R. Eath. Nieuws- en Advertentieblad
voor Noord-Bolland.
No. 60.
Zaterdag 25 Juli 1908.
24e Jaargang
FEUILLETON.
Verschijnt Woensdag en Zaterdag»
Buitenland.
G0DSDIElSTWA4EBElBIiT£r.
Uit stormachtige Dagen.
l ,v V
ONS
BLAD
ABONNEMENTSPRIJS
50 cents per drie maanden franco aan huis. Te betalen in
het begin van ieder kwartaal.
Afzonderlijke nummers3 cent.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Ons Blad".
BUREAUHoogstraat b/d. Langestraat te Alkmaar.
Telefoon No. 266.
ADVERTENTIËN:
Van 15 regels30 cent.
Elke regel meer 6
Reclames per regel 15
i.
Dat bij twee, zoo goed als onder
dezelfde omstandigheden geplaatste vol
ken, de toestand van den godsdienst
soms in die mate verschilt, dat men
bij de eene natie kan spreken van bloei,
terwijl bij de andere slechts achteruit
gang is te constateeren en verval, blijkt
wel hoofdzakelijk daarin te zijn gelegen,
dat in hot eene land de godsdienst
wordt gewaardeerd, terwijl in het an
dere de hoogschatting en liefde daartoe
bij de groote menigte langzamerhand
is verloren gegaan. Immers, waar geen
waardeering bestaat voor een zaak,
onverschillig of deze van geestelijken of
stoffelijken aard is, moet men aan het
voortbestaan daarvan twijfelenhoe toch
zou men dan frisch leven en bloei kun
nen verwachten?
Om nu het nauwe verband tusschen
godsdienstwaardeering en bloei duidelijk
te doen zien, willen wij hier in het
kort den toestand beschouwen van twee
zeer bekende en in onzen tijd zooveel
besproken landen, den toestand van
Frankrijk en dien der Vereenigde Staten
van Amerika.
Uiterlijk hebben deze landen vele
punten van overeenkomst. Beide vinden
in de gesteldheid huns bodems en in
hun ligging overvloedige gelegenheid tot
stoffelijke welvaartbeide, zoo dit ook
van invloed mag genoemd worden op
de godsdienstige belangen, hebben zij
denzelfden regeeringsvorm, nl. derepu-
blikeinsche, de volksregeeringinheide
heerscht ook vrijheid van godsdienst.
En toch, welk een verschil, zoo men
de godsdienstige toestanden gaat vol
gelijkenIn Frankrijk wordt de katho
lieke godsdienst vertrapt en uitgesmeten
ten aanzien van het bijna geheel katho
lieke volk, terwijl hij in Amerika, of
schoon niet door een ieder beleden, toch
algemeen wordt geëerd en gehuldigd.
Uit Frankrijk worden de kloosterlingen
verdreven, in Amerika kunnen zij zich
vrij bewegen en worden zij met dank
bare onderscheiding behandeld. In Frank
rijk worden kerken en priesters van
staatswege beroofd, in Amerika bestaan
wetten, welke de rechten van den
geestelijken stand en het kerkelijk bezit
verzekerenen dit geschiedt, terwijl in
beide landen Kerk en Staat van elkander
zijn gescheidenAldus ziet men reeds
gemakkelijk het verschil in waardeering
en bloei. Om echter wat dieper in de
Roman uit het Duitsch, van Herman Hirechfeld,
bewerkt voor 'ONS BLAD».
14)
Marie wierp zich voor haar neder.
'Neen dat nooit, genadige mevrouw,» riep
zij, 'denk aan uw^zoon, denk aan den armen
Bourdone....»
God, gij hebt gelijk, ze dooden hem
als zij mij vinden.»
Maar nauwelijks had zij deze woorden
gesproken, of het was als hoorden de vrou
wen stemmen en wapengekletter. Nog voor
Jij den tijd hadden de geheime deur te
sluiten, verscheen een troep wild uitziende
gestalten op den gang, in haar midden den
ongelukkigen Bourdone voortsleurend.
>Dood den verrader I» schreeuwden zij,
'hij heeft aristocraten verborgen.»
Drie beter geklcede mannen drongen door
de gelederen heen en plaatsten zich vóór
de opdringenden.
'Eerbied voor de wet 1» riep de eene.
'Wij staan hier in naam der eenige en
ondeelbare republiek!
Dan zich tot de gravin wendend, ging
hij voort
'Zijt u Justine La Charette, wier gemaal
eens den graventitel van dit rijk droeg
Eon oogenblik had de gravin gesidderd,
toen z$ zich tegenover die woeste bende zag
gesteld, nu echter was zij zich volkomen
meester. Met waardigheid trad zij den onder-
trager te gemoet.
>Ik hen Justine gravin La Oharette,»
toestanden door te dringen, willen wij
elk dezer landen een oogenblik van
nabij beschouwen.
Vooreerst dan Frankrijk. In zielental
gaat dit land jaarlijks snel achteruit
de statistiek van 1907 wijst ons als
het aantal geboorten 773 000 tegenover
een sterftecijfer van 793.000. Is dit een
gevolg van de katholieke godsdienstleer
Integendeel, de oorzaak hiervan ligt,
zooals reeds herhaaldelijk is gezegd,
grootendeels in de onzedelijke en aller-
verderfelijkste leer van het Neo Malthu
sianisme, welke tegenwoordig, helaas,
in Frankrijk openbaar wordt gepredikt
en verdedigd en die door de katholieke
Kerk als een barer grootste vijandinnen
wordt bestreden.
Getuigt het ook van waardeering van
den godsdienst, wanneer de regeering
de kerken en kerksieraden, de kloosters
en de daarbij behoorende goederen rooft
en de religieuzen verjaagt? Slechts
enkele jaren geleden is dit geschied in
Frankrijk, wij herinneren het ons nog
levendig; wij lazen ook, hoe vele on
misbare instellingen als hospitalen, wees
huizen, verplegingsgestichten en scholen,
waaruit de religieuzen verwijderd waren,
werden gesloten of aan leekenbeheer
moesten worden overgedragen. De ver
pleging en verzorging der noodlijdenden
en de opvoeding der kinderen werd
daardoor veeleer slechter dan beter en
kostte den Staat duizenden francs meer
dan onder het bestuur der kloosterlingen.
Dit alles heeft men gezien in Frankrijk
en gevoeld, maar toch wilde men niet
naar waarde schatten de verdiensten
van hen, dië zich alle opofferingen ge
troostten en de kracht daartoe alleen
kunnen vinden in den godsdienst. In
die verblindheid vaardigde de Fransche
regeering enkele dagen geleden wederom
een decreet uit, waarbij nog 83 instel
lingen, door religieuzen bestuurd, wer
den gesloten. De meeste dezer instel
lingen waren katholieke scholen. Want
godsdienstonderwijs acht men onbillijk
en verkeerd en moet daarom worden
uitgeroeid. Doch wat geeft men ervoor
terug? Scholen, waar letterlijk tegelijk
met het a b c de haat wordt ingeprent
tegen de katholieke Kerk en hare be
dienaren, waar onzedelijke schoolboeken
ieder godsdienstig gevoel moeten uit
branden. In zulke inrichtingen van
onderwijs moeten de kinderen worden
geleerd en op verzet daartegen, door
enkele brave en bezorgde ouders, wordt
geen acht geslagen. Op de eerste plaats,
zoo beweerde de Fransche minister van
antwoordde zij, >wat wilt gij van my
>Ik neem u in naam der republiek ge
vangen, wegens uw geheim verblijf in de
stad Parijs en uw deelname aan een samen
zwering ten gunste van Lodewyk Capet. Lieg
niet», ging hy opgewonden verder, daar de
gravin wilde antwoorden, »wy hebben de
bewyzen uwer schuld in handen, zy zyn zoo
klaar ais de dag».
»Ik heb niets gedaan, wat mijn geweten
mij verwijt», zei de gravin rustig.
»Wij hebben op ons kaBteel La Oharette
de voorschriften der republiek altijd zoover
nagekomen, als wij dit met onzen plicht van
adellijke eer, in overeenstemming konden
brengen. Wanneer men zich wederrechtelijk
aan onzen eigendom vergrijptwanneer men
in eenvoudige, onschuldige briefwisseling, in
een weerklank der ondervindingen, die elk
warm voelend hart bewegen, hoogverraad
wil zien...»
»Gy vergiet u, burgeres», onderbrak haar
de beambte 'geen geweld leverde ons de
bewijzen uwer schuld een trouw volgeling
der republiek, die ons tevens uw verblyf te
Parijs bekend maakte, heeft ze ons vrijwillig
ter hand gesteld. Hy zelf kwam haastig van
La Charette naar hier, om ze aan het Con
vent voor te leggen en het nieuwe complot
aan te wijzen, dat binnen deze muren ge
smeed werd. Eere aan den vriend des vader
lands, Jean Rollan I»
'Leve Jean Rollanriep de menigte be
geesterd.
Marie boog haar hoofd ter aarde neder
zij dacht, dat de blikken der gravin haar
vernietigend zouden treffen.
Zij viel voor de voeten der dame.
»Hg is myn broeder», fluisterde zij zuch
tend, »de vloek, dien gij ovar hem uitspreekt,
onderwijs, Doumergue behoort het kind
aan den Staat en eerst op de tweede
plaats aan de ouders
Zouden nu de oogen van het Fransche
volk opengaan, zal het nu gaan inzien
en waardeeren, wat de godsdienst is?
Of zal het nog doorgaan met in de
verkiezingen zijn stem te geven en zich
zelf en zijn dierbaren toe te vertrouwen
aan die nieuwe Herodussen, op wie
men in geestelijken zin de woorden
van Vondel kan toepassen, die pogen
d'Onnooz'le te vernielen
'Door 't moorden van onnooz'le zielen»
Frankrijk.
Miraculeuze genezing te Lounles.
Door Mgr. Dubourg, bisschop van Rennes,
is na een gestreng onderzoek miraculeus ver
klaard de genezing van longtering, door pater
Salvator de Ruelle, capueijn, den 25en Juni
1900 in de piscine te Lourdes verkregen.
Deze pater was door drie geneesheeren onge
neeslijk verklaard. Toen hij zich tegen den
raad der medici in naar Lonrdes begaf, was
zijn ziekte in het laatste stadium getreden,
dat den dood vooraf gaat. Hy hoestte ver
schrikkelijk, gaf onophoudelijk uitwerpselen
op, was geheel samengeschrompeld en kon
geen voedsel meer binnenhouden.
Uit de piscine stond hij genezen op. Alle
teokenen der ziekte waren plotseling ver
dwenen, de gezonde eetlust was teruggekeerd
en de geneesheeren verklaarden zijn longen
vrij van alle tnberculoseaandoening. Nog
steeds geniet pater Salvtor een uitstekende
gezondheid.
Daar het ziekteverloop door de behande
lende geneesheeren zorgvuldig was bijgehou
den, kon dr. Boissarie terecht verklaren, dat
dit genezingsgeval een der best gedocumen
teerde is, weike te Lourdes zijn voorgekomen.
Duitschland.
De Duitsche Katholiekendag te Düsseldorf.
Geheel Düsseldorf is in de weer met het
treffen van toebereidselen voor den a.s.
Katholiekendag. Aan het groote feestgebouw
wordt druk gewerkt, tal van particuliere
woningen worden herschapen in hotels. Voor
den arbeidersoptocht, die Zondag 16 Augustus
plaats heeft, zijn nu ruim 40.000 deenemers
ingeschreven. Een grootBch tuinfeest en een
avond boottocht op dyndlijn zullen aangename
verpoozing bieden tusschen de vele alge-
meene- en sectie vergaderingen, waarin zoo
hoog ernstige belangen aan de orde komen.
Bevolkingscijfers.
Het aantal inwoners van Duitschland is
in het jaar, dat 30 Juni eindigde, gestegen
treft' ook mij»,
Mevronw La Charette legde zegenend de
hand op het hoofd van het meisje.
»Aan den voet van het schavot vloekt
men niet», zeide zij zacht, »ik kan slechts
weanen en bidden om een armen verdwaalde.
Ik geef mij aan u over», ging zy verder, op
de dienaren toetredend.
'Daar Jean Rollan de verrader van La
Charette is, is mij het leven voortaan
ondraaglijk.
En toch heb ik nog éénen wenschgij
zegt dat Jean Rollan te Parijs is laat mij
hem zien».
De commissaris keek om zich rond.
'Daar komt hij juist aan», zeide hij. De
kring week uiteen en men zag Jean RollaD,
zichtbaar geroerd en verlegen aan het einde
van den gang staanhij had gedacht dat
dit aandoenlijk toon6eltje reeds voorbij zou
zyn geweest en gravin La Charette reeds op
weg was naar de gevangenis. Nu echter deed
hij zoo brutaal mogelijk. Hy naderde zyne
vroegere weldoenster, en zonder zijn met
de kokarde versierde muts af te nemen, zei
hij ruw
>Wat wilt gij, burgeres Hier zijn geen
geheimen».
De ongelukkige vrouw wilde spreken,
maar de aandoening belemmerde haar spraak
vermogen.
Smeekend strekte zy hare handen naar
den verrader uit.
>Red mijn zoon», klonk het toonloos van
hare lippen.
Jean lachte hardop.
>Uw zoon, burgeres herhaalde hy.
»Ja, wy willen hem redden uit de ver
leidingen waarin de aangeboren aristocrati
sche begeerten gemakkelijk yallen wij willen
tot 63.017.000. Het vorig jaar bedroeg het
62.097.000 en nog een jaar vroeger 61.177.000.
In 1871 werden 40.997.000 personen geteld,
zoodat sedert de stichting van het Duitsche
rijk een vermeerdering te constateeren valt
van rond 22 miilioen inwoners, d.i. meer
dan 53 pCt.
Engeland.
Een buitengeicoon geval.
Te Londen is een dame overleden tenge
volge van een behandeling, waaraan zij zich
bij een tandarts had onderworpen. Haar was
een tand getrokken, welke echter niet met
een gewone tang, maar met een soort zuig-
toestel was verwijderd. D8 tand nu was op
de een of andere manier terecht gekomen in
een long van de patiënte, bij wie zich na
eenigen tijd longontsteking door infectie open
baarde. By de gerechtelijke lijkschouwing
werd door een deskundige meegedeeld, dat
men hier te doen had met een geval van
de uiterste zeldzaamheid (niet één op het
miilioen).
Italië.
Kardinaal Nocella. f
Uit Rome komt het bericht, dat aldaar
na een langdurig lijden overleden is Zijne
Eminentie Kardinaal Carlo Nocella, kardinaal
priester. De kerkvorst bereikte den hoogen
leeftyd van 82 jaren en was in het H. Col
lege opgenomen den 22en Juni 1903. Vóór
dien tijd bekleedde hij de functie van secre
taris der Congregatie van het Consistorie en
was hij patriarch van Antiochië.
Een Zaligverklaring.
Z. H. de Paus heeft Dinsdag zijn defini
tieve goedkeuring gegeven in zake het mar
telaarschap van den eerbiedwaardigen Fran-
ciscus Capilla, dat de Congregatie der Riten
Maandag in bijzondere zitting had bestudeerd.
Het decreet der zaligverklaring zal 2 Aug.
a.s. gelezen worden tegelijk met het decreet
der drie-en-dertig martelaren, waaronder de
eerbiedwaardige Venard.
De eerbiedwaardige Capilla is de eerste
missionaris, die voor het Kruis in China is
gestorven.
Hij werd geboren in 1607 in het diocees
Valencia. In de Dominicanenorde getreden,
scheepte hg zich in 1631 in voor de Philip-
pijnen, waar hij zes jaar als een toonbeeld
van heiligheid leefde.
China trok hem aan door de hoop op het
martelaarschap. In 1642 ging hy er heen.
In 1647 werd hy gevangen genomen by een
inval der Tartaren.
Hij ondergiDg een langdurig verhoor, en
men had geen andere grief tegon hem, dan
dat hg een apostel van 't Christendom was.
Na een schrikwekkende marteling werd
hij onthoofd.
h8m brengen, hetgeen hij voor korten tyd,
nog zoo vurig verlangde, naar zyn konhig.
Zij onbezorgd, burgeres, gy maakt de reis
niet alleen».
Mevrouw La Charette vernam de laatste
woorden van den hardvochtige niet meer
een weldadige onmacht had bij het aankon
digen van het treurige lot, dat haar zoon
wachtte, hare zinnen beneveld en bleek, met
gesloten oogen zonk zij in Marie's armen.
Ruwe handen rukten de levenlooze uit de
armen van het jonge meisje onder spottende
opmerkingen sleepte men haar weg.
Er was echter nog een slachtoffer. Bleek
en sidderend, terwijl zij zich niet kon ver
roeren van angst, stond Louise de Puisdome
in een hoekje.
Zy weende niet om het lot der moeder
van haar verloofde.
De commissaris wees op haar en Marie.
»Wie zyn die vrouwen 7 vroeg hij, 'wat
moet er met hen gebeuren
'Deze hier is mijn zuster», antwoordde Jean.
«Heden nog moet zy naar La Charette
terugkeeren, ,ik heb reeds voor goed geleide
gezorgd. Deze echter» en hij wees naar
Louise is weliswaar een aristocrate, maar
zy heeft van haar adel afstand gedaan en
kan nu, vrg van den dwang, dien men tot
dusverre op haar uitoefende, van bare ach
ting voor de republiek blijk geven. Louise
de Puisdome, gij stemt in nietwaar met den
roep: 'Leve de republiek 1»
»Leve» zij verstomde, haar blik viel
op Marie, die haar bijna vol angst aanzag.
Jean naderde baar dicht.
>Uw leven staat op 't spel», fluisterde hy.
'Leve de republiek bracht zij met
moeite er uit.
>Zóó is 't goed», riep Jean, »en om nu
De landbouwstaking om Parma, die in de
laatste weken schynbaar dood bloedt, is een
gebeurtenis van het hoogste gewicht in de
sociale geschiedenis van onze dagen, misschien
wel het eerste feit, dat aanduidt, hoe de
strijd tusschen arbeid en kapitaal zich in de
toekomst ontwikkelen zal. Want hier is wer
kelijk iets nieuws vertoond. De daglooners,
voor zoover ze deel uitmaakten van de
syndicalistische «bonden», zijn tegen de boe
ren eigenaars of pachters opgetreden
zonder eisch. Geen lotsverbetering, korteren
werkdag of hooger loon vroegen zeze
vroegen niets, maar ze staakten. De Ambris
had hun gezegd, dat, als ze volhielden en
geen hand uitstaken naar het rijpe graan,
waarvan de ombuigende aren al nu en dan
'n korrel lieten vallen, dat dan na 'n paar
maanden de eigenaars van het land hun bezit
zouden moeten opgeven en zij den grond
zouden kunnen overnemen, den grond, waarop
ze recht hadden, omdat ze hem bewerkten.
En De Ambris is hun apostel. Jong en mooi,
van een schitterende welsprekendheid en
prachtig loiderstalent betoovert hij de harten
der werkers in de Po vlakte, die alles doen
wat hij zegt, en zich spoedig bedrogen
zullen zien.
Rusland.
Uw zoon, thans een lijk.
Een aangrijpenden indruk maakt de laatste
brief van een jongen Rus, door de bladen
thans meegedeeld.
De negentienjarige boerenzoon Michael
Ussow had indertijd een aanslag gepleegd op
een majoor, die hem steeds vreeselijk mis
handelde, en werd daarom veroordeeld tot
den dood door middel van den strop. In
zyn laatste oogenblikken schreef hg aan zyn
vader een brief, waaraan wij het volgende
ontleenen.
>En nadat ik gebiecht en het heilig
Avondmaal had genomen, bad ik om verlof,
u dezen brief te mogen schaven, hetgeen
ik even doe, dat wil zeggen vlak vdór myn
dood. Zoo gaat het, vadertje I Zeven maanden
heb ik hier doorgebracht en nu plotseling
dat... Zij hebben beBioten my op te han
gen... Nu, het is niets. De Heer heeft
gezegdwie het zwaard hanteert zal door
het zwaard vergaan. En zoo is het ook met
mij geschied. Nog twintig minuten en dan
wacht mij de onvermijdelijke dood.
Ik verlang ook geen redding, want ik heb
genoeg van bet ïgden der menschen gezien,
en om dat niet langer meer te zien is de
beste uitweg zich te stellen in de handen
der overheid. Vaarwel, vader, vaarwel voor
eenwig 1 Nu zal ik u voortaan geen brieven
meer schrgven en uw lieven glimlach niet
meer zien kunnen. Ik smeek u, iaat ten
de burgers te laten zien, dat geen spoor van
aristocratische vooroordeelen bij haar meer
aanwezig is, willen wij nu tevens het geheim
openbaren, dat wij samen met ons rond
droegen. Burgers, deze is mijn bruid, morgen
zal de maire het huwelykscontract sluiten
en als burgeres Rollan keert zg met mg
naar La Charette terug».
Een luide jubelkreet was het antwoord,
hij overstemde de jammerklachten van Marie.
'Gaat nu, burgers», ging hij verder, ïgaarne
wenschte ik met mijne zuster en brnid een
oogenblik alléén te zijn. Eenige mannen zul
len in de onderste verdieping de wacht hou
den, opdat ons ook de zoon der aristocrate
niet ontsnappe, wanneer hij van Grenoble
komend en geen kwaad vermoedend, het
huis betreed».
De mannen verwgderden zich en nauwe
lijks was de deur achter hem gesloten, of
Jean ylde naar Louise.
«Het is het eenige middel', zei hg ge
haast, »om uw leven te redden zyt gij be
reid myn vrouw te worden La Charette
leg ik aan uw voeten. Gg zult daar als
mecBteresse heerschen. Ieder oogenblik tal
men vergroot het gevaar, de tijd dringt»,
ging hy verder, daar hg zag dat de jonk
vrouw verbleekte en weifelde.
«Wanneer gij toestemt, zijt gy hier veilig
verborgen en geen haar zal u gekrenkt wor
den wilt gij echter liever mgn hand weige
ren, zoo voorspel ik u een zelfde lot als
La Charette, en dit lot heet het schavot I»
Louise sidderde. Dezelfde woorden, die zy
nog vóór eenige dagen in den slottuin van
La Charette genit had, drongen ook nu uit
haar keel
liter ven is te verschrikkeigk I»
(Wordt vervolgd),
