Kath. Nieuws- en Adverte
voor Noord-Holland.
tieblad
feuilleton!
No. 100.
Zaterdag 12 December 1908.
Verschijnt Woensdag en Zaterdag.
Bericht.
De zestiende Mei.
Buitenland.
2"' Jaargang
Drankbestrijding en
Sociale hervorming.
ONS
BLAD.
ABONNEMENTSPRIJS
50 cents per drie maanden franco aan hnis. Te betalen in
het begin van ieder kwartaal.
Afzonderlijke nummers0 cent.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Ons Blad".
BUREAUHoogstraat b/d. Langestraat te Alkmaar.
Telefoon No. 266.
ADVERTENTIËNt
Van 15 regels 80
Elke regel meer6
Reclames per regel 15
Kleine advertenties van 130 woorden, bij voornitbet. 25
oent
De Heer Mr. W. L. A. de Neeff
treedt van 13 Dec. 1908 tot 2 Januari
1909 op als tijdelijk Redacteur-Adminis
trateur van „Ons Blad".
Zij» die zich met Ingang
van 1 Januari op „ONS
BLAD" abonneeren, ontvangen de tot
dien datum verschijnende nummers
gratis.
De Administratie.
(INGEZONDEN).
Het staat vast, als een paal boven
water, dat de twee bovengenoemde
zaken met elkaar in zeer nauw verband
staandat de drankbestrijding een zeer
machtige, ja zelfs een onmisbare factor
is in den strijd om de sociale nooden
van het volk volk in zijn uitge-
breidsten zin, te lenigen en gedeeltelijk
op te heffen.
Wat baten verkorting van arbeids
duur, verhooging van loonen, zoolang
de vrijgekomen tijden en de meerdere
verdiensten zoek gebracht worden in
koffiehuizen, kroegen en dergelijke drink-
gelegenheden Ze verergeren de ellende
in menig gezin!
Wat baten de voordeelen of winsten,
behaald door boerenbonden en andere
coöperatieve vereenigingen, voor de le
den, als diezelfde winsten in een of
anderen vorm gebezigd worden ter vol
doening van de drinkgewoonten? De
winst komt de voordeur in, maar gaat
de achterdeur uit; helaas, nog meene
mende, bet misschien laatste brokje
huiselijk geluk en tevredenheid 1
't Gezond verstand zegt het ons reeds.
Ook de practijk is in dit opzicht ons
een wegwijzer. Letten we b.v. op het
feit, dat volgens Het Centrum*) de
stad Berlijn ons te zien geeft. Ik citeer
gedeeltelijk. In die wereldstad en haar
voorsteden is sedert 1 Nov. een strenge
verordening in werking getreden, die
gelast, dat alle winkels, magazijnen od
verkoopplaatsen drankgelegenheden
uitgezonderd des avonds te 8 uur
gesloten moeten zijn.
Na verloop Van een maand ongeveer,
De schryver bedoelt hier De Standaard,
waaraan Het Centrum bet ook door one
Woensdag gepubliceerde artikeltje, zonder
vermelding van bron, ontleende.
De Redactie.
Historische Roman nit het Dnitcch, van
HERMAN HIRSCHFELD,
bewerkt voor *ONS BLAD
22)
>Als ik te St. Petersburg op het Newski
vergezicht zon wandelen*, riep Alexis warm
wordend, >en ik zon baar rakelings voorbij
gaan, ik zon niet tot baar dnrven opzien,
want tnsschen ons staat de donkere zchadnw
baars vaders. O Scbaimyl I Ook mijn ziel
wordt overstelpt van wee. Want personen,
die mijn grootste achting verdienen, ja zelfs
de laatste regels mijner stervende moeder
wjjzen mij den vader van het meisje, dat ik
van harte liefheb, aan als een misdader, als
den moordenaar mijns vaders en toch, ik
kan bet niet gelooven, ik mag het niet*.
HQ verborg zijn gelaat in de banden.
Maar een levendige beweging had het magere
gelaat van den onden banneling vertrokken
en sjjn starre blik vestigde zich in zichtbare,
innerlijke onrust op Alexis.
»I« uw vader vermoord, jonge man
vroeg hij met zwakke bevende stem.
Alexis keek hem verwonderd aanhet
«u de eerste maal, dat de anders zoo zwijg
zame makker aan Alexis iets vroeg wat
dezen laatste alleen aanging.
•Hy stierf door sluipmoord*, antwoordde
bij, >in Frankrijk trof hem op een nachte
ljjke rit de moorddadige kogel*.
>En hij heet?* De stem des grijsaards
weigerde haar dienst.
iTot dusverre droeg ik, terwllle mijner
heeft men de uitkomst van dien maat
regel pogen op te maken, door bij ver
schillende winkeliers te onderzoeken,
of ze werkelijk schade hadden geleden
in hun ontvangsten.
De uitkomst van dat onderzoek was
om kort te zijndat bij winkeliers in
levensbehoeften, in kleeding en schoeisel,
in luxe artikelen enz. de eerste dagen
minder werd ontvangen, maar binnen
14 dagen de ontvangsten weer normaal
waren. Edoch nu komt de klap op
de vuurpijl de houders van bier
huizen, café's en kroegen, waren met
die vervroegde winkelsluiting ten zeerste
ingenomen. Vooreerst werden deze
drankgelegenheden nu druk bezocht door
het vrijgekomen winkelpersoneel en ten
andere bleven velen, die anders 's avonds
op inkoppen uitgingen, nu den avond
lang hangen in deze gezelschapslokalen.
De vervroegde winkelsluiting, dat
prachtige stuk sociaal werk, heeft dus
haar licht maar niet minder haar scha
duwzijde.
Die schaduwzijde is, dat het koop-
publiek en het talrijk vrijgekomen per
soneel te land komt in de drinkgele-
genheden, waar men geldelijk en vaak
ook zedelijk, zoo niet ten onder, dan
toch achteruitgaat.
Nu de conclusie! Aan het prachtige
werk der drankbestrijding de taak om
die schaduwzijde licht en helder te
maken door het volk op te voeden in
afschaffing en geheel-onthoudingwant
afschaffers en geheelonthouders zijn
absoluut geen koffiehuisbezoekers; zij
leveren slechts een minimaal deeltje in
het groote contingent herbergloopers.
Een krachtig doorgevoerde sociale maat
regel, ter verbetering van heerschende
slechte toestanden onder het volk, kan
dan pas in alle opzichten heil aanbrengen,
als dat volk genezen is van de hevige
kwaal der drinkgewoonte en van den
waan, dat in de herbergen geluk te
vinden is.
Assendelft.
G. B.
R. K. Kindervacantle-Kolonie.
Dezer dagen ontvingen wij van de
hand van den ZeerEerw. heer A. F.
Suidgeest, pastoor te Egmond aan Zee,
eene brochure over boven aangegeven
onderwerp, en gericht aan de leden van
de afdeelingen der Diocesaan-Vereeniging
van R. K. Bijzondere Onderwijzers in
het Bisdom Haarlem.
Vroeger reeds namen wij in ons bij
blad een der artikelen op, welke de
Z.Eerw. heer Suidgeest over de R. K.
moeder, den naam van mjjn trouwen vriend
en leermeester Lafont; eerst in de gevan
genis vernam ik van hem mijn waren naam
Alexis, graaf Schnselkoi*.
•Almachtige God 1 De zoon van Michael
Schnselkoi I*
Bij den schreeuw, waarmede de grijsaard
dexe woorden uitstiet, ging een schok door
merg en been der beide toehoorders.
•Hoe, gij kent mjjn naam, gij hebt mjjn
armen vader gekend vroeg Alexis geheel
verwonderd.
De banneling hield den arm van den
jongen man stevig vast.
•En wat hebt gjj misdaan, zoon van
Michael Schnselkoi, dat gjj voor straf onder
één dak moet wonen met Gregorowitsch
•Gregorowitsch I* riep Alexis nit, onwille
keurig terugdeinzend, Gregorowitsch noemt
gjj u In Petersburg leeft een man van
dezen naam, die mjj haat en vervolgt -, een
ellendeling, die onbeschrijfelijk veel leed
berokkende, is die Gregorowitsch, adjudant
van tsaar Paulis hy van uw geslacht
•Hy heeft dus ook u leed gedaan riep
de grijsaard.
•Schasmyl, hoort gy het, ook hem 1 Dat
hy n snood behandeldedat hy zonder
erbarmen ndjn offer aannam en ik dood voor
hem ben dat zou ik hem kunnen ver
geven maar dat een Gregorowitsch den zoon
van Michael Schnselkoi vervolgt dat
dat kan ik niet vergeven. Ook mijn arm sal
treffen het kind van myn bloed, Schas
myl I Ik wil naar hem toegaan wil,
Schasmylik moet vluchten, met hem vluch
ten, wy moeten naar St. Petersburg*.
•Gregorowitsch, de gunsteling deskeisers,
uw soon riep Alexis.
»Ja, myn soon*, sel de grysaard; >hoor,
Kindervacantie-Kolonie in De Maasbode
geschreven heeft, welke artikelen den
hoofdinhoud van de dezer dagen ver
schenen brochure vormen.
Geheel sympathiseerend met het doel,
dat de geachte schrijver met zijne bro
chure te bereiken zich voorstelt, ver
oorloven wij ons hier ter plaatse het
resumé over te nemen, dat De Tijd
dezer dagen van de brochure gaf. Wel
licht dat dan nog in veel uitgebreider
kring belangstelling wordt gewekt voor
het belangrijke vraagstuk eener R. K.
Kindervacantie Kolonie.
Erop wyzende, dat ook deze zaak past
op het program van zorgen in onze dagen
voor de kinderen der minvermogenden en
arme gezinnen, en dat de vraag, of bet
wenscheiyk is, dat katholieke kinderen
gebruik maken van de gelegenheid, door
het Oentraal Genootschap voor Kinderher-
steliings en Vacantie-kolonies geopend, is
beantwoord met de erkenning, dat er een
Roomsch Katholieke Vacantie kolonie moest
komen, geeft de s.eerw. heer Suidgeest wen
ken en doet hy voorstellen in die richting.
Had de seereerw. schryver eerst ge
meend, dat het een halve centen-quaestie
was, bet bydragen van een halve cent
wekeiykt door ieder schoolkind later
stelde by, om aan de >centen< te komen,
een nienw middel voor, hem van andere
syde aan de hand gedaan. En wel dit
•De leden der verschillende afdeelingen
der Diocesaan Vereeniging van R. K. Bijz.
Onderwijzers zullen zelf zich als donateur
aanmelden en tracV.n ieder in eigen
kring donateurs- en donatricen-leden aan
te werven. Bovendien znllen er begunstigers
te vinden zyn, die voor zich (voor hun
kosten) ieder een kind aan de kolonie laten
deelnemen. Eindeiyk zullen er stichters
zyn op te sporen, die door hun giften
rente en onderhoud dekken.*
Dit plan herinnert de zeereerw.
pastoor viel een geestdriftig onthaal
in de afdeelingen van bovengenoemde
Vereeniging te beurt, aanmoedigend om de
hand aan den ploeg te claan en alle zinnen
op alweer nieuwe voorstellen te laten varen.
Uit het zaad, dit jaar gewonnen, ziet de
zeereerw. heer Suidgeest, hiykens hem
gedane, geheel vertrouwbare mededeelingen
•een verrassenden wasdom voorttreden,
mannen met zoo hooggaanden intellectuee-
len invloed en met zulk een werkkracht
en doortastendheid, in nauwe verbinding
altoos met het Hoofdbestuur, zich tot
Oentraal-Oomité vormen en straks naar
alle kanten hun werkkracht uitplooien.*
Het Egmondsch Kerkbestuur heeft be
rekend, merkt de zeereerw. schryver der
hoe ik ellendig werd door hem*.
•Ik was in den vreemde by een edelman
in dienst, myn echtgenoote en myn zoon
had ik te St. Petersburg achtergelaten. Toen
ik terugkwam, vond ik myn echtgenoote
doodziek, den zoon verwilderd. Ik gaf hem
zyn zin en bracht hem in een instituut voor
militairen. Hy werd een voortreffeiyk soldaat,
maar tegefijk een mensch vol ondeugden, en
ik was in blinde iiefde te zwak, om my
tegen zyn eischen te verzetten ik ruïneerde
my voor hem. Tweemaal had ik zyn schul
den betaald, toen op zekeren dag eenige ge
rechtsdienaren myn hnis binnentraden en my
een wissel voorlegden, die met myn hand-
teekening vervalscht was. Reeds wilde ik
vol rechtmatigen toorn het papier voor de
voeten der gerechtsdienaren slingeren, toen
myn zoon de kamer binnentrad. Aan zyn
bleeke gelaatskleur, aan zyn smeekende ge
baren zag ik, dat hy schuldig was. De ellen
deling had zich van een tweevoudige ver-
valsching bediend, hy had de cyfers van
den wissel veranderd en den naam van zyn
vader nagemaakt. En ik, ik begreep, dat het
bekend worden dezer misdaad het bestaan
van myn zoon vernietigde, dat hy onteerd
en gebrandmerkt zou zyn voor immer. Toen
nam ik de misdaad op my ik bekende
schuld Siberië luidde het vonnis en
myn zoon zweeg. Hy zweeg, toen ik hem
weenende omhelsde en hem bezwoer, my
toch dikwyie brieven te zendenzweeg tot
heden. Geen regel, geen groet dringt tot
myn eenzaamheid doorik ben dood voor
hem ale voor de wereld Biets, niets dan
een nummer*.
•Zoo moge God hem straffen*, zei Alexis
diep getroffen«niet om mynentwillen zal
het door u geschieden.
brochure op, dat de verpleegkosten per
dag en per kind op f 0 60 komen en rente
en onderhoud door f 2600 gedekt zyn, en
nu vraagt hy, of het niet alvast op den
weg van de leden van meergenoemde
Diocesaan Vereeniging zou liggen, te
trachten, wanneer de kinderen van half
April tot half October, in groepen van 50,
telkens voor 3 weken worden uitgezonden,
eene som van f 5000 te verkrygen uit
leden en begunstigers buiten de Vereeniging.
Wanneer toch de 500 leden in de vele
afdeelingen ieder tien leden weten aan te
werven, donateurs en donatrices, die jaar-
lijks één gulden contribuëeren, zou het
Egmondsch Kerkbestuur zich met dien ver
schaften waarborg tot de overheid wendeD,
om zulk een kolonie aan zee te stichten.
Ziedaar in enkele hoofdlijnen den inhoud
der belangrijke brochure en gaarne
sluiten wij ons aan bij hetgeen De Tijd
er op laat volgen, waar deze de hoop
uitspreekt, dat de resultaten der moge
lijke uitvoering zijn verwachtingen
zelfs zoo die 'n tikje optimistisch moch
ten wezen, nog zullen overtreffen.
Daar zijn er wel, die oordeelen, dat
men te veel doet voor de kinderen van
minvermogenden en armen, dat in
zekere kringen van den middenstand
de kinderen moeten ontberen wat aan
kleinen uit de behoeftige klasse wordt
geschonken, maar wat staat tegenover
die ontbering veel, dat de zoogenaamde
bevoorrechten moeten missen! Boven
dien, al zou de christelijke liefde onder
hare vele middelen, om leed te ver
zachten en ellende, zedelijke en stoffe
lijke, te lenigen, dit niet als tot haar
ressort behoorende willen aanvaarden,
dan nog zou de wijsheid gebieden, in
den hevigen schoolstrijd, steeds om het
kind gevoerd, niets na te laten wat in
dien strijd behulpzaam is, om hem met
glans vol te houden. Van andere zijde
is men ons al sinds lang met kinder
vacantie-kolonies voorgegaan, en wel
licht heeft die stichting aan onze scholen
van bijzonder onderwijs al menig kind
onthouden, of eraan ontnomen. En dat
moet niet! Wat te verwezenlijken is,
om niet alleen het onderwijs zoo deug
delijk mogelijk, maar ook de school
aantrekkelijk te maken, ook langs dezen
weg, daarvoor dient geijverd met alle
kracht. Wij zitten in het schuitje onzer
eeuw, en er moet flink geroeid, willen
we niet met den stroom afdrijven en
met bitterheid ondervinden, dat „de
kinderen der menschen" ook op dit
voor de toekomst allergewichtigst terrein
ons de baas zijn.
Ik biyf hier, tot de tsaar, die my hier
heen liet voeren, my ook weder nit deze
plaats verlost*.
•Neen, gy zult met my vluchten. Ik zal
hem dwingen u te beschermen, zoodra wy
slechts in Petersburg zyn. Gelukkig zult gy
worden, gelukkig door my, o zoon van Michael
Schnselkoi I*
•Gelukkig antwoordde de jonge man
treurig.
•Laat my hier in de eenzame velden van
Siberië vertoeven en verklaar my alléén, of
de vader mynér Feodora, of Oonstantin
Besbodko, tot vorst Orlowitsch verheven, een
laffe sluipmoordenaar is*.
•Wees gelukkig, Alexis Schnselkoi I* riep
Gregorowitsch.
•Zoo waar als Gods oog ons ziet
Oonstantin Besbodko i* onschuldig aan den
dood uws vaders*.
De gestalte des grysaards zonk byna op
den grond onder den drok van den jeugdigen
banneling, die hem, in zyn overweldigende
vreugde, met beide handen tegen de borst
geprest hield.
•Orlowitsch onschuldig Maar neen, gy
bedriegt my, misschien u zelf wel, bewys,
bewya 1*
•Laat af 1* kuchte Gregorowitsch, «gy zyt
verschrikkelijk. Ja ik sal u bewysen den
moordenaar van Michael Schnselkoi ik
ken hem
Een straal van verstandhouding viel uit
de slimme oogen van den Toengoes op
Gregorowitsch: de oude Schasmyl las in
diens ziel.
•En die ellendeling heet?*
•Hier kan ik hem n niet noemen, slechts
in St. Petersburgdaar zult gy alles ver
nemen. Naar wy moeten vlochten zelden
Duitsohland.
Hoe zij lasteren I
Uit Lemberg wordt aan de Köln. Volks-
zeitung gemeldJuist twee maanden geleden
heeft het alhier verschynende socialistische
blad Glos door geheel Europa uitgebazuind,
dat de bekende Pooleche pater Jezuïet
Wrobieweki Protestant was geworden en een
burgeriyk huwelyk had aangegaan met een
gravin. Toen pater Wroblewski de redactie
van het blad een proces aandeed wegens
laster, publiceerde de Glos op den vooravond
van den dag, waarop de zaak in behande
ling zou komen, een herroeping en vroeg
pater Wroblewski om vergiffenis. Als boete
betaalt het nu 200 Mark voor een inrichting
van weldadigheid. Men handelt in die krin
gen toch maar volgens het bekende recept
Laster er slechts op loser blyft altyd iets
van hangen 1*
Frankrijk.
Anarchistische aanslag op ten priester.
In de kerk te St. d'Apique (Fransch dep.
Aveyron) heeft een vronwmensch, 'n anarchis
tische furie, Salson geheeten, een priester aan
gevallen op het oogenblik dat deze de H. Com
munie uitreikte. Zy wierp de Hl Hostie nit
de handen des priesters op den grond en
wilde den priester-self met een mes te fijf
gaan. Met veel moeite gelukte het aan de
toeschietende geloovigen de fnrie te ont
wapenen en haar over te leveren aan de
politie. Wat mag minister Viviani wel denken
van deze misdadigster, die op haar wyze zyn
beginsel in practyk brengt van het: nitdooven-
der lichten aan den hemel
De doodstraf.
De doodstraf zal in Frankryk dan niet
worden afgeschaft I
Met 330 stemmen tegen 291 is artikel 1
van het wetsontwerp op de gerechteriyke
hervormingen, waarby de doodstraf gehand
haafd wordt, aangenomen.
Engeland.
Club van oudjes.
Te Leigh-on-Sea is onlangs een club van
oudjes opgerichtmen moet ten minste
80 jaar zyn om lid te kunnen worden. De
club heeft 30 leden, die met elkaar 2559
jaren tellen. Tweemasl in 't jaar komen de
leden byeen.
De oprichters van de clnb vinden 't jam
mer, dat er onder de leden nog geen honderd
jarige is. Maar dit zal misschien niet lang
meer duren het lid J. O. Johnson is 98 jaar
en rydt nog fiets, soodat hy best de 100 zal
kunnen halen.
De clnb is tot stand gekomen op aan
stichting van John Hayward, een oudje van
was de gelegenheid soo gunstig. De gouver
neur is afwezig, hy ia op reiszyn plaats
vervanger is nalatig en in geval van nood
verblindt het goud van Schasmyl zyne oogen.
•Ik, de halve onnoozele, wordt niet be
waakt, hoe sou ik aan vluchten denken
En niemand zal argwaan krygen, als ik ver
tel, dat myn makker ziek is en ik hem
eenige dagen verplegen moet. Maar weg, weg
van hier, de bodem brandt onder myn
voeten*.
•Ik wil u zeer gaarne van dienst zyn*,
zei de Toengoes.
•Ga met hem mede, jongeling. Ik zal,
zooveel ik kan, uwe vlucht zeker doen zyn.
Ik ruk my los van u, om n nimmer weer
te zien. Ik mis n zeer en Anilka zal om
u schreien*.
•Breng haar den groet van den trouwen
vriend*, zei Alexis, met zyn lippen het voor
hoofd van den Toengoes aanrakend >en gy,
myn vader, zegen my, nw zegen zal my
gelnk aanbrengen 1*
Hy boog zich voor den grysaard neder,
die zijn banden over hem nitstrekte.
In een hoek echter Btond Gregorowitsch,
de oogen strak op Alexis gericht en zyn
bevende lippen murmelden
•Het geslacht der Schueelkoi's zal leven
en gelukkig zyn, terwyi het geslacht Gregoro
witsch sal ten ondergaan*.
f Wordt vervolgd
