Het gaat niet goed in de Wieringermeer Nieuw Noordhollandsch Dagblod De staking heeft het heusch gedaan Zwarte of witte boeren Krijgshaftige generaal MINISTER.. De kaarten op tafel! ZATERDAG 29 JUNI 1946 Gemeren erd voor nen. De llooze in- i tijd en -toezicht dat hi te zeg- :hter met in ver- tbreiding De hr, waarin het te ;ot uiting oor den en ter gen ge ONS ARTIKEL „HET gaat niet goed in de Wie ringermeer", hetwelk wij eenigen tijd geleden publi ceerden, heeft nogal eenig stof doen opwaaien. Velen zijn 't er mee eens, weer anderen niet of althans niet geheel. Vooral de aannemers voelen zich verkeerd beoordeeld. Dat is begrijpelijk. In de betreffende passage-wezen wij op het z.g. regiewerk, waarbij door aannemers zou worden ge- tre'neerd. ■Je Dienst Wederopbouw Wie ringermeer met wien wij enkele malen over onze publicatie spra ken. merkte op, dat het regie werk in de begin-periode van den wederopbouw noodzakelijk was, gezien de onzekere toestanden op vrijwel elk gebied. Daar regiewerk echter altijd inhoudt, dat de aan nemer weinig of geen belang heeft bij een snellen voortgang der werken is steeds de gedachte geweest om deze wijze van wer ken zoo snel mogelijk te beëindi gen en te vervangen door aanbe stedingen. Bonafide aannemers geven ook aan dit systeem de voorkeur. „Dat zich bij regiewerk gevallen van traineeren kunnen voordoen is zeer wel mogelijk, doch dit is geen specifiek Wierin- germeer-verschijnsel" aldus deze Dienst. Dat valt nog te betwisten. Er zijn ons in andere gedeelten van het land ook betere resultaten bekend, waar het werk zelfs vlot ter liep als dit het geval zou kun nen zijn bij uitvoering door een officieelen Dienst zelve Daaraan hebben de Diensten geen schuld. Het is echter duidelijk, dat parti culiere aannemers beter kunnen improviseeren dan officieele appa raten, omdat deze gebonden zijn aan hun, vaak belemmerende, ambtelijke bepalingen. In ons artikel constateerden wij een vermoedelijk traineeren we gens dit regiewerk. Dat heeft de Dienst met zijn opmerking er kend En of dit iets is, wat nood zakelijkerwijs aan regiewerk vast kleeft doeti daarbij niet terzake, evenmin het feit, of dit elders in ons land ook het geval zou zijn. De strekking van deze .passage uit onze publicatie is intussehen velleden tijd geworden, omdat er in De Meer thans practisch geen regiewerk meer is. De schuld lag bij de staking. Wat betreft de noodwoningen deelde een der Wieringermeer- ingenieurs ons mede, dat hij in derdaad op een bijeenkomst van Wieringermeerboeren te Winkel gezegd zou hebben dat de vorde ringen met de noodwoningen nog zeer teleurstellend waren. Voor de eerste groep van 116 noodwo ningen, type A 4, waren er moei lijkheden met schilders, die niet te krijgen waren en met 36 wo ningen, type A 7, waren er moei lijkheden met het transport door de staking in Amsterdam. Deze lagen n.l. op de kade Hij heeft er toen aan toegevoegd dat er, net voor deze vergadering, uitzicht was gekomen, dat deze woningen zouden kunnen worden overge bracht naar de Wieringermeer. Dit is inderdaad gelukt en thans staan ze al gedeeltelijk overeind. „Ik heb den toestand niet gunstiger of ongunstiger voorgesteld dan hij was. Van een dooddoener was geen sprake. Het was de naakte werkelijkheid zonder meer" zoo schrijft ons deze ingenieur. De commissie Landbouw- herstel. „In de Wieringermeer" zoo schreven wij, „werd gefluisterd, dat juist degene die functies be- kleeden, reeds hun uitkeering van Landbouwherstel ontvingen, ter wijl zeventig procent daarop nog wachtte". Inderdaad was dat in zijn al gemeenheid waar, al is ons be kend, dat b.v. de voorzitter dier commissie bij' het schrijven van ons vorig artikel nog geen uitkee ring had gehad. Toch komt voor bedoelde fluis- teraars de zaak wel even in een ander licht te staan, zoo vertrou wen wij. Men heeft begrijpelijk in deze commissies boeren zitting doen nemen, op wier gedrag in den bezettingstijd niets is aan te oerken boeren dus van wie on- omstootelijk vast staat, dat zij „wit" zijn. Zij behoeven dus voor de uitkeering niet meer door de zeef of zullen althans sneller „gezuiverd" kunnen worden Dit heeft met corruptheid niets uitstaande. Inmiddels heeft ech ter deze kwestie haar actualiteit verloren, daar, na maanden prac- tische stilstand, de commissie haast heeft gezet achter de uit- keeringen en het overgroote deel zulks thans heeft ontvangen of althans toegezegd gekregen. Was de Wieringermeer zwart of wit? Gok wat betreft de zekerheids stellingen waren èenigen het niet met ons eens, omdat zoo zeggen zij zekerheidsstelling en ge blokkeerd saldo losstaan van el kaar. „Zwarte boeren", zoo schreef iemand ons, „kan men toch rustig een groote zekerheidsstelling op leggen". Dat kan men niet alleen, maar dat moet men zelfs. Gelukkig maar. Onjuist is het echter, wanneer men het, voorstelt, alsof de geheele Meer zwart zou zijn geweest. Er waren er, natuur lijk. Maar in zijn algemeen heid gaat dat gelukkig niet op en de boer wiens ge val wij als voorbeeld aanhaal den, was zoo wit als sneeuw. Men had trouwens van ons niet kunnen~verwachten, dat wij te rade zouden gaan bij zwarte boeren. Hun moeilijkheden laten ons steenkoud. Wij erkennen de juistheid var de stelling, dat zekerheidssi^lling en geblokkeerd saldo theoretisch lostaan van elkaar. Desondanks bestaat er zoo is is gebleken zeker eenig verband Al geeft een geblokkeerd saldo dan niet zelfs heelemaal niet juist aan. hoe de betokken boer er financieel voorstaat, al is een geblokkeerd saldo slechts een deel van het bezit, toch geeft het wel degelijk eenigen kijk op den financieelen toestand van den betrokkene. Een bescheiden boertje bezit heusch geen saldo van 21.000 gulden en de boer, aangehaald in ons artikel had een totaal bezit van 22.500 gulden. Intusschen blijken meer dere boeren een onmogelijke ze- kerheidsstelling te hebben ontvan gen. waaruit een zekere mate van wiliekeur niet moeilijk te dist.il- leeren valt. De publicatie van ons artikel deed tenslotte zooveel brieven in onze bus belanden, vooral uit aan nemerskringen, waarin men met nog veel meer moeilijkheden voor den dag kwam, dat de titel van onze publicatie reeds daarin be vestiging vond. Het ware ons liever geweest, te schrijven: het gaat weer uitste kend Helaas kon dat niet de con clusie zijn van onze beschouwing. Hopenlijk kunnen wij spoediger dan verwacht wordt, schrijven: het gaat toch weer wel goed. P S. Alkiriaarsche straatnamen En de 8-OctoT)er^optocht. Ook verpleegsters zullen aan den optocht kunnen deelnemen want wij kennen ook de Gasthuisstraat, die ons herinnert aan den tijd dat het St. Elisabethgasthuis hier aan de Noordzijde stond. In '1680 was het de Gasthuissteeg van de Paternosterstraat westelijk tot ,;'t Sand". Deze buurt liep van de Gasthuisstraat langs het Geestwater tot de Keui en er stonden in 1740 elf huizen. De Gashouderstraat kreeg den naam in 1908 naar den daarachxerstaanden Gashouder. De Hekelstraat heeft dezen naam niet steeds giehad want daarvoor was het de St. Jansstraat. Deze naam werd ontleend aan het in de 15e eeuw op den hoek van Verdronkenoord ge_ bouwde Gasthuis van de St. Jans- heeren, die ook de in 1442-43 gebouw de kapel in eigendom hadden. De tegenwoordige naam is gegeven in verband «met een enkele eeuwen terug in de straat gevestigd bedrijf nl. het hekelhuis, waar het vlas werd gehekeld. Ook de naam Houttil spreekt meer voor zichzelf. Aan het einde der stad en "bij het water waren de opslag plaatsen (tillen) van hout. Dat de straat reeds vroeg "bewoond was, blijkt uit een opgave uit 1516, dat er waren 53 sehatbare haardsteden. De houttillen waren inmiddels reeds verplaatst naar den Noordam, van waar zij in 1557, in verband met d"e verbreeding van het water, moesten verdwijnen. Huig (de Brouwer) woonde in de steeg, die van de Mient naar de Laat liep. De driekannen hingen bij hem uit. Hij was een goede bekende en het verwonderd ons dus niet, dat de steeg zijn naam kreeg in Huighrou- wersteeg. Steeg is echter wat klein voor een nijveren middenstand als daar in 1^08 woonde en de raad besloot dan ook er "straat" van te maken. De Kaarsemakersgracht heeft meer dere namen gehad. Kwakelgracht, Mattengracht en Mient. De naam is verkregen door de aanwezigheid in de Pieterstraat van smeersmelterijen en kaarsenmakerij. Men kon deze ook van de gracht be reiken en noemde het water K'aar- senmakersgracht. Ook hier dus weer het bedrijf oor zaak van een naam. evenals dat weer te vinden is in Kalkovenweg naar de in de E'gmondermeer staande kalk ovens. Zoutstraat, Keetgracht, Ooster_ en Westerburg'straat en Ooster. en Westerkolkstraat brengen ons bdj de zoutnering. Zoutkeeten stonden o.a. in de 16e eeuw op het einde van de Laat en moesten met het oog op de versterking der stad worden afge broken. De Keetgracht dankt den naam de zoutkeeten aan de overzijde der Oud'egracht, waar ook de zout keet <3e Burg stond; waaraan dus Ooster- en Westerburgstraat den naam ontleenen vanaf 2 Sept. 1879 evenals de Ooster. en Westerkolk straat dit doen vanaf 1888 aan de kolk, welke er tusschen de zoutkee ten te vinden was. De Kinheimstraat moet ons blijven herinneren aan de Boterfabriek van dien naam, welke in de nabijheid stond en kreeg in 1908 dien nakm, zooals de Korenlaan de weg was naar de Korenvelden. De Kraanbuuri is genoemd naar de Mjschkraan, welke daar in 1527 werd geplaatst en in 1590 naar de Bierkade nabij Fnidsen werd overgebracht. De Lombardsteeg is genoemd naar een heel oud becCrijf n.l. de Lombard of Bank van leening'. Reeds- in 1544 was hiervoor door Karei de V oetroci verleend. Kweerenpad; Wolfpad en Molen, buurt wijzen ons waar molens te vinden waren. De Molenbuurt was in 1614 bekend niet alleen om de 'Molen de Munnik of Monnik, maar om het "quat regiment", wat daar door vrou wen en anderen werd gehouden en waartegen de officieren op 4 Mei werd gelast ernstig op te treden. In 1756 kreeg de straat het aanzien van thans en werd de 4 voet hooge muur gemaakt, de zijweg' was in 1757 klaar. Hij is wel een der oudste buurten. In 1519 woonden er 30 personen. Een andere molen was de Mosterd molen, die in 1871 'den naam deed geven aan de Mosterdsteeg. Voor dien was het de Wormer-bakkersteeg naar de bakkerij aldaar. Aan de hout zaagmolen denken wij bij de Zaag molenstraat en Houthavenstraat, ter. wij de Papierraolenstraat wijst op de papiermakerijen, welke Alkmaar vroeger bezat, maar op heel andere plaatsen. Dat Alkmaar een belangrijke plaats innam bij de lakenfabrikag'e is be kend. Daai-van is alleen overgebleven de naam Ramen, waar vroeger dus de lakenramen op schuiten of vletten werden geplaatst. Het Raamveld werd in 1587 voor huizenbouw ver kocht. In 1867 werd de sloot gedempt. De Runstraat doet ons denken aan de Runhuizen en molen tijdens het beleg in 1573, terwijl de Zanderbuurt en Scbelphoek ons vertellen waar de zand. en schelpenschippers verbleven met bun pramen. Ook de Wagenma- kersstraat komt voor den optocht in aanmerking als bedrijfstraat. OUDE TRADITIE IN EERE HERSTELD Te Valkenburg had een dezer dagen in tegenwoordigheid van het gemeentebestuur en vele,, autoriteiten de uitreiking plaats van nieuwe geweren aan de al daar opnieuw opgerichte schut terij. De „Jonge Schutterij van Stad en Vrijheid Valkenburg", is reeds zeer oud. Officieel neemt men als stichtingsjaar 1656 aan, doch het is vrij zeker dat haar geschiedenis tot ver in de 12de eeuw teruggaat. Helaas zijn de bezittingen dier eeuwenoude schutterij verloren geraakt, men kan slechts de geschiedenis der laatste 300 jaar reconstrueeren. De oudste zilveren p'laat draagt het jaartal 1683, voorts is er nog een dergelijke plaat uit 1808 en een door Jhr. Schimmelpenninck geschonken exemplaar. Geduren de de 20ste eeuw was er weinig belangstelling voor d'e schutte rij. Sinds 1921 trad zij alleen bij feestelijke gelegenheden voor 't voetlicht o.a. bij het regeerings- jubileum van HJVI. de Koningin in 1928 en bij plechtige proces sies. Met de heroprichting van deze oude schutterij is een traditie in het schoone land van de kron kelende Geul en de grijze mer gelgrotten in eere hersteld. Volgens de Indonesische radio heeft generaal Soedir- man bij een recent bezoek aan Banjoemas een redevoe ring gehouden waarin hij zegt. dat het Indonesische volk in de komende dagen een moeilijke periode zal doormaken. Java zal oorlogs- tooneel zijn en duizenden zo nen van Indonesia zullen worden geofferd voor de on afhankelijkheid van het va derland. In verband met de berichten uit Makassar omtrent een vorm van interneering op dr. Ratulangi en 6 anderen toegepast, verne men wij dat het hier betreft een maatregel ,ter handhaving van de openbare orde en rust in verband met de dreigende verstoring daarvan van de zijde der betrok kenen. Dr. Ratulagi c.s. zullen onder deze .„interneering'' in ruime mate bewegingsvrijheid genieten en onder meer hun gezinnen kunnen medenemen. Tenminste duizend Nederland- sche, Britsche, Australische en Amerikaansche guerillastrijders, die tusschen Maart 1942 en De cember 1943 door de Japannee- zen op Java ziin gevangen geno men, zijn in manden bijeengepakt waarin men varkens pleegt te vervoeren, op lorries geladen en bij Soeraba.ia in zee verdronken. Dit is met zekerheid vastgesteld door het departement van den auditeur militair te Soerabaja op grond van getuigenrapporten. Onderscheidingen moeten hun waarde behouden Daar de regeering van mee- ning is, dat een beperking van- het aantal uit te reiken onder scheidingen zeer gewenscht is, willen deze hun volle waarde be houden. zullen in de toekomst geen decoraties meer worden verleend aan bestuursledenenz. van jubileerende vereenigingen en instellingen. In bepaalde gevallen echter b.v. wanneer het 25-jarig be staan van een organisatie samen valt met het jubileum van hem, die haar oprichtte en sindsdien leiding gaf, kan de persoonlijke verdienste van laatstgenoemde aanleiding geven tot -het uitrei ken van een onderscheiding. Amsterdammers zagen water branden Een vonk, afkomstig van een op de „Tegelberg" te Amsterdam in gebruik zijnd lasch-apparaat, deed een plas olie op het water ontbranden. Het hoog oplaaiende vuur blakerde een deel van den scheepswand. De Amigoe over de West-Indische delegaties Het West-Indische blad ,.Be Amigoe" schrijft, dat d'e Curaeao- sche delegatie niet representatief is. Verklaringen der delegatie leden zouden door de feiten zijn gelogenstraft. West-Indië denkt niet aan scheiding. Het is te be treuren, dat dezè érnstige kwes ties besproken worden d'oor per sonen. die alle mogelijke kunst grepen toepassen om zichzelf op den voorgrond te plaatsen Het is net alsof de Commissievoor autonomie zich hoofdzakelijk tegen Gouverneur Kasteel richt. Op eenige uitzonderingen na zijn de leden stuk voor stuk niet de juiste mannen op de juiste plaat sen. „De Amigoe" schrijft, dat het hier een publiek geneim is, dat eenige leden d'er Staten de mogelijkheid overwegen 'om den mandaat van de delegatie in te trekken. Nederlandsche schepen in de Middell. Zee In> het voorjaar kwam te Am sterdam een verzoek uit Frank rijk om eenige schepen te stu ren voor vrachtvervoer van Al giers naar Zuid-Frankrijk waar voor men een tweetal schepen uit kon zenden. Dit feit en de overweging dat het Opstzeegebied voor onze kustvaart practisch is afgesloten •deed' de Gruüoscheepvaartmaat- schappij een onderzoek naar an dere vrachtmogelijkheden instel len. Als gevolg van een en ander kon ruim 7000 ton scheepsruimte naar de Middellandsche Zee ge zonden worden en zal een Ne derlandsche basis voor 'de scheepvaart Ingericht worden met Nederlahdsch oersoneel. Nu al weer een jaar geleden schreven wij over Den Helder en zijn Marinebasis en druk ten bii die gelegenheid onze stellige verwachting uit, on danks alle pessimistische klan ken. vaak zelfs van insiders, dat Den Helder een herrijzenis zou beleven van zijn marine basis. Vooral de laatste weken be wijzen, dat wij juist gezien hebben. Den Helder wordt weer marinestad. minstens zoo als voor den oorlog. Misschien doen wij hiermee een stap te ver. Immers een officieele bekendmaking is nog steeds niet gepubliceerd. Maar voor wie iets meer achter de schermen kan zien, is het een voldongen feit, ondanks het wegblijven van officieele be vestigingen. De marinemenschen in Den Helder en zij, die zijdelings er mee te maken hebben en wie hebben dat niet? proe ven het zelf ook. Het woord marimbasis wordt niet uitge sproken. maar het zweeft door de straten en over de marine werf en men proeft van alle zijden, dat een beslissing ge nomen moet zijn ten gunste van onze stad. Zooals wij reeds eenigen tijd geleden mededeelden, is een aroot bedrag uitgetrokken voor den wederopbouw en nieuwen uitbouw van de stad. Een bedrag, zoo groot, da,t alleen daar reeds een bevesti ging van onze veronderstel ling kan worden gevonden. Maar er is veel meer. dat de optimistische kijk op de zaak stijft. Op de Marinewerf heerscht een vooroorlogsche drukte en van verschillende af deeling en en onderdeelen is men druk in de weer met de uitbreidings plannen. waarover wij op verzoek moeten zwijgen die gedeeltelijk voor den inval der Duitschers reeds bestonden, doch toen in de map moesten blijven tot een ver verwijderde toekomst. Dat tijdstip schijnt nu aan gebroken te zijn. Vele middenstanders, die indertijd moesten evacueeren, maken zich begrijpelijk weer aereed, hun oude plaats in de stad der Jantjes in te nemen en meerdere zakenlieden uit andere omgeving specüleeren op een plaatsje in het herleef de Den Helder. Iedereen in Den Helder, ma rineman of niet, is er thans wel van overtuigd, dat het met Den Helder weer fluks excelsior zal gaan. Bevreemdend in dit verband is zeker, dat men van offi cieele zijde nu toch voelbaar een gunstige beslissing achter de coulissen is genomen, geen publicaties doet. Den Helder heeft lang ge noeg in onzekerheid verkeerd. Het heeft er recht op, zoo spoedig mogelijk een officiee le bevestiging te krijgen. Daar van hangt voor teveel men- schen veel af. Om misschien begrijpelijke, doch in elk geval beter te ver zwijgen redenen geeft het mi nisterie er de voorkeur aan, nog even kiekeboe te spelen. Er domineert thans in Den Helder één wensch: Minister! De kaarten op tafel! Dan kan Den Helder weer met sprongen voorwaarts, naar oude glorie! P. S. Amerikaansch crediet voor Polen De Ver. Staten hebben het op geschorte crediet van 50 millioen dollar voor Polen vernieuwd. Dit crediet werd reeds verleend op 24 April, maar op 10 Mei opge schort, ornaat de Poolsche regee ring naar de meening van de Amerikaansche regeering had nagelaten de op zich genomen verplichtingen na te komen. Het credièt Is bestemd voor deft aan koop Van overtollige voorraden varv legér en vloot.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad, editie Schagen | 1946 | | pagina 3