R. Kath. nieuws- en Advertentieblad
Mooird-HollaiftcL
No. 5.
Woensdag- 15 Januari 1908.
2',e Jaarg-ang.
Over Kiesrecht.
FEUILLETON.
ii
i
1
I
M
Schuldig
Buitenland.,
m
'M
km
/i
-
Verschijnt Woensdag en Zaterdag.
i
V'
~i> rr-~ ";*v -Vr
sAAPV^ 5r*^*5
f
- -r«- w-
ie, besloten bet jaar
te van 14,000 voet
legroeten en by een
Ier nul klonken de
ijl de top van den
atiacb verlicht werd.
de wonderen de we-
wil men 't andere,
de krankzinnigen-
wiet 1
[et gemeentebestuur
heeft maatregelen
darij, vooral van
igen te gaan. Deze
betooging op touw
igetrokken naar het
een groote menigte
tegen de plannen
te betoogen. Ook
iet hunne vrouwen
gehouden door de
willen, dat men hen
>f dat de gemeente
[aar in de tehuizen
;emeentebeatuur wil
|een intrek te nemen.
Toen onlangs
a-den gehouden in de
Tiel, waren slechts
ileden aanwezig,
'emeester, opent de
iwozigen raadsleden
(en voorzitter attent
rel 48 der Gemeen-
niet mag beraad-
niet de grootste
(derzelfder wet) be-
poordig is.
niets, dan laten we
een byteekenen op
;erd een voordracht
girt. 7 der Zetterswet,
verleend enz. Vad
De politie te Bloe-
gens van 12 tot 16
gn de villa van mr.
uhout 240 kilogram
tandagmorgen waren
ipieringen, toen het
n beweging kwam
eter wegdreef. Op
pn stokken en hulp
Uitdammers, een
^nde, zich daarheen,
[Markers uit hun
Eredden.
nerbrugge geraakte
eg in brand, waarin
5 maanden lag te
eg zulke brandwon-
B.
EanU I De Fran-
had eindelyk het
lamanten te maken.
De Beers, stelde er
u, en wou er zich
liet Wernher tot
daar maakte hij
|n diamantmagnaat
naar vakmannen
bt zuiverste water
,t Wernher bereid
al wat hij bezat
ten kosten had
an.
Ier gaandeweg, naar
m Wernher. Maar
|htig, verlangde dat
hem een diamant
iyzyn van getuigen,
het eind is, dat
Prof. Bordas en
|nding onderzoeken.
te weten gekomen,
sjens oplichting met
(voor een bedrag
jier jaar gevangenis-
De Beers en de
|orloopig gerust zyn.
boorii. De grootste
iitschland is zonder
van Schimsheim in
onder bescherming
die alles doet om
De ouderdom van
at op duizend jaar,
stam een omvang
Etien en een halven
ahoudt de stam tot
|aar hy zich splitst
die respectievelijk
hebben. Zijtakken
avang, In de laatste
byna geheel uitge-
jd dat hij dood zal
hoogte bedroeg 30
oog op den hollen
jtot 17 M. ingekort,
rooveel vat op heeft,
iiezat de holle stam
ang en bij gelegen-
werd een opening
|joen en konden er
oen.
net zand aangevuld
i.L. noodig. In den
smd >8chimsheimer
■ijn kruin zoowel by
jn, de dorpelingen
ie de dagelyksche
aangelegenheden te
ONS
BLAD
ABONNEMENTSPRIJS
50 cents per drie maanden franco aan huiB. Te betalen in
het begin van ieder kwartaal.
Afzonderlijke nummers3 cent.
Uitgave van de Naatnl. Vennootschap „Ons Blad".
BUREAUHoogstraat b/d. Langestraat te Alkmaar.
Telefoon No. 266.
ADVERTENTIËN:
Van 1—5 regels30 cent.
Elke regel meer 6
Reclames per regel 15,
Meer en meer is in den laatsten tijd
de kiesreclit-kwestie op den voorgrond
getreden. Nagenoeg alle politieke par
tijen hebben in dit opzicht haar program
herzien, en wordt thans in den boezem
dier partijen en natuurlijk vanzelf ook
in de pers de kiesrecht-kwestie bespro
ken. Ook de Katholieke Partij bleef in
dezen niet achterwege en publiceerde
onlangs een zeer belangrijk, uitvoerig
kiesrecht-rapport. De bedoeling van dit
artikel is echter niet, thans reeds op
de verschillende kwesties in dit rapport
ter sprake gebracht, in te gaan. Daar
voor zal later wellicht gelegenheid te
over zijn, terwijl ook wij het beter
achten, wil men tot een practisch
resultaat komen, eerst de verschillende
katholieke kiesvereenigingen in den
lande over dit rapport uitspraak te
laten doen.
Op één punt wenschen wij echter
de aandacht even te vestigen. Zooals
onze lezers, uit een uitvoerig door ons
gegeven overzicht van het rapport
weten, is de commissie, belast met het
uitbrengen van het Katholieke kiesrecht
rapport, niet tot eenstemmigheid ge
komen. Er waren drie minderheden, die
elk voor zich tot een andere slotsom
kwamen. Hoe dit echter zij, allen waren
tocli eenparig van meening, dat er meer
uitgebreid kiesrecht dan het thans gel
dende, moet komen. Eéne minderheid
sprak zich zelfs uit voor algemeen
kiesrecht, ook vrouwenkiesrecht. Zooals
wij boven echter re'eds opmerkten, gaan
wij thans op de al of niet wensche-
lijkheid van algemeen kiesrecht niet in.
Genoeg zij het voorloopig te consta-
teeren, dat er in de geheele Katholieke
Staatspartij een strooming is naar meer
uitgebreid kiesrecht dan thans. Niet
alleen echter is die stroomiDg merk
baar bij de Katholieken, ook andere
partijen verklaarden zich voor kiesrecht
uitbreiding. De socialisten schreeuwen
natuurlijk reeds lang om algemeen kies
recht, maar zelfs de liberale Unie-man
nen hebben zich voor algemeen kies
recht verklaard, terwijl ook de anti-
revolutionnairen, hoewel star vasthou
dend aan het gezinshoofden-kiesrecht,
evenmin ongenegen zijn, de grenzen
verder uit te zetten.
Ondanks deze algemeene strooming
naar uitgebreider kiesrecht echter, valt
AmerikaanBche roman uit het Duitecb,
van
OTTO HOECKER,
1)
EERSTE HOOFDSTUK.
»Gij hebt mij willen spreken
Een klein troepje jongelui, dat zich in
een hoek van de even kostbare als sierlijk
gemeubileerde rookzaal der voorname Lotus-
club gezellig had neergezet, keek naar den
steller dezer vraag om. Deze, een stevig ge
bouwde dertiger met innemend, slim en geestig
uiterlijk, was achter Ralph Waldon's stoel
gaan staan en had de hand op den schouder
van zijn evenouden makker gelegd. Nu knikte
hij de overigen kameraadschappelijk toe en
herhaalde zijn vraag.
Waldon wendde zich met een korte schou
derbeweging half om. Toen hij zag wie ach
ter hem stond, vloog als een klein misnoe
gen over zyn mannelijk schoone trekken,
wier interessante bleekheid als het ware nog
dooriichtiger werd, en het hem zoo goed
afgaande zegevierend lachen maakte plaats
voor koele teruggetrokkenheid. Aarzelend
legde hij de vingertoppen in de hem aan
geboden hand van Nad. Whistler, den jongen
advocaat, die evenals hy en de overige aan
wezigen lid was der ciub, die tot de voor
naamste sociëteiten van New-York behoorde.
'Hola, Nad antwoordde hij nochtans op
den vriendelijksten toon.
'Zet u, gij stoort ons niet
het niet te ontkennen, dat zelfs bij de
thans geldende bepalingen, het kiezers
korps aanzienlijk grooter zijn kon dau
het in werkelijkheid is. Afgezien immers
van het feit, dat er steeds nog honder
den en honderden zijn die, hoewel het
kiesrecht hebbende, hiervan zelden of ooit
gebruik maken of hoogstens bij een
raadsverkiezing, als niet zelden persoon
lijkheden in het spel zijn zijn er
nog duizenden Nederlanders, die het
kiesrecht heelemaal niet bezitten, hoe
wel zij dit zonder eenige moeite konden
verkrijgen.
Wij zullen hier niet beweren, dat
deze mindere activiteit, deze onverschil
ligheid om gebruik te kunnen maken
van zijne staatsburgerlijke rechten, als
bewijs mag worden aangevoerd voor
niet-invoering van meer-uitgebreid of
algemeen kiesrecht, maar wèl mee
nen wij te mogen zeggen, dat, zoolang
de Nederlandsche burger geen gebruik
maakt van zijne kiesbevoegdheid, hem
zelfs bij de huidige slechte regeling vaD
het kiesrecht nog gewaarborgd, de kies
rechtkwestie beslist niet urgent kan
worden geacht.
Nu gaat het van den anderen kant
echter niet aan, te beweren, dat de
niet-kiezer-zijnde het kiesrecht niet zou
verlangen. 'Uitzonderingen kunnen en
zullen er zijn, maar eene dergelijke
bewering zou in bare algemeenheid
beslist onjuist zijn. Evengoed als de
Nederlandsche staatsburger van andere
voorrechten, aan dat burgerschap ver
bonden, gebruikt maakt, zou hij ook
van het kiesrecht gebruik willen maken,
indien hij slechts wist, hoe dat kies
recht is te verkrijgen. Er zijn eenvoudig
nog te veel Nederlanders, die niet weten
hoe zij kiezer kunnen worden en omdat
zij zulks niet weten er ook geen moeite
voor doen om kiezer te worden.
Aan dit niet op de hoogte zijn met
de betreffende wetsbepalingen schrijven
wij voor een groot deel de onverschillig
heid van zooveleu, die kiezers konden
zijn en het niet zijn, toe.
Toch is het, zeker ook voor de Ka
tholieke Staatspartij, van het aller
grootste belang, dat ons kiezerskorps
zoo sterk mogelijk zij. Nauwelijks de
liberale onderdrukking ontgroeid, is ook
de Katholieke Staatspartij meer en
meer op den voorgrond getreden, deed
zij haar heilzamen invloed steeds dieper
gevoelen. Deze invloed werd nog van
te meer belang, sedert de coalitie tus-
schen de christelijke partijen tot stand
Tegelijkertyd trok hy snel een der ge
makkelijke, uit riet gevlochten leunstoelen
naderbij. De andere had ondertusschen met
de overige leden den gebruikelyken hand
druk gewieseld, hier en daar ook een vluch
tig woordje er tusschen gewoTpen, en bleef
nu in afwachtende houding staan, zonder
van de hem aangeboden plaats gebruik te
maken.
»Ik heb niet veel tijd, Ralph», zei bij als
wilde by zich verontschuldigen en met een
blik op de klok, voegde hij er aan toe
'Reeds kwart voor vyf't woidt hoog tyd
als ik mijn kantoor nog vóór de klok slaat
wil bereiken I Mijn boekhouder zocht my in
het gerechtsgebouw opgij waart vandaag
tweemaal daar geweest, zei hy, en hadt ook
per telefoon naar myn terugkomst gevraagd».
Ralph knikte onverschillig.
>Dat komt uitmaar de goede man hadt
u daarom nog niet behoeven te gaan zoeken.
Ik had zoo wat in het hoofd gekregen, dat
ik gaarne met u besproken zou hebben en
daar ik vandaag heelemaal niet wist, hoe ik
den tijd zou omkrijgen, ging ik naar uw
luchtkrabber boven naar uw kantoor. Doch
het heeft, gelyk ik reeds zeide, nog tijd,
wanneer gy haast hebt...»
'Dat heb ik werkelijk, daarenboven ben
ik buitengewoon veel lastig gevallen en wordt
ik bovendien nog door die ellendige hoofd
pijn geplaagd, die gy ook uit ervaring kent,
Ralph»,
Hij wilde zich reeds verwyderen.
Maar een uit het gezelschap sprong op
en hield hem lachend bij zijn jas vast.
•Niet gaan loopen, Nad Dat treft goed,
wat dunkt u wendde hij zich schertsend
tot de overigen.
'Vriend Nad kan one juist als proef-
kwam. Tweemaal reeds werden de
Katholieken geroepen zitting te nemen
aan de ministerstafel en iederen dag
kan het bericht worden ontvangen dat
ten derden male de Katholieken mede
het nieuwe Kabinet zullen vormen.
Het is daarom van belang dat het
Katholieke kiezerskorps zoo veel mogelijk
worde versterkt. Ook om de tijdsom
standigheden. Wie weet, wat er in de
naaste toekomst zal gebeuren? Hoe
spoedig misschien eene Kamerontbin
ding voor de deur staatMaar ver
onderstel, dat dit laatste thans nog niet
noodig wordt, dan zullen toch reeds
over anderhalf jaar de kiezers worden
opgeroepen om eene nieuwe Kamer
samen te stellen. Daarenboven zitten
de andere politieke partijen èök niet
stil. De socialisten zetten in deze dagen
alles op haren en snaren, om hun
kiezerskorps zooveel mogelijk uit te
breiden en zoodoende zooveel mogelijk
partijgenooten in de regeeringslicha
men Kamer, Staten en Gemeente
raden te brengen. Zij beseffen maar
al te goed, dat in dezen strijd enkel
het getal en niet het gehalte der kiezers
beslist. Trouwens zijn wij ook tegen
over onze politieke bondgenooten ver
plicht, groote activiteit aan den dag te
leggen. Ook zij werken rusteloos aan
de uitbreiding van hun kiezerskorps,
wel wetend dat een uitgebreid kiezers
tal het eenige middel is om eene christe
lijke regeering te krijgen en te be
houden.
Daar wij nu thans wederom in de
dagen zijn, waarop men voor de nieuwe
kiezerslijsten moet gaan zorgen, geven
wij, onder „Binnenland" in ons nummer
van heden, een overzicht van de be
palingen, volgens welke men kiezer is
of worden kan.
Wij hopen dat zij onder onze lezers,
die in de termen vallen om het kies
recht'te hebben en dit nog niet bezit
ten, zich zullen haasten om het te
krijgen, opdat het katholieke kiezers
korps, ook in d°ze streken, met een
aanzienlijk cijfer moge versterkt worden
Het hebben van het kiesrecht is van
te groot belang, dan dat men er onver
schillig voor zou blijven en zoo, door
nalatigheid, opnieuw een jaar zou ver
stoken zijn van dit machtige wapen in
den publieken strijd onzer dagen, waar
bij toch zeker ook het Katholieke be
ginsel gemoeid is.
konijntje dienen. Wij spraken juist van deze
nieuwste reclame, die vandaag in de gedaante
van een elegant verpakt flescbje onder per-
sooniyk adres aan ieder lid afzonderlijk, in
de club verzeild raakte het smaakt overi
gens in 't geheel niet Biecht, wij hebben
zoo even gezamenlyk geproefd en daar
het in een oogwenk de hevigste hoofdpyn
moet genezen... Holt kellner, geef toch dat
flescbje van Mr. Whistler eens bier I»
De vastgehoudene schertste mede en be
keek lachend het spoedig uitgepakte blauw
kleurige fleschje, waarin zich een wit poeder
bevond zoo fijn ala stof.
>En wat is dat nu Zeker zoo'n soort
bromzout of misschien een afmakend mid
deltje Op het etiquette staan als fabrikan
ten Brown, Mc. Lean en Co,, dat gaat u
toch aan is 't niet, Ralph
Hij wendde zich tot dezen, die daar onver
schillig byzat en gedachteloos rookkringetjes
van zyn cigaret maakte.
»My Zoover ik weet niet».
»Nu, vroeger Btond gij toch met die che
mische fabriek in verbinding ik heb u dik
wijls genoeg in uw laboratorium bezocht.
Toen waart gij nog vol vuur en yver voor
alles wat de chemie betrof, en dacht gij aan
niets anders dan op zekeren dag nog eens
als een groot wetenschappelijk licht bekend
te worden».
•Zoo ziet men, hoe de mensch zich kan
vergissen», meende Ralph Waldon droog,
onder het vroolijk gelach der vrienden. 'Uw
memorie heeft u echter niet bedrogen ik
was werkelijk nog in dienst dezer firma,
toen mijn oom in Davenport den inval kreeg,
te sterven en my een bescheiden vermogen
na te laten, dat mij sinds dien tyd veroor
loofde, ver van alle zaken als een der door
Dultschland.
Drinkers te Berlijn.
In 1905 waren er te Berlijn 15.941 kof
fiehuizen, d. w. z. 1 op de 128 inwoners of
op de twee huizen, daar het getal der huizen
in het geheel 24.493 bedroeg. De »Frie-
drichstrasse» b.v. telt dan ook meer koffie
huizen dan woonhuizen.
Volgens de statistiek drinkt ieder Berlijnsch
inwoner, vrouwen en kinderen er onder be
grepen, per hoofd en per jaar 214.81 liters
bier, 9.59 kilogram wyn en 12.09 kilogram
brandewyn. In het geheel wordt aan alco
holhoudenden drank uitgegeven een bedrag
van 206.075,377 Mark per jaar, wat por
hoofd een bedrag uitmaakt van ongeveer
100 Mark. Daar het gemiddelde inkomen
van een Berlijner ruim 700 Mark bedraagt,
wordt dus een zevende van het inkomen
der Berlijners aan den alcohol ten offer
gebracht.
De statistiek der moraliteit wijst dan ook
ter andere zyde een groot aantal misdaden
aan, uit het alcoholmisbruik voortkomende.
Het getal der delinquenten, die tenge
volge van hun hartstocht voor de rechtbank
moesten verschijnen, bedraagt dan ook door-
eengenomen tienduizend per jaar.
'n Triest cijfer.
Frankrijk.
Strijd tegen den alcohol.
De bond van het Witte Kruis tot bestrij
ding van het alcoholisme, die in Frankrijk
werd opgericht onder goedkeuring van het
grootste gedeelte der Franiche kardinalen en
bisschoppen heeft van de Congregratie der
aflaten een aantal geestelijke gunsten voor
de leden van den bond gekregen, welke
bewijzen hoe groot de belangstelling is, die
men te Rome koestert voor hen, die de
openbare zedelijkheid bevorderen door hun
strijd tegen de alcoholplaag. Onder meer
wordt een volle aflaat aan de leden verleend
op den dag hunner inschrijving of den vol
genden Zondag, op het patroonfeest van
den bond, op St. Jozefsdag en in het
stervensuur verder nog tal van gedeeltelijke
aflaten.
Engeland.
Ramp te Barnsley.
Te Barnsley, eene belangrijke industrie
plaats in de omstreken van Sheffield heeft
eene vreeselijke ramp plaatsgevonden.
By eene cinematograaf voorstelling in de
groote zaal van het-instituut Harwey, waar
bij meer dan tweeduizend kinderen tegen-
Horatius gelukkig geprezenen mijn levens
dagen te Blijten».
»'t Is een kunststuk I» lachte een van het
gezelschap, »als men de bewuste zes nul
letjes achter een of ander cijfer op zijn
chècque zetten kan, zoo...
Maakt men zich nu wezenlyk nog moe
met het uitvinden van bruispoeder en der
gelijk onnut tuigl» besloot Ralph Waldon
op een toon, als stond hem geheel het plot
seling op het tapijt gebrachte onderwerp
tegen.
'Wanneer gij het echter per se wilt
weten de firma heeft werkelyk mijn raad
aangenomen, hoe men het publiek het beste
voor de wereldschokkende nieuwigheid warm
kan maken. Ik raadde haar dan aan in de
beurs te grijpen en aan ieder, die slechts
eenigszins tot het gezelschap van New-York
behoort, een proef flacon met de gebruike
lijke aanprijzing thuis te sturen. Zoo gy ge
luk hebt, vindt gij thuis nog een tweede
proefpakket».
Men lachte, dreigde den spreker schert-
sender wyze zelfs met de hand en riep door
een 'Ziet den schijnheilige 1 Hy laat ons
eerst rustig proeven en doet zijn mond niet
openl... Hy heeft er zich wel voor gewacht,
de klant, om ook eens te slikken!... Dat
is nogal te begrypenHy vertrouwt de
samenstelling niet. Zeker een eigen uitvin
ding van u, Ralph
•Neen, dat gaat niet op!» protesteerde de
geplaagde, 'ik heb nauwkeurig meegeproefd I
Ik was overigens de zaak geheel vergeten
en deelde den raad reeds vóór vele weken
mede. Gij kunt het gerust eens probeeren,
Nad. Het goedje schynt te werken ik had
van te voren ook hevige hoofdpijn en nu is
ze geheel over».
woordig waren, ontstond eene paniek onder
de aanwezigen. Tevergeefs trachtte men de
bezoekers te kalmeeren, alle snelden naar de
uitgangen, waar een vreeselijk gedrang ont
stond. Een aantal kinderen geraakten onder
den voet. Toen de kalmte eindeiyk was
teruggekeerd, vond men zestien verminkte
lyken. Veertig zwaar gewonden werden naar
het hospitaal vervoerd de meesten hunner
zullen wel aan de bekomen verwondingen
bezwijken.
De verslagenheid in de stad is groot.
Het zal een les wezen om nooit kinderen
zonder geleide in grooten getale byeen te
brengen. Het is waar, aan paniek zyn ook
volwassenen onderhevig, maar het gebeurt
toch niet zoo licht. Vier-en twintig jaar ge
leden is er te Sunderland nog eens een
paniek onder kinderen geweest. Een gooche
laar gaf een voorstelling, en na afloop zou
hij aan de kinderen presenten nitdeelen. Van
de gaandery stormden de kinderen toen naar
beueden en kwamen aan een nauwe deur,
waar slechts een kind tegelijk door kon.
Voor die deur werden de kinderen saamge-
peret door den stroom, die onafgebroken van
boven kwam, en honderd zes en tachtig kin
deren werden er doodgedrukt. In de zaal
merkte men er intusschen niets van.
Op Paaschzondag in 1892 dreef een plotse
ling opgestoken storm te Hampstead Heath
in het NW. van Londen een drom menschen,
die een dagje uit waren, in het station. In
het gedrang op de trap naar het perron
werden toen zes kinderen en twee vrouwen
gedood.
Italië.
Z. H, de Paus.
De correspondent van De Tijd echryft,
dat hij dezer dagen het voorrecht had, den
H. Vader te zien en te spreken. Z. H. zag
er heel goed uit. Maar een melancolieke en
zorgelijke uitdrukking op zyn goedhartig
gelaat viel niet te ontkennen. Zyn geregelde
werkkracht, zoo hoorde de correspondent
van nabij, die van geen vermoeienis schynt
af te weten, moet nog zeldzaam zyD, hoewel
Pius X bijna 73 jaar telt. Mannen in de
volle kracht huns levens kunnen nauwelijks
tegen den H. Vader opwerken.
Oostenrijk.
Alweer verzonnen.
Zooals we reeds als waarschijnlijk te
kennen gaven, blijkt het bericht, dat keizer
Frans Jozef, naar aanleiding van zijn herstel,
den H. Stoel een millioen Oostenryksche
kronen ten geschenke zou hebben gegeven,
uit de lucht gegrepen.
De Corrispondenza Romana noemt het een
De opmerkzame huisheer had ondertus
schen reeds een glas water gebrachtde
inhoud van het fleschje er in geschud
schuimde krachtig op en in een langen teng
dronk de jonge advocaat het glas leeg.
•Het smaakt waarlijk verfrisscbend», stemde
hy toe. 'Wanneer het maar helptik het
vandaag ondragelijke hoofdpijn».
'Afwachten I» lachte Ralph kortaf. »Ik
wil het goedje nog niet mèèr prijzen, anders
maak ik me nog verdacht, als betaald reclame
maker voor de firma werkzaam te zijn doch
bij mij heeft het geholpen».
Hij was opgestaan en nam van een der
haastig toeschietende bedienden hoed en
overjas aan.
•Helpt één dosis niet, dan probeert gy
het met een tweede. Ik zon Brown, Mc. Lean
en Co. al heel slecht kennen, zoo zij een
der blauwe flacons ook reedB niet naar uw
kantoor gezonden hadden I» Hij wendde zich
tot het hem omringende clnbje... 'Een
gekke gedachte overigens, zich voor te stel
len hoe alle gezelschappen van New-York
de werking van het nieuwste bxuispoeder by
zich nagaan
Men lachtte.
'Wacht even, ik ga mee», wendde Ralph
zich op zyn onverschillige manier tot den
jongen advocaat, die reeds afscheid had ge
nomen en hij den uitgang stond.
»Het is toch beter, dat we nu bespreken,
wat ik je te zeggen heb», ging Ralph ver
der, toen zij naast elkaar door de prachtige
vijfde avenue met hare eindelooze rijen
elegant gekleede leegloopers en voorbyrate-
lende rytuigen wandelden.
(Wordt vervolgd.)
- Aiff
II
I
---
