T erugblik op groote dagen
DE BESLISSINGEN NADEREN
Nieuw Noordhollandsch Dagblad
5
HERDENKINGSAVOND
WAT DOET K.F.C. NU?
D.T.S. en de onderste
plaats
HOLLANDIA NAAR
METEOOR
Forward kampioen?
Bloembollenvliegtuig uit
Moskou terug
TOT ZIJ ZINKEN
Drastische voedselmaat-
regelen in Engeland
Incidenten in
Indo-China
Voor de zondaars
DE GRONDWETS
HERZIENING
Uitzending van dienst
plichtigen krachtens een
wet
VOETBALUITSLAGEN
DONDERDAG 3 MEI 1946
WANNEER STRAKS de vlag
gen van de daken zullen
wapperen en de klokken luide
hun vreugdelied zullen uitgalmen
ter gelegenheid van den eersten
verjaardag van de bevrijding, is
ons hart dankbaar gestemd jegens
de Geallieerden, maar tevens
denken we terug aan die dagen,
die aan dien gedenkwaardigen dag
voorafgingen.
Het geheugen heeft ons voor
al nu deze gebeurtenissen zich in
zoo'n snel tempo hebben afge
speeld in den steek gelaten en
daarom nemen we de gelegenheid
te baat om den geachten lezer bij
de arm te nemen en hem rond te
leiden in het labyrint van geruch
ten en van wat men heeft hooren
„fluisteren".
Generaal Blaskowitz, de man,
die voor de in Nederland geleger
de troepen het capitulatiebevel
onderteekende. kon wel gemakke
lijk beweren dat er veel onwaars
in school van wat „men" hoorde,
maar dit waren de feiten.
28 April. Himmler biedt
door bemiddeling van den Zweed.
schen Graaf Bernadotte Engeland
en de Vereenigde Staten (Rusland
niet) de onvoorwaardelijke capitu
latie aan. Dit voorstel wordt ver
worpen, maar het werd toch een
ieder duidelijk dat het einde daar
was.
Maar we waren aphatisch, we
zuchtten en kreunden onder de
hongertyrannie.
Op 29 April het was Zondag
en de lucht was helder vlogen
de eerste groote ..Lancasters" over
de hongerende provincies en
wierpen de zoo lang begeerde
voedselpakketten uit. Dit bleef zoo
de geheele week voortduren. Ber
lijn werd op 30 April practisch
veroverd en op 1 Mej meldde de
Duitsche radio dat Hitler in de
Rijkskanselarij gesneuveld was
(of was het een bloeduitstorting
in de hersenen?). Met hem sloegen
Goebbels en diens vrouw de hand
aan zichzelf, nadat deze laatste
haar zes kinderen had vergiftigd.
Andere nazi-kopstukken volgden
dit voorbeeld van onvruchtbaar
Germaansch heldendom.
Admiraal Doenitz kon er ook
niets aan doen dat op 2 Mei
ruim één millioen Duitscn-Ita-
liaansche strijdkrachten zich on
voorwaardelijk overgaven. Op. 3
Mei wist het weermachtsbericht
benden zou in het algemeen
voorkomen zijn geworden.
De reden, waarom het hiertoe
niet is ge_komen, moet hierin
worden gezocht, dat reeds in de
eierste dagen) na de capitulatie
een bevel uitging van Lord
Mountbatten. echter met instem
ming van de Brisbaneregeering,
waarin allen geïnterneerden werd
gelast in de kampen te blijven,
onderscheidenlijk daarheen te
rug te keeran. Als een gevolg
daarvan keerde onder meer de
heer Spit zelf in de interneering
terug en werden een 18-tal pro
minenten, die naar Batavia wa
ren gegaan om de meest belang
rijken posten te bezetten, naar
het Kramat-kamp aldaar verwe
zen.
Van de zijde der Indische regeering
en der Brisbane-autoriteiten, d:e
hierin ook wel eenige volgelngen
hebben uit hun kring een derde
groep durft zich) niet aan een oordeel
te wagen wordt hiertegen aange
voerd, dat de geïnterneerden zich
ten deze aan een misschien begrijpe
lijke, doch niettemin gevaarlijke il
lusie overgeven. Ten eerste zouden
zij daarbij hun eigen krachten ten
zeerste overschat hebben. De physieke
toestand van bijna allen zou zoo zijn
geweest, dat zij niet in staat konden
worden geacht hun vooroorlogsctre
taak weer op te nemen. Ten tweede
zouden zij de werkelijke gezindheid
van een groot deel der bevolking on
derschat hebben. Hun terugkeer naar
de vroeger door hen bezette posten
zou, naar deze contra-these, op een
bloedblad zijn uitgeloopen.
De commissie meent zich ter
zake althans deze opmerking te
mogen veroorloven, dat in elk ge
val de wijze, waarop hoogere en
de hoogste ambtenaren onder de
geïnterneerden gepasseerd en ge
negeerd zijn geworden, ten aam
zien van lieden, die 3'/s jaar lang
manmqedig den Japanschen druk
in de kampen hadden weerstaan
en alle krachten hadden ingespan
nen om een na-oorlogsch Indië op
den grondslag van zelfstandigheid
op te bouwen,, bezwaarlijk kan
worden geacht van een juist be
leid te getuigen en nog minder
van het heden ten dage terecht
zoo zeer op prijs gestelde psycho
logische inzicht.
BURGEMEESTERS
HERBENOEMD
Bij K.B. van 20 April zijn de
volgende burgemeesters m.i.v.
1 Mei herbenoemd: Jhr Mr. F.
H van Kinschot van Alkmaar;
Mr. H. C. Leemhorst van Hoorn
en Mr. Dr. J. in 't Veld van
Zaandam
niets te melden en dan breekt de
dag aan, waarnaar geheel Neder
land gedurende vijf wreede be
zettingsjaren heeft gehunkerd.
Nadat radio Luxemburg reeds
om kwart voor zes het vreugde-
bericht heeft verspreid, deelt, de
B.B.C. eerst om kwart voor negen
officieel den overwinningsdag van
Europa aan. In Nederland, N.W.
Duitschland en Denemarken had
den de Duitschers onvoorwaarde
lijk gecapituleerd!
Wanneer de capitulatie op 5 Mei
's morgens om acht uur ingaat is
de oorlog in Europa ten einde.
Hitler's 1000-jarig rijk werd na
een 12y2-jarig bestaan van bloed
en tranen een rookende puin
massa.
Sic transit gloria Germania!
In de Groote Kerk te 's-Gra-
venhage had een herdenkings
avond plaats, ter gedachtenis van
ile gesneuvelden van land- en
zeemacht. Behalve prinses Juli
ana en prins Bernhard waren
vele autoriteiten aanwezig, o.w.
admiraal C. E. L. Helfrich, lt
gen. mr. H. J. Kruis, minister ,J
H. van Royen, de deken van Den
Haag, kanunnik W. J. Pompe e.a.
In zijn herdenkingsrede
wees de minister van marine,
de heer J. M. de Booy op de
zware offers, die de Ned.
koopvaardij en marine in den
achter ons liggenden oorlog
hadden moeten brengen. 5300
man lieten hun leven.
Lt.-gen. Foulhes dicteert het capitulatieverdrag en Gen. Blas
kowitz knikt slechts ja, onze hartewenschen zijn vervuld.
OVERZICHT
Met belangstelling zien we uit
naar de verrassingen, die wij
Zondag weer te verwerken krij
gen.
Kampioensclubs? In de lagere
regionen zijn er enkele: Water
vogels, Assendelft, IVV en over
morgen verwachten we, dat het
Hoornsche Always Forward de
kampioensvlag gaat hijschen. In
de hoogere regionen laten de be.
slissingen nog op zich wachten
Alleen in het verre Zuiden valt
een beslissing en nog niet eens
een van prettigen aard. De club
uit Roermond wordt 'daar nl,
definitief hekkesluiter.
Ie klasse
In afdeeling I is de groote
strijd
VSV—Ajax.
Natuurlijk wenscht Ajax haar
trotsc'ne ongeslagen record, het
eenige in de geheele le klasse,
afdeeling, te handhaven. Maar
VSV in eigen huis is een uiterst
lastige klip, temeer daar ze nog
niet eens definitief veilig is ook.
Het zal er dus wel spannen.
Met VSV vormen EDO, RFC
en 't Gooi de staart.
De eerste is vrij, de tweede
gaat den zwaren uitwedstrijd
bij Volewijckers tegemoet, waar
uit we geen winst voor haar
zien, terwijl 't Gooi bij DOS op
bezoek gaat, waar o.i. wel wat
te halen valt, zoodat de Hilver
summers weieens van de onder,
ste plaats kunnen komen.
HermesADO gaat om de
goede derde plaats.
In afdeeling II gaan de rood-
broekën een lastigen uitwed
strijd bij VUC tegemoet. De
laatste is nl. nog lang niet veilig,
temeer daar Stormvogels o.i. bij
DHC wel een kansje heeft. De
laatste immers heeft practisch
geen kans meer voor de eere
plaats.
DWS—Sparta is voor de bo
venste plaats van meer belang
De verliezer kan zich echter wel
definitief als uitgeschakeld ach
ten. Blauw Wit is vrij.
In afdeeling III gaan de leiders
naar Quick, waar ze op een
warme ontvangst kunnen reke
nen. NEC, nummer tWee van het
ranglijstje, zal dan ook wel zor
gen, dat ze in Zwolle van PËC
niet verliest. Maar de laatste
heeft, wil ze de onderste plaats
nog ontloopen, zeer dringend
punten noodig.
In het Zuiden nog steeds hoog
spanning. BW, Longa en NAC
geven elkaar niets toe.
De eerste is vrij, terwijl Longa
den zeer lastigen wedstrijd in
Eindhoven en NAC eenzelfde
moeilijke ontmoeting in Tilburg
tegen de tricolores tegemoet gaat
In net hooge Noorden ver
wachten we een zege van de
kampioensploeg Heerenveen op
Veendam GVAV en Leeuwarden
zijn te ver achter geraakt om
voor Lentra en zijn mannen nog
gevaarlijk te zijn.
Onderaan bengelt de club uit
Assen die o.i bij Frisia wel op
de koffie zal komen
In de Limburgsch'e afdeeling,
we hebben het hierboven reeds
vermeld, zal het lot van Roer
mond bezegeld worden.
De groote strijd is hier
Bleijerheide—Limburgia
waarin de leiders nog niet ge
wonnen hebben.
2e klasse
In.District I 2e klasse A ziet
een ieder met belangstelling uit
naar wat KFC in
ZVV-KFC
zal gaan doen
Zal het worden als bij WFC:
een overweldigende veldmeer.
derheid en toch verliezen?
De groote Koogsche zal goed
doen geen enkele veer meer te
laten, want AFC zit op de wip
en zal haar kans grijpen, waar
ObV geen speld tusschen zal
kunnen krijgen. De Boys heeft
o.i. in Volendam geen kans.
AIcmaria
ontvangt DWV; o i is er winst
teboeken WFC heeft tegen de
ZFC'ers wel een kansje zich vei.
lig te stellen.
Donderdag is het eerste Neder-
landsche vliegtuig, dat een tocht
naar Moskou heeft gemaakt, op
Schiphol teruggekeerd. Het vlieg
tui g had 30.000 tulpen natr Mos
kou gebracht, bestemc! voor de
speciale Nederlandsche bloemen
tentoonstelling, die thans in Mos
kou wordt gehouden ene en groot
succes heeft.
Behalve de gezagvoerder Par-
mentier de bemanning, enz. be
vond zich in het teruggekeerde
vliegtuig ook de heer D. Lefeber
uit Lisse, die met de he-eren M
C. Driehuizen, eveneens uit Lis-
se, B. Warnaar uit Sassenheim
en dr. A. J. Verhage, voorzitter
van de Algem. Ver. voor Bloem
bollencultuur, naar Moskou was
gereisd om de tentoonsteling te
organiseeren. De heer Lefeber
was reeds voor de anderen via
Praag naarMos kou vertrokken
en kwam nu ook als eerste te
rug.
Tijdens een te Rome gehouden
Nationaal congres van de Itali-
aansche liberale partij, werd ge
demonstreerd tegen de overdracht
van Italiaansche oorlogsschepen
aan vreemde mogendheden. De
voorzitter, Raffaele de Caro hield
een voor-oorlogsche toespraak,
waarbij hij o.m. zeide: „De Itali
aansche driekleur moet van de
masten der schepen wapperen tot
zij zinken." Deze mededteeling
verwekte een luid gejuich, maar
wij vragen ons min of meer ver.
baasd af, waarom de Italianen
indertijd niet den oorlog hebben
voortgezet om tot dit doel te ko
men.
In Engeland zal het uitmalings-
percentage van het meel. dat op
10 Maart tot 85 pet. werd ver
hoogd (voor den oorlog was dit
percentage gem. 73 pet.) tijdelijk
worden verhoogd tot 90 pet. Het
maken van biscuits en dergelijke
producten, de toewijzing van sui
ker en cake zal met 25 pet. wor
den verlaagd. De verhooging van
het uitmalingspercentage betee.
kent een beduidende verminde
ring van het veevoer.
Op 28 April hebben in Hai
phong incidenten plaats igehad
die werden geprovoceerd door
elementen van de Vietnam (de
republikeinsche annamitische re
geering) welke ontsnapt waren
aan de aandacht vani de Anna
mitische autoriteiten.
PRINSES JULIANA VOOR
DE RADIO
Zondag a.s. spreekt H. K.
H, Prinses Juliana tot het
Nederlandsche volk over bei
de Hilversumsche zenders.
De uitzending vindt plaats
in het nationaal programma.
QE EERSTE ZATERDAG in
Mei: hoogdag van Onze
Lieve Vrouw van Fatima. Dit
heeft Zij ons gevraagd: bidt
voor de bekeering der zon
daars.
Dat is een verheven gebed:
iets anders dan dat uitsluitend
vragen om voorspoed en alles
wat ons in tijdelijk opzicht
aangenaam is. Bidden voor de
zondaars, omdat men Jesus en
Maria liefheeft en omdat men
de zondaars liefheeft
Wij zien zoovele en zoo groo
te zondaars om ons heen. Doch
laat ons gebed voor de zon
daars geen farizeeïsch gebed
worden!
Als we eerlijk zijn, beschou
wen we de zondaars niet als
„de anderen". Vijftig keer het
geheele Weesgegroet van woord
tot woord overwegen is zeer
moeilijk en niet vereischt.
Maar laten wij in deze Mei
maand eens bijzonderen na
druk leggen op het woordje
„ons" in Bid voor ons, zon
daars
MARCUS
Om tegemoet te komen aan den
daartoe in de Tweede Kamer tot
uiting gekomen wensch om ook
art. 192 van de Grondwet, volgens
hetwelk dienstplichtigen ter land
niet dan met hun instemming naar
de Overzeesche gebiedsdeelen ge
zonden kunnen worden, in de aan
hangige Grondwetsherziening te
betrekken, heeft de regeering een
wetsontwerp ingediend tot het in
overweging nemen van een voor
stel tot verandering van dit arti
kel.
Het is niet de bedoeling van de
Regeering het geheele artikel zon
der meer uit de Grondwet te ver
wijderen, doch slechts vast te leg
gen. dat de wettelijke verplichting
ten deze in de plaats kan treden
van de toestemming van de be
trokkenen.
De Tweede Kamer heeft het
eerste ontwerp „in overweging ne
men van een voorstel tot veran
dering in de Grondwet, strekkende
tot wijziging van de bepalingen
betreffende veranderingen" aan
genomen met 42 tegen 20 stem
men.
Het tweede ontwerp „voorzie
ningen het het oog op de mogelijk
heid van een ontbinding van de
voorloopige Staten-Generaal en
de alsdan te houden verkiezingen"
wordt zonder hoofdelijke stemming
aangenomen.
De voorgestelde tekst van art.
192 luidt aldus: „De dienstplichti
gen, niet vallende onder artikel
191. mogen zonder hunne toestem
ming niet dan kachtens eene wet
naar Ned—Indië, Suriname en
Curacao worden gezonden."
De Communisten ageerden er fel
tegen.
Het ontwerp is aangenomen met
53 tegen 2 stemmen.
K.N.V.B.
Afdeeling Noordholland
Uitslagen van de Zondag gespeelde
wedstrijden
le klasse
A: Br. in Waterland 1—IW 2 1—4;
REC 1—EVC 2 3—3; Beemster 1—
Graftdijk 1 2—3; KWadijk 1—WBSV
1 i2; P'land 1Volendam 3 18.-^
B: St. Victor 1—Berkhout 1 1—1;
Strand v. 1—Hollandia 3 5—2; HCSV 1
RKDVO l 2—1.
BB: Dindua l—KGB 1 30; West-
Fris: a 3Valken 1 14; Zouaven 1—
Wit Rood 1 1—0.
CC: HRC 3—JVC 1 1—1; Winkel 1—
2de klasse
Petten l 0—1; VZV 1—Helder 3 4—0.
.A: DRC 2—De Rijp 2 2—1; IW 3—
Monnikendam 2 21.
E: St. B'avo 1—SEW 2 8—0; AlW.
Forward 2Schellinkhout 1 51;
Zwaagdijk 1St. George 2 30; W.-
Friezen 2Spartanen 1 06.
F: RKDVO 2—Blokker 1 1—5; KGB
2—Andijk 2 3—7; WW 2—D ndua 2
5—3; MFC 2—Wit-Rood 2 1—2.
G: J. Holland 1—Alkmaar 2 7—2;
Zeevogels 2Randers 2 03.
H: Dirkshorn 1— Holl. T. 1 2—5;
Bolp. B. 1DTS 2 20; Schoorl 2—
H. Boys 1 0—4.
I: N. Niedorp 2-LSVV 2 0—0.
IA lrlacsp
F: Alcm. V. 5—HSV 3 5—1; Egmon.
dia 2Alkm. B. 4 34; Gr. Schermer
1Alkmaar 3 51.
G: MFC 3—Blokkers 2 4—3;; Grass,
hoppers 2Strandv. 2 3—0; Zwaag'd.
2—-Sijbekarspel 2 12.
H: Andijk 3—KGB 3 6—0; W. Frie
zen 3Hem 2 09.
I: BK'C 3—Helder 4 1—4; HRC 6—
JVC 2 60; Tex. Boys 2Succes 3
00;; ZDH 1Oosterend 1 12; ZA
p oTVvfO q 5n
J: DTS 4—W. Waard 2 5—4; Scha-
gen 3G. Zwart 2 41; Kaagv. 2V
ZV 2 11—1; Winkel 3—Petten 2 2—1;
LSVV 3—Oudeslu'is 2 1—3.
K: Berkhout 2St. Bavo 2 91;
St. Victor 2—HCSV 2 5—0; Schellink
hout 2—RKEDO 2 0—5.
Molenwieken als voorbeeld va n vliegtuigpropeller. In Con
necticut vonden ingenieurs een vierbladige propeller uit, waar
bij zij zich richtten naar den vorm van Hollandsche molen
wieken. Op de foto links xiet men de luchtschroef gemon
teerd aan een bommenwerper. Rechts een typische Holland
sche molen. Anefo E.
