze heren geen fatsoenlijke maatschappelijke verhoudingen mogelijk zijn. De Amerikaanse regering heeft onmiddellijk een tweetal maat regelen genomen: sluiting van de Hongaarse consulaten in de Ver. Staten en een verbod voor Ame rikanen om Hongarije nog 'te be zoeken, van welk besluit de finan ciële schade voor Hongarije veel groter is, dan het „mazzeltje" van de chantage. Dat binnen een week door het Amerikaanse volk het tienvoud van dit bedrag voor de Amerikaanse schatkist is bij eengebracht, bewijst wel, hoe diep en hoe fel het Amerikaanse volk hier getroffen is. Er zijn in de historie oorlogen gevoerd op grond van heel wat minder zware beledigingen, dan hier het Amerikaanse volk zijn aangedaan. Tot een dergelijke repressaille, met dreigend machts vertoon op de achtergrond, heeft de Amerikaanse regering zich niet laten verleiden. Zij heeft het chantage-geld betaald, maar tegelijk waardig en duidelijk de Hongaarse regering laten voelen, hoe zij denkt over een regiem, dat tot zulke laagheden dn staat is. En het Amerikaanse volk, dat zich zo duidelijk bij deze veroor deling aansluit, toonde zijn waar digheid door geen machtsvertoon te eisen tegen het Hongaarse volk, dat zelf bitter lijdt onder een dergelijk eerloos regiem, dat slechts op een kleine minderheid steunt. HOLLANDBELGIË OOK VOOR B-ELFTALLEN Te beginnen met het volgend seizoen zal een reeks van wed strijden worden geopend tussen de B-elftallen van Nederland en België, waarhij het in de bedoe ling ligt de ontmoetingen van de B-teams op dezelfde dag of de dag daarvoor te organiseren als waarop de A-ploegen zich met elkaar meten. Als het Nederlands elftal in Amsterdam of Rotterdam tegen België speelt, zal het Ne derlands B-team dus op bezoek gaan bij de B-ploeg van België. (Van onze correspondent) BEDUM - Sedert jaar en dag is Bedum één van de welva rendste dorpen ten Noorden van de stad Groningen, bekend om zijn scheve toren. Stichting en bouw van de Romaanse kerk en toren gaan terug tot een grijs verleden. De toren uit tufsteen had oorspronkelijk een zadeldak, later vervangen door een spits. De kerk, waarschijnlijk tweebeukig, moet in de Middel eeuwen aan de Oostzijde een ronde, lertachtige uitbouw heb ben gehad. De Raad van de Friese Bewe ging, het bestuur van de Strijd hond „Fryslan Frij" en het be stuur van de Fryske Fordiening foar in Federael Europa hebben zich met een schrijven gewend tot de verschillende organisaties in ons land, welke zich de be scherming en bevordering van de regionale cultuur ten doel stel len. Het wordt betreurd, dat uit de „buitengewesten" zo weinig po sitieve reacties zijn gekomen, daar de verwachting gewettigd was geweest, dat juist die streken in Nederland, waar een streven be staat tegen culturele en politieke staatscentralisatie, meer belang stelling en waardering aan de dag zouden leggen voor de Friese strijd. Bovenbedoelde Friese or ganisaties kunnen zich niet ont trekken aan het vermoeden, dat er in sommige buitengewesten een zekere afgunst t.o.v. de cul turele-, ideële- en organisatori sche kracht van de Friese bewe- fing heerst. Zij verzekeren, dat e Friese beweging, met vol be houd van haar meer radicale aanspraken, niets liever zou wil len dan komen tot een gemeen schappelijke actie met de andere gewesten. Er wordt ons, zo zegt men verder, vaak verweten, dat wij eerst Friezen zouden willen zijn en dan pas Nederlanders. Wij zien niet in, waarom men riet tegelijk Fries en Nederlander zou kunnen zijn en waarom de vraag naar de prioriteit van deze twee dingen de gemoederen zo in be weging moet brengen. De Friese organisaties doen een beroep op de andere om de zaak in de juis te proporties te zien; zij vragen van de andere buitengewesten met dat zij de radicalere Friese eisen zullen overnemen, maar wel dat zn zich zullen onthouden van aanvallen m de rug, gelijk ge-, beurd is. Wat daarvan de bedoeling is geweest, zal wel altijd een raad sel blijven. Een zilveren Avond maalschotel in het bezit van de Ned. Herv. Gemeente toont deze uitbouw echter nadrukkelijk. Deze uitbouw alsmede de absis van de kerk zijn geheel verdwe nen. Ook een gewelf is niet meer aanwezig. Wat er van de kerk na de Reformatie ia overgebleven is een grote vierkante ruimte, gedekt door een stucwerk pla fond, dat op zijn beurt ge schraagd wordt door een witge- verfde gietijzeren zuil. Een ge deelte van dit plafond is kort voor de laatste Kerstdagen naar beneden gevallen en de rest ver toont zoveel barsten en scheuren, dat de kerk voorlopig voor het gebruik is afgekeurd en de diensten sedert Kerstmis worden gehouden in de bovenzaal van Hotel Bakker. De toren, waaraan tenminste, ondanks de tientallen gebrekkige herstellingen met baksteen, nog iets van de oor spronkelijke bouworde valt te herkennen, is een bouwkundig drama op zichzelf, Teneinde ver der scheefzakken te voorkomen, zijn er indertijd zware bakstenen steunberen aan de Westzijde te genop gebouwd. Deze steunberen, zelf niet vol. doende gefundeerd, zijn in de loop van de tijd aan de toren gaan hangen en hebben daardoor het proces van het scheefzakken werkt ^evorderd dan tegenge» J,n werd de spits door de bliksem getroffen en brandde geheel af. Men heeft het daarna niet weer gewaagd er een nieuwe spits op te zetten, maar de toren met baksteen afgebouwd, waar door hij zijn nu al jaren bekende stompe vorm heeft verkregen. Sedert een tiental jaren valt de toren onder Monumentenzorg en op advies daarvan is in de laatste oorlog een nieuwe afschuwelijk lelijke steunbeer van gewapend beton aangebracht. Volgens de laatste gegevens echter zal ook deze steun het verder scheefzak ken van de toren niet keren. De toren hangt op een hoogte van 32 meter 1.83 m. uit het lood en helt naar het Zuid-Westen. Het turfsteen-gedeelte is volkomen vergaan en verpulverd en de la tere bakstenen herstellingen ver tonen tientallen scheuren. Wel is na de oorlog, de door de Duitsers gevorderde klok, vervangen door een nieuwe, maar deze wordt door de 6lechte staat van de to ren nimmer geluid, Al met al een vrij hopeloze si tuatie, Als laatste complicatie doemt nu nog de vraag op, wie de eigenaar van deze toren is. Een decreet van 1798 kan name lijk zo worden geïnterpreteerd, dat niet de Ned. Herv. Gemeente maar de gemeente Bedum de eigenaar van de toren is. Deze laatste complicatie «al een beslissing, omtrent wat er met de toren gebeuren moet, zeker niet verhaasten. Het is intussen na wat er onlangs in Friesland ge beurde, zeker niet denkbeeldig, dat de oude scheve Bêemer toren anders zelf een beslissing zal ne men en moe van het wachten 't loodje zal leggen. Twaalf mannen en één meisje zijn gisteravond per trein uit Amsterdam vertrokken. Nu het ijs niet naar hen wil toekomen, trekken zij naar het ijs jn Noorwegen. In de moderne grote jeugdherberg te LiHeham mer zullen zij een maand ver blijf houden en dagelijks tr (t en op de prachtige ijsbaan. In over leg met Klaas Schenk, trainer van de kernploeg, zullen sommi gen van hen tevens deelnemen aan wedstrijden. Onder de groep bevinden zich de laatste 4 rijders uit de kern ploeg die tot Kerstmis door dr. A. G. M. Carlier in Overveen getraind zijn, De vier, die thans vertrokken Naar wii vernemen zuilen op Maandag 14 Jan. de besprekingen worden heropend tussen de Ned. Teievisje-sticihting en het bestuur vap de KNVB, waarbij het gehele probleem onder de loune zal ge nomen worden. Een der punten, welke nader zal worden bestudeerd, js het „life"-ultzenden van interland wedstrijden. Het was stil en helder weer, toen Donderdagavond in het Try- vannstadion bij Oslo de wedstrij den werden gehouden, Het ijs was hard en glad. De 1500 meter werd gewonnen door Hlallis An dereen, die een Uid noteerde van 2 min- 18-8 sec., een nieuw baan record. Roels Aas werd tweede in 2 min. 19.4 sec, en Sverre Haugli derde in 2 min. 20 sec. Op de 5000 meter reden Ander sen en Aas tegen el-kaar- Met gro te voorsprong -bereikte Hjalmar Andersen de finish in de schit terende tijd van 8 min- 16.4 sec., een nieuw baanrecord. De tijd van Andersen js zeer opmerkelijk niet alleen omdat hii zo vroeg in het seizoen is gemaakt, maar ook, omdat er slechts enkele rijders in de geschiedenis van het lange- baanriiden zijn geweest, die een snellere tijd hebben genoteerd, te weten Andersen zelf met het we reldrecord van 8 min. 7.3 sec., Pa- ior met 8-13.5, Seyffarth 8.13-7, Far-stad en Haugli, beiden met 8.15,4 en Kees Broekman met 8.16.3. Groenteveiling Sneek Andijvie 48—60; waspeen 30; bieten 13: boerehkool 1625; ap pels 14—44; spinazie 35—42; wit lof 19—43; groene kool 13—15; prei 35—39; alles per kg: knollen 1125: bleemkool 12—46 per st. groente per bos 8—10. zijn, zijn H. C. Schuier uit Bar- neveid, oudste ven de ploeg (32 .iaar) en tevens leider. J. Wer vers uit Rotterdam, J. van den Berg uit Leeuwarden en de ben jamin van het gezelschap, de 18-.iarige J. P. S. van Amen uit Rotterdam. Dit viertal maakt de reis met steun van de N.V.B.H.S. De overige negen gaan op eigen kosten. Zij ziin: N. O-1-tSborn uit Maasdijk. J. Pronk uit Warmen- huizen, M. C. Rozendaal uit Warmemhuizen, J- Stigter uit Aalsmeer, M. Hoogschagen uit Alkmaar, S. Hopman uit Eg- mond a. d. Hoef, J. de Leeuw uit Grouw en J, W. Kelderman uit Broek in Waterland. Het enige vrouwelijke Md is Rina Kooy uit Haukes (Wierin- gen), korte baan kampioene van Noord-Holland, die de korte baan vaarwel wenst te ze.ggen en in Noorwegen een begin zal maken met haar training op de langere afstanden (500 en 1000 meter). AMSTERDAM, 3 Jan. Van de vriendelijke stemming op de eerste beursdag van 1952 was vandaag maar weinig over geble ven, De verwachtingen, dat de Kon. Olie ook dit jaar wederom een interim dividend zou aan kondigen, zijn uitgekomen. Voor zover deze verwachtingen ech ter hoog gespannen waren (een percentage van 5 pet. werd ge noemd) stelde het interim divi dend licht teleur. Ook het feit, dat er geen enkele mededeling werd gedaan over de gang van zaken in 1951 viel enigszins te gen. Niettemin hield het hoofd fonds zich betrekkelijk goed. Voorbeurs werd 288 betaald. Op de officiële middagbeurs kwam de notering niet beneden de 289. Toen na de opening bleek dat het interim dividend geen ver kooporders tot gevolg had. trok de koers zelfs aan tot 291 (2913/4). Zette bet hoofdfonds aanvan kelijk enerzijds een kleine dom per op de markt, anderzijds wa ren de orders vandaag zo dun gezaaid, dat er eigenlijk van enige handel weinig sprake was. De geaccumuleerde orders tijdens de jaarwisseling, waarbij de beurs vier dagen gesloten bleef, zijn blijkbaar alle gisteren reeds ver werkt en de beurs viel terug in haar apathische houding, die ook vorig jaar schering en inslag was. Buiten Kon. Olie liep de In- dustriemarkt een fractie achter uit waarbij de Scheepvaart-afde ling in één adem genoemd kan worden. De Cultuurmarkt open de iets lager doch evenals bij het hoofdfonds volgde hier tegen slot een herstel tot rond het niveau van gisteren. De guldensbeleggingen bleven aan de goed prijshoudende kant. Dollarobligaties daarentegen licht in, reactie, in navolging van het agio, dat van 9 3/4 bp 9 proeent kwam. Prolongatie 3 1/2 pet. WEINIG PRACTISCHE MINISTERIËLE INITIATIEVEN Onze minister voor de Volks huisvesting, mr. dr. In 't Veld, kan zeker de verdienste niet ont zegd worden over vele initia tieven te beschikken, welke z.i. de zo hopeloos vastgelopen wo ningbouw weer op gang moeten brengen. Het is alleen maar jammer, dat al deze initiatieven zo weinig vruchtbaar zijn. Want de ene ministeriële suggestie na de andere loopt direct dood in de doolhof van practische bezwaren. Bekend is de gedachte van de minister om te gaan besparen op roken, drinken en snoepen, om dat met de helft van de 600 mil- lioen, welke door het Neder landse volk per jaar aan deze luxe uitgaven wordt besteed1 het woningbouwvraagstuk radicaal zou zijn opgelost. Want, zoals onze lezers weten, is het woning tekort hoofdzakelijk het gevolg van een tekort aan kapitaal, im mers: bouwvakarbeiders en ma terialen zijn er momenteel vol doende. Het idee van de minister, misschien op zichzelf juist, was echter volkomen waardeloos, om dat de practische mogelijkheid voor de uitvoering ervan totaal ontbreekt. Men beschikt nu een maal over geen enkel middel om deze consumptie tot de helft te reduceren en het is natuurlijk uitgesloten, dat plotseling ons hele volk unaniem deze uitgaven tot 50 pet. zou terugbrengen. Een tweede suggestie van de minister was een oproep tot de arbeiders, om terwille van de woningbouw enkele uren per week langer te gaan werken en zich deze overuren dan niet te laten uitbetalen in geld, doch in obligaties ten bate van de wo ningbouw. Zelfs het aan de mi nister zo verwante socialistische vakverbond het N.V.V.. heeft deze gedachte een ernstige bestudering niet waardig gekeurd en de ver schillende vakverenigingsbestuur ders hebben het idee zonder meer als onuitvoerbaar afgewezen. Tussen Kerstmis en Nieuwjaar sprekende in het Bouwcentrum te Rotterdam, heeft de minister weer eens een nieuwe suggestie gelanceerd, nl. om via de woning- ouwverenigingen een spaarsy steem in te voeren voor jongelui, waarbij dan de woningbouwver enigingen aan deze jongelui na vier jaar sparen, wanneer zij ongeveer duizend gulden bij ei kaar zouden hebben, een woning konden toewijzen. De minister raamde, dat er per jaar 80.000 paren in ons land trouwen. Wan neer deze f 1000.sparen, zou er 40 millioen beschikbaar ziin. Behalve deze spaarkassen waren er dan ook nog andere mogelijk heden, als sparen voor eigen woningen enz. en op die wijze zou door meer te snaren het kapitaalsaanbod voor de woning bouw aanzienlijk kunnen worden verhoogd. In theorie klopt ook dit plan weer volkomen, maar in de practijk stuit het direct op zeer grote bezwaren. Allereerst zijn woningbouwver enigingen geen spaarbanken. Wie van spaarinstellingen iets afweet, zal onmiddellijk toegeven, dat juist een spaarsysteem met weke lijkse kleine inlagen een zeer omvangrijke administratie vergt, welke een grote administratieve rompslomp met zich meebrengt, waar de woningbouwverenigingen helemaal niet op ingesteld zijn. Een spaarbank-administratie heeft een geheel eigen karakter en zouden de woningbouwvereni gingen dat moeten gaan invoeren, dan zou dit een vrii kostbare onderneming worden. En waaruit moet dit worden betaald? Boven dien: woningbouwverenigingen werken niet met een eigen kas, zij financieren meestal via de centrale kas van de gemeente besturen, maar deze zullen zich met deze snaargelden niet willen bemoeien. Bovendien lijkt het ons ook niet juist, dat woningbouw verenigingen zich gaan begeven op een terrein, dat anderen reeds lang betreden hebben, die daar voor geheel geëigend zijn. Het grote bezwaar is intussen o.i„ dat het niet aangaat de ver loofde paren deze soaardwang op te leggen, op straffe van anders eeen eigen woning te krijgen. Bii de vrij hoge belasting voor vrijgezellen, is het voor deze jonge mensen vaak al heel be zwaarlijk voldoende geld over te leggen voor het aanschaffen van meubels en slaapkamer- en keu ken-inventaris. Moeten ze nu ook voor een huis gaan sparen, dan gaat dit ten koste van het sparen voor hun meubilair en komen ze van de regen in de drop! Overi gens geloven we, dat hier het middel erger is dan de kwaal, want de financiering van de nieuwbouw zou met dit sparen toch betrekkelijk weinig gediend zijn en in elk geval zo weinig zoden aan de dijk zetten, dat de jonge mensen er meer door ge dupeerd dan gebaat zouden wor den. Sparen via de woningbouw kan zeer goed zijn, maar dan voor kleine objecten als b.v. tuinver- sieripg, glas verzekering, voor een bijdrage in verven en behangen enz. Maar daar moet het bij blijven. Wat de minister echter wil, heeft grote en practische na delen en het is dan ook begrij pelijk, dat de woningbouwver enigingen hier direct afwijzend tegenover stonden. Neen: wat zijn initiatieven betreft voor de kapi taal-financiering van de woning bouw, is de minister tot nu toe niet erg gelukkig, En het is te hopen, dat hij spoedig een betere oplossing vindt. Want anders komt van zijn 50.000-woningen- plan, maar ook van zijn aanvan kelijk 40.000-woningenplan niets terecht. En dit zou een ontzet tende ramp voor ons volk ziin. J. H. BELEDIGING VAN HET FRIESE VOLK LEEUWARDEN Oo het Nieuw jaarscongres van de Bond van de Fries-Nationale Jongeren is het volgende telegram naar het be stuur van de NCRV te Hilversum gezonden: „De leden van de Bond van de Fries-Nationale Jongeren op Nieuw,iaargcongres te Leeu warden bifeen. protesteren sterk tegen het feit, dat bij de Nieuw jaarswensen van de NCRV voor de elf provinciën de Friese spre ker na enkele Friese zinnen in 't Nederlands oversloeg, terwijl de vertegenwoordigers van de ande re provinoies dit geheel in eigen spraak deden- Zij achten dit een grove belediging voor het Friese volk".

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1952 | | pagina 3