MINISTER RINGERS SPEELT OPEN KAART EEN NATIONALEN OMROEP Vele scholen worden ontvolkt Nieuw Noordhollandsch Dagblad 3 Over de weerstanden v. d. wederopbouw Paaschvigilie Doodstraf voor den „beul van Ommen" De geestelijke Volks gezondheid STAKINGEN. Verbinding met Curacao De Regeering en de kunst. Ultimatum aan een repu- blikeinsche „resident" Voorstel inzake DOOR GEBREK AAN LEERKRACHTEN Onderwijsdebatje in de Tweede Kamer DONDERDAG 18 APRIL 1946 fcyjlNISTER RINGERS verstaat bij uitstek de kunst, de meest ingewikkelde onderwerpen zelfs voor den minst-ontwikkelden luis teraar glashelder uiteen te zetten. Hij jongleert met droge cijfers zonder droog te worden. Die ver dienstelijke eigenschap demon streerde hij opnieuw dezer dagen in een radiopraatje, toen hij sprak over de wijze waarop het minis terie van Openbare Werken en Wederopbouw de getroffenen ver der denkt te helpen, om den her bouw van het beschadigde of ver loren gegane onroerend goed uit te voeren. Z. Exc. schept niet gaarne illu sies en hij is er zich van bewust, welke weerstanden er zijn te over winnen, alvorens het gezicht van ons arme land. zooals hij het noemde, opgefrischt en schoonge- wasschen zal zijn teruggegeven, ieder dus weer aan zijn eigen wo ning zal zijn geholpen, kerken, scholen, ziekenhuizen, fabrieken, pakhuizen, winkels enz. herbouwd zullen zijn, havens, kanalen, spoorwegen en andere verkeers verbindingen zullen zijn hersteld. De groote man van den weder opbouw heeft zijn kortelings ge publiceerde tienjarenplan, zooals wij dit hadden voor den afsluitdijk van de Zuiderzee, en, zoo liet hij doorschemeren, als iemand op z'n Hollandsch aanpakt, zal ook deze afsluitdijk, evenals die van de Zuiderzfee, in zes jaar klaar zijn. Hij onderschatte echter de weer standen op den langen weg niet, a.d.z. moeilijkheden met betrek king tot het transport, gereed schappen, materiaal, stedebouw. kundige en architectonische plan. nen. Ook is er het vraagstuk van den arbeid in de geteisterde gebieden, met daaruit voortvloeiende moei lijkheden van huisvesting, voe ding, reisgelegenheid en verzor ging. En dwars door al die weer standen heen. loop het probleem der financiering van den particu lieren bouw, die volgens den mi nister zoodanig moet zijn. dat onze Nederlandsche gemeenschap, die zoo deerlijk getroffen is dat ook nog kan dragen Over de boerderijen kon spr. nog niets zeggen, omdat daar over met zijn ambtgenoot van Landbouw, Visscherij en Voed selvoorziening nog overleg ge pleegd wordt. Ook heeft de minister de motie ven genoemd, waarom van rijks wege aan de financiering van den wederopbouw wordt medege werkt. De regeering verleent n.l. een vergoeding voor de geleden oor logsschade. welke is gebaseerd op de prijzen, zooals die op 9 Mei 1940 waren. Doch met deze ver goeding alleen kan de wederop bouw niet tot stand komen, want de bouwkosten zijn thans zoo hoog £VT is de dag, waarop ons de juichkreet ontwelt: Hij is van den dood opgestaan!" Die aan het Kruis stierf en begraven werd, is glorierijk verrezen; de catechumen zijn aan het einde van hun voorbe reidingstijd: het water vloeit over hun hoofden: als nieuw- gedoopten verrijzen zij met hun Heer en Verlosser! De boete lingen zijn uit het graf van hun zonde opgestaan. Wij, ledematen van Christus, die ons H. Doopsel in veertig- daagsche voorbereiding heb ben vernieuwd, die de asch van Aschwoensdag hebben gedra gen als zondaars, boetelingen, morgen hebben wij deel aan de Glorie van Hem, met Wien wij gestorven zijn Ons Paaschlam Christus is geslacht en morgen begint het feest! Een onvergelijkelijk oogenblik, wanneer onder het Gloria de Paaschklokken gaan luiden en wanneer het wonder zoet drievoudig Alleluia weer klinkt! Zalige vreugde v\oral voor hen, die zich goed heb ben voorbereid. MARCUS dat de bijdrage, welke is geba seerd op 9 Mei 1940, slechts veer tig irocent van de bouwkosten is. Dit verschil, dat nu is ontstaan, zal worden gefinancierd in den vprm van credieten. Dit kan niet anders. Immers, stijgen de bouw kosten, dan stijgen ook de huren voor nieuwbouw. Di't is voor vele huishoudens niet te dragen. Anderzijds behoort ons land ook niet tot de rijksten der aarde en kan zij moeilijk crediet verleenen a fonds perdu. Belangrijk was ook de door den minister aangeroerde re gel, dat alleen die gevallen rijkshulp genieten, waarvan vaststaat, dat de gemeenschap behoefte heeft aan den her bouw van het betrokken pand- Zijn er bijv. in een kleinere stad 15 bakkerijen aanwezig en maken deskundigen van Handel en Nij verheid uit, dat er met zeven reeds voldoende zijn, dan zou het kunnen gebeuren, dat er onder de vijftien getroffen bedrijven een of meer aanwezig zijn, die een niet- economisch bedrijf hadden, reeds voor de vernieling een zorgelijk bestaan voerden. Moet in zoo'n geval een nieuwe bakkerij ge bouwd worden? Het is den minis ter gebleken, dat in onderling overleg daarvoor een beiderzijds aanvaardbare oplossing gekozen kan worden. Maar, zoo merkt mi nister Ringers terecht op: Of dit steeds zal gelukken is iets anders, want koning Salomo is niet altijd bij de hand. Op den langen weg naar weder opbouw had spr. nog meer onef fenheden ontdekt, die zwaar kun nen wegen voor de betrokkenen. Maar, zoo besloot de minister zijn „praatje": God geeft kracht naar kruis, gelooft daarin; draagi el kanders lasten, geeft al uw ver mogen om te werken, wie ge ook zijt, om onzen weg vrij te maken, dan zullen wij zeker in afzienba- ren tijd weer op een gladde baan naar ons ideaal marcheeren. een hernieuwd en vrij Nederland Tegen den „beul van Ommen" den 43-jarigen M. Seheffer uit Koog aan de Zaan, had de advo caat-fiscaal bij het Bijzonder Ge rechtshof te Amsterdam twaalf dagen geleden 15 iaar gevange nisstraf geëischt. Zonder een spier van zijn gezicht te vertrek ken. hoorde Seheffer zich Woens dagmorgen tot de doodstraf ver_ oordeelen. Zes iaar gevangenisstraf waar van drie door te brengen in een rijkswerkinrichting, was de uit spraak tegen C. A. van Nuland en J. Koene, die zich tijdens den oorlog voor landwachters uitga ven en zich op deze wijze we derrechtelijk hadden bevoor deeld. De St. Ursula-kerk te Warmenhuizen, een der oudste bouw- w.erken in Noordholland, welke zal worden gerestaureerd door de goede zorgen van een daartoe tot stand gebrachte stichting. EEN PUNT waar veel te weinig de aandacht op ge vestigd wordt is de geestelijke volksgezondheid. Prof Dr. h. v. d. Horst sprak er over op het Congres van de openbare gezondheids regeling te Utrecht. De jeugdcriminaliteit nam in de afgeloopen jaren ontzettend toe, aldus Prof. v. d. Horst, doch hieraan hebben wij. ouderen, ook ongetwijfeld schuld. Wij waren te zeer geschokt om het contact met de jeugd voldoende te kunnen onderhouden en de geest om maar te eten en te leven, want morgen kan de wereld wel vergaan, kon den wij niet tegenhouden. Vooral de jongeren in de puberteitsjaren hebben geleden; zij zijn volgens sommigen opstandiger geworden. Het gebrek aan rechtsgevoel en bestaanszekerheid, gevoegd bij het onvoldoende voedsel, heeft invloed gehad op de arbeidsprestatie. Bij handarbeiders was de achteruit gang quantitatief, maar bij geeste lijk werkenden vooral qualitatief zoodat de jeugd ook van de oude ren te weinig leiding en steun ont ving. De leugen, het misbruik ma ken van vertrouwen, 't bedriegen en ontduiken van overheidsmaat regelen, heeft zich ingevreten in ons volksbestaan en de leugenaar, die zich buiten de gemeenschap plaatst, tracht toch contact te krij gen en moet dit dus forceeren! 60.000 ongeschoolde Deensche arbeiders zullen vermoedelijk op 23 April het werk neerleggen. Nadat 4 wéken lang over loonen is onderhandeld, heeft de indu- strie'ele bemiddelaar zijn pogin gen tot een overeenkomst te ge raken opgegeven. Ook het per soneel der Deensche abattoirs zal vermoedelijk Zaterdag in staking gaan. Op 16 April j.l. is te 16 uur de nieuwe radio-telefoondienst tusschen Nederland en Cura cao geopend met een telefoon gesprek tusschen den minister van verzeesche gebiedsdeelen, prof. dr. J. H. A. Logemann en den gouverneur van Curacao, dr. P. A. Kasteel. Het is noodig, dat zoo spoedig mogelijk tot de instelling van een inspectie voor het orkestwezen wordt overgegaan. Hiervoor is f 12.000 uitgetrokken op de Rijks- begrooting. Ter bevordering van de dilet- tantenmuziek en de organisatie van jeugdconcerten over het ge- heele land meent de minister met een bedrag van f 25.000 te kunnen volstaan. Het ligt in de bedoeling een iaarlijkschen staatsprijs voor let teren in te stellen. Overwogen wordt te Amsterdam een letter kundig centrum te stichten. Voor het verbeteren van het zeer gezonken peil van woning inrichting en verzorging van den levensstijl in het algemeen zal thans een door deskundige ad viezen leiding gevend centrum van overheidswege georganiseerd worden. Het nationalistische dagblad „Raiat'' meldt, dat het Britsche gezag te Buitenzorg een ultima tum aan den republikeinschen „resident" gesteld heeft, voor het verwijderen van de leuzen in de stad. Er bestaat toenemende belang stelling voor immigratieplannen naar Nederl, Nieuw-Guinea on der de Nederlanders*. Het eerste contingent kolonisten zal Hollan- dia op den 5den Mei verlaten als KNG (Kolonisatie Nieuw- Guineaj groep. LIET COMITé Nationale Omroep is met een ont- werp-regeling gereed geko men. De voorgestelde regeling gaat er van uit, dat een Staatsomroep, een neutrale- of een eenheidsomroep even als een federatief samengaan van de bestaande omroepver- eenigingen moet worden af gewezen. Er moet komen: „een radio-omroep, die onder wet telijk vastgestelde garanties aan de levende verscheiden heid van ons volk op gods dienstig, maatschappelijk en cultureel terrein gestalte geeft in" een met eerlijke zorg vast gestelde verhouding en sa menwerking". Voor de verzorging wenscht men een publiekrechtelijk lichaam met wettelijk vastgesteld statuut. Aan het hoofd staat een bestuursraad. De verantwoordelijke minister be noemt dezen op voordracht van den Radio-raad. Een wettelijk ge garandeerde toewijzing van de in tegrale opbrengst van de verplich te luisterbijdragen vormt zijn ü- nancieele basis. DE TWEEDE KAMER heeft Woensdagmiddag een onder wijsdebatje gevoerd naar aanlei ding van het wetsontwerp inzake verlenging van den werkingsduur van het reglement voorloopige pensionneering onderwijzers. De heer v. S1 e e n (P.v.d.A.) verwees naar het vermoeiende van het schoolmeestersvak. De noodige energie is op den zestig jarigen leeftijd veelal niet meer aanwe zig. Het onderwijs bevindt zich in een impasse; geef aldus spr. den onderwijzer eindelijk de plaats, die hem, toekomt; geef hem een behoorlijk salaris. Ook het onderwijsbelang is met een snelle afwikkeling van de door den Minister in uitzicht gestelde herziening der onderwijzerssala. rissen gebaat. In denzelfden geest spraken vele anderen. De heer v. Bochov (St.Gerf.) schetste de moeilijkheden waarin het onderwijs, vooral ten platte- lande, is geraakt door gebrek aan onderwijzers. De heer v. Velthoven (R.K.) betoogde, dat de salariëering der onderwijzers zóo miniem is ge worden. dat er zoo spoedig mo gelijk moet worden ingegrepen, niet door een herziening, maar door een geheel nieuwe salaris regeling. Vele scholen worden ont volkt niet door gebrek aan kinderen, maar omdat er geen leerkrachten zijn. De Minis ter bedenke: wie spoedig helpt, helpt dubbel. Hoever is het onderzoek naar een betere salariëering der on derwijzers gevorderd en wanneer kan een ingrijpende verbetering der salarissen worden tegemoet gezien? De heer S we ens (R.K meende, dat slechts in uiterste noodzaak onderwijzend perso neel in militairen dienst moet worden opgeroepen. De onder wijzers hebben in hét bezoldi gingsbesluit nooit de plaats ge- toregen, welke hun in 1921 was toegezegd. De Minister van Onderwijs. Kunsten en Wetenschappen, prof. dr. G. v. d. Leeuw, acht, zoo zeide hij, het onderwijsbelang ongeveer het grootst; het militai. re belang is echter op dit oogen- blik zóó groot, dat alle andere belangen daarvoor moeten wij ken. Een verbod voor de over heid om onderwijzers in andere diensten dan bii het onderwijs op te nemen achtte hij volkomen onjuist. De noodtoestand bij hef onder wijs hangt zeer zeker ten nauw ste samen met de meer dan ge brekkige salariëering. Met een tooverformule is dat niet op te lossen. De salarisschaal van het onderwijzende personeel is zeker een deel van den noodtoestand. Er zal een terugvloeiïng van on derwijzers naar de school plaats hebben. Tenslotte moet men toch spreken van een tijdelijk ver schijnsel. Allerlei middelen zijn voorgesteld; ze helpen misschien iets. De salaris-herziening is een integreerend deel van de onder- wiishernieuwing: deze zal het eerst aan de orde moeten komen. Bij den Raad van State is aan hangig een Kon. Besluit volgens hetwelk de studietijd voor de on derwijsakte van hen. die H.B.S.- opleiding hebben gehad, met een jaar verkort wordt en dus van drie op twee iaar wordt gebracht. De Minister zegt ervan overtuigd te zijn, dat de sa- larieeringskwestie meer is dan een actie om meer te verdie nen. Deze zaak heeft zijn vol le andacht. Het wetsontwerp is daarna z.h.st, aangenomen. De zorg voor de samenstelling van de programma's wil men op dragen aan een Programmaraad, te benoemen door den Bestuurs raad. Alleen de voorzitter wordt op voordracht van den Radioraad door den verantwoordelijken mi nister aangewezen. Dit lichaam zal een breede vertegenwoordiging moeten vormen van ons nationale leven in godsdienstig, maatschap pelijk, cultureel en regionaal op zicht. Het ziet er op toe, dat op oordeelkundige wijze in de pro gramma's wordt opgenomen alles wat, zooals dr. Gunning het in een persconferentie formuleerde „ge wetensvol gefundeerd is en ach- tenswaarig wordt voorgedragen". Vooropgestaan heeft, dat niet de Staat, maar het volk het program mabeleid bepaalt. Er komen programma-commis sies voor bepaalde onderdeelen, samengesteld in overleg met de daarvoor in aanmerking komende toporganen van het nationale le ven. Eensdeels zullen deze pro gramma-commissies een voorlich tende functie vervullen, ander deels kan in hun handen worden gelegd de algeheele voorbereiding voor een bepaalde programma rubriek. Wanneer een programmacommissie het gewenscht oordeelt, dat over een bepaald onderwerp van principieelen aard door een of meer groepeerin- gen beschouwingen worden gegeven: zal zij aan deze groepeeringen voor die speciale uitzendingen autonomie verleenen, hetgeen inhoudt, dat zij deze speciale uitzendingen zelfstan dig voor eigen verantwoordelijkheid voorbereiden. Een dergelijke autono mie kan ook op het verzoek van 'n bepaalde groepeering verleend wor den, wanneer deze groepeering ver klaart. dat de door haar gewenschte uitzending van principieel belang is. Tegen een afwijzing van een derge lijk verzoek door een programma commissie staat beroep by den pro grammaraad open. Met nadruk wordt vastgesteld, dat voor elke uitzending van principieel karakter, dus in de eerste plaats voor alle godsdienstige uitzendingen, alleen de direct verzorgende instan tie de verantwoordelijkheid draagt, zoodat in de programma-commissie ten aanzien van deze uitzendingen geen meerderheidsbesluit een min derheid kan dwingen. Een Radio-controle-commissie zal, volgens het ontwerp, gehand haafd moeten blijven. Voor zuiver propagandistische doeleinden zal slechts een strikt beperkt gebruik van den omroep worden oege- staan. Contact met de luisteraars is een levensvoorwaarde voor het goed funotionneeren van een na- tionalen omroep. In hoeverre daartoe de oprichting van luister aarsorganisaties kan dienen, ver dient nadere overweging. In ieder geval zullen dergelijke organisa ties op grond van haar bestaan als zoodanig geen zendtijd kunnen krijgen. De nationale omroep geeft een programmablad uit. dat hetzelfde karakter behoort te dragen als de nationale omroep.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad, editie Schagen | 1946 | | pagina 3