De glorie der
Vlaamsche schilderkunst
AMBTENAREN
vliegen elkaar in de haren
WIJ ETEN MINDER BROOD
4
Nieuw NoordhoIIandsch Dagblad
VAN JAN VAN EIJCK
TOT RUBENS
HOLLAND GAAT
VOORUIT
HANDEL MET
DENEMARKEN
STEEDS MAAR
NIEUWE FUNCTIES
ER KOMEN WEER
HORLOGES
Groote collecte voor
tuberbulosebestrijding
ER KOMT GEEN
EIND AAN
Om Frankrijk
te helpen
Parijsche Zesdaagsche
De Distributieregeling
voor huwenden
Het eerste kievitsei
ZATERDAG 23 MAART 1946
Een van de schoonste ten
toonstellingen, ooit in Amster
dam en waar ter wereld ook
gehouden, is Vrijdagmiddag
officieel in het Rijksmuseum
geopend, nl. de Belgische ten
toonstelling „Van Jan van
Eyck tot Rubens".
Deze expositie heet Belgisch
omdat er zoowaar ook één
schilderij van een Vlaamschen
meesfer aanwezig is: „Land
schap met de vlucht naar
Egypte" van Patinier. Overi
gens zijn hier Vlaamsche schil
ders vertegenwoordigd, van
wie een deel eigenlijk tot de
Nederlanders behoort, omdat
in vroeger eeuwen vele Hol-
landsche schilders in Vlaande
ren zijn gaan wonen en sinds
dien tot de Vlamingen worden
gerekend. Daardoor kan het
gebeuren, dat het werk van
den Bosschenaar Jeroen Bosch
zoowel op de Nederlandsche
tentoonstelling te Brussel, als
wel op de Belgische expositie
te Amsterdam aanwezig is.
Hetgeen hier in enkele zalen
van den uitbouw van het Rijks
museum aan het Museumplein,
waar de ingang is, is, geëxposeerd,
is van zulk een schoonheid, dat
zelfs de eenvoudigste leek ervan
onder den indruk zal komen. Er
worden dan ook vele duizenden
bezoekers verwacht, zooals ook de
tentoonstelling van Nederlandsche
meesterwerken te Brussel nu
reeds 35.000 bezoeken getrokken
heeft.
Jhr. D. C. Roëll. directeur van
het Rijksmuseum, heeft van de
Belgische regeering en Kardinaal
Van Roey, Aartsbisschop van
Mechelen, volledige vrijheid ge
kregen om uit de. Belgische musea
en kerken te kiezen wat hij voor
de tentoonstelling noodig achtte en
in samenwerking met den Conser
vator van het Rijksmuseum. Dr.
A. van Schendel, de heeren Em.
Langui, Kabinetssecretaris van 't
Ministerie van Openbaar Onder
wijs te Brussel, Prof, Leo van
Puyvelde, Directeur van de Kon.
Musea voor Schoone Kunsten van
België en A. J. J. Delen, Direc
teur van het Kon. Museum te
Antwerpen, is dan ook een selec
tie gemaakt eenig in de kunstge
schiedenis.
Er zijn verscheidene schilderij
en aanwezig, die nog nimmer bui
ten België zijn geweest, al doet het
ietwat pijnlijk aan ook eenige
deelen van de collectie Ertborn
aan te treffen, uit de nalatenschap
dus van Burgemeester Ertborn
van Utrecht, die zijn uitermate
kostbare doeken aan Utrecht
schonk, mits de gemeente er een
museum voor wilde oprichten, het
geen de gemeente weigerde, zoo_
dat de collectie tenslotte in Ant
werpen terecht kwafti. Thans zijn
deelen er van weer in Nederland,
waar zij in het Rijksmuseum te
Amsterdam tentoongesteld zijn in
een zaal. die de glorie der Vlaam
sche schilderkunst omvat. Men
vindt daar o.a. twee paneelen van
het beroemde „Lam Gods" uit de
kathedraal St. Bavo te Gent, nl.
Adam en Eva. Zooals andere ten
toongestelde altaar-drieluiken zijn
ze ook aan den achterkant buiten
gewoon mooi beschilderd, maar
men heeft. hoe men ook zocht,
geen systeem kunnen vinden om
voor. en achterzijde ter bezichti
ging te stellen.
Het is ondoenlijk om de vele
en dikwijls zeer groote schilder
werken te beschrijven, zelfs maar
te noemen..De bizarre fantasieën
van Jeroen Bosch, het Sacra
mentsaltaar en „de rechtspraak
van Keizer Otto" (waaraan een
lange geschiedenis ten grondslag
ligt) van Dirck Bouts, de omvang
rijke landschappen van Pieter
Bruegel, portretten van Anton van
Dijck, de kunstschatten van Jan
van Eyck, verscheidene Vlaamsche
onbekende meesters, twee- en
drieluiken van Hans Memlmg, het
St. Anna-altaar van Qumten
Matsijs. 16 schilderijen van Ru
bens, de Vlaamsche Kermis van
Teniers, de religieuze werken van
Rogier van der Weyden om
maar een greep' te doen zijn nu
te bewonderen en de prachtige
kleurenmengeling, de compositie
en de fantasie zullen blijvende in
drukken achterlaten.
De expositie blijft acht weken
te bezichtigen, evenals de Neder
landsche tentoonstelling te Brus
sel, die als uitwisselingsobject be
doeld is in het kader van het Ne-
derlandsch-Belgisch cultureel ac-
coord.
Daarna krijgt het Museum Boy
mans te Rotterdam de kunstschat
ten binnen zijn muren.
„Holland ahead" is de titel
van een in de Emgelsche taal ge
schreven boekje, uitgegeven door
den Regeeringsvoorlichtingsdienst
en dat zal worden verspreid in
de Engelsch-sprekende landen.
Het doel is, het buitenland eeni
beeld te geven van de vorderin
gen in den heropbouw na de be
vrijding.
In dien opzet is de R.V.D. won
derwel geslaagd, op suggestieve
wijze en met behulp van wel
haast levende statistieken.
Met dankbaarheid wordt in
deze brochure tevens gewag ge
maakt van de spontane hulp van
het Roode Kruis en de ontvangst
van de zoo hoogst noodzakelijke
reliëfgoederen.
Gisteren vertrok een Neder
landsche handelsdelegatie onder
leiding van mr. S. T. J. Teppema,
directeur van het directoraat-ge-
neraale van de buitenlandsche
economische betrekkingen van
het ministerie van handel en nij
verheid voor het voeren vao han
delsbesprekingen met Denemar
ken.
CR IS nog al wat te doen
over de a.s. benoeming
van de vijf rijkshoofdinspec-
teurs van helt, vervoer.
Voor het ambtenarengererht
te Groningen vlogen de rijks,
hoofdinspecteurs van het
verkeer te Groningen ir. H.
H. de Jongh en de direc
teur-generaal van het ver
keer ie Den Haag elkaar in
de haren.
Volgens den klager, ir. de
Jongh, zou het Departement van
het verkeer en energie op on
wettige wijze een reorganisatie
van de rijksverkeersinspecties
hebben doorgevoerd, welke niet
in het' belang van den dienst
was. Er bestond reeds voor den
oorlog, en deze bestaat nu nog,
een rijksverkeersinspectie. Thans
zijn er echter allerlei nieuwe
autoriteiten bijgekomen, n.l.
rijksinspecteurs en rijkshoofdin
specteurs van het vervoer, een
directeur van het vervoer en ook
een directeur-generaal van het
verkeer.
De rijksverkeersinspectie staat
onder leiding van een inspec
teur-generaal van het verkeer.
Daarnaast is plotseling een dires.
toraat-generaal voor het verkeer
ontstaan, dat, hoewel het niet de
leiding heeft van de rijksver
keersinspectie, in de organisatie
daarvan een ingrijpende wijzi-
;ing heeft gebracht. Daaruit is
iet geschil gerezen.
Tus#chen de rijksinspecteurs
van het verkeer, hoofden van
districten, die rechtstreeks ge
staan hadden onder het departe
ment en het departement zelf
werden tusschenschakels inge-
lascht. Dat werden de rijks-
hoofdinspecteurs van het ver
voer.
Klager reclameerde nu tegen
de samenstelling van een nieu
wen chef boven hem, t.w. den
hoofdinspecteur van het vervoer
te Assen.
Nog geen benoeming,
maar wèl in functie.
De gemachtigde van den Minister
van Verkeer en Energie, mr. ffeine-
mann, trachtte duidelijk te maken dat
Ge bedoelde benoemingen nog niet
hebben plaats gevonden'. De personen
zijn wel aangevraagd en vervullen
in afwachting, van hun benoeming
wel reeds hun functie.
In een uitvoerig pleidooi lichtte mr.
Polak het standpunt van den klager
toe. Hij wees er om. op, dat nu wij
voor een tekort zitten van ettelijke
milliarden er tallooze nieuwe functies
ontstaan waarvan men niets begrijpt.
Een dergelijke openhooping van
verkeersfuncties en dat in een land
als Nederland, waarin imen sUr&ks
van Groningen naar Den Haag in 2
uren per trein zal kunnen reizen, is
onverantwoord.
In ambtenarenkringen ziet men
intusschen de uitspraak in deze
kwestie, d'ie binnen 3 weken zal
worden gedaan, met erg veel belang
stelling tegemoet.
Naar wij vernemen zijn de eer
ste zendingen horloges uit Zwit
serland im ons land aangekomen.
Dit zijn de eerste zendingen, die
Holland na den oorlog bereiken
ni hef kader van het tusschen ons
•land en Zwitserland in Novem
ber j.l. gesloten handelsverdrag.
De aflevering zal, via den de
tailhandel, voorloopig uitsluitend
geschieden op aankoopvergunnin
gen, welke door de desbetreffen
de instantie aan directies van vi
tale bedrijven, zooals spoorwe
gen, mijnen, ziekenhuizen enz.
ter beschikking worden gesteld.
Wanneer .het van te voren vast
gestelde aantal aankoopvergun
ningen gehonoreerd is, zal de ver
koop direct worden vrijgegeven.
Het ligt, in de bedoeling van
den geneeskundigen hoofdin
specteur van de. volksgezondheid
een grootsche geldinzameling fn
het geheele land te houden ten
behoeve van het groot aantal
tuberculoselijders, dat wij hier
reeds hadden en dat nog ver
meerderd is door den terugkeer
van velen uit Duitschland en
Indië, die aan deze ziekte blijken
te lijden.
Het voornemen is in April een
straat- en/of huiscollecte te hou
den, met medewerking van een
groot aantal collectanten en mu
ziekcorpsen. De Minister van
Financiën heeft toestemming ge
geven uit geblokkeerde rekenin
gen gelden aan dit schoone doel
ten goede te doen komen. Het
spreekt vanzelf, dat ook van de
z-g. „vrije rekeningen" gelden
kunnen worden overgemaakt,
De rij van fraudes bij rijksbu-
reaux is welhaast eindeloos.
Thans doet de Achterhoek van
zich spreken. De rijkspolitie heeft
te Delden een uitvoerig onderzoek
ingesteld op het distributiekan
toor aldaar. Vier ambtenaren zijn
gearresteerd. Een van hen was
in het bezit van meerdere inleg
vellen. Gebleken is, dat ambte
naren, werkzaam op het kantoor
in den bezettingstijd bescheiden
hebben achtergehouden, welke
nadien voor geldige inlegvellen
werden omgewiseeld. Zoo was het
mogelijk bij elke nieuwe uitrei
king zich onrechtmatig bonkaar
ten te verschaffen. Het onderzoek
wordt voortgezet.
Rudolf Hoese, de vroegere comman
dant van het doodenknmp Auschwitz
die twee millioen menschen om het
leven bracht. Ass. Press P.
De eerste zitting van den Radioraad, welke in den Haag geïnstalleerd
werd. Zittend v.l.n.r.: dr. J. Linde boom; mevr. B. Boon-v. d. Marp;
prof, dr. P. S. Gerbrandy, voorzitter; mej. J. de Boer; mr. B. de Gaay
Fortman, vice-voorzitter en mevr. A. de Ranitz-C'ohen. Staande v.l.n.r.:
Prof. dr. jt Schmutzer; Ir. F. C. Wijffels; prof. dr. B. v. d. Pol; prof.
W. Nolet; mr. Ch. M. J. Hustinx; J. W. de Vries en F. van Eugen.
Anefo/Friezer P.
OPENHARTIG heeft Minister
Manshclt gisteravond voor
de radio tot het Nederlandsche
volk gesproken over de voor
uitzichten van de voedselvoor
ziening in ons land, als gevolg
van de afhankelijkheid van en
mede-verantwoordelijkheid voor
andere landen.
Sprak minister Mansholt erover
dat een herverdeeling van de be
schikbare voedselvoorraden bij
de bestaande tekorten onvermij
delijk de Nederlandsche voorzie
ning niet onaangetast kan laten,
anderszij.ds klonk het ernstige
De storm, welke den geheelen
middag boven Parijs heeft ge
woed, heeft belangrijke ruiten-
schade aangericht: Om zes uur
VrijdagsmiddaigB stroomde het
water binnen en maakte de baan
op sommige plaatsen onbruik
baar. In verband hiermede moest
de wedstrijd voor een kwartier
worden onderbroken.
Schulte-Boeyen hebben hun
achterstand tihans in een voor
sprong omgezet en bevinden zich
alleen aan den kop. Het Belgische
koppel Bruneel-de Bruycker, dat
nog gisteren de leiding had, ligt
thans op de negende plaats met
vier rondwi achterstand. Seres-
Lapebie hebben zich uit de groep
losgewerkt en zijn nu tweede met
een ronde achterstand.
Om 18 uur was de stand als
volgt:
1. Schulte-Boeyen 67 pt.; 2. met
een ronde achterstand Seres-La-
pedle 42 pt.; 3. Guimbretiere-Le
Nizerhy 21 pt.; 4. met twee ron
den achterstand Prat-Pellenaers
70 pt.; 5. Kaers-Kint 46 pt.
woord geruststellend, dat niemand
bevreesd behoeft te zijn voor een
acuton voedselnood in ons land,
noch voor dreigend gebrek. Aan
honger behoeft zelfs niet gedacht
te worden.
De periode, die ons nog scheidt
van den nieuwen oogst, moet ech
ter overbrugd worden. Aan verla
ging van het broodrantsoen kan
het Nederlandsche volk niet ont
komen.
Het zal met ingang van 31
Maart a.s. van 2800 gram tot
2400 gram per week worden
teruggebracht, waarbij de
rantsoenen der kindergroepen
en de toeslagen voor bijzonde
ren arbeid onaangetast zullen
blijven.
Vérdere rantsoenverlagingen
worden niet verwacht. Wel zal
men eens minder gewenschte ar
tikelen moeten slikken. De minis
ter dacht in dit verband aan de
..Meat and Kidneypudding" en de
herrie over den verkoop van dit,
uit een oogpunt van voedings
waarde, volwaardig product.
In de naaste toekomst mag op
voldoenden aanvoer van versche
groenten gerekend worden.
In verband met de vele vragen
naar aanleiding van de distribu
tieregeling voor huwenden, wordt
van bevoegde zijde medegedeeld,
dat alleen zij, die op of na 1,8
Februari jl. in het huwelijk zijn
getreden, in aanmerking komen
voor - het aanvragen van textiel,
serviesgoed, metalen keukengerei
en houten meubelen. Het is echter
niet mogelijk gebleken deze arti
kelen ook beschikbaar te stellen
aan hen, die in het huwelijk zijn
getreden gedurende de achter ons
liggende oorlogsjaren. Indien ook
deze personen voor verstrekkingen
in aanmerking zouden zijn ge
bracht, zou de huidige regeling
uitgesteld moeten woraen tot het
tijdstip, waarop voldoende voor
raad zou zijn gevormd.
EXTREMISTEN-ARRESTATIE
OP JAVA
(Vervolg van pag. 1)
Er zullen van Indonesische
zijde nog meer extremisten
gearresteerd worden, omdat
hun optreden de onderhande
lingen met Nederland belem
mert.
In een commentaar in de
Engelsche taal heeft Radio-
Moskou de Britsche en Neder
landsche autoriteiten in Ne-
derlandsch-Indië ervan be
schuldigd „nog steeds te po
gen Indonesië's nationaal ver
langen naar vrijheid en onaf
hankelijkheid door geweld
van wapenen te dwarsboo-
men". Hij critiseerde de aan
komst van nieuwe Nederland
sche troepen op Java, welke
„nieuw licht had geworpen op
„het hardnekkig verzet" van
de Britsche en Nederlandsche
gedelegeerden tegen het voor
stel (in den Veiligheidsraad)
tot uitzending van een specia
le commissie, om den toestand
in Indonesië te onderzoeken
en stappen te doen om den
vrede te herstellen. Dit verzei
kon slechts begrepen 'worden
als een streven om een op
heldering van den juisten
stand van zaken te voorkomen
en om alles te laten verzin
ken in een duisternis, waar
mede de Indonesische aange
legenheid in ^aanzienlijke ma
te was bedekt."
Gen.-maj. Didi Kartasamata,
een hoog officier van het In
donesische leger, heeft zich
per vliegtuig van Batavia naar
Bandoeng begeven, om con
tact met de nationalistische
legerleiders aldaar te zoeken
en te pogen de Indonesiërs
over te halen het vuren te sta
ken. Toen hij bij den spoor
weg, welke de grens tusschen
den door de Britten gecontro-
leerden sector en het Indone
sische gebied, werd tegenge
houden, ontving hij opdracht
naar Batavia terug te keeren:
hier had hij weer een ontmoe
ting met Sjahrir. De oorzaak
der mislukking van zijn po
ging is nog niet bekend.
In sommige kringen ge
looft men dat de onder
handelingen over de sou-
vereiniteit van Indonesië
tusschen Sjahrir en dr. v.
Mook tijdelijk onderbro
ken zijn.
Aangezien de toestand
rondom Bandoeng hoé"
langer hoe meer gespan
nen wordt, hebben de
Britten, naar vernomen
wordt, de Indonesiërs ge
waarschuwd dat de huidi
ge situatie niet langer kan
worden getolereerd.
Naar wij vernemen, is het eer
ste kievitsei, ge.vonden door J.
Roozeboom te Epe (Glit), aan H.
M. de Koningin aangeboden.
