Jonge werkers trekken uit
Nieuw Noordhollandsch Dagblad
Arbeid en geestelijke opbouw
Momentopname van
goede wil en gezonde
opvattingen: B.H.O.
v.J
HET WEERBERICHT
Veerdienst Enkhuixen—
Stavoren hervat
KLOMPENDISTRIBUTIE
DE KARDINAALSHULDE
Programma van de plech
tigheden op 28 Febr. a.s.
VRIENDIN LAAG
HARTIG VERRADEN
RADIO-PROGRAMMA
VRIJDAG 1 FEBRUARI 1946
Het woord wederopbouw
is zulk een alledaagsch be
grip gewordendat de be-
teekenis ervan niet eens
meer goed doordringt. Het
is als het gebruik van het
meest-gewone voorwerp,
dat onbedachtzaam en
automatisch weer opzij
wordt gelegd.
Wederopbouw: daar valt nu letterlijk alles onder en het is
het van de armoede en het gebrek in geheel het land.
Tenminste in stoffelijken zin.
Maar over de muur van dit stoffelijke heen ligt een ontstel
lende chaos van geestelijke verarming en moreele ruïnes. Uit
gestrekt ook over geheel het land.
Bureauxoveral neergezetliggen bezaaid met papieren:
teekeningen, plannen, cijfers enz. enz. En dit alles is: opbouw
en opbouw.
De aroote achtergrond wordt vergeten.
Weer gaan we even terug.
Vijf jaren stond de tijd stil.
Het leven was afgebakend in:
vlucht en eten.
Deportatie van duizenden, on
derduiking eveneens van duizen
den.
Gevolg: geen werk, geen be
oefening van het vak. arbeids-
schuwheid en moreel inzinking.
Scholen werden gesloten, 't
werken werd gesaboteerd, knoeien
in de hand gerwekt.
En de jeugd stond stil, nee liep
terug in razende vaart, het nor
male ideaal van toekomst en ge
zonde arbeidszin ging kapot in de
vrees voor gevangenis en dood.
Totdat dat alles afliep bij de be
vrijding.
Maar in een golf van nerveus
zoeken naar ontspanning en uit
gaan werd aan het normale leven
nog meer kapot gemaakt, dan de
oorlog kon doen.
Ruïnes, die bijna niet meer
konden worden hersteld.
De bezinning kwam gelukkig en
van alle kanten werd het prob'eem
belicht, werd de jeugd aange
spoord om te gaan werken, om
aan te pakken voor de opbouw
van het land, want er was zoo
enorm veel te doen.
Ministers spraken en andere
autoriteiten. Geestelijken lieten
hun stem hooren en leeken waar
schuwden voor de moreele in
zinkingen.
,,Wij gaan zoo den verkeerden
kant op".
Dat zag ieder ja. maar wat te
doen. Er was al zoolang geen uit
gaan meer geweest en.gun de
jeugd wat. het werk komt wel
Inderdaad het werk komt.
Daarom: ontevredenheid en
staking. Gifhandel en arbeids-
schuwheid die verpestende mo
derne kanker.
Bisschoppelijke hulpactie
In den Haag kwam een aalmoe
zenier, majoor Lam, tot bezinning
op dit proibeem, zocht com act
met sociale werkers, leden van
Katholieke Actie enz. en: de Bis
schoppelijke Hulpactie voor oor-
Ioz=slach'offers werd geboren
Het doel was: de leniging van
den ontstellenden woningnood in
het land. Mooi en ideaal!
Maar de arbeiders, waar moes
ten die vandaan komen. Puin
ruimers? Genoeg te krijgen; puin
raakt opgeruimd. Verdere baan
tjes, genoeg jongens voor te vin.
den. voorals als er een uniform
en Engelsche cigaretten bij wa
ren.
Maar de vakmenschen?? De
metselaars, timmerlieden, elec-
triciens en de anderen!! En er
was zoo ontzaggelijk veel te
doen.
Geschoolde arbeiders! Maak
van een jongen van twintig, die,
toen de oorlog begon, naar de
ambachtsschool moest, en in
plaats daarvan niets deed, of kon
doen, in een ommezien een vak
man.
Na overweging van die proble.
men kwamen de kampcolonnes
tot stand.
Den Helder, dat al veel op zijn
naam heeft, kreeg de keuze en
zoo kwam hier een kamp met
het doel jongens van 1824 jaar
in gezonden, kameraadschappe-
lijken geest op te leiden tot goe
de vaklui en overtuigende wer
kers. Jongens, die voorheen een
soort oorlogspsychose hadden,
dat alle werk, waar maar aan te
verdienen viel goed was. Met 't
uiteindelijk gevolg, dat vaklui
op den duur schaarsch zouden
worden en dat ongeschoolde
krachten met een jaar of wat
werkloos zouden zijn met alle
ellendige gevolgen voor zichzelf
en den staat. Dit particulier ini
tiatief is dus prachtig en de re
sultaten er van zijn geweldig.
Kamp der werkcolonnes
In fort „Dirks Admiraal" is
een verblijfplaats ingericht voor
deze „werkers van goeden wil",
Weersverwachting medegedeeld door
het K.N MI te De Bilt geldig van
Vrijdagavond tot Zaterdagavond:
IETS MINDER ZACHT!
Aan de kust nog krachtige,
overigens meest matige wind
uit Zuidwestelijke richting.
Wisselende bewolking, plaatse
lijk nog een enkele bui. Matige
temperauur.
want iedere jongen, die goed
wil. kan er terecht, wat er voor.
dien ook geweest is in zijn leven.
Hier krijgen ze in een huise
lijke sfeer een mannelijke opvoe.
ding en leeren ze het sociale be.
grip. zonder welk begrip de po
ging tot wederopbouw nutteloos
is, getuige dg vele mistóestanden
die er overal in den lande te
vinden zijn.
Overdag vinden ze in groeps.
verband hun werk bij een aan.
nemer, die hen alles laat doen,
wat voor hun werk nuttig is eri
's avonds in het kamp krijgen ze
les in constructie- en projectie-
teekenen, materiaalleer, prac.
tisch timmeren en metselen enz.
enz., alles onder zeer deskundige
leiding.
En de ambachtsscholen dan?
Och, die zijn al overbevolkt en
een jongen van ongeveer twin
tig. die in Duitschland of hier al
een en ander van het leven leer
de en meemaakte, krijgt men
niet meer op de schoolbanken,
dat weet iedere lezer.
In de colonnes sïaar* de jongens
onder eigen leiding, d.w.z. uit hen
worden groepleiders gekozen, die
wekelijks met de staf besprekingen
houden, wenschen naar voren bren
gen, klachten bekend maken en
voorstellen doen. Dit alles in de
grootst mogelijke eenvoud en har
monie. Geen tam-tam, geen uiterlijk
vertoon, alleen een bescheiden in
signe als kenteeken.
Hier wordt de jongen weer zich
zelf en zal via zijn eigen eergevoel
en nuts-besef de sociale werknemer
worden, die noodig is. Er wordt
voortdurend op iederen jongen gelet,
zijn gedrag wordt beoordeeld en- zijn
vordering'en worden nagegaan, niet
met een dwangsysteem, maar met
een openhartige en mannelijke be
kendheid.
Past een vak dat hij beoefent hem
niet, dan wordt hem dit duidelijk
gemaakt en de staf helpt Irem in de
voor hem goede richting.
Vraag den kampleider naar de
resultaten en hij zal enthousiast ver
tellen en laten lezen, zooals hij het
ons deed en evenaTs wij zal ieder
ander overtuigd worden.
De overheid in Den Helder is sterk
ir. het werk geïnteresseerd en volgt
met groote belangstelling de vorde
ringen, stimuleert en helpt waar 't
noodig is.
En zoo moet het.
Geen particulier iritiatie*
maar regeeringsaandacht voor iede
ren jongen, die wil en die de fut
heeft radicaal om te draaien voor
het behoud var. zichzelf en de ge
meenschap.
Den Helder was de vaderstad en
vandaar uit trokken colonnes naar
Venray, Zierikzee en Molenzicht in
Wouw. Er zullen er nog meer volgen.
De kampleider, de heer Van Stijn,
zit vol planr.en en idealistisch weet
hij te vertellen over de vele moge
lijkheden, die nog open liggen; als
de groote gemeenschap maar aan
dacht wil hebben voor de problemen
en vooral als de overheid haar on
verschilligheid in dezen laat varen.
Dan is er een grootsche taak weg
gelegd.
In Julianadorp werden reeds vijf
tien noodboerderijen door de Helder,
sche colonne gebouwd met verschil
lende noodstallen en men is vol lof
over het geleverde werk.
Moet daar nog meer aan toe wor
den gevoegd?
Via Den Haag. Haviklaan 4, kun-
npr de jongens worden ingeschakeld.
Vele jongens, wien het groote
landsbelang ter harte gaat, zullen
hier den weg vinden naar den we-
deropbouw van hun geest en werk
lust, zonder welke het stoffelijke
herstel geen kans van slagen heeft.
Moge vooral Den. Helder de vruch
ten van dit mooie werk plukken,
want haar toekomst zal dan een
goede zrjtL
SCHAGEN
MARKTOVERZICHT
Ook voor de heden gehouden
markt bestond niet overdadig
veel belangstelling, terwijl het
met de aanvoeren weer treurig
gesteld was. Vooral het artikel
rundvee bleek schaarsch. Enkele
versche koeien werden verkocht
voor 725stot 850, handel ma
tig. Noteering gelde koeien on
veranderd. Naar verhouding van
de koeien, blijven de paarden
betrekkelijk duur, niettegen
staande de geringe kooplust, die
zich allerwege demonstreert.
Een klein gedeelte kon verkocht
worden. Hoogste prijs plm. 1500
gemiddelde prijs 600 a 800.
De aanwezigheid van de koop.
lieden der geteisterde gebieden
bleek geen aanleiding om den
schapenprijs te. laten stijgen. Zij
betaalden immers niets meer dan
de uiteraard trekkende markt
reeds voorschreef. Overhouders
(ooien) 45 a 55. oude schapen
75 a 100. Biggen niet aange
voerd.
Tamelijk veel geiten sierden
den hoek bij ,,'t Vosje". Deze
dieren zijn blijkbaar weer iets
meer in trek. Prijs 25 a 40.
De konijnen zijn weer duurder.
Hoogste prijs thans 20 per stuk.
Jonge konijnen 8 en 10. Jonge
kippen 23. Oude 16 a f 18.
BIOSCOOP
Deze week draait in theater
Royal de bekende Hollandsche
film „Pygmalion" met in de
hoofdrol Lily Bouwmeester.
Deze film is goedgekeurd voor
alle leeftijden.
UITSLAG
POSTDUIVENVERLOTING
Deze door B. en W. goedge
keurde Verloting bracht de vol
gende prijzen uit de bus: Hoofd
prijs op no. 350. een koppel
jonge duiven van het 1ste broed
1946 en verder de nummers 27,
46, 90, 133, 175, 217. 243, 258
269, 277 303, 309, 357, 401, 402
442. 450, 459, en 490.
De loten waarop een prijs ge
vallen is moeten voor 1 Maart
a.s. ingeleverd zijn bij den heer
P. G. de Beer, Nieuwstraat A 139
's avonds tusschen 6 en 8 uur.
Na dien datum zullen gewonnen
prijzen vervallen aan de post
el ui ven vereeniging „Het Oude
Slot".
OUBESLUIS
FELLE BRAND
Door onbekende oorzaak brak
brand uit. in de groote landbouw,
schuur naast de kapitale boer
derij van den heer J. W-. Metse
laar in de Wieringerwaard.
Doordat de wind gelukkig Ooste.
lijk was en de Wieringerwaard-
sche brandweer zeer spoedig ar
riveerde, kon de boerderij bebou.
den blijven al töerd meermalen
ernstig het overslaan der brand
gevreesd.
De schuur en kostbare inven
taris aan landbouwmachines
werd evenwel een prooi der
vlammen. Verzekering dekt
slechts gedeeltelijk de schade.
ZIJPE
EGMOND AAN DE HOEF
„KINDEREN VAN ONS VOLK"
Onze R.K. Gem. Tooneelvcr.
eeniging zal op Zondag 3 en
Dinsdag 5 Febr. een uitvoering
geven in de zaal van den heer
P. Mooij. Ten tooneele zal wor
den gebracht „Kinderen van ons
volk" van Anton Coolen. De
regie berust bij den heer C. Val_
kering.
Kaarten verkrijgbaar aan de
R.K. Jongensschool Zondag na
de Vroegmis en na de Hoogmis
om 11.30.
EGMOND BINNEN
BURGERLIJKE STAND
Geboren: Catharina Maria. d.
v. Th. Mors en M. Hopman;
Agatha Joh Maria d. v. P. Hof
en M. de Graaf; Stephanus
Adrianus z. v. J. Val kering en
A. de Wit; Renske en Janneke,
d. v. C Mienis en C. Kuipers.
Overleden: Simon T. M. Dek
ker oud 1 maand; Cornelis Lute,
oud 28 jaar; P. J. van den Berg,
oud 82 jaar; Trijntje de Boer,
oud 70 jaar: Stijritje Kraakman,
oud 81 jaar
DEN BURG
MEDEDEELING
In ons bericht over den feest
avond van de Oranje vereeniging
van Maandagavond moesten wij
tot onze spijt den leider der di
verse spelen en conferencier een
ongunstige recensie geven. Van
zelfsprekend betrof dit niet den
heer Buisman, zooals verschillen
den dit uit het verslag abusieve
lijk opmaakten.
TOONEELUITVOERING
Het is nog geen 3 maanden geleden
dat Pastoor Gussenhoven op een
parochie-avor.d den wensch uitsprak
dat, terwijl men nu nog een gezel
schap van den overkant moest laten
komen om een tooneeluitvoering te
géven, men spoedig met eigen krach
ten een dergelijken avond de paro
chianen voor zou kunnen zetten.
Dinsdag en Woensdag werd er door
dg piepjonge Tooneelvereen. "St. Jan"
blijk gegeven dat dit niet voor doo-
vemansuoren was gezegd. Deze ver
eeniging gaf een uitermate geslaagde
opvoering van "Het Gouden Kalf";
blijspel in 3 bedrijven.
Hoewel in het eerste bedrijf nog
eenigszins te merken was dat de spe
lers voor het allereerst of voor het
eerst na langen tijd weer op de
planken stonden, na de geheele uit
voering te hebben bijgewoond durven
wij het niet aan om de beste spelers
aan te wijzen, om de doodeenvoudige
reden dat zij voor elkaar in rolvast-
heid en vuur r.iet onderdeden.
Noemen wij den heer v. d. Aakster
als onovertrefbaar in zijn rol als
Jozef Smith, dan staat daar onmid
dellijk naast zijn dochter Eva (mej.
R. v. Veen), die eveneens glansrijk
haar rol vervulde. Niet minder ech
ter had zich ir* haar rol ingeleefd
mej. Hendrix als Elly. Zoo zouden
wij mej. L. Gielis als Magda een
pluim op haar hoed moeten steken,
die een moeilijke rol had en deze
eveneens voor 100 procent goed ver
tolkte. Nel v Sambeek als dienstbode
wist door haar drooge opmerkingen
en daarbij behoorende nog droogere
gezichten herhaalde malen lachsalvo's
aan de zaal te ontrukken. Noemen
wij nog Henk Schrama als Freddv.
den heer Buisman, eenig in zijn rol
als grootindustrieel: zelden zasen we
zoo vlot en vrij snel en. Dan Fugène
a1"? zoon (P. Graaf) en Adam Forster
(M. Bakker) ais secr^+aris. Ten
no" Freule Adïnda. die geen gemak
kelijke taak had als dweeperig r*tk
meisje, 3och die zich voor overdri
ving wist t® behoe^n er ten slotte
Tom (chaiiffeu^ w opgeien) en
Keller (J. Drijver).
Honderden en Vronder^°n Texelsche
parochianen hebben genoten van ge
zonde hompr en beschaafd amuse
ment. van pp.h+e leut en goede ont
spanning. Dóór Texelaars vóór Texe_
"•pars. TTit dez-n avond *s overduide
lijk gebleken. *at ook iets móór ee-
°even kan worden, mits bet voldoen
de voorbereid wordt en krachtig aan
gepakt.
ANNA patxOWNA
Z.A.P..MIEUWS
Het programma voor a.s. Zon
dag 3 Februari, dat aanvankelijk
niet gespeeld-zou worden wegens
het 40-urengebed te Breezand. is
nu, om niet meer stagnatie te
veroorzaken, zoo geregeld, dat
Z.A.B. I, dat op bezoek moet bij
Atlas II, nu op Zaterdagmiddag
speelt en Z.A.P. II, dat om 12 uur
tegen Tex. Boys moet uitkomen,
hiertoe verlof heeft gekregen,
daar dit niet in gedrang komt
met de godsdienstoefeningen.
De overige wedstrijden zijn uit.
gesteld.
BREEZAND
..STICHTING 1940—1945
ANNA PAUL—BREEZAND"
Maandag 28 Januari jl. is alhier
een comité van de Stichting
19401945 opgericht.
De bedoeling van het comité is
onze gemeente te bewerken om
menschen te vinden, die bereid
zijn om een periodieke vaste bij
drage te schenken.
Er werd een dagelijksch bestuur
gekozen, bestaande uit de heeren
C. Weeda, Schorweg 27, Bree
zand. voorzitter; Jaap Smit,
Zandvaart 102. Breezand. secre
taris; Ds. de Zwaan, Anna Pau.
lowna, penningmeester. .De Z.E.
Heer Pastoor Verhoeff van Bree.
zand werd tot eere-voorzitter be
noemd.
Donderdagmiddag heeft de
veerboot „C. Eosman" een proef
vaart gemaakt naar Stavoren.
Vlak voor de haven zat een ijs-
dam van ca 2 meter dikte.- Met
steun van een in de haven van
Stavoren liggende sleepboot wist
de veerboot zich hier in den tijd-
van vijf kwartier door heen te
werken. Om 6 uur was de Bos
man terug in de haven van Enk
huizen.
De veerdienst EnkhuizenSta
voren zal thans met ingang van
heden Vrijdag 1 Februari wor
den hervat.
De Minister van Handel en Nij
verheid heeft een klompendistri-
butiebeschikking uitgevaardigd,
welke dezer, dagen met terugwer
kende kracht tot 1 Januari 1946
in werkirig is getreden.
Daarbij word* een voor het ge
heele land geldende distributie
regeling voor klompen ingevoerd.
De door .Burgemeesters gegeven
voorschriften inzake distributie
van klompen hebben met ingang
van bovengenoemden datum haar
geldigheid verloren. Met ingang
van dien datum zal het in ont
vangst nemen van klompen door
het publiek uitsluitend zijn toege
staan tegen afgifte van bonnen,
welke door de distributiediensten
[runnen worden uitgereikt.
Kleinhandelaren in klompen
zijn verplicht aan den kooper een
régu af te geven, vermeldende
het aantal en de soort der ge
kochte klompen, waarvoor boeren
werden ingeleverd. Het in ont
vangst nemen van klompen aoor
kleinhandelaren in klompen is met
ingang van 1 Januari 1946 nfët
meer geoorloofd dan na inleve
ring van bovenbedoelde door hen
ontvangen bonnen.
Bij gelegenheid van de huldi
ging van Zijne Eminentie Johan
nes Kardinaal de Jong op 28 Fe
bruari a.s. te Utrecht zal des
morgens om 10.30 uur in de Me-
tropolitaankerk van de H. Catha
rina te Utrecht plaats vinden de
plechtigheid van het overreiken
van de Kardinaalsbarret door
Zijne Hoogwaardige Excellentie
Mgr. P. Giobbe. Pauselijk Inter
nuntius waarna Mgr. Giobbe een
Pontificale H. Mis zal opdragen,
bij welke H. Mis Zijne Eminentie
assistentie zal verleenen
Des middags 3 uur zal een fees
telijke bijeenkomst worden ge
houden in het gebouw Tïvoli,
waqr de feestrede zal worden
uitgesproken door Prof. Dr. G.
Brom. De muzikale omlijsting zal
worden verzorgd door het knor
„Katholiek Utrecht" onder lei
ding van den heer Har-s Ponlen
met medewerking van het
Utrechtsch Stedelijk Orkest.
Des avonds zal een fakkelop
tocht worden georganiseerd, ten
einde de bevolking van Utrecht
gelegenheid te bieden Zijne Emi
nentie en het Hoogwaardig Epis
copaat haar hulde te brengen.
Voor de Groninger Kamer van
het Bijzonder Gerechtshof te
Leeuwarden stond terecht de 25.
jarige verkoopster Antoinette
Jaakke uit Amsterdam, die in
den zomer van 1944 verraden
had. dat mej. E. A van Eeghen,
met wie zij bevriend was, illegaal
werk deed. Door haar toedoen is
mej. van Eeghen gearresteerd en
door den S.D. gedood.
Beide meisjes verzorgden de
huishouding van twee „Ober.
zahlmeister" van het Duitsche
leger. Verdachte nu werd ver.
liefd op een van de Duitschers,
doch vreesde, dat haar vriendin,
die intelligenter en charmanter
was, haar den loef zou afsteken.
In een vertrouwelijk gesprek had
deze haar eens verteld, dat zij
illegaal werk deed en Antoinette
Jaakke zag daarin een goed mid.
del om haar rivale van het too.
neel te doen verdwijnen. Zij
stelde haar chefs van het gehei
me werk van mej. van Eeghen
op de hoogte, doch deze werd
waarschijnlijk door de Duitschers
bij wie zij in dienst was, gewaar,
schuwd en dook onder.
Verdachte vertelde toen aan
iemand van de S.D. uit Gronin
gen, waarmee zij in Leeuwarden
wel eens in aanraking kwam, wat
zij van Mej. van Eeghen wist. Zij
kende het adres, waar deze ille
gale werkster was ondergedoken
en kon- wel zorgen, dat dgze ge
arresteerd werd.
Op zekeren dag ging zij in ge
zelschap van eenige Duitschers
naar Amsterdam, waar zij mej.
van Eeghen zou ontmoeten Er
was afgesproken, dat zij haar
vriendin zou omhelzen, zoodat de
SD-man die volgde, wist. wie hij
grijpen moest. Mej. van Eeghen
werd in een auto gestopt, voor
den vorm werd ook verdachte
meegenomen en naar Groningen
gebracht. Begin September 1944
werd mej. van Eeghen met een
mede-verdachte Kramer in een
auto de stad uitgereden en op
den weg langs het van Starken-
borghkanaa] werden beiden door
twee lieden van den S.D neerge
schoten.
De advocaat-fiscaal eischte te
gen Antoinette Jaakke de dood
straf.
ZATERDAG 2 FEBRUARI
HILVERSUM I (301 M.):
ICR.O. 7.45 Morgengebed, gevolgd
door Liturgischen kalender; 8.30
Mis-uizending; 10.00 "Het Raam",
vertelling' van Var. Oldenburg Ermke;
10.30 Ensemble Nina Dolce; 12.35 En-
semble Erica Helen; 13.45 "De Too-
neelkijker"; 15 00 Rotterdamsch Phil-
harmonisch Orkest; 16.30 "In het
Boeckhuys" door P. Oomes; 17.00
Indische problemen door Max v. Poll;
18.30 Journalistiek weekoverzicht
door Paul de Waart; 18.45 Omroep
orkest; 20 10 Het lichtbaken door
Henri de Greeve pr.; 20.35 Fatima-
hoorspel; 21.10 Hartvelt-kwartet;
22.30 Avondgebed gevolgd door Li
turgischen kalender; 23.00 Ensemble
George -Franck.
11 HILVERSUM H (415 M.):
VARA: 9.45 Boyd Neei's Strijk
orkest; 1020 Jan Huckriede, piano;
12.35 Stafmuziekcorps van de Am-
serdamsche politie; 14.00 Uitzending
van de Commissie voor oorlogspleeg
kinderen; 14.15 Haarlemsche Orkest-
vereenigir.g; 15.00 Literaire vooruit
zichten, lezing door dr. G. Stuive
ling; 19.00 Kralingsch Meisjeskoor;
21.20 "Doodenfcruis", detectie vehoor-
spel.
