REGLEMENTSHERZIENING
in de Katholieke Volkspartij
EEN OPLOSSING?-
4
Nieuw NoordholIandscH Dagblad
ZATERDAG 9 FEBRUARI 1946
Van Eigen Erf
Lichtingen 1939 tot en
met 1930
Dr. van Mook kan
beginnen
'DIJ «VERZAKKING
DOOR REGENVAL
Stagnatie in spoorweg
verkeer
Voorloopig geen auto's
met atoomenergie
Brengen de komende dagen
DR. VAN MOOK ZET ENKELE ZAKEN RECHT
DE MAAS
ABNORMAAL HOOG
Belemmering voor hef
kolenvervoer
Antoon Gooien verliest
proces
Nederland koopt
Australische wapens
Veemarkt Leeuwarden
Historische optocht
in Haarlem
De PARTIJRAAD van de Ka
tholieke Volkspartij is Vrij
dagavond in het JaarbeursgeDouw
te Utrecht bijeengekomen onder
leiding van den voorzitter, mr. dr.
P. J. Witteman.
Deze avondzitting was vooral
gewijd aan de incidenteele regle
mentswijziging als gevolg van de,
in de. vorige vergadering aange
nomen resolutie, welke tot strek
king had, den naam van R.K.
Staatspartij te veranderen in Ka
tholieke Volkspartij en zich voorts
in beginsel uitsprak voor toela
ting ook van niet-katholieken.
Voorgesteld wordt art. 2 voort
aan aldus "te doen luiden:
Het doel der Partij is: het alge
meen welzijn van het Nederland-
sche Volk te bevorderen, op den
grondslag der Zedelijke normen,
verankerd in de natuurlijke orde
en in de Goddelijke Openbaring,
gelijk deze door het kerkelijk leer
gezag, worden verklaard.
Bij de middelen wordt nu met
name vermeld, dat ook samen
werking bevorderd moet worden
tusschen politieke partijen on
derling.
Lid van de Partij kan volgens
het voorgestelde art. 29 zijn iedere
Nederlander, die den leeftijd van
23 jaar bereikt heeft en met het
doel en de middelen der Partij in
stemt. derhalve zich vereenigend
met het feit, dat de Partij haar
werkzaamheden verricht op den
grondslag, in art. 2 genoemd.
Nederlanders tusschen 18 en 23
jaar. kunnen, mits zij voldoen aan
de overige in het vorige lid ge
stelde voorwaarden, lid worden
van de jongerenafdeelingen der
Partij, welk lidmaatschap mee
brengt het aspirantlidmaatschap
van de Partij. Er komt voor die
jongerenafdeelingen een nader
reglement, waarin zal worden be
paald, dat ook ouderen dan 23-
jarigen er lid van kunnen worden.
Waar geen jongerenafdeelingen
bestaan, kan men rechtsstreeks
aspirantlid van de Partij worden.
De betrokken partijinstanlies
kunnen iemand als lid weigeren,
tegen welke beslissing beroep
openstaat. Afdeelingsbestuur,
Kringbestuur en Partijbestuur zijn
verplicht, iemand als lid te wei
geren, indien de betrokkene:
a. lid is van een andere politieke
partij; b. op grond van-zijn hou
ding in heden of verleden niet ge
acht kan worden te beantwoor
den aan de voorwaarden, in arti
kel 29 aan hem gesteld (met an
dere woorden, dat zijn instemming
met doel en middelen en grond
slag klaarblijkelijk niet gemeend
is enz.) en c. openlijk een onzede
lijk leven leidt of zich aan erger
lijk maatschappelijk wangedrag
schuldig maakt.
Het Partijbestuur verklaarde,
dat naar zijn meening op deze
wijze voldoende waarborgen zijn
geschapen om het karakter der
Partij als beginselpartij te hand
haven. Verdergaande waarborgen
kunnen bezwaarlijk gemaakt wor
den. Ook thans, zegt het P.B. in
zijn toelichting, bestaat.de theore
tische mogelijkheid, dat de Partij
raad beslissingen neemt, die het
karakter der Partij aantasten.
(Zooiets heeft men overigens aan
de Partij met haar vijftigjarige
geschiedenis nog nooit verweten!)
Overigens is het P.B. van oor
deel dat tegen iedere discriminatie
tusschen Katholieken en niet-ka
tholieken in de Partij behoort te
worden gewaakt Dit» werd door
den voorzitter nog eens uitdruk,
kelijk vastgesteld. Hij verklaarde
dat het partijbestuur van oordeel
is, dat eveneens ondubbelzinnig
moet vast staan, dat ook niet-
katholieken het program van de
partij dienen te onderschrijven,
terwijl later door mr. Romme
werd gezegd, dat eenstemmig
heid bestaat in het bestuur, al
thans hierover, dat niet-katho
lieken het beginselprogram moe.
ten onderschrijven. Hiermede,
werd aan de bestuurstafel ver.
klaard, wordt het principieele
karakter der partij gehandhaafd.
In de gedachtenwisseling bleek
dit ook de unanieme meening
van den Partijraad te zijn.
De voorgestelde wijzigingen
werden tenslotte, na breedvoe
rige discussies over verschillen
de punten, ongewijzigd aangeno.
men. ten minste voor zoover ze
Vrijdagavond afgehandeld zijn.
Heden, Zaterdagmorgen, is
men voortgegaan met de behan.
deling van de verdere regle
mentswij ziging.
Er was ook nog eén niet-onbe.
langrijke reglementswijziging voor
één maal, nL de bepaling, dat men
om aan de Partijstemmigen mee
te doen, lid moet zijn op 1 Januari,
te veranderen in dien zin, dat er
wordt gelezen, dat men lid moet
zijn op 1 Maart a.s. Dit met het
oog op de nog steeds aan de gang
zijnde ledenwerving.
De Contributieregeling
Een belangrijk punt was ook de
vaste contributieregeling naar
draagkracht welke werd voorge
steld/ en die het volgende inhield:
tot f 1200 inkomen 50 ct. per jaar,
van f 1200 tot f 3000 inkomen f 1,
van f 3000 tot f 4000 inkomen f 2,
van f 4000 tot f 5000 f 3, van f 5000
tot f 7500 f 5, van f 7500 tot f 10.000
inkomen f 10, boven f 10.000 f 25
De gehuwde vrouw van een lid
betaalt de helft. De afdracht aan
de Centrale Partijkas bedraagt 50
pet. der geïnde gelden.
De vergadering duurt voort.
Onze redacteur seint ons nog
uit Utrecht:
In afwachting van nadere be
schouwingen in ons volgend num
mer, doen wij voor heden een
enkele greep uit het debat. Van
verschillende kanten werd voor
gesteld in art. 2, dat het doel der
Partij omschrijft, ten aanzien van
de vermelding, dat de Partij ook
op den grondslag van de GÓdde
lijke Openbaring staat, te doen
vervallen de invoeging: „gelijk
deze door het Kerkelijk Leergezag
wordt verklaard", O.a. door Mag.
Stokman werd opgemerkt, dat
het opnemen van deze toevoeging
niet beteekent, dat niet-katholie
ken het Kerkelijk Leergezag
moeten aanvaarden, maar 9wel,
dat zij het feit erkennen, dat
de katholieken dit gezag aanvaar
den.
Er ontstonden verschillende
beschouwingen van moraal-theo-
logischen aard, waarin Magister
Stokman nog eens duidelijk ver
klaarde, wat onder zedelijke nor
men moet worden verstaan.
Ook van andere zijde uit het
Partijbestuur werd nog eens na
drukkelijk verklaard, dat de
Partij bij het aanvaarden van den
grondslag van het natuurrecht
het licht der Openbaring niet kan
missen. Er zijn op staatkundig
gebied wel degelijk dingen, die
wij alleen kennen uit de bron der
Openbaring, zoo ro.a. de verhou
ding tusschen Kerk en Staat. Ver
der werd gewezen op hetgeen de
Encyclieken ons leeren. waarbij
als voorbeeld werd genoemd de
juiste opvatting omtrent de open
bare lichamen of bedrijfschappen
waarover Quadragesimo Anno
spreekt.
Het voorstel van het bestuur,
om onder de middelen ook op te
nemen het bevorderen van sa
menwerking tusschen politieke
partijen onderling, werd in zoo
verre verduidelijkt, dat hier zal
worden gelezen: Samenwerking
Hoewel het luchtverkeer op Schiphol, onze eerste luchthaven,
weer in vollen gang is, zijn de sporen van den oorlog er nog
lang niet weggevaagd. Maar men zit hier niet stil. Geweldige
ijzerconstructies wijzen de plaats aan. waar de groote vogels
der K.L.M. weldra hun nest zullen vinden. Anefo/Vrind P.)
tusschen de Partij en andere par
tijen.
Een interessante discussie heeft
zich nog ontwikkeld over het
voorstel van het Partijbestuur om
aan artikel 36 een nieuwe bepa
ling toe te voegen, die hierop
neerkomt, dat het Partijbestuur
kan bepalen, dat een Kamerlid
niet meer candidaat kan worden
gesteld als hij geen afdoende
waarborgen biedt voor 'n krach
tige medewerking aan de verwe
zenlijking van de partijprogram
ma's.
Tegen dit voorstel rees van
verschillende kanten ernstig ver
zet.
In de vergadering van heden,
Zaterdagmorgen, is een voorstel
aan de orde om bovengenoemde
aanvulling van artikel 36 aan te
houden tot de definitieve regle
mentswijziging, aangenomen met
47 tegen 42 stemmen.
QE BEKENDE kunstschilder
Jan de Boer, die 24 jaar
voorzitter is geweest van de
maatschappij „Rembrandt", is
op 68-jarigen leeftijd te Am
sterdam overleden. In de
buitengewone algemeene ver
gadering van aandeelhouders
der N. V. Ned. Fordautomobiel
fabriek, werden de heeren
Henry Ford II, B. J. Craiq en
Ir. W. Hupkes, Directeur-Ge
neraal der Ned. Spoorwegen,
tot leden van den raad van be
heer gekozen. In tegenstel
ling met de gemaakte plannen
voor een nieuw kamp, blijft
het detineeringskamp aan de
Levantkade te Amsterdam
voorloopig in gebruik.
Het ministerie van Oorlog ver
zoekt, ofschoon zulks reeds ge
schiedde, nogmaals de aandacht te
vestigen op de volgende waar
schuwing:
Binnen korten tijd is, voor zoo
ver niet reeds ten uitvoer ge
bracht, de oproepiRg te verwach
ten van alle dienstplichtige on
derofficieren van de lichtingen
1939 tot en met 1930 en van re
serve-officieren, vaandrigs en
kornets, tot en met den leeftijd
van 45 jaar. Betrokkenen moeten
er rekening mede houden, dat de
oproeping op korten termijn zal
geschieden. Hun wordt derhalve
aangeraden reeds nu maatregelen
te treffen voor het regelen van
hun zaken.
Dr. van Mook, lt. gouverneur-
generaal van-Nederl. Oost-Indiëj
heeft gisteren verklaard, dat hij
gereed is om onderhandelingen
met de Indonesiërs te beginnen.
Hij hoopte, dat de besprekingen
binnen enkele dagen een aanvang
zouden kunnen nemen.
Na een oefening van twee maanden maakten de manschappen
vgn het 2de bataljon lste reg. infanterie een prestatierit met
hun carriers door de duinen voor den commandant van het
lste militaire district, kol. Dudok van Heel. (v. d. Werf P.)
De zware regenval van de laat
ste dagen deed een deel van het
dijklichaam van de spoorlijn De
venterApeldoorn, bij de nood-
spoorbrug van Deventer, dat bij
den aanleg van dezen brug ver
legd is, verzakken.
De voortdurende regenval maak
te herstel onmogelijk, zoodat de
toestand van den dijk steeds
slechter werd en de verzakking
grooter vormen aannam.
Besloten is het verkeer stop te
zetten. Treinreizigers van en naar
Deventer en Twente worden ver
voerd met bussen Twello-Deven-
ter. Het treinverkeer gaat via
Hattumerbroek-Zwolle.
Men vreest, dat bij verdere wa
terstijging de schipbrug bij De-
Venter uitvalt, waardoor alle ver
keer met het Oosten belemmerd
wordt.
Professor Ellis, de wetenschap
pelijke adviseur van den Britschen
legerraad, verklaarde in een rede,
dat hij vooralsnog niet gelooft, dat
atomische energie voor practische
doeleinden in het dagelijksche le
ven aangewend zal kunnen wor
den en zeër zeker nog lang niet
als voortdrïjvingsenergie in auto's.
Wil men atoomenergie voor auto's
aanwenden, dan zal men eerst
dienen te zorgen, dat zoowel be
stuurder als passagiers door een
zware pantsering beschermd wor
den tegen gevaarlijke stralen. Ook
moeten we vooral niet denken,
aldus Prof. Ellis, dat we thans aan
het begin staan van een per'ode,
van uitzonderlijk goedkoope bron
nen van kracht, wat echter niet
wegneemt, dat de vooruitzichten
gunstig geacht kunnen worden.
DR. VAN MOOK heeft gisteren op een persconferentie gesproken
en een beroep gedaan op de journalisten, om van den voortgang
der onderhandelingen een zoo zorgvuldig en volledig mogelijk verslag
uit te brengen en geen druk uit te oefenen op de betrokken personen,
waardoor zij uitlatingen zouden kunnen doen, die het succes der
besprekingen in gevaar zouden kunnen brengen. Hij heeft eraan
toegevoegd, van meening te zijn, dat de parlementaire commissie uit
Nederland de onderhandelingen in geen enkel omzicht nadeelig zou
kunnen beïnvloeden, daar volgens hem de commissie slechts ten doel
heeft haar leden in staat te stellen een juister en klaarder beeld te
verwerven van de gebeurtenissen alhier.
„Ik heb", ging hij voort, „den
indruk, dat de komende dagen
ons een oplossing zullen brengen".
Het was hem wel bekend, dat
de suggestie gegeven was een
Amerikaanschen waarnemer bij
de onderhandelingen aanwezig te
doen zijn, maar niet, dat er for-
meele stappen in deze richting
waren gedaan. Van de benoeming
van een waarnemer zou dan
slechts sprake kunnen zijn, zoo
dra dit een punt van overweging
zou vormen. Dr. van Mook was
ook van meening, dat de wijze,
waarop de Indonesische kwestie
door den Oekrainschen afgevaar
digde in den Veiligheidsraad te
berde was gebracht, tot nu toe
weinig verhelderend was en waar
schijnlijk wel geen invloed zou
hebben op de onderhandelingen.
Van Mook weerlegde de bewering
van het Indonesische blad „Rajat",
welke de Nederlanders ervan be
schuldigde verschillende diensten,
zooals het departement van oor
log, het departement van burger
lijke openbare werken, te hebben
ingesteld, waarbij het blad consta
teerde dat „wanneer de Indone
siërs accoord zouden gaan met de
voorstellen van Van Mook, het
aan hen toegestaan zal worden om
in de Indische departementen on
der het Nederlandsch gezag te
werken". Dr. van Mook bracht in
herinnering, dat deze departe
menten gedurende den geheelen
oorlog hun werkzaamheden had
den voortgezet. Hij verklaarde,
dat de conclusies vari 't blad „Ra-
jat" geheel onjuist waren, aange
zien alle hoofden van deze depar
tementen slechts tijdelijk werk
zaam zijn en geen hunner eenige
definitieve benoeming heeft ont
vangen.
Ten gevolge van den abnormaal
hoogen waterstand op de Maas
ondervindt de scheepvaart op deze
rivier bezwaren. Hieronder lijdt
uiteraard de kolenafvoer uit
Limburg.
Van regeeringswege worden
maatregelen getroffen om aan
deze moeilijkheden het hoofd
te bieden. Indien noodig zal het
kwantum kolen, dat per spoor
wordt vervoerd, aanzienlijk vpr-
den verhoogd, terwijl tevens voor
bereidingen worden getroffen om
autocolonnes te laten rijden voor
den afvoer van kolen.
De rechtbank te 's-Hertogen-
bosch heeft uitspraak gedaan in
de beleedigingszaak van den
Deurnschen fabrikant H. van
Doorne contra //itoon Coolen en
heeft Coolen en zijn drie mede
redacteuren van de Deurnsche
Courant veroordeeld tot een .ge
zamenlijke boete van 1000 gulden
wegens beleediging van eer en
goeden naam. Het vonnis moet
worden aangeplakt aan den gevel
van het gemeentehuis te Deurne.
Antoon Coolen had in 'zijn blad
den heer van Doorne van ernsti
ge collaboratie beschuldigd.
Naar uit Canberra uit officieele
bron is vernomen, is een hoeveel
heid Australische wapens, munitie
en uitrustingstukken ter waarde
van 20 a 30 millioen pond ster
ling, buiten medeweten van den
minister van defensie, aan de Ne
derlanders op Borneo verkocht. De
Australische minister van defensie
verklaarde een onderzoek te zul
len instellen. Ook is vernomen,
dat de Amerikanen oorlogsuitrus-
ting ter waarde van millioenen
aan de Nederlanders in Indië ver
kocht hebben.
8 Februari. 34 enterstieren,
94 vette koeien, 817 melk- en
kalfkoeien 360—825, 83 pinken 90
240, 603 nuchtere kalveren, 98
vette schapen 60105, 466 weide-
schapen 3560, 73 vette varkens,
403 kleine biggen 2545; 343 bok
ken, 162 paarden, totaal aanvoer
3179 stuks. Overzicht: stieren,
vette koeien, aanvoer ruim, melk
koeien en pinken aanvoer ruim,
handel kalm, prijzen lager; biggen
aanvoer ruim, handel kalm, prij
zen prijshoudend; schapen aan
voer minder, prijzen lager. De Ne-,
derlandsche Veehouderij Centrale
nam enkele koeien en pinken,
eenige varkens en eendge scha
pen over.
De plannen tot viering van heU1
700-jarig bestaan der stad Haar
lem, welke herdenking dezen zo
mer op feestelijke wijze zal plaats
vindbn, beginnen meer vasten
vorm aan te nemen.
Tot het programma behoort ook
een groote historisch-allegorische
optocht, die een interessant, vroo-
lijk, levendig en fleurig beeld van
de rijke geschiedenis van Haarlem
zal geven. Het ontwerp is van
Herman Moerkerk, bij wien ook de
leiding berust.