Vele candidaten slachtoffer van
de grofste beunhazerij
Piet v. Heusden en Verschueren
toonden zich ware kampioenen
West-Duitsland verwacht in
komende jaren een tekort
Wybenga en Schurer over
de Friese beweging
öie
weRelö
Intern. Atletiekwedstrijden
in Drachten
Amerika en
de E. D. G.
Nieuwe
bonden
ons
De opleiding voor het middenstandsdiploma
Scherp protest van de zijde
der middenstandsorganisaties
Doch Zwitser Plattner werd
opzesde plaats gedrukt
Naar wij vernemen
't Is of gij de vlam uitblaast
Fanny Blankers en Wim Slijkhuis winnen
Bonn worstelt met probleem arbeidskrachten
Dringend beroep op
internationale samenwerking
VRIJDAG 3 5EPT fcMBEk 1952
PAGINA 3
(Vervolg van pag. 1)
opnieuw nautoer aan te
halen. De Universiteit heeft een
eeuwenoude schat ter bewaring
ontvangen!
Voor ons nu gaat het vandaag,
aan de vooravond van de Uni-
versiteits-Zondag, hierom, dat
w(j beseffen, dat wij, moreel en
financieel, de banden met onze
Universiteiten nauwer aanhalen
en opnieuw verstevigen! Nieuwe
banden, waar zij niet bestonden;
nieuwe banden, door ze, waar zij
soms verwarrende voorlichting,
dreigden te verslappen, te ver
stevigen en niet toe te geven aan
een neiging, onder bepaalde in
drukken, de waarde van de ka
tholieke wetenschap te gering te
achten.
Er is minder dan ooit plaats
voor en reden tot defaitistische
opvattingen in deze aangelegen
heid. Men moet vasthouden aan
de noodzakelijke en opbouwende
gedachte, dat onze instellingen
van Hoger Onderwijs telkens het
leven van mensen en van de
maatschappij blijken te be-
invloeden, ja leiden! De Univer
siteit heeft een grote en verant
woordelijke taak in het leven.
Wil zij die taak zo volledig mo
gelijk vervullen, dan zal zij ge
bouwd moeten zijn op de grond
slag van een richtend en bin
dend beginsel. Daarom de K a -
tholieke Universiteit en de
Katholieke Hogeschool! Te
rekenen tot de vitale belangen
voor katholiek Nederland, die
niet alleen tot elke prijs moeten
worden behouden, maar ook in
haar werkzaamheid moeten wor
den uitgebreid, tot heil van Kerk
en Staat.
Katholiek Nederland heeft in
het verleden getoond, dit te be
grijpen, het zal dit moeten blij
ven beseffen. Nieuwe banden,
d.w.z. versterking van de oude,
zal ook daarom nodig zijn, omdat
wij ons, ondanks dankbaarheid
voor verleende subsidies van de
Overheid, niet de illusie moeten
maken, dat geldelijke offers niet
onophoudelijk ook voor dit werk
nodig zijn! Van de hoogste ker
kelijke zijde is indertijd al ver
klaard, ,,dat onze Universiteit
altijd veel geld zal blijven kos
ten".... Men zou zeggen: een
gewaarschuwd man geldt voor
twee!
Moge de komende Universi-
teits-Zondag Katholiek Nederland
in alle opzichten bereid vinden,
zijn taak te vervullen en zijn
plicht te doen. En naast zijn
morele en geldelijke steun niet
te verzuimen, voor dit grote werk
ook te bidden, dat „de Heer der
Wetenschappen" dit werk voor
de geestelijke weerbaarheid van
ons volk moge zegenen.
Eerste wedstrijd van Jansen
ais prof.
ROTTERDAM, 4 Sept. Leen
Jansen .kampioen van Nederland
in het middengewicht 1952, heeft
aan het bestuur van de Neder
landse Boksbond verzocht over te
mogen gaan naar de beroeps
klasse. Indien op dit verzoek
gunstig zal worden beslist zal
Leen Jansen op 13 October a.s.
te Rotterdam zijn eerste profes
sional wedstrijd boksen.
NEW YORK. Eisenhower
heeft tijdens een van zijn ver-
kiezings-redevoeringen precies
gezegê wat hij bedoelt met het
woord „janboel" dat hij ge
bruikt om er het bewind van
Truman mee te kenmerken:
„een verward onaangenaam
mengsel van zaken, een men
gelmoes, een hutspot, een si
tuatie die het gevolg is van
blunders of wanbegrip, een
warboel, knoeiwerk"
ROME. De meeste cho
colade ter wereld eten de
Zwitsers: 5 kilo per hoofd per
jaar. Engeland volgt met 4
kilo, Nederland, Frankrijk,
België en Noorwegen brengen
het tot 3 kilo per hoofd per
jaar. De Italianen komen niet
verder dan 300 gram en dat
zit 'm in de zware belastingen.
LONDEN. Op de grote
Britse radiotentoonstelling
wordt een practische nieuwe
methode toegepast om zoek
geraakte kinderen weer te
recht te brengen. Zij worden
n.l. geprojecteerd op de tele
visieschermen, die overal in
de zalen zijn opgesteld.
TOKIO. Een Amerikaan
se luitenant, op verlof uit
Korea, heeft van hier uit zijn
vrouw in Chaseburg (Wiscon
sin) opgebeld. Het gesprek
moest door de opgeroepene
worden betaald en kostte 1140
gulden. Zijn vrouw zei telkens
„laten we afbellen", „maar
daar konden we haast niet toe
besluiten", aldus de luitenant.
KOPENHAGEN. Deze
maand bestaat de „hacheelo-
gische" vereniging in Dene
marken 35 jaar. Haar doel is
„het onderzoek van de gevol
gen voor het menselijk
lichaam van het eten van
hachee na 's avonds zes uur".
Omdat het onmogelijk bleek
dieren te bewegen hachee te
eten, hoe goed ook met uien
en saus bereid, moesten men
sen voor de proefnemingen
worden gebruikt. Dat zijn er
al 247 geweest, maar defini
tieve resultaten konden nog
altijd niet worden geboekt.
Deze arbeider vult de ovens van de Union Electric Company
in St. Louis met een wel zeer merkwaardige brandstof. Het be
trof hier een afgekeurde scheepslading mosterdzaad, afkomstig
uit Nederland. Deze „brandstof" bleek 20 pet. meer hitte te
geven dan eenzelfde hoeveelheid steenkool.
(Van een onzer verslaggevers)
Er is in Nederland geen examen waarvoor zich ieder jaar weer
zoveel candidaten melden als voor het middenstandsexamen,
jaarlijks vangen naar schatting 30.000 Nederlanders de studie
voor het middenstandsdiploma aan, ongeveer 20.000 daarvan
komen aan het examen toe, van die 20.000 halen er nauwelijks
10.000 het diploma.
Deze cijfers doen al - vermoe
den, dat er met de opleidingen
iets niet in orde is. En inderdaad,
er blijkt op dit moment overal in
Nederland een schandalige en
snel om zich heen grijpende
beunhazerij te zijn, die het werk
van de bonafide opleidingen voor
het middenstandsdiploma zeer
ernstig bedreigt.
De georganiseerde middenstand
heeft gistermiddag in Den Haag
een persconferentie aan dit on
derwerp gewijd, zij wil door
middel van de pers het publiek
waarschuwen voor de oplich-
(Van onze sportredacteur)
AMSTERDAM, 4 Sept. Het is al enkele jaren geleden, dat
het Olympisch Stadion als arena fungeerde voor een wereld
kampioenschap, Wielerlievend Mokum komt echter steeds aan
zijn trekken, door de activiteit van de heer Bessem, die er
immer in slaagt binnen een week klinkende revanche-wed
strijden te organiseren. Zo ook nu! Veertigduizend wieier-
enthousiasten hebben vanavond zo goed als alle deenemers
uit Parijs aanschouwd en met hun gulle harten applaus weg
kunnen geven bij de intocht der wereldkampioenen, die in
een auto naar het platform werden gevoerd, waar ze gehul
digd werden voor hun prestaties met bloemen en ....kussen.
Maar genoeg daarvan. Laten
we het hebben over de wedstrij
den. Er is heel wat te doen ge
weest over de sprint a trois, de
vondst van de U.C.I., waardoor
de kampioenschappen zo'n onre
gelmatig verloop kregen. Van
avond werd er twee aan twee
gesprint en hoeU weet al
lemaal hoe die pittige Fransman
Senftleben tot driemaal toe onze
Jan Derksen overtroefde. Wel:
Senftleben klopte Derksen wéér
op slimheid. Hij dwong de Ne
derlander tot een té lange sprint
en ging in de laatste meters over
hem heen. Dat Arie van Vliet
in een interessante rit tegen Pat
terson zich eveneens op de laat
ste meters liet verrassen, had
niemand na de 5 meter voor
sprong die Arie in de laatste
bocht had, verwacht, van Vliet
het minst.
Reg Harris liet Plattner, de
wereldkampioen, zien, wie wer
kelijk de sterkste is! Geen sohijn
van kans kreeg de Zwitser. Het
was jammer dat in de herkansing
Plattner bij het passeren van de
200 meter streep pech kreeg,
„Arie" won nu gemakkelijk.
GRAAF CARLO SFORZA
OVERLEDEN
ROME, 4 Sept. Graaf Carlo
Sforza, oud-minister van buiten
landse zaken van Italië, is Don
derdagavond te Rome overleden.
Hij zou op 25 Sept. 79 jaar
zijn geworden. Graaf Sforza, die
een belangrijke politieke en di
plomatieke carrière maakte en
een der krachtigste voorvechters
was van een Verenigd Europa,
vertoefde vanaf 1927 17 jaar in
vrijwillige ballingschap buiten
Italië. Hij krijgt a.s. Zaterdag
een staatsbegrafenis.
bedroeg de algemene produc
tie-index in Juli (een vacantie-
maand met 25 werkdagen) 142
tegen 135 in Juni (22 werkdagen)
De gemiddelde dagproductie is
dientengevolge achteruitgelopen
van 144 in Juni tot 133 in Juli
is te Wassenaar aan zee een
17-jarige Belgische jongen, die
met een tiental vrienden van het
St. Jozefcollege te Turnhout, een
trektocht per fiets door Neder
land maakte, bij het zwemmen
verdronken
wordt op Dinsdag 9 September
a.s. te Arnhem in aanwezigheid
van de minister-president Dr. W.
Drees, een sociëteit voor ouden
van dagen officieel geopend. De
bouw kwam tot stand,door de ge
meenschapszin van leveranciers
van bouwmaterialen, aannemers
en vrijwilligers
heeft de 46-jarige montage
werker F. K. uit Delft een ste
vige schedel. De man, die werkt
aan een bouwwerk te Den Haag,
kreeg een van een hoogte van
acht meter vallende hamer op
het hoofd, doch kon, na in het
ziekenhuis behandeld te zijn, zijn
arbeid weer hervatten
Toch Harris-van Vliet
Daarmede was de mogelijkheid
geschapen voor een finale tussen
de twee besten ter wereld, Har-
ris en v. Vliet. En die kwam
prompt. Reg Harris perste in de
halve finale tegen Patterson een
tijd van 11.8 over de laatste 200
meter uit zijn machtige benen,
en in de andere halve finale
dook van Vliet, in de bocht door
Senftleben naar boven gedrukt,
op het laatste rechte eind zó
snel naar beneden, dat de slimme
Fransman kansloos bleek (12
sec.)
De „ware" wereldkampioen
Reg Harris verraste van Vliet in
de finale volkomen. Hij demar
reerde op 400 meter voor de fi
nish zo rap, dat van Vliet de
afstand onmogelijk meer kon
overbruggen. In één lange sprint
spurtte Harris op de overwin
ning af, prachtig werk, dat de
sprint nieuw leven kan geven.
Patterson veroverde de derde
plaats vóór Senftleben en Derk
sen gaf Plattner de overtuiging,
dat Parijs slechts een vergissing
is geweest.
De brave Amsterdammers kon
den toch nog juichen, al was het
dan niet voor van Vliet. Onze
amateur-achtervolger Piet van
Heusden toonde zich de ware
wereldkampioen en liep in vloei
ende, soepele stijl 80 meter in op
de Engelsman Newton. Zijn tijd,
5.14 over de 4 km, kon er wezen.
De stayers
Het was drommels jammer dat
de regen in heel Amsterdam juist
het Olympisch Stadion had uit-
gezooht om er zijn milde gaven
te laten neerdalen. De stayers
hadden toen een kleine twintig
kilometer gereden, twintig veel
belovende kilometers, die door
één man beheerst werden: Dolfke
Verschueren.
De Antwerpenaar had de zesde
plaats geloot en Lohmann mocht
aan kop vertrekken. Die positie
bleef een tiental ronden ongewij
zigd. Toen kwam Dolfke in één
rush op de tweede plaats, wilde
over Lohmann heen, raakte los,
doch redde zijn tweede positie
juist voor de meedraaiende Best
en Bakker.
Pronk en Schulte waren op dat
moment reeds in een achterhoede
van zes man, een achterhoede,
die rijp was voor een „lap". Die
lap kwam vlak voor de regen.
Met drie, vier verschrikkelijke
rukken zat Verschueren naast en
voorbij Lohmann; ging door, on
barmhartig snel. Voorbij Besson,
Schulte, Pronk, Lemoine, Diggel
man en SchornSlechts de
dapper rijdende de Best en Bak
ker bleven met de veteraan Loh
mann voor dat onheil gespaard.
Midden in het Belgische offen
sief moest gestopt worden. He
laas.
Eén ding is ons in die korte
tijd echter duidelijk geworden!
Onze Zuiderburen hebben er een
groot kampioen bijgekregen, een
kampioen, die het niet bij één
titel zal laten.
terspraktijken van allerlei agen
ten, colporteurs en andere in
competente opleiders. De haren
rijzen te berge wanneer men
kennis neemt van de praktijken
van sommige lieden, wie het on
derwijs zelf niets interesseert en
die dit onderwijs uitsluitend ge
bruiken als dekmantel voor grof
winstbejag.
Men heeft aanbiedingen onder
zocht, waaruit bleek, dat b.v. een
17 jarige jongeman, die zelf het
diploma had behaald, zich ais
leraar opwierp. Voorts maakte
een kapper, ten koste van een
bonafide leraar, een aardige bij
verdienste met de opleiding,
hoewel de vrucht daarvan nihil
was. Zelfs leraren van mode
vakscholen namen de midden
standsopleiding op zich.
Het verwerven van het diploma
wordt zonder meer door hen
gegarandeerd. Men mag voor het
cursusgeld zo lang studeren tot
men geslaagd is. Abnormaal
hoge slagingspercentages van op
geleide candidaten worden ge
noemd. Men belooft verlaagd
examengeld. De cursus heet vaak
ingesteld op het opleiden van
domme candidaten, die op deze
wijze gemakkelijk kunnen slagen.
De cursisten zijn vrij van mili
taire dienst zolang zij de cursus
volgen. Het gebeurt, dat deze
colporteurs zich aandienen als
vertegenwoordigers van officiële
middenstandsorganisaties. Deze
heren colporteren alsof zij een
artikel op afbetaling verkopen.
Op deze manier worden de
bonafide opleidingsinstituten, die
geen colporteurs plegen in te
schakelen, „leeggepompt". Het
laat zich denken, dat de com
missie van overleg van de drie
Nederlandse middenstandsbonden,
de contactraad van de drie on-
derwijscentrales van deze bonden,
en de minister van O. K. en W.
zich ernstig bezorgd maken over
deze gang van zaken. In 1947
stelde de toenmalige minister van
O. K. en W. al een commissie in,
om deze aangelegenheid te bestu
deren. Tot plannen ter verbete
ring is het echter van deze zijde
nog niet gekomen.
Het geven van onderwijs is
vrij in Nederland, en het zal dus
moeilijk zijn de beunhazerij de
finitief uit de wereld te helpen.
Wanneer de overheid geen offi
ciële eisen aan de opleiders gaat
stellen, geen „vestigingswet voor
leraren" maakt, rest als enige
mogelijkheid, de adspirant can
didaten te waarschuwen, en te
adviseren hun middenstandsorga
nisatie te raadplegen, vóór ze zich
aan een cursus verbinden.
Piet van Heusden
naar Kopenhagen en Parijs
De wereldkampioen der ama
teur achtervolgers, Piet v. Heus
den, zal op Zondag 7 Sept. en op
Donderdag 11 Sept. a.s. uitkomen
in achtervolgingswedstrijden te
Kopenhagen. Eén van zijn tegen
standers zal zijn de Deen Ander
sen. Ook Jan Derksen zal op deze
data in Kopenhagen uitkomen op
de sprint.
Voorts is v. Heusden gecontrac
teerd voor een wedstrijd op 21
September a.s. op de Pare des
Princesbaan te Parijs. Waarschijn
lijk zal hij dan tegen de Fransman
Andrieux rijden.
Tenslotte is de Amsterdammer
in onderhandeling met de Vigo-
rellibaan te Milaan, waar op 5
October wedstrijden worden ge
houden.
Advertentie
zé prompt dooft zuurbranden op
de maag - met één of twee Rennies.
Het snerpendste branden in de
maag, soms tot in de keel toe,
dooft U onmiddellijk. Talloze lij
ders aan brandend maagzuur ne
men ook Rennies bij voorbaat.
Bij wijze van sluitstuk op hun
maaltijd, 't Is ook zo simpel, ge
woon maar laten smelten op de
tong. En.7.. Rennies zijn nog
smakelijk óók.
(Van een onzer sportverslag
gevers)
DRACHTEN - Enige athletiek-
sterren van internationale faam
waren gisteravond naar Friesland
gekomen en hebben een publiek
van zeker wel acht a tienduizend
koppen laten zien, dat ook athle-
tiekwedstrijden uitermate fraai
en spannend kunnen zijn.
De honderd meter voor dames
werd een eclatante zege voor
Fanny in de voor deze natte
grasbaan goede tijd van 12.2 sec.
Een viertal meters voor haar
zwaarste concurrente, de Nieuw-
Zeelandse Olympische kampioene
Yvette Williams, bereikte Fanny
de finish. Willy Lust smaakte
het genoegen op de derde plaats
beslag te leggen vóór de Austra
lische Vera Johnston.
De tijden van Williams en
Lust waren resp. 12.6 en 12.8
sec. Maar nog meer voldoening
zal mevr. Blankers-Koen waar
schijnlijk gehad hebben van haar
overwinning bij het verspringen.
Zij sprong constant royaal boven
de vijf meter, met als beste
prestatie 5.50 m.
De Olympische kampioene Wil
liams kon er deze keer niet in
komen en moest met een beste
sprong van 5.06 m. zelfs nog de
eer van de tweede plaats aan
Johnston laten. Deze had als bes
te sprong 5.16 m.
BONN (D.P.A.). De West-Duitse bondsregering verwacht,
dat binnen enige jaren de werkloosheid in West-Duitsland
plaats zal maken voor een reëel tekort aan arbeidskrachten.
Deze mededeling wordt gedaan in een door de bondsrepubliek
aan de organisatie voor Europese economische samenwerking
te Parijs gisteren toegezonden overzicht Men is er in geslaagd
van 1949 tot 1952 1,87 millioen nieuwe arbeidsplaatsen te
scheppen.
Van de thans nog geregistreer
de 1.2 millioen werklozen kun
nen enige honderdduizenden als
gevolg van ouderdom of andere
factoren niet meer voor blijven
de werkzaamheden in aanmer
king komen. Spoedig zal West-
Duitsland hierdoor niet meer over
een reële arbeidskrachten-reserve
beschikken. Voor 't jaar 1953-'54
verwacht de bondsregering dat
het aantal werklozen voor hét
eerst beneden de 1 millioen zal
dalen.
In het verslag wordt een drin
gend beroep gedaan ter verster
king van de internationale econo
mische samenwerking. Zonder
een goed functionneren van de
Europese Economische Raad, aan
welke een werkelijk gezag moet
worden gegeven, zullen noch de
steenkolen- en staalgemeenschap
noch de defensiegemeenschap be
vredigend kunnen werken.
Bijzondere landen achter
Met nadruk wordt vastgesteld,
dat de Bondsrepubliek nog om
vangrijker herstelwerkzaamheden
heeft te verrichten. In West-
Duitsland is de standaard van
andere landen nog niet bereikt,
terwijl, andere landen een pro
ductieniveau. op basis van 1938
100. van 145 hebben bereikt, be
draagt dit niveau in West-Duits
land nog slechts 112. Het sociale
product per, hoofd van de bevol
king bedraagt gemiddeld voor de
andere landen van de O.E.E.S.
2.770 d.m.. doch voor West-Duits
land slechts 2. 394 d.m.
Voor 1952-'53 en 1953-'54 schat
de West-Duitse regering de stij
ging van het bruto sociale pro
duct op 4 procent per jaar. De
hiervoor vereiste uitbreiding in
de industrie, vooral in de mijn
bouw en in de staalindustrie, zal
echter niet zonder buitenlands
kapitaal kunnen geschieden.
Buitenlandse schuld
In een verslag wordt voorts
gewezen op de noodzaak ener
verdere stijging van de uitvoer.
Het Duitse aandeel in de wereld
handel bedroeg in 1938 7.5 pro
cent, doch in 1951 slechts 4.5 pet.
De goud- en dollarreserves be
droegen in Juni j.l. 447 millioen
dollar. De grondstoffenvoorraden
der industrie zijn echter geleide
lijk verminderd, waardoor grotere
invoer noodzakelijk werd. De
buitenlandse schuldendienst doet
eveneens zijn invloed gevoelen.
Voor 1952-'53 wordt een deficit
verwacht van ongeveer 150 mil
lioen dollar en voor 1953-'54 van
ruim 100 millioen dollar, zodat de
Duitse deviezenreserves, wanneer
niet Amerikaanse hulp komt op
dagen. wederom zullen dalen.
Berlijn zorgenkind
Een bijzondere rol speelt, aldus
het verslag, de hulp voor Berlijn.
Deze stad voert voor ongeveer
100 millioen dollar per iaar uit.
doch moet anderzijds invoeren
voor ongeveer 350 millioen dollar
per iaar. West-Duitsland moest
derhalve voor derhalve niet al
leen 1.1 milliard d.m. uit staats
middelen jaarlijks voor Berlijn
beschikbaar stellen, doch ziet
zich uit hoofde ook gesteld tegen
over een extra druk op de de-
viezenbalans.
Bjj de honderd meter heren
won de wereld-recordhouder, de
neger-sprinter MacDonald Baily,
met enige meters voorsprong,
zonder zich geheel te geven, voor
de Engelsman Lindsay, tijden
resp. 11 en 11.3. Als derde plaat
ste zich de Groninger Jan Kooi
in 11.6. De achthonderd meter
werd een onbedreigde zege voor
de Amerikaan Mc. Millan in
1.56.1.
De Duitser Urban Gleve bleef
lang goed volgen, maar was
machteloos tegen de lange eind
sprint van de Amerikaan. Zijn
tijd: 1.58, was overigens ruim
schoots voldoende om zich de
Trekvogel-athleet v. Kreuningen,
die overigens een moedige race
liep, van het lijf te houden. Van
Kreuningen noteerde 1.59.6.
Een van de mooiste nummers
was verder de 3000 m„ waarbij
zeven lopers aan de start ver
schenen. Slijkhuis nam de eerste
ronde een afwachtende houding
aan en liet de Friese crack Hui-
zinga en de 800 m.-man Mc. Mil
lan de kop houden.
Na ongeveer 2000 m. verhoog-,
de hij echter het tempo en in 'n
prachtige soepele pas liet hij
zien dat hij nog steeds onder de
beste lopers ter wereld gerang
schikt moet worden.
Mc. Millan kon het tempo nog
het beste bijhouden, maar kreeg
toch na de bekende eindsprint
van Slijkhuis een achterstand
van wel vijftig meter.
Slijkhuis finishte in 8 min.
45.3, Mc. Millan 8 min. 53.4, ter
wijl de Brit Dentley nog juist
vóór de finish Huizinga te pak
ken wist te krijgen en in 8.55.-
als derde eindigde.
Een nummer 300 m. jongens
junioren werd gewonnen door de
Drachtster junior Rouwe, 2. IJp-
ma, „Marathon", 3. Pietersma,
Drachten.
Generaal Matthew Ridgway, de
Geallieerde opperbevelhebber in
Europa, heeft tijdens zijn bczc^rk
aan Bonn, waar hij een onder
houd had met Adenauer en diens
militaire adviseurs, zeer sterk
aangedrongen op een spoedige ra
tificatie van het E.D.G.-verdrag.
Geen leeg gebaar, want uiteinde
lijk heeft nog geen der 6 aange
sloten landen hier gevolg aan ge
geven. Men mag uit deze aan
drang van de hoogste militaire
autoriteit der N.A.V.O. opmaken,
dat er haast nodig is. De bewape
ning van het Westen kan trou
wens niet snel genoeg gaan. Daar
voor staat er teveel op het spel.
Een spoedige ratificatie van het
E.D.G.-verdrag in de komende
herfst kan een enorme morele
steun zijn, wanneer straks de
N.A.V.O.-vertegenwoordigers bij
een zullen komen om speciaal de
financiële situatie onder ogen te
zien. Men heeft voor deze confe
rentie de datum 15 December ge
noemd. Zou
de ratificatie
dan achter de
rug zijn, dan
is het voor de
deputatie van
West-Duitsland
een gemakke
lijker entrée bij de N.A.V.O. be
sprekingen. De West-Duitse
Bondsrepubliek moge dan geen lid
zijn van de N.A.V.O., indirect, als
een gevolg van de E.D.G., is Bonn
nauw met de Atlantische staten
verbonden. Men maakt zich wei
eens ongerust over het Ameri
kaanse standpunt over de E.D.G.
en verwijst dan na de uitlatingen,
die momenteel tijdens de verkie
zingscampagne zowel van demo
cratische als republikeinse zijde
worden gedaan. Wij geloven ech
ter, dat op dit stuk van zaken
het spreekwoord van toepassing
is, dat de schijn bedriegt. Tijdens
een verkiezingsactie wordt er
door politici doorgaans meer ge
zegd dan zij verantwoorden kun
nen. De democraten mogen zich
enigszins matigen, omdat hun par
tij de regeringsverantwoordelijk
heid draagt, maar ook in die krin
gen gaat men weieens te ver.
Van het
wereldtoneel
De leidende politici in de V.S.
zijn eensgezind van oordeel, dat
de éénwording van Europa zo
spoedig mogelijk werkelijkheid
moet worden. En dat de E.D.G. 'n
uitermate geschikt middel is om
de rivaliteit tussen Frankrijk en
Duitsland weg te nemen en beide
volken tot bondgenoten samen te
smeden. Het is een wens van vrij
wel alle Amerikanen. Maar het
wil weer niet zeggen, dat er geen
verschillen van inzicht zouden
bestaan over de wijze waarop de
V.S. strategisch West-Europa te
hulp zullen snellen bij een even
tuele Russische aanval. De uit
eenlopende meningen van Eisen
hower en Taft zijn genoegzaam
bekend. Taft wil de Amerikaanse
hulp beperkt zien tot een steun
verlening van het luchtwapen met
gebruik van de atoombom. Hij
ziet liever geen Amerikaanse
landstrijdkrachten op het West-
Europese vasteland.
Eisenhower is een beslist an
dere opvatting toegedaan.
Maar zowel Taft als Eisenho
wer zi.in sterke voorstanders van'
de E.D.G. De republikein Eisen
hower en de democraat David
Bruce, de naaste medewerker van
Acheson ten tijde van de eerste
besprekingen over het Plan-Ple-
ven tot oprichting van een Euro
pees leger was Bruce Amerikaans
ambassadeur in Parijs hebben
gezamenlijk alles gedaan om dit
plan te verwezenlijken. John
McCloy is partijgenoot van Eisen
hower, maar maakte de denkbeel
den betreffende de E.D.G. en het
Plan-Schuman in Duitsland popu
lair. Lovett, ex-minister van de
fensie der V.S., ook een republi
kein, was één der voornaamste
figuren die een rol speelde bij
het tot standkomen van het At
lantisch Pact. En het meest op
merkelijke van alles blijft altiid
nog de instemming van de repu
blikeinen in de commissie van
buitenlandse betrekkingen der
Senaat met de verdediging van
Acheson van de E.D.G. en zijn
ganse politiek t.a.v. Duitsland. Én
als de republikeinen één vijand
hebben, dan is dat Dean Acheson
wel.
Het Amerikaanse standpunt
over de te voeren politiek tegen
over Duitsland is niet bepaald
gebonden aan een visie van óf de
republikeinse partij óf de demo
cratische. Het is veeleer een hou
ding die algemeen wordt goed
gekeurd in elk Amerikaans milieu
ondanks afwijkende meningen
over de verdediging van West-
Europa. De E.D.G. móét er komen,
zo redeneert men aan de over
zijde van de Atlantische Oceaan.
Hoogst waarschijnlijk beschouwt
men de Frans-Duitse rivaliteit als
het grootste obstakel voor de ge
zonde groei ener éénwording in
Europa En daarmee slaan de
Amerikanen de plank allesbehal
ve mis.
(Van onze verslaggever)
IJLST, 4 Sept. De heer Op-
pedijk, burgemeester van Ijlst,
heeft de Friese beweging voor
een bende rebellen uitgemaakt.
Op deze aantijging is een stijl
vol antwoord gevolgd. Voor een
groot aantal mensen, zowel bin
nen als buiten de zaal opgehoopt,
hebben de heren Wybenga en
Schurer in IJlst zelf duidelijk
gemaakt, waarin de rebellie van
de Friese beweging bestaat.
Wybenga belichtte, dat de
practijk van de souvereine staten
in Europa er altijd een is geweest
van verdrukking der kleine
volken en minderheden. De Ieren,
Basken en Bretons zijn er een
sprekend bewijs van. Deze prac
tijk dreigt ook in Nederland te
genover Friesland, indien man
nen als burgemeester Oppedijk
hun zin zouden krijgen.
Zolang echter deze onrecht
vaardige practijk blijft bestaan,
loopt ook een land als Nederland
voor de toekomst gevaar in een
Europees staatsverband.
Friesland wil vrij zijn, maar
niet in de gebruikelijke zin van
souverein. Vrijheid wordt ge
vraagd in de zin van ruimte om
zichzelf en de eigen aard te kun
nen ontplooien, vrijheid zoals
ook vroeger steden privileges
ontvingen van de souvereine vor
sten.
De heer Fedde Schurer stelde
het feit vast, dat in de taal een
volk zich uitleeft. Wie zegt voor
een volk te werken zal zich ook
om de taal moeten bekommeren,
anders liegt hij. Wie de Friese
taalstrijd belachelijk vindt, steekt
het mes in eigen hart, want in
de ogen van een Duitser of een
Amerikaan is Nederland in ver
gelijking met z ij n land niet
meer dan Friesland is tegenover
Nederland.
Waarom zouden de Friezen
straks vechten tegen een totali
tair systeem, wanneer zij nu al
totalitair worden bestuurd? Het
probleem van Friesland is ook
het probleem van alle kleine vol
keren, dus ook van Nederland.
Dit is de grondslag van de Frie
se beweging, aldus de heer Schu-
