Noord Nederland begroet met enthousiasme
electrificatie der Nederlandse Spoorwegen
Het Noorden rookt meer en meer
verlost uit zijn isolement
„Clandestien Duits leger
J§
1!S|H
L»
dekmantel van millioenenzwendel
Bulgaarse staatscontrole
op de Katholieke Kerk
Wacht minister Lieftinck
een baantje in Turkije?
DAGBLAD VOOR ALKMAAR
Arabische Liga
wenst overleg
Werkgevers en werknemers
doen beroep op de regering
Toverdoos
voor piloten
Emigranten
werden bestolen
EN OMGEVING
Noord-West
reist best
EEN TREIN REED VAN FEEST TOT FEEST
Streekvervoer reikt de hand
WEER DICHTER
BIJ DEN HAAG
mm
§m
Z.H. de Paus
naar Barcelona?
Tot verlaging vereveningsheffing i. v
premie werkloosheidsverzekering
m.
Deense ex-confectiefabrikant
plaatste enorme orders
Toestemming nodig voor priesterwijding
Sovjet-zone
isoleert de trein
Ontwerp-statuut
naar delegaties
Uitleveringsverzoek
op criminele grond
Wereldbank weigert commentaar
HET EE IT
Abonnementsprijs f 6.20 per kwartaal, I 2.07
per maand, f 0.48 per week, inclusief incasso.
Advertentie-tarief per editie 16 ct. per m.m.,
minimum f 2.50; in alle edities 26 ct. per
m.m., minimum f 4.familieberichten 20 ct.,
resp. 30 ct. per m.m. Bij contract belangrijke
korting. Directeur E. j. M. Stumpel.
Hoofdredacteur: H. N. Smits. Bankrelaties:
Noorderbank, Nederl. Credietbank.
Buiten God. is 't nergens
veilig. (Vondel)
NHD
VAN HEDEN
PAG. 1
Maandag 19 Mei 1952 46e Jaargang No. 12479
Kantoren: HOORN. Draafsingel 59, teL 4243, Grote Noord 77, teL 4362 K 2290; ALKMAAR, Ritsevoort 52, 'eL 2046, (2 lilnen), K 2200; DEN HELDER, Keizerstraat 89, teL 2800 K 2230; SCHAGEN,
teL 459 K 2240
(Van onze redacteur)
Enthousiast en met spontaan vreugdebetoon heelt het Noorden
des lands Zaterdag de eerste electrische trein begroet. Overal
waar onze trein stopte was de bevolking uitgelopen om de
directieleden van de Ned. Spoorwegen juichend te begroeten,
als kwamen zij als bevrijders, die een stoer volk uit zijn isole
ment verlosten. Steden en dorpen waren in bloemen- en vlaggen-
tooi gestoken, honderdtallen schoolkinderen zongen hun blijd
schap uit en met plechtige gezichten waren de dorpsgroten naar
de stations gekomen om de hoge spoorweggasten met geschen
ken te overladen. Zo werd Zaterdag 17 Mei een onvergetelijke
dag voor de drie Noordèlijke provincies, maar evenzeer voor
de directie van de Ned. Spoorwegen. Een feestdag, niet alleen
voor het Noorden des lands, maar voor het ganse land, aldus
sprak minister Wemmers, wiens bezoek aan Groningen een
storm van geestdrift bij de plaatselijke en provinciale autoritei
ten ontketende.
Het is nauwelijks denkbaar, dat
enige treinen per dag méér en
grotere snelheden, voldoende wa
ren om bij heel de bevolking zo
veel enthousiasme te wekken. De
oorzaak ligt veel dieper, en tel
kens kwam die in toespraken aan
de oppervlakte. Want in wezen
gaat het er omr dat de afstand
tussen Den Haag en het Noorden
korter is geworden, dat men
waardeert dat de economische
ontwikkeling grotere mogelijk
heden heeft gekregen, dat het
gerechtvaardigde gevoel van ach
terstelling plaats heeft gemaakt
voor hoopvolle verwachtingen.
„Het is onmiskenbaar", zo zeide
de Commissaris der Koningin in
Friesland, H. P. Linthorst Homan,
„dat steden en platteland elkaar
in belangrijke mate bevruchten
en datzelfde geldt voor de rand-
provincies en het landscentrum".
Er waren ditmaal vele hoge
autoriteiten, die aan dit festijn
van het Noorden deelnamen. Daar
was in de eerste plaats minister
H. H. Wemmers, de directeur-
generaal van het Verkeer H. van
Galen Last, de Commissarissen
der Koningin in de provincies
Overijsel, Friesland, Groningen
en Drente, de leden van de vaste
commissie voor Verkeer en Wa
terstaat van de Tweede Kamer,
leden van de Eerste en Tweede
Kamer der Staten-Generaal uit
de Noordelijke provincies en vele
hoge departementale ambtenaren.
Werden we op onze tocht sterk
getroffen door de spontane har
telijkheid waarmede de hoge
gasten werden begroet, anderzijds
kon aan niemands aandacht ont
snappen, dat deze uitgezochte ge
legenheid door de Noorderlingen
met beide handen werd aange
grepen om hun aspiraties en ver
langens aan Den Haag en Utrecht
voor te leggen. Wensen die lagen
in het culturele, maar ook in het
economische vlak.
Maar toch werden we 't sterkst
getroffen door 1-et sympathieke
gebaar van de busexploitanten
zowel in Friesland als in Gronin
gen.
Ondanks de felle strijd op leven
en dood in de voorbije jaren ge
voerd, stak het wegvervoer de
Spoorwegen de hand toe in de
verwachting, dat deze houding,
gesymboliseerd door prachtige
geschenken, de basis moge leg
gen voor een gesprek, dat kan
leiden tot een harmonische, op
lossing van het vervoersvraag
stuk. Minister Wemmers liet niet
na, de toegestoken hand terstond
te aanvaarden, zodat het moge
lijk wordt geacht het gesprek
over dit, zo belangrijke en inge
wikkelde probleem te heropenen.
Ir. Hollander bracht namens de
Spoorwegen hulde aan de minis
ter, die hem in staat stelde het
ontredderde spoorwegbedrijf in
zo korte tijd te herstellen en de
minister kaatste deze bal terug,
hulde brengend aan de directie
van de Spoorwegen voor haar
grote voortvarendheid en voor
gig
1yX
v."> - - v.
Het ging ir. Posthumus Meijes wel aan het hart Zaterdag,
toen de feesttrein, die ter gelegenheid van de electrificatie
van het Noorden langs het geëlectrificeerde traject reed,
door de vele feestelijkheden nogal wat oponthoud had. Bij
elk vertrekpunt keek hij dan ook ongeduldig op zijn horloge.
haar beleid, waardoor de Neder
landse Spoorwegen ten opzichte
van andere landen in velerlei op
zicht toonaangevend zijn.
Ja, ook in properheid! Daarvan
getuigde de burgemeester van
Assen, die vertelde dat voor deze
gelegenheid zelfs de biels tussen
de rails waren schoongemaakt.
Van burgemeesters en organi-
satiebesturen gesproken! Zij voel
den zich verplicht om hun ge
voelens van dankbaarheid ook in
materiële vorm te geven en naar
ons tijdens de feestrit bleek,
heeft dit heel wat hoofdbrekens
gekost. Zeker, er kwamen origi
nele denkbeelden voor de dag,
maar het merendeel viel terug
op een enveloppe voor het sana
torium van het spoorwegperso
neel, gedenkplaten enklok
ken. De ene klok na de andere
werd onthuld en tot ieders blijde
verrassing kwam Beilen met twee
klokken voor de dag. Was het
wonder dat we uiteindelijk de
tijd bijster waren en een flink
eind over tijd de volgende sta
tions binnenliepen?
IDENTITEIT VAN
„GEDUPEERDE BRUIDEGOM"
ROME Van de zijde der Ita
liaanse politie wordt vernomen,
dat de man, die aangifte deed van
vermissing van zijn bruid en zijn
auto, een 26-jarige Duitser is, ge
naamd Gerhard Bayer en afkom
stig uit Beieren.
De politie vermoedt, dat Bayer
ook meer afweet van een twee
weken geleden bij Amalfi ge
pleegde overval, waarbij 'n Duit
se touriste door twee Duits spre
kende mannen haar auto werd
ontstolen.
BARCELONA. -- Een dagblad
in Saragozza blijft met grote
hardnekkigheid beweren, dat de
H. Vader het Eucharistisch Con
gres van Barcelona zal bijwonen.
Andere dagbladen hebben dit be
richt met graagte overgenomen.
Zij weten er zelfs aan toe te
voegen, dat in Vaticaanstad de
voorbereidselen voor de reis reeds
zijn getroffen.
De H. Vader zou, zo beweren
de Spaanse bladen, gedurende de
tragische uren van de laatste
wereldoorlog de gelofte hebben
afgelegd te zullen deelnemen aan
het eerste Internationale Eucha
ristische Congres, dat na de oor
log zou worden gehouden, indien
de Eeuwige Stad gespaard zou
blijven voor verwoesting. In Va
ticaanstad is vah een dergelijk
bezoek echter niets bekend.
CAIRO. De algemene secre
taris van de Arabische Liga, Az-
zam Pasja, heeft de Egyptische
.minister van buitenlandse zaken,
Hassoena Pasja, verzocht een
spoedvergadering van de raad der
Arabische Liga te beleggen, naar
verluidt op aandringen van de
vertegenwoordigers der nationa
listische partijen •Sn N.-Afrika.
Dit met het oog op „de inter
nering van de Bey van Tunis, de
deportatie van de Algerijnse lei
der Messalk Hadj en ernstige
incidenten in Marokko".
DEN HAAG In de afgelopen
week is bij het overleg tussen de
werkgevers en de werknemers-
vakcentralen komen vast te
staan dat geen van beide partijen
zich in staat acht de premie van
ruim 2 pet. voor de nieuwe werk
loosheids- en wachtgeldverzeke
ring, welke op 1 Juli in werking
treedt, voor zijn rekening te ne
men.
De vakcentralen zijn onwrik
baar van menine dat de inkomens
van de loontrekkenden na het
5 pct-comsumptie-offer van Maart
1951 niet kunnen worden ver
minderd. De werkgevers staan in
overgrote meerderheid op het
standpunt, dat zij boven de pre
mie, die zii al moeten betalen,
niet nog- eens het werknemers
deel kunnen dragen. De export
belangen zouden daarmee ernstig
in het gedrang komen, terwijl de
middenstand en landbouw er ver-
Een „toverdoos", niet groter
dan een sigarettenpakje, wordt
thans verstrekt aan RAF-piloten
die met straalvliegtuigen vliegen.
Deze toverdoos opent niet alleen
automatisch hun parachutes als zij
hun vliegtuig moeten verlaten,
maar maakt hen ook uit hun
zetels, waarmee zij uit het vlieg
tuig worden geschoten, los.
dere liouiditeits- en afzetmoei-
lijk'heden van vrezen.
In het belang van de arbeids-
vrede en voor het behoud van de
werkgelegenheid hebben nu de
werkgevers de regering, met de
volledige steun van de vakcen
tralen voorgesteld, de bedrijfs
lasten te verminderen door een
verlag - met 2 pet. van de in
de oorlog door de bezetters inge
voerde „vereveningsbelasting".
Dit zou voor de Staatskas een
mindere belastingopbrengst van
60 tot 80 millioen betekenen,
welk offer zowel werkgevers als
werknemers volkomen verant
woord achten.
De regering zal zich deze week
over het voorstel beraden, aldus
de „Volkskrant".
HET NOORDEN
GEELECTRIFICEERD
Zaterdag zijn met een
officiële rit, waaraan
door vele autoriteiten
werd deelgenomen, de
nieuwe geëlectrificeer
de spoorlijnen Zwolle-
Leeuwarden en Mep-
pel-Groningen in ge
bruik genomen.
Foto boven: In Beilen
hadden de jongste le
den van de gymnas
tiekvereniging op een
weiland bij 't station
de letters N.S. ge-
vorma als hulde voor
de Ned. Spoorwegen.
Foto onder: In Grouw
werd door de burge
meester aan de presi
dent-directeur der
Spoorwegen, ir. F. Q.
den Hollander, een
fraaie bank overge
dragen. We zien hier
ir. den Hollander,
enige dames in Friese
klederdracht en achter
de microfoon burge
meester Renken.
KOPENHAGEN Zaterdagavond is aan een grootscheepse
internationale mensenjacht een einde gekomen, doordat de
Deense grenspolitie de hand wist te leggen op een voormalige
Deense confectiefabrikant, die verdacht wordt van een reus
achtige fraude, waarmede een bedrag van ten minste 12.000.000
Deutsche Mark gemoeid is.
Vagn Helge Lanby, die zijn
zwendel bedreef door als inkoper
voor de West-Duitse regering op
te treden, wérd vlak nadat hij
met een bootje aan land gezet
was gearresteerd door een Deense
frenspatrouille te Kollund in
;üid-Jutland.
Hij zei van de Duitse kust weg
gevaren te zijn omdat hij „doods
bang was, door de Duitse politie
opgepakt te worden". Zijn vrouw
vergezelde hem over de fjord
van Flensburg en roeide vervol
gens alleen naar de Duitse kust
terug, verklaarde hij.
De 39-jarige Lanby wordt sinds
2 April door de Deense en Duitse
politie gezocht na er van beschul
digd te zijn grote hoeveelheden
kleding bemachtigd te hebben
door zich bij Deense onderne
mingen voor te doen als officieel
inkoper van de Duitse regering.
Hij vertelde zijn slachtoffers,
dat hij naar Denemarken gezon
den was om kleding te kopen
voor het „nieuwe Duitse leger".
Hij verzocht hen hun mond te
houden, omdat „verondersteld
werd", dat de Duitsers nog geen
leger hadden.
Dit werkte zo goed, dat de
bedrogen Deense fabrikanten
hem op grote schaal op crediet
begonnen te leveren. Goederen
ter waarde van millioenen mar
ken werden naar Hamburg ver
zonden.
Thans is ook in Bulgarije, na Albanië, de R.K. Kerk onder
staatscontrole gesteld. Er is een nieuwe Bulgaarse kerkwet
afgekondigd, waarin is bepaald dat alle gezindten hun geloof
vrijelijk kunnen beleiden, met inachtneming van de daarbij
passende kerkelijke gebruiken. De wet omvat echter ook een
aantal beperkende bepalingen.
Zo is onder meer bepaald, dat uitbrengen. Kerkelijke organisa-
de Bulgaarse orthodoxe kerk ties zullen zich in het vervolg
slechts dan staatskerk zal blijven,
als zij blijk geeft de „volksdemo-
cratische geest" getrouwelijk te
zijn toegedaan. Voorts is voortaan
voor de wijding van alle pries-
Dit is een belangrijke verbete
ring, aangezien door hoogte en ters van geZmdten, die betrek-
snelheid, Piloten niet altijd de kingen onderhouden met het
'enwoordigheid van geest be- v,i,i+Arijari(j Hn toestemming van
tegenwoordigheid van geest
zaten om zich, terwijl zij door
de ruimte vielen, uit hun zetels
los te maken en de parachute te
openen. „De toverdoos" denkt
voor de vlieger; als hij op grote
hoogte het vliegtuig verlaat, doet
deze het werk; zij bevrijdt hem
uit zijn stuurstoel en opent de
parachute voor hem op 13.000
voet. Indien hij beneden de
13.000 voet uit het toestel wordt
geslingerd, stelt de doos het ope
nen van de parachute automatisch
enkele seconden uit, zodat hij ver
genoeg van het vliegtuig verwij
derd is.
buitenland, de toestemming van
het Bulgaarse ministerie van
buitenlandse zaken nodig. Dit
geldt dus onder meer voor alle
te wijden R.K. priesters.
Alle priesters zullen voortaan
geacht worden de ambtelijke
staat te bezitten en zij zullen als
zodanig de eed van trouw aan
de Bulgaarse volksrepubliek moe
ten afleggen.
Alle kerkelijke gezindten in
Bulgarije moeten de staat eens
per jaar een financieel verslag
niet meer met liefdadigheids
acties bezig mogen houden.
Tenslotte wordt nog in de
nieuwe kerkwet bepaald, dat nie
mand de H.H. Sacramenten kun
nen worden geweigerd.
GEHEIM PLAN
TER BESTRIJDING
VAN SPIONNAGE
BONN. Door de geallieerden
en de federale Duitse regering is
gezamenlijk een geheim plan op
gesteld ter bestrijding van de tal
rijke communistische spionnen in
West-Duitsland, aldus een goed
ingelichte geallieerde zegsman.
Het plan tegen de communis
tische cellen zal in werking tre
den als de bezetting eindigt.
iby hield zich ondertussen
schuil. Tot zijn arrestatie wist de
politie niet waar hij vertoefde.
Later op de avond werd mede
gedeeld, dat mevrouw Lanby bij
haar terugkeer op Duits grond
gebied door Duitse grenspatrouil-
les gearresteerd was. Verwacht
wordt, dat zij binnenkort uit
Duitsland gewezen zal worden,
TORONTO. Enkele minuten
nadat een Nederlandse emigran
tenfamilie op het station van
Toronto aangekomen was, werd
haar bagage gestolen.
De bagage bevatte de nieuwe
kleren, die de 36-jarige Anko
Meyer, zijn 34-jarige vrouw Gees-
sien en hun tien kinderen voor
nemens waren hun eerste Zon
dag in Canada te dragen. De
familie Meyer is afkomstig uit
Stadskanaal.
De bagage werd gestolen toen
de familie Meyer aan het ontbijt
zat.
BERLIJN. Volgens voor
schrift van de Sovjet-Russische
bestuurscommissie wordt met in
gang van gisteren alle spoor
wegverkeer op lange trajecten in
de Sovjet-zóne van Duitsland en
van en naar Oost-Berlijn buiten
de westelijke sectoren van Ber
lijn om gevoerd.
Tengevolge van deze maatregel
doen de sneltreinen de stations
in de westelijke sectoren niet
meer aan, behalve het station
Zoo, dat voor het interzonale
verkeer wordt gehandhaafd.
R.T.C. MET DE WEST
DEN HAAG In de vergade
ring van de Centrale Commissie
van de R.T.C. met de West is het
voorstel voor een nieuw ontwerp
statuut behandeld. In dat voorstel
is uitgegaan van de gedachte, dat
de grondbeginselen van de nieu
we rechtsorde in een statuut van
eenvoudige opzet worden neer
gelegd, terwijl daarnaast een aan
tal statutaire regelingen zullen
worden getroffen ter uitwerking
van deze grondbeginselen.
Dit ontwerp-statuut is aan de
delegaties voorgelegd.
DE ZAAK-WESTERLING
DJAKARTA. De secretaris
generaal van het Indonesische
ministerie van buitenlandse za
ken, dr. Darmasetiawan, heeft
aan Aneta medegedeeld, dat hij
geen vrijheid heeft de inhoud
van het Indonesische verzoek aan
de Nederlandse regering tot uit
levering van Westerling aan de
pers vrij te geven voor publicatie.
Wel kon hij zeggen, dat het
verzoek is gebaseerd op gronden
van criminele aard. Dr. Darma
setiawan herinnerde er aan, dat
indertijd ook aan de autoriteiten
te Singapore uitlevering van Wes
terling op criminele gronden is
verzocht.
ENGELAND
EN DE EUROPESE
DEFENSIEGEMEENSCHAP
PARIJS De leden van de
commissie voor algemene zaken
van de Europese raadgevende
vergadering hetbben Groot-Brit-
tannië Zaterdag verzocht de voor
genomen „aansluiting" bij de Eu
ropese defensiegemeenschap (E.
D„G.) te preciseren.
Zij namen een resolutie aan,
waar verzocht werd om de „Con
ventie van aansluiting" tussen Gr.
Brittannië en de E.D.G. De Con
ventie zou zowel de militaire als
de politieke samenwerking moe
ten omvatten. De resolutie zal
voorgelegd worden aan de zitting
van de Europese vergadering, die
op 26 Mei te Straatsburg zal
beginnen.
WASHINGTON. De Wereld
bank heeft geweigerd commen
taar te geven op de geruchten,
volgens welke de Nederlandse
minister van financiën, prof. dr.
P. Lieftinck, na de verkiezingen
in Juli a.s. tot vertegenwoordiger
van de Wereldbank in Turkije
zou worden benoemd.
Een woordvoerder van de bank
verklaarde, dat de Wereldbank
geen commentaar kan geven. Hij
gebruikelijk is, dat de Wereld
bank vertegenwoordigers in de
aangesloten landen heeft, hoewel
het uiteraard in bijzondere om
standigheden kan voorkomen dat
een uitzondering op deze regel
wordt gemaakt. Het enige land,
waar de Wereldbank een speciale
vertegenwoordiger heeft, is Nica
ragua. Deze vertegenwoordiging
bestaat sedert de zomer van 1951
en is van tijdelijkeaard.
Normaal geeft de bank nooit
aanwijzingen omtrent haar han
delingen totdat zij zelf een offi-
merkte overigens op, dat het niet ciële bekendmaking uitgeeft
