Nieuuu Tweehonderd gram brood minder Mij" Andere bevolkingsgroepen worden eindelijk geraadpleegd Bureaux: Van Nook kondigt uitvoering der motie-van Poll aan Amsterdam is gebouwd op palen De Kabinetscrisis Mevr. A. C. v. d. Leeuw overleden t2aalsle nieuws Het suiker-, vleesch- en kaasrantsoen Amerik. regeering neemt kolenmijnen over. Diplomatieke betrekkingen met Roemenië hersteld Roode leger heeft Azerbeidsjan verlaten Van veiligheid gesproken Luisteren Hoofdredacteur: h. N. Smits; rayon-redacteur Fr. Otten; binnenland p 'sigon. Abonnementsprijs I 3.40 rter kwartaal: 1.20 per maand, inclusief incasso. Advertentie-prijs: per editie 13 ct. p. m.m.; minimum 2.50; in alle edities 26 ct. p. m.m.; minimum 4.—. Fam. ber. '20 ct. p. m.m.; in alle edities 30 ct Noordhollandsch Dagblad Buiten God is 'i WOENSDAG 22 MEI 1946 nergens veilig (Vondel) 42e JAARGANG - NUMMER 10936 ALKMAAR: Langestraat 42A tel 2046 (adm.); 2047 (redactie) K 2200 HOORN: Draafsingel 59 tel. 4243 (K 2290) 2 lijnen DEN HELDER: West straat 80; tel. K2230 SCHAGEN: Molenstraat 52 tel. 459 (K 2240) Bankrelatie: Noord erbank romme of beel? De kabinetsformatie voor de allernaaste toe komst staat nu al in het centrum van de belangstelling. Dat is be grijpelijk Tenslotte gaat het bij He met zooveel belangstelling gevolgde verkiezing om het vor men van een kabinet. Dit moet vorm geven aan de politieke verlangens, die in het volk blijkens den uitslag van de stembus, blijken te leven. Wie de beteekems daarvan wil be- oordeelen, moet streven naar zooveel mogelijk objectiviteit. En moet het landsbelang als richt snoer nemen Teleurstellend, en dat wel in zeer hooge mate, is een tweede beschouwing in het Amsterdamsche „Parool", dat zijn aanvankelijke meening, dat de Partij van den Arbeid in de oppositie moet gaan, niet alleen handhaaft, maar ook nader mo tiveert. In die nadere motivee ring zoekt men tevergeefs naar het landsbelang Het is alles het belang van de Partij, wat sche ring en inslag is. Dit zal zeker in hooge mate ook teleurstellend zijn voor den Parool-aanhang, waaronder men vooral politieke vernieuwers heette te vinden, die wars waren van dat oude gedoe der politieke partijen, bij wie het landsbelang altijd op de tweede plaats heette te komen Er is overigens in de kringen van de Partij van den Arbeid nog weinig positiefs over de mogelijkheden der kabinetsfor matie uitgelaten. Men weet blijk baar nog niet precies, wat men er aan heeft Toch gaan in Haag- sche politieke en parlementaire kringen geruchten, dat een com binatie van Katholieke Volks partij en Partij van den Arbeid, in eerste instantie zeker onder katholieke leiding, gerekend moet worden tot het eerste wat moet worden geprobeerd. Wie zal de formateur zijn? Men noemt verschillende namen. Al lereerst Romme, de nieuwe frac tieleider van de K.V.P., dan minister Beel, en tenslotte de oude parlementaire rot, presi dent Van Schaik. Wanneer wij zoo de stemmen bij pers en publiek beluisteren, kan men een zekere algemeene opinie constateeren Die komt hierop neer: De K.V.P. is als de grootste partij uit de bus geko men Dat brengt zekere conse quenties, rechten en plichten, mee Wij kennen het standpunt van den socialistischen fractielei der van de Goes van Naters, die zeide, dat de partij, die het zwaarste uit de bus kwam, ook het zwaarst zijn stempelzou drukken op de toekomstige re- geeringspolitiek. Intusschen zal dat anders dan bij anderen blijkbaar niet ons leidend be ginsel bij de Kabinetsformatie mogen zijn. Leidend beginsel is alleen het algemeen belang van het land. Al zullen wij niet over het hoofd mogen zien, dat de uit lating van den heer v. d. Goes gedaan werd in dagen, dat er over de wenschelijkheid en mo gelijkheid van samenwerking tusschen K.V.P. en P.v.d.A, druk gesproken werd. In dit verband is het van be lang te herinneren aan wat de wrn. voorzitter van de Partij, Mr. Dr. Witteman, in een inter view met de „Gelderlander" ver klaarde: „Wij maken ons program op, dat uiteraard sterk progres sief en vooruitstrevend zal zijn, maar niet alleen op sociaal-eco nomisch gebied. Ook op zedelijk terrein hebben wij onze plannen en eischen en dan denk ik op de eerste plaats aan de gezinspoli tiek, het gezag, het cultureele en organisatieleven e.a," Velen, ook de wrn. voorzitter van de Partij willen op zoo breed mogelijke basis werken, wat echter wel zeer sterk zijn voor en zijn „tegen" heeft! Wel is het juist, wat mr. Witte man zegt, dat het van belang is, zooveel mogelijk partijen achter het progressieve program te krij- gen. Maar dan moet ook vast staan, dat zij con amore met dat Program meewerken. Want dit blijft waar, volgens de uitlatin gen van Prof Romme in zijn IN AFWACHTING van de ontwikkeling op Java en Sumatra acht de regeering het noodzakelijk om. nu zij haar beleid in groote lijnen duidelijk heeft aangegeven, die bevolkingsgroepen te raad plegen, welke zich vrij kunnen uiten. Dit heeft in de eerste plaats ten doel de regeeringsplannen nader uit te leggen en te verduide lijken; voorts wil men dan vaststellen op welke wijze de verschil lende bevolkingsgroepen in de huidige omstandigheden hun gevol machtigde vertegenwoordigers op de rijksconferentie zullen benoe men. Dit overleg zal voor de verschillende deelen van Borneo en voor den Oostelijken archipel, zoomede voor de Riouw-eilanden Banke en Biliton, gearrangeerd worden op een nader vast te stel len plaats in de buitengewesten; de vertegenwoordigers van de Nederlandsche bevolkingsgroep, welke voor het grootste deel thans eveneens in vrijheid kan samenwerken, zullen worden geraadpleegd in Batavia, aldus kondigde dr. Van Mook voor radio-Batavia aan. Zoo spoedig mogelijk zullen bo vendien met de Indo-Chineesche en de Irndo-Arabische bevolkings groepen samensprekingen worden gehouden. De onderhandelingen kunnen wellicht in de tweede helft van Juni beginnen. Van Mook had woorden van lof voor het werk, dat in de af- geloopen negen maanden door de Britten gedaan is en zeide o.m.: „Wanneer in de toekomst een onbevooroordeeld historicus critisch beziet, wat wij en onze Britsche bondgenooten in deze periode gedaan hebben, zal hij waarschijnlijk tot de conclusie komen, dat de fouten, die ge maakt zijn, geen noemenswaar- digen invloed hebben gehad op het resultaat als geheel geno men." Indonesië, aldus Van Mook, zal iets anders zijn dan Nederl.-In- d'ië, evenals het hedendaagsche Azië geheel verschillend is van dat van gisteren. Het is een dringende eisch, dat wij de tra- ditioneele opvattingen laten va ren. indien wij ons niet geplaatst willen zien voor onaangename feiten Een volledige breuk met Wanneer kamerleden nieuws gierig worden en vragen gaan stellen dan komen er altijd eigenaardige dingen aan het licht. Ook het tweede kamerlid Roosjen vroeg inlichtingen over de bouw van het nieuwe barak kenkamp voor politieke delin quenten te Amsterdam, dat nooit is afgebouwd. De minister heeft toen geantwoord dat deze bouw door den chef M.G. in November 1945 is stopgezetj daar men geen rekening had gehouden met het feit dat men* in Amsterdam eerst moet heien, voordat men begint te bouwen. Aan materiaal en arbeidsloon is daarvoor flOO.OOO aangewend Over geleide econo mie gesproken verschillende redevoeringen tij dens de verkiezingsactie: „Als er straks een parlementaire regee ring zal komen, dan zal bij de parlementaire meerderheid de Katholieke Volkspartij alleen dan behooren, wanneer in bevredi gende mate de uitvoering van haar radicaal vooruitstrevend program gewaarborgd zal zijn en dit zoowel voor wat 't geestelijke en 'zedelijke als voor wat het economische en sociale betreft." Dit is ons leidend beginsel bij de komende onderhandelingen in het algemeen belang van het land. De vraag, wie de formateur is, Romme of Beel, of een ander, is in dat verband van ondergeschikt belang. Onze medewerking en dan con amore en eensgezind! hangt af van het antwoord op de vraag of het komende regee- ringsprogram een christelijke en sociale politiek waarborgt, zoo als ons program die in het lands belang wensdïïelijk acht. het verleden beteekent dit even wel niet en hoe sneller wij er in slagen de blijvende en waarde volle elementen van het verle den met de eischen van den nieuwen tijd te verzoenen, des te eerder zullen wij in staat zijn aan den wederopbouw te begin nen. Dr. Van Mook beëindigde zijn rede met te zeggen, dat er in het nieuwe Indonesië een behoorlijke plaats zal zijn voor alle Neder landers, die de gewijzigde ver houdingen begrijpen en aanvaar den. H. M. de Koningin zal zich op Woensdag 22 Mei naar Soestdijk begeven ten einde aldaar op Don derdag a.s. een begin te maken met de besprekingen met ver schillende politieke leiders in verband met de kabinetscrisis. Te Groningen is na een lang durige ziekte, in den leeftijd van 55 jaar overleden Mevr. A. C. van der Leeuw-Snoeck Henke- mans, echtgenoote van prof. dr. G. van der Leeuw, minister van onderwijs, kunsten en weten schappen. De '.teraardebestelling zal ge schieden Donderdag 23 Mei, des namiddags om half een op de begraafplaats Oud Eik en Duinen te 's-Gravenhage. Rusland heeft verzocht om ont binding van de geallieerde be stuursraden in Hongarije, Roeme nië en Bulgarije Zes Abêssyniërs en veertien Soedaneezen zijn gedood en vele gewond in een vijfdaagschen strijd nabjj Jokon op de Soeda- nee'sch-Abessijnsche grens. In Berlijn is een verlaging van het broodrantsoen onvermijdelijk geworden. Vijf Zwitsersche locomotieven zijn in ons land aangekomen. ,In verband met de internatio nale graanpositie zal het brood rantsoen met ingang van 26 Mei voor de leeftijdsgroepen bóven vier jaar met 200 gram per week per persoon worden verlaagd. Het rantsoen bloem zal op dien datum voor alle leeftijden worden ver minderd tot 50 gram per persoon per week. Met het oog op hef wereldtekort aan graan heeft de Combined Food Board, geadviseerd het weke- lijksch broodrantsoen te bepalen op 2.100 gram per persoon. Daar het huidig broodrantsoen in ons land 2,400 gram voor volwassenen President Truman heeft hei overnemen van de Amerikaan- sche kolenmijnen door de regee- ring gelast. Op het ministerie van buiten- landsche zaken is van de Roe- meensehe regeering het verzoek ontvangen de diplomatieke be trekkingen met de Nederlandsche Regeering te herstellen. Onze regeering heeft zich- bereid ver klaard aan dit verzoek te voldoen. De Perzische regeering heeft officieel medegedeeld, dat het Roode leger Azerbeidsjan op 6 Mei de overeengekomen da tum heeft verlaten, volgens door de regeering ontvangen be richten. Radio Tebris maakte geen meldingen meer van bot singen bedraagt met enkele variaties bij de andere leeftijdsgroepen zal door een nieuwe verlaging van het broodrantsoen ons voe- dingspeil verder aan de critieke internationale voedselsituatie van Jief oogenblik worden aangepast. Onze binnenlandsche graanvoor- ziening is, dank zij de vroegtijdige aankoopen der regeering, in ver gelijking met enkele andere lan den niet ongunstig. Hieruit vloeit voor ons de verplichting voort voor zoover -mogelijk mede te werken aan een billijke verdee ling der beschikbare voorraden. Zooals bekend, heeft ons land aan Frankrijk reeds een aanzienlijke hoeveelheid tarwe geleend Het is, in verband met de calo rische waarde van het huidig le vensmiddelenpakket in ons land, op dit oogenblik niet verantwoord het broodrantsoen verder te ver lagen dan tot 2.200 gram per nor malen verbruiker per week. Minder suiker en vleesch voor kinderen beneden vijf jaar. HET -SUIKERRANTSOEN voor kinderen van 0 t/m 4 jaar zal met ingang van 26 Mei worden verlaagd tot 200 gram per week, waardoor dit rantsoen gelijk zal zijn aan dat der overige leeftijds groepen Eveneens zal voor aeze categorie op dien datum het vleeschrantsoen van 150 tot 100 gram per week worden vermin derd. Daar het broodrantsoen voor deze groep niet kan worden aan getast, zijn in verband met de versobering van de levensmidde lenpakketten der drie overige leeftijdsgroepen de suiker- en vleeschrantsoenen voor kinderen beneden vijf jaar, welke wel eeni- ge vermindering toelieten, ver laagd. MET INGANG van 26 Mei zal het rantsoen kaas voor de leeftijdsgroep van 15 t/m 20 jaar worden verhoogd van 200 tot 300 gram per persoon per veertien dagen Tevens zal voor alle leef tijden boven vier jaar op 23 Mei een extra bon voor 100 gram vleesch, geldig gedurende veertien dagen worden bekend gemaakt. ~"N BYRNES, de Amerikaan- sche Minister van Bui- tenlandsche Zaken, heeft zich op een eigenaardige wijze uitgelaten over de veiligheid. Hij zei, dat men de veiligheid kan bedreigen, door te veel over veiligheid te praten. Als een land al leen voor zijn veiligheid gaat zorgen, dan is het ge volg, dat andere landen dat ook gaan doen, met het ge volg, dat de werkelijke vei ligheid in het gedrang komt Men ziet hier al weer, dat veiligheid een betrekke lijk begrip is. Op zichzelf beteekent het niets, wan neer het niet als compliment heeft de ernstige wil tot internationale samenwer king! En die vlot nog niet erg RAZZIA OP DE DONAU De „Politie"-afdeeling van de Amerikaansche bezettingstroe pen in Beieren heeft Dinsdag de Donau bij Vilshofen (Beieren) plotseling over een afstand van. 72 km. afgesloten en 372 sche pen van de voormalige Hongaar-, sche marine, waaronder 12 ka- nonneerbooten in beslag geno men. Er kwam een groote hoeveel heid contrabande, machinegewe ren en andere wapens, korte golfzenders, goederen van de zwakte markt en heele scheeps ladingen voorraden van de Wehr- macht te voorschijn. Meer dan 3000 menschen zijn gearresteerd, verdacht van zwarten handel, het smokkelen van verdoovende middelen en wapens en het on derhouden van een ondergrond- schen spoorweg om vroegere SS- lieden te laten ontsnappen. Men is vooral op zoek naar ad miraal Trunkwalter, den tegen- woordigen bevelhebber van de Hongaarsche vloot, een van de lagere officieren, toen admiraal Hort&y de vloot aqn de geallieer den aanbood Nadat Horthy aan de nazi's was ontkomen, werd Trunkwalter als bevelhebber door de Asmogendheden erkend. "|EDER zij vlug in het luis teren, maar traag in het spreken", heeft de H. Jacobus ons in het Epistel voorgehou den. Maak er geen goedkoope grap van: Jacobus bedoelt niet dat een Christen stommetje moet spelen. Maar hij bedoelt wel, dat we er niet de hatelijk heden, roddelarijtjes, eigen wijsheden en onzin uit moeten flappen, die ons vaak naar de lippen wellen. Hij bedoelt ook, dat het onchristelijk-verwaand en -liefdeloos is, om in een gezelschap alléén aan 't woord te blijven („ik hoor zoo graag mijn eigen stem!") en naar wat de ander zegt, niet of met een half oor te luisteren! Aan de wellevendheid in het ge sprek ligt de christelijke nede righeid ten grondslag. Het is voor den mensch balsem op de wonde van zijn verdriet, wan neer hij iemand vindt, die lief devol en geduldig luistert. Maar bovenal bedoelt Jacobus, dat we naar het Woord van God moeten luisteren, met in tense belangstelling en alge- heele overgave. Denk daar Zondags aan bij Epistel, Evan gelie en Preek! MARCUS

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad, editie Schagen | 1946 | | pagina 1