:aar.
R. Rath. Mienwss* em Advert exit ie*bla.d
voor Moord-Holland.
iciteit,
No. 82.
Zaterdag- 10 October 1908.
2'" Jaargang
tams
50 ct.
is
rlichting
OUDES,
m,
FEUILLETON,
)gstraat 5.
Verschijnt Woensdag en Zaterdag.
Sociale ontwikkeling.
De zestiende Mei.
Buitenland.
EN, NEUZEN,
sch gebied.
ud GOUD, ZIL-
8& BLOEDKO-
3N bij
hoogst betalen,
raat, Alkmaar.
s
eon Gedextri-
Meeipreparaat,
ijk© samenstel-
best be-
Bnitenlandscb©
neelsooften en
owendien dit
>1, dat bet, door
ing van groot©
rtkosten, inko-
rechten, enz.,
rd© goedkooper
ïandel kan wor-
bracht.
ONS
BLAD.
ABONNEMENTSPRIJS
50 cents per drie maanden franco aan hnis. Te betalen in
het begin van ieder kwartaal.
Afzonderlijke nummers3 cent.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Ons Blad".
BUREAUHoogstraat b/d. Langestraat te Alkmaar.
Telefoon No. 266.
ADVERTENTIËN:
Van 15 regels 30 eent.
Elke regel meer 8
Reolames per regel15
maal meer licht,
1TISCH.
umulatoren, ver-
jn ad verten tiën
Met ingenomenheid zullen vele onzer
lezers do vorige maal hebben kennis
genomen van de mededeeling, dat
wederom dezen winter sociale cursus
avonden worden gehouden op denzelfden
voet en door denzelfden inleider als het
vorig jaar.
Het vorig jaar werd ons aangetoond,
dat het katholieke stelsel verre de voor
keur verdient, ja het eenig goede is ten
opzichte van alle andere economische
stelsels op sociaal gebied; nu zal ons
allicht de gelegenheid worden geboden,
ons, na deze allernoodzakelijkste grond
beginselen, meer in de directe practijk
der Katholieke Sociale Actie te laten
voorlichten.
Er zijn nog zeer veel menschen die
denken: „Katholieke Sociale Actie?
Wat gaat mij die aan? En bovendien,
dat zaakje loopt al zóó mooi zonder dat
ik er mijn hersens over breek, dat ik
er mij niet mee behoef in te laten".
Zeker de K. S. A. gaat haar gang
ook zonder u; zij verdient met recht
dien naam, want het is een actie en
geen stilstaan, een voortzwoegen en
voorttrekken door soms groote moeilijk
heden en bezwaren; veel nut heeft zij
reeds gesticht en schoone vruchten
afgeworpen. Zij heeft gewerkt aan ver
betering van toestanden, zoowel geeste
lijke als stoffelijke, doch zijn daarmee
reeds alle misstanden uit den weg ge
ruimd? Bij lange na niet; alleen, wan
neer men van onder af enkele particu
liere gevallen beschouwt, zijn eenige
goede gevolgen van een heilzame in
werking te bespeurenzoo men echter
van boven da maatschappij aan een
algemeen overzicht onderwerpt, ziet
men van al die jaren hard werken door
zoovele personen nog maar bitter weinig.
Het maatschappelijk gebouw is bouw
vallig, de grondslagen zijn verzakt,
brokken zijn uitgevallen en torens in
gestort het moet gerestaureerd worden.
Aan den voet en elders heeft men
eenige herstellingen aangebracht, doch
deze ontsnappen aan het oog bij zoo
ontzaggelijk veel gebreken.
De katholieke vereenigingen. Deze
zijn voor de maatschappij, wat om
I hetzelfde beeld te behouden, de kalk
I is voor het te restaureeren gebouw,
I waarvan de voegen waren uitgebrokkeld
I en de steenen loslieten. Is nu iedere
I steen wederom vastgezet, d. w. z. zijn
I allen, die organisatie behoeven, wederom
el meer 6 cent.
ïstiger conditiën,
ige gelegenheid,
Jiten, (geboorte-,
Ikoope wijze een
en vrienden,
ïistratie.
kmaar en omstreken ver,
igd door K. H A YTEM A-
esohe Winkel",
Historische Roman uit het Duitecb, vi
HERMAN HIESCHFELD,
bewerkt voor 'ONS BLAD'.
4)
Raar flikkerde het eensklaps achter een
der hoornen, het kraken der hagelkorrels
veiemoorde den knal maar het schot had
i\]n doel getroffen en toen wind en hagel,
zelfs het bruisen der woudbeek overstem
den, klonk een schreeuw der hoogste ver-
i twijfeling
'Ik ben getroffenI God beecherme mijn...»
Daarop zakte de hooge gestalte voorover
In den zadel, haar arm hield krampachtig
het toegedekte kind vast, zelfs nog toen z(J
langzaam van het paard zonk, dat, schichtig
I geworden, in wilde vaart door het struik-
J gewas holde.
Rondom overal diepe stille.
De strijd der elementen scheen voor een
,l oogenbiik opgehouden, alsof z\) verschrokken
van deze euveldaad, die onder hun bescher
ming voltrokken was.
Langzaam sloop de laffe moordenaar
"ader.
i 'Hebt gg het gevoeld, mijn schat
'derde hij, «hebt gij uwe ziel aan God
I aanbevolen
Laat mg nog eeDmaal uw aangezicht aan-
ouwen, en dan in de woudbeek met u,
'poorloos znlt gg verdwgnen en slechts ik
RilQ6ü.,t
Met staai en steen had hij vuur geslagen
W stak nu aan de brandende lont een zwavel-
aaneengesloten door het katholiek ver-
eenigingsleven Verscheidene steenen
zijn nog zóó los, dat de minst krachtige
invloed van buiten ze uitrukt en doet
neerploffen op een of anderen puinhoop.
Veel moet er dus nog gedaan worden,
om de maatschappelijke verhoudingen
wederom te herstellen en zoo dit is
volbracht, zal men nog niet kunnen
rusten, daar met de verandering der
tijden het verkregen verband weer
spoedig kan loslaten.
De personen, die hier den arbeid
moeten opvatten, zijn gemakkelijk aan
te wijzen, liever onze groote Paus
Leo XIII zg. heeft dit reeds gedaan
in zijn heerlijke encycliek „Rerum No
varum". Laat iedereen zich dus aan
gorden, om zijn taak te volbrengen en
dat zonder dralen, opdat door uitstel
van het geneesmiddel „het kwaad, dat
reeds zulk een omvang heeft genomen,
niet ongeneeslijk worde". Dus ook zij,
die stonden toe te zien en den moei
lijken arbeid overlieten aan hen, die er
zich bijzonder voor interesseeren, ook
zij, die niets beters wisten te doen,
dan de gebreken der actie als onover
komelijke hinderpalen voor te stellen
en zij, die reeds begonnen waren aan
den socialen arbeid, die den trap reeds
eenige treden waren opgegaan, doch nu
schijnen halt te houden of te willen
terugkeeren, allen zonder uitzondering
moeten wij hooger opmoeten wij ar
beiden zoo snel wij kunnen, opdat „het
kwaad, dat reeds zulk een omvang heeft
genomen, niet ongeneeslijk worde".
Zeer velen hebben groot belang bij
een goede oplossing van het sociale
vraagstuk, een oplossing in katholieken
zin, zooals zij door onze Pausen wordt
aangegeven. Niet alleen voor de arbei
ders, middenstanders en kooplieden in
de steden moeten de bestaansvoorwaar
den verzekerd worden, maar ook de
toestanden op het platteland van de
landbouwers en hun werklieden eischen
dringend verandering, zóó zelfs, dat mr.
P. J. M. Aalberse op de het vorig jaar
te Breda gehouden Sociale Week ver
klaarde, dat op het land spoedig diende
ingegrepen te worden, wijl men anders
nog eens vol ontzetting over de onver
antwoordelijke gevolgen de handen zou
ineenslaan.
Bij het werken op sociaal gebied
echter hebben wij voorlichting en aan
wijzingen noodig, om de gebreken te
zien en niet aan verkeerde hefboomen
te tillen. Deze voorlichting wordt ons
weder verstrekt, zooals wij bij den
stokje aan, waarmede hij, zich over den
vermoorde heenbuigend, het gelaat zgne
slachtoffers verlichtte.
Maar met een schreeuw sprong hg achter
uit de beestachtige ruwheid, die eerBt voor
een oogenbiik zijn trekken verwrongen had,
maakte plaats voor een ïgkkleur en de uit
drukking van ontzetting.
.Almachtige God 1 Dat is niet Lafont I»
Zgn tong scheen verlamd en slechts als
een zucht drong het van zijn lippen
.Maar dat is...<
Hg wierp zich over het ïgk, en legde de
hand op het harthet had opgehouden te
kloppen.
Als verstijfd bleef Gregorowitsch een
oogenbiik liggen.
Een zacht gekerm trof zijn oorit scheen
van den grond, dicht in de nabgheid, te
komen. De moordenaar kromp ineen.
>Een kinderstem kermde hij, .barm
hartige God, neen dat niet, neen dat ééne
niet
Nogmaals sloeg hij met bevende hand
vuur, het blauwachtige licht van den zwavel
stok viel op het rooskleurige door angstig
weenen vertrokken gezichtje des kinds
de schreeuw, dien Gregorowitsch uitstiet had
niets menscheigks.
En trap, trap 11 Hoefslagen klonken uit
de verte,
Door angst overmeesterd, stormde de
moordenaar in het struikgewas.
Het gekerm van het kind hield aan.
En nader klonk het hoefgetrappel. De in
een mantel gehulde ruiter hield juist de
tengels In en reed stapvoets verder.
«Een hondenweer» bromde hij verdrietig,
»en dan bg zulk weer in het woud ver
dwalen, is waarachtig geen kleinigheid.
aanvang van dit artikel hebben her
innerd, op gemakkelijke, eenvoudige en
bevattelijke wijze en op een allerge-
schiksten tijd n.l. gedurende de lange
winteravonden.
Niemand zal dan ook deze schoone
gelegenheid laten voorbijgaan en allen,
dames en heeren, jong en oud, uit de
stad en van buiten, zullen wederom
trouwe bezoekers worden van de leer
zame sociale cursus-avonden.
Frankrijk.
Nieuwe vervolgingsmaatregelen.
De minister van Eeredienst en Justitie,
Briand, heeft onlangs den ministerraad aan
gekondigd, dat hg binnenkort een nieuw
rondschrgven zou uitvaardigen over de ver
huring en het ontruimen van de oude
pastorieën, die nog door geestelijken worden
bewoond tegen de bepalingen der wet iD,
die het gratis verstrekken van woningen ais
een niet rechtetreeksche ondersteuning van
den eeredienst beschouwt.
Van de 32093 in Frankrgk bestaande
pastorieën, worden er op dit oogenbiik 28450
volgens de wet behandeld. In 3643 gevallen
hebben echter de geestelijken, die ze bewonen,
geen huur betaald. Deze laatsten zullen nu
uitgenoodlgd worden, öf de woningen te ont
ruimen, b! zich naar de wet te voegen.
De departementen, waarin de verhoudin
gen nog niet zgn geregeld, zijn de departe
menten Cötes-du Nord, Finistère, Basses
Pyrénées, Basses- en HautesAlpes, Savoie,
Aveyron, Dordogne en Hautes Pyrénees. Dit
zyn juist die streken, waar de tegenstand
der bevolking tegen de scheidingswet en haar
gevolgen, steeds het levendigst is geweest.
Engeland.
Een week tusschen leven en dood.
Dinsdag is te Liverpool aangekomen kapi
tein Dean van den schoener .Mystery», thuis
behoorend te St. Johns op New-Foundland,
die op haar reis van Labrador naar Gibraltar
verloren ging.
Hg verhaalde, hoe de schoener met een
lading gedroogde viech van Labrador afgevaren
in den Noord-Atlantirchen oceaan tijdens een
hevigen storm lek werd. Ondanks onmiddel-
lijk in het werk gestelde pogingen, was het
lek niet te stoppen. Het water sloeg langzaam,
doch voortdurend hooger en hooger. De
pompen werden dag en nacht aan den gang
gehouden, gedurende bgna een week doch
ondanks die onvermoeide pogingen van de
tenslotte geheel en al uitgeputte bemanning,
bleef het water nog steeds wassen.
Eindelijk, toen de uitgeputte manschappen
Prins Baschikoff zal mgn dienst als koerier
dien ik hem vrijwillig heb aangeboden, duur
moeten betalenik hoop maar dat mijn
dwaaltocht spoedig ten einde is, want dit
pad hé, wat is dat
De geoefende ruiter had al zgn behendig
heid noodig om in den zadel te kunnen
blijven, want het paard schrok voor iets
donkers dat op den weg lag, en steigerde
geweldig.
In een oogwenk was de ruiter van zijn
paard gesprongen en boog zich naar den
grond. De storm hield op. Nog slechts enkele
zware regendroppen vielen en de bleeke
maanschijf kampte reeds aan den hemel met
de wolkenmassa, die in rustelooze vlucht
voortjoeg.
«Een doode man I» riep de vreemdeling
uit. Daar gleed een straal der maan over
bet strakke gelaat des dooden «Almach
tige God 1 Michael Schuselkoi dood
vermoord 1»
Onbeweegigk stond de vreemdeling voor
het ïgk.
.Mama I»
Vlak in de nabijheid weerklonk de stem
van een weenend kind. Verbaasd keerde de
man zich om.
«Bij God, een kind op deze verschrikke
lijke plaats I»
Hij nam het knaapje op en legde het in
zijn armen.
«Kom, gg arme kleine», zei hg diep ge
roerd. »'t Is waar, Conitantin Besbodko is
wel een slechte kinderoppasser, maar ik wil
je verzorgen en verplegen, zoo goed ik kan,
Spoedig hopen we een gastvrij dak te be
reiken. Je vader is toch niet meer te
helpen,
Bg God, zoo wilde ik het nietl Ik be>
bijna niet meer konden werken, en het water
al de dekken had bereikt, kwam er een
groote stoomboot in 't gezicht, die echter,
niettegenstaande alle pogingen door de be
manning in 't werk gesteld om de aandacht
te trekken, met onverminderde vaart aan
den verren horizon voorbg stoomde.
Men was als wanhopig om die teleurstel
ling toch gaf men het niet op het ging
immers om leven of dood. Weer giDgen er
vier en twintig uur voorbg, en juist op het
oogenbiik, dat de mannen op het punt stonden
elkander voor het laatst vaarwel te zeggen,
daar het schip elke minunt kon zinken,
kwam de gTOote Duitsche stoomboot «Main»,
van New-York naar Bremen, in 't gezicht,
die de noodsignalen opmerkte en onmiddeligk
op het steeds dieper en dieper zinkende
schip aanhield. Een reddingsboot werd uit
gezet, en ondanks de hevige zee, werd de
bemanning veilig aan boord der stoomboot
gebracht. De schoener werd later, om geen
gevaar voor de scheepvaart op te leveren,
in brand gestoken.
Italië.
De 'arme' koning.
Voor het eenvoudige, vriendelijke Karakter
van den koning van Italië pleit eene kleine
anecdote.
Onlangs was de koning zonder begeleiding
in het gebergte ter jacht gegaan. Urenlang
was hg tusschen de rotsige bergen aan 't
dwalen, zonder buit te vinden, totdat 't hem
eindeigk gelukte, een prachtigen bok te
schieten. Het dier viel in eene klove. Een
jonge boer, die in de nabgheid was, naderde
den jager en bood aan, den bok uit de
klove te halen, zonder natuurigk te weten,
dat hg met den koning te doen had. De
koning stemde hierin toe en beloofde te
zullen wachten.
Maar wat zult gij mg dan geven,
signor vroeg de jonge boer. «Wat wilt ge
hebben vroeg de koning lachend. «Een
lire en de helft van uw ontbijt I»
De overeenkomst werd gesloten, de jongen
boer aan 't klimmen en kwam spoedig met
den buit terug. De koning gaf hem zijn lire
en begon zgn ontbgt in twee geigke porties
te verdoelen. Toen echter de zoon der bergen
zag, waaruit dat ontbgt was samengesteld,
wendde hij zich bUna medelijdend af, want
het «maai» bestond slechts uit een stuk zwart
brood en een groote, rauwe ui.
Neen, Deen, dank je, ik wil er niets
van hebben, zeide bg. Ik dacht, dat je 'n
fijne heer was, maar je bent net zoo'n arme
kerel als ik zelf...
Portugal.
De koningin moeder van Portugal waanzinnig t
Naar de Corriere di Genova bericht, is de
Koningin-Moeder Maria Pia van Portnga1, de
treur Michael zeer, al was hg ook mijn
vijand gij zult zgn lot niet deejen».
Hg dekte het kind, dat opgehouden had
te weenen, en den vreemden man bevreesd
met groote oogen aanstaarde, zorgvuldig toe
en draafde met zijn beschermeling weg door
het woud, in den donkeren nacht.
«Lafont I Ziet gg niets, hoort gg niets 1
Ik sterf van angst».
De gravin rustte in haren zetel met koorts
achtig gekleurde wangen, de brandende blik
ken op den trouwen huisvriend gevestigd,
die aan het venster stond en zgn vorschen-
den blik over de verte liet gaan.
«Ik zie niets, mevronw de gravin, en hoor
niets, doch ieder oogenbiik kunnen de ver
wachten hier zgn, Kalmte, geduld 1»
«Hoe gaarne zou ik u willen vrageD,
Michael tegemoet te rgden, maar ik kaD, ik
mag niet alléén biyven, en bedienden nazen
den, dnrf ik niet.
Michael kon mUn angst wel eens over
dreven vinden, en ontevreden worden maar
zóó lang bleef hg nimmer weg».
«Misschien heeft hij wegens den storm,
Orleans nog niet gaarne verlaten en ia! hij
eerst morgen met Alexis terugkomen».
«Neen, neen, het onweder was op zgn
hevigst, toen hg reeds onder weg moest zijn.
Ik kan mijn angst niet langer verdragen,
Lafont, ryd u...»
De secretaris stiet een vreugdekreet uit.
«Daar» en zgn vinger wees in de
verte «daar is een ruiter vóór zich heeft
hg een voorwerp, dat moet Alexis zgn, goed
geborgen in een warmen mantel en toch
Armande maakte een beweging, als wilde
zg zich opheffen, maar zonk machteloos in
haar zetel terug.
grootmoeder van koning Manuel, het elacht-
offer geworden van een verschrikkeigk lot.
Tengevolge der vreeseiyke gebeurtenissen op
den eersten Februari van dit jaar zooals
bekend is, werden op dezen dag haar zoon
koning Carlos, en haar kleinzoon, de kroon
prins van Portugal, vermoord ie zg waan
zinnig geworden.
Toen zg op dezen dag de bloedige ïyken
zag, wierp zij zich op de ontzielde lichamen
en moest met geweld worden weggevoerd.
Reeds eenige dagen later begonnen zich «po-
ren van waanzin bij haar te vertoonen. De
Koningin Moeder beeldt zich in, dat hare
handen en hare kleederen nog altyd met
bloed bevlekt zijn. Zg verlaat daarom hare
vertrekken niet en vermijdt angstig ieder ge
zelschap. Hare toestand is in den laatsten
tyd zeer vereigerd, zoodat men het ergete
vreest.
Rusland.
Alcoholverbruik.
Uit de officieele, thans verschenen jaar-
cijfers over het alcoholverbruik in Rusland,
zijn merkwaardige cyfers te halen. In het
jaar 1907 toch werden door den Ruasischen
staat in monopolie verkocht 86,874,627 eimer
spiritus, de eimer gerekend op rnim 12 liter,
waaTvan 80 938.303 eimer in Europa en
5.936 324 eimer in Siberië werden verkocht.
In vergelijking met vorige jaren werden
11.154 323 eimer meer dan 1905 en 1517.663
eimer meer dan in 1906 verbruikt. Aan het
hoofd van het alcoholverbruik in Rusland
staat het gouvernement Moscou, waar 1.804
eimer per hoofd wordt gedronkendan volgt
Petersburg met 1.741 eimer, Astrakan met
1 318 eimer, Irkoetsk en het Jakoetengebied
met 1.191 eimer.
Het laagst is het gebruik in de gouver
nementen Lemska, Plozk en Suwalki, waar
het verbruik 0.224 eimer is. De ontvangsten
uit den alcoholhandel bedroegen in 1907
708.391.421 Roebel, de uitgaven 197.828 268
Roebel, zoodat de zuivere winst voor den
staat 510.563.153 Roebel bedraagt. Zulke cijfers
geven een denkbeeld van de oorzaken van
den toestand in Rusland.
Ter vergeigking in Nederland werden in
1907 verbruikt per hoofd der bevolking 7.32
liter gedistilleerd van 50 pet., voornameiyk
dus jenever, of omgezet in jenever van
40 pet., 9.15 liter jenever.
In het gouvernement Moskou was in 1907
het verbruik per hoofd der bevolking 1.804
eimer van 12 liter of 21 64 liter alcohol.
Balkan-Staten.
De crisissen.
Konden wij over meer plaatsruimte be
schikker, we zouden kolommen kunnen vul
len met berichten over de crielssen in het
Oosten.
«Ach, de opgewondenheid belemmert den
dienst myner arme ledematen, zuchtte zij
«maar wat scheelt u, Lafont
«Niets, niets, ik kan me vergist hebben,
het kan ook een ander ruiter zgn, een vreem
deling, die vraagt om een onderdak voor
dezen nacht. Sta mg toe, mg een oogenbiik
te verwijderen».
Geheel tegen zyn gewoonte in, verliet hy,
zonder de toestemming der gravin af te
wachten, de kamer. De ontsteltenis van den
trouwen vriend was haar echter niet ont
gaan een namelooze angst folterde hare ziel.
Spoedig werd de vleugeldeur weder ge
opend en trad Lafont, doodsbleek, den kleine
op den arm, over den drempel. -
De moeder drukte het kind aan hare borst
en overdekte het met liefkoozingen.
«Nu heb ik je weer terng, mgn kleinood I
Nietwaar, niete is hem in den schrikkeigken
storm overkomen maar» en star blik
ten hare oogen in het rond «maar waar
is je vader, waar is mgn echtgenoot 7 Lafont,
waarom komt Michael niet
De secretaris verzamelde al zgn moed en
zei«Allergenadigste mevrouw, de graaf is
niet mede gekomeneen toeval dwong
hem in Orleans te big ven, een kleine onge
steldheid».
«Gij liegt», riep de gravin m°t onuit-
sprekeiyken angst, «Michael zendt zyn kind
niet door een vreemdeling. Gg foltert mg
door die ontzettende onzekerheid. O, kondet
gg spreken, mgn knaapje, gg zoudt uwe
moeder de waarheid niet verborgen houden I»
(Wardt vervolgd.)
