R. Kath. Nieuws- en Advertentieblad
voor Noord-Holland.
No. 98 Zaterdag 5 December 1908. 2"" Jaargang
FEUILLETON.
Hoe wordt men kiezer
Buitenland.
Verschijnt Woensdag en Zaterdag.
ADVERTENT1ËN t
De zestiende Mei.
ÖNS BLAD.
ABONNEMENTSPRIJS
50 cents per drie maanden franoo aan huis. Te betalen in
het begin van ieder kwartaal.
Afzonderlijke nummers 8 oent.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Ons Blad".
BUREAUHoogstraat b/d. Langestraat te Alkmaar.
Telefoon No. 266.
Van 15 regels80 cent.
Elke regel meer 6
Reclames per regel15
Kleine advertenties van 130 woorden, bij voornitbet. 25
Zij, die zioh met ingang
van 1 Januari op „ONS
BLAD" abonneeren, ontvangen de tot
dien datum verschijnende nummers
gratis.
De Administratie.
II (Slot).
Gaan wij nu over tot een bespreking
der bepalingen voor de aangiftekiezers.
Het eerste aan de beurt zijn hier:*de
huurkiezers. Dit zijn zij, die op 31
Januari, vanaf 1 Aug. van het vorig
jaar niet meer dan 2 perceelen hebben
bewoond en gehuurd tegen een huur
waarde, zooals is vastgesteld en voorkomt
op een tabel achter de wet genoemd.
Dit is voor elke gemeente Diet hetzelfde
voor Alkmaar b.v. moet de huurprijs
ten minste f 1.50 hebben bedragen, voor
andere gemeenten zie men de indeeling.
Het kan echter ook voorkomen, dat
het huis, dat men bewoont, niet den
huurprijs heeft, die vereischt wordt, doch
dat men een perceel grond in zijn
woonplaats in huur heeft. Wordt nu de
huurprijs van het bewoonde huis en
van het perceel grond te zamen het
voor de gemeente geldende bedrag, dan
kan men toch kiezer wordenschippers
die van 1 Aug. tot 31 Jan. een schip
in huur hebben gehad of in eigendom
van ten minste 24 Ms inhoud of 25000
K.3. laadvermogen, worden ook door
aangifte kiezer.
Zij, die op 31 Januari nog hetzelfde
huis bewonen als het vorige jaar, komen
van zelf op de kiezerslijsttoch is het
goed, op zijn qui vive te zijnvergeten
doet ieder wel eens wat en dat is dus
aan de Secretarie ook niet uitgesloten.
Loonkiezers zijn zij, die van 1 Januari
van het vorig jaar tot 31 Januari niet
meer dan 2 dienstbetrekkingen hebben
gehad en daar een loon hebben genoten,
ook voor iedere gemeente vastgesteld
voor Alkmaar is dit minstens f 400 per
jaar. Zij, die liefst Diet aan de groote
klok hangen, hoeveel zij precies verdie
nen, behoeven dit volstrekt niet op te
geven, alleen moeten zij kunnen ver
klaren, het vastgestelde loon te verdie
nen. BelastiDgvrees of anderszins behoeft
er dus in t .geheel niet te bestaan
met loon wordt gelijk gesteld pensioen
en lijfrente; hieruit begrijpt men nu
wel, dat iemand die niet voldoende loon
verdient om kiezer te kunnen worden,
doch eenig pensioen geniet, toch mis
schien op de lijst kan worden geplaatst,
n.l. als het bedrag van het loon en dat
van 't pensioen te zamen het door de
wet gevorderde loon bereikt; als loon
wordt ook nog beschouwd ongevallen
rente.
Staat in een of ander bedrijf in den
regel het werk gedurende een gedeelte
van het jaar stil, dan wordt de tijd,
waarin niet gewerkt wordt, töch als
diensttijd beschouwd, terwijl, wanneer
men niet meer dan 2 maanden ziek
geweest is, toch het loon gerekend wordt
ontvangen te zijn.
Ook kost en inwoning wordt als loon
beschouwd en ook hiervoor is een be
drag bij de wet vastgesteld, voor iedere
gemeente afzonderlijk. Voor Alkmaar
bedraagt dit f 275alleen voor inwoning
wordt gerekend f 75inwonende zoons,
werkzaam in het bedrijf huns vaders,
komen hiervoor in aanmerking. Zij, die
kost en inwoning genieten en dus te
Alkmaar b.v. f 2 50 toelage of zakgeld
ontvangen of minstens f125 per jaar,
kunnen op de kiezerslijst worden ge
plaatst. Rekenschap over wat zij met
hun zakgeld doen, behoeven zij niette
gevenwie op Zon- en Feestdagen den
kost niet geniet, behoeft niets af te
trekken.
Spaarbankkiezers. Dit zijn zij, die op
1 Febr. a.s., se iert een jaar f 100 nomi-
maal op het Grootboek hebben staan.
Met het Grootboek zullen vele bezitters
van een klein kapitaaltje zich echter
wel niet bemoeien, meer zal het vóór
komen, dat men 1 jaar lang f50 op
een of andere spaarbank heeft staan.
Als nu die spaarbank rechtspersoonlijk
heid heeft, na 1 Mei 1900 is opgericht
en f25000 bij de Ned. Bank heeft ge
deponeerd (de bewuste spaarbank hoor
kan men ook kiezer worden, echter
moet men dan overleggen een bewijs
van de Directie of het bestuur der bank.
Wie reeds Grootboek- of spaarbank-
kiezer is, behoeft zich niet op te geven,
daar wordt ambtshalve voor gezorgd.
Nu resten nog de Examenkiezers.
Dit zijn de mannen, het intellectueel
gedeelte onzer mannelijke samenleving,
die met goed gevolg een examen heb
ben afgelegd, in verband staande met
de benoembaarheid tot eenig ambt, de
vervulling van een betrekking of de
uitoefening van eenig bedrijf of beroep.
Ons dunkt, dat verdere raad of voor
lichting hier niet noodig is; zij, die
onder deze categorie behooren, weten
en zullen wel volgen den weg, aangewe
zen om het kiesrecht machtig te worden.
Ten slotte nog deze a'gemeene opmer
kingen: Van veel belang is het te
weten, dat het voorkomt, dat .een of
andere gemeente voor de personeele be
lasting in een ander klas wordt inge
deeld, (zooals men weet, zijn de gemeen
ten van het rijk voor de personeele
belasting ingedeeld in 9 klassen) gelijk
b.v. juist begin 1908 met Alkmaar het
geval is geweest. Alkmaar is van de
5e klasse gebracht in de 4e klasse. De
overheid neemt zulk eau maatregel,
omdat bv. de huur der woningen in
de meeste steden aan rijzing onderhevig
is, zonder dat men daardoor andere of
betere woningen verkrijgt welnu,
zegt men dan, in evenredigheid hiervan,
zullen wij belasting heffen. Door die
verandering van klasse wordt dit voor
deel verkregen, dat de belasting blijft
naar draagkracht en dat, zooals het kan
voorkomen, wegens scbaarschte aan
woningen of anderszins, door een stij
ging der huishuur geen stijging van
belasting ontstaat, wat zeker ongemo
tiveerd zou zijn. Nu dient men in Alk
maar hier wel bijzonder op bedacht te
zijn. Tot nu toe betaalde men voor een
perceel geen belasting, wanneer de huur
niet meer bedroeg dan fl.60 en daar
beneden; door de andere indeeling is
het nu zóó geworden, dat men voor
een perceel van een huurwaarde van
f 1 75 en daar beneden geen belasting
behoeft te betalen.
Wij wijzen vooral hierop, omdat er
zeker nog op de kiezerslijst voorkomen,
omdat zij belasting betaalden, maar die
nu, over dit jaar vrij waren, omdat
de huur, die zij betaalden, fl.75 be
droeg. Laten dezulken vooral er om
denken, dat zij in 't vervolg aangifte
moeten doen en als huurkiezer kunnen
blijven gehandhaafd. Ten slotte nog het
volgende, waarvan het goed is, ook acte
te nemen. Van het kiesrecht zijn uit
gesloten: 1. Zij, wien dit ontzegd is
bij rechterlijke uitspraak. 2. Zij, die in
gevangenis of hechtenis zijn. 3. Zij, die
het wettig beheer over hun goederen
hebben verloren, dus onder curateele
gestelden, gefailleerden enz. 4. Zij, die
onderstand hebben genoten.
Eindigen wij deze uiteenzetting, met
den wensch, dat alle Katholieken in
ons kiesdistrict wonende, hiermede hun
voordeel zullen doen en krachtig zullen
medewerken tot versterking der gele
deren. We vernamen zoo terloops,dat
de A. G. R. C propag.club alhier een
vergadering zal beleggen, waar een en
ander zal worden toegelicht en vragen
Historische Bomen uit het Duitsch, van
HEKMAN HIRSCHFEIiD,
bewerkt voor *0N8 BLAD'.
20)
Een droevig beeld deed sicb voor hem
op. Op den achtergrond hooge gebergten
waarvan de besneeuwde toppen glansden in
bet avondrood, en vlak bij hem de hntten
der gevangenen. Geen boom, geen strnik in
den omtrek.
Plotseling kwam in de verte een gestalte
opdagen. Nauwelijks van middelmatige lengte,
scheen rij veel grooter door de kegelvormige
talband, die het hoofd bedekte. Een lange
witte baard golfde van de kin tot op het
middel neder. Het gelaat bad een gale tint
en de kleine oogen en de platte nens ver
leenden den ouden man reer seker geen
aangenaam uiterlijk en toch sprak uit de
geheele verschijning een zekere waardigheid,
die iederen spot onmogelijk maakte. Zijn
verdere kleeding bestond nit een wambuis,
een broek van dik swart fluweel, bier en
daar met gonden sterren bestikt en hooge
laarzen van rendiervel bedekten de magere
beenen.
Het strakke gelaat van den man aan het
venster nam een levendige uitdrukking aan.
•Schasmyl keert terug<, zei hij half luide
voor zich uit, »hy heeft hem gezien, wien
ik mijn ellende te danken heb, en dien ik
toch niet kan vervloeken-, wellicht brengt
hfl mi) tijding, goede tyding».
Bevend van ongeduld ging hjj htm te
gemoet en opende de dear der hut. De oude
Toengoes trad binnen.
Alvorens op den wachtende toe te treden,
maakte hij een diepe bulging voor het
heiligenbeeld.
•Schasmyl, eindelijk, eindelijk nam de
bewoner der hut het woord.
Sedert maanden telde ik de dagen dat
gü zoudt terugkomen want gij zïjt da
eenige op de heele wereld, wien ik de
duisternis mijner ziel openbaarde, voor wien
ik in nachtelijke nren de zegels verbrak, die
mijn lippen gesloten hielden».
»En Schasmyl», antwoordde de Toengoes,
>die leed en vreugd van geslacht tot geslacht
voor rijn oog voorbij sag trekken, heeft u
verstaan en begrepen, wat gij hem verzwegen
hebt. Ik zou reeds vroeger gekomen zijn om
u en den bleeken jongeling, dien ik hartelijk
liefheb, terng te zien, maar ik vertoefde een
tijdlang in dat stille, vredige dal, waar ik
Anilka, het kind van mijn kind, onder trouwe
hoede veilig verborgen weet».
•No. 71 is nog niet in onze hut gekomen»,
antwoordde de grijsaard hij heeft druk werk
op de kanselarij van den gouverneur. Ware
hjj hier, ik zou niet tot n spreken zooals
ik nn spreek, ik zou my knnnen vergissen
en hardop zeggen, wat niemand buiten u
vernemen of weten zalen toch, zoo hjj
het wist, zon by medeiyden met myn ongeluk
hebben, want zyn hart is goed en edelen
dikwyis denk ik, als ik in zyn zacht, bleek
aangezicht zie, of ik toch zyn leed op myn
onde schonders mocht nemen en zyn mond
zien lachen, die tot heden nog niet heeft
gelachen».
•Arme jongeling», zei de Toengoes mede-
ïydend»en toch, wie weet misschien
kan ik syn lot wel veranderen misschien
snit gy spoedig deze hnt alléén bewonen,
wanneer gy andermaal van myn hnlp afziet
om van hier te ontvluchten».
•Neen!» riep de oude heftig, »ik wil niet
vlnchten, ik wil dood zyn een nimmer
zonder naam. Laat my n nog meer toever
trouwen. Wat de hemel my voorbeschikt
heeft, draag ik als een boete, een welver
diende boete want er rast een misdaad op
my, een niet versoende misdaad, en het ge
laat van dien jongeling, al is bet altyd nog
soo edel en sacht, herinnert my aan lang
vervlogen jaren. Zy vlieden heen, maar de
herinnering bleef my achtervolgen...»
Hy woelde met zijn hand door het ver
warde gryze haar en hield in.
Doch genoeg daarvan», zei by toen.
.Vertel my nn eens, wat gy beleefd hebt.
Gy waart by den tsaar in Petersburghebt
gy hem gesproken en nw beklag by den
rechtvaardigen voret gemaakt over het onrecht,
dat nw stam door den hebxuchtigen, geweld-
dadigen gouverneur wordt aangedaan
Wy waren te St. Petersburg», antwoordde
Schasmyl en een droevige uitdrukking kwam
op zijn gerimpeld gelaat.
•Wy waren in de stad der paleizen, maar
slechts van verre zagen wy hun wondere
prachten hem dien wy vader noemen,
wiens gestrengheid, maar ook wiens recht
vaardigheid zelfs tot in de steppen van Siberië
bekend is, den tsaar, zooals n hem noemt,
zag ik niet en onze klachten drongen niet
tot hem door».
•Is hy dan afwezig, of is hy siek
•De tsaar verstoot zyn kinderen in de
verre landen», zei de Toengoes treurig>de
weegschaal zijner gerechtigheid heeft slechts
één sshaal, welke overslaat naar hem, die
door syn hand tot onsen heer verheven ie.
zullen worden beantwoord. Ongetwijfeld
zou het nuttig zijn, indien ook niet-
leden toegang hadden, een ruime ver
spreiding tot goed begrip is zeker ge-
wenscht en van veel belang. Te hopen
is, dat bedoelde vereeniging, die deze
zaak krachtig wil aanpakken, veel succes
heeft. Wij wenschen het haar volgaarne
toe.
België.
Spoorwegongeluk.
Woensdagavond liep het gerucht in Brnssel,
dat een groot ongelnk op een der ïynen van
de hoofdstad had plaats gegrepen.
De beurstrein die Brnssel om 5 nnr 44
verlaat en de statie van Waterloo binnen
liep, werd in de flank geloopen door twee
aan elkaar gekoppelde stoomsleepers, die aan
't manoeuvreeren waren. Gelukkig dat de
aangeloopen trein voorzichtigheidshalve maar
20 kil. per nar reed, maar de schok was
niettemin hevig en er ontstond een groote
paniek onder de reizigers. Zy stoven allen
te geiyk naar de raampjes, terwyi zy kreten
slaakten van angst en vertwyfeling. Het
groote getal der gekwetsten dankt zyne ver
wonding dan ook aan de gebroken rniten.
De reizigers die aan de Znidstatie afstapten
en met 21/, nnr vertraging aankwamen, ver
zekerden dat er SO reizigers gekwetst werden,
waaronder tien erg en dat er een in doods
gevaar verkeert.
Een bulptrein ia nit de Noordstatie naar
het tooneel der ramp gezonden. Om half
twee poogde men van nit de Znidstatie
vruchteloos naar de statie van Waterloo te
komen.
Zeker is het dat er groote stoffeiyke
schade is.
Frankrijk.
De aanhouding van Kardinaal Mathieu.
Da onlangs overleden kardinaal Mathien
had de gewoonte, wanneer hy op reis giDg,
een bnrgerpakje aan te trekken. Eens het
was in den tyd dat de kerkdiefstallen in
Frankryk aan de orde van den dag waren
stapte by in een hotel te Parys af. Een al
te nieuwsgierige kellcer nam de vrijheid den
koffer van den onbekenden reiziger te inspec-
teeren, en tot zyn groote verbazing vondhy
daarin allerlei misgewaden en andere kerke-
ïyke kunstvoorwerpen van hooge waarde.
•Dat was een kerkdief», redeneerde de
kellner. En by snelde dan ook direct naar
de politie om te vertellen dat er in zyn
bétel >een kleine, oude man met een verdacht
voorkomen en een glad geschoren gezicht»
logeerde, wiens kotter gevuld was met voor
Onbemerkt kwamen wy door de poorten der
paleiienstad. Wy wilden onze aankomst zoo
geheim mogeiyk houden, totdat wy ons be
klag by den tsaar gedaan hadden, maar wat
helpt den armen Toengoezen hun wysheid
Nauwelyks in de herberg afgestegen, die gy
ons hadt aanbevolen, verscheen een man,
die my wenachte te spreken. Ik voldeed aan
zyn verlangen, maar de barscbe maDier
waarop hy my aansprak, maakte my bezorgd.
Wy waren alleen, en zyn mantel openslaande
liet hy een ryke uniform zien -, het was een
adjudant van den tsaar, hy zelf noemde zich
zoo. Hy sprak tot my in naam van den
tsaar. Vol vertrouwen had ik met myn reis-
genooten den onmeteiyken weg afgelegd en
mijn hart zwol van droefenis en moedeloos
heid over de gestrengheid, waarmede men
ons behandelde. De keizer had onze aan
komst vernomen en was verstoord over onze
vermetelheid, om hem met klachten te willen
lastig vallen en beval ons, aanstonds terug
te keeren. De beschikkingen van den gou
verneur, die ons onse weiden ontneemt, onze
paarden steelt en onze belastingen verdrie
dnbbelt, zyn rechtvaardig en billyk en iedere
nieuwe klacht, zy moge schriftelijk of mon
deling genit worden, zal eenvoudig op geheel
onzen stam gewroken worden. Ik waagde
het, myn beklag te maken over het harde
vonnis van den keizerwaagde het, den men,
die my, den onafbankeiyken Schasmyl be
handeld had als een ellendig ïyfeigene, voor
my en myn arme onde reismakkere een paar
dagen rnet te verzoekenzyn oor was
doof en zyn hart kond ale een steen. Den
zelfden avond nog moesten wy St. Peters
burg verlaten. De keizer had geeproken en
de tolk van zyn wil noemde aich Gregoro*
witsch»,
werpen van kerkdiefstallen afkomstig.
Er hielp niets aan. Kardinaal Mathien, de
gewaande kerkdief, werd aangehouden totdat
de politie-prefect Lepine ZEm. herkende
en in vryheid stelde.
Spanje.
Komplot tegen koning Alphonsf
Dit Dax, een plaatsje in het Zuiden van
Frankryk, wordt aan de Petite Bepublique
gemeld, dat een inwoners van dit stadje een
anarcbistischen brief, die op 24 November
geschreven en door een Spaansch anarchist
onderteekend was, gevonden heeft.
De brief meldt, dat er, by gelegenheid
van zyn aanstaande reis, tegen koning Alphons
een aanslag zon gepleegd worden. Men zou
of wel door middel van dynamiet den trein
doen deraillleeren of een bom tegen het rytnig
van den koning werpen. v
Het staat niet vast, of het bangmakerij
of een werkelijk komplot ie. De politie heeft
een onderzoek ingesteld.
Koning Alfons jaagt op 't oogenblik te
Maldla, maar binnenkort gaat hy strikt
incognito een bezoek brengen aan koning
Mannel te Villa Vicosa. Daarmede zou het
•komplot» in verband staan.
Amerika.
De mijnramp.
De vreeeelijke myn catastrophe heeft be-
grypeiyk heel het plaatsje Marianna in ronw
gedompeld. De koene reddingsbrigades, die
met heldenmoed vnur en gas trotseerden,
hebben reeds meer dan honderd lijken op
gehaald één mynwerker hebben zy levend
kunnen redden, doch deze is van vreugde
zinneloos geworden.
Onder de slachtoffers bevindt zich ook de
heer Jones, neef van den eigenaar der myn.
Kardinaal Gibbons o'-er de echtscheiding.
Naar aanleiding van de pas verschenen
officieels statistieken over de bevolkinsflnc-
tnatie in de Ver. Staten en waaruit blijkt,
dat de cyfers betreffende de echtscheiding
een schrikbarende hoogte hebben bereikt,
heeft Zijne Eminentie kardinaal Gibbons,
aartsbisschop van Baltimore, een openbare
verklaring laten afdrukken, waarin o.a. het
volgende wordt gezegd »De offi -iéele cijfers
toonen aan, dat de echtscheidingen zich drie
maal sneller vermenigvuldigen dan de bevol
king... Mannen en vrouwen treden in het
hnweiyk zonder te denken aan het heilig
karakter van den huweiyksband, zonder te
denken aan het woordje«plicht». Op wie
rnet daarvoor de verantwoordeiykheid Op
ons opvoedingsstelsel Neen. Het is het ge
volg van een valeche en op dwaling berus
tende nitlegging, van het Evangelie. Men kan
ook nog een andere oorzaak aanwijzen, n.l.
de houding, door de maatschappy aangeno
men tegenover personen, die gescheiden zyn,
De grijsaard eprong achteruit.
Gregorowitsch herhaalde hy.
•Hebt gy hem gezien, met hem gespro
ken Ja, hard en rnw was hy immer
en toch hy ie myn zoon, mijn eenige zoon».
•Ja, zoo moet de zoon zijn, die om zynent-
willen zyn vader opoffert», zei Schasmyl vol
verachting.
•Hoe gaarne had ik hem toegeroepen
ellendeling, ik heb een wapen tegen n, dat
uw hoogmoed kan huigenmaar ik dacht
aan den eed, dien ik n gezworen bad, om
door geen enkel woord my te verraden en
zweeg».
•Hy leeft, hij is gelnkkig en heeft geen
woord voor zyn ouden vader, die om zynent-
willen iydt», zuchtte de grysaard.
•En toch, ik wil ïyden, om te boeten.
•Gy zoudt uw zoon kunnen treffen met
den arm der straf, als hy, door drift ver
blind, tegen u opstond en u verried. Ik
echter o Schasmyl, al het leed, dat myn
zoon mij aandoet, is niets tegen het leed,
hetgeen deze misdadige hand een ongelnk-
kige vrouw heeft aangedaan, deze hand, die.
Het openen der deur onderbrak het ge
sprek der beide onde mannen. Vermoeid van
het dagwerk, gebroken naar lichaam en ziel,
kwam Alexis de nederige kamer binnen
wellicht klonk zyn naam op deze plaats hem
zelf reeds vreemd in de ooren. Hier gold
slechts het nimmer, en zoo hem iemand by
zyn doopnaam geroepen had, zon hy ver
wonderd hebben omgezien. Zijn bleek gelaat
straalde van vrengde, toen hy den Toengoes
bemerkte.
•Welkom, myn onde vriend», zei hy harteiyk
•Welk een vreugde u hier te zien 1 't Is
lang geleden, dat ik u voor het laatst op
dezs plek begroette». (Wordt vervolgd).
