Kath. Nieuws- en Advertentieblad
r
No. 6.
Woensdag: 20 Januari 1909.
3de Jaargang
voor Noord-Bolland.
FEUILLETON.
Verschijnt Woensiag en Zaterdag.
AMBACHTSSCHOOL
Aangifte van Leerlingen
Het Arbeidscontract
Magna Peccatrix.
Buitenland.
Voor des Pass, tot hulp in Zuid Italië.
ALKMAAR.
voor den Cursus 1909-1910,
Metselen en Kleêrmaken
tiSSBÈ^ Leermiddelen en Gereedschap-
Uw*** pen worden aan allen verstrekt.
Nadere inlichtingen geeft de Directeur
H. VAN DER HEIJ.
- -
-- 77
ONS
BLAD.
ABONNEMENTSPRIJS
50 cents per drie maanden franco aan huis. Te betalen in
het begin van ieder kwartaal.
Afzonderlijke nummers3 cent.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Ons Blad".
BUREAUHoogstraat b/d. Langestraat te Alkmaar.
Telefoon No. 266.
ADVERTENTIÊN»
Van 15 regels30 oent.
Elke regel meer6
Reclames por regel15
Kleine advertenties van 1—30 woorden, bij vooruitbet. 25
Aan onze lezers brengen wij in ber
innering, dat we bereid zijn giften voor
het doel, als in ons nummer van 16
Januari vermeld, in ontvangst te nemen.
Reeds kwam o.m. een gift in van f5.
DE REDACTIE.
VEEBETEEING.
In ons bericht, aangaande de verga
dering der R. K. Kiesvereeniging, waarin
de heer Bruna zal spreken, is de datum
verkeerd aangegeven Niet den 20ateD,
doch den 26sten Januari zal die ver
gadering worden gehouden.
aanvangende A P BIL 6.k-, op eiken
Donderdag, Vrijdag en Zaterdag der
maand FEBBÜABI, voorm. van 912
en nam. I1/,—i uren.
Behalve het theoretisch ondsrwijs, de
vakken timmeren, machlsehankwerken
en smeden, menbelmaken en schilderen,
zal er ook onderwijs in het
gegeven worden.
De leeftijd van 12 jaren moet zijn bereikt.
Onvermogenden kosteloos, anderen
betalen een schoolgeld van f 1.,fl2.
f 18,—, f21-, f30.— of ..—In hetjaar
ii.
Een van de voornaamste zaken die
bij eene arbeidsovereenkomst geregeld
worden is het loon.
Tot nu toe stond het contractanten
vrij ten opzichte van het loon te bepa
len wat zij goeddachten. Thans geeft de
wet verschillende voorschriften waaraan
men zich te houden heeft.
Komt men overeen, dat het loon zal
worden betaald per dag, per week, per
Het ontwaken eener ziel.
Kaar het Duitsch van Anna Baronnesse v. Krane
Bewerkt door C. L.
i)
In Magdala, aan de oevers van het meer
Genesareth, stond een landhuis en glansde
wit en goud uit het volle groen zijner par
ken op. Harpenklank en zoete fluittonen
vulden zijn marmerhallen, waar zilverstralen
van fonteinen omhoog stegen. Panwen met
vergulde pooten pronkten met hun kleuren
pracht onder de myrten, rozen en laurier
struiken, en alles was heerlijk en schoon en
betooverend voor het oog.
Doch de voorbijgangers wendden het hoofd
af, wanneer zij de pracht dezer gouden poor
ten en met bloemen versierde daken ont
waarden, want al die glans was afkomstig
van afgeperste en geroofde goederen en diende
slechts om een afvallige dochter van het
Joodeche volk het leven te veraangenamen.
Een Komelntche gezant had haar voor eenige
jaren te Bethanië ontdekt en tot meesteres
over dit huis gemaakt, daar het in de nabij
heid van Tiberias stond, waar hij woonde.
Miriam was zeer schoon en ontwikkeld,
want de gezant had haar onderricht in talen,
philosophic en alle schoone kunsten laten
geven, vooral in de danskunst, en de Romeinen
en Qrieken vonden, dat sjj een wezen was,
voor wien Aspasias' roem het moest afleggen.
Niettegenstaande dat alles was Miriam zelden
vroolfjk, haar seherts was scherp en bijtend,
H| verachtte de mannen ever wie zij hnrsebte
maand of per jaar, zonder daarbij te
bepalen hoeveel uur de dag, hoeveel
dagen de week, de maand of het jaar
zal tellen, dan bepaalt de wet den dag
op 10 uren, de week op 6 dagen, de
maand op 25 en het jaar op 300 dagen.
Zulks met het' oog op mogelijke om
standigheden, teneinde alsdan een maat
staf te hebben tot het berekenen van
uur-, dag-, maandloon en omgekeerd.
Het loon, bij overeenkomst bepaald,
mag bestaanlo. in geld2o. in voed
sel of verlichtings- en verwarmingsmid
delen voorzoover de arbeider deze ge
bruikt op de plaats waar ze verstrekt
worden; 3o. in kleedingdoch slechts
wanneer deze bestemd is, om tijdens
het werk te worden gedragen; 4o. in
bepaalde voortbrengselen van het bedrijf,
waarin het loon verdiend wordt, maar
alleen die voortbrengselen vallen hier
onder, welke behooren tot de eerste
levensbehoeften van den arbeider en
zijn gezin, of die door hem in zijn
bedrijf worden gebruikt; alcoholhoudende
dranken zijn hiervan steeds uitgesloten
5e in het gébruik van een woning,
lokaal, een stuk grond of weide of stal
ling, of het gébruik van loerktaigen en
gereedschappen
6e in bepaalde werkzaamheden of
diensten door of voor rekening van den
werkgever te verrichten voor den ar
beider
7e in onderricht, door of vanwege
den werkgever aan den arbeider te geven.
Deze bepalingen gelden alleen voor
die arbeiders, die niet bij den werk
gever inwonon.
Wanneer nu het loon in andere dan
in een der genoemde dingen is vast
gesteld, zijn partijen aan deze afspraak
niet gebonden, maar heeft de arbeider
recht op het vijfvoud van de waarde,
welke het vastgestelde loon in geld ver
tegenwoordigt.
Indien in de overeenkomst geen loon
is bepaald, dan wordt het loon zoo hoog
berekend als ter plaatse voor dien arbeid
gebruikelijk is te betalen. Is er geen
sprake van gebruikelijk loon, dan wordt
het loon naar billijkheid bepaald.
Hoeveel het loon bedragen moet, is
aan partijen overgelaten.
Gedwongen winkelnering is bij de wet
verboden. Een beding waarbij de arbeider
zich verbindt zijn loon op een bepaalde
wijze te besteden (b.v. zijn inkoopen
te doen in een bepaalden winkel) is
dus nietig.
Uitgezonderd zijn: le het beding,
waarbij de arbeider zich verbindt een
en in haar ziel waa een dorst, die zich niet
leaechen liet. Zy nam wel de volle vreugde
beker, die haar de wereld aanbood, doch de
drank amaakte haar bitter en ateeda waa het
haar, alsof ergens een bron moest wellen,
die alleen de koorts van haar dorstend hart
kon stillen.
In het huis te Bethanië, hetwelk zij ont
vloden was, stond haar weefstoel ledig en
zuster Martha was er bedroefd om, wanneer
zij aan de afvallige dacht die haar familie,
haar volk, haar geloof en de heilige rein
heid ontrouw was geworden. De goede broe
der Lazarus weende dikwijls om de verlorene,
wanneer hij in den hof was, en het scheen
hem dan of de bloemen met hem weenden,
want Miriam had de bloemen zoo trouw
verzorgd en zij zong zoo gaarne in den hof
in haar onschuldige meisjesjaren, van de
rozen te Saron en de bloemen in het dal.
Nn zong Miriam Grieksche liederen of
verzen van Bomeinsche dichters en bege
leidde zich daarbij op een cyther, welke met
edelsteesen was bezet. Miriam had ook een
anderen naam ontvangen, toen zy in de
wereld der heidenen haar intrede deed, men
noemde haar Magdalena, naar haar woon
plaats, en alleen de Joden zeiden nog Miriam
van Magdala, wanneer zij over haar spraken
of haar om iets verzochten want haar
voorspraak werd dikwijla ingeroepen, om de
gestrengheid van den gezant en der Bomeinen
te ontgaan. Procnius was driftig en wreed
hoe menige arme beschuldigde moest Mag
dalena door haar smeekingen van den kruis
dood bevrijden en hoe menig ongelukkige
werd door haar woord gespaard voor geese-
ling of kerker I Ook had zy een open hand
voor de armen maar toch beminde men
haar niet, want zij verbleef immer onder
deel van zijn loon te besteden als bij
drage in een fonds ('i,v. zieken-, onder-
steunings-, werkloozsn- of pensioen
fonds) 2e het beding, waarbij de min
derjarige den werkgever machtigt een
deel van zijn loon voor hem te beleggen
op de Rijkspostspaarbank of een ander
wettelijk erkend spaarfonds.
Is er toch een be ling tot stand ge
komen, hetwelk door de wet verboden
is, dan is dat beding nietig, de arbeider
heeft er zich niet aan te houden en is
reeds een deel voor zoodanig doel van
zijn loon afgehouden óf betaald dan kan
hij dat deel van den werkgever terug
vorderen.
Werkgever en werknemer kunnen
overeenkomen dat wegens overtreding
van voorschriften in oen reglement ver
vat boete zal worden betaald.
Het boetebeding is rechtsgeldig,-~-~
neer
a. de voorschriften op welke over
treding boete is gestold in de overeen
komst bepaaldelijk zijn aangeduid; in
het reglement moet ook de boete ver
meld zijn
b. de overeenkomst, waarbij de boete
wordt bedongen f schriftelijk is aangegaan;
c. de bestemming der boete nauw
keurig vermeld is; de boete mag niet
strekken tot direct of indirect persoonlijk
voordeel van hem wien de macht is
gegeven boete op te leggen;
d. het bedrag der boete vermeld is
en deze dus niet onbepaald zij
e. de boete per week het loon van
1 dag niet overschrijdt.
Yan do bepaling® onder d, e en f
is het geoorloofd af te wijken, doch
slechts bij schriftelijke overeenkomst
en indien de oyereenkomst wordt aan
gegaan met een arbeider die meer dan
vier gulden per dag verdient.
De bedingen omtrent straf en schade
vergoeding, door een arbeider wegens
overtreding van een reglement te betalen
zijn aan dezelfde bepalingen verbonden.
Is op overtreding der bepalingen van
een reglement geen boete gesteld dan
kan de werkgever steeds bij en wegens
niet nakomen der verbintenis van den
kant des werknemers schadevergoeding
eischen voor den kantonrechter.
Ook kan de werkgever, wanneer boete
bedongen is, in plaats daarvan ook
schadevergoeding eischen, maar niet
beide tegelijk. Een beding in dezen zin
is nietig.
Een beding in een arbeidsovereen
komst, waarbij de arbeider zich ver
bonden heeft, na het eindigen der dienst-
de vreemdelingen I
Op een avond, toen de roode zonneschijf
achter de bergen was weggezonken, de zee
in bleeke paarlemoerglans schemerde, jasmijn
en rozen geurden en de nachtviolen haar
kelken voor de stijgende maan openden, liet
zich de gezant Froculns, die van Tiberias
was gekomen, met een gevolg van vrienden
in draagstoelen naar Magdalena's villa dragen.
Daar was alles voor een feest bereidhon-
derde lampen straalden in hal en hof en
een schaar schoongekleede slaven wachtten
de gasten op.
Proculus steeg uit zijn draagstoel en betrad
het atrium in een sneeuwwitte onberispelijk
geplooide toga, riekend naar baleem en reuk
werken. De deurwachters bogen diep voor
hem, oen Grieksche slaaf plaatste hem een
krans van rozen op het donkere, zachtkrul-
lenda haar, knapen, als amouretten gekleed,
strooidan bloemen voor hem heen en harp
spelers en zangeressen hieven een welkomst
lied aan.
Proculus groette minzaam, maar zag zoe
kend om zich heen. >Waar is Magdalena
vroeg hij den majordomus, een Syrische
eunuchns, die met armbanden en halssieraden
was opgetooid als een vrouw.
De toegesprokeue, bij wien men een doode-
ljjke verlegenheid opmerkte, begon te stotte
ren «Vergeving, groote gebieder, de mees
teres is... is... hm... zü is onwel geworden.
heel plotseling I Zy verzoekt de hooge heeren
haar te willen verontschuldigen
«Dat kan haar geen ernst zijn I< viel de
gezant hem heftig in de rede. «Ik heb haar
toch mijnen vriend, den zeeredelen Fabins
uit Bome gemeld, die den parel van Mag
dala wil leeren kennen 1... Ga, Marduc,
en meld uw ■neestens, dat wfl rijn aas-
betrokking op bepaalde wijze werkzaam
of niet werkzaam te zijn (b.v. niet in
een bepaald vak) is geldig, mits schrifte
lijk met een meerderjarig arbeider aan
gegaan.
Thans rest nog te spreken over het
eindigen der overeenkomst, de rechten
en de verplichtingen van den werknemer.
We zullen dit tot een volgend artikel
laten rusten en bier alleen nog wijzen
op bet procesrecht inzake arbeidsover
eenkomsten.
De wet stelt de berechting van alle
aangelegenbeden, het arbeidscontract
betreffende, in handen van den kanton
rechter.
Om een proces in zoodanige zaak te
beginnen, richt men zich met een ver
zoekschrift (brief) op ongezegeld papier
tot den kantonrechter.
Dit verzoekschrift moet behelzen:
naam, voornaam en woonplaats van
den verzoeker, idem van de tegenpartij,
mededeeling van de vorderingen waarop
deze steunt, verzoek aan den kanton
rechter om een dag te bepalen, waarop
de behandeling zal plaats hebben.
Modellen voor deze verzoekschriften
zullen verkrijgbaar gesteld worden.
Binnen 14 dagen na indiening van
het verzoekschrift wordt de zaak be
handeld. Minstens 5 dagen vóór de be
handeling worden partijen er mede in
kennis gesteld, Deze kunnen mondeling
voor den kantonrechter hunne vordering
toelichten en verdedigen. Daarna doet
deze uitspraak.
Om kosteloos te procedeeren moet
een bewjjs van konvermogen worden
overgelegd.
DUITSCHLAND.
In Duitschland begint zich een kloeke
strijd te organiseeren tegen de veldwinnende
onzedelijkheid, welke de laatste jaren, nu de
ontuchtige prentjes en platen niet zinnen
prikkelend genoeg meer werken, tot in steeds
brutaler en walging wekkende buitensporig
heden vervalt. Zoodat men meer dan ooit
de profetische woorden van den Franschen
Markies Melchior de Vogne herdenkt, dat
het trotsche economisch bloeiende Duitsch
land ten gronde zal gaan aan den kanker
van ontucht, waardoor de jongere geslach
ten byna systematisch worden aangetast.
Dezer dagen heeft de bekende dr. Boeren
in den Bijksdag zijne ergernis uitgesproken
over den zedelijken achteruitgang van Duitech
land. De politie van Hamburg heeft ernstig
gekomen en haar wachten l<
Ofschoon de bevelhebbersstem van den
gezant deze woorden met alle mogelijke
duidelijkheid had uitgeschald, ging Marduc
evenwel niet heen, doch hief smeekend de
handen op.
«Barmhartigheid, heer, zij is vreeseiyk in
haar toorn jammerde hij. «Het gaat om
myn leven, wanneer ik het waag haar nog
eenmaal onder de oogen te komen I Zij ia
zeer slecht geluimd I Toen ik niet wilde
wijken met mjjti smestcen, dat zjj op het
feest zou komen, heeft zij mjj...<
Hij brak af en wees op een verband, dat
om z\jn arm gelegd was.
Proculus maakte zonder veel omhaal het
verband los en men zag een steek, welke
door een scherp voorwerp toegebracht moest
zijn en den heer in een schaterlach deed
uitbarsten.
«Zoo zoo, een steek met den stilus 1 Onze
pantherkat schijnt in zeer kwaden luim te
zyn I Maar bedaar, Marduc, het giug niet
om uw levennw spek is een goed pantser
voor zulk een wespensteek. Ik wil u echter
van uw angst bevryden, om nogmaals in het
hol der leeuwin te moeten gaan, ik zelf zal
haar verzoeken
Toen wondde zich de gezant tot een op
vallend schoonen, jongen man, die, als de
voornaamste der gasten, naast hem stond
«Gij verontschuldigt my wel voor een oogen-
blik, mijn waarde
De aangesprokene maakte een lichte hand
beweging. «Doe, wat u goed dunkt, vriend
Procnlns. opdat ons de ster van Magdala
opga U antwoordde hy hoffslyk en nam
plaats op een rustbed, waar ham een meisje
wjjn aanbood.
«Ik ml da star wal qit baar wolfeap ta
- 3
ingegrepen in de publieke colportage van
pornografische tijdschriften, zoo zelf, dat de
in Duitechland zoo geliefde «Simplicissimuic
niet meer op de openbare straat m de kios
ken en boekenstalletjes mag gevent worden.
Nn bereikt ons wederom een bericht over
een proces, dat den kampera tegen de onze
delijkheid te Munchen door eenige belang
hebbende theaterdirectenren is aangedaan.
BELGIE.
Arbeidsduur iu de mijnen.
Zooals men west is er in de Belgische
Kamer een wetsontwerp ingediend, dat den
arbeider in de kolenmijnen, en wel in het
bijsonder den arbeidsduur regelt.
De discussies over dit ontwerp, die voor
Kerstmis gehonden zijn, zullen eerstdaags
weder hervat worden.
De centrale sectie der Kamer heeft een
voorstel gegeven den maximum arbeidsduur
vast te stellen op 91/» nur per dag. Deze
bepaling zal gedurende de eerste drie jaren
van kracht zyn, maar later znllen de mijn
werkers een werkdag van 9 uren erlangen.
De wet zal van toepassing zijn op alle
arbeiders, die in de mijnen werkzaam sQn,
met uitsluiting voor hen, die zorgen voor
de waking en het onderhoud der mijnen.
De arbeidsdag wordt gerekend in te gaan
op hot oogenblik van afdaling en te eindigen
met de opstijging.
Verder bevat het ontwerp nog eenige
uitzonderingen. Zoo zal bijvoorbeeld de
regeering gemachtigd zijn om, bi] dringende
noodzakelijkheid, in overeenstemming met
het advies van den inspectenr van arbeid,
de opzichters, gedurende eenigen tijd, die
echter niet langer dan drie maanden mag
duren, van de bepaling te ontheffen om
echerp toe te zien op de naleving van den
wettelijken arbeidsduur. Deze dispensatie ie
niet collectief, dat wil zeggen, dat zy zich
niet kan uitstrekken over een geheele cate
gorie van industriëelen, maar dat iedere In
dustrieel afzonderlek dispensatie kan krijgen.
FRANKRIJK.
Marokko-polltlek.
Na eene discussie over de Marokko politiek
der Fransche regeering nam de Kamer eene
motie aan met 390 tegen 98 stemmen, aldus
luidendeDe Kamer vertrouwt dat de regee
ring in Marokko de politiek van samenwerking
en beschaving, haar voorgeschreven door haar
tradities, haar belangen en de acte van
Algeciras, zal voortzetten.
Vervolgens nam de Kamer met 459 tegen
67 stemmen het wetsontwerp aan, waarby
voor het dienstjaar 1909 een suppletoir kre-
diet van 25.000.000 frs. ten behoeve van de
krijgsverrichtingen in Marokko wordt geopend.
voorschijn lokken meende de gesant met
een onaangename nitdrnkking in de scherp-
gesneden trekken«men moet baar slecht*
op de juiste manier weten te behandelen'.
Tegelijk verdween hj], en zjjn sandalen
schreden kletterend op de kostbare mozaïk-
vloer, want de machtige heer was ver
stoord...
Zijn vlugge tred werd ook gehoord in het
vertrek, waar een vrouw op een rnstbed
lag -, doch de liggende bekommerde zich
daarom niet. Ook bewoog zy zich niet, toen
de voorhang terzyde geschoven werd en de
gezant het ryk beschilderde vertrek betrad,
welks lucht zoete geuren op haar golven
droeg.
«Wat moet het beteekenen, allerschoonste,
dat gij ons door het licht nwer tegenwoor
digheid niet wilt laten bestralen 7< begon
Proculus zyn toespraak als een welopgevoed
man -, doch de vrouw vóór hem richtte zich
niet op en iets in haar honding verontrustte
hem en scheen hem verdacht.
Magdalena lag, in een wit huiskleed ge>
huid, onbeweegiyk op het rnstbed. Haar
gelaat was in het kussen gedrukt en haar
beide banden omklemden den vloed van los
hangend haar, dat, als een koningsmantel
van zacht goudweefsel, henr om den schouder
golfde en, van de lage divan afhangend, in
blinkende ringen op het tapyt rustte. Naast
haar hurkte haar slavin zy hield een waaier
van pauwenvederen iu de band en zag angstig
naar haar meesteres. Een lamp met welrie
kende olie gevuld, branndde aan het hoofd
van het rustbedhaar schijnsel werd door
de trekking zacht bewogen en speelde om
de witte handen met schitterende ringen
tusschen zachte baren,
(Wenit vmtlgt),