Het eerewoord van
landwachter
een
Nieuw Noordhollandsch Dagblad
3
Gevaarlijke onvoorzichtigheid van
een Alkmaarsche verpleegster
Verraadzaken uit
NoordhoHand in cassatie
behandeld
Van Eigen Erf
Mgr. Meserla nieuwe
staatssecretaris?
Salpeterproducti@
iSporftiieutvs
Proefwedstrijd
Nederl. 'Elftalclub
VERGOEDING
OORLOGSSCHADE AAN
WONINGEN
75 of 100 pet. vergoeding
Drie jaar R.W.I.
Over het program
KOSTBAAR VEE!
VRIJDAG 15 FEBRUARI 1946
Voor het Biizonder Gerechts
hof te Amsterdam stond een 22.
jarige verpleegster, Dieuwertje
Rooker uit Alkmaar, terecht. Zij
was nogal Duitsch gezind ge
weest en in een vriendschappe
lijk gesprek met den tot de
Landwacht behoorende G. H.
Spanjaard (zonder dat zij daar
van op de hoogte was) vertelde
zij hem in 1944, hoe zij voor het
Duitsche Roode Kruis geteekend
had, hoe zij „door de onder-
grondsche" werd lastig gevallen
voor een lijst van pro.Duitsche
verpleegsters uit het Alkmaar,
sche ziekenhuis, waar zij werk
zaam was en hoe haar vader als
spoorwegman had moeten onder
duiken. Spanjaard rapporteerde
een en ander bij zijn landwacht-
superieuren met het gevolg, dat
twee landwachters op onderzoek
uitgingen Zij namen verdachte
mede („onder bedreiging met
een revolver" zei verdachte, „ge
heel vrijwillig" zei de landwach
ter, die als getuige was opgeroe.
pen) en ondervroegen haar. Zon
der eenige pressie uit te oefenen
ze waren immers van dezelfde
politieke gezindheid verna
men de heeren van haar, dat
haar vader met een valsch per
soonsbewijs rond liep, wie het
voor hem had vervaardigd en
wie voor ondersteuningsgelden
zorgde. Verdachte voerde aan,
dat zii deze inlichtingen destijds
op het uitdrukkelijk voorbehoud
heeft gegeven, dat geen der door
haar genoemde menschen zou
worden gearresteerd. Getuige
bevestigde, dat hij daarvoor zijn
eerewoord als landwachter had
gegeven.
„Wat was dan eigenlijk de be-
doeliri? van het onderzoek?"
voeg de president, mr. A. C P.
Ruys.
„Wij wilden de spoorwegman
nen weer aan het werk zetten,
teneinde de voedselvoorziening
weer behoorlijk te laten func.
tionneeren". antwoordde de ge
tuige ondy eenige hilariteit.
De va'*- vd- verdachte ver
klaarde al? getuige a decharge,
dat hij weliswaar veel strubbe
lingen met zijn dochter had ge
had over de verhouding, die zij
met Duitsche soldaten onder
hield, dat zij echter volkomen
betrouwbaar was en veel en veel
meer zou hebben kunnen verra
den. indien dat Haar bedoeling
zou zijn geweest. Zij was vol
ledig op de hoogte van het vele
illegale werk. dat in zijn huis
georganiseerd werd
Door afwezigheid van een
tweede getuige, eveneens een
landwachter. die bij het onder
zoek betrokken was, werd de
zaak aangehouden voor verdere
behandeling op 27 Februari a.s.
De Bijzondere Raad van Cas
satie te 's.Gravenhage heeft
allereerst uitspraak gedaan in de
zaak tegen Annigje Kramer' uit
Alkmaar, die ten laste was ge
legd. dat zij iemand, die zich
verborgen hield, een onderdui
ker dus, door verraad had bloot
gesteld aan opsporing en ver
volging, en die deswege door het
Bijzonder Gerechtshof te Am
sterdam was veroordeeld tot drie
HE GEMEENTERAAD van
Haarlem heeft besloten
voorloopig niet over te gaan tot
den bouw van een stadion
De Opperbevelhebber van onze
Marine in Indië, Schout bij
nacht Pinke, is bevorderd tot
vice-Admiraal. De Minister
van Binnenlandsche Zaken
heeft geïnstalleerd de Commis
sie voor het herstel van de
financieele zelfstandigheid van
gemeenten en provinciën. De
Minister van justitie heeft een
Staatscommissie geïnstalleerd
voor het herstel van de rechts
opvattingen tegenover alles,
wat als gevolg van de bezetting
in onze wetgeving is binnen
geslopen. Bloempotten kun
nen voortaan weer vrij gekocht
worden. De scheerzeep op
bon T 18 zal na 3 Maart worden
afgeleverd.
jaar verblijf in een werkinrich
ting. Zij werd conform deze uit
spraak veroordeeld.
De uitspraak-in de zaak contra
Syman Bakker, caféhouder uit
Purmerend. en diens echtge-
noote Martha Kooiman, die zich
schuldig hadden gemaakt aan
verraad, met gevolg, dat de be
lastingambtenaar Kolijn uit Pur
merend den dood vond, en die
door het Bijzonder Gerechtshof
te Amsterdam resp. tot den dood
en tot vijf jaar gevangenisstraf
waren veroordeeld, werd drie
weken uitgesteld
Tegen Johannes Lap uit Koog
aan de Zaan eischte de Raad van
Cassatie een gevangenisstraf van
zes maanden. Verdachte had in
zijn functie van directeur der
Timmerfabriek „Het Noorden",
barakken en munitiekisten laten
vervaardigen voor de Duitsche
weermacht. Het vonnis van het
Bijzonder Gerechtshof luidde 3
jaar en 6 maanden gevangenis-
strsf
Dirk Sta van Uiter uit Mon.
nickendam zag zich conform de
uitspraak van het Bijzonder Ge
rechtshof tot vier jaar gevange
nisstraf veroordeeld, wegens het
plegen van chantage onder be
dreiging den S.D. te waarschu
wen
Studenten staken
Vierduizend studenten staken
aan de gemeentelijke Uuniversi-
teit te Amsterdam, omdat zij het
niet eens zijn met de opheffing
van de „staking" van prof. Wi-
baut. die van! collaboratie was be
schuldigd. Een deputatie van stu
denten heeft gisteren een onder
houd gehad met den minister van
onderlijs. De rector maignificus
van de Hoogeschool heeft thans
besloten, de universiteit drie da
gen te sluiten, teneinde moeilijk
heden te voorkomen. Getracht
wordt een oplossing te vinden,
die beide partijen bevredigt. Tot
nog toe heeft de staking een rus
tig verloop gehad.
In kerkelijke kringen van Va
ticaanstad doet het gerucht de
ronde, dat mgr Aloisi Meserla,
nuntius te Rio de Janeiro, be
noemd zal worden in de functie
van Vaticaansch staatssecreta
ris, welke functie sedert het over
lijden) van kardinaal Maglione in
Juli 1944 vacant is gebleven.
De productie van salpeter bij
„Mekog" te IJmuiden is weer
begonnen. Dezer dagen heeft de
eerste verzending plaats gehad.
Vooral voor de landbouw is dit
van groote beteekenis
Te Rotterdam in het Sparta-
stadion is een proefwedstrijd ge
speeld tusschen twee elftallen
van de Nederlandsche Elftalclub,
die na eenige wijzigingen als
volgt waren samengesteld:
Doel: Kraak (Stormvogels);
achter: Wilders (Blauw Wit) en
v. d Linden (Ajax); midden:
van Buitenen (Hermes D.V.S.),
Pelikaan (Longa) en van der
Veen (Ajax); voor: Draeger
(Ajax, Lenstra (Heerenveen),
Ehlen (Sitt. Boys), v. d. Gijp
(Emma) en Ooms (D.W.V.).
Elftal B: doel: van Raalte (BI.
Wit); achter: Potharst (Ajax) en
v. d. Heiden (Feijenoord); mid
den: v d. Hoeven (D.W.S.),
Schijvenaar (E.D.O.) en Stijger
(Blauw Wit); voor: Holleman
(V.U.C.). Wilkes (Xerxes), Roo.
zen (Haarlem), Smit (Haarlem)
en van Beek (B.V.V.).
Voor het grootste gedeelte van den
wedstrijd had elftal B het beste 6pel
ln handen, hetgeen vooral was toe te
schrijven aan <Je voorhoede waarin
.vjaw^Vooral in de
eerste helft waren zijn beide vleugel
Smit de uitblinker.
spelers van Beek en Helleman tame
lijk actief en zoodoende kwamen de
blauwen nogal eens voor het vtfan-'
delijke cToel Hierbij bleef het dan
ook meestal, want hier stond een
verdediging, die alles onverbiddelijk
terugwees. Wilders stond als een rots
in de branding en hetzelfde kan ge
zegd worden van Kraak, die weer
schitterend werk te zien gaf,' evenals
trouwens zijn collega van Raalte in
het andere doel. Ook de Ajaxied v.
d. Linden deed naast Wilders goed
werk. Dat het doel van Kraak schoon
bleef (de uitslag was 20 voor elftal
a); was verder te wijten aan het
slechte schieten van de voorhoede
van elftal B. Smit noch Wilkes of
Roozen konden de juiste richting
vnden. Aan den anderen kant ging
er van de voorhoede aanvankelijk
weinig kracht uit. Lenstra spande
zich niet bijster in en de Zuiderling
Ehlen viel ook niet zeer op. Toch
wist Lenstra twee maal het doel van
Van Raalte te doorboren. Beide
keeren uit situaties waarbij men dit
niet verwacht zou hebben. Dit maakt
Lenstra echter tot een voetballer van
klasse dat hij ook schijnbaar kleine
kansen weet te benutten.
Wat de andere spelers betreft; Pe
likaan speelde een uitstekende spil-
partij en ook thans bleek zijn groote
routine en uitstekende kijk op het
spel. Hij speelde meer aanvallend dan
als stopper. Schijvenaar aan den an
deren kant kon niet bij hem in de
schaduw staan. Na de rust werd het
iets beter toen de EDO'er meer ver
dedigend ging' spelen. En dan de
vleugelspelers: groote figuren waren
er vandaag' niet te zien en deze heb
ben we ook niet. Nu was weliswaar
v. d. Eiigel door ziekte verhinderd
doch de Delftenaar is ook niet meer
de klasse speler de hij vroeger was.
De beste was vandaag ongetwijfeld
Holleman. Technisch is hij wel niet
zoo sterk doch door zijn snelheid en
enthousiasme maakte hij veel goed.
K.N.V.B
Afdeeling Noord-Holland
De uitslagen van de Zondag ge
speelde wedstrijden zijn:
1 B: Hollandia 3Berkhout 1 13;
RKDVO 1—St. Victor 1 1—4.
1 C: Alcm. V. 4—RKAFC 1 0—5; S
VW 1—Randers 1 1—9.
1 CC: VZV 1—JVC 1 2—1; HRC 4
Geel Zwart 1 44.
1 CCC: Meervogels 1Egmondia 1
52 (terrein HSV).
2 D: HSV 2—Limmen 2 5—1.
2 G: Bergen 2Alkmaar 73;
Eigenaren van door oorlogshan
delingen beschadigde panden kun
nen op grond van bestaande voor
schriften een rijksbijdrage in de
herstelkosten ontvangen. Onbe
kendheid met deze* voorschriften
leidt vaak tot teleurstellingen en
klachten.
Daarom willen wij trachten
hieromtrent een eenvoudige dui-
J -"ike uiteenzetting te geven. Drie
"f. allen zijn te onderscheiden.
1. Noodvoorzieningen. Dit zijn
oorzieningen welke noodig zijn
om het getroffen pand voor ver
dere schade te behoeden. Deze
worden volledig vergoed.
2. Indien voor definitief herstel
van getroffen woningen minder
dan f 3000 vereischt is. betaalt het
Rijk 75 pet. of 100 pet. 75 pet. der
kosten ontvangen degenen, die
voor definitief herstel maximum
f 3000 behoeven. Tot deze cate
gorie behooren ook degenen, die
over 1943 in de vermogensbe
lasting zijn aangeslagen of aan
geslagen hadden moeien zijn.
100 pet. der kosten ontvangen
degenen, die minder dan de bo
vengenoemde bedragen aan in-
omst enbelasting. loonbelasting
inbegrepen, over 1943 verschul
digd waren of niet in de ver
mogensbelasting over dat jaar
waren aangeslagen of hadden
moeten zijn,
Deze bedragen worden uitge
keerd aan de aannemers. Deze
dienen daaroe op de bureaux van
den wederopbouw behoorlijk ge
specificeerde rekeningen in te die
nen, waarop naam en adres van
den gedupeerde duidelijk voor
komt.
Heeft de eigenaar de herstel-
kosten reeds aan den aannemer
betaald, dan kan de opdrachtgever
de betaling zelf in ontvangst ne
men, mits hij met dergelijke be
wijzen (kwitanties) aantoont, dat
hij het herstelbedrag aan den aan
nemer heeft betaald.
Natuurlijk moet de uitvoering
zoodanig zijn. dat alle luxe is ver
meden.
Extra-kosten uit dien hoofde
komen voor rekening van den
eigenaar en „zwarte prijzen" wor
den evenmin vergoed.
3. De financiering van de scha
degevallen aan woningen, waar
van de herstelkosten meer dan
f 3000 bedragen, zal nader door
het Rijk worden vastgesteld. In
afwachting van de definitieve
regeling kan de gedupeerde in een
dergelijk geval via zijn burgemees
ter een formulier indienen, naar
aanleiding waarvan door het R'jk
een voorschot van 100 pet. van
de desbetreffende inschrijving in
het grootboek kan worden ver
strekt. Indien nog geen inscbrij-,
ving in het grootboek heeft plaats
gehad, kan toch een voorschot
verstrekt worden, gebaseerd or> de
herstelkosten van Mei 1940 In
ieder geval wordt dan een mini
mum voorschot gegeven van
2250.in verband met de ver
goeding welke zou zijn uitbetaald
indien de herstelkosten 3000.
hadden bedragen.
Door den hoogen waterstand is ook de IJsel ver buiten zijn
oevers getreden en heeft nabij Zwolle reeds een breedte van
ruim een kilometer. Hierdoor ondervindt ook de bouw van de
nieuwe spoorbrug belangrijke stagnatie, daar de deelen, die
op den grond gemonteerd worden, bijna onder water ver
dwenen zijn. Henneke P.
Zeevogels 2RKAFC 2 44.
2 I: Texelsche Boys 1— Texel 2
7—2; Call, oog 1—Succes 2 23.
2 J: DTS 3—Winkel 2 0—2; Vrone 2
HOSV 1 1—3.
3 I: Texel 3ZDH 1 0-5.
3 J: DTS 4—VZV 2 2—5; Winkel 3
—Kaagvogels 2 24; Oudesluis 2—W.
Waard 2 1—6.
3 K: Alw. Forward 3Scfoellink-
hout 2 34.
4 F: Watervogels 3Succes 4 20.
Jun. E: Alw. Forw. aHoll. a 26
K.N.V.B.
AFD. NOORD HOLLAND
Programma voor Zondag
le klasse A: Br. in Waterland 1
EVC 2; Graftdijk 1—REG 1; WBSV 1
IW 2; Beemster 1—Kwadijk 1; Vo.
lendam 3Purmerland l.
le klasse B: St. Victor 1—Str.vogels
1; Twisk 1—RKDVO; MOC 1— Berk
hout 1; HCSV 1—RKEDO 1.
le klasse BB: Wit Rood 1—KGB 1;
Dindua 1Zouaven 1; W. Frisia 3
HEO 1.
le klasse C: Koedijk 1—Alcm. V. 4
Randers 1Alkm. Boys 3; SVW 1
RKAFC 1.
le klasse CC: JVC 1—Helder 3;
VZV 1—Schagen 2: Winkel 1—W.
vog'els 2; HRC 3Petten 1.
le klasse CCC: Meervogels A 1VI
OS 1; Egmondia 1Berdos l.
2e klasse A: DRC 2Monnikendam
2; Purmerend 2JW 3; Purmersteyn
3-De Rijp 2.
2e klasse D: Limmen 2Vitesse 2;
CSV 2— HSV 2; Uitgeest 2—ADO 2;
WSV 3USVTJ 2.
2e klasse E: Alw. Forward 2
Zwaagdijk 1; Schellinkhout 1Spor
ters 2; Spartanen 1St. George 2;
St. Bavo 1W. Friezen 2.
2e klasse F: Andijk 2Blokkers 1;
RKDVO 2Dindua 2: Zouaven 2
VVW 2; Wit Rood 2— KGB 2.
2e klasse G: Alkmaar 2RKAFC 2
Bergen 2Randers 2; J. Holland 1
Berdos 2.
2e klasse H: Kolp. Boys 1Schoort
2; VIOS 2—DTS 2; Con Zelo 1—Hol
landia T. 1; Hugo Boys 1Dirkh. 1.
2e klasse I: BKC 2HRC 5; Kaagv.
1Call.oog' 1; SRC 1Texel 2; Suc
ces 2Tex. Boys 1: Atlas 2ZAP 1.
2e klasse J: LSVV 2—DTS 3: Vrone
2—N. Niedorp 2; St. Pancr. i—HOSV 1
3e klasse ADO 3Vitesse 3; Uit
geest 3USVU 3.
F: Alcm. V. 5Egmondia 2; Alk
maar 3Gr. Schermer 1; Alkm. Boys
4—RKAFC 3.
G: MFC 3—Grassh. 2; Str.vogels 2
Sijbekarspel 2; Zwapgdijk 2Blok
kers 2: MFC 4—HOSV 2.
H: VVW 3—Zouaven 3.
I: Succes 3—Tex. Boys 3; HRC 6
Texel 3: Oosterend 1—BKC 3; ZDH 1
—JVC 2; Helder 4—ZAP 2.
J: Schagen 3Kaagvogels 2; VZV 2
Winkel 3; G. Zwart 2DTS 4;
Oudesluis 2-LSW 3; Petten 2—W.
waard 2.
K: Schellinkhout 2—HCSV 2; Soar,
tanen 2Alw. Forward 3; St Victor
2St. Bavo 2; Berkhout 2RKEDO 2.
L: Koedijk 2—Schoorl 3; SVW 2—
J. Holland 2; RKAFC 4Alkm. Boys
5; Berdos 2Kolp. Boys 2.
4e klasse A: Con Zelo 2Holl. T. 2:
Hugo Boys 2Dirkshorn 2; Winkel 4
Kaa^'vogels 4; SCR 2Kaagvogels 3
F: Watervogels 3Wiron ZAP 3
Succes 4; BKC 4Succes 5; ZAP 4
Geel Zwart 3.
Junioren
C: Alcm. V aAlkm. Boys a: Alcm.
V. b—DTS a; RKAFC aSchagen a.
E: Holl. a—St. George a; SEW a—
St. Victor a; Grasshoppers aAlw.
Forward a.
F: KGB a—WW b;; RKDVO a—
Blokkers b; VVW a—Wit Rood a;
RKDVO b—Blokkers a
G: Zeevogels aUitgeest a.
De 50-jarige G. D. Willemsen
uit Wormerveer, die. geleid door
bedreigingen van zijn chef, zich
er toe had geleend dezen bij den
vroegeren N.S.B-burgemeester
van Krommenie voor het luiste
ren naar den Engelschen zender
aan te geven, werd door het Bij
zonder Gerechtshof te Amsterdam
veroordeeld tot drie jaar Rijks
werkinrichting met ontzegging uit
alle kiesrechten voor den tijd van
ben jaar,
In de zaak tegen Sophie Rid
der Koch uit Schoorl, die Jo
den had verraden, deed het
Hof geen uitspraak, doch ge
lastte een onderzoek naar het
geestvermogen van de ver
dachte.
II. GEZINSPOLITIEK
U OUDT DE JEUGD in de
greep, na de school, niet in
de greep van de Partij, maar in
die van het Gezin, van het Ge
zag, was het korte maar kloeke
betoog van drs. Wijffels op den
Partijraad. Dat is een gezond
stuk gezinspolitiek, dat in nieu
wen zin wel in het program tot
uiting mocht komen. Er staat
heel veel over het gezin in dit
Urgentieprogram, dat nog heel
wat redactioneel opgepoetst
moet en zal worden. Het pro
gram is weinig overzichtelijk,
was de algemeene klacht. De
punten, die op hetzelfde terrein
thuis behooren. liggen over de
zes hoofdstukken verspreid.
Wij zeiden vroeger reeds, dat
het ontwerp, dat de kring Den
Bosch gemaakt had, veel over
zichtelijker was. Dit ontwerp
zal toch nog tot zijn recht ko
men, als dezer dagen het docu
ment wordt samengesteld, dat
er speciaal op bedoeld is, de
massa der kiezers aan te spre
ken. Gezinspolitiek is van mo-
reelen en van matericelen
aard. Daarom staat er in het
program ook een duidelijk
punt, dat echtscheiding als
ramp proclameert. Over dit
euvel is nogal een en ander ge
zegd. Het was veel theorie.
Hoofdzaak is, dat de Partij op
het standpunt staat, dat echt
scheiding in principe veroor
deeld is. Waar Nederland nog
geen katholiek land is, moet de
wetgeving echter rekening
houden met het regelen van de
burgerlijke gevolgen van de
feitelijke echtscheidingen, die
zich voordoen. Nog niet zoo
lang geleden gingen er stem
men op, die mogelijkheid te
vergemakkelijken. Dat wü de
Partij jvist niet. En zij spreekt
nog eens duidelijk uit, dat het
nu maar eens uit moet zijn met
den in strijd met het Goddelijk
recht bestaanden toestand, dat
in ons land een kerkelijk hu
welijk pas gesloten mag wor
den, als eerst het burgerlijk
gesloten is De Staat dient de
vmai de en de hoogheid van het
christelijk huwelijk als Sacra
ment te erkennen. Dat raakt
de fundamenten van het gezin
en beteekent een stuk princi-
Vieele gezinspolitiek
Te Erth is een wereldrecord-
prijs betaald voor een stam
boek „Shortihorn" stier Pit-
trodi Upright, eigendom van
den heer Laidlaw Smith uit
Pitcaple in Aberdeenshire. De
stier werd door den heer Ralph
Smith uit Sni-Dar, Missouri,
Vereenigde Staten, aangekocht
voor 14.500 guinea's. Stam
boekvaarzen gingen voor be
dragen tot drieduizend pond
van de hand. Dezelfde Ame
rikaan kocht een stel vaarzen
voor tienduizend pond, waar
onder de kampioen Rosetta
Alpha.
