SINT PI ETER te Oudenbosch
in ernstige mate vervallen
radio
BEURSOVERZICHT
m»iM» 1 1 lllffflfllll
muni r i fificfffim v
ÜII1III I innumiD
iiiiiiti r mrrmiti
m m 8 fïfi'lIP!
1 s«fw \m
door Otto Bührs
Pro
VAN NELLE t one
Financiën en Economie
HET WONDER der liefde
Ontluistering van het Paleis
Noordeinde'?
In 1880: goed! In 1952: hopeloos!
Grootscheepse actie kari
gebouw redden
rne£
Het Internationaal Academisch Instituut -
een vaag en onbestemd doel,f
n
Vil? r
Kof
van
PAGINA 4
WOENSDAG 27 FEBRUARI 1952
Het was in hot laar 1880, dat pastoor Hollomons, een Cister-
ciënser uit de Abdij van Bomhem aan de Schelde te België, die
de beide parochies Oudenbosch en Oud-Gastel bedient, met
een glimlach van voldoening rond de zware muren van zijn
nieuwe kerk liep en dacht „Zo is het goed". Deze monnik, die
jarenlang in Rome had gestudeerd en in het Brabantse land
de bijnaam „de Romein" had gekregen, stond nu weer in zijn
zwart-wïtte habijt, dat sterk afstak tegen de heldere kleuren van
de kerk tegenover de gevel van een gebouw, dat hij in zijn
romeinse jaren zo vaak had gezien, de gevel van de St. Jan
van Lateranen. En daarboven welfde zich een enorme koepel,
de getrouwe copie van de koepel van de St. Pieter te Rome.
Vandaag, zeventig jaar later,
loopt er wederom een Cister
Ciënser van Bornhem rond de
Oudenbossehe kerk. Een basiliek
sinds 1912. Hij denkt: „Zo is het
hopeloos."
Het is pastoor van Heijst,
herder van Oudenbosch, dat
nog steeds door Bernardijnen tot
de Hemelse Vader wordt geleid.
Als er grauwe wolken langs de
hemel drijven en de zon verstek
laat gaan, is er toch nog licht
genoeg om het wit van het habijt
van de pastoor fel te doen af
steken tegen de grauwe vochtige
verweerde kerkmuren. „Zo is
het hopeloos", denkt de pastoor
en laat ziin ogen glijden langs
de onttakelde voorgevel, de ka
potte beelden en bruine vocht-
strepen onder de lekkende goten.
Naar de koepel durft hjj nauwe
lijks te kijken: ieder ogenblik kan
er iets naar beneden komen
Restauratie noodzakelijk.
De imitatie van de St. Pieter,
dit onberedeneerde ideaal van 'n.
doodeenvoudige volksdevotie ver
keert in een staat van ernstig
verval. De in heel het land ver
maarde Oudenbossehe koepel
kerk moet spoedig worden ge
restaureerd.
Als men Oudenbosch nadert
por trein, ziet men de koepel al
van verre. Vanwaar toch zo'n
uitzonderlijke kerk in dit kleine
Brabantse stadje? Het antwoord
krijgt men in het koffiehuis nabij
het station, waar men vanachter
een kop koffie zijn voelhorens
begint uit te steken.
De waard is in gesprek met 'n
vreemdeling. „Die kerk meneer",
zo zegt de waard, „gaat ons veel
geld Kosten". Oudenbosch heeft
er ziin bijnaam aan te danken:
„Het Brabantse Rome". De pas
toor, die deze kerk gebouwd
heeft, keek niet verder dan zijn
neus lang was. Het moest alle-
PROGRAMMA,
DONDERDAG 28 FEBR.
HILVERSUM I (402 M.l:
,700 AVRO; 7.50 VPRO;
8.00—24.00 AVRO.
AVRO: 7.00 Nieuws; 7.15 Gram.;
VPRO: 7.50 Dagopening; VARA:
8:00 Nieuws; 8.15 Gram.; 8,45
idem; 9.00 Morgenwijding; 9.15
Gram.; 9.25 Voor de huisvrouw;
9.30 Waterstanden; 9.35 Gram.;
10.35 „Ik weet, ik weet, wat u
niet weet"; 10.50 Voor de kleu
ters; 11.00 Amusementsmuziek;
12.00 Orgel en piano's; 12.25 „In
't spionnetje"; 12.30 Land. en
tuinbouwmededelingen; 12.33
Gram.; 12.50 Financieel week
overzicht; 13.00 Nieuws; 13.15
Mededelingen en gram.; 13.25
Lichte muziek; 13.55 U kunt. het
geloven of niet; 14.00 „Dr. Albert
Schweitzer", klankbeeld; 14.15
Gram.; 14.25 „De strijd over de
Duitse merken", causerie; 14.35
Sopraan en piano; 15.00 Voor de
zieken; 16.00 Van vier tot vijf;
17.00 Voor de jeugd; 17.30 Gram.
17.50 Regeringsuitzending: Jeugd,
uitzending: Regina Zwart: „De
brievenbus gaat open"; 18.00
Nieuws; 18.15 Sportproblemen;
18.30 Lichte muziek; 18.55 Voor
de kinderen; 19.00 Gesproken
brief uit Londen; 19.05 AVRO-
Allerlei; 19.10 Muzikale causerie;
19.40 Rubriek van Kunst en Cul
tuur; 20.00 Nieuws; 20.05 „De
vrouw in gezin, maatschappij en
staat", causerie; 20.15 Omroep
orkest en solist; 21.15 „Sober
heid en Woningbouw", discussie;
21.40 Orkestconcert; 22.05 „Dit
is mijn lievelingsmelodie", en
quête; 22.35 Dansmuziek; 23.00
Nieuws; 23.15 Sportactualiteiten;
23.3024.00 Gram.
HILVERSUM II (298 M.):
7.00 KRO; 10.00 NCRV;
11.00 KRO; 14.00—24.00
NCRV.
KRO: 7 00 Nieuws; 7.15 Ochtend,
gymnastiek; 7.30 Gramofoonmu-
ziek; 7.45 Morgengebed en litur
gische kalender; 8.00 Nieuws
en weerberichten.. 8.15 Gramo-
foonmuziek; 9.00 Voor de huis
vrouw; 9.40 Schoolradio; NCRV:
10.00 Gewijde muziek; 10.30 Mor
gendienst; KRO: 11.000 Voor de
zieken; 11.45 Gramoloonmuziek;
11.50 „Als de ziele luistert",
causerie; 12.00 Angelus; 12.03
Gramofoonumuziek; (12.3012.33
Land. en tuinbouwmededelingen)
12.55 Zonnewijzer; 13.00 Nieuws
en katholiek nieuws; 13.20 Gra-
mofoonmuziek; 13.35 Pianorecital
NCRV: 14.00 Promenade orkest
en solist; 14.45 Voor de vrouw;
15.15 Strijkkwartet en altviool;
15.45 Gramofoonmuziek; 16.00
Bijbellezing; 16.30 Cellorecital;
166.50 Gramofoonmuziek; 17.00
Voor de jeugd; 17.30 Metropole
orkest en soliste; 18.00 Nieuws;
18.15 Orkestconcert; 18.40 „Op de
stelling"; 18.50 Leger des Heils-
muziek; 19.05 Levensvragen
van allerlei aard en een pasto
raal antwoord; 19.20 Vocaal en
semble; 19.40 Radiokrant; 20.00
Nieuws en weerberichten; 20.10
Gevarieerd programma; 22.15
Buitenlands overzicht; 22.35 Gra
mofoonmuziek; 22.45 Avondover
denking; 23.00 Nieuws en SOS-
berichten; 23.1524.00 Gramo
foonmuziek.
maal net eender worden als in
Rome. Op de kapel van „St.
Louis", het jongensinternaat,
staat ook een koepel, daar is het
mee begonnen. Toen kwamen de
Zouaven, die hebben hierboven
nog op zolder geslapen, vandaar
dat deze zaak „Tivoli" heet. Ver
derop staat een herberg die „Vel-
letri" heet en dan heb je nog
„Albano" en „Mentana"
Zo wordt men op het spoor ge
zet. Archieven en geschiedenis
boeken doen de rest. Met een
brandende liefde voor het hart
van de Rooms Katholieke wereld,
kwam pastoor Hellemons naar
Oudenbosch. Hij moet 'n gewelde
naar geweest zijn, op alle gebied.
Medestichter werd hij van de
Congregatie der Broeders van St.
Louis, en daarvoor alleen al mag
men hem zijn vergissing in te
zachte zandsteen vergeven, en past
hem hulde. Hij was leider van
de werving van Zouaven, Neder
landse zonen, die hun Paus in ge
vaar wisten en te wapen liepen
en organiseerde het vertrek der
Zouaven. Duizenden kwamen er
in de jaren 1863 tot 1870 naar
Oudenbosch, om vandaar verder
te gaan. De grote Pieter Jong
van Lutjebroek kreeg voor zijn
vertrek de zegen van deze pastoor
Het was in die jaren, dat „de
Romein" zijn droom: het nabou
wen van de St. Pieter te Ouden
bosch begon te verwezenlijken.
In 1865 begon hij met de bouw.
Burgemeester v. d. Dries van
Oudenbosch ook een voorman
bij de stichting van, St. Louis
schonk hem een koninklijke gift:
dertigduizend gulden en Ouden-
bosch, nauwelijks bekomen van
een zware economische crisis,
ging achter het ideaal van zijn
herder staan en de giften stroom
den binnen, groot en klein. In
1867, toen de Nederlandse Zoua
ven in, de slag van Mentana een
overwinning bevochten, werd de
eerste steen gelegd. De bouw ging
voort, de kerk werd 80 meter
lang en onder de koepel 68 meter
hoog. Het meesterwerk van Mi
chel Angelo werd tot in alle
details nagebouwd, zestien maal
kleiner en toch nog groot, groots
en indrukwekkend. Niet mooi,
maar kinderlijk eerlijk. Marmer
voor de pilaren was te duur, maar
met geschikte verf kon men deze
edele steensoort nabootsen. Ver
guldsel werd goud genoemd en
zandsteen moest hardsteen ver
vangen. Het voorplein van de
erk werd ommuurd, want een
colonnade was te kostbaar, maar
er kwamen wel beelden op, van
zandsteen Op de dikke mu
ren en in de nissen werden ook
beelden geplaatst.... van dezelf
de materie. En in 1880 had
Oudenbosch een parochiekerk,
zoals er geen in heel het land te
vinden was.
Altijd werk
Sindsdien is er nog veel aan de
basiliek gebouwd, getimmerd en
geschilderd engerestaureerd.
Eigenlijk is de kerk nimmer ge
heel gereed gekomen. De nood
zaak van onderhoud diende zich
te spoedig aan. Zeventig jaren
met natte, gure winters en toch
tige herfsten, hete zomers en
zachte lentes zijn over de kerk
gegaan.
Zandsteen eist een Romeins
ARBEIDER DOODGEREDEN
OP BEWAAKTE OVERWEC
GELEEN. 26 Febr. Vanmorgen
vroeg is de 49-iarige J. C. Hans-
sen. die ner fiets van zijn
woonplaats Munstereeteen op
weg was naar de Cokes-fabriek
van de Staatsmiin Maurits op
een bewaakte overweg tussen
Lutterade en BeekElsloo. die
evenwel niet gesloten was. door
de electrische sneltrein uit Sit-
tard gegrepen en vriiwel on slag
gedood
Hij werd nog ruim 160 meter
meegesleept. Het stoffelijk over
schot was deerlijk verminkt.
Hanssen was gehuwd en vader
van vijf kinderen.
Volgens de Ned. Spoorwegen
waren de spoorbomen al dalen
de toen de man de overweg
wilde passeren.
28 Februari
H. GABRIEL
DEL ADDOLORATA
Men kent verschillende pa
troonheiligen voor de jeugd:
men roemt Aloysius om zijn
zuiverheid, men prijst Pancra-
tius om zijn heldenmoed, men
vereert Maria Goretti om haar
standvastigheid. Maar een van
de heiligen die vooral nu tot
de jeugd moet spreken, zo ge
tuigt Paus Benedictus XV in
het decreet van de heiligver
klaring is deze eenvoudige
passionist, die op 24-jarige
leeftijd stierf, zonder de gena
de van zijn doopsel verloren
te hebben. Hij was vooral een
toonbeeld van gehoorzaam
heid en leert aan de tegen
woordige jeugd, die zich
emancipeert van alle gezag,
dat dit de veiligste weg naar
het levensdoel is: zich onder
werpen zonder meer aan alle
overheid.
IN DESERTO
klimaatde tijden werden
duurder en men kan wel een bij
zondere kerk bouwen, maar dan
wordt ook het onderhoud een
ongewoon karwei.
Een, recent voorbeeld: de lin
kerbovenhoek van de voorgevel
kreeg in de oorlog een voltref
fer, de schade was gering. De
kosten van herstel bedroegen
niettemin 40.000 gulden.
Zo' op het eerste gezicht ziet
de bezoeker van de kerk geen
verval. Hij ziet niets moois, wel
veel interessants. Alles is net
echt en daardoor min of meer
ontroerend, typerend voor de
eenvoudige liefde welke tot dit
copiëren dreef. Maar bij nader
onderzoek ziet men vuile vocht-
plekken op het schilderwerk, dat
hier en daar bladdert en bol
staat. Vochtplekken zijn de zwe
ren van de ziekte, welke de
Oudenbossehe kerk ondermijnt.
Het ergste eraan toe is de, koe
pel. De zinken dakbedekking
moet worden vernieuwd en de
muren zijn gescheurd.
Overal verval.
„De Oudenbossehe basiliek is
niet meer te redden", zeggen
sommige Oudenbosschenaren. Het
voorplein, waar het Zouavenmo-
nument staat, dat ook zijn beste
dage gehad heeft, schreeuwt het
verval uit over de markt. De
heiligenbeelden zijn geschonden,
de muren hangen scheef. Zo is
het hopeloos...." heeft pastoor
Van Heijst gedacht en gezegd,
die in de K.A.B. zijn georgani
seerd, hebben de koppen bij el
kaar gestoken en de pastoor een
lijst aangeboden van vrijwilligers
die bereid zijn de kerk te res
taureren. Toen boden ook de
plaatselijke middenstanders hun
hulp aan en de boeren en er is
nu een comité gevormd, dat zich
ten doel stelt de pastoor bij de
restauratie te helpen.
De harde feiten zijn: dat de
kerk beter kan worden gesloopt
dan, gerestaureerd. Dit laatste zal
veel geld kosten, dat er niet is.
Maar men treft in Oudenbosch
niet veel mensen, die u gelijk
zullen geven. In „Fivoli en
„Velletri" en andere koffiehui
zen is men het met het wel
denkende verstand wellicht met
u eens, maar het Brabantse hart
protesteert. De Oudebosschenaar
zegt: „Kunde net denken: ze
zouwe in Hoeven en Gastel en
heel de omtrek maar geen ple
zier hebben als de koepel om
laag kwam."
Hoeven en Gastel zijn dorpjes
in de buurt waar men van
mening is dat „die van Ouwen-
bosch net veuls te hoog hebben
g'had, altij al. En da' al die
Bossche wind nie deugt. Da'
blijkt nou wel, nou ze d'r kerk
nie eens kunnen onderhouwe".
Dat is dan een- locale reden
waarom er nooit gesloópt zal
worden met instemming van
„den Ouwenbosch". Een door
slaggevende reden.
De stationschef, die voorzitter
is van, de plaatselijke K.A.B.
zegt, als men in de trein stapt:
„Meneer, we timmeren er net
zo lang an tot het weer in orde
is. Enne.... eerlijk gezegd....
da kan heel lang duren." Dan
heft hij zijn pannekoek en van
uit een snelle diesel ziet men
de grijze koepel kleiner worden
en tenslotte geheel uit het ge
zicht verdwijnen....
De kwaliteit van deze per
fecte Virginia kan gerust met
import worden vergeleken.
Het succes van Van Nelle!
Wijers: 9 pet. dividend en
uitkering dividendreserve
De goederenwinst gemaakt door
J. P. Wijers, industrie- en han-
desondernemini
ie bedraagt, blij
kens het verslag over 1950/'51
bedraagt,
over
f 10.690.603 (f9.970.006). Na af
schrijvingen en voorzieningen
resteert een netto winst van
f 1.850.117 (f2.189.455). Voorge
steld wordt een dividend uit te
keren van 9 pet., waarvan 6 pet
in contanten en 214 P°t in aande
len, waarna f 235-419 resteert
voor-.toevoeging aan de divVSnd-
reserve, die hiermede f 1,733.226
beloopt.
Voorts stelt de directie voor ten
laste van deze reserve een uitke
ring te doen van f120 per aan
deel, waarna f 1 057.866 resteert.
Overeenkomstig de verkregen
vergunning van het ministerie
HET PALEIS NOORDEINDE in Den Haag wordt bestemd als
plaats van vestiging van hei Internationaal Academisch Instituut,
waaraan al onze Universiteiten en Hogescholen medewerken.
In hei Voorlopig Verslag van de Eerste Kamer over dii wets
ontwerp wordt nogal wat critiek geoefend op dit voorstel. Men
vindt het doel van de I.A.I, „vaag en onbestemd", de kosten
worden veel te hoog genoemd, het wordt sterk betreurd, dat
het Paleis aan zijn eigenlijke bestemming wordt onttrokl.en en
enige leden menen zelfs, dat de»e „ontluistering van het Paleis"
de stad 's-Gravenhage de titel van Residentie voor goed zal
ontnemen.
Er zijn echter ook andere le
den. Zij stellen de betekenis van
dit instituut voor de wetenschap
sterk in het licht, al hebben som
migen van hen ook wel bezwaren
van geldelijke aard. Het gaat om
de eerste plaats om een jaarlijk
se uitgave van 500.000 gulden,
vervolgens wordt gesproken over
vestigin.gs- cn inrichtingskosten
van 1.000.000 gulden, het herstel
van het paleis zou van het Rijk
f 750.000.vorderen, de verdere
verbouwing f 850.000. Eerder was
al een bedrag van f 1.000.000.
uitgetrokken voor herstel der
brandschade.
Verschillende leden wezen
daartegenover op de moeilijke
financiële toestand van het Rijk
en betoogden, dat vestiging van
het instituut te Amsterdam, ook
om andere redenen gewenst,
goedkoper zou zijn.
Met alle waardering voor de
bereidwilligheid, waarmede de
Koningin heeft ingestemd met
wat in 's lands belang werd ge
acht, vroegen enige leden zich
af, hoe het kabinet tot terbeschik
kingstelling van het paleis heeft
kunnen komen. Afgezien van de
vraag, of andere paleizen de
taak van het paleis aan het
Noordeinde voldoende kunnen
overnemen, is een traditie van
eeuwen hier in het geding. Juist
dit paleis, waarvoor en waarin
de eenheid van Oranje en het
Nederlandse volk bij ontelbare
gelegenheden tot uiting is geko
men, staat thans te worden om
gezet in een studenten-internaat.
Hebben de regering en de ge
meente 's Gravenhage wel vol
doende bedacht, dat deze daad
van ontluistering van het paleis
het definitief opgeven van 's Gra
venhage als Koninklijke Residen
tie zou kunnen medebrengen?
van financiën moet deze uitke
ring voor een bedrag van f 100
«edaan worden in gewone aan
delen a pari en voor f 20 in geld.
Totaal wordt dus uitgekeerd f 125
in aandelen en f 53.50 in geld
(na aftrek van dividendbelas
ting).
In het verslag wordt verder ge
zegd, dat de onderneming de ge
volgen ondervond van een ach
teruitlopen van de verkoop in 't
laatste kwartaal. Een groot aan
tal afnemers bleek niet in staat
de tijdens de hoogconjunctuur
gesloten koopovereenkomsten na
te komen en men moest genoegen
nemen met gehele of gedeelte
lijke annulering van deze over
eenkomsten, waardoor de goede
renvoorraad tot een hoger bedrag
opliep- De inmiddels ingetreden
daling van de prijzen, -vorderde
eveneens ePn hoger bedrag aan
afschrijvingen. Desondanks is de
goederenwinst hoger dan in het
voorafgaande boekjaar, hetgeen
te danken is aan de belangrijke
toeneming van de verkoop naar
hoeveelheid. De stijging der ex
ploitatiekosten kon niet geheel
door de hogere goederenwinst
op de vergrote omzet worden ge
dekt. zodat het eindresultaat bij
dat van vorig jaar achterblijft.
Samenwerking tussen
D.A.F. en Ford?
Op verzoek van het ministerie
van Economische Zaken onder
zoeken teahnici van Van Door-
ne's automobiel-fabrieken te
Eindhoven en de Ned. Fordfa
briek te Amsterdam wegen om tot
samenwerking voor het uitvoeren
van toekomstige defensie-orders
te komen-
Bossche burgerzinlening
©vertekend
De Bosse burgêrzinlening ad
één millioen gulden voor de
bouw van 100 huizen is een vol
ledia succes geworden. De lening
is thans geslotpn en met bijna
f 40.000 overtekeiad.
Onrust op Sumatra onder
ondernemingsarbeiders
De commissaris van de Sarbu-
pri (vakvereniging van onderne-
mingspersoneel) in Zuid-Sumatra
paruhar, heeft verklaard, dat on
der het personeel van de onder
nemingen onrust heerst die waar
schijnlijk deze maand tot 'n cri
sis zal komen. De heer panhar
schreef dit toe aan de slechter
wordende verhouding tussen de
werkgevers en werknemers. Hij
verklaarde, dat de werkgevers
de overeenkomst voor sociale
voorzieningen met de arbeiders
hebben geschonden. Zo is tot dus
ver de overeenkomst inzake de
oprichting van scholen voor kin
deren van onclerneirningsperso-
neel op 21 October 1951 getekend
nog met ten uitvoer gelegd.
Verder hebben de werkgevers
dit jaar verzuimd eeri gratifica
tie uit te keren en de lonen te
verhogen.
N.V. Bierbrouwerij
,,De Drie Hoefijzers"
In het verslag over het boek
jaar 1950/51 van de N.V- Bier
brouwerij „De drie hoefijzers"
wordt gezegd, dat men over de
bereikte resultaten niet ontevre
den is. Weliswaar is het totaal
omzetcijfer in het binnenland
ongeveer constant gebleven, doch
er is onmiskenbaar een tendenz
tot stijging aanwezig. Toch blijft
het bierverlbruik hier te lgndtè
uitzonderlijk laag. Het financiële
rendement verbeterde ten aan
zien van de binnenlandse sector
door de ingetreden algemene
prijsverhoging en de ingegane
bescheiden accijnsverlaging.
De winst ter verdeling bedraagt
volgens de balans 835-457 gulden
met inbegrip van het saldo ao
po ad f 263.421). Hieruit ontvan
gen aandeelhouders 8% dividend
terwijl op de («prichtersaandelen
f 322.69 per aandeel kan worden
uitgekeerd en een bedrag van
f 264.426 op nieuwe rekening
zal worden overgeboekt.
AMSTERDAM, 26 Febr. Na
de vaste stemming van gisteren,
die met name de internationale
industriepapieren omhoog dreef,
was men vandaag benieuwd
hoe de markt zich zou houden.
De opening was amper prijshou
dend, doch na enig zoeken kreeg
een gunstig sentiment de over
hand en al spoedig was het
niveau van de internationale
industrie waarden vrijwel gelijk
of iets hoger dan gisteren. Ter
Beurze meent men, dat de ge
wijzigde arbitrage voorschriften
van de Nederlandsche Bank de
verkoopdruk voor deze papieren
wel niet geheel wegneemt, maar
in ieder geval belangrijk redu
ceert. Olies bleven op 287 3/4
practisch onveranderd evenals
Philips op 152 i/i. AKU daar
entegen boekte een koerswinst
van V/z punt en ook Unilever
waren iets hoger. Aandelen
Wijers werden geadviseerd op
173 (170) in verband met het
dividendvoorstel van 21 pet.
waarvan lV/2 pet. in aandelen.
Op de Scheepvaartafdeling was
de ondertoon niet ongunstig,
maar de koersen van de voor
naamste papieren wijzigden zich
niet. Voor aandelen Holland
Amerika lijn volgde een goed
herstel tot 1721/4 (171), dus
slechts een fractie beneden de
koers van eergisteren (173),
Bij de Indonesische Fondsen
ging de belangstelling ditmaal
voornamelijk uit naar de incou
rante soorten. Aandelen Indo
nesische spoor werden in open
hoek verhandeld, waarbij, in na
volging van de obligaties die
gisteren en vandaag totaal circa
4 punten avanceerden, een lichte
verbetering ontstond. Ook de In
donesische tram obligaties wa
ren aan de vaste kant. Van de
leidende cultures bleef Amster
dam Rubber op PA1/ onveran
derd, de meeste Tabak- en Sui
kerwaarden echter moesten een
kleinigheid prijsgeven.
Op de Staatsfondsenmarkt
blijft de situatie de laatste tijd
van dag tot dag hetzelfde en
ook nu bleef de conversielening
1947 ongewijzigd op 84. Ameri
kaanse waarden namen de iets
flauwere stemming van gisteren
onveranderd over, zodat het
agio opnieuw een kleinigheid
achteruit liep en op 5 5/8 (5 7/8)
werd getaxeerd. Dollar-obligaties
practisch onveranderd.
Uit de vele ramen
van de Rijksverzeke
ringsbank, een der
hoogste gebouwen
van de hoofdstad,
straalt in de stille
winteravond een hel
der licht. Zoals be
kend, is de Rijksver
zekeringsbank in sa
menwerking met de
24 Raden van Ar
beid in ons land, het
uitvoeringsorgaan
van een aantal so
ciale wetten. Zij heeft
onder haar beheer
een bedrag van ruim
een milliard gulden,
een kapitaal, dat is
samengesteld uit de
premies van werkgevers en werknemers. Jaarlijks wordt 270 millioen gulden uitgekeerd. De grootste hoogte van het gebouw
dat in November 1939 is voltooid volgens een ontwerp van architect ir. D. Roosenburg, is 43 meter de, grootste lengte 9B
meter, terwijl het gebouw aan de ApoUolaan, dat ingericht is volgens begrippen van de moderne zakelijkheid, een totale
inhoud heeft van 83.300 m3. Het gebouw is ruim en licht en heeft, zoals de foto toont ,een groot aantal ramen: in het gebou
wencomplex is 6.600 vierkante meter glas verwerkt. In het ring archief, het lage gedeelte om het gebouw heen, zijn 55 millioen
rentekaarten gearchiveerd.
ISS«B*«8 |j K lllJMffliMti
FEUILLETON
23)
Hij ontwaakten met de klank
van lachend» stemmen in zijn
oren en toen ihdj zijn oger» uit
wreef, vernam hij een geluid,
dat hem doodangst aanjoeg. Er
liep iemand door het moeras
dichtbij ziin schuilplaat®, Hii
hoorde een plas en vervolgens
een hardigrondige krachtterm.
Hii lag doodstil, maar de voet
stappen kwamen dichterbij, rui-
soheiKd in het riet naibii ziin
schuilplaats, toen week het riet
eensklaps uiteen en een man, in
de uniform van gevangenisbe-
waker keek op hem neer. De man
d'roeg een geweer en op dat mo
ment waande Juan Calbados zich
verloren. Toen kwam er eeri
glans van herkenning op het ge
laat van de bewaker.
U monsieur? fluisterde hij
verrast. Blijf doodstil liggen.
Hii knipoogde glimlachend,
lier. toen het hoge riet uit ziin
hand glippen, keerde zich terzijde
en liep verder. Toen cte stappen
zich verwijderden kon de vluch
teling zijn oren nauwelijks gelo
ven. Hii had de bewaker her
kend' als iemand, die hem ver-
schillen'V. maten vriendelijkheid
had betoond en voor wie hii uit
dankbaarheid een klein portret
had geschilderd, om naar zijn
meisje in Pariis te zenden, maar
het was niet aan te nemen, dat
de man zijn ontsnapping ooglui
kend zou toelaten. Toch was dit,
zoals bleek bet geval. De voet
stappen stierven weg, de roepen
de stemmen werden onhoorbaar
en later op de middag werden
de schildwachten op de heuvel
teruggetrokken.
Hii wachtte tot een uur vóór
zonsondergang en verliet toen
zijn schuilplaats. De vallei was
doodstil er» hii vermoedde, dat
de vervolging verder was gegaan
over de heuvel, waar de schild
wachten geposteerd waren ge
weest. Hii meende, dat het geen
nut 'had die kant uit te gaan,
aangezien het meer dan waar
schijnlijk was, dat hii bii het
overtrekken van de heuvel regel
recht in de armen zou lopen van
de mannen, die naar hem zoch
ten.
Hii besloot d'e richting van de
vallei te volgen en voort te gaan
naar de kant van de plantage,
die 'hii had opgemerkt want hii
had ondraaglijke honger en niet
tegenstaande het risico, dat het
naderen van menselijke woon
plaatsen meebracht, was het
noodzakelijk voedsel te kriigen.
Eerst was het gaan tameliik
moeilijk, toen sloeg hii een nauw
voetpad in, volgde dat en kwam.
totaal onverwachts, terecht bii
een inboorlingenhut. Er stond
een Kanakavrouw aan de deur
en vóór hii zich kon terugtrek
ken, had ze hem reeds gezien. Hij
aarzelde een ogenblik en stapte
toen naar voren.
Ik heb honger, zei hii in het.
Frans.
De vrouw keek haastig om zich
heen ging toen zonder een woord
de hut in en kwam even later
terug met een bord maïspap. Hii
bedankte haar enr begon te eten
met de ruwe houten lepel, dien
ze erbii had gebracht. Hij had
dit eenvoudige maar bevredigen
de maal half voltooid, toen een
voetstap hem deed omkijken.
Een blanke man, aan zijn kle
ding kennelijk een planter, stond
tien meter van hem af, hem-
met nieuwsgierige ogen aan te
kijken. In de veronderstelling,
djt dit hat einde was van ziin
avontuur, maakte hii aanstalten
bord en lepel neer te zetten,
maar de nieuw-aangekomene zei:
Neen monsieur, beëindig
uw maaltijd. Ik kan begrijpen.
dat u erge honger hebt.
De stem van de man was rustig
en er lag een vriendelijke klank
in. Zich afvragend wat het slot
zou ziin, beëindigde Juan ziin
maal en keek de man toen vra
gend aan.
Ik veronderstel, dat u me
nu terug zult brengen naar de
gevangenis.
De hemel verhoede dat, was
het snelle antwoord. Ik heb een
man op dp driesprong gezien en
u ziet er niet naar uit, alsof u
honderd a tweehonderd zweep
slagen zoudt kunnen overleven.
Dan
Kom mee, monsieur, en vët-
tel me uw geschiedenis.
Verwonderd ging Juan Caibados
met de man mee en terwijl zii
naast elkaar langzaam het dal
doorliepen, vertelde hii op ver
zoek van ziin metgezel de ge
schiedenis van ziin veroordeling
eni zijn ontsnapping. Dp man
luisterde aandachtig: tenslotte
knikte hij.
U hebt pech monsieur;
maar wellicht kan ik iets doen
om die te verminderen. Luister.
De speurders zijn de heuvel over
gegaan. Ze denken, dat u het
eiland doortrekt, maar vanavond'
moet u teruggaan naar Noumea.
In deze kleren?
Laat d'e zaak van de kiepen
maar aan mii over en eveneens
de kwestie van het nodige geld.
In het donker moet. u du-s terug
gaan naar Noumea. Zè zullen u
daar niet zoeken in'het hol van
de leeuw. Er ligger» schepen van
uw landgenoten in de haven. Zii
zullen u helpen.- want zeelui heb
ben een medelijdend hart en u
zult in staat ziin terug te keren
naar uw eigen land als vrii man.
Juan keek verwonderd naar de
man, die aldus voorstelde ziin
weldoener te worden.
Waarom doet u dit, mon
sieur? vroeg hii plotseling.
Omdat ik ook een vogel in
de kooi ber» geweest! Ja, ver
volgde hii, in antwoord op de
ongelovige blik van de ander, ik
heb een paar slechte jaren op
lie Nou doorgebracht. Ik ben,
zoals u wel vermoedt maar wei
gert te geloven één van de vrij
gestelden. Het is mii toegestaan
vr;i op Nieuw Caledonië te le
ven. maar ik mag het niet verla
ten en als u gaat, zult u dus ge
lukkiger ziin dan ik. Maar kom,
monsieur, wii moeten ons haas
ten. De uren van duisternis ziin
aanstaande en voor u ziin ze zeer
kostbaar.
Zii versnelden hun pas de val
lei door en bereikten nu het
huis, weliks dak de schilder van
het moeras uit had opgemerkt.
De eigenaar ervan ging voorop
d'oor een plantage, betrad een
weelderige wildernis van bloe
men en toen zii er aan de an
dere kant uit kwamen, bevond
de artist zich voor een venster,
dat tot aan dp grond reikte.
Wordt vervolgd)
Tin, het i
herbewa
langrijke
wordt i
mate ge
populair*
Porthtowe
Af en to
grondzee
dat het z
zeeboden
woeld, zc
procent
mannen
tinhouder
wassen h
water, 1
aangevoe
tin zakt r
De Provi:
voorzittersc
behandelin
hoofdschot'
stel inzake
kwam, noi
geven, doe
van de Co:
Bij het v
fractie n.l.
vragen gest
had toegeze
bezien; de
echter een
woording, v
zich bereid
bat werd d
de zomerzit
Toen dit
werd dit o
door de Sta
sproken, da
dat de voor
de volgende
te hameren;
vental voor;
merkt de ha
leden het in
ofschoon er
over de doe
het woord h
kregen zij 1
kans.
De vergad
gens geen s
nissen op
brachten de
deel in de
kamer door,
weer te verl;
stel aan de
aandacht opc
Bji een v<
van het bijz*
bestuur voor
slag, welk vi
afzonderlijke
de polderged
vaargebied v
niet-vaargebii
kwam Mr. v.
dische bezwa;
terugwerken*
'52 te doen
Braakman ji
dat een einde
vaardige situ
van harte tc
het bezwaar -i
dat de begro
slag hierop
Het voorstel--*
ziging te doei
der door Ged
tijdstip, werd
verworpen, w
conform were
Tot de voo
merkt de har
ren, behoorde
nen van een s
in de stichting
lagere tuinboi
Ook het voor;
van de Ver. t
het Landbouw
met een bedr;
een te stichte
voor de neut:
bouwschool te
aldus de hami
Sul
De Volkshoj
kreeg voor 19E
f 5.090.—.
De gemeente
subsidie van f
ratie van een 1
stukken in hi
seum, het dri
tigheid", waz
f 2.500 hebben
het Rijk 50 pet
Haarlem een t
zijnde 10 pet.
restauratie van
stellende „De
miate".
Het subsidie
„De Provinci
dienst voor Die
land", groot f
f 40.000.verh
aan het Conce
sterdam were
f25.000 tot f 4C
enige discussie,
voorstel t.a.v.
Opera stuitte o
meeste statenh
V.V.D. en Prot.
de Roos en Mr,
den de verhoj
hadden n.l. gea<
op het verzoek
beschikken. I
(K.V.P.) zag hi
de provinciale
vendien geen m
dit instituut he
subsidie van f
hoorlijk. Het 1
de subsidie tot
gen, werd met
men verworpen
betreffende cüt
dat de „NeeL
van bijleg is; b
tatierekening, d:
had van fl.71(
instituut met eei
millioen, bijeeng
Provincie, 'de vi
ten, radio, and-
particulieren. A;
f 436.500 ontvan
wordt geraamd.
Voorts beslote
deelneming aan
voor de in 1953
