R. Bath. Nieuws- en Advertentieblad
voor Noord-Holland.
No. 8.
Woensdag1 27 Januari 1909.
3d" Jaargang
FEUILLETON,
Verschijnt Woensdag en Zaterdag.
Magna Peccatrix.
Buitenland.
Binnenland.
BLAD.
ABONNEMENTSPRIJS
SO cents per drie maanden franco aan hnis. Te betalen in
het begin van ieder kwartaal.
Afzonderlijke nummers3 cent.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „One Blad".
BUREAUHoogstraat b/d. Langestraat te Alkmaar.
Telefoon No. 266.
ït-
ADVERTENT1ËN
Van 15 regels ............80 eeaL
Elke regel meer 6
Reclames per regel 15 s
Kleine advertenties van 130 woorden, bij vooruitbet. 25
Veroordeeld.
De vorige week heeft mr. Troelstra te
Utrecht eece rede gehouden, waarin hy
sprak over de geschillen in den boezem der
S. D. A. P. aanwezig en de oorzaken, waaruit
die geschillen voortkomen. De leider der
S. D. A. P. beeft een zestal oorzaken van
geschil aangewezen en besproken.
't Zou ons te ver voeren, ze hier allen
le releveeren. We wenschen elechts te wijzen
op cene dier oorzaken door mr. Troelstra
aangehaald, een oorzaak die volgens spreker
In het wezen sociaal-democratie-zelve ligt
besloten.
Onze partQ aldus mr. Troelstra volgens
bat verslag van Het Volk ia een prole
tarische party, doch alle proletariërs zyn
niet geiyk te stellen. Men vindt er arbeiders
uit fabrieken, arbeiders met een hoed en
ook met een pet op, kleine bnrgers, die ten
slotte kleino hnisjesbonwers zyn geworden,
enz. Maar er zijn ook menschen uit de
bourgeoisie by ons gekomen met een groote
dosis idealisme in zich, doch die zy vaak
verkeerd uitwerken. Zij zien heel ver naar
den horizon, doch zy zien niet het kleine
leven der arbeiders in de lndnstrie.
Bet zyn menschen, die dikwyis eischen
aan de party stellen, waaraan zy niet kan
voldoen, die gevaar loopen den dageiykechen
■tryd voor verbetering van toestanden over
het hoofd te zien. zy loopen gevaar, wan
neer zij zich niet weten te beheerschen,
langzamerhand in oppositie te komen tegen
het werkeiyke doen in de party, waardoor
het goede, dat zy gedaan hebben in de party,
vernietigd wordt
Die oppositie nn is het, welke der S. D.
A. P. thans parten speelt en oorzaak worden
kan van scheuring in de party. Het zyn de
Marxisten, die den geschiletrijd voeren tegen
de Revisionisten. De eenheid van grondbe
ginselen is in de 8. D. A. P. nog by lange
niet verkregende eenheid, die wel geen
verschil van inxicht in ondergeschikte vragen
uitsluit, maar die toch in hoofdsaak leiding
moet geven aan de werkzaamheid en aan
het leven der party.
Wanneer nu zoodanige geschillen, de
grondbeginselen der party betreffende, liggen
besloten in het wezen der sociaal democratie
zelve, dan zal de vrede en overeenstemming
zeer zeker nooit tot stand komen.
Maar dan is ook de sociaal-democratie
veroordeeld en draagt zy in zich de kiem
der ontbinding. Dan zyn ook de beloften dier
sociaal democratie niets anders dan hersen
schimmen.
Censuur.
De sociaal-democraten kannen nooit uit
geroepen komen, zegt Hit Hviigetin over
de afhenkeiykheid, waarin de katholieke
pers zich ten aanzien van de geestelijke
overheid bevindt.
Nu is van die voorgewende afhankeiyk-
heid geen woord waar.
Ook de geesteiyke overheid we laten
allerlei andere overwegingen rusten zon
zeer goed begrijpen, dat een pers, die op
Het ontwaken eener ziel.
Naar het Dultsch van Anna Baronnesse v. Krans
Bewerkt door O. L.
3)
•Het is goed t De besneden hond zal er
voor hoeten I Maar de Rabbi van Nasaretb,
beschimpte ook hy nw meesteres
'Neen, hy gebood zelfs den andere te
z*iigen 1 In het voorbijgaan wierp hij een
blik op myn meesteres... een blik, zoo goe
dig, zoo treurig, zoo vragend... ik kan hem
'•ie' beschrijven I Ook my ging het door
®erg en been, hoe moet het haar getroffen
ebben, *;a het g0ld I Sedert dien tyd is
*5 zoo veranderd».
•Hm, hm, zou er dan iets waars in de
geruchten tfln, en jie mensch werkelijk
kunnen tooveren?! Ik zal de zaak onder
zoeken. Vooreerst moeten wy echter deze
droefgeeBtigheid van Magdaleua verwijderen».
y deze woorden keerde de gezant weder
naar het rueibed terug en zette zich neder
naast de onverzetteiyks, peinzende vrouw,
wier hand hy zacht aanvatte. Daarop vroag
commando zon schryven, geen kuip voor
haar neua waard was.
Zou het intusechen voor de sociaaldemo
craten geen aanbeveling verdienen, in plaats
van zich met andermans zeken te bemoeien,
eens naar de eigen toestanden te kyken
Waar is de censnur meer in eere dan
juist by hen
Meu denke maar aan de Tribune, hoe zij
verketterd wordt, omdat ze de groote heereu
der S.D.A.P. te iyf durft gaan.
En men leze onderstaand stukje uit het
verslag van den partyeecretaris over de
onlange gehouden vergadering van het be
stuur der S.D.A.P.
Naar aanleiding van het artikel in de
Vortcarts van den 5en Januari 11. en getiteld
Die Krise in der Holiüadische Partei»,
waarin de Nederlandsche partij, en speciaal
de Kamerfractie, als sociaal democratisch
minderwaardig wordt voorgesteld, besloot het
P. B. zich te wenden tot het Duiteche party
bestuur met de mededeeling in welken moeie-
lijken toestand de party verkeert en dit col
lege te verzoeken by de Duitsche eoc.-dem.
pers zyn invloed uit te oefenen, dat de
opneming van stokken ais dit, die alleen
kunnen dienen om de conflicten te vererge
ren en de moeieiykheden te vergrooten,
wordt voorkomen.
Het Hollandsche partijbestuur noodigt het
Duitsche partijbestuur uit, de pers zooveel
mogeiyk te muilbanden.
Dat ayn nu de heeren die den mond zoo
yselijk vol hebben over de vryheid van het
woord.
Jawel, maar ale die vryheid den heeren
niet in het gevlei komt, zQn zy het eerst
en het hardsc in de weer om, waar zy
kunnen, de censnnr toe te passen.
Zij .moeten natuurlijk zelf weten, wat zy
doenkunnen zy geen critiek verdragen,
laten ze die dan emoren als ze kunnen
maar biyven ze ons voortaan met hun grap
penmakeryen over Roomsohe censnur alsje
blieft van boord.
Niet marchandeeren.
Onder dit opschryft de a. r. Rotterdammer
Ook het vryzinnig-democratische dagblad
Land en Volk kan niet roemen de door den
burgemeester van Den Haag gevolgde gedregs
lijn, om aan de heeren socialisten voornit
mede te deelen, dat er in de nienwjaars-
■peech iets gezegd zou worden over de aan
staande gewichtige gebeurtenis in de Konink
lijke familie.
Wij lazen nameiyk in Land en Volk dit
korte drieetarretje
Het schynt gebruik te worden dat, zoo-
dra in onze vertegenwoordigende lichamen
met sympathie zal worden gesproken van
onze Koningin, de voorzitter de sociaal demo
cratische leden tevoren waarschuwt, opdat
zy hun biezen kunnen pakken.
Wy sluiten ons geheel aan by hen, die
met deze handelwijze zich niet knnnen ver
eenigen.
Achten de sociaal-democraten zich ver
plicht, te protesteeren zoo dikwyis een ko
ningsgezind woord wordt gesproken, laten
hy op weekeiyken toon
•Laat het nu genopg zijn, Magdalene I
Denk niet meer san duistere geheimen, maar
laat u door Samaritana kleeden voor het
feest en verbiyd uw vrienden met uw tegen
woordigheid
•Wat mag dat voor een water des levens
zyn dat hy uitdeelt sprak Magdaleua in
zich zeiveu.
•Hy zal er u zeker van geven, als gy er
hem om vraagt. Wat my betreft, kunt ge
hem by u laten komen, wanneer ge dat ver
langt. Laat nu die grillen varen I»
Procaine, ons genotleven kan niet het
ware zyn het is een poel, waarin wy ons
bewegen. Er moet iete zyn, dat ons er uit
brengt, omhoog... geheel rein, verheven
en vry 1»
•Ja, ja, lieve dweepster I Ik ben nu juiat
een nnchter mensch en versta niets van
mystiek. Maar wanneer gy slechte genadig
wilt zyn, laat ik n morgen nw heiligen man
halen, dan kant ge met hem phiiosopheeren.
Ik wil h alleen maar zeggen, dat hy grof
kan worden, wanneer hem iete niet bevalt;
doch dat is uw zaak, Dus is de dag van
morgen voor mystiek en philoeophie, en laat
derhalve deze aan de vrienden gewyd zyn 1
Ik zeide u reeds, dat ge my moest helpen,
een weddenschap te winnen, welke ik met
zy hun gang gaan. Ie de volksvertegen
woordiging dient de e..sm des volks onver-
valscht te weerklinken. Afspraakjes, als thans
sehynen te worden genaakt, naren noch de
voorzitters, noch de sociaaldemocratische
leden zy zyn bestemd om de waarheid te
verbergen op plaatsen, waar zy meer dan
ergens behoort te worc.on vernomen.
Hiermede zyn wO iut slechts tot op xokere
hoogte eens.
De gedragsiyn zelve wordt door one even
zeer gelaakt.
Doch wy zeggen ntetlaten zy hnn
gang gaan.
Wy achten de bedoelde uitingen van soda-
listicchen wrevel over het koningschap zeer
misplaatst.
Dat de sociaaldemocraten by de gewone
algemeene dieenssie ia de Staten Generaal
hun beginselen verkondigden over het ko-
ningschep, zullen we Eiet euvel dulden, dat
is hnn recht.
Maar by officieels plechtigheden, waarbij
ook wetteiyk wordt gehandeld in verband
met het bestaande koningschap, behooren
de sociaal democraten hunne onhebbelijkheden
achterwege te laten.
Zy hebben trouwens gesworen«trouw
aan de Grondwet en aan de wetten des
Ryks.»
Die wetten kennen» het koningschap.
Zoolang dit in Nederland zoo is, moeten
de eocialisten by plechtige aangelegenheden,
met het koningschap verband houdende,
zwygen.
En worde er in geen geval eenigezins
met hen gemarchandeerd.
ITALIË.
De plechtigheid ter eere van den geluk
zaligen Hofbauer en van Jeanne d'Arc.
Zondagmorgen heeft te Rome de plechtig
heid plaats gehad der voorlezing van de acte
betreffende de wonderen, noodig voor de
heiligverklaring van den geiukzaligen Clemens
Hofbauer en van het decreet >de tuto» voor
de heiligverklaring van Jeanne d'Arc.
Een groot aantal geloovigen was by de
plechtigheid tegenwoordig.
De Paus verscheen te 11 uur in de zaal
van het consistorie, voorafgegaan van de
eerewachten en vergezeld van kardinaal
Ferrata en den majordomus, Mgr. Bisleti.
De Paus nam terstond op den troon plaats
en Mgr. Penici, secretaris van de congregatie
der Riten, las de decreten voor.
Pater Reus, generaal der Redemptoristen,
tot welke congregatie de gelukzalige Hofbauer
behoorde, bedankte den Pans in het Latyn
voor de toeetemming tot het lezen der
decreten.
Daarop laa de Paus in het Itallaansch een
rede voor, waarin hy o.m. zeide
Geen enkele voldoening kan vergeleken
worden hy die, welke ik ondervind zoo dik
wyis ik met de hulp van God de eer der
altaren mag verleenen aan hen, die, terwyi
zy een geur van deugden achterlieten op
Fablus heb aangegaan. Ik heb u vanmorgen
vroeg over Fabins geschreven, niet waar
Welnn, deze vriend beweerde, dat de dan
seres Helena te Rome onovertroffen ie in
het gebarenspel en in de knnst, om elk ge
voel en iedere zielsontroering rytbmiech voor
te stellen. Ik zeide echter, dat hy u nog
niet had gezien... evenwel, om kort te gaan,
wy hebben gewed I Vijftig zilvertalenten staan
er op, en deze zult gy spelend voor my.
winnen, wanneer gy uw heeriyke kunst ont
vouwt en dan kan ik u iedere wensch be
vredigen... Maar waarom ziet gy my zoo
strak aan
•Omdat gy op myn dans hebt gewed,
als op de knnst van een persoon in een
soldatenkroeg I»
Proculus beet aich op de lippen. «Aller
schoonste, welk een vergeiyking 1 Het was
toch slechts een begeestering voor n en uw
kunnen...»
•Om vyftig talenten te winnen I» viel
Magdalena hem in de rede.
•Nu ja, waarom ook niet I Vyftig talenten
Is een mooie som en voor wie anders zou
ik ze willen hebben, dan voor u, om n waar
dige geschenken aan te bieden, om uw leven
te veraangenamen I»
Magdalena huiverde, »Ik begeer ze niet I
Ik wil se piet en ik kan heden niet dansen,
aaide, getuigenis eftegien van de wonder
werken des hemels. Deze voldoening onder
vind ik ook heden hy het bekendmaken der
decreten, welke den eerbiedwaardigen Clemens
Hofbauer en Jeanne d'Arc doen opnemen
onder de heiligen. Ik vertrouw, dat zij heb
ben gewerkt en gestreden voor de zegepraal
der Kerk. Ik ben er zeker van, dat zy met
huone gebeden het geloof in de maatschappy
zullen hernieuwen.
•Het Evangelie van dezen Zondag ver
haalt het wonder door den Zaligmaker ge
wrocht by de nederdaling van den berg
toen hem een melaateche ontmoette, die
vroeg, dat Hij hem zou genezen. Jezus ant
woordde >Ik wil wordt gereinigd» en de me
Iaateche was genezen. Ea toen Jezus te Oapbar-
naflm gekomen was bezocht Hem een hoofd
man, die Hem zeide, dat zyn knecht ziek
lag. Jezns antwoordde>ik zal komen en
hem genezen», waarop de hoofdman ant
woordde Ik ben niet waardig, dat Gy on
der myn dak komt, maar spreek slechts een
woord en myn knecht zal gezond zyn, Jezus
antwoordde>Hij is genezen, daar gy zoo
groot geloof hebt.»
De Pans ging dan voort«wij ook heb
ben behoefte aan een machtige voorspraak,
want onze zieke en melaatzche maatschappy
toont zich ondankbaar tegenover de wel
daden van den Schepper. Zy is doof voor
de liefderijke aansporingen waarmede God
haar vraagt terug te koeren. Onze tegen
woordige maatschappy is zoover gekomen,
dat zij Gods weldaden ontkent en zyne straf
fen heschonwt als natuuriyke verschijnselen.
Eveneens is God uit de scholen verjaagd
en uit het familieleven. De maatschappy
meent de goddeiyke hulp te kunnen missen.
De jeugd, in het atheïsme van eene schaam-
telooze pers opgevoed, bespot degenen, die
de goddeiyke wetten naleven. Priesters en
godsdienst worden vervolgd in de Kerk zelf.
De Paus riep dan de Zaligverklaarden
aan, opdat zy God zullen bidden, voor de
maatschappy, die ziek is.
Vervolgens sprak de Paus de hoop uit,
dat de maatschappy het goede weer zal
leeren kennen en dat God zal worden terug
gevoerd in de families en in de scholen,
want de samenleving behoort Hem. zy die
door God zyn overwonnen, zijn niet als de
overwonnenen achter de zegewagens der
onde triumfators, maar zy zyn herboren in
de vryheid, die de ware vryheid is en die
men alleen vindt waar de geest Gods heerscht.
De Pane besloot matJeanne d'Arc, bid
voor ons».
Vervolgens gaf hy den apostolischen zegen.
RUSLAND.
Het Pausfeest te St. Petersburg.
Onlangs is te St. Petersburg in de groote
Teniezewzaal het Pausfeest gevierd, een ge
beurtenis, die in de tegenwoordige omstan.
digbeden voor de Rnssieche katholieken van
groote beteekenis mag worden beschouwd.
Immere het is nog niet zoo lang geleden,
dat snik een feestviering abiolnut ondenkbaar
was, en dat zelfs het plan of de poging
daartoe 8ls een strafbare daad zon zijn ver
volgd. Door het keizeriyk decreet, waardoor
ik grnw er van I»
De gezant stond heftig op en zyn stem
werd hard. >Ik denk toch, dat gy in uw
ondankbaarheid jegens my niet verder zult
gaan, wanneer gy inziet, dat ik die som
moet betalen, als gy in nw weigering vol
hardt I»
•Neem dan myn sieraden en verkoop ie,
om de opbrengst aan uw vriend te geven...»
»zqt gy dwaas, Magdalena, alsof dat met
myn eer overeenkomt I Ha, wat sou myn
legioen zeggen, wat zou de listige landvoogd
Dear Rome berichteD, wanneer het heette
Proculus is zoo in verval geraakt, dat hy
Magdalena's sieraden moest verkoopen, om
zyn speelschulden te voldoen I»
•Verschaf u het geld dan op een andere
wyze I»
•O jawel, wanneer ik een stad van nw
landgenooten uitplunder 1 Dat zou het eenige
middel zyn, wat ik weet, doch smartelijk
volgens uw meaning
Magdalena wrong sich de handen. >Heb
medelijden, Procaine I Ik kan heden geen
Bachanaal bijwonen, ik kan werkeiyk niet I
Ziet gy dan niet, hoe geheel myn lichaam
beeft van inneriyk gevoel en aandoeningen,
die lk maar half begrijp sn die my doode-
ltjk beangstigen in hun raadselachtig geweld
Heb medeiyden en dwing my niet, om tegen
i ook de katholieken geduld worden, zyn ech
ter de tydeB, al is het niet veel, tenminste
eenigssins ten gnnstederkatholieken veranderd.
In dezelfde zaal, waar twee jaren geleden
de groote vergaderingen der Oonstitutioneelen
werden gehouden, waar revolutionnaire rede
voeringen werden uitgesproken en nog voor
twee maanden een voordracht van professor
Popodin over annexatie van Bosnië sn Her
zegovina op bevel van de regeering niet kon
doorgaan, in dieselfde zaal klonk nn op veel-
aydige wyze de lof van Pausdom en Kerk en
zonder dat de aanweslge politie commissaris
ook maar zelfs de wenkbrauwen fronste.
De zaal was prachtig gedecoreerd en op
den achtergrond prykte te midden van groene
sierplanten een reuzengroot beeld van den
Fans. Nog nooit hadden de katholieken in
Rusland zulk een feest bygewoond en nog
nooit zooveel kerkeiyke hoogwaard! gheldebe-
kleeders byeen gezien. Aanwezig waren de
aartsbisschop Wenkowski, de bisschoppen
Denisiewics en Oieplak en onderscheidene
prelaten. Het feest had een prachtig en voor
al verheffend verloop. De domheer Debinski
sprak over Pius X, de directeur van het
katholiek gymnasium Cybutski over de ver
houding van den Paus tot de knnst. Er wer
den prachtige muziekstukken uitgevoerd en
ten slotte werd een plechtig Te Deum ge
zongen. Het feest als zoodanig mag al weinig
hebben verschild van andere soortgeiyke by
ons, in St. Petersburg had het bovendien
een symbolische beteekenishet was de eer
ste huldiging van het Pausdom in het schis
matieke Oosten.
Aardbevingen.
Zaterdagmorgen moet er ergens een zeer
sterke aardbeving gewoed hebben. Waar weet
men niet. De seinmografische toestellen in
alle landen hebben groote storingen aange
wezen, waaruit men kon afleiden dat een
sterke beving most plaats gehad hebben op
een afstand van 4000 k 4500 kilometer. Men
dacht aan Klein-Azië of Perzië. Terwyi wy
dit schryven worden wel geringe schokken
nit Oalabrië gemeld, maar niet een catastrofe,
zooals Zaterdag werd verwacht.
Oorlog
Onrustbarende berichten komen nitBnigarye
en Servië. Mag men die berichten gelooven,
dan maken beide landen zich gereed ten
oorlog. Maatregelen moeten genomen zyn,
die met een algeheels mobilisatie geiyk staan.
Naar men wil moet Servië van uit Engeland
geldelijk gestennd worden.
Een loffelijk voorbeeld. Men ichryft uit
Goirle aan Het Huitgeiin
Ingevolge de inwerkingtreding op 1 Febr.
van de wet op het Arbeidscontract, zal nog
heel wat opscbuddiog, vooral in de industrie
streken van ons land verwekt worden.
Een loffeiyk voorbeeld dienaangaande heeft
de firma v. Besouw gegeven, welke met
hare arbeider«(eters), allen georganiseerd in
den B. D. Textielarbeidersbond, een voor de
myn natnur te handelen I Bedenk een voor
wendeel, om my tenminste voer dezen avond
vry te maken I Geef my tyd, wees groot
moedig, verechoon my... ik smeek er n omI»
Zy wierp sich voor den man op de
knieën en groote tranen rolden over hare
wangen.
>E', zie eens hoe deemoedig, wanneer bet
er om te doen is, eigen hoofd door te dry
ven en om wille van een gril de ter en het
vermogen van een man op bet spel te zet
ten, van een man, aan wien men alles ta
danken heeft I» zeide de gezant op hoon en
den, y-kouden toon, terwijl >yn trekken tot
een gruwzame hardheid versteenden. >Gy
vergeet, kleine Jodin, dat gy van my en
myn vrienden afhaDkeiyk zljt en dat wQ
knnnen bevelen, waar wy zachtmoedig ver
zoeken I Wat zou er met u gebeuren, wan
neer ik myn beschermende hand van u
terugtrek, wanneer geen Romein sich meer
om u zon bekommeren en gy onbezchnt en
hulpeloos aan het welgevallen van nw land
genooten zondt zyn prysgegeven Wat zon
den zy wel met de afvallige beginnen
•Zy zonden my wellicht steenigen», ant
woordde Magdalena rustig, terwyi zy opstond.
•Maar toch zal ik dezen avond niet
dansen I»
(Wollt wmlgij