Nieuw
ER?
GEBLOKKEERDE SALDI ZIJN
GEEN GELD!
GROEIT INDIE WEER NAAR
DE NEDERLANDERS?
Nog tienduizend gevangenen
in Spanje
7
BERICHT
PISTE
lende en
g
ishouding
inist
ten
'ichting
skerk
KKEN
asscherij
aeafer
7
Voor Den HelderSchagen en omgeving nergens v(f^del]
Bureaux:
Maar wel vermogensbestanddeel
Truman's noodwet
aanvaard
Italiaansche vliegers bij
Z.H. den Paus
Moeilijke situatie in alle gewesten
Spanning in Italië
en Frankrijk
Z.H. de Paus voor de
radio
(2aatste nieuws
AZERBEIDSJAN WIL
GEEN GEWELD
Lijst F 14 van het
Roode Kruis
31 MEI 19 <Q
Brieven on-
r. v. blad
>oruitzichten.
naalkade 12.
ide 101.- Am-
van Fa. P.
^RICHTING
reding een
en
LEN RAAD
ca.) worden
of van ge-
Brieven
eiding, staat
digste inge-
traat 87; te
géén zijde,
tlauw laten
eit verfstof
;deren kun-
entrum.
IMAAR
Zaterdag
uur en
9
LLIVAN
sche
8 jr.
Hoofdredacteur: H. N.
Smits; rayon-redacteur
Fr. Otten: binnenland
P. Sigon.
Abonnementsprijs 3.40
per kwartaal; 1.20 per
maand, inclusief incasso.
Advertentie-prijs: per
editie 11 ct. p. m.m.;
minimum f 1.50, in alle
edities 26 ct. p. m.m.;
minimum 4.
Fam. ber. 20 ct. p. m.m.;
in alle edities 30 ct
Noordhollandsch Dagblad
Buiten God is 't
ZATERDAG 1 JUNI 1946
42e JAARGANG - NUMMER 10943
ALKMAAR: Langestraat
42A tel 2048 (adm.);
2047 (redactie) K 2200
HOORN: Draafsingel 59
tel. 4243 (K 2290) 2 lünen
DEN HELDER: West
straat 80; tel. K 2230
SCHAGEN: Molenstraat
52 tel. 459 (K 2240)
Bankrelatie:
Noord erbank
CPREKEND voor de radio, over het geblokkeerde geld
„voor de rechthebbenden een ongezellig bezit" zei
minister Lieftinck Vrijdagavond in een rede, dat de kansen
op deblokkeering steeds geringer zijn geworden en bezig zijn
geheel te verdwijnen.
De Minister waarschuwde met
name tegen twee misvattingen.
Eenerzijds zijn er velen, die ge
neigd zijn hun geblokkeerde saldi
nog steeds als geld te beschou
wen, en die aan de omstandigheid
dat zij dit zoogenaamde geld voor
hun bedrijfsvoering noodig heb
ben, het recht meenen te ontlee-
nen op automatische deblokkee
ring. Met nadruk, aldus spr., merk
ik op dat deze opvatting het wezen
van de blokkeering miskent en dat
geblokkeerde saldi bij de financie
ring van het bedrijf niet als be
schikbare middelen kunnen wor
den beschouwd
Anderzijds zijn er landgenooten,
die vreezen, dat geblokkeerde sal
di voorgoed voor hen verloren zijn
en dat hun bezit feitelijk door de
overheid is geconfiskeerd, ook dit
is onjuist: het geblokkeerde geld
vormt wel degelijk een vermo
gensbestanddeel, en wanneer gij
in de gelukkige omstandigheid
verkeert, dat ge geen zware be
lastingaanslagen hebt ontvangen
of hebt te .verwachten, vertegen
woordigt het een waardevolle re
serve, waarvan gij straks onge
twijfeld het bezit zult leeren
waardeeren. Dat oogenblik zal
eerst recht aanbreken, wanneer ge
uw geblokkeerde tegoed zult kun
nen omzetten in vrij geld. Daartoe
staat slechts één weg open, nl.
door met uw geblokkeerde geld
een inschrijving te koopen in het
Grootboek 1946 De gelegenheid
daartoe zal worden opengesteld
van 4 tot 14 Juni a.s.
Deze inschrijving is de tweede
gelegenheid, die u worde geboden
om uiteindelijk te geraken uit de
geblokkeerde sfeer. Midden
Januari van dit jaar werd de mo
gelijkheid tot inschrijving op het
Grootboek voor de eerste maal ge
opend Daarvan is toen door bijna
155000 landgenooten gebruik ge
maakt, voor een bedrag van ca.
1 milliard gulden. Zij, die dit heb
ben gedaan, maken od deze wijze
reeds vele maanden 3°/o rente van
hun geld, hetgeen hooger is dan
eenige bank of spaarbank thans
kan vergoeden. Zeer velen, en in
het bijzonder zij, wier geblok
keerde rekening sindsdien is ge
stegen, zien met verlangen uit
naar de komende inschrijving Het
komt mij voor in uw aller belang
te zijn het voorbeeld der eerste
155000 deelnemers t' volgen.
Gij kunt uw Grootboekinschrij-
ving in de eerste plaats aanwen
den tot betaling van een u opge
legde zekerheidstelling en van uw
aanslagen in de vermogensaan-
wasbelasting en straks in de ver
mogensheffing ineens.
Voorts opent de aankoop van
een inschrijving op het Grootboek,
zooals ik zoojuist reeds opmerkte
den weg om uw geblokkeerde te
goed in vrii geld omgezet te krij-
TRUMAN'S NOODWET
De Senaat heeft na een zitting,
die tot na middernacht d'uurde,
president Truman's noodwet op
den arbeid met 61 tegen 20 stem
men aangenomen.
De wet is een sterk gewijzigde
versie van het wetsontwerp, dat
door het Huis van Afgevaardig
den werd aanvaard. Eenige po
gingen om de bepalingen inzake
de vervolging van stakers en
vakvereenigingsleiders te schrap
pen hadden geen resultaat Wel
heeft de Senaat reeds eerder de
bepaling omtrent het mobili-
seeren van stakers, die weigeren
onder leiding van de regeering
in de bedrijven door te werken,
verworpen en uit 'het wetsont-
gen. Dit begeerenswaardige doel i verwiiderd ^e .noodwet
Iron aoVifnr nrxft ruol +orctnn rl ixrr»T*_ -*
kan echter nog niet terstond wor
den bereikt Ingevolge de lee-
ningsvooovaarden zal daarmede
een perioue 'van maximaal 7.V?
jaar gemoeid zijn. Intusschen zal
in het kader van de inning der bij
zondere heffingen een beperkte
mogelijkheid worden geschapen
om reeds eerder de Grootboekin
schrijving om te zetten in vrij geld-
Voor de nadere bijzonderheden
wordt naar de komende publica
ties verwezen.
zal nu in een conferentie tus
schen beide huizen worden be
handeld.
Pius XII ontving op Hemel
vaartsdag een groep van dui
zend Italiaansche militaire vlie
gers tot wie de H. Vader woor
den van vermaning richtte.
Hej bezoek van H.K.H. Prinses Juliana aan Nd..Brabant. Te Tilburg woonde
de Prinses een vergadering van het Comité Brabantsch Volksherstel bij.
ftJ'h.r.: mej. Mr. Tjeenk Willink; seer. Ned. Volksherstel; Jhr. Smits van
Uyen, Commissaris der Koningin in Nd..Brabant; II.K.H. Prinses Juliana;
Mr. F. J. van Thiel; voorzitter Brab. Volksherstel; Mr. Baron van Voorst
«®t Voorst, Burgemeester van Tilburg en Mgr. Hendrikx.
als een werktuig der Jappen. Te
vens zeide hij, dat in Sept. j.l. een
zekere Goesti Poedja door'Soekar-
no tot Gouverneur van Bali was
benoemd.
Maar de Balineezen waren van
deze Japansche „voetenbank"
niet gediend en dat bracht de
spanningen teweeg op hej eiland.
Daarom ook heeft Mader besloten
om, na de landing van de Neder-
landsch-Indische troepen zijn lot
met de Nederlanders te verbin
den Ook de groote invloed tan
de Anak Agoeng van Boeleieng
heeft een ommekeer ten goede
gebracht. Hij is van meening dat
men de medewerking der Neder
landers noodig heeft en helpt hen
op actieve wijze. Anak Agoeng en
Mader hebben beiden hun eigen
sfeer, zij het met een volkomen
verschillenden achtergrond, maar
beiden verwerpen de 'gedachte
van een toekomstige Javaansche
regeering over Bali Zij zien in de
handhaving van de betrekkingen
met de Nederlanders de beste
waarborg voor Bali's vrije ontwik
keling.
Verwarring op Sumatra
De toestand op Sumatra wordt
gekenmerkt door de grootste ver
warring en onzekerheid. In de
stadscentra berust het gezag in
naam bij de republikeinen, doch
de werkelijke macht geraakt steeds
meer in handen van het volks
front, dat sterk onder communis-
tischen invloed staat De Neder
landers wonen in beschermde
wijken onder het bestuur van de
Rapwi.
De extremisten zijn in de dor
pen geconcentreerd en doen her
haaldelijk uitvallen in het door
de Britten bezette gebied.
Het land buiten de steden biedt
daarom een aanblik van onbe-
schrijflijken chaos en verschrikke
lijke ellende, vooral aan de zoo
rijke oostkust Te Medan verblij
ven nog ongeveer 5000 Nederlan
ders, die weinig uitzicht op eva
cuatie hebben. Aan de westkust
terroriseeren de extremisten de
bevolking' en in sommige gebieden
heerscht een ware wanhoopsstem-
ming.
Op Atjeh ontwikkelt zich het
nationalisme langs religieuzen
weg Twee naaste medewerkers
van den republikeinschen gouver
neur Hassan, Amir en Mansoer,
hebben hun post opgegeven en
zich onder bescherming van de
Nederlanders gesteld. Zij zijn er
DE BERICHTEN die uit
Indonesië tot ons vloeien
zijn te vaag en te onvolledig
om zich een juist beeld te vor
men van den toestand. Wel
kan men van de repatrieeren-
den uit Indië vernemen wat
men aan recente gebeurtenis
sen heeft meegemaakt, maar
per saldo is Java lang niet
geheel Indië en zoolang men
geen overzicht heelt van den
grooten Oost, blijft het gissen
over de algemeene situatie, al
is het dan niet moeilijk, aan
te voelen, dat die allesbehalve
rooskleurig is.
Uit Bali kwamen dezer dagen
nogal bemoedigende berichten
binnen. Vooral in de hoofdstad
Singaradja schijnt het normale
leven volkomen hersteld ie zijn,
terwijl nog slechts enkele weken
geleden de geheele streek door
extremisten onveilig werd ge
maakt. Op het geheele eiland zijn
onder leiding van een zekeren
Mader de bewoners eut actie be
gonnen onder de naam v m „anti-
pembrentak" (tegen de revolutie)
Mader en zijn volgelingennoemen
zich nationalist, maar weaschen
Bali's individualiteit te bewaren
en de betrekkingen met de Neder
landers te handhaven. Desge
vraagd betitelde Mader, Soekarno
Uit Milaan wordt vernomen,
dal de politieke spanning in Ita
lië met het uur toeneemt in het
zicht van de a.s Zondag te hou
den algemeene verkiezingen voor
de constitueerende vergadering
en het referendum dat beslissen
moet over de vraag: monarchie
of republiek. Het eerste teeken
van die spanning viel heden
ochtend te bespeuren, toen solda
ten en burgers in de stad met
elkaar in botsing kwamen, waar
bij twee soldaten gewond wer
den Er zijn 29 millioen kiezers,
incl. de vrouwen, die voor het
eerst mogen stemmen.
In Frankrijk werden de laat
ste toebereidselen getroffen voor
de algemeene verkiezingen van
a.s. Zondag, waarin voor de
tweede maal een constitueerend'e
vergadering tot stand moet ko
men voor het ontwerpen van een
grondwet, nadat in het referen
dum van 5 Mei j.l. het socialis-
tisch-communistische ontwerp
door het kiezerskorps was ver
worpen
In kerkelijke kringen te Rome
verwacht men, dat de radio-rede,
welke Z.H de Paus heden zal
uitspreken, terwijl de besprekin
gen omtrent de vredesvoorwaar
den voortduren, een groote weer
klank zullen vinden. Ook het feit
dat de Paus de feesten ter ge
legenheid van zijn naamdag heeft
vervroegd, teneinde deze niet te
doen samenvallen met de ver
kiezingen in Frankrijk en in
Italië heeft de aandacht getrok
ken. Deze radio-red'e wordt te
8.45 mgt. uitgezonden, terwijl te
915 de vertalingen daarvan zul
len volgen
De Antwerpsche dokwerkers
zullen alleen goederen uit Neder-
landsche schepen lossen, bestemd
voor België. Goederen welke in
Holland gelost hadden moeten
worden blijven dus onaangeroerd.
Onder druk van Engeland zal
Roemenië verkiezingen houden.
Stakingen in Canada vertragen
het graantransport naar Europa.
Op 4 Juli zal de onafhankelijk
heid van de Philippijnen worden
uitgeroepen.
Mary Quisling, de weduwe van
den Noorschen verrader, is heden
te Oslo gearresteerd.
Op een persconferentie heeft
Traman verklaard dat Stalm
tweemaal heeft geweigerd een be
zoek aan Washington te brengen
Met de indienstneming van 28
nieuwe zenders heeft Rusland een
nieuw radio-offensief ingezet.
Sjahrir zou vandaag naar Bata
via tcrugkeeren.
In Engeland blijft de dienst
plicht gehandhaafd.
Vandaag verschijnt onze
eourant met acht pagina's,
daar het in verband met
het formaat van de krant
toegestaan is, om de veer
tien dagen in dubbelen
omvang uit te komen.
De centrale commissie van de
democratische partij van Azer-
beidsjan heeft een motie aan
genomen, wgarin zij zich uit
spreekt voor een vreedzame re
geling indien de regeering van
Teheran d'e onderhandelingen
hervat. Pogingen van Teheran
om door geweld Azerbeidsjan
van zijn democratische vrijheden
te berooven zullen echter met de
wapenen worden afgeslagen. De
motie verklaarde voorts, dat de
democratische beweging niet tot
Azerbeids.iay beperkt zou blij
ven, doch dat men zich alle moei
te zou geven de beweging over
geheel Perzië te verbreiden.
In het Lagerhuis werd mee
gedeeld, dat, naar gegevens
van den Britschen ambassa
deur in Spanje, op 't oogen
blik nog 10.811 personen in
Spanje gevangen worden ge
houden voor tijdens den bur
geroorlog begane feiten.
7200 van hen zijn wegens ge
wone misdrijven veroor
deeld en zullen dus niet dee-
len in de politieke amnestie
van October U. Nog 9000
personen worden gevangen
gehouden voor feiten, sedert
van overtuigd, dat slechts de Ne
derlanders in staat zullen zijn,
Sumatra van den chaos te redden.
Een slag voor Nieuw-
Guinea
De snelle repatrieering der Ja
panners was een zware slag voor
Nieuw Guinea Men heeft daar nl.
te kampen met een tekort aan ar
beiders voor het herstellen van de
oorlogsschade. De Nederlandsch-
Indische regeering achtte eerst
duizend man voldoende en nu de
overige Japanners eenmaal ge-
evacueerd zijn zit men met een
rijpen oogst die niet is binnen te
halen. Dat maakt het contact t.us-
schen de Indonesiërs en de Ne
derlanders vanzelfsprekend niet
gemakkelijker
Zoo is er dus in eiken boek van
Indonesië nog betrekkelijke onrust
en liggen de moeilijkheden overal
anders, zoodat, het uitgesloten is,
door het stellen van bepalingen
voor geheel Indonesië een oplos
sing te vinden.
het einde van den burger
oorlog begaan. 3266 van hen
moeten nog berecht worden.
Voor personen van de laatste
categorie is nog geen amnestie
afgekondigd In de gevangenis
sen zou over het algemeen geen
slechte behandeling voorkomen,
doch dikwijls gingen Spaansche
politie-ambtenaren bij de arres
tatie wreed te werk. Den ambas
sadeur was medegedeeld, dat aan
de ondergeschikte politie-ambte
naren herhaaldelijk instructie
was gegeven ter waarborging
van een goede behandeling van
onder arrest gestelde personen.
Men hadden ambassadeur ver
zocht. van elke mededeeling om
trent slechte behandeling van
gearresteerden aan den betrok
ken minister kennis te geven.
Ook werden hem faciliteiten aan
geboden tot het zenden van een
vertegenwoordiger, die bij gevan
genen zelf navraag zou kunnen
doen Een vertegenwoordiger van
de Britsche ambassade heeft
toestemming gekregen om de be
handeling van enkele recente
rechtszaken tegen politieke ver
dachten bij te wonen.
De Lijst F 14 van het Ned.
Roode Kruis, vermeldende de
namen van personen, die zich.
buiten de geallieerde gebieden
op Java bevinden, ligt op onze
Bureaux voor een ieder ter in-,
zage.