breiding
tegen
i Drees
Jubilerend St. Elisabeth ziekenhuis trok
grote belangstelling uit Noordholland
Financiën en Economie
moderne
LYMPISCHE SPELEN
Mossacieq
afgetreden
Sinds de eerste deelname was
Nederland onder de winnaars
weede Kamer
iid verwacht
TIE
Feestgave „oud-patiënten"
bedroeg bijna f 8000
Kapitale boerderij te Callantsoog in
vlammen opgegaan
\nmm
In 1896 werd een
ideaal verwezenlijkt
mmmm i
beleefden in Athene grootste ouverture
Aan welk land
de eer?
5 1896: Griekenland
s 1900Frankrijk
S 1904: VerStaten
1908: Engeland
1912: Zweden
s 1920: België
1924: Frankrijk
1928: Nederland
5 1932: VerStaten 1
1936: Duitsland
5 1948: Engeland
S 1952: Finland
VRIJDAG 18 JULI 1952
PAGINA 3
NIEUWESLOOT 46
ALKMAAR - TEL. 2243
■RSVERW ACHTING
eeld door het K.N.M.I. te
geldig van Vrijdagavond
rdagavond:
UW KANS OP REGEN
he* algemeen veel be-
met plaatselijk enige re-
,tige tot vrij krachtige W
Veinig verandering in de
.tuur.
Li- zon op 4.42, onder 20.49;
0 1.37. onder 19 48.
van Haarlem" voor de
id een beker had uitge-
noesten strafschoppen de
ig brengen. De doktoren
tweemaal in de roos, ter
politiemannen slechts een-
•aak schoten. De uitslag
erdoor 3—2 in het voordeel
itoren, die daardoor m het
van de beker.
positie Karei Colnot
maars Centrum Bergen
JEN Van 19 t.e.m. 25
5. zal in de kunstzaal van
istende Jager" te Bergen
xpositie worden gehouden
hilderijen, tekeningen en
Hen, van het werkend lid
-t K-C.B., Karei Colnot.
eer mr. G.A. de Lange zal
cpositie openen in de dans-
van „de Rustende Jager
erdag 19 Juli a.s. des rmd-
m 4 uur.
igstellenden zijn zowel by
lening als ter bezichtiging
positie hartelijk welkom.
reeds bij de behandeling
;te lezing toegezegd, dat van
geen voorstel te wachten
waarin deze mogelijkheid
zou worden uitgewerkt. Dr.
ïhorst herinnerde, gisteren,
rede, waarmede hij opnieuw
-oorzitterschap aanvaardde,
;ns aan deze toezegging en
zijn verzekering, dat de
Le Kamer stemoverdracht
i in hoge uitzonderingsge-
mogelijk zou willen ma-
was kennelijk bedoeld om
latoren aan de overzijde be-
e maken om over hun be-
n heen te stappen. Dr. Kor-
cst vroeg voorts de aandacht
een meer nauwkeurige om-
zing van het amendements
van de Kamer. Zoals bekend
lierover moeilijkheden ge-
naar aanleiding van een
iement-Lucas bij de wyzi-
van de omzetbelasting. De
itter stelde zich voor om het
stuk amendement- en ïm-
'voorstel grondig met de
■en te bestuderen, teneinde
lig tot een wijziging van het
nent van de Kamer te kun-
omen. In plaats van de eom-
it P. van Staveren, die voor
iamerlidmaatschap bedankte,
mevr. Lips-Odinot beedigd,
ik in de vorige periode reeds
zan de communistische frac-
:eft uitgemaakt.
ar verluidt zouden de moei
den zich thans toegespitst
én op dr. Bruins Slot, een
de leden van de A.R. fractie
Tweede Kamer. Aan A.K.
Zou men voor dr. Brums
de portefeuille van buiten-
zaken of van binnenlandse
begeren. In de opzet van
jrmateur zou dit echter niet
»n. Wel zou daarin nog ruim-
ijn voor een ministerspost
er portefeuille.
woordvoerder van de for-
ur kon voorlopig slechts con-
ren, dat nog geen definitieve
ising is gevonden voor de
eling van de zetels en de
men. Dat het kabinet deze
tot stand zal komen, moet
iel uitgesloten worden geacht.
Activiteit in Tweede Kamer
ik tijdens de zitting van de
ede Kamer vielen er gister-
lag tekenen van bijzondere
óteit te bespeuren. Dr. Drees
de een gesprek met de heer
rus en onderhield zich daarna
geruime tijd met.de fractie-
zitter van zijn eigen party,
eer Donker. -Professor Romme
de ondertussen besprekingen
de heer Schouten, om zich
na eveneens naar de forma
te begeven voor een kort
rek in het gebouw van de
ier.
iter zagen we prof, Romme
nog in gesprek met de heer
-a van de A.R.
aar wij vernemen zou gister
dag, na het afdelingsonder-
in de Tweede Kamer, de
tie van de K.V.P bijeen ko-
Onderwerp van de gevoerde
ireking zou de kabinetsfor-
ie zijn.
Onder zeer grote belangstelling vierde gisteren het St. Elisa
bethziekenhuis te Alkmaar zijn 25-jarig bestaan. De officiële
herdenkingsbijeenkomst des midldags in het ziekenhuis gehou
den, werd bezocht door vele kerkelijke en wereldlijke autoritei
ten en vertegenwoordigers uit de maatschappelijke wereld van
stad en gewest. De voorzitter van het uitvoerend comité, Mr. A.
J. Ml. Leesberg bood tijdens deze bijeenkomst aan het bestuur
der St. Hippplytusstichting een bijdrage van bijna f 8.000,
aan voor het fonds tot aanleg van een moderne radio-install'atie,
ten gerieve van de patiënten. Tijdens de receptie, die hierna
volgde, werd dit bedrag nog door vele giften aangevuld. Honder
den belangstellenden zowel uit de medische kringen, als van
oud-patiënten en vertegenwoordigers van het maatschappelijk
leven kwamen hun gelukwensen op deze drukbezochte receptie
aanbieden.
Kerkelijke herdenking.
Vooraf had de Hoogeerw
Deken J. Th. Jacobs in de Kapel
van het ziekenhuis een plechtige
dankmis opgedragen, daarbij ge
assisteerd door de Z.E. Heer P.
Visser, Rector van het Zieken
huis en dr. F. Holthuizen, Rector
van het Piusgesticht. Het zang
koor der Eerw. Zusters zong met
medewerking van de overige in-
wonenden en verpleegsters op
voortreffelijke wijze de Missa Po-
puli van Hub. Cuypers.
Rector Visser hield na het
Evangelie een hooggestemde
feestpredi-catie, waarin hij uit
drukking gaf aan de grote dank,
welke aan God gebracht dient te
worden voor Zijn grote en vele
gaven gedurende deze 25 jaren
over dit ziekenhuis uitgestort.
Dank op de allereerste plaats
voor het feit, dat dit mooie ge
bouw zulks in tegenstelling
tot zovele andere ziekenhuizen,
die door het oorlogsgeweld ge
troffen werden ongeschonden
mooht blijven bestaan. Dank
voorts voor de grote Genade
Gods. dat dit ziekenhuis en zijn
bewoonsters zoveel goeds mochten
verrichten aan het lichamelijk en
geestelijk heil van de velen, die
in dit ziekenhuis moesten ver
toeven. Zo was dit ziekenhuis
een werktuig in de handen van
God, een levende en vruchtbare
cel in het Mystieke Lichaam van
Christus, de Kerk. Met recht ver
dient dit ziekenhuis de naam
van „Porta Coeli", Poort tot de
Hemel, want naast de gezondheid
van het lichaam, hervonden ook
velen hier de gezondheid naar de
ziel. Met grote waardering ge
waagde spr. tenslotte van de
liefdevolle zorgen, de gebeden en
de offers der Zusters, dank zij
welke zovele patiënten het He
mels Vaderland mochten berei
ken. Spr. eindigde met de wens,
dat Gods onmisbare zegen ook in
de toekomst over dit huis en het
werk -van zijn bewoners mocht
neerdalen, opdat de waarlijk bo
vennatuurlijke geest hier mocht
blijven leven, alleen God tot ere
en glorie.
Des middags bood het bestuur
der Stichting een lunch aan aan
de leden van het Erecomité en
het uitvoerend comité. Aan deze
lunch zaten o.m. aan de Hoog
waardige Abt van de Regale Ab
dij van Egmond, Dom Paulus
And'riessen O.S.B., dr. J. de
Groot, Inspecteur van de Volks
gezondheid, dr. Slettenaar, In
specteur van het Ziekenhuiswe
zen, mr. Veraart, secretaris van
de Vereniging van Katholieke
Ziekenhuizen en de burgemeester
van Alkmaar, mr. H. J. Wytema.
Officiële herdenking.
In de grote refter van de Zus
ters, die voor deze gelegenheid
beschikbaar was gesteld en ver
sierd was met rose en witte an
jers en rose gladiolen, in toefen
langs de wanden aangebracht,
werd 's middags om 2 uur de
grote herdenkingsbijeenkomst ge
houden.
De voorzitter van het huldi-
gings-comité, mr. A. J. M. Lees
berg, heette in enige welgekozen
woorden de talrijke belangstel
lenden en genodigden welkom,
waaronder wij vele Eerw. Zus
ters zagen, die bij de inrichting
van het St. Elisabeth-Ziekenhuis,
25 jaar geleden, in de inrichting
werkzaam waren geweest.
Nadat de bijeenkomst daarna
door de Directeur van de Con
gregatie der Zusters Augustines-
sen, de Z.Eerw. Heer E. Stolwijk,
met gebed was geopend, sprak
de Hoogwaardige Abt van het
Benedictijnerklooster te Egmond,
Dom Paulus AndTiessen O.S.B.
over de band, die er in het ver
leden reeds bestaan had tussen
de monniken van Egmond en de
armen en zieken in deze gewes
ten, die door de monniken ver
zorgd werden en waarvoor in
Egmond grote gebouwen ter be
schikking stonden. De beoefening
van de charitas, een taak, die
vroeger op de monniken rustte,
is na eeuwen voortreffelijk door
de Zusters overgenomen. Per
soonlijk was de Abt dankbaar
voor de goede verzorging, die
zijn paters in het ziekenhuis ge
noten, terwijl hij aan de Zusters
van de Congregatie ook in het
verleden veel dank verschuldigd
was. Hij prees de toewijding,
waarmee de ziekenzorg wordt
uitgeoefend en besloot zijn ge
lukwens met de verzekering, dat
zijn gebed en dat van zijn gehele
(Advertentie)
Hmmdix*p
gezond - lekker - voordelig
100 ZUIVER APPELSAP
slechts 8 ct. per glas
Product van COVELT, Swaimen
convent steeds het werk van de
Zusters zou steunen.
In vroeger tijden.
Dr. G. J. Sluymer, de genees
heer-directeur van het zieken
huis, hield een uitvoerige rede
over de geschiedenis van de
Katholieke Charitas en het ont
staan van het ziekenhuiswezen.
Waren het aanvankelijk zuiver
menselijke drijfveren, die reeds
in de oudheid ertoe hebben ge
leid, dat op tal van plaatsen goed
geoutilleerde ziekenverplegings-
inrichtingen tot stand kwamen,
bij de komst van het christendom
vond de ziekenverzorging in de
deugd van naastenliefde een
nieuwe stimulans voor velen om
zich in te zetten voor het welzijn
van de naasten. Toen de nieuwe
leer van het christendom in de
grotere woongebieden doordrong,
waren het vele vrouwen uit de
hoogste kringen, die de roepstem
der naastenliefde volgden en haat-
leven in dienst stelden van de
charitas. De oudste vorm van
hospitalen werd gevonden in de
huizen der eerste christenen. Bij
die ontwikkeling der kloosterorden-
echter wordt de grote stoot aan
de ontwikkeling van de genees
kundige hulp gegeven. Zo vindt
men dan ook de hospitia dicht
-bij de kloosters of woningen der
bisschoppen. In de middeleeuwen
ontwikkelden zich twee vormen
van verzorgen-; het verblijf voor
de vreemdelingen als pelgrims en
het tehuis voor de zieken. Uit
het eerste ontwikkelde zich het
hotel-wezen en uit het tweede het
ziekenhuiswezen. Nadat dr. Sluy
mer de rol van de opkomende
religieuze orden in de ziekenhuis-
verpleging had geschetst, wees hij
erop, dat in Alkmaar in de mid
deleeuwen zelfs zes gasthuizen
geteld werden. Tussen 1650 en
1850 kwam het ziekenhuiswezen
in verval en het is de laatste
honderd jaar, dat wij een opbloei
fcuntnien waarnemen. Na 1850
komt in Noord-Nederland de op
bloei van de katholieke zieken
huizen. Ook daarvan gaf dr. Sluy
mer een helder beeld. Nadat hij
ook de geneeskundige ontwikke
ling van de laatste eeuw uitvoerig
had geschetst en figuren als
Pasteur had genoemd, wees hij
er-op, dat de vorderingen van de
medische wetenschap specialise
ring noodzakelijk maakten. Over
het katholieke ziekenhuis van
Alkmaar -kon hij mededelen, dat aard en op de troost, die zo-velen
dit voor deze gewesten een cen
trum is, zowel wat betreft de
opleiding van verpleegsters als
jonge artsen en specialisten.
Ook in onze tijd heeft het
katholieke ziekenhuis om haar
culturele en geestelijke waarden
een bijzondere taak in de ge
meenschap te vervullen.
De overheid.
Dr. A. P. de Groot, geneeskun
dig Inspecteur van de Volksge
zondheid i-n Noord- en Zuid-Hol
land, die sprak namens de Staats
secretaris van d-e Volksgezond
heid. dr. P. Muntendam, en ook
voor dr. H. J. Slettenaar, de ge
neeskundig Inspecteur van het
Ziekenhuiswezen, welke laatste
aanwezig was, erkende ook, dat
het ziekenhuiswezen op de cha-
ritasg-ediachte steunde, doch dat
men naast wetenschap en chari
tas het ziekenhuis ook moest zien
al-s een bedrijf. Hij prees de pret
tige samenwerking tussen de
Congregatie en de regerin-gsin-
stanties en bracht huide voor de
-uitstekende opleiding, die de
jonge verpleegsters genieten en
di-e ertoe heeft bijgedragen, dat
de naam van de Nederlandse
verpleegster in het buitenland 'n
uitstekende kNtnk heeft.
De reg-ering vooral is dankbaar
voor de wijze, waarop zovele
verpleegsters zich in het wijk-
werk voor de maatschappij ver
dienstelijk maken.
De Hoogeerw. Deken J. Th.
Jacobs wees erop, dat het zieken
bezoeken en het troosten van be
droefden, werken van geestelijke
en lichamelijke barmhartigheid in
dit katholieke ziekenhuis steeds
beoefend waren. De Zusters ont
vangen haar kracht uit de ge
dachte dat gewerkt wordt voor
een bovennatuurlijk doel en uit
ware naastenliefde. Hij hoopte,
dat deze geest, aangekweekt door
gebed en offer, nog de bron zou
zijn voor vele roepingen.
Burgemeester Wytema noem
de het ziekenhuis een instelling
d-ie in de stad thuishoorde en
die een zegen is vo-or stad en
omgeving. Hij was er verheugd
over, dat dit huis een zo uitste
kende reputatie heeft in het
geh-e-l-e gewest en bracht spe
ciaal dank aan de Zusters, die
haar leven wijden aan het ver
zorgen van de zieken. Hij bood
het bestuur onder couvert een
cadea-u aan, namen-s het ge
meentebestuur van Alkmaar.
Ruim opgezet.
Dr. C. M. Hoogenboom, voor
zitter van de Kon. Ned. Mij. tot
bevordering der Geneeskunst, afd.
Alkmaar, was -dankbaar voor de
mogelijkheid die aan niet-katho-
li-eke artsen en specialisten ge
boden werd om patiënten van
andere gezindten in het zieken
huis te behandelen. Spr. had
reeds 25 jaar in -dit ziekenhuis
prettig gewerkt.
Na herinnerd te hebben aan de
voorbeeldige -houding van Moed-er
Overste i-n de bezettingstijd bood
hij het bestuur een bloemenhulde
a-arn.
Mr. Veraart, secretaris der Ver.
van Katholieke Ziekenhuizen,
prees -de wijze, waarop het ini
tiatief tot d-e oprichting van eer.
katholiek ziekenhuis in Alkmaar
was uitgevoerd. Als laatste s-pr.
wees mr. A. J. M. Leesberg op
de grote waardien van geestelijke
Preanger Landbouw-Mij.
had een moeilijk jaar
In haar verslag over '51 schrijft
de directie van de Preanger-land-
bouw-mi.i N-V-, dat de moeilijkhe
den waarmede het bedrijfsleven
in Indonesië te kampen heeft,
door het optreden van de z.g.
„blisterblight" zijn vermeerderd.
Een en and-er heeft zijn stempel
gedrukt op de exploitatie der on
derneming. 1951 was voor 't thee-
bedrjjf bijzonder moeilijk en dit
onderdeel van de maatschappij
heeft dan vrijwel zonder winst
gewerkt. Het bevredigende resul
taat der exploitatie is ditmaal
in hoofdzaak te danken aan de
gunstige rubberop-bren-gst.
Het verlies voortvloeiende uit
de herwaardering bedroeg f 353.
42-6. Dit is afgeboekt op de reser
ve aankoop deviezencertificaten.
De reserve diverse belangen en
voor f 33-426 op het reservefonds.
Het saldo der Nederlandse ver
lies- en winstrekening beloopt
f 30.525. Voorgesteld wordt een
onveranderd dividend van 15 pet.
Gemeentelijke emissies
De gemeenten Kampen en Hoo-
gezandSappemeer gaan over tot
de uitgifte van resp. f 1.500.000 en
f 1.000.000 4 1/4 pet 30-jarige obli
gatieleningen tegen de koers van
100 pet. Beursnotering zal wor
den aangevraagd.
Engeland grootste debiteur
in E.B.U.
Uit een overzicht van de Euro
pese Betalings-Unie sinds het be
gin van de werkzaamheden der
betalingsunie in 1950 blijkt, dat
Groot-Brittannië 1,119-1 millioen
dollar debet staat, ondanks het
feit, dat d-e schuld van dit land
in Juni op bijzondere wijze met
25 millioec verlaagd werd. De
Britse schuld bestaat uit ontvan
gen credieten ten bedrage van
636 millioen dollar en uit 438.1
millioen dollar aan goud, dat En
gland zal moeten voldoen omdat
het zijn debet-quotum overschre
den hgeft.
De grootste creditrice van de
E.B.U. is de Belgisch-Luxemburg
se economische unie met met
minder dan 415.8 millioen dollar
aanc redieten of ontvangen goud.
Frankrijk is na Engeland de
grootste debiteur met een totaal
van 305.6 dollar aan credieten of
te verrichten goud-betalingen.
Tenslotte is West-Duitsland mo
menteel tweede crediteur met 311
millioen dollar aan verleende cre
dieten of te ontvangen goud. Hier
na volgen Nederland met 235.2
millioen dollar, Zweden met 231.4
millioen dollar. Italië met 208.8
dollar en Zwitserland met 170.6
millioen dollar.
Emissie Nieuwe Afrikaanse
Handelsvennootschap
De N.V. Nieuwe Afrikaanse
Handelsvennootschap te Rotter
dam zal binnenkort overgaan tot
het uitgeven van f 2.317.200 nieu
we aandelen met voorkeursrecht
voor de houders der bestaande
gewone en preferente aandelen.
Obligaties St. Elisabeth
Ziekenhuis te Tilburg
Od Vrijdag 25 Juli staat de in
schrijving open op een 4>/i obli
gatielening. groot f 3 millioen ten
laste van het St. Elisabethzieken
huis te Tilburg. De coupures be
dragen f 1000.en f 500.Koers
van uitgifte 100 De looptijd is
40 jaar. Van 1958 tot en met 1991
wordt nominaal f 85.000 per jaar
en in 1992 f 110.000.afgelost.
„Goenoeng-Malang"
De cultuur-maatschappij „Goe
noeng-Malang" N.V. heeft 1951 af
gesloten met een saldo verlies van
f 62.135, dat van de statutaire re
serve zal worden afgeboekt. De
onveiligheid in de streek van
„Goenoeng-Malang" nam dusda
nig toe. dat de onderneming an
dermaal moet worden verlaten.
Sedertdien is de exploitatie niet
hervat. De mogelijkheid tot ver
koop van de onderneming is on
der de heersende omstandigheden
bijzonder gering, aldus het ver
slag.
Dalende beurskoersen
in Japan
De Japanse effecten- en geld
markt is in dalende beweging ge
komen onder invloed van de ge
ruchten omtrent een spoedige wa
penstilstand in Korea. Men vreest
namelijk, dat een wapenstilstand
de Amerikaanse inkopen in Japan
zal verkleinen.
Een voorafgaande Japanse reac
tie op belangrijke wereldgebeur
tenissen is dikwijls juist geble
ken, maar er is geen officiële be
vestiging van de huidige wijdver
breide mening, dat een vredes
regeling in zicht is.
AANDELEN „KONINKLIJKE"
's-GRAVENHAGE, 17 Juli.
Naar wij vernemen heeft de
„Koninklijke" teneinde tege
moet te komen aan een verdere
conversie van, 3pet. conver
teerbare obligaties in aandelen
een noterings-aanvrage ingediend
voor f 44.017.000 aandelen. Deze
noteringsaanvrage houdt uiter
aard niet in, dat voor genoemd
bedrag reeds is geconverteerd.
Deze noterings-aanvrage ge
voegd bij de reeds ingediende
aanvraag voor f 18.483.000 voor
het gedeclareerde stock-dividend
over 1951 zal het totaalbedrag
aan genoteerde aandelen der
„koninklijke" op f 990.000.000.
in de afgelopen jaren in het
ziekenhuis hebben genoten. Hij
liet een aantal bruidjes een vers
opzeg-gen, waarin dezen op toe
passelijke wijze het cadeau van de
katholieke bevolking, een bedrag
van rond f 8.000.alsmede het
boek met de handtekeningen van
de schenkers, aanbod-en.
Dankwoord.
In een hartelijk gesteld dank
woord herinnerde Rector E. Stol
wijk aan de groei van het zieken
huis, voortgesproten uit een
kleine stichting en constateerde
da-t het St.'Elisabethziekenhuis 25
jaar lang een belangrijke taak
heeft vervuld. Hij dankte al de
genen. die tot de oprichting en
de uitbouw -hadden medegewerkt
en prees de vooruitziende geest
van de stichters, die het mogelijk
hebben gemaakt, dat in de oor
logsjaren een grote toeloop van
patiënten kon worden opgevan
gen, terwijl het ook mogelijk is
gebleken, o-m andere steden, zo
als Amsterdam, te helpen. In dit
verband wees hij op de uitste
kende adviezen, die men destijds
reeds heeft -gekregen van dr.
Sluymer. In zij-n dankwoord be
trok hij ook alle geestelijken en
doktoren en vertegenwoordigers
van overheidsinstanties en parti
culiere organisaties, van wie
steeds de volle medewerking was
ondervonden.
Een drukbezochte receptie,
waarbij velen gelegenheid hadden
het jubilerende bestuur te felici
teren, besloot deze bijeenkomst.
Hier zagen wij talrijke burge-
meesters uit omliggende plaatsen
doktoren, vertegenwoordigers van
verschillende instanties en ver
enigingen.
Later op de middag kwamen
vele patiënten en oud-patiënten
net bestuur hun gelukwensen
aanbieden.
TEHERAN, 17 Juli. Dr. Mo
hammed Mossadeq, die op 11 Juli
opdracht kreeg tot het vormen
van een nieuwe Perzische rege
ring, is heden afgetreden, aldus
heeft minister Hoesain Ala, dé
voorzitter van de Kamer, mede
gedeeld.
Uit officiële bron wordt ver
nomen, dat de wens van Mossa
deq om zowel premier als minis
ter voor oorlog in het nieuwe
kabinet te worden de voornaam-
ste reden voor zijn aftreden is.
audiëntie
Z. H. Exc. de Bisschop van Haar
lem zal Dinsdag 22 en Woensdag
23 Juli audiëntie verlenen.
Bruidjes boden gistermiddag het geschenk van Katholiek Alkmaar aan voor het jubilerend Sint
Elisabethziekenhuis: een bedrag van rond 8000 gulden, waarvan de schenkers hun handtekening
zetten in het tegelijk aangeboden boek.
CALLANTSOOG Donder
dagnacht ongeveer half twaalf is
door onbekende oorzaak, doch
vermoedelijk door hooibroei,
brand ontstaan in de kapitale
boerderij, eigendom van „Het
Hoghe Huys" te Alkmaar, én be
woond door de heer C. Bregman,
gelegen aan de Scheidingsvliet in
de gemeente Callantsoog.
De bewoners, man, vrouw en
twee kinderen, werden wakker
door een vreemd geluid, dat min
of meer op regen geleek. Op dat
moment ontwaarden zij tot hun
schrik dat zelfs de slaapkamer
reeds vlam had gevat. Nog bloots
voets en in nachtgewaad konden
zij in allerijl met achterlating van
alles nog juist het vege lijf red
den. De brand had toen reeds
zo'n omvang aangenomen, dat 't
ook voor toegesnelde omwonen
den onmogelijk bleek om nog iets
van de inboedel te redden. Be
halve de gehele huishoudelijke
inventaris gmg ook nog 't groot
ste gedeelte van de rijtuigen en
machines, benevens de hele hooi
oogst van plm. 45000 kg verlo
ren. Al spoedig na het uitbreken
van de brand verschenen de
brandweren van Callantsoog en
van Zijpe op de plaats des on-
heils en vatten onder persoonlij
ke leiding van burgemeester
Corel jé de brand krachtdadig aan
van alle kanten. Hierdoor was 't
mogelijk een schuur met enig
landbouwgereedschap en 'n aan
tal kippen te behouden. De boer
derij zelf brandde echter tot de
grond toe af. Slechts de nieuwge
bouwde Zuidhollandse veestalling
staat nog overeind. Om ruim 1 u.
had men de brand zover in be
dwang dat de brandweer van
Zijpe kon inrukken. Het nablus-
singswerk werd door de brand
weer van Callantsoog echter nog
tot ver in de morgen voortgezet.
De heer Bregman was verzekerd.
Dief had voorkeur voor
kerken en scholen
De 35-jarige M. S. uit Amster
dam, die enkele weken geleden
op heterdaad betrapt werd bij 'n
inbraak in een christelijke school
te Overveen, heeft bekend na de
oorlog in een tiental plaatsen van
ons land, o.a. Leeuwarden, te
hebben ingebroken, bij voorkeur
in scholen en kerken.
(Advertentie)
(Van onze bijzondere medewerker)
Stram het gezicht als een masker, dat alle ontroering camou
fleerde, stond Pierre Baron de Coubertin in de ere-tribune van
het witte stadion van Athene. Zo juist was de eerste Olympische
vlag in top gegaan. Zijn denkbeeld, waarvoor hij jarenlang
had gevochten am het te verwezenlijken en waarvoor hij zich
onnoemlijk veel offers had getroost, was dan eindelijk in
vervulling gegaan: de wedergeboorte van de Olympische
Spelen. De hemel boven de oude Griekse stad was staal
blauw, de brokstukken van de oude tempels straalden een
vreemd wit licht uit onder de helle zon en dat decorum ver
leende de première van zijn stuk een waas van poëzie en
romantiek.
vaingsit (echt Amerikaans) was er
verder maar bitter weinig wat
de spelen kon doen vergelijken
met die in het bril-lante stadion
te Athene.
Nu ook Nederland
Aanvankelijk hadden de Grie
ken gepoogd de spelen altijd in
Athene te mogen organiseren, dat
plan ging niet door. Maar wel
wilde de organisatie de Grieken
een toezegging doen: in 19Ö6
mochten zij tussenspelen houden.
Wij zouden dit „olympische inter
mezzo" niet hebben genoemd als
het niet de eerste maal was ge
weest, dat Nederland zich liet
vertegenwoordigen en wel bij het
schermen. Van dat tijdstip af
heeft ons land bij geen der later
gehouden olympische spelen meer
verstek laten gaan. In Londen in
1908 was ons land reeds aanwe
zig met 118 athleten, die aan elf
Een schatrijke Griek, die zich
geheel had laten meeslepen door
de idealen van De Coubertin had
het stadion op zijn kosten latei i
bouwen. Een prachtig stuk archi
tectuur in wit marmer. Voor
80.000 mensen was er plaats op
de ruime tribunes, welke een
diepgroene grasmat omsloten,
bijna in de vorm van een hoef
ijzer.
Er werden vanzelfsprekend op
deze eerste olympische spelen in
d-e moderne tijd belangrijke re
sultaten geboekt, doch er was
een evenement, dat nooit zal
worden vergeten de overwin
ning van de Griekse schaapher
der Louis in de klassieke Mara
thon. Iedereen hoopte vanzelf
sprekend op een triomf van een
landgenoot in dit bijzonder num
mer, dat zijn oorsprong immers
had uit de oudheid.
Voorlopig weinig succes
Men moet echter niet denken,
dat 't daarna met de spelen van
een leien dakje ging. Het vol
gende olympische festijn in 1990
te Parijs gaf daarvan een tref
fend voorbeeld. Uit economisch
oogpunt was de leiding op de on
zalige gedachte gekomen tegelijk
met de spelen een wereldten
toonstelling te organiseren. Daar
door hoopte men het aantal be
zoekers te stimuleren. Het plan
had een averechtse uitwerking
want de expositie trok tiendui
zenden en bij de spelen zat er
vaak een handjevol mensen op
de tribunes. Er moest werkelijk
nog veel worden geleerd om de
spelen op een behoorlijke basis te
plaatsen. In St. Louis, 1904, werd
er ook al een wereldtentoonstel
ling bijgehaald met hetzelfde ge
volg als vier jaar tevoren in
Parijs. Behalve de grootse ont-
takken deenamen.
Vijf landen namen in dat jaar
deel aan het voetbaltournooi.
Frankrijk, Denemarken, Enge
land. Zweden en Nederland. Ons
land behaalde de derde prijs. De
groei van de spelen ging steeds
sneller: in 1912 bemerkte men
dat al in Stockholm, waar 27
landen met 3000 athleten aan
wezig waren. Nederland verover
de op nieuw een derde prijs bii
het voetballen.
De eerste wereldoorlog remde
het programma der spelen, maar
in 1920 werd de reeks vervolgd.
Antwerpen had thans de eer
4000 athleten te mogen begroeten.
Nederland had een ploeg van 138
athleten afgevaardigd, voor de
eerste maal onder auspiciën van
het in 1912 opgerichte Olympi
sche Comité. Op deze spelen
werden de eerste gouden medail
les door Nederland vergaard.
Maurice Peeters boekte er een
bij het wielrennen en ook kregen
wy er een bij het boogschieten.
Dertig jaar bestonden de spe
len in 1924. Geen wonder, dat
aan de wens van Pierre de Cou
bertin gevolg werd gegeven en
Parijs de achtste olympische
spelen mocht organiseren. Zij
werden een groot succes en dat
niet alleen, want zij vestigden
tevens voor goed de faam van
dit sportfestijn, als een gebeurte
nis van de eerste rang.
Opnieuw was ons land op
waardige wijze vertegenwoordigd
met een groep van 152 deel
nemers. En de prestaties van
Nederland bleven zich in stijgen
de lijn bewegen. De voetballers
en schermers hadden de spits af
gebeten. Bij de Parijse spelen
kwamen ook de ruiters op de
voorgrond. Bovendien begonnen
onze athleten de aandacht te
trekken. Voor de eerste maal
werd ook een prijs, een bronzen
medaille, door de estafetteploeg
op de vier maal 100 meter be
haald.
Tegen Uruguay
Het voetbaltournooi bracht een
grote verrassing en een sensatie
van de bovenste pl-am-k, het eerste
optreden van Uruguay. Deze
Zuid-Amerikanen waren eenvou
dig weg verbluffend: zij wonnen
met groot gemak hun wedstrij
den, tot dat zij tegenover Neder
land kwamen te staan. Oranje,
onder aanvoering v. Harry Denis,
naim tot grote verbazing van de
tienduizenden een 1—0 voor
sprong, en zo bleef het tot de
rust. Daarna werd het rumoerig
binnen het veld. Wij verloren
onfortuinlijk inderdaad met 21.
Wij zouden bij deze historie
van de moderne spelen in vogel
vlucht werkelijk een grof ver
zuim maken als wij niet de naam
van een athleet noemden, die
ook thans nog een legendarische
vermaardheid geniet: Paavo
Nurmi. De cross country over 10
kilometer maakte daar in Parijs
deze Finse athleet wereldbe
roemd.
Toen Amsterdam
Vier jaar later, 1928. Amster
dam -kreeg de Olympische spelen.
Het aantal deelnemers was weer
gestegen. Een record, 5000 athle
ten uit 46 landen. Ons land ver
scheen met 300 deelnemers in
de Olympische arena. Op 28 Juli
werden de spelen geopend door
Z.H.K. Prins Hendrik.
Ze brachten Nederland veel
succes, acht olympische prijzen.
Negen tweede en vijf derde.
Op deze spelen werd min at
meer de grondslag gelegd van
onze toekomstige zwemsuprema-
tie, waarvan wij tot op heden
nog de vruchten plukken.
Los Angelos, dus weer Ameri
ka, kreeg de spelen in 1932.
Nederland moest zich slechts
met een kleine vertegenwoordi
ging tevreden stellen.
Voor Willy den Ouden was het
jammer, dat haar glansperiode
juist na d-e spelen viel, toen zij
wereldrecords aan de lopende
band verbeterde jammer ook, dat
deze periode haar einde vond
kort voor de spelen te Berlijn
in 1936.
Waar bleef eigenlijk de olym
pische gedachte bij deze inder
daad voortreffelijke manifestatie.
Inderdaad manifestatie, maar dan
van een soort, welke men juist
niet moest hebben.
Successen waren er opnieuw
voor ons weggelegd: ons land
stond op het toppunt van zijn
zwemmacht. Wij hadden een
Nida Senff, olymp. kampioene op
de 100 meter rugslag, een Rie
Mastenbroek, gouden medaille bij
de 100 meter en 400 meter vrije
slag, en tenslotte was het goud
hij de estafette ook voor ons land
bestemd.
Twaalf jaar heeft de wereld
daarna moeten wachten op een
hernieuwd opvlammen van het
olympisch vuur. Pas in 1948 kon
den de athleten van de gehele
wereld zich weer in de olympi
sche arena gaan meten.
S
