Uit Parijse conférences
groeide prachtig liefdewerk
Wereldomvattende organisatie
bezit in Alkmaar sterk bastion
Hulde aan de mannen
van het eerste uur
Oogstdankdag van de L.T.B.
trok- veel belangstelling
St. Vincentiusvereniging Alkmaar TOO jaar
Merkwaardige
vereniging
Dank brengt zegen
ALKMAAR De Sint Vincentiusvereniging is in vele opzichten
een zeer merkwaardige vereniging: een leken-organisatie, ont
staan uit een soort dispuut-college van piepjonge studenten, uit
gegroeid tot een internationale beweging, die in alle landen van
de wereld haar vertakkingen heeft. In de welhaast twintig
eeuwen oude geschiedenis van de Katholieke Kerk is de Sint
Vincentiusvereniging een nog betrekkelijk jeugdige verschijning-
In Parijs kwamen in 1832 op initiatief van Professor Bailly de
Surey een aantal Katholieke studenten nu en dan bijeen, aan
vankelijk met geen ander doel dan om zich dieper te bezinnen
op de waarheden van het H. Geloof en zich daardoor des te
sterker te weer te kunnen stellen tegen de valse leerstellingen
van het rationalisme, dat aan de Parijse Universiteit werd ver
kondigd en opgeld deed.
ke krachtige steun zij vinden
kunnen in hun godsdienst; wij
herinneren ons daarbij de woor
den van Christus„De mens leeft
niet van brood alleen, maar van
elk woord dat uit de mond van
God komt";
3. ons moeite te geven, ieder
naar de maat van zijn krachten
en naar de tijd, die hij beschik
baar heeft, om aan de arme kin
deren, ook als zij in de gevange
nis zijn, onderwijs te geven in
de gewone schoolvakken en voor
al in de Christelijke leer;
4. het verspreiden van boe
ken, waardoor men de lezers
zedelijk en godsdienstig gunstig
kan beïnvloeden;
5. ons toe te leggen op alle
soort werken van naastenliefde,
als onze inkomsten er tenminste
toereikend voor zijn en als ze niet
het hoofddoel van de vereniging
in de weg staan, telkens als de
vereniging een beroep doet op
onze medewerking."
Dit hoofddoel wordt in artikel
2 nog eens kort en duidelijk uit
eengezet: „Geen enkel werk van
naastenliefde dient als vreemd
aan de Vereniging te worden be
schouwd ofschoon zij meer spe
ciaal tot doel heeft het bezoeken
van arme gezinnen".
Onder deze jongelieden was de
nog geen 20 jaar oude Frédéric
Ozanam (18131853) een der
leidende figuren, die terecht be
schouwd wordt als de stichter
van de Sint Vincentiusvereni
ging.
Aldra kwamen deze jongelie
den tot het besef, dat het niet
voldoende was de waarheden van
hun geloof te bestuderen en aan
te hangen, maar dat zij het licht
van de Waarheid naar buiten
moesten uitdragen en de kracht
van hun overtuiging met daden
bevestigen. Zij trokken naar de
Parijse achterbuurten en gingen
de armen bezoeken.
Uit de samensprekingen (con
férences) van deze Parijse stu
denten groeide zo een prachtig
practisch Liefdewerk. In Mei 1833
werd in feite de eerste „conferen
tie" opgericht en onder bescher
ming gesteld van de populaire
Franse Heilige Sint Vincentius a
Paulo, de Apostel der Liefde van
het Parijs der 17de eeuw.
Deze zo spontaan en argeloos
begonnen actie nu breidde zich
van den beginne reeds spoedig uit
A. J. J. v. d. Drift, de tegen
woordige voorzitter van de
Bijzondere Raad.
en heeft zich nadien ontwikkeld
tot een wereld-omvattende Ka
tholieke organisatie, die in groot
te alleen wordt overtroffen door
die van de Moederkerk zelve.
Om deze wonderbaarlijke groei
enigszins te kunnen begrijpen
moet men zich inleven in de
geest welke deze om professor
Bailly en Frédéric Ozanam ge
schaarde jongelieden bezielde,
een geest die volkomen Aposto
lisch genoemd mag worden en
die voortsproot uit een intense
en zuivere bezinning op de in de
Evangeliën en de Handelingen
der Apostelen neergelegde grond
beginselen-
De Grondwet van de
vereniging
Het in 1835 vastgestelde Regle
ment is het document bij uitstek,
dat ons thans nog kan inwijden
in de geest, welke die jonge Pa.
rijse conferentie bezielde:
„Het is een sterk verlangen
naar Christelijke deugd, die ons
tezamen gedreven heeft. Daarom
zoeken wij de regels voor onze
werkwijze nergens anders dan in
de geest van de godsdienst, in
de voorbeelden en uitspraken van
onze Heer Jezus Christus, in de
leer der Kerk en in de levens
der Heiligen.
Daarom ook hebben wij ons
gesteld onder de bescherming
van de Heilige Maagd en van
St. Vincentius, aan wie wij een
bijzondere devotie verplicht zijn
en wier voetsporen wij naar best
vermogen moeten volgen".
En verderop:
„Jezus Christus heeft eerst wil
len doen, wat Hij daarna aan de
mensen had te leren: „Hij begon
te doen en te leraren". Wij ver
langen met onze zwakke krach
ten dit Goddelijk model na te
volgen. Daarom is het doel van
de Conferentie:
1. door een wederkerig voor
beeld en door elkander aan te
sporen een gezonde practijk van
Christelijk leven onder de leden
te handhaven;
2. de armen te bezoeken om
hun stoffelijke steun te brengen,
maar evengoed hun te leren wei-
Het is niet bekend wie dit
Reglement heeft opgesteld, het is
een naamloos manifest, waaruit
de geheel eigen geest en sfeer
van de Sint Vincentiusvereniging
onmiddellijk en duidelijk spreekt.
„Deze sobere omschrijving van
de doelstelling en de werk
methode, die in het jaar 1835
werd opgesteld, is immers geldig
gebleven en sinds de eeuw, die
verliep, heeft men er geen letter
aan willen en behoeven te ver
anderen. Wat daar geschreven
staat is onaantastbaar voor de
tijd".
Deze „grondwet" beheerst ook
thans nog de gehele geest, inrich
ting en gang van zaken binnen de
St. Vincentiusverengiing. Zij be
paalt de plichten en bevoegd
heden van haar conferenties en
raden, de orde der vergaderin
gen, de regels van het gezmsboek.
Zij bepaalt ook het karakter
der vereniging als leken-vereni-
ging; de Sint Vincentiusvereni
ging kent geen geestelijk advi
seur. Dit merkwaardig verschijn
sel vindt zijn verklaring in de
tijd van het ontstaan der vereni
ging: in Frankrijk gold toen een
verbod van al die verenigingen,
die een geestelijke in het bestuur
hadden. Dit veel aangevallen
leken-karakter van de Sint
Vincentiusvereniging bleef steeds
gehandhaafd en het is in 1921
nog eens officieel goedgekeurd in
een uitspraak van de Congregatie
van het Concilie, die gepubliceerd
werd in de Acta Apostolicae Sedis
van 11 Maart van dat jaar.
Door verschillende Pausen zijn
aan de Vereniging aflaten ver
leend en een kardinaal-protector
haar toegewezen. Vóór de laatste
wereldoorlog was dit de tegen
woordige Paus Pius XII, toen nog
Kardinaal Eugenio Pacelli.
De Sint Vincentiusvereniging
werkt niet buiten de geestelijk
heid om, maar zij zoekt integen
deel steeds een nauw en goed
contact met de kerkelijke over
heden. Geer» conferentie zal in
een parodhie worden gesticht
zonder overleg mét en goedvin
den van de Pastoor. Vele confe
renties tellen een priester onder
hun leden. Zonder een goede sa- i
menwerking met de parochie-
geestelijkheid kan een conferen
tie niet vruchtbaar werken.
Op de in het Reglement van
1835 gelegde grondvesten kon
een organisatie worden ge
bouwd, die zich tfnans over de
gehele aarde verspreid heeft. Er
is geen land, ter wereld of men
vindt er onder de Katholieken
een conferentie van de Sint Vin
centiusvereniging.
Totaal bestaan er thans zeker
nteer dan 15000 conferenties met
ruim 300.000 leden.
Alkmaar sticht een con
ferentie
In 1846 werden in Nederland
de eerste conferenties opgericht,
n.I. te s Graver»hage (nu nog
zetel van de Hoofdraad), Delft,
Leiden en Vlaardingen. In 1847
volgden Amsterdam, Schiedam
et ,s .„ft^bbosch. Snel breid
de het getal conferenties zidh in
de voihém'e jaren uit, vooral in
Noord-Brabant. In het gebied
van het tegenwoordig Bisdom
Haarlem komen conferenties tot
m en Rotterdam
in 1850 en dan in 1852 volgt Alk
maar.
Alkmaar telde toen circa 4000
Katholieken, die verdeeld waren
over vier kerken of 1 lever zo-
als liet toen nog heette sta-
ties n.I. ^ie van St. Laurentius
of de Bloempot, aan de Digge-
laarsteeg, hoek Laat, die 'Van
St. Matthias aan de St. Jaoob-
straat, die van St. Dominicus of
de Banenkerk, aan de Baan
gracht en die van St. Franeiscus
of de Minderbroederskerk, in de
Schoutenstraat.
Dit waren nog de oude schuil
kerken, zó gebouwd, dat ze wei
nig of niet opvielen. We leven
dan nog juist aan de vooravond
van het herstel van de Bisschop
pelijke Hiërarchie, die immers
in 1853 tot stand kwam.
Het was de Pastoor van „De
Bloempot", van de Statie Sint
Laurentius, de Hoogeerwaarde
Heer J. van Gent, „Landdeken
van Noord-Holland", dus de
hoogste te Alkmaar gevestigde
kerkelijke autoriteit, die de stoot
gaf tot oprichting van een con
ferentie van de Sint Vincentius
vereniging te Alkmaar, met vol
komen instemming van de drie
andere Pastoors dezer stede
Bakermat: een R.K. Lees
gezelschap
Deken van Gent bracht zijn
voorste] tot oprichting ener con
ferentie van de Sint Vincentius
vereniging ter tafel in eer» ver
gadering van het „R.C. Lees
gezelschap onder de Zinspreuk:
Tot Deugd en Voorlichting",
waarvan vele vooraanstaande
Katholieken van die dagen lid
waren. Deze vergadering vond
plaats op 13 Januari 1852. On
middellijk werden spijkers met
koppen geslagen, want reeds op
17 Januari d.a.v. vond een bij
eenkomst plaats, waarin het
eerste bestuur, het bureau, zoals
dat naar Franse manier heette,
gekozen werd.
De namen er» functies van
deze eerste bestuursleden, op
richters van de Sint Vincentius
vereniging te Alkmaar, waren:
Felix Maria Aghina, president;
Dr. Jacobus Kraakman vice-
president; Joannes Albertus
Klaverweide, secretaris; Joannes
Fredericus Hintzen, penning
meester; Coenraad Melclhior
Witte, bibliothecaris; Hendrik
Petrus Ibink Melenforink, maga
zijnmeester.
Aansluiting en onderwerping
aan de te 's Graven'hage geves
tigde Hoofdraad werd bekrach
tigd door een plechtigheid in
het R.K. Weeshuis, op de Ver-
dronkenioord, alwaar de heer
HafkensCheid, president van de
Bijzondere Raad te Amsterdam,
de installatie verrichtte op 8
Juni 1852.
Er waren tegen de oprichting
bezwaren ingebracht van de
zijde van het R.K. Wees. en
Armbestuur. Dat was toen niet
zo onbegrijpelijk als het nu lijkt.
De Sint Vincentiusvereniging
was een nieuwigheid; men had
nog geen juist begrip van haar
speciale taak en werkwijze. Hoe
zeer de Sint Vincentiusvereni
ging toen echter al prijs stelde
op een goede verstandhouding
wordt bewezen door het feit, i
dat de opbrengst van de op de
eerste vergadering gehouden
collecte aan het Armbestuur ter
beschikking werd gesteld „voor
de R.K. Weezen".
De tijd heeft geleerd, dat het
aloude en eerbiedwaardige Arm
bestuur en de moderne Sint Vin
centiusvereniging, kind van de
19de eeuw, ieder op eigen wijze
hun taak kunnen vervullen en
rustig kunnen samenwerken in
alle gevallen waar dit in het be
lang der Armen nuttig en nodig
wordt geacht.
De jonge Vereniging ontplooi
de van meet af een grote activi
teit. Natuurlijk werd aan het
huisbezoek zeer grote zorg be
steed, maar daarbij bleef het
niet.
Het genoemde R.K. Lees
gezelschap, dat zo'n belangrijke
rol bij de oprichting speelde,
legde reeds op de eerste bijeen
komst mede de grondslag voor
de bibliotheek van de Sint Vin
centiusvereniging door een par
tij boeken ter waarde van f300
te schenken en het bleef ook in
volgende jaren door giften in
geld de bibliotheek steunen. De
boeken en tijdschriften werden
steeds gratis uitgeleend aan le
den van de bezochte gezinnen
en aan anderen, die daarvoor in
aanmerking kwamen. Later zou
deze bibliotheek uitgroeien tot
de boekerij voor geheel Katho
liek Alkmaar.
Reeds in hef oprichtingsjaar
verenigden zich een aantal Alk-
maarse dames, onder presidium
van Mejuffr. J. Broers, tot een
comité dat zich tot taak stelde
wekelijks een avond te besteden
aan het vervaardigen van kle
dingstukken ten behoeve van
door Vincentianen bezochte ge
zinnen. Uit dit dames-comité
ontstond enige jaren later de
Sint Elisabeth-vereniging, waar
mee de Sint Vincentiusvereni
ging nog immer goede relaties
heeft.
Pioniers van het R.K. Bij
zonder Onderwijs
Een belangrijke taak vond de
Sint Vincentiusvereniging in de
verbetering en bevordering van
het Katholiek Onderwijs. Hier
aan ontbrak toen letterlijk alles.
Reeds op 29 Maart 1852 wend
de de Conferentie zich tot de
Hoofdraad in Den Haag (voor
zitter daarvan was toen de heer
A. J. L. M. Lux) met de vraag
„of het niet in strijd zoude zijn
met de tegenwoordige wetten op
het onderwijs, dat een Burger
school-onderwijzer van den 3den
rang alhier, de schoolboeken,
welke onder goedkeuring van
Monseigneur van Gerra te Mi-
chiels Gestel worden uitgegeven
op zijne school invoerde; deze
schoolmeester is Katholiek en
wil zich geheel aan de leiding
der Conferentie onderwerpen,
hij heeft ruim 100 kinderen ter
schoole, waaronder zes protes
tanten, terwijl de schoolcommis
sie op een lid na uit protestan
ten bestaat."
Hieruit blijkt zonder commen
taar wel wat voor typische toe
standen er toen bestonden!
In hetzelfde schrijven wordt
tevens verzocht om medewer
king „tot het geven van meer
dere uitbreiding aan een binnen
deze stad bestaande Religieuze
Bewaarschool; de Eerwaarde
Pater Sparmakering, alhier,
heeft sedert eenige jaren uit zijn
eigen middelen vier Religieuzen
van de order van den H. F n-
ciscus, uit deszelfs klooster te
Heithuizen, woning en al het
noodige tot onderhoud verschaft;
die bewaarschool heeft reeds
sohoone vruchten gedragen; een
niet onaanzienlijk getal arme
kinderen ontvangen daar dage
lijks kosteloos onderwijs in de
vrouwelijke handwerken en ca
techismus."
Ook hier is commentaar over
bodig. Pater F. X. Sparmake
ring was Pastoor van de Minder
broederskerk in de Schouten-
straat. Ook deze Bewaarschool
wilde men toen al uitbreiden tot
eeni leerschool voor meisjes. Het
zou nog even duren eer het zo
ver was. In 1860 vertrokken de
Zusters van Heithuizen uit Alk
maar en gaven haar werk over
aan de Zusters van O. L. Vrouw
uit Amersfoort, door wie onmid
dellijk naast de bestaande Be
waar- en Naaischool een school
voor lager onderwijs voor meis
jes werd opgericht. Aan deze
school werd nu 0P verzoek van
de Sint Vincentiusvereniging
sedert 1861 een afdeling gesticht
voor arme meisjes. De Vereni
ging betaalde voor ieder kind
12 V. cent per week, hetgeen ja
renlang neerkwam op een jaar
lijkse bijdrage van 4 a 500 gul
den.
In 1853 wordt er bij de Hoofd
raad aanhangig gemaakt een
voorstel tot oprichting van een
Zondagsschool voor „de jeug
dige armen", om daarin na de
Hoogmis onderwijs te geven „in
het lezen, schrijven en rekenen
eni godsdienst; een Katholiek on
derwijzer van den 3den rang is
bereid hiertoe mede te werken,
terwijl leden onzer conferentie
zich hebben gepresenteerd hier
bij te assisteeren".
Het zal nog tot 1868 duren eer
de pogingen tot het verbeteren
van het onderwijs met meer re
sultaat kunnen worden voort
gezet. In dat jaar echter besluit
de Conferentie om met kracht
ter hand te nemen de oprichting
van niet minder dan vier Ka
tholieke Bijzondere Scholen bin
nen Alkmaar: „a. Eer» pensionaat
voor jonge heren; b. Een Bur
gerschool; c. Een Tussenscbool
en d. Een Armenschool."
In hetzelfde jaar nog 'werden
de nod'ige terreinen en gebou
wen, aan Verdronkenoord en
Nieuwstraat gelegen, aangekocht
ent „in orde gebïaeht". Vanzelf
sprekend zal een en ander uit
en inwendig op Verre na niet
hebben beantwoord aan de
eisen welke nu aan scholen
worden gesteld, maar voor die
tijd was de stichting van de-ze
sdholen van groot belang en
werd in elk geval eeni stevige
grondslag gelegd voor de ver
dere ontwikkeling van het Ka
tholiek Bijzonder Onderwijs.
De eerste directeur-hoofd
onderwijzer was de heer P. N.
Kooien Pzn., uit Zevenbergen.
Op 11 Mei 1869 werden de
nieuwe scholen plechtig ingewijd
en geopend. „Uit de bescheiden
blijkt, dat B. en W. van Alk
maar berichtten, dat wegels
ambts- en particuliere bezig
heden zjj verhinderd warer» de
plechtige opening bij te wo
nen"
Toen door allerlei omstandig
heden de financiële lasten aan
de exploitatie der scholen ver
bonden, voor de Sint Vincen
tiusvereniging te zwaar dreig
den te worden, kwam men uit
eindelijk tot het oprichten van
De heer Aghina, de eerste
voorzitter van de St. Vincen
tiusvereniging
„de Vereeniging Sint Jozef tot
het oprichten en instandhouden
van een of meerdere scholen
voor het R.K. Bijzonder Onder
wijs te Alkmaar" en wel op 23
Januari 1883.
Nog jarenlang, tot 1922. bleef
de Sint Vincentiusvereniging fi
nanciële steun verlener», terwijl
zij „het locaal der armenschool",
welke haar het meest ter harte
ging, gratis aan de St. Jozefvere
niging afstond.
Uit dit alles blijkt wel hoezeer
de Sint Vincentiusvereniging in
die eerste en moeilijkste periode
van het Katholiek Bijzonder On
derwijs een stuwende kracht is
geweest en goed pionierswerk
heeft gedaan.
Groei en uitbreiding.
Hoewel de stoffelijke gave im
mer bijzaak blijft voor de
Vincentiaan en de leniging van
geestelijke noden hoofdzaak, toch
werd vanaf den beginne een eigen
magazijn verzorgd om de behoef
tige medemens als het nood gaf
met allerlei te kunnen helnen.
Het eerste Vincentiushuis,
waarin magazijn en bibliotheek
waren ondergebracht, was ge
vestigd in een pand aan de Zaad-
markt, zuidzijde tegenover de
Mosterdsteeg, aan de achterzijde
uitkomend in het Fnidsen. Jaren
lang werd in het achterhuis aan
het Fnidsen gastvrijheid verleend
aan de spijskokerij, opgericht
door de Alkmaarse Geestelijk
heid, de „Sint Willibrordusver-
eniging".
Het Vincentiushuis werd zo
omstreeks 1920 verplaatst naar
dé Oudegracht, noordzijde, tus
sen Ridderstraat en Hofstraat.
Thans is het sedert enige jaren
gevestigd op de Laat, noordzijde,
tussen Schoutenstraat en Koor
straat. De Bibliotheek, nu een
goed-geoutilleerde R.K. Leesbi
bliotheek werd onlangs onderge
bracht in het pand Laat, hoek
Vlaanderhof.
Het jaar 1907 was voor de
Vereniging een belangrijk jaar.
De groei van de stad, de toename
van de bevolking en vooral van
het getal Rooms Katholieken, ge
paard gaande met een uitbrei
ding van de zorg voor de arme
medemens, noopte tot splitsing
der Vereniging in twee conferen
ties: een voor dé Sint Laurentius-
en een voor de Sint Dominicus-
parochie. Beide conferenties met
hun overkoepeling, de Bijzondere
Raad, werden opgericht op 8 Dec.
1907 (Feest van Maria Onbevlek
te Ontvangenis).
De President van de Sint Vin
centiusvereniging te Alkmaar, de
heer Philippus de Koning, werd
President van de Bijzondere
Raad. President van de St. Lau-
rentiusconferentie werd de heer
Theodorus van der Klei; van de
St. Dominicusconferentie de heer
Johannes M. Smorenberg.
In hetzelfde jaar 1907, op 3
October, werd opgericht als on
der-afdeling van de Sint Vin
centiusvereniging, de „R.K. Ver
eniging voor Kinderbescherming
in het Arrondissement Alkmaar".
Zij kon, ingevolge de Kinderwet
ten van 1901, worden belast met
de voogdij over kinderen, die
krachtens een beslissing van de
Rechtbank aan haar zorgen wer
den toevertrouwd, omdat voor
die kinderen de ouderlijke zorg
ontbrak of tekortschoot. Dit bij
Het gebouw van de St. Vincentiusvereniging aan de Laat
te Alkmaar.
zonder Liefdewerk, dat zo geheel
in de lijn van de Sint Vincen
tiusvereniging ligt, heeft sedert
dien enige honderden kinderen
onder haar hoede genomen en
naar best vermogen getracht
deze een goed tehuis hetzij bij
een gezin, hetzij in een daarvoor
speciaal bestemd gesticht te
bezorgen en bovenal er naar ge
streefd haar pupillen te maken
tot degelijke Katholieken, tot
goede burgers en tot nuttige le
den van de maatschappij. En zij
blijft daarmede voortgaan naar
het voorbeeld van de Patroon
heilige der Vereniging, Sint Vin
centius, die zich immers het lot
van verlaten kinderen in zijn tijd
zo sterk aantrok en die men dan
ook meestal ziet afgebeeld met
een kind op de arm of met een
paar kleine neuters naast zich.
De jongste parochie van Alk
maar, die van St. Jozef, aan de
Singel, kreeg 'n eigen conferentie
op 24 Mei 1923. HaaT eerste pre
sident was de Heer J. Damen,
eerst onlangs afgetreden-
De Sint Vincentiusvereniging,
eens door studenten gesticht,
zoekt der traditie getrouw nog
steeds haar leden onder de jonge
ren, opdat deze reeds vroeg zich
met. de geest en het werk der
Vereniging vertrouwd zullen kun
nen maken en tijdig de taak van
de ouderen zullen kunnen over
nemen. Speciaal voor de scholing
van de jongere generatie werd
in 1938 een afzonderlijke con
ferentie, gesteld onder de bescher
ming van Sint Paulus, opgericht.
In December 1950. wederom op
de Maria-feestdag 8 December,
werd 'n damesconferentie binnen
deze stad opgerioht, die vanzelf
sprekend de naam kreeg van
Mariaconferentie. Deze trekt zich
zeer speciaal het lot aan van die
gezinnen, waarin een vrouw be
ter en met meer kennis van zaken
dan een man met raad en met
daad hulp kan verlenen-
We spraken van een merkwaar
dige vereniging. De St. Vincentius
vereniging heeft bewezen, dat
zij al is zii geschoeid op een
meer dan honderd jaar oude leest
toch de juiste aanpassing kan
geven aan de eisen, die aan haar
in deze tijd worden gesteld.
Ook in de moderne maatschap
pij met haar eigen, nieuwe noden,
met haar eigen methode en vorm
van hulpverlening, heeft de Sint
Vincentiusvereniging een grote
taak en bewijst zij de waarheid
van het bekende adagium, dat
geen liefdewerk aan de St. Vin
centiusvereniging vreemd is-
Het huisbezoek, het persoon
lijke contact met de medemens
in nood zal echter onveranderlijk
de grondslag blijven van alle
Vincentiuswerk.
Nu de St. Vincentiusvereniging
bestaan gaat vieren, mogen we ze-
te Alkmaar haar honderdjarig
ker met dankbaarheid in het hart
terugdenken aan de pioniers van
een eeuw geleden en aan allen,
die voor de Vereniging hebben
gewerkt of haar hebben gesteund
dankbaarheid bovenal jegens God
zonder wiens zegen alle arbei-
nutteloos zou zijn geweest.
Het werk van een Vincentiaan
wordt liefst gedaan in alle stilte
en in alle bescheidenheid.
Het reglement van 1835 noemt
van de deugden, waarop iedere
Vincentiaan zich speciaal dient te
leggen, met bijzondere nadruk:
„de zelfverloochening, het scher
pe doelbewustzijn van de Christen
een werkdadige liefde voor de
naaste, een werkelijke ziele-ijver.
een zachtheid van hart en een
bedachtzaamheid in het gesprek
en vooral een sterke geest van
saamhorigheid".
Het is niet zo gemakkelijk een
goede en echte Vincentiaan te
zijn. Vooral de Vincentiaan moet
wel diep de waarheid beseffen
van de bekende spreuk van „De
Bond zonder Naam": Verbeter de
wereld en begin met je zelf!
AKERSLOOT. Voor de der
de keer in haar bestaan organi
seerde de afdeling Akersloot van
de L.T.B. een Oogstdankdag, die
begon met een gezongen H. Mis
in de parochiekerk, opgedragen
door pastoor A. v. d. Berg. Vrij
wel alle leden van de bloeiende
L.T.B. waarvan velen ter H. Ta
fel naderden, waren tijdens deze
jaarlijkse plechtigheid, met hun
echtgenoten, in het kerkgebouw
aanwezig. Zoals gebruikelijk
werd daarna in café Verduin een
enigszins feestelijk ontbijt gehou
den, dat weer zeer goed verzorgd
was. De voorzitter, de heer W.
Swart opende de bijeenkomst
met een welkom aan leden en
genodigden, w.o. de voorzitter
van de Middenstand, de heer van
Vliet en die van de K.A.B., de
heer Leijen. Hij bleek tevreden
over de uitkomsten in veehoude
rij en kwekerij en noemde de
oogstdankdag een geschikte ge
legenheid om God te danken, die
de wasdom geeft. Juist deze da
gen van. rust op de boerderijen
geven weer kracht om alles te
aanvaarden wat in de komende
seizoenen gaat gebeuren. Dank
baarheid past ook voor wat de
L.T.B. presteerde, aan haar im
mers is ook voor een deel te dan
ken, dat er goed geboerd kon
worden.
Pater Hendrikx zag dat de be
langstelling voor de oogstdank
dag ieder jaar groeide en wees
er op, dat juist de dankbaarheid
het beste middel is om in het
vervolg zegen van God te ver
krijgen. Hij zag de L.T.B. niet
alleen als een hulpmiddel voor
tuinder en boer om betere be
staansvoorwaarden te verkrijgen,
maar ook als middel om princi
pieel te kunnen leven. Vooral in
het gezinsleven moeten wij tonen
aldus pater Hendrikx, dat wij
mensen van een christelijke prin
cipe zijn, door ons voorbeeld
moeten wij de jeugd opvoeden.
Met de opwekking waakzaam te
zijn tegen de geest van het ma
térialisme besloot de pater zijn
toespraak, na nog het volgen van
een retraite warm bij zijn gehoor
te hebben aanbevolen.
De secretaris van de L.T.B.,
Mr. J. Vermeulen, die mede aan
wezig was, en die de oogstdank-
dagen in de afdelingen en de
centrale dag te Heiloo als een
bewijs van diep gewortelde ge-
loofs-overtuiging wilde zien,
sprak uitvoerig over het werk
van de L.T.B. Hierover schrijven
wij elders in dit blad.
Bij het bestuur waren vele ga
ven aan geld en in natura bin
nengekomen die onder de stille
armen zullen worden verdeeld.
Ónder de maaltijd, waaraan
HISTORIE VAN ST. PANCRAS
ST. PANCRAS De historie
van het dorp ondervindt grote
belangstelling van het publiek.
Voor eer» volle zaal gaf de heer
Mekken een overzicht op de ge
schiedenis van het dorp St. Pan-
cras van de dertiende eeuw tot
onze tijden. Over het ontstaan
van St. Pancras is weinig be
kend. In 1250 werd de naam
echter reeds gebezigd. In 1297
wordt de slag van Vrone ver
meld met de Westfriezen. Er
was een O. L. Vrouwe Kapel,
welke werd bediend door rond
trekkende priesters. In 1487 wer
den pogingen ondernomen, een
eigen parochiekerk te stichter»,
waarvoor een jaar later toestem
ming werd ontvangen van het
Episcopaat te Utrecht. De kerk
werd toegewijd aan St. Pancra-
tius. Het gebouw viel na dé beel
denstorm in handen van de Ned.
Herv. Vorig jaar is de kerk ge
restaureerd. Na de beeldenstorm
nam het Katholieke openfbare
leven een einde; zelfs wterden
Katholieken uitgesloten van
openbare functies.
Reeds in de jaren 1514 betaal
de men belastingen; op 18 Sept.
1514 ging het bestuur der ge
meente naar Alkmaar, om de
inkomsten der ingezetenen op te
geven. Er waren in die tijd 74
woningen en een boerderij met
naar schatting 300 parochianen.
In 1562 werd de Vronermeer
drooggelegd. Waar thans de
Achterweg loopt, lag de visser-
haven voor de schepen, die in
de Hugowaard hun werkgebied
hadder». De eerste predikant
werd aangesteld in 1573 met als
gebied St Pancras en Koedijk.
ongeveer honderd personen aan
zaten, spraken nog de heren van
Vliet namens de Middenstand en
de heer Leijen, die beiden de sa
menwerking tussen de verschil
lende organisaties prezen. Rond
een uur sloot de voorzitter Swart
de stijlvolle bijeenkomst.
Kruisriddersburchten in
het Oosten
ALKMAAR. De Studiekring
Alkmaar van het Voor-Aziatisch-
Egyptisch Genootschap „Ex
Oriente Lux" organiseert op
Dinsdag 15 Januari in de foyer
van de Harmonie een bijeen
komst waarop Dr. A. A. Kamp-
mann uit Leiden, conservator
aan de Rijksuniversiteit aldaar,
zal spreken over de kruisridder
burchten in het Midden-Oosten.
ZANGKLASSEN
|OHAN KUIPER
ALKMAAR. De zangklassen
van Johan Kuiper zullen Zater
dagmiddag a.s. in de Muziektuin
weer beginnen.
Meisjes van 7—10 jaar om 2.45
uur Meisjes van 1116 jaar om
1.45 uur. Nieuwe leerlingen kun
nen zich daar aanmelden.
BURGEMEESTER REIKTE
ONDERSCHEIDINGEN UIT
ALKMAAR Donderdagmid
dag heeft de Burgemeester van
Alkmaar, Mr. Dr. H. J. Wytema
het ereteken voor Orde en Vrede
uitgereikt aan de volgende stad
genoten: C. J. Beentjes J. w.
Blankman, J. Bleumers, M. M.
C de Boer, J. Boom, P. J. Boots,
J.' Bras, C. Burger, L. Deugd,
M van Esseveld, S. van Geelen,
W Gerla, J. Hakihof J. P. van
Halem, A. Hartog, T. J. Huite-
ma, J. T. W. v. d. Idsert, L. P.
G. I. Joosten, H. J. Kleverlaan,
A. Korver, J. H. Kroon, Jac. La-
tenstein. Jozef Latenstein, W.
Meij J. C. Middelbeek. H. I. J.
Moras, J. Mulder, J. Otter, P.
Plas, A. Pool, P. J. Sdhagen. P.
M. Stoop, C. Stroombergen, F.
Veenendaal, J. de Waard, C. J.
Wester, H. Zandbergen D. Woto-
bema en W. J. Groot.
De heren P. Blok, J. Hupgen
en H. Elte werden begiftigd met
het Oorlogsherinneringskruis.
Vooraf hield de Burgemeester
een korte toespraak tot de man
nen, die met hun familieleden
in de Raadzaal waren bijeen
gekomen, waarin hij er o.m. op
wees, dat ook enkel en alleen
voor plichtsvervulling een belo
ning kan worden uitgereikt. In
het vervullen van de plicht ligt
een bijzondere waarde die in
zichzelf reeds voor beloning in
aanmerking komt. In de jaren
tijdens en na de politionele ac
ties in Indonesië heeft mer» met
offerbereidheid en toewijding,
risico's moeten lopen voor an
deren. Of het werk, dat men in
Indonesië volbracht, zichtbaar
resultaat heeft gehad, doet in
dit opzicht niets terzake. Dat is
aan het oordeel der geschiedenis
onderworpen. Voldoende is, dat,
hoe dat oordeel ook moge uit
vallen het latere geslacht trots
kan zijn op degenen, die toen,
en daar op uitnemende wijze
zich hebben geweerd en onder
vreemde omstandigheden heb
ben gedaan, waartoe zij opdracht
hadden gekregen. Over hetgeen
men persoonlijk aan goeds heeft
gedaan, behoeft men onder geen
enkele omstandigheid teleur
gesteld te zijn; het volbrengen
van de opgedragen taak recht
vaardigt de beloning volkomen.
Burgerlijke Stand
H.H. WAARD Geboren:
Geertruida A., d. v. P. Zuur
bier en D. Vlaar; Petrus Th. M.
z. v. P. P. de Koning en E. M.
Hijnen; Cornelis N. M. z. v. C.
A. Oudhuis en M. C. Does; Dirk
N. W. z. v. D. N. W. Kuilenburg
en G. Boonstra; Godeliva M. d.
v. A. J. van der Stoop en A.
Kuzmina; Johannes M. z. v. J.
Beentjes en M. J. Stoop; Theo
dora L. M. d. v. W. P. van der
Meer en M. H. P. Vollering: Pe-
troriella M. d. v. S. J. van Won
deren en P. M. Scholten; Johan
nes C. z. v. J. C. Wokke en J. C.
van der Hurk.
Ondertrouwd: Cornelis J.
Schouten, Bergen en Sibertha
M. Kuilboer.
GetrouwdCornelis Braak,
Egmond Binnen en Geertruida
Ursern.