MAN
Nieuui
De strijders van 1940 geëerd
O
Vredesconferentie in Juli?
Jong Katholiek Nederland
bij den Grebbeberg
JIEM
HEILOO
maal
PIQUE
Alkmaar
agen
1946
Voor Den HelderSchagen en omgeving
Bureaux:
MET OPTIMISME
DEN STRIJD IN
Dr. Amir naar Nederland
een aschbak voor
churchill
Wij waren ook geestelijk niet voor
bereid op de dingen die kwamen....
ADOLF HITLER
ADRES ONBEKEND
Conferentie te Parijs
beslist vandaag
DE FEESTEN VAN
FATIMA
SOLDATEN,
STEMT!
Nog een mogelijkheid
UITSPRAAK IN DE
UNILEVER-AFFAIRE
JAVA LEVERT RIJST
Media vita
14 MEI 1940
l/OUD
4NIS VIA KOOPMAN
iel te nemen
op 28 MEI
h, liefst vóór
onderstaande
rr. Zijp, Pol-
ht 33; Mevr.
lbosch, Gra-
t 112; Mevr.
se Bedevaart
bij Mevr
V. 1 UUR.
ur
den Adel. so-
Croons. tenor;
nging.
PIELAGE
-en f 2.50
aar aan de
landsch Dag-
a (tel. 2046);
DEN HEL-
SCHAGEN:
a kaart koop?
Kerk- en
en aanvragen
tariaat: Ver-
ng 1940-1945
[EN
s leveren
van be-
samen-
ïier staat
toonbank
Jw gezin
k in zijn
tfel komt.
rO-kruide-
ïard
igowaard
/aard
Waarland
d
aard
uders
jlicht
oude
ïrich-
ir een
uders
van
nheid
Hoofdredacteur: H. N.
Smits: rayon-redacteur
•Fr Otten: binnenland
p.Sigon.
Abonnementsprijs 3.40
ner kwartaal: 1.20 per
maand, Inclusief Incasso.
Advertentie-prijs: per
editie 11 ct. p. m.m.;
minimum 1.50: ln alle
edities 26 ct. p. m.m.;
minimum 4.
Fam. ber. 20 ct. p. m.m.;
in alle edities 30 ct
Noordhollandsch Dagblad
Buiten God is
nergens veilig
(Vondel)
WOENSDAG 15 MEI 1946
42e JAARGANG - NUMMER 10930
ALKMAARLangestraat
42A - tel 2046 (adm.);
2047 (redactie) K 2200
HOORN: Draafslngel 59
tel. 4243 (K 2290) 2 liinen
DEN HELDER: West
straat 80; tel. K2230
SCHAGEN: Molenstraat
52 tel. 459 (K 2240)
Bankrelatie:
Noord erbanje
Er WAS voor de Katholieke
Volkspartij reeds alle reden
den verkiezingss'rijd met opti
misme in te gaan Dit optimisme
is nog aanmerkelijk vergroot,
sinds, na onze voorloopige be
grooting der te verwachten cij
fers van het aantal kiesgerechtig
den enz., in ons nummer van
gisteren, door den verkiezings-
dienst van het A.N.P. de offici-
eele cijfers van he' aantal kies
gerechtigden gepubliceerd zijn.
Zij worden in onze courant van
heden opgenomen.
Belangwekkend en interessant
zijn in dit verband de (gedetail
leerde cijfers van het aantal kies
gerechtigden in de verschillende
kieskringen. Een enkel blik op de
verhouding met de cijfers van
1937 leert, dat in de Katholieke
steken van ons land het aantal
veel hooger gestegen is dan in
andere deelen.
Dit is zeker een reden, om ons
optimisme te doen stiigen. maar
niet om in de activiteit te ver
slappen met de gedachte: het
kom toch wel. Indien er geen
„lek" van eenige beteekenis zal
zijn in het katholieke kiezers
corps, moet de stijging van het
aantal kiezers in de katholieke
streken van het land tot uitdruk
king komen in een beduidende
progressie van he1' aantal stem
men op de Katholieke lijsten En
dit zal dus weer tot gevolg heb
ben, dat ons zetelaantal stijgen
moet. Maar ook alleen, indien van
onzen kant de laatste dagen van
den s'tijd geen man of geen
vrouw op zijn of haar post ont
breekt. Alle kansen moeten wor
den uitgebuit. Nergens moet, om
een historisch woord in dit ver
band te gebruiken, een bus of
een bus-aansluitinig worden ge
mist Alle hens moeten nu aan
dek komen. De "rouwe werkers
van het eerste uur moeten weer
den steun krijgen van de wer
kers van het laatste, die we toch
niet willen missen. Dan kan de
Katholieke Volkspartij met ver
trouwen op een overwinning den
sriid der laatste dagen strijden.
Men heeft ons wel eens van
verschillende kanten gevraagd,
wat wij nu eigenlijk verwachten
van het zetelaantal der Katholieke
Volkspartij. Daar willen wij dit
van zeggen. Er leeft in partijkrin
gen alom in den lande een goede
geest. Van alle kanten, uit alle
windstreken van ons vaderland
deelt men mede, dat de geest van
de strijders uitstekend is, dat de
propaganda goed verzorgd wordt
en dat men van optimisme is be
zield. Juist ook in verband met de
nu gepubliceerde cijfers, meenen
velen, dat de verwachtingen op
een aantal van 34 zetels voor de
Katholieke Volkspartij zeker ge
wettigd zijn. Op de laatste der
vier propagandameetings van de
K.V.P. in ons gewest, te Alkmaar
gehouden, is men zelfs zoo ver ge
gaan, dat de voorzitter en dr. de
Boer zekere verwachtingen ten
aanzien van een 35en zetel hebben
gelanceerd, waarbij gezegd is, dat
het Noordholland moet zijn, dat
voor dien 35en zetel zorgen kan.
Dan zou ook de verkiezing van dr.
de Boer mogelijk zijn. En nu is het
200, dat naar onze meening een
dergelijke kans tot de mogelijkhe
den van verwezenlijking behoort,
mits ieder op zijn post is en alles
in het werk wordt gesteld, om
geen stem verloren te doen gaan.
Dit moge Noordholland zich als
nog voor gezegd houden. Het kan,
dus het moet!
,Dr. Amir. de republikeinsche
vice-gouverneur Ygn Sumatra,
die zich onlangs te Medan on
der Nederlandsche bescherming
had gesteld', zou he;1 voornemen
hebben zich naar Nederland te
hegeven.
Bij zijn terugkeer in Engeland
jiam Churchill een der aschbak-
£en uit het Dakota-vliegtuig mee
huiswaarts. Deze aschbak was
hem als een souvenir aan de reis
•en geschenke gegeven.
Op de brandpunten van den
strijd van de Meidagen van 1940
zijn gisteren de strijders van de
Meidagen van 1940 geëerd. Ne
derland heeft, onder hooge en
officieele belangstelling, de ge
sneuvelden van zes jaar geleden
herdacht en in de herinnering
teruggeroepen den ongelijken
strijd van die dagen', maarook
den heldenmoed, door talloos
velen toen betoond. En Neder
land zal, nog beter dan wellicht
tot nu toe, moeten begrijpen, dat
het met een weemoedigen blik,
met een gevoelig hart, misschien
met een snik aan de graven der
gevallenen, niet mag volstaan.
Er zijn zware offers gebracht
Waarvoor? Voor een ideaal of
voor een waandenkbeeld? Laten
wij er ons op blijven bezinnen,
wat voor ieder van ons het ant
woord moet zijn. En laten wij,
als een volksgemeenschap, niet
alleen begrijpen, dat de dooden
ons vermanen te bouwen aan dïe
waarachtige volksgemeenschap,
die ons Nederland kan en moet
zijn. Een christelijke volksge
meenschap, die vrijheid en ver
antwoordelijkheid eert. En die
de dooden ook eert in die zorg
voor de nabestaanden, welke
sociale en vaderlandsche plicht
vereischen
Op den Grebbeberg
sprak, in tegenwoordigheid van
het-Prinselijk Paar de minister
president, prof. ir. W. Schermer-
horn, die zich o.a.'afvroeg, welke
gedachte de herinnering van
Nederland als natie tegenover
dit oorlogsgebeuren van de Mei
dagen van 1940 oproept. Ook
vandaag ^tellen wij de vraag
naar den zin van dezen verloren
oorlog; immers, diep in ons leeft
toch de gedachte, dat, ondanks
den schijn van het tegendeel,
deze strijd volstrekt niet zinloos
was. Is deze zin alleen gelegen
in de uitspraak, dat alleen hij
recht op het leven heeft, die
bereid is het te verdedigen, dat
ook alleen dat volk recht heeft
op een zelfstandig bestaan, dat
bereid is voor deze onafhanke
lijkheid het hoogste offer te
brengen? Het gaat in wezen om
de bezinning van het volk als
geheel, om de vraag of men zoo
veel waarde hecht aan vrijheid
en onafhankelijkheid, dat men
bereid is er voor te strijden eri,
als het moet, om te lijden.
Niemand zal willen beweren, dat
de krijgsmacht van een land alleen
maar dienen zou om daaraan deze
bereidheid af te meten. Wij stellen
aan de nationale krijgsmacht ook wel
degelijk de eisch van doeltreffendheid
voor de beveiliging van ons volksbe
staan. Indien wij dit doen, dan kun
nen we aan de hand van de erva
ring van een verloren oorlog niet
anders dan erkennen, dat deze doel
treffendheid niet onder alle omstan
digheden verzekerd was te achten.
De eerlijkheid gebiedt ons om vast
te stellen dat dit niet alleen een ge
volg' was van de overmacht van den
vijand doch dat wij hier in West-
Europa tusschen twee wereldoorlogen
in een sfeer hebben geleefd, die aan
deze doeltreffendheid ernstig afbreuk
moest doen.
Wij waren niet werkelijk geestelijk
voorbereid op de dingen, die kwamen
zoo min de leiding als het volk. De
wereld waarin wij een eeuw lang in
vrede leefden, de wijze waarop de
vorige wereldoorlog' aan onze deur
voorbijging, het idealisme, dat zich
niet alleen van ons' volk, maar van
groote groepen -in West-Europa had
meester gemaakt, dat alles maakte,
dat wij de geestelijke voorbereiding
van hoog tot laag in wezen misten.
VERVOLG PAGINA
Op 21 April j.l wilde een brie
venbesteller een briefkaart, ge
adresseerd aan „den heer Adolf
Hitler" bezorgen. De kaart kwam
uit Hamburg en er op geschre
ven stond' de wensch, dat Hitier
nog vele malen ini voorspoed
zijn verjaardag (20 April) zou
mogen vieren. De brievenbestel
ler wist nie;', wat er mede te
doen Onder het Duitsche pu
bliek. dat zich ter plaatse verza
meld had. ging een luid gelach
op, toen men van de kaart hoor
de. Iemand zei: Adolf Hitler?
Nooit van gehoord!"
Een journalist bood aan, de
kaart ;'e koopen voor tien siga
retten. Doch de brievenbesteller
bleek een plichtsgetrouw man.
Heel plechtig schreef hij op de
kaart: „Adres onbekend'" en be
zorgde haar op het bureau voor
onbestelbare stukken....
Byrnes, de Amerikaansche mi
nister van buitenlandsche zaken,
stelde tijdens de zitting van giste
renavond voor de conferentie van
ministers van buitenlandsche
zaken te verdagen tot 15 Juni en
een vredesconferentie tegen 1 of
15 Juli bijeen te roenen. De con
ferentie zal heden ov.er dit voor-,
stel een beslissing hemen. Ten
aanzien van de punten van het
Italiaansche vredesverdrag is nog
geen beslissing genomen. De vier
ministers verklaarden, dat zij niets
nieuws te berde te brengen had
den met betrekking tot de her
stelbetalingen, de koloniën en de
Italiaansch-Joegoslavische grens.
De ministers kwamen overeen,
dat hun plaatsvervangers de Oos-
Een ontzaggelijke menigte, van
naar schatting een half millioen
menschen, verzamelde zich giste
ren rondom de basiliek van Fati-
ma, waar de radio-rede van den
Paus door talrijke luidsprekers
weerklonk. Nadat de Pauselijke
zegen gegeven was, brak er een
storm van applaus los als een ge
weldige ovatie aan den Paus. Het
meest indrukwekkend ooge'nblik
was wel dat, waarop de kardinaal-
legaat, Masella, omringd door tal
van prelaten en eerewachten in
groot-tenue de massief gouden
kroon waarop een globe van paar-
len* en edelgesteente schitterde,
een geschenk van de Portugeesche
vrouwen op het hoofd van het
beeld van O. L. Vrouw van Fatima
nlaatste.
Te Brugge is de jaarlijksche H. Bloedprocessie weer onder
groote belangstelling gevierd. Een moment uit deze processie,
voorstellend de kruisdraging van Jezus.
tenrijksche vertegenwoordigers
zouden hooren over kleine wijzi
gingen van de Italiaansche-Oos-
tenrijksche grens.
Bevin, de Britsche minister van
buitenlandsche zaken, herinnerde
de ministers wederom aan de be
loften van Engeland aan de stam
men van Cyrenaica bij de discus
sie over de Italiaansche koloniën.
Hij verklaarde dat hij thans reeds
telegrammen van Arabische en
Joodsche leiders in Tripolitanië
had ontvangen waarin werd ge
protesteerd tegen een Italiaansch
beheerschap.
De ministers van buitenland
sche zaken kwamen overeen dat
de verschillende voorstellen met
betrekking tot de Italiaansche ko
loniën, de herstelbetalingen en de
Joegoslavische-Italiaansche grens
voor nadere bestudeering aan hun
plaatsvervangers zullen worden
toegezonden.
Het Algemeen Secretariaat
van de Katholieke Volkspartij
deelt het volgende mede;
Militairen, die op 17 Mei
niet in de plaats van inwoning
aanwezig zijn en geen gebruik
gemaakt hebben van de mo
gelijkheid om te stemmen in
de plaats van hun garnizoen,
zooals aangegeven in leger
order no. 130 van dit jaar,
wordt aangeraden, hun com
mandant bijzonder verlof te
vragen teneinde hun stem
plicht in hun woonplaats te
kunnen vervullen. Het Alge
meen Secretariaat van de
K.V.P., Koninginnegracht 40,
den Haag, telefoon 115047,
geeft desgewenscht gaarne
nadere inlichtingen.
De economische politierechter
heeft uitspraak gedaan- in de
zaak tegen de voornaamste ver
dachten in de Unilever-affaire.
De directeur van de Unilever-
Verkoopcentrale, A. v d. P. werd
veroordeeld tot 1 jaar en 8 maan
den gevangenisstraf, de adjunc"-
directeur W. F. C. D en J. A. C.
K, beiden tot 9 maanden en A.
L. tot 8 maanden, de cbef-insp.
H. F ten H. tot 4 maanden en
de chef-insp. H. tot 6 maanden
gevangenisstraf, allen met aftrek
van preventief Al deze straffen
zijn conform den eisch, behalve
die tegen den directeur, tegen
wien 1 jaar en 4 maanden was
geëischt.
Jong Katholiek Nederland van ons vaderland Wat velen
heeft Zondag hulde gebracht
aan hen, die vielen voor God en
vaderland. Velen waren uit alle
richtingen' en hoeken van ons
land samengestroomd naar den
Grebbeberg. Voor de plechtigheid
op de Grebbe werd eerst te Wa-
geningen een H. Mis opgedragen
door Rector Drost voor de ziele-
rust van de gesneuvelden. Na
het gezamenlijk ontbijt trok men
naar den Grebbeberg. Een koor
uit Wageningen zong het 1ste
couplet van 't Wilhelmus, waar
na een krans werd gelegd. Rec
tor Drost betrad hierna het po
dium voor het uitspreken van
een gloedvolle rede Z. Eerw.
wees er op, dat zij, die hier be-
raven liggen, den grondslag
ebben gelegd voor Herrijzend
Nederland Zij waren het, die
ons een voorbeeld gaven om ons
tegen den vijand te verzetten.
Het nationaal-soeialisme was een
groot gevaar, maar een nog groo-
ter gevaar gaan we tegemoet.
Wij zijn nu bevrijd, maar de ge
varen voor het christendom en
het zedelijk bederf zijn geble
ven. Z. Eerw. wekte de jongeren
op te werken aan den opbouw
Ui" 't geallieerde hoofdkwar
tier komt een officieel bericht
over transport van rijst uit het
binnenland van Java naar de ge
allieerde zóne.
Het geallieerde militaire be
stuur heeft 50 vrachtwagens aani
de Indonesiërs in bruikfeen af
gestaan om gebruikt 'te worden
voor het afhalen van de te le
veren rijst Men is overeengeko
men, dat de dagelijksche rijst-
transporten op 16 Mei a.s. een
aanvang zullen nemen.
van ons hebben bedorven, moe
ten wij weer trachten goed te
maken. Laten wij hen, die hier
vielen, niet vergeten en in ons
leven werken en strijden voor
God en vaderland.
Met het 2e en 3e couplet van
het Wilhelmus werd deze plech
tige bijeenkomst gesloten.
CEN Mïddeleeuwsch lied:
Media vita in morte su-
mus" „Midden in het leven
staan wij in den dood".
Wij moeten ons met deze
gedachte vertrouwd maken,
want zij behelst een beslis
sende waarheid: wij leven
naar den dood toe. Ik weet
niet wanneer mijn stervens
uur zal slaan, maar wel dat
ik er vandaag een dag dichter
bij ben dan gisteren. Als we
dit bedenken, zullen we ons
niet zoo aan het tijdelijke
vastklampen, maar naar het
woord van St. Petrus (Epistel
van VQjigen Zondag) „als
vreemdelingen en pelgrims"
op deze aarde zijn.
Een sombere levensbeschou
wing? Ja, voor de heidenen
die geen hoop hebben. Maar
niet voor ons! Want een twee
de leven ligt voor ons, vol
maakt gelukzalig en zonder
smart of dood
En ook daar zijn we van
daag een dag dichter bij geko
men dan gisteren!
MARCUS.
