Nieuw
Het terugtrekken van de
Britsch-lndische troepen
Srsdië eindelijk
als Nederlandsche zaak erkend
Voor Alkmaar en omgeving
Bureaux:
SOEKARNO KEURT
ONDERHANDELINGEN
GOED!
Eeredoctoraat voor
minister Schermerhorn
Het protest
van Sjahrir
Ir. A. Holtrop president
van de Nederl. Bank
Poter H. J. Verbeeten
O.E.S.A. t
NOC TWEE KOLEN-
BONNEN?
GEEN VERTROUWEN
IN DE T.K.R.
38 DGODEN
Bij een voetbalwedstrijd
in Engeland
HET POLITIEK ADVIES
Benoeming Bisdom
Passagierslijst
m.s. „Oranje*
194G
Hoofdredacteur: H. N.
Smits; rayon-redacteur
Fr. Otten; binnenland
P. SigOLL
Abonnementsprijs 3.40
per kwartaal; 1.20 per
maand; inclusief incasso
kosten.
Prijs der advertenties
13 ct. per m.m. regel
40 m.m. breed; in tekst
26 ct. per m.m. regel 50
m.m. breed. Contract op
aanvraag.
Buiten God is 't
nergens veilig
(Vondel)
MAANDAG 11 MAART 1946
41e JAARGANG - NUMMER 10877
ALKMAARLangestraat
42A tel. 4330 (K 2200)
HOORN: Draafsingel 59
tel. 4712 (K 2290)
DEN HELDER: West
straat 80; tel. K 2230 2182
SCHAGE'NMolenstraat
52 tel. 459 (K2240)
Bankrelatie:
Noorderbank
EEN CORRESPONDENT van Aneta verneemt, dat de eerste
800 Britsch-lndische soldaten Zondag van Batavia naar
Soerabaja vertrokken, vanwaar zij met nog meer Britsch-
Indiërs rechtstreeks naar Britsch-Indië vervoerd zullen worden.
De terugtrekking van alle Britsche strijdkrachten uit Java zal
tegen eind April haar beslag hebben. Soekarno heeft het
nieuwe kabinet van Sjahrir goedgekeurd en heeft er in toe
gestemd, dat een begin gemaakt zal worden met de bespre
kingen met de Nederlanders.
In verband hiermede schrijft
de correspondent te Batavia
van de „Daily Telegraph" het
volgende: „De meeningen om
trent den uitslag van de be
sprekingen zijn verdeeld. Sir
Archibald Clark Kerr, de Brit
sche speciale afgevaardigde,
heeft, ondanks zijn groeiend
ongeduld over het talmen der
Indonesiërs, verklaard, dat hij
optimistisch gestemd is en dat
Sjahrir een regeling tot stand
zal brengen.
Aan den anderen kant meent
men te Londen, dat dr. van
Mook pessimistisch is gewor
den. Ofschoon Sjahrir terecht
het wederinvoeren van het Ne-
derlandsche geld - een Austra
lisch schip heeft deze week
460.000.000 gulden in munt en
bankpapier uit Australië ge
bracht - als de ernstigste slag
met betrekking tot de hoop op
volledige onafhankelijkheid
beschouwde, is er onder de
oppervlakte door de komst der
Nederlandsche troepen belang
rijk meer opschudding gewekt,
aldus dit Londensche bericht
De 9925 ton metende Britsche
kruiser „Norfolk" en de kortgele
den aangekomen kruiser „Jamai
ca" liggen thans op de reede van
Batavia.
Volgens een bericht in de „Mer_
deka" heeft Soekarno bij decreet
de thans geldende strafwet ge
wijzigd. De wijzigingen houden
ook in een verhooging van gevan
genisstraf tot 15 jaar als straf
voor het in circulatie brengen van
geld, dat niet door de republikein,
sche „regeering" als wettig wordt
erkend.
Britsche officieele kringen te
Batavia hebben groote belangstel-,
ling voor de politieke ontwikke
ling in het binnenland, waar vol
gens onbevestigde berichten uit
naar men meent betrouwbare
bron, de extremistische jeugdbe
weging aan Soekarno nieuwe
eischen heeft gesteld. Men meent
dat Soekarno's verzoek aan Sjah
rir om naar Djokjakarta fe ko
men, inderdaad in verband staat
met nieuwe wrijvingen binnen de
politieke partijen, die in het cen
traal nationaal werkcomité zijn
vertegenwoordigd.
De Minister van Sociale Zaken
uit het nieuwe Kabinet van
Sjahrir, Soedarsono, verklaarde
Zondag dat het Soekarno nog niet
bekend was dat Nederlandsche
troepen te Batavia aan land wa
ren gezet. Soekarno had ten min
ste heelemaal niet met hem over
deze aangelegenheid gesproken.
Naar het A.N.P. uit Brussel
verneemt heeft de universiteit
te Gent aan minister-president
prof. ir. W. Schermerhorn het
eeredoctoraat dier universiteit
verleend.
BATAVIA, 11 Maart (A.N.P.-
Aneta). Het door Sjahrir oH.
derteekend protest tegen de lan
ding van Nederlandsche troepen
werd hedenochtend aan Generaal
Stopford overhandigd.
ANP-Aneta verneemt nader,
dat het protest als volgt luidt:
„Wederom zijn Nederlandsche
troepen in Batavia ontscheept.
Ik herhaal met nadruk het
standpunt van mijn regeering,
dat de Nederlandsche militaire
inval in Indonesië een schending
van de souvereiniteit van de
Indonesische republiek betee-
kent. i
De tegenwoordigheid van Ne
derlandsche troepen kan in
dezen tijd van spanning geen
enkele goede uitwerking hebben
en zal niet nalaten de sfeer der
onderhandelingen nadeelig te
beïnvloeden.
Tenzij de Nederlandsche re
geering inderdaad zekere vijan
delijke voornemens koestert,
gaat het boven ons begrip, waar
om deze versterkingen nu nood
zakelijk zijn. Ik protesteer met
kracht tegen de nieuwe ver
sterkingen en tegen dergelijke
gebeurtenissen in de toekomst."
AMSTERDAM, 11 Maart.
Naar van de zijde van de Neder
landsche Bank wordt medege.
deeld staat het thans vrijwel vast
dat mr. L. J. A. Trip, president
der Nederlandsche Bank weldra
in deze functie zal worden opge
volgd door ir. A. Holtrop, direc
teur der N. V. Nederlandsche
Hoogovens te IJmuiden.
Bij de gevechtshandelingen op
Banka, waarvan dezer dagen ge.
wag gemaakt werd. is op 13 Fe
bruari gesneuveld de Aalmoeze
nier der Stoottroepen pater H. J.
Verbeeten O.E.S.A Ooggetuigen
melden, dat hij neergeknield om
een zwaargewonde bijstand te
verleenen, zelf door een kogel m
den rug getroffen werd.
De heldhaftige dood yan dezen
jongen Eindhovensche© priester
zal diepen indruk maken bij allen
die hem kennen.
Pater Verbeeten werd in 1941
priester gewijd. Hij studeerde aan
de Universiteit te Nijmegen. In
1943 werd hij tijdelijk verbonden
aam 't Aug.ustinianum te Eindho
ven In 1945 volgde zijn aanstel,
ling tot Aalmoezenier en eemge
maanden geleden begeleidde hij
ons eerste troepentransport per
s.s. Alcantara naar Indië.
Terwijl het vast schijnt te
staan, dat spoedig een bon
voor brandstoffen, de ze
vende dus zal worden aan
gewezen, weet „de Tijd" te
melden, dat ook nog een aan
wijzing voor een achtsten ko-
lenbon verwacht wordt. Voorts
meldt het blad, dat voor den
volgenden winter gerekend
kan worden op 12 eenheden,
misschien zelfs op 15, maar
we zullen ons voorloopig nog
maar niet te veel aan droo-
merijen over kolenvoorziening
in den vólgenden winter over
geven, zoolang we dézen
winter nogin de kou zit
ten!
UIT EEN ONBETWIST
BARE BRON verneemt
de correspondent van ANP-
Aneta te Batavia, dat kort
geleden in regeeringskrin.
gen het besluit is genomen,
om alle Britsche en Britsch-
lndische troepen terug te
trekken en deze door Neder
landsche troepen te vervan
gen. De aankomst Zaterdag
morgen van ongeveer 3800
Nederlandsche oorlogsvrij
willigers is de eerste stap in
deze richting.
Voor het besluit was genomen,
had men van alle kanten over
wogen, of deze maatregel een on
gunstige uitwerking op de ko
mende onderhandelingen tus.
schen de republikeinen en dr. v.
Mook zou kunnen hebben Men
was echter van meening, dat de
onderlinge moeilijkheden van de
Indonesiërs nog steeds een wer-
kelijken voortgang naar het be.
reiken van een vergelijk met de
Nederlanders in den weg stonden
De invoering van het nieuwe
Nederlandsch.Indische geld was
reeds een ingrijpende maatregel
en de gebeurtenissen van Zater
dag zijn verdere aanwijzingen,
dat het geallieerde opperbevel
Ter gelegenheid van het zesde eeuwfeest van het H. Sacra
ment van Mirakel, welks viering door den oorlog een jaar
moest worden uitgesteld, is voor het eerst in de historie het
Bagijnhof te Amsterdam feestelijk geïllumineerd. Deelnemers
aan den Stillen Omgang trekken langs het Bagijnhof.
Anefo P.
zijn verplichtingen wil liquidee
ren op een terrein dat in de
oogen van de wereld meer en
meer als een zuiver Neder
landsch.Indische aangelegenheid
wordt beschouwd.
Het terugtrekken van alle
Britsche en Britsch-lndische
troepen zal verscheiden,
maanden duren; de voorzicli.
tigste schatting is G maanden.
Zoo lang de laatste Britsche
troepen Java nog niet' heb
ben verlaten, zuilen de Brit
ten het militaire commando
in Nederïandsch.Indië in
handen houden.
Een andere factor, welke het
geallieerde opperbevel aanzien
lijk heeft beïnvloed, is, dat de
Britsche militairen op Java het
vertrouwen in de capaciteit van
de T.R.I. (het Republikeinsche
leger) ten aanzien van het eva-
cueeren van de geïnterneerden
en hel ontwapenen van de Ja.
panneezen hebben verloren.
Uit onlangs uit de binnenlan
den van Java binnengekomen
berichten blijkt, dat de forma
ties van de T.K.l. zich hoe lan.
ger hoe meer onafhankelijk be
ginnen te beschouwen en dat de
republikeinsche regeering zeer
dikwijls aanzienlijke moeilijk,
heden ondervindt bij het doen
opvolgen van haar bevelen uit
Djokjakarta door deze formatie.
Bij den voetbalwedstrijd in
Bolton, tusschen dc BÓlton-
wanderers en de Stoke-City
was de belangstelling Zater
dagmiddag zoo enorm, dat
toen er 65.000 mensehen aan
wezig waren, die reeds tot bij
de grenslijnen stonden opge
hoopt, er nog meer toeschou
wers binnen de hekken wil
den. Het gevolg van 't gedrang
was, dat twee hekken bezwe
ken, zoodat een golf van men-
schen op de menigte stortte.
Velen kwamen zoodanig in de
knel, dat er talrijke slachtoffers
vielen. Volgens een Reuter-bericht
zouden er niet minder dan 38 doo.
den te betreuren zijn geweest. De
politie liet nog eenige hekken om
halen, om in het verschrikkelijke
gedrang „lucht" te maken. De
scheidsrechter liet na 20 minuten,
terwijl vele ambulances nog bezig
waren de slachtoffers te bergen
en de gewonden te verzorgen, den
wedstrijd voortgaanDit leek
inderdaad een beetje hardvochtig,
maar desgevraagd verklaarde de
referee na afloop, dat hij dit ge
daan had, om de spanning te bre
ken en de aandacht van het pu
bliek af te leiden van de zorg der
Roode-Kruishelpers en anderen.
Overigens wordt zoowel vanwege
de politie als vanwege den voet
balbond een onderzoek ingesteld
naar de oorzaak van het gebeurde.
Op twee manieren is het Poli
tiek Advies in de igecombineerde
kringen Helder. HaarlemLeiden
Dordrecht, (waarbij na 17 Maart
Middelburg komt) de laatste week
in het openbaar debat betrokken.
In de eerste plaats op den Ka
derdag van de Katholieke Volles,
partij te Allernaar op Zaterdag 2
Maart, ini de tweede plaats op de
propagandavergadering van de
afdeeling Warmenhuizen op Vrij
dag 8 Maart j.l„ ca de rede van
prof. Romme.
Beide keeren ging het om de
positie van den Noordholland,
schen zetel, nog beter gezegd van
den èènigen katholieken zetel, die
aan den kring den Helder rest.
En beide keeren kwam beducht,
heid tot uiting, dat -deze zetel
niet veilig zou zijn.
Wat is het geval? Het Politiek
Advies van den Verkiezingsraad
vermeldt voor deze groep:
1. Romme, algemeen.
2. v. d. Weijden, boerenstand.
3. Steinmetz, arbeiderskring.
4. Hooij, middenstand.
5. Groen, tuinders.
Nu mogen voor deze groep ze
ker vijf zetels worden verwacht.
Maarhet Partijbestuur heeft
bepaald, dat. na de Partijstem
ming de candidaat van Zeeland
moet worden toegevoegd aan de
lijst van deze groep en wel „op
een verkiesbare plaats".
Nu brengt Zeeland natuurlijk
niet alleen den „last" van dien
toegevoesden candidaat mee.
maar ook den lust van omtrent,
naar verwachting, 28.000 stem.
men, bij een te schatten kiesdee-
ler van 45.000. Wij zullen ons in
verdere speculatieve cijfers niet
begeven, maar nemen aan, dat de
toevoeging van deze Zeeuw,
sche stemmen aan de „Westelijke
groep" de kans op een zesden)
zetel aanmerkelijk versterkt. De
vraag is nu maar, of het dit wer.
kelijk in zoo voldoende mate
doet, dat tengevolge daarvan) van
zes verkiesbare plaatsen kan wor
den gesproken.
Alleen in dat geval is de Hel-
dersche zetel „safe", omdat het,
naar wij vernamen, toch inder
daad de bedoeling van het Par
tijbestuur is. den Zeeuwschen
candidaat „in te schuiven".
Daaruit zou mogen worden afge.
leid, dat het P. B. van die 6 ver
kiesbare plaatsen niet zeker is.
Anders zou immers kunnen wor
den volstaan met den Zeeuw
schen candidaat als zesde aan de
lijst toe te voegen en zou er geen
reden zijn geweest, om onrust in
vele Noordhollandsche kringen
vooral in den tuinbouw te
doen oerjtstaan.
De onrust is een feit. Is ze door
de verklaring van prof. Römme.
te Warmenhuizen, „dat de heer
Groen een verkiesbare plaats
heeft" voldoende weggenomen?
Waarop is de verklaring van
prof. Romme gebaseerd? Het zou
wenschelijk zijn, hierop deze
week een nader officieel bericht,
te kunnen verkrijgen. Voor den
kring den Helder, die straks een
kleine 70.000 stemmen kan uit
brengen, zou het hard zijn, geen
zetel meer in de Katholieke Ka
merfractie te hébben! En niet al
leen voor den Helder, maar ook
voor dat deel van Katholiek Ne
derland, dat in den heer Groen
nog den tuinbouwspecialist ziet,
dien wij niet kunnen missen. Te.
meer niet waar de meening van,
prof. Romme, dat de land- en
tuinbouw alle reden tot tevre
denheid over het Politiek Advies
heeft, kennelijk in vele „kringen"
n.l. ook in verschillende andere
Kieskringen niet gedeeld
wordt.
Z.H.Exc. de Bisschop van Haar
lem heeft benoemd tot kapelaan
te Beverwijk (O.L.Vr. van Goeden
Raad) den Weleerw. Heer M. M.
Out.
De passagierslijst van het m.s.
„Oranje'', dat, 16 Maart in Sout
hampton wordt verwacht, ligt op
onze bureaux voor een ieder ter
inzage.
