R. Kath. Nieuws* en Advertentieblad voor Noord-Holland. No. 17. Woensdag 26 Februari 1908. 2',e Jaargang. Katholiek Leven. FEUILLETON, Buitenland. Schuldig Verschijnt Woensdag en Zaterdag. ONS BLAD. ABONNEMENTSPRIJS 50 cents per drie maanden franco aan huis. Te betalen in het begin van ieder kwartaal. Afzonderlijke nummers3 cent. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Ons Blad". BUREAUHoogstraat b/d. Langestraat te Alkmaar. Telefoon No. 266. ADVERTENTIËN s Van 1—5 regels.30 oent. Elke regel meer 6 Reclames per regel15 i. Gelijk wij Zaterdag mededeelden, zullen wij thans de prachtige lezing van mr. A. baron van Wijnbergen, over „Katholiek Leven", wat breeder uit werken. Wat is Katholiek leven, aldus nage noeg de spr., in den ruimsten en volsten zin des woords en hoe beantwoorden wij daaraan, thans, nu in dezen tijd van zedelijken achteruitgang Katholiek leven zoo dringend noodig is? Deze laatste beschuldiging is zwaar en aan stonds zullen wij zien opdagen degenen, die deze meening komen weerspreken. Er komen er aanstonds die zeggen, dat wij thans juist leyen in een tijd van vooruitgang; er komen er, die vol fier heid vragen: hoe durft gij 't wagen, om aan onzen tijd te verwijten, dat hij aan achteruitgang lijden zou? Op de eerste plaats komt de weten schap, die tot zulk een hoogte is ge stegen en waaraan zoo ontzettend veel te danken is. Zij zegt: moet gij niet erkennen, dat aan mij zooveel te danken is op natuurkundig gebied? Weet gij, dat door mij, als 't ware, alles is bloot gelegd boven, op en onder de aarde? Weet gij, dat ik de natuurkrachten heb dienstbaar gemaakt aan den mensch? Hoeveel uitvindingen zijn door mij niet gedaan en hoe zijn daardoor handel en industrie, en daardoor de algemeene welvaart niet toegenomen, zoodat velen een trap hooger gekomen zijn! Wij antwoorden op al deze vragen: volko men juist, vooruitgang is er en zij heeft de menschheid vooruitgebrachtmaar wjj vragen tevens, of die wetenschap steeds in 't oog hield, dat zij al dien vooruitgang te danken heeft aan „dei- wetenschappen Heer",. wij vragen öök, of alles wel vooruit is gebracht, en of de wetenschap den mensch niet heeft geholpen zedelijk achteruit? En wjj vragen aan die wetenschap, waarom juist die wetenschap, op ander wetenschappelijk terrein de menschen niet vooruit brengt? Of blijkt dat niet uit de zedelijke wetenschappen? Hoe staat het in onzen tjjd met de weten schap van het recht? Stond zelfs in den heidenschen tijd te Rome deze wetenschap niet hooger dan thans En de wijsbegeerte? Heeft de negen tiende eeuw het recht zich daarop te Amerikaansche roman uit het Duitacb, van OTTO HOEOKER, 13) 'Ik hoop dat u deze treurige geschiedenis op een voor u zelf bevredigende manier kunt verklaren, Mr. Whistier», zeide by, nadat ook hem door de detectiven het resultaat der onderzoekingen was medegedeeld. «Hebt u werkelijk geen vermoeden, wat de reden voor dezen moordaanslag kan ge weest zijn en wie de dader zjjn mag «Neen, ik ben even radeloos en onwetend als u allen I Ik wil niemand verdenken zeker niet den man, wien ik persoonlijk mijn vertrouwen geschonken heb. Maar Mr. Phelp's afwezigheid komt mij, rechtuit gezegd, zeer opvallend voor». «Waar woont de man vroeg Keane. Dat wist de advocaat intusschen niet te zeggen. Hjj had zich daar niet om bekom merd, maar geloofde uit enkele gesprekken te kunnen opmaken, dat de boekhouder aan den anderen oever der Hudson in Hoboken of Jersey City woonde. «Verduiveld I Dat is ver weg. Waarom moet de man au juist in dien Moskitostaat leven bromde Keane. «Nu, wij moeten ons met den betrokkene zoo spoedig mogelijk in verbinding stellen dat is alles wat wij doen kunnen... Hebt n ook maar énigen grond, om den man zulk een daad aan te wrijven?» •Niet den geringstenik zei dit toch beroemen Kan de moderne wijsbegeerte zich vergelijken met de heidensche wijs begeerte van Aristoteles b.v.? En hoe staat het met de wetenschap van heden en die der middeleeuwen? Heeft juist niet in de vorige eeuw Paus Leo XIII geroepen: Terug, eeuwen terug, naar de middeleeuwen! Want redding is alleen te vinden bij den engelachtigen leeraar, onzen heiligen Thomas van Aquino Hoe staat het met de wetenschap, de godsdienstwetenschap? Wat blijkt van die wetenschap op de Hoogescholen Op de congressen, aan den godsdienst gewijd? Wordt dan niet duidelijk, dat men is gekomen tot het diepste verval En is het niet een teeken des tijds, dat Dr. Kuyper in zijn laatste werk „Om de oude Wereldzee" heeft kunnen ver klaren, dat het éénmaal nog zóóver zal komen, dat al wat Christen is en gelooft in een God, mèt de geloovige Israëlieten, ja zelfs met de aanhangers van den Islam zal moeten samengaan tegen het ongeloof? Ziedaar het resultaat dei- wetenschap. Daarom blijven wij, ondanks alle waardeering voor het vele goede, den tegenwoordigen tijd noemen een tijdperk van zedelijken achteruitgang. Op de tweede plaats komt de be schaving tegen onze beschuldiging verzet aanteekenen. Met het woord „bescha ving' meenen de modernen alles te kunnen goedmaken, en wanneer wij voor die beschaving de schouders op halen, zegt men: weest dankbaar, dat de zeden zoo ruw niet meer zijn als in de middeleeuwen! Prijs integendeel de verlichte 19de en 20ste eeuwZeker, wjj zijn dankbaar, doch veel meer dan schijn is die moderne beschaving niet. Wij hebben zachtere zeden en gewoonten gekregen, ongetwijfeld, maar ook heeft de moderne beschaving de misdaad beschaafd en deze verfijnd. Heden kan alles worden goedgepraat onder het mottobeschaving, ja zelfs de beneden- dierlijke onlusten worden niet in be sloten kring, neen, publiek, openbaar, verdedigd. En zouden wij daarvoor aan de moderne beschaving onze hulde brengen Neen, duizendmaal neen Vroeger mogen de zeden ruwer geweest zijn, thans hebben wij mèèr eerbied voor die ruwe zeden dan voor de fijne salon-moraal onzer dagen. Het komt er tegenwoordig niet meer op aan, of men godsdienst en zedenwet vertrapt, als men maar „fatsoenlijk man" is, d. w. z. modern in alles, ook reeds. Myn verdachtmakende uitdrukking spijt me nu reeds». «Dus er bestond tusschen den klerk en uw neef hier geen vijandschapmaar mis schien leefden zij op voet van oorlog met elkaar >U vraagt mfj te veel. Die man daar kwam vóór ongeveer een kwart jaar hier in New-York terng, nadat ik hem misschien wel tien jaren uit het oog verloren en zelfs reeds dood gewaand had. Ik moet helaas bekennen, dat ik in hem al spoedig een mensch leerde kennen wiens omgang voor mjj niet wenschelijk was, daar hij een groote beroepsdrinker geworden was, die in be schonken toestand zeer schandalig zijn kon. Enkele malen bezocht hij mij hier op het kantoor, doch toen ik zag, dat mijn gelde lijke ondersteuningen op minder waardige wijze benuttigd werden, nam ik het beslnit, hem het kantoorbezoek geheel te verbieden. Mijn boekhouder was op dit punt streng door mjj gewezen. Des te grooter is nu mijne bevreemding». »U geeft derhalve toe, op slechten voet met den doode gestaan te hebben vroeg de rechter en toen Whistler slechts kolkte, voegde hij er aanstonds aan toe «Wie was de dame, met wie u gisteren namiddag ongeveer om vier uur hier in deze kamer moet hebben gevochten «Ik heb met geene dame gestreden, maar het suppreme-courty het gerechtshof gisteren eerst na vier uur verlaten en hen toen nog even naar de Lotosclub geweest, voor ik me hierheen begaf. Eerst om vijf uur kwam ik hier». De opmerkzaamheid des rechters, die ter wijl de advocaat sprak, met dezen naar voren gegaan was, werd door de gebaren in het verkeerde. Dat alles gaf men ons in de plaats van onze zedeleer en daarom houden wij vol, dat wij staan in een tijd van zedelijken achteruitgang Waaraan hebben wij dat zedelijk verval voornamelijk te danken Hier aan, dat velen niet meer weten willen van den zegen van het Christendom. Zien wij slechts een oogenbiik om ons heenop elk gebied wordt getracht uit te roeien den christelijken geest, die noodwendig is tot instandhouding dei- maatschappij. Dit begint reeds bij het kind, op de scholen. Wat leeren de theorieën der moderne paedagogen immers anders dan dat men aan het kind moet geven wat des kinds is En dan zegt men houd dat kind dus niet bezig met het bovennatuurlijke, want gij moet het kind geven wat des kinds is. De Godde lijke Zaligmaker sprak echter: „Laat de kleinen tot Mij komen"volgens den Zaligmaker dus moeten de kinderen wèl in bovennatuurlijke zaken onder richt worden, doch de modernen be weren van niet. En wat leeraart men op het gebied des huwelijks? De meest ergerlijke theorieën worden daaromtrent verkon digd. De huwelijksband wordt met den dag losser gemaakt, want vrijheid wil men, steeds meer vrijheid! Vrijheid niet alleen om het huwelijk aan te gaan, maar vrijheid ook, om het hu welijk te verbreken. Vrij wil men zijn wat betreft het kindertal, ja zelfs Gods zegen vraagt men nlcfc meer, zelf wil men zich daarin de wet stellen. Dit alles wordt publiek- verkondigd, op ver gaderingen en in de pers, in populaire brochuurtjes en geschriften. Maar niet alleen die geschriften roepen om wraak. Neen, de geheele moderne literatuur en het tooneel zijn bedorven, en indien er iets in ons is, dat voelt voor katho liek leven, dan moeten wjj trachten een einde te maken aan het werk dier zielenmoordenaars, wie het niets kan schelen, hoevelen er verloren gaan, als zij er maar een cent aan verdienen. Indien er iets is, dat ons zoo gemakkelijk minder fijngevoelig maakt, dan is het de slechte literatuur en het tooneel. Het gaat geleidelijk, maar zeker. Daarom moeten wij te wapen loopen tegen die literatuur en dat tooneel en zorgen dat er een einde aan wordt gemaakt. Wij kunnen hierin een voorbeeld nemen aan onze protestantsche broeders. Zij vragen niet, kan er dit tooneelstuk nog door der in het privaat-kantoor achtergebleven detectiven, gewekt. «Voorzichtig, Sir riep Orout hem toe, toen hij op hen toeliep, terwijl Nad achter bleef. «Hier mag one geen enkel spoor ontgaan. Maar overtuig u zelf het komt mij gewich tig voor». Hjj wees, de gordijn der bibliotheek weg schuivend, op den grond. «Wat denkt u dat dit is «Stofmaar laat eens zien». De mannen waren op de knieën gaan zitten. «Hier een afdruk als van een met spij kers beslagen schoen, een plompen mannen schoen waarschijnlijk 1 Nu wat zou dat vroeg hij Croat, die het spoor reeds zorg vuldig had opgemeten en in zijn zakboek genoteerd had. «Het ziet er nit», antwoordde de huis- detective, «alsof zich iemand achter deze gordijn had verborgen gehouden». «Hoezoo, waarom Kan Mr. Whistler hier niet even goed boeken gehaald hebben [lij wees door de openstaande deur naar den advocaat, die in het groote lokaal op zettelijk door den politiecommissaris in een gesprek was gewikkeld, opdat hij den loop van het onderzoek niet zou kunnen volgen. «Kijk eens naar de sierlijke schoenen van dien man daar», prevelde de huis detective. «Ik heb het schoenwerk van den doode ook reeds bekeken beiden" hebben geen ge nagelde plompe zolen, en toch staan hier zulke afdrukken. Hier... zie toch toe I» zeide hij op luider toon. «Men kan iederen nagel vierkante nagels met breede koppen zeer duidelijk of dat, neen zij blijven thuis en geven daarmede een goed voorbeeld. Daarom, zoodra de vraag bij ons opkomt, of het er nog door kan, dan weten wij reeds, dat het er niet door kan en dan moeten wij niet gaan. Eindelijk wordt de christelijke geest zoo geweldig ondermijnd juist in ons vereenigingsleven. Het vereenigingsleven is op zich zelf goed en wij roepen het van harte welkom toe, doch er mag toch wel voor gewaarschuwd worden, dat men juist door het vereenigings leven niet te gronde ga En hiervoor bestaat gevaar, omdat ons steeds wordt voorgehouden, dat die vereenigingen neutraal kunnen zijn Neutraal heeten ze en men lokt de Katholieken er heen. Waarom, zoo zegt men, zouden wij loopen aan den leiband der geestelijk heid Waarom moeten wij steeds staan onder toezicht van den priester In de neutrale vereeniging geschiedt immers niets verkeerds? Men is er vrij, geheel vrijAl deze praatjes dienen echter alléén, om de Katholieken te brengen onder de vlag, waaronder de Katho lieken zich nooit mogen of kunnen scharen en wij moeten dankbaar zijn aan de Kerk, dat ze zorgde, dat wij ook in het vereenigingsleven het spoor niet bijster zouden worden. Gebleken is immers, dat de zgn. neutrale ver eenigingen ten slotte ontaarden in socialistische vereenigingen. 't Is waar, veel zelfbeheersching is vaak noodig voor den arbeider bij al de beloften welke de neutrale vereenigingen doeD, doch de geestelijkheid steunt en helpt ons immer en doet alle moeite om ons eraf te houden en daarom zijn wij wel degelijk dankbaarheid aan onze priesters verschuldigd. Ziedaar de teekenen van den heden- daagschen zedeljjken achteruitgang, welke ook in ons land te constateeren valt. Wij moetèn niet, gelijk maar al te vaak gebeurt, uitsluitend naar Frankrijk zien. Laten wij liever eene les patten uit hetgeen in Frankrijk zich afspeelde. Ook Frankrijk was eenmaal een Katholiek land, ja gold als het Katholieke land bij uitnemendheid en onthouden wij terdege, dat niet alleen aan een Combes, Briand of Rousseau, maar ook aan het Fransche volk, aan de kiezers, het verval van dat eenmaal zoo Katholieke land te wijten is. Frank rijk heeft geleideiijk langs al de geken schetste wegen den echt-Katholieken geest zien ondermijnen en is ten slotte in het stof onderscheiden een zeker teeken, dat de afdruk hoogstens gisteren gemaakt is. Ook de voetafdruz is nog heel eventjes te onderscheiden dit spoor voert naar de kamer, terwijl de ronde hak bier plotseling ophoudtwederom een bewijs, dat de afdruk niet kan zijn van iemand, die hoeken wilde uitzoeken, maar van iemand, die zich achter het gordijn verborgen hield, met het gezicht naar de kamer gekeerd...» «Daarvoor gpreken overigens ook hier deze middelste rijen hoeken. Let eens goed op, zij zijn achternit geschoven, alsof een zwaar lichaam er tegen gedrukt heeft». «Wie zou zich hierachter hebben kunnen verbergen Men moest Mr. Whistler daar over eene ondervragen», bracht Keane in 't midden, op wien de bewijzen wel eenigen indruk gemaakt hadden. Maar reeds na de eerste schrede stond hij stil. Met een elnw lachje meende hij «Dat is misschien in de kaart van den andere spelen of den man waarschuwen, want ongetwijfeld» met een vragenden blik op den rechter «etaat de advocaat onder zware verdenking, zelf met de zaak betrokken te zijn». «Zonder twijfel», gaf de beambte te ken nen en wendde zich toen onmiddellijk tot Crout. «Hoor eens, voor uw theorie met den man achter de gordijn valt wel iets te zeg gen. Het wapen stak in een zóó spits toe loopenden hoek in de borst, dat de wonde nauwelijks toegebracht kan zijn door iemand, die vlak tegenover zijn tegenstander stond. Men kan er zeer goed uit besluiten, dat de man daar door den dood is overvallen. Zoo ik zelf het wapen niet in de wonde gezien had, zou ik tot een geheel andere er toe gekomen om op staatkundig gebied de Katholieke beginselen te laten varen. Toen is 't gebeurd, dat ook de afgevaardigden de Kerk zelf gingen vervolgen tot op den buidigen dag. Thans wordt met vollen luister de ge beurtenis gevierd, dat de onbevlekte Moeder van Christus vóór 50 jaren aan eene nederige maagd te Lourdes wilde verschijnen en duizenden en duizenden zullen zich verdringen bij de genaderijke grot om hulp en steun in geestelijk en lichamelijk lijden, maar laten wij aan O. Tv. Vrouw van Lourdes om deze ééne gunst dit jaar smeekendat Frank rijk terugkeere tot de Kerk van Christus, waarvan het zich zoo jammerlijk heeft afgewend. Maar ook hier in Nederland moeten wij trouwe zonen der H. Kerk zijn, ook in het openbare leven. Dat is beter dan alle protesten naar de Fransche regeering gezonden. Wij moeten open lijk toonen dat wjj Katholieken zijn, evenals de Protestanten er rond voor uitkomen, aanhangers van den Christus te wezen. Tegenover het toenemend ongeloof en materialisme in ons vader land moeten wij ons niet vijandig stel len, maar wij zullen toonen aan alle medeburgers, d&t we Katholieken zijn en hóe wij Katholiek zullen leven. Roomsch moeten wij zijn geheel, Roomsch ten voeten uit. Roomsch in de Kerk en Roomsch in het gezin, Roomsch op straat en Roomsch op het kantoor, Roomsch overal. Wanneer wij het ernstig meenen met onze treurzan gen over Frankrijk, dan moeten wij ons best doen te behouden wat nog te behouden is en daarom overal in ons meedragen het bewustzijn, dat wij kinderen zyn der Katholieke Kerk en als kinderen van die Katholieke Kerk te leven hebben (Slot volgt.) Frankrijk. Opgedoekt I Sinds eenige jaren bestond er in Frank rijk een protestantsche vereeniging, die zich ten doel stelde den afval van katholieke priesters te bevorderen, door aan de renega ten een vast bestaan te verzekeren en hen, zoo mogelijk, op te leiden tot predikant. Deze vereeniging, die onder den titel «Le Ohiétien» een eigen orgaan uitgaf en over conclusie komen. Het schijnt zeker te zijn, dat die man ginds in gesprek met een ander voor de schrijftafel heeft gezeten, dat de moordenaar plotseling achter zijn rug om zich over hem heeft neergebogen en met groote woede van bovenaf heeft toegestoken. Het wapen zat immers zeer vast. Maar het blijft toch altijd nog opvallend, dat er in 't geheel geen bloed gevloeid is, gelijk bij zulk een verwonding anders gewoonlijk het geval isde kleine vlek daar op de ijsberenpels beteekent niet veel». De buisheer verscheen weder even in de deur. Hij was vergezeld van den eenen be diende der lift en den hallboy. «Deze beide luidjes moeten belangrijke dingen hebben opgemerkt. Ik zelf heb ge zien dat Mr. Whistler gistermiddag om vijf uur ongeveer, zich naar het kantoor begeven heeft. Gelijk de hallboy hier zegt, verliet hij het kantoor eerst kort voor zes uur, en bleef dus ruim drie kwartier op zijn kamers. Ik zag hem ook kort voor zessen het gebouw verlaten, en sprak zelfs nog even met hem. Het kwam me voor, dat hij zeer opgewonden was en hij kon mij nauwelijks antwoorden. Het viel den hallboy op, dat Mr. Whistler geen slentel bij zich had, hij moest een hangslot halen en zoo de kamer voorloopig afsluiten». «Jes, Sir», onderbrak nu de bediende der lift. «Hij stelde ook zoo'n curieuse vragen bij de opstijginghij wilde weten wie er was geweest. Ik heb zelf een lady mee op genomen ongeveer om drie uur of later... Hier is Freddy» hij wees op den anderen zwarte hü heeft de lady by den «rush» bij het sein dat de zaken gesloten worden wederom naar beneden genomen. (Wordt vervolgd).

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Ons Blad : katholiek nieuwsblad voor N-H | 1908 | | pagina 1