Met alle kracht de mogelijkheid
onderzoeken tot een evenwicht
Radio-p mg ra m a
|f gJjKtlS- h
WaÊÈÊÊmm
Puzzle van de week
Intendance druk in de weer
voor oefening „Hold fast"
BESIRSOVFR7SCHT
r. HEFl
Financiën en Economie
DE KATHOLIEKE GEZONDHEIDSZORG
tussen overheidsbemoeiing
en particulier initiatief
smmm
Goederen worden opgeslagen
ZATERDAG 13 SEPTEMBER 1952
UTRECHT. In een persconferentie, welke te Utrecht is
gehouden, heeft de Katholieke raad van overleg van Volks
gezondheid een uiteenzetting gegeven over de taak der
katholieken in deze tijd. Hij deed dit als een inleiding op
de Volksgezondheidsweek, welke van 14 tot 20 September
zal worden gehouden. De problemen, waarmede de aange
sloten organisaties te maken hebben, werden beknopt uit
eengezet door de voorzitter van de raad, ir. J. Ridder de
van der Schueren, Commissaris der Koningin in Overijsel.
Daarna sprak dr. Ansems over de waarde van het milieu in
de hedendaagse gezondheidszorg en ontwikkelde een plan
om tot betere samenwerking met plaatselijke en provinciale
overheid te komen.
Nooit heeft de Kerk, zo zei ir.
Ridder de van der Schueren, de
gezondheid beschouwd als een
zaak van zuiver biologische aard.
Zij heeft haar steeds gerekend
onder de voorwaarden voor de
waardigheid en het volledig wel
zijn van de mensheid, voor haar
lichamelijk en geestelijk, haar
tijdelijk en eeuwig welzijn.
Nog bij gelegenheid van de
Franse Sociale Studieweek heeft
Z.H. de Paus er op gewezen, dat
de vraagstukken nog toenemen
door de groeiende bemoeiingen
van de publieke machten op het
terrein van de gezondheid.
Een verdergaande staatsbe
moeiing, die zich nu voordoet, is
slechts te stuiten door een poli
tiek van coördinatie, die aan de
arts zijn onafhankelijkheid laat
en de instellingen en organisaties
de haar toekomende plaats ga
randeert.
Wij zullen steeds voor ogen
moeten houden, dat het op de
eerste plaats gaat om de mens,
een eenheid van ziel en lichaam
en daarom moet de zorg voor zijn
gezondheid en voor de zieke gees
telijk en lichamelijk zoveel mo
gelijk zijn afgestemd op zijn
levensbeschouwing en derhalve
worden gelegd in handen van
particuliere organisaties.
Er is echter als wij de situa
tie goed bezien op het gebied
van het uitwerken van verant
woorde eigen organisatievormen
nog veel werk te doen en wil dat
werk kunnen slagen, dan is daar
toe de medewerking nodig van
een veel bredere kring dan die
zich tot nog toe voor deze zaken
geïnteresseerd heeft.
Overheidsbeleid
„Wat zien wij thans gebeuren
in het overheidsbeleid?" zo vroeg
de voorzitter. „Er zijn een aantal
voorontwerpen en ontwerpen ge
publiceerd ofwel deze hebben
door het gepleegde voor-overleg
bekendheid gekregen.
De na-oorlogse nood-situatie
bracht de ziekenhuizen ten aan
zien van bouw en uitbreiding af
hankelijk van de departementen.
Er is nu een centraal ziekenhuis-
plan en men kan de stelling moei
lijk weerleggen dat enorme be
langen op het spel staan, maar
toch mag men zich afvragen of
de overheid de cirkel van ver
antwoordelijkheid, welke naar
haar mening op haar rust, niet
te ver trekt ten koste van de
lagere organen en de particuliere
instanties.
Een ander punt zijn de voor
stellen omtrent de regeling van
het ziekenfondswezen, een uit
loper van het tijdens de bezetting
uitgevaardigde ziekenfondsbesluit.
Naast de in eigen kring nog
gevoerde discussie omtrent het
wezen van het ziekenfonds als
zodanig en de mogelijke conse
quenties hieruit, zien we in het
gepubliceerde ontwerp toch wel
gedachten van verregaande dwang
en straffe centralisatie.
Het wil mij voorkomen, dat wij
thans langzamerhand verzeild
raken in een moderne vorm van
wat in de vorige eeuw bekend
stond als het systeem van ge
dwongen winkelnering.
Zeker kan men zich toch wel
afvragen of men de risico dra
gende organen in ieder geval niet
uit het vrije maatschappelijke
leven mag doen voortkomen.
Een probleem van overheids
bemoeiing, hetwelk zich defini
tief dreigt in te wortelen, is het
geneeskundig schooltoezicht.
Reeds heeft een K.V.P.-congres
de wens uitgesproken te komen
tot een wettelijke regeling, die
aan erkende organisaties op dit
gebied dezelfde rechten toekent
als thans aan de gemeentelijke
overheden zijn voorbehouden.
De schoolarts, die de preven
tieve betekenis en de mogelijk
heid van zijn taak werkelijk en
juist ziet, kan er niet aan ont
komen zich voor de milieux van
de kinderen te interesseren en de
hulp van de kruisvereniging zal
voor hem onontbeerlijk zijn.
Met de onderwijsvernieuwing
hoort parellel te gaan de ver
nieuwing van het geneeskundig
schooltoezicht, naar het begrip
„Schoolhygiënische Dienst". De
schoolarts zal zich langzaam-aan
ontwikkelen tot jeugdarts in sa
menwerking met maatschappelijk
werkster en psycholoog.
Wat het probleem der finan
ciering aangaat, mag aangenomen
worden dat er bezwaren bestaan
tegen het enge begrip van sub
sidie, als zijnde een „ondersteu
ning", dus iets hetwelk onver
plicht gegeven wordt aan een be
hoeftige.
Wij moeten van het begrip sub
sidiëring af, omdat ons staats
bestel in de richting van een
steeds gecompliceerder en onover
zichtelijker wordend ambtelijk
apparaat gaat. Wij moeten naar
een autonome decentralisatie,
waarbij bepaalde taken, die in de
sfeer van de staatszorg zijn ge-
ZONDAG 14 SEPTEMBER
HILVERSUM I (402 M.):
8.00 VARA:- 12.00 AVRO:
17.00 VARA; 18.30 VPRO;
19.00 IKOR; 20.00—24.00
AVRO.
VARA: 8.00 Nieuws en weerber.
en Dostdulvenber.; 8.18 Gram.;
8.35 Voor het platteland; 8.45
Orgelspel; 9.02 Sportmededelin-
gen en postduivenberichten: 9.05
Gram.; 9.45 „Geestelijk leven",
causerie; 10.00 Klassieke muziek;
10.30 Met en zonder omslag: 11.00
Promenade-orkest; (intermezzi:
voordracht); AVRO: 12.00 Even
tueel postduivenberichten. Hier
na: Amusementsmuziek: 12.30
Even afrekenen, heren! 12.40
Orgelspel; 13.00 Nieuws en weer
ber.: 13.05 Mededelingen en
gram.; 13.25 Amusementsmuziek;
13.55 Boekbespreking: 14.15 Om
roeporkest en solist: 15.25 Film
praatje; 15.40 Gram.; ,J.OO Zuid-
Amerikaanse en Spaanse muziek:
16.30 Sportrevue. VARA: 17.00
Fanfare-orkest; 17.20 Kerkkoor:
17.35 Voor de jeugd; 17.50 Sport
journaal; 18.15 Nieuws en sport
uitslagen; VPRO: 18.30 Nederl.
Herv. kerkdienst. IKOR: 19.00
Kinderdienst: 19.35 Radio-cate
chisatie; AVRO: 20.00 NieuwS;
20.05 Gev. muziek; 21.05 Mede
delingen; 21.10 Accordeonconcert;
22.10 „Ontmoetingen met Chris
topher Blaze", hoorspel; 22.45
Gram.: 23.00 Nieuws; 23.15 Re
portages of gram.; 23.2524.00
Viool en piano.
HILVERSUM II (298 M.):
8.00 KRO: 9.30 NCRV:
12.15 KRO; 17.00 IKOR;
19.00 NCRV; 19.45—24.00
KRO.
KRO: 8.00 Nieuws: 8.15 Gram.;
8.25 Hoogmis: NCRV: 9.30
Nieuws en waterstanden; 9.45
Gram.; 10.00 Gereform. kerk
dienst: 11.30 Gewijde muziek:
11.45 Gram.; 12.00 Geestelijke lie
deren; KRO: 12.15 Apologie;
12.35 Gram.: 12.40 Lichte muziek
12.55 Zonnewijzer; 13.00 Nieuws
en Katholiek nieuws; 13.10
Lunchconcert; 13.40 Boekbespre
king: 13.55 Gram.; 14.00 Voor de
jeugd; 14.30 Clavichord-recital:
14.55 „Verbonden in lief en leed"
15.10 Gram.: 15.25 Kamerorkest
en solist; 16.10 Kath. thuisfront
overal: 16.15 Sport; 16.30 Ves
pers; IKOR: 17.00 Vesper; 18.00
Zangdienst: 18.45 Pastorale ru
briek: NCRV: 19.00 Kerkmuziek
19.30 Twee Koningen van Oud-
Israël. Saul en Jerobeam I". cau
serie: KRO: 19.45 Nieuws; 20.00
Gram.: 20.25 De gewone man
zegt er 't zijne van; 20.30 Geva
rieerd programma; 22.30 Actuali
teiten: 22.45 Avondgebed en li
turgische kalender; 23.00 Nieuws:
23.15—24.00 Gram.
MAANDAG 15 SEPTEMBER
HILVERSUM I. 402 m. 7.00
VARA; 10.00 VPRO; 10.20—
24.00 VARA.
7.00 Nieuws en weerberichten;
7.18 Gram: 8.00 Nieuws en weer
berichten; 8.18 Gram.; 9.00 Denk
om de bocht; 9.15 Gram.; (9.35-
9.40 Waterstanden); 10.00 Voor de
oude dag; 10.05 Morgenwijding;
10.20 Voor de kleuters 10.40 Gram
10.55 Voor de zieken; 11.45 Tenor
en piano; 12.00 Orgelspel; 12.30
Land- en tuinbouwmededelingen;
12.33 Voor het platteland; 12.38
Pianoduo; 13.00 Nieuws; 13.15
Voor de middenstand; 13.20 Gram
13.50 Gram; 14.00 Voor de vrouw
14.15 Gram; 15.0Ü Gevarieerd
programma; 16.00 Gram; 17.00
Voor de jeugd; 17.30 Gram; 17.50
Militaire reportage: 18.00 Nieuws
18.15 Gram; 18.30 Parlementair
overzicht; 18.40 Voor de jeugd;
19.45 Regeringsuitzending: Land-
bouwrubriek; 20.00 Nieuws; 20.05
Actualiteiten; 20.15 Flitsen Cultu
reel Weekend NVV; 20.50 De
harp van ebbenhout; 21.15 Gr„m;
21.30 Programma over Herman
Gorter: 22.00 Radio Philharmo-
nisch orkest; 23.00 Nieuws; 23.15
Socialistisch nieuws in Esperanto;
23.20 Orgelspel: 23.45-24.00 Gram.
HILVERSUM II. 7.00—24.00
NCRV.
7.00 Nieuws; 7.15 Ochtendgym
nastiek: 7.30 Gram; 7.45 Een
woord voor de dag: 8.00 Nieuws
en weerberichten: 8.10 Sportuit
slagen; 8.23 Gewijde muziek: 8.45
Gram; 9.00 Voor de zieken; 9.30
Voor de huisvrouw: 9.35 Gram.;
10.00 Orgelspel; 10.30 Morgen
dienst: 11.00 Sopraan en piano;
11.30 Kamerorkest: 12.10 Gram.;
12.25 Voor boer en tuinder 12.30
Land- en tuinbouwmededelingen;
12.33 Orgelconcert; 12.59 Klokge
lui; 13.00 Nieuws; 13.15 Banjo-
orkest: 13.45 Gram; 14.00 School
radio: 14.35 Gram.; 14.45 Voor de
vrouw; 15.15 Gram: 15.30 Fluit,
yio'a da gamba en clavecimbel;
16.00 Bijbellezing; 16.30 Gram.;
17.00 Voor de kleuters; 17.15 Te
nor en piano: 17.35 Gram: 17.45
Regeringsuitzending: Drs S C
Bakkenist: De accountant in Indo
nesië: 18.00 Zigeunërkwartet 18.15
Sport: 18.25 Voor de mannen in
grijs, groen en blauw; 18.30 Gram
19.00 Nieuws en weerberichten-
19.10 Gram.; 19.15 Volk en Staat,
causerie: 19.30 Gram; 19.40 Radio-
krant: 20.00 Gram.; 20.15 Vocaal
ensemble en solist; 20.45 Ontmoe
ting van Kerk en Stad, causerie;
21.00 Harpensemble; 21.30 Gram;
22.00 In de Arabische Wereld,
causerie; 22.10 Strijkorkest; 22.45
Avondoverdenking: 23.00 Nieuws
en SOS-berichten; 23.1524.00
Gram.
raakt, omdat zij met het alge
meen belang ten nauwste verband
houden, aan zelfstandige organen
overgedragen worden.
Daarbij dienen wij ons goed te
realiseren, dat niet iedere over
heidsbemoeiing is te vrezen. Er
zijn natuurlijk bepaalde minimum
voorwaarden te vervullen.
Maar ook bij ons zullen in de
lagere niveaux hier en daar hei
lige huisjes, opgezet door b.v.
plaatselijke besturen, wel afge
broken moeten worden.
Doch dan komt het vraagstuk,
hoe aan de gestelde eisen te vol
doen en waaruit de aan de hui
dige eisen voldoende bezetting te
recruteren".
Spreker wees naar onze reser
voirs, als de Katholieke Univer
siteit, de Hogeschool, de scholen
voor maatschappelijk werk en de
verpleegstersopleiding. Ook kon
hij op de organisatorische samen
bundeling in de Raad Van over
leg wijzen.
„Wij moeten zo luidde de
conclusie gaan naar de peri
ferie daar waar het materieel ligt
en gewestelijk en plaatselijk ook
de samenwerking en taakverde
ling met de andere confessionele
en neutrale organisaties tot stand
brengen. Een grote mate van sa
menbundeling in een bepaalde
vorm van rechtspersoonlijkheid
bezittende organen zal moeten
plaats vinden, om van hieruit
ook de noden te leren kennen,
die wederom de richtinggevers
zullen zijn voor een doelmatige
en efficiënte aanpak der proble
men".
Na gesproken te hebben over
de mogelijkheden om tot samen
werking tussen overheid en orga
nisaties te komen was het dr.
Ausems, die de volgende stellin
gen poneerde:
1. De gezondheidszorg behoort
te worden uitgevoerd op plaatse
lijk niveau.
2. Grondige kennis van het mi
lieu en de mogelijkheid om de
milieufactoren te benutten of te
corrigeren zijn voor de gezond
heidszorg volstrekt onmisbaar.
3. De ontwikkeling van de ge
zondheidszorg, die een onvermij
delijke vertechnisering tenge
volge heeft, verlegt het accent
naar de centrale dienst.
4. De financiering van deze
„diensten" zal deze verschuiving
in de handen werken.
5. Deze beide factoren gelden
a fortiori voor de overheidsdienst.
6. De verschuiving zal de acti
viteit van de plaatselijke afde
lingen uithollen.
Als oplossing wordt aanbevolen:
1. Het Brabantse plan tot in
stelling van kringcommissies,
waardoor plaatselijke activiteit
tot- het niveau van de centrale
dienst wordt opgeheven.
2. Bevordering van de deelne
ming van huisartsen aan de ge
organiseerde gezondheidszorg,
tengevolge waarvan de centrale
dienst wordt teruggetrokken naar
het plaatselijk niveau.
Wij komen hier dezer dagen
nog op terug.
Püf 4»?" I
Door in elk cirkeltje een letter
te plaatsen kan men woorden van
onderstaande betekenis verkrij
gen: 14 Militaire rang; 16 Be
waarplaats voor brandstoffen;
23 Ruzie; 25 Losbandig drink
gelag; 35 Begrip, idee; 46 Of
ficier van lagere rang; 411
Stadhouder; 4—13 Smuller, fijn
proever; 58 Verdieping; 59
Vertrouwelijk; 613 Liniaal met
rechthoekig dwarsstuk; 6—15
Uiterste wilsbeschikking; 78
Toestand van rust; 712 Verwij-
derdheid: 89 Plaats in Drente;
812 Keur, bloem; 910 Ket
ting zonder eind met emmers of
bakken: 914 Bijbelse naam; 10
14 Gouvernement op de N.
kust van Sumatra; 1113 Blaas
instrument: 1315 Besmettelijke
kinderziekte.
OPLOSSING VORIGE WEEK
Aangezien gegeven is dat de
rest steeds één lager ligt dan de
deler, houdt dit in. dat het deel
tal eindigt op een 9. Immers.
....9:5 geeft als rest altijd 4.
Het is niet mogelijk dat het deel
tal als eindcijfer een 4 heeft,
aangezien gegeven is. dat men
met 2 als deler als rest 1 ver
krijgt. Het ligt natuurlijk voor
de hand dat men het kleinste
quotiënt verkrijgt indien men
door 9 deelt. Bepalen we echter
van de deeltallen het K.G.V.. dan
verkrijgen we 23 x 32 x 5 x 7
2520. Aangezien geen der delin
gen 0 als rest geeft hebben we
dus met een ondeelbaar getal te
doen en in dit geval te zoeken
naar het getal dat 2520 't dichtst
benaderd. Nemen we als formule
6a—1 dan krijgen we voor a 240.
het gevraagde getal wordt dus
6 x 240 1 2519. Het ge
vraagde bedrag was dus f 25.19.
Het nieuwe permanente hoofdkwartier van de Verenigde
Naties (de ijswafel" links beneden) tegen de achtergrond
van de wolkenkrabbers van New York. Op de achtergrond
de Hudson-rivier
(Van een onzer medewerkers)
Met schepen, per trein en per
auto werden dezer dagen goede
ren vervoerd naar het in Duits
land gelegen verzorgingsgebied
van het Nederlandse legercorps,
dat straks aan de oefening „Hold
Fast" gaat deelnemen, goederen
van de meest uiteenlopende aard;
van heibezems tot vouwboten en
van limonade tot benzine. Want
dit legercorps, te vergelijken met
een provinciestad van 30.000 inge
zetenen, heeft in de komende 14
dagen heel wat nodig. Het moet
gehuisvest, gevoed en gelaafd
worden, maar ook vervoerd als 't
nodig mocht zijn en van losse
munitie (de befaamde losse flod
ders) voorzien.
De Genie moet haar brugslag-
materieel hebben en de verbin
dingsdienst zijn veldtelefoons, ka
bels en centrales. De dokter moet
tongen kunnen bekijken en pil
len uitdelen, de tandarts wil bo
ren, de facteur brieven ontvangen
en uitdelen.
Zo wenst ieder dus de taak te
vervullen, waarvoor hij in het
legercorps geroepen is, maar ieder
heeft daartoe ruimte en materieel
nodig. Om dit te voren en ter
plaatse te brengen en reeds de
nodige organisatorische maatrege
len te nemen, vertrok vorige
week een detachement van vele
honderden militairen van allerlei
wapens en dienstvakken uit ver
schillende garnizoenen in Neder
land in de richting Enschede
Glanerbrug. Het waren in hoofd
zaak mannen van de intendance,
maar verder maakten er deel uit
militairen van de genie, de ver
bindingsdienst, de geneeskundige
Opleving bij D.R.U.
Naar het Financieel Dagblad
meldt kan er sinds enkele weken
een zeer duidelijke opleving ge
constateerd worden in de ver
koopcijfers van Diepenbrock en
Reigers N.V. te Ulft.
De grotere vraag komt gedeel
telijk uit het buitenland, gedeel
telijk ook van de binnenlandse
markt (geen defensieorders).
In bijna alle afdelingen van
de fabriek is de 48-urige werk
week weer ingevoerd. Van het
ontslagen personeel kan circa
60 man weer worden teruggeno
men. Het totale aantal perso
neelsleden bedraagt ongeveer
1000.
Utrecht leent f 900.000
Op Vrijdag 19 Sept. wordt de
inschrijving opengesteld op
f 900.0Ó0 41/4 pCt. 30-jarige
obligation (derde lening 1952)
ten laste van de gem. Utrecht,
tot de koers van 100 pCt. Deze
lening is totaal groot f 1.400.000,
waarvan f 500.000 obligatiën op
inschrijvingsvoorwaarden zijn
geplaatst. De opbrengst dient
voor de bouw van een ambachts
school.
Het exploitatietekort van deze
school wordt ingevolge de Nij
verheidsonderwijswet door 't Rijk
en de gemeente Utrecht gedekt.
De inschrijving wordt openge
steld bij de fa. Beels en Co.
De Clercq en Boon, Amsterdam
en de fa. Van Vlaer en Kol te
Utrecht.
R.T.M. keert 1,4 pet. uit
De ontvangsten van de N. V.
Rotterdamsche Tramwegmij wa
ren in 1951 f 3550.019 hoger dan
in 1950, mede als gevolg van een
hogere uitkering aan oorlogs
schade ad f215.856 tegen f22.196
in 1950. Totale ontvangsten
f4.191.174- (f3.818.1.55), uitgaven
f3.712.061 (f3.364.972).
Na diverse voorzieningen
wordt een onveranderd dividend
van 1.4 pCt. voorgesteld.
K.L.M, leent 28 millieen
In de wet die de financiële
verhouding regelt tussen Rijk en
K.L.M.is de mogelijkheid voor
zien dat dc K.L.M. leningen met
Rijksgarantie opneemt, De zich
uitbreidende omzetten zullen het
nodig maken dat de K.L M. in
de eerstkomende jaren meer van
deze faciliteit gebruik gaat ma
ken. Deze dagen heeft zij van
een geldgever de aanbieding ge
kregen tot het sluiten van een
lening groot f 28.000.000 welk
bedrag in de eerstkomende twee
jaar in gedeelten ter beschikking
zal komen.
De condities dezer lening waar
voor t.z.t. obligaties zullen wor
den uitgegeven zijn in overeen
stemming met het van over
heidswege vastgestelde rente
gamma. De gehele transactie zal
worden afgesloten in overleg
met de Departementen van Ver
keer en Waterstaat en van fi
nanciën.
De geldgever heeft zich het
recht voorbehouden een klein
deel van het totale bedrag bij
derden te plaatsen.
VERLOOP WEDEROM
TELEURSTELLEND.
AMSTERDAM 12 Sept. Ook
vandaag heeft de beurs een alles
zins teleurstellend verloop gehad
met een licht afbrokkelend koers-
peil. De beroepshandel, die Vrij
dag nog wel eens tot dekkings
aankopen pleegt over te gaan, liet
vanmiddag verstek gaan, zodat de
activiteit weinig te betekenen
had. Alleen Kon. Olie noteerde
regelmatig en liep daarbij ruim 1
punt achteruit. Het nadelige ver
schil is deze week hiermede aan
gegroeid tot 7 VS punt. De indus-
triemarkt had een uiterst onbe
wogen verloop. Internationale
soorten openden prijshoudend.
dienst, de A.A.T. en de technische
dienst.
In de buurt van Münster.
In het middaguur passeerden
de colonnes van jeeps en zwaar
beladen drietonners de grens bij
Glanerbrug, en daarna ging het
richting Münster, want ten Zuiden
van de aloude bisschopsstad zou
den de verschillende dépots wor-
derf ingericht.
De Duitse bevolking reageerde
op deze overigens vreedzame in
vasie van Nederlandse militairen
precies alö verleden jaar bij de
oefening „Counterthrust". De kin
deren stonden juichend of plech
tig saluerend langs de weg, de
ouderen toonden zich koeltjes en
volstrekt afzijdig. Maar het deed
het Nederlandse hart goed op elk
kruispunt en in elk dorp in Duits
land de mannen van het wapen
der Kon. Marechaussee op post
te zien staan om de colonne ver
der te loodsen.
Bisschopsstad glanzend.
Münster zelf zag er nog geha
vend uit. Overal ontwaarde men
de sporen van de geallieerde
luchtbombardementen en tal van
huizen bestonden alleen uit een
voorgevel, met daarachter door
zakkende plafonds of een enorme
stapel met onkruid begroeid puin.
Vooral het station en zijn omge
ving moeten wel herhaaldelijk 't
mikpunt zijn geweest van de ge-
allieeerde luchteskaders.
Eenmaal Münster gepasseerd,
was men snel op de plaats van
bestemming. De drietonners wer
den onder de bomen gereden en
hoewel een motregen weldra zon
der ophouden neerplensde stroop
te ieder opgewekt de mouwen op
en toog aan de arbeid.
Vrachtwagens werden ontladen,
tenten opgezet, keukens gegraven.
Snel viei de avond, het werk ging
verder, eerst nog in het schemer
donker, dan in volkomen duister
nis. Omstreeks 10 uur in de avond
schaften de koks warme pap en
dat was een welkome onderbre
king van de arbeid. Maar dan
ging het weer rustig verder, tot
de laatste tent overeind stond en
doch brokkelden daarna licht af,
al bleven de verliezen beperkt.
De incourante papieren vertoon
den kleine verschillen naar beide
zijden.
De Indonesische sector blijft
nu al weken lang verwaarloosd
en ook vanmiddag ging hier zeer
weinig om. Alleen tegen middag-
beurstiid vormde zich een flinke
hoek in HVA, die wegens licht
aanbod van 90'A op 89beland
de. Ook bij de rubber- en ta
bakswaarden waren fractionele
verliezen in de meerderheid. Wat
de drukte op de Scheepvaart
markt betreft kan al evenmin
iets op"wekkends verteld worden,
de ondertoon was hier vanmiddag
echter niet ongunstig.
De beleggingsmarkt is de enige
sector waar deze week doorlo
pend een vrij vaste stemming
heeft geheerst. Ook vanmiddag
was de tendens hier vriendelijk.
De voornaamste soorten hebben
zich ten opzichte van vorige week
Vrijdag met circa punt verbe
terd.
de laatste lading onder dak was.
De mannen van de intendance
treden zelden op de voorgrond.
Het zijn werkers achter de scher
men. In dit vochtige loofbos in
Westfalen toonden zij, onder com
mando van de majoor Baten, van
aanpakken te weten.
Vroeg dag.
De volgende morgen was het al
weer vroeg dag, want er moest
onmiddellijk met lossen begonnen
worden. In het Dortmund-Eems-
kanaal, lagen dertien schepen ge
meerd, een enkel gehuurd schip,
maar de rest afkomstig van de
vaartuigendienst uit Dordrecht,
deze vloot, onder commando van
de majoor v.d. Houwen was des
Maandags uit Lobith vertrokken,
via Rijn en Lippekanaal naar de
plaats van bestemming gevaren,
tezamen vormden zij 4.000 ton,
laadruimte, die vrijwel tot de
laatste hoeken en gaten benut
was. Reeds stonden aan de kade
drietonners klaar om de inhoud
naar de dépots te brengen.
Maar ook op een nabijgelegen
spoorwegemplacement zag men
onze militairen aan het werk.
Daar stonden elf Nederlandse
goederenwagons, die zo snel mo
gelijk weer terug naar Neder
land gezonden moesten worden,
omdat elke dag van onnodig
wachten geld kost. De mannen
van het kader, compagnie van het
regiment intendance-troepen pak
ten hier eventjes aan, en men zag
de wagons als 't ware leegstro-
men. Bij dit station was ook de
verblijfplaats van de mannen dei-
Kon. Marechaussee, die hun stro
zak in de „Bahnhofs-wirtschaft"
hadden verspreid. Van hieruit
werden ze naar de diverse posten
vervoerd.
Wij ontmoeten daar voorts aal
moezenier van Geffen, die met de
legerpredikant Ds. ter Beek, als
geestelijke verzorgers met 't de
tachement waren meegetrokken.
De aalmoezenier was zich wat
men noemt aan het inschieten.
Hij had in een der tenten voor
treffelijk geslapen, en was al op
het spoor van een kapel, waar
hij diensten zou kunnen houden.
Voorraadschuren.
Inmiddels groeiden langzaam
maar zeker de voorraadschuren
van het Nederlandse legerkorps.
Wanneer tegen het eind van deze
week de hoofdmacht de grens
oversteekt, vindt zij, bij wijze van
spreken, haar bedje gespreid. Dan
staat daar een mobiele bakkerij
die voor brood zorgt, dan zijn er
levensmiddelendépots en 'n B.O.S.
(benzine, olie- smeermiddelen )-
dépot, dan kan de genie haar
materiaal betrekken en de ver
bindingsdienst, kortom, dan kan
van alles gebeuren.
Geen bromfietsers
beneden de 16 jaar
's-GRAVENHAGE, 12 Sept.
De ambtenaar van het Openbaar
Ministerie bij de Kantongerech
ten in 't Arrondissement 's-Gra-
venhage heeft medegedeeld, dat
het berijden van bromfietsen
door personen beneden de 16
jaar m strijd met de letteren
geest van de wet. In daartoe
aanleiding gevende gevallen zal
de politie proces-verbaal opma
ken. Een strafvervolging ter
zake leidde reeds tot een ver
oordeling.
\m w mu w
DOOR DOROTHEE COEBELER
34)
Wat zeg je ervan?
Zij keek gespannen toe.
Johann Böhmer nam de zwarte
zijden blouse ter hand en draai
de ze om en om. Mevrouw Clara
hield de japon van Lilith tegen
het licht.
„Nou?" vroeg grootmoeder.
Johann Böhmer wendde zich
tot Kate. „Heb je dat werke
lijk allemaal alleen gemaakt, juf
frouw juffrouw
„Scholz". zei Kate zacht. ..Ja,
mijnheer Böhmer."
„En alles helemaal alleen ont
worpen ook?" Mevrouw Clara
nam de kleine dingen ter hand.
„Zeker, mevrouw."
„Je hoeft hier geen mevrouw
te spelen. Wij zijn maar eenvou
dige naaisters merkte grootmoe
der bits op.
De beide dames keken elkaar
aan en begonnen te lachen. Me
vrouw Clara vond dat deze juf
frouw Scholz een opmerkelijke
glimlach over zich had.
Johann Böhmer leidde het ge
sprek weer in de zakelijke rich
ting. „Hebt U reeds vroeger voor
zaken gewerkt, juffrouw Scholz?"
„Slechts gedurende een paar
weken op een atelier, meneer
Böhmer en daarna heb ik een
poosje voor mijzelf gewerkt."
„Hm hm", - hii knikte. „U
woont alleen?"
e „Samen met mijn moeder. Zij
is weduwe. Mijn vader was le
raar."
„Zoudt U. wanneer ik U stof
geef. ook nog andere modellen
kunnen ontwerpen?"
„O, meneer Böhmer" zij
straalde: „Stof heb ik niet en ik
kan het ook niet kopen. Maar
wanneer ik stof hadik heb
voor mezelf een paar ontwerpen
gemaakt." Zij haalde haar teke
ningen voor de dag.
Meneer Böhmer bekeek de mo
dellen en overhandigde ze aan
zijn vrouw. Zij wisselden een
blik van verstandhouding. Clara
zei dat dit een ontwerp zou zijn
voor een donkere japon, die in
edele lijnen aan het figuur kon
worden aangepast. Kate begon
plotseling te fantaseren. Zelfs zei
zij. dat zij de ranken, die zij zo
even op de leuning van de trap
had gezien, in borduurwerk zou
kunnen verwerken. In enkele
trekken schilderde zij het model,
dat zij plotseling voor ogen had.
Het werd stil in de kamer. Maar
plotseling zei grootmoeder, die in
een hoekje bii het raam was
gaan zitten: Zou je zo'n japon
voor me kunnen maken, juf
frouw Scholz?"
„Als U het mij zou durven
toevertrouwen, mevrouw Böh
mer
Het werd weer stil. En toen
zei meneer Böhmer plotseling
vastberaden: ..Bent U bereid om
eerst gedurende een a twee we
ken bii ons op het atelier proef
werk te komen maken, juffrouw
Scholz?"
„Met alle plezier, meneer Böh
mer,"
„Nou, ga dan maar met mij
mee." Hii nam de blouse en de
japon over zijn arm. „Dan zullen
wii op het atelier verder praten.
Ik zal U voorstellen aan juffrouw
Bukhard. Zij is directrice."
HOOFDSTUK XXI
Er viel. toen de twee waren
weggegaan, een stilte in de ka
mer.
Toen zei Clara: „Grootmoeder
ik geloof dat wij haar moeten
aannemen."
„Die hoeven we niet meer aan
te nemen. Die hebben wii al.
Zulke schitterende ideeën heb ik
nooit gehad."
„En die japon die zii het eerst
ontwerpt, zal ik dragen. Ik doe
haar aan wanneer Rudi trouwt".
„Staat dat trouwen dan al zo
vast?" vroeg grootmoeder spot
tend.
„Maar grootmoeder, dat weet U
toch? Als hii uit Denemarken te
rugkomt. is de zaak zo voor el
kaar. Daarvoor zal ik zorgen".
„Zo. zal jij dat. maar ie moet
wel weten, dat Rudi trouwt, wan
neer hii de juiste vrouw gevon
den heeft".
„Nou, de juiste vrouw is er.
Dat weet ik zeker."
„Prachtig, en weet Rudi dat
ook?" Grootmoeder stond lachend
op.
In het trappenhuis was Johann
Böhmer blijven staan. „Ja. juf
frouw Scholz. dat is nou groot
moeder. Eens heeft zij met haar
man de zaak gesticht en tot bloei
gebracht. Maar zij is altijd een
echte oude Berliinse gebleven
en
„O" Kate liet hem niet uit
praten. „Ik vind grootmoeder een
zeer bijzondere oude vrouw"
„Vindt U dat werkelijk?" Hij
zag aan haar gezicht, dat zii het
meende. Spontaan stak hij haar
de hand toe: „Ik dank juf
frouw Scholz". Zii legde haar
hand in dé zijne en hun blikken
troffen elkaar. En plotseling
voelde Kate: waar heb ik die
ogen vroeger geziën?
Als uit een schemering doken
bloesems op. blauw water, een
hemel waar langs rose avondwol
ken dreven. Maar dit beeld ver
dween even snel als het was ge
komen.
We zullen gaan", zei Johann
Böhmer. „Hiernaast is de zaak.
We zullen meteen maar aan het
werk gaan".
Zii liepen langs kantoren en
ateliers. Nu en dan kon zij door
een open deur in de winkel kij
ken. Daar lagen over de toonban
ken japonstoffen: klanten en ver
kopers stonden met elkaar te
praten en meisjes liep af en aan.
Uit kleine paskamers hoorde zij
opgewonden stemmen. „Nee ïuf-
frouw. dat past niet" „Kijk
eens naar deze plooien juffrouw
en let eens op de mouwen".
Zij waren in een zijvleugel van
het gebouw gekomen. Voor hen
lag een lange gang, die toegang
gaf tot een grote, iichte ruimte.
Daar stonden brede kniptafels.
twee machines zoemden en twee
meisjes keken een ogenblik van
hun werk op.
Achter een lessenaar met boe
ken en papieren stond een dame
van middelbare leeftijd. Johann
Böhmer ging naar haar toe, gaf
haar een hand en wenkte Kate
om naderbij te komen: „Juffrouw
Burkhard is onze directrice. Juf
frouw Burkhard. dit is juffrouw
Scholz. Zii komt naar aanleiding
van onze advertentie haar model
len laten zien. Wilt U dit alstu
blieft eens bekijken?"
Even later ontspon zich een
gesprek, dat ongeveer van dezelf
de inhoud was als dat van zo
even in de kleine Biedermeier
kamer. „Dat hebt U dus allemaal
alleen gemaakt? Hoe komt U in
's hemelsnaam aan deze ideeën?"
(wordt vervolgd)
1c
V"
