Op Nationale Partij-conventies heksenketel van lawaai Toch onderhandelingen gaande over Dollart-kwestie bF KRONIEK VAN ZATERDAG Zullen speelautomaten verdwijnen? Boe"-geroepfanfare-muziek, claxons, gefluit, koeienbellen Heftig verzet van Emden, dat verzanding haven vreest Laatste acte Plan-Schuman Volgende maand in Chicago: 103 stemmingen en nóg vergeefs Proefproces in Groningen Scheepsberichten ZATERDAG 21 JUNI 1952 CHICAGO, Juni. Het is dit jaar precies 120 jaar geleden, dat er in de Verenigde Staten voor het eerst een nationale partij- conventie gehouden werd. De reeks landelijke partijcongressen, welke om de vier jaar gehouden worden en waarbij de partijen de officiële candidaten voor het president- en vïce-presïdent- schap aanwijzen, begon in 1832 met een bijeenkomst van de Democraten in Baltimore in de staat Maryland, waar met alge mene stemmen (een unicum!) Andrew Jackson als democratisch pretendent voor het Witte Huis en Martin van Buren als gega digden voor het vice-presidentschap werden gekozen. In verge lijking met tegenwoordig ging het op deze verkiezingsvergade ring nogal tam toe, maar men moet niet vergeten dat de Ver enigde Staten in die dagen nog slechts 12.886.020 inwoners telden. Di't jaar zullen de pairtijcanven- ties, waar over het wel en wee der candidaten beslist wordit, in' Chicago gehouden worden. De Republikeinen komen op 17 Juli, de Democraten vier dagen later bijeen. Begrijpelijkerwijs vormen zij hoogtijdagen in de Amerikaanse politiek. Merkwaardig is echter, dat zij op geen enkele rechts grond gebaseerd zijn en uitslui tend als ex partij-aangelegenheid beschouwd moetep wordien. Zij wordien vrijwel volledig gefinan cierd door de betrokken partijen, al is ook het gemeentebestuur van de stad, waar de congressen gehouden worden, gaarne bereid een bijdrage te leveren, daar het uit zakelijk oogpunt lang niet onvoordelig is oip ongeveer een week lang.de ruim 1200 gedele geerden van beide partijen en de duizenden belangstellenden van buiten de stad te mogen her bergen. Er zijn weinig gebeurtenissen weike zo'n kleurrijk aspect en zo'n spannend verloop hebben als een partijconventie. De plaats van bijeenkomst is meestal een enorme hal, versierd met vlaggen en guirlandes. Wie nog niet mocht weten hoe de diverse candidaten er uit zien, behoeft niet lang in het onzekere te verkeren, want overal zijn metershoge portretten van de politieke voormannen aan gebracht. Zij die bij de voorverkiezingen of door het partijbestuur tot kies man gebombardeerd zijn, zitten midden in de zaal, gerangschikt naar de staat die hen afgevaar digd heeft. Om vast te stellen tot welke staat een bepaalde groep behoort, hoeft men slechts naar het- bordje te kijken, waar zij onder zit' en waarop de naaim van de staat is aangegeven, Lawaai. Het meest opvallende van zo'n landelijk partijcongres is het helse lawaai dat de bezoeker reeds bii de deur tegemoet komt en dat niet alleen veroorzaakt wordt door de tien tot vijftienduizend belangstellenden maar tevens door de kiesmannen zelf. Het ene ogenblik lijkt de vergadering wel een wriemelende mierenhoop, om dat iedereen plotseling iemand anders even spreken moet of oude bekenden wil begroeten: dan weer barst de zaal los in luide ovaties als de een of andere spre; ker het eens even deksels mooi gezegd heeft. Vaak ook trachten de opponenten van een bepaalde candidaat zijn rede en de toe juichingen van ziin aanhangers met boe-geroep te overstemmen en U t-i is de zaal in 'n minimum van tijd herschapen in een hek senketel. Wanneer men bii dit alles dan nog het geschetter van ettelijke harmonieorkesten. het geloei van claxons, het snerpend geluid van enkele honderden fluitjes en het irritant geklingel van enige dozijnen koeienbellen (de stem van het platteland) op telt. kan men zich enigszins een voorstelling maken van het la waai dat de aanwezigen de trom melvliezen teistert. Toch orde. Toch vertgist men zich wanneer men deukt dat een partijconven tie, gezien (en gehoord:) al deze bijkomstigheden, wel een bijzon der wanordelijk verloop moet hebben. Het tegendeel is waar. De gedelegeerden mogen dan al bij tijd en wijle him opgekropte gevoelens luchten; zij hebben toch een sterk gevoel voor ordie en regelmaat en aan de proce- dure-regels wordit dan ook strikt de hand gehouden. Juist de merk waardige tegenstelling tussen de strakke leiding van de vergade ring en de -gevoels-erupties, waar bij naar bet oordeel van de Euro peaan niet altijd het decorum iin acht genomen wordt, verlenende Amerikaanse partijcongressen zo'n geheel apart karakter. in grote Lijnen heeft een con ventie ongeveer het volgende ver loop: .N adat de voorzitter van bet Nationaal Partijcomité de verga dering geopend heeft en in een gebed de zegen van de Aller hoogste is afgesmeekt, zingen alle aanwezigen staande „The Star Spangled Banner", het Ameri kaanse volkslied. Vervolgens gaat men over tot bet kiezen van een tijdelijke voorzitter en een aantal andere lieden, verantwoordelijk voor een vlotte gang van zaken. Daarna gaat er geruime tijd heen met het regelen van allerlei pro cedurekwesties, hiet voorlezen van rapporten enz. enz. Hierna wordt Friese journalisten betuigen sympathie met Hommerson LEEUWARDEN Door de Frie se Journalistenvereniging is een Tries kaasje gestuurd naar mevr. Hommersoa. te Zaandam, als blijk van medeleven met de gijzeling van haar man, die zoals men weet, vastgehouden wordt omdat hij de nieuwsbron van een bepaald be ticht niet wil noemen. het partijprogramma bekend ge maakt, nadat de candidaten daar op nog eens hun zienswijze heb ben weergegeven, is het grote ogenblik van de candidaatsverkie- zing aangebroken. Alle aandacht concentreert zich op de kiesmannen, wier keuze in laatste instantie beslist over het lot van al degenen die vaak maanden achtereen het gehele land doorkruist hebben om zich van de steun van zoveel mogelijk gedelegeerden te verzekeren. De kiesmannen stemmen naar gelang van de alphabetische volgorde van de staten, waaruit zii afkomstig zijn. Alabama opent en Wyoming sluit de rij. Meestal stemmen alle gedelegeerden uit een bepaalde staat en bloc op dezelfde candi daat, maar verschillende kies mannen hebben zich aan de in structies van hun kiezers te hou den en anderen behouden zich de vrijheid voor, onafhankelijk van hun collega's, hun stem uit te brengen, waardoor het met de blokvorming dikwijls zo'n vaart niet loopt. Wanneer alle stemmen zijn uit gebracht, vindt d-e officiële telling plaats. Het is een enkele keer wel eens voorgekomen, dat een bepaalde candidaat al d'ireot een zodanige meerderheid verwierf, dat hij zich reeds na de eerste stemming de officiële pretendent voor het presidentschap kon noe men, maar doorgaans moet er verschillende malen gestemd worden, aleer de officiële candi daat uit de bus komt. Zodra een bepaalde candidaat merkt dat hij geen kans maakt, instrueert hij zijn volgelingen op X of Y te stemmen, om op die manier die gene te steunen, wiens politieke opvattingen de meeste verwant schap met de zijne vertonen. De lezer zal begrijpen dat, wanneer er twee geduchte riva len - tegenover elkaar staan,, het niet gemakkelijk is een beslissing te formeren. Zo moest er in 1852 bijvoor beeld 49 keer gestemd worden, aleer Franklin Pierce de zegepalm wegdroeg en in 1880 waren er 36 stemmingen nodig voordat James Garfield zijn succesvolle campagne voor het president schap gesanctionneerd zag. Woodrow Wilson werd in 1912 pas na 46 stemmingen officieel partijcandidaat. Het record is ech ter nog altijd in handen van John W. Davis, voor wiens benoeming in 1924 103 maal gestemd moest worden. Allé moeite bleek echter tevergeefs, want de Republikeinse candidaat Coolidge ging met de eer strijken NIEUWE BANKBILJETTEN Binnenkort zal de Ned. Bank nieuwe bankbiljetten van twee en een halve gulden uitgeven. Deze nieuwe biljetten, die wat de versieringen betreft overigens niet ver schillen van de munt biljetten van een gul den, worden uitge voerd in donkerblauw op grijze achtergrond. Het blauwgrijze pa pier, waarvan de bil jetten worden ver vaardigd, vertoont bij doorzicht over het ge hele oppervlak een watermerk van kubus sen. De afmetingen zijn gelijk aan die van het bestaande model t.w. 60 v 114 mm. (Van onze redacteur) GRONINGEN Ontelbaar is het aantal speel-trekautomaten dat in hotels, café's en kermissen staat opgesteld. Het ziin die automaten waarin men een dubbeltje werpt en daarna in de gelegenheid wordt gesteld met een veerkrachtig handeltje een ijzeren balletje in de automaat te doen ronddolen. Het balletje moet dan tegen een bepaald electrisch veertje stuiten of in een bepaald holletje vallen, om bepaalde reacties op het score-bord aan te tekenen. U kent ze. wel; het zijn die dingen waarqiee men soms verscheidene dubbeltjes wint of.... verliest. BONN Van officiële Duitse zijde wordt thans toegegeven, dat sedert enige tijd door Nederlandse en Duitse instanties voeling wordt genomen over mogelijkheden om tot een wederzijds be vredigende regeling te komen van de tussen beide landen nog steeds hangende grensproblemen. Enkele dagen geleden was door het Duitse ministerie van Buitenlandse Zaken categorisch ontkend, dat er besprekingen over deze problemen werden ge voerd. De mogelijkheden, die thans zowel in Den Haag als in Bonn nog worden onderzocht, betreffen een nieuwe grensrege ling voor de Dollart, die in 1947 reeds officieel door Nederland werd verlangd, en een herziening der „kleine correcties", die in 1949 ten gunste van Nederland werden aangebracht. En daar gaat het nu juist om. De officier van Justitie te Gro ningen is van mening dia't een gemiddelde man geen enkele in vloed op het resultaat kan uit oefenen. Hij karakteriseerde' hiet dan ook als een zuiver g-eluks- spel. Voor het hazard-spel is nodig, dat komt vast te staan, dat de geluks-factor bij het ap paraat van beslissende invloed is, en diat is volgens de officier van Justitie in Groningen hier het geval. Een hotel-exploitant te Hoge- zand moest zich derhalve voor de rechtbank verantwoorden voor het gelegenheid geven tot hazard spel. Hij had het apparaat al vele jaren in zijn gelagkamer staan en nooit vermoed dat hij een straf bare handeling pleegde, wanneer zijn gasten hun geluk beproef den. Een Groningse inspecteur van politie en een ingenieur in de eleotrotechmiek hebben het apparaat van alle kanten, beke ken, en kwamen met de officier tot de conclusie dat men door berekening of -behendigheid geen enk-ele reproduceerbare invloed op bet resultaat van het spe-1 kon uitoefenen. De advocaat van verdachte, mr. Polak te Groningen, Wilde nu aantonen dat het resultaat wél afhangt van geoefendheid of behendigheid. Hii had twee ge tuigen a decharge mee naar de rechtzaal genomen; een kelhier en een reiziger. Deze twee per sonen hadden zich de techniek van het apparaat in de loop van de jaren eigen gemaakt, en gaven in de rechtzaal 'n demon stratie van hun kunnen. Officier, rechters, griffier en raadsman, zij allen stonden om 't apparaat bijeen toen de beide mannen hun geluk beproefden. En de griffier hield nauwkeurig het score-bord bij. Inderdaad zou het deze beide heren gelukt zijn, wanneer zij werkelijk om winst gespeeld hadden een paar gul dens te verdienen. Maar om winst ging het ditmaal niet en ook hun prestaties venden bij de officier weinig bijval, omdat vo'l- tgens de officier men met 'n paar duivelskunstenaars als deize beide Groote Kerk 19 v. Melbourne Hercules 19 v. Lissabon/Gibral tar; Johan van Oldenbarnevelt 20 200 m N Brisbane; Kieldrecht 19 te Alexandrië; Meerkerk 20 nm v. Bombay te Karachi; Stad Alkmaar 19 23 u. v. Kirkenaes/ R'dam; Muiderkerk 19 te Beira; Markelo p. 19 Dover; Aardijk 19 te Houston; Duivendijk 19 v. Ta- coma- Maas 25 of 26 v. Pto Plata te A dam verw.; Nieuw Amster dam p. 19 Scillys; Stad Arnhem 18 te Casablanca; Veendam 23 06.00 u. Southampton verw.; IJs- sel 21 vm v. Pt au Prince te R'dam verw.; Amstelvaart 19 monding St Laurens; Baarn 20 te Curasao; Bennekom 19 v. Talara/ Callao; Bintang 16 te Los Ange les; Garoet 20 te Miami; Groote Beer 19 bij PlymouthMapia 19 v. Makassar/A'dam; Nestor 19 v. Trinidad/Paramairibo; Poseidon 20 te Pta Cardon: Roebiah 20 v. New York te Galveston. heren geen rekeing kan houder.. Hij eiste een geldboete -.van 26" gïd. subs. 10 dagen hechtenis, met vernietiging van het in be slag -gen-omen apparaat. De raadsman noemde dit een principiële zaak en zei, dait over al in den lande soortgelijke ap paraten staan opgesteld in hotels, café's en kermissen. Aan de hand van verschillende arresten van de hoge raad wilde pleiter aantonen dat hier wel sprake is van een zekere behendigheid. De Groninger Rechtbank zal over 14 dagen uitspraak' doen. Dit geschiedde toen op grond van een overeenkomst "tussen Neder land en de bezettende mogendhe den. Z;j zijn door de Duitse rege ring nooit erkend en steeds als „eenzijdig" gebrandmerkt. Van Nederlandse zijde is daar entegen in het diplomatiek con tact met de Bondsrepubliek haar wij ^vernemen hét verlangen naar een correctie van de grens in de Kemsmonding, waardoor Neder land in staat zoii zijn gesteld de inpoldering van delen van de dollart te verwezenlijken, nooit prijs gegeven. Het voortdurende contact, dat over de grensproblemen tussen beide landen heeft plaats gehad, heeft nu blijkens de inlichtingen van Duitse zijde tot een stadium van meer concrete onderzoekin gen geleid. De Nederlandse grensverlangens ten aanzien van de dollart zijn in Duitsland tot dusverre op heftig verzet van de zijde-van de haven en het bedrijfsleven van Emden gestuit. In uitvoerige rapporten hebiben belanghebbende kringen in Emden zich steeds tegen wij zigingen van de Eemsmonding vgrzet. ter van de Bentheimse grens- commissie, heeft verklaard, dat de bij Nederland gevoegde ge bieden' geen ruilobject kunnen zjjn ter vervulling van andere Nederlandse wensen. De gebieden waren door „eenzijdig optreden" van Nederland in andere handen overgegaan en dienden daarom aan Dyitsland teruggegeven te worden. Veranderingen aan de Dollart en de Eems konden slechts na overleg van beide par tijen worden ingevoerd. Tot een inpoldering van de Dollart zou het waarschijnlijk niet kunnen komen, daar hierdoor het bestaan van de havenstad Emden, met haar bevolking van bijna een half millioen in gevaar zou worden gebracht In genoem de commissie zijn de grensge meenten van Borkum tot Aken vertegenwoordigd. WILLIBRORDS CFAFKERK GECONSACREERD IN 1953 Nederlandse deelneming bij herstel van hiërarchie Zij vrezen voornamelijk, dat, als gevolg van een indijking van de Dollart, de toegang tot de ha ven van Emden zou kunnen ver zanden. Daarnaast warén de Duitse bezwaren ook gebaseerd aê" grote Wilïibrordus-basiliek te op de vrees, dat de inpolderingen üchternach in het najaar van '53 een nadelig effect zouden hebben plechtig worden geconsacreerd, op de landbouwgebieden aan de Nederland zal met een belang- Ter gelegenheid van het herstel der hiërarchie in Nederland zal benedenloop van de Eems. De in 1949 door de geallieerden aan Nederland toegewezen Duitse grensgebieden betreffen in hoofd zaak de sectoren van Elten en Tuddern. De» heftige protesten vooral van de regering van Nord- rijn-Westfalen tegen deze correc ties zijn in de laatste jaren wel iswaar verminderd in heftigheid, doch van Duitse zijde heeft men de aanspraken op deze gebieden nóóit prijs gegeven. Dt. Rudolf Beckmann, voorzit- De katholieke stands- en jeugdorganisaties if een politiek artikel schrijft, maar wel, dat en de katholieke vrouwen- en jeugdbeweging zijn beschouwing belangrijke bouwstoffen zullen met de godsdienstige verenigingen en aandraagt voor de oplossing van de interne strijd, de Katholieke Actie hun jaarprogram 19521953 die op het ogenblik onder ons aan de gang is, en besteden aan een bezinning op het herstel van de die helaas tot aan de stembus schijnt te moeten Kerkelijke Hiëraréhie in Nederland. Het mag zeker worden uitgevochten, wat natuurlijk met 't nodige een verheugend feit genoemd worden, dat de jaar- uiterlijke rumoer gepaard gaat. In dit verband programcommissie besloten heeft tot deze afzonder- spreekt rector de Rooy wel een merkwaardig lijke en gezamenlijke bezinning op de komende woord, nl. dat de bezinning op dit eeuwfeest van viering. Rector N. de Rooy, die met prof. dr. L. J. het herstel ons voor consequenties zal zetten.... Rogier bezig is het officiële gedenkboek samen te Want het gaat er ook in de politiek, naar de mening stellen, van het eeuwfeest, dat „In vrijheid her- dan weer van niet-katholieken, die de zin van een boren" heet, zal in het leidersblad van de K.A., eigen katholieke partij in onze vaderlandse ver dat onder de naam „Actio Catholica" maandelijks houdingen niet begrijpen of niet willen begrijpen, uitstekende voorlichting geeft, enkele inleidende om dat vals is het beginsel, dat de kerk los staat artikelen schrijven, waarvan het eerste in het Mei- van de wereld, dat er geen verband mag bestaan nummer verschenen is. Het lijkt ons nuttig, enkele gedachten aan deze beschouwing te ontlenen, om dat zij hoogst-actueel zijn in de huidige dagen. Wij vertalen de huidige strijd om de erkenning van onze emancipatie niet zonder meer met een politiek tussen godsdienst en leven. Wij hebben vroeger al eens betoogd het was in 1951, bij het feest der grote sociale pauselijke encyclieken hoe de vijanden van de Kerk alles hebben gedaan en niets hebben nagelaten, om de Kerk terug te dringen begrip, maar wel heeft de politiek een grote rol van het maatschappelijke terrein, om haar vervol- gespeeld toen het herstel van de kerkelijke hiërar- gens te verwijten, dat zij in haar sociale zending chie met de emancipatie, of de katholieke bewust- tekort schoot. Na Paus Pius IX heeft de grote Leo wording een begin had gemaakt. En wij menen,7 XIII weer de weg gewezen, hoe het christendom dat het in het geheel niet vreemd is, wanneer wij,' moest worden ingebouwd in het moderne leven, vier dagen, vóór de verkiezingen, deze Zaterdagse en hij heeft o.a. duidelijk aangegeven, dat de staat Kroniek in het bijzonder wijden aan de betekenis een taak had bij het oplossen van de sociale kwes- van enige aspecten van het komende eeuwfeest, ties, en hij heeft de christenen opgeroepen, hun omdat het zo indroevig zou zijn, wanneer wij de aandeel daarbij te leveren viering van dit grote feest zouden ingaan met een vergroting van de scheur in onze katholieke staat- In de Nederlandse verhoudingen, zo volgen kundige eenheidwij nu weer rector de Rooy, betekent eman- •J» cipatie de strijd om het christelijk levens- Als rector dé Rooy zich in dit eerste artikel beginsel. Het ging er om en het gaat er om afvraagt, wat de zin is van dit eeuwfeest van hoe moet het oude christendom in deze moderne onze vrijwording, dan is, volgens hem, heel wereld .staan, hoe moet het doordringen in alle deze geschiedenis van 100 jaar de beschrijving van levens-verhoudingen. Evenmin als in 1853 zijn wij een boeiend theologisch conflict, dat zich in heel nu, na een eeuw, precies er op voorber.ei-d, ons de de wereld tegelijkertijd voordoet. Het herstel Van problemen te stellen en voldoende bereidvaardig de kerkelijke hiërarchie in Nederland belangt de voorgestelde oplossingen te aanvaarden. „De eman- totale Kerk. Het eigenlijke, de kern van dit herstel cipatie is nog allerminst voltrokken", zegt rector is, dat het christendom het gist in de wereld wordt, de Rooy. En hij ziet de werkelijke emancipatie als dat alles met zijn kracht doordringt. Het gaat om „het opstoten in het besef der katholieken wat het de totaliteit van het christendom, ook in de chris- katholicisme in deze wereld eigenlijk wil". In telijk-sociale orde. Dat brengt ons onmiddellijk op Nederland is de massa van twee-vijfden der be- het terrein van de staatkundige mogelijkheden en volking de doorslaggevende factor geworden. Deze wenselijkheden, en in contact met het probleem minderheid was een massa, met een massaal ge- van de staatkundige katholieke eenheid. Wij horen wicht, dat doordrukt door de eenheid. Voortdurend in deze dagen en dat wordt eigenlijk door nie- heeft, deze eeuw-door, de nadruk gelegen op de mand tegengesproken dat onze emancipatie nog eenheid van deze massale groep. De eenheid heeft niet voltooid is. Daarom moeten de katholieken één stand gehouden, omdat tenslotte iedere katholiek blijven, en als zij dat doen, of willen doen, op als bij instinct de waarde ervan aanvoelt. Die een sociaal en economisch en cultureel gebied, dan zal heid heeft alle tegenstellingen overleefd én als ze hen dat vanzelf stellen voor de consequentie, dat verbroken zou worden, moest noodzakelijk het ge- zij het antwoord moeten geven op de vraag, of zij -hele katholieke leven een totale omvorming onder- ook op politiek terrein één zullen moeten en kun- gaan". En dan komt ook bij rector de Roojl dat nen blijven. Het antwoord op die vraag wordt nog beroemde woord van Broere op: de katholieken in gezocht. Het ligt misschien niet alleen, maar naar Nederland maken een politieke persoonlijkheid uit. onze mening zeker ook aan de komende stembus. Tegen de achtergrond van het straks te vieren •f» emancipatiefeest mogen zij zich dit wel bewust Wij willen niet beweren, dat rector de Rooy zijn rijke vertegenwoordiging van kerkelijke en wereldlijke zijde met dit groots gebeuren meele ven, aldus vernemen wij. De H. Willibrördus, stichter van de kerk in Nederland, heeft in Echternach in 698 een grote abdij gesticht, die hen tot aan zijn. dood, ook na zijn bisschops wijding, is blijven besturen. Hij is daar begraven. Boven zijn graf is de koosterkerk opgetrokken, aanvankelijk als een Romaanse driebeukige basiliek, later als een echte kloosterkerk. Tijdens het Ardennen-offensief in 1944 is deze kerk grondig verwoest, doch met veel ijver na de oorlog herbouwd. Kortgeleden is de ba siliek in gebruik genomen. Er is een comité opgericht, dat onder voorzitterschap staat van mgr. dr. B. J. Alfrink, aartsbis schop-coadjutor van Utrecht, en dat zich ten doel stelt in. Neder land fondsen in te zamelen voor een nieuwe Willibrordusklok voor Echternachs basiliek. Dit comité, waarvan de bekende Dom. Wil- librord van Nierop O.B.B. de initiatiefnemer is, hoopt aldus te bewerken, dat Nederland sym bolisch voortdurend tegenwoor dig zal zijn bij het graf van de eerste Aartsbisschop van Utrecht. De uitvoer naar West-Duitsland 's GRAVENHAGE Naar aan leiding van het gisteren gepubli ceerde bericht omtrent de be schikbaarstelling door de West- Duitse autoriteiten van een be drag van 12.6 millioen D.M. voor invoer van kaas uit Nederland wordt nader gemeld, dat dit een verlenging van een oude toewij zing betreft, derhalve geen nieu we toewijziiïg. De eerste helft van 1952 zal voortaan als de periode, waarin een groot aantal belangrijke be slissingen ter bevordering van de Europese éénwording werden ge nomen, in de verdere geschiede nis voortleven. De resultaten van de historische conferentie van Lissabon, waar de 14 landen der N.A.V.O. een scherper omlijnd beeld van hun doelstelling ont wierpen en het tot stand komen in eerste aanleg van het vredes verdrag der Westerse geallieer den met de Duitse Bondsrepu bliek, met de vormgeving aan de Europese Defensiegemeenschap op de samenkomst van Parijs, zijn zonder twijfel de hoofdpunten in deze ontwikkelingsfase. Uit de aard van de zaak een historisch verloop, dat tijd vraagt. Maar gezien in het raam van voor gaande ontwikkelingen op het netelige pad der internationale staatkundige gebeurtenissen, is het een korte spanne tij-ds. De laatste week van Juni zal 'n nieuwe op gaande lijn in de curve ver tonen met de besprekingen van de ministers van buiten landse zaken van Frankrijk, W. Duitsland, België, Nederland, Lu xemburg en Italië in de Franse hoofdstad, waar de betrokken excellenties de laatste hand zul len leggen aan het befaamde plan- Schuman, ter bereiking van de samensmelting van de West-Euro- pese kolen- en staalindustrie. Deze conferentie is thans mo gelijk geworden, omdat de Ita liaanse Kamer van Afgevaardig den op Maandag j.l. met een grote meerderheid van stemmen het regeringsvoorstel tot deelnemen aan het plan-Schuman heeft goed gekeurd. Italië is daarmede de hekkensluiter, want de kostbare ratificatiebesluiten der overige landen hebben reeds een plaats gekregen in de regeringsarchie ven. Van hef wereldtoneel Wanneer de ministers slagen de noodzakelijke juridische en orga nisatorische structuur van het Plan vast te leggen, wat op zich nog een aanzienlijke opgave zal blijken te zijn deze arbeid is het hoofddoel de komende week in Parijs dan is West-Europa een instituut rijker, dat van niet te onderschatten invloed zal wor den op de buitenlandse politiek. Want er zijn drie voordelen aan het plan-Schuman verbonden. De coördinatie van de kolen- en staalindustrie schept op de eerste plaats de mogelijkheid van een productievergroting en geeft rui mer armslag aan de afzetmoge lijkheden, omdat tot nog toe be staande handelsbelemmeringen komen te vervallen. Het één en ander zal daarbij niet mogelijk zijn, zonder een rechtstreeks in grijpen in de kartelvorming. In ieder geval zal de economische welvaart der volkeren met deze reorganisatie gebaat worden. Een ander winstpunt is de stimulans tot politieke éénwording. Zonder enige overdrijving rpag men het plan-Schuman als de startplaats naar zulk een integratie beschou wen. Alleen reeds daarom heeft het betekenis. Van nog veel groter waarde zal het zijn voor een tegengaan van een oorlog tussen de West-Euro- Fese landen, zoals Wereldoorlog en II. De moderne oorlogvoe ring berust voor een groot deel op de wapenindustrie. En deze industrie kan het niet stellen zon der kolen en staal. In het ver leden is het meerdere malen ge bleken, dat de grote leiders van de wapenindustrie nogal wat in de melk te brokkelen hadden achter de schermen van de inter nationale diplomatie. In 't volks gezegde: „ze moeten er toch ook iets aan verdienen", school steeds een tragische kern van waarheid. Het is momenteel onmogelijk om na te gaan, in hoeverre deze in vloeden opnieuw werkzaam zijn in de geladen sfeer, die het mens dom drukt. De historici zijn zelfs nog niet klaar met alle oorzaken te ontleden, die aanleiding gaven tot de grote wereldbrand van 1939-1945. Maar hoe het ook zij, het plan- Schuman is een middel bij uit stek om de invloed van de wa penindustrie aan banden te leg gen in West-Europa, omdat een algemene controle in het leven wordt geroepen en elke vorm van nationalistische aspiraties in de kiem kan worden gesmoord. Had het plan-Schuman 40 jaar eerder zijn beslag gekregen, dan was de geschiedenis van West-Europa en daarmede van de gehele wereld anders verlopen. Het plan is er. Aan de opzet wordt thans de definitieve vorm gegeven. Het wachten is straks op de uitvoering en de werking in de practfjk. Slaagt dit experi ment, dan zfjn de volkeren van West-Europa een grote stap voor waarts naar vrede en veiligheid. Koningin Elisabeth en de hertog van Edinburg arriveren in Ascot voor het bijwonen van de paarderennen; voor de eerste maal tijdens haar regering.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1952 | | pagina 7