(DEL
H. Kath. Nieuws- en Advertentieblad
voor Noord-Holland.
feuilleton!
No. 17.
4 uur.
IS,
Zaterdag 27 Februari 1909.
3de Jaargang
der
RSTRAAT
MAAR.
Buitenland.
:tjes, kruis-
OUD.
Binnenland.
ogelijk, dat U
rgelijking, dan
Verschijnt Woensdag en Zaterdag.
Het Sociale Vraagstuk eo
het Christendom.
Magna Peceatrix.
&Co,
mm
essins,
5
imenkaarsen.
ijzend Meel.
idermeel.
iding diverse soorten.
tinS a
ling
ldding
zena.
Suiker.
Ie Suiker.
lag.
pte Muisjes.
en Siemptabletten.
Llders Caeao.
J»
•er-, en Sueadekoek.
en losse Besohuit,
sk ran Gebr. Derokson
te Gouda.
koffie.
Corona Ceylon Thee,
in theelood verpakt
in Ceylon.
sse Theeën en Koffie,
enz. enz.
is O. OUDES.
A, Kustera Alkmaar,
ONS
BLAD.
ABONNEMENTSPRIJS
(O oents per drie maanden franco aan hnis. Te betalen in
het begin ran ieder kwartaal.
Afzonderlijke nummers3 cent.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Ons Blad".
BUREAUHoogstraat b/d. Langestraat te Alkmaar.
Telefoon No. 266.
ADVERTENTIËN s
Van 15 regels30 cent.
Elke regel meer6
Reclames per regel15
Kleine advertenties van 130 woorden, bij vooruitbet. 25
II. Slot.
De menschelijke samenleving wordt
in hoofdzaak geleid door verstand en
hart. En omdat er geene kracht bestaat,
die zoozeer als het Christendom op ver
stand en hart inwerkt, is het Christen
dom ook heden nog de overheerschende
macht. Nu eens vreedzaam, dan bestre
den, dikwijls verloochend en tegenge
sproken, zelfs zoodanig, dat het schijn
baar gekneveld ligt of vernietigd scbijnt
door 't geweld der hartstochten.
De christelijke godsdienst heeft reeds
een gedeelte van zijn levenskracht
getoond, maar wij moeten nog een veel
grootere levenskracht van dien gods
dienst verwachten.
Dit werk van het christendom wordt
vooral geinspireerd en geleid door de
Encyclieken Rerum en Graves
van den onvergetelijken Leo XIII,
schatten van christelijke en sociale
wijsheid. De eerste is uiteraard theore
tisch en aanmoedigend, èn in de ver
klaring dat het sociale vraagstuk dikwijls
een vraagstuk van rechtvaardigheid is,
èn waar zij de verschillende vragen
omtrent staking, arbeidsduur en loon
behandelt.
De tweede, meer practisehe encycliek,
dient om in zekere strijdvragen tusschen
katholieken te beslissen en om hunne
werkzaamheid aan de kerk te onder
werpen. Maar zij wil vooral het woord
democratie herdoopen door er het ver
klarende woord christelijk bij te voegen.
Hierdoor ontneemt zij aan het woord
elke politieke en niet-katholieke betee-
kenis en verklaart, dat de democratie
als noodzakelijken grondslag de begin
selen van 't geloof moet hebben en moet
voorzien in de verbetering van den
toestand der lagere standen, maar ook
dat deze verbetering steeds verband
moet houden met het eeuwige doel
waartoe de mensch geschapen is.
De christelijke democratie is dus een
vorm der liefde en dit nieuwe woord
zegt ons, dat in nieuwe tijden ook
nieuwe behoeften ontstaan waarin de
rechtvaardigheid en de aloude christelijke
liefde moeten voorzien.
Het is duidelijk dat, wat de christe
lijke oplossing van het sociale vraagstuk
betreft, wij een weg betreden hebben,
waarop wij nog nauwelijks de eerste
schreden hebben gezet en die ons allengs
veel verder zal voeren dan wij thans
nog kunnen voorzien. Het is ook dui
delijk, dat de Voorzienigheid zich van
deze omkeering bedient ter oplossing
van het vraagstuk. Het Christendom
kan zich thans bedienen van de weten
schap der sociale economie om het volk
te helpen. De katholieken moeten daarom
deze wetenschap goed beoefenen, want
zij is een van de moeielijkste studies.
Hare onderdeelen zijn talrijk en wie
Het ontwaken eener ziel.
Naar het Duitsch van Anna Baronnesse v.Krane
Bewerkt door C. L.
12)
«Kom, weeg verstandig, Proculus. Onder-
teeken ditdan is 't gebenrd en mijne hulp
ig u veriekerd... Wees niet kinderachtig.
Als bedelaar en zelfs in den dood hebt gij
niets aan Magdalena. Komt ge, door mijne
hulp, er goed door, dan kunt ge u het leven
nog aangenaam maken. En ten slotte, Mag
dalena is toch niet de eenige schoone vrouw
op de wereld ge kunt nog genoeg andere
vinden. Schrijf dus 1*
Een paar korte, steunende ademhalingen,
esn korte weifeliDg en Proculus richt zich
op. Hij zag er verouderd uit en sidderde.
Eenmaal tweemaal begon hij en dan
schreef hjj zjjne handteekening. Het bewijs
«ijner nederlaag wat bezegeld.
>Maar gij zorgt toch voor Magdalena en
behandelt haar goed fluisterde hg onzeker.
Eabius lachte sarcastisch, terwijl hij het
tafeltje in zjjne tunica verborg. «Wees go-
niet genoeg kennis bezit om al die
onderdeelen in hun geheeFte overzien,
vergist zich gemakkelijk, ook buiten
zijn wil.
De levens van zoovele ^heiligen
Catharina van Sienna, Petrus Damianus,
Filippus Nerius wijzen op de diepte
en de sociale machtlvan|het Christen
dom, dat in zijn moeielijk werk niet
slechts aan het volk|voedsel, welstand
en genoegens geven wil, maar het tevens
tot hooger opvoert en de zielen verrijken
en veredelen wil.
Er moeten geneesmiddelen|gevonden
worden voor de nooden des volks, doch
er mag niet uitsluitend gedacht worden
aan het stoffelijke leven"Talleen. Men
wil heden ten dage en dit is goed
ook dat de waarde van den arme
stijge, dat ook hij zijn deel hebbe in
het burgerlijk beheer, dat hij zich ont
wikkelen kan en op kan zien naar
hooger idealen. Zulks bereikt men ech
ter niet, door hem niets anders te geven
dan geld en zinnelijk genot.
Een der grootste weldaden van 't
Christendom is juist, dat het de edele
en fijne genoegens van geest en hart
in eere gebracht heeft.
Wij allen, die goede sociologen en
christelijke democraten willen zijn, moe
ten er naar streven, in naam van liefde
en rechtvaardigheid, om, zooveel dit
mogelijk is, aan de mannen des volks
verhooging van loon, voldoende voeding,
gezonde en nette woningen te verschaf
fen; maar indien wij de volksziel ver
heffen en veredelen, moeten wij haar
de onuitsprekelijke en heilige vreugde
doen smaken, waarmede het Christen
dom de menschelijke ziel vervult.
Om op Christelijke wijze het sociale
vraagstuk op te lossen, moet er verband
gezocht worden tusschen de rechten en
plichten van het volk, want het sociale
vraagstuk is een vraagstuk van recht
vaardigheid en liefde.
Jammer genoeg, worden er voorname
rechten yan het volk, niet zoozeer door
de boosheid der menschen, dan wel
tengevolge van de nieuwe toestanden
in de menschelijke maatschappij, met
voeten getreden.
Men denke slechts aan de gelegenheid
tot de vervulling der godsdienstplichten.
Naar het voorbeeld van het Evangelie,
moeten wij aanhoudend wijzen op de
plichten. En wijl rechten en plichten
niet met elkaar harmoniëeren, wanneer
de liefde de zielen niet vereenigt, moet
de liefde en niet de haat de raadpleegster
zijn in alle moeielijkheden, hetzij tus
schen enkele personen, hetzij tusschen
de verschillende standen der maat
schappij.
Ditzelfde vraagstuk, hetwelk hoofd
zakelijk toegepast op de stoffelijke goe
deren onoplosbaar is zonder den steun
der geestelijke goederen, zoude ook,
waar het op het tegenwoordige leven
betrekking heeft, onoplosbaar zijn, als
't ook niet met het leven hiernamaals
rust, ik ben geen Proculus*, zeide hy koel.
«Het is nn hoog tijd voor u om te gaan,
als ge dezen middag nog in Tiberias wilt
zijn. Verman u 1 Thans is het tijd om te
handelen en uw hoofd te redden, want
daarom is het te doen, dat weet ge zoo
goed als ik<.
Dan keerde hij zich, om te gaan en
Proculus stond op om te volgen.
Aanvankelijk strompelde deze tengevolge
zijner opwinding, doch herstelde zich spoedig.
Thans was het zaak, zijn pijniger te toonen
dat hij een man was, die zijn ongeluk wist
te dragen zonder reden tot spot te geven.
Met opgeheven hoofd liep hy door de ruimten
van hel hnis, waarvan hy niet wist hoe lang
het nog zyn eigendom zon zyn. Niet een
maal wendde hij het hoofd naar den kant,
waar Magdalena's vertrekken lagen.
Toen Marduc voorzichtig het atrium binnen
trad, zeide Proculus op kouden toon «Ik
moet eenigen tijd op reis wegens dringende
aangelegenheden. Vermoedeiyk naar Bome.
Ik benoem u tot rentmeester over myne
goederen, waartoe ook deze villa behoort.
Zorg voor allesik zal rekenschap van u
vragen als ik terugkeer. Wat uwe meesteres
betreft, zy staat van heden af onder bescher
ming van den zeer edelen Fabius, die voor
haar zorgen zal; handel naar zyne bevelen*,
rekening hield. Het tegenwoordige leven
zonder het toekomstige is eene onmo
gelijkheid, eene onophoudelijke tegen
spraak.
Vereenigen wij daarom in onze zielen
beide levens, dan zal -hij, die behoefte
heeft aan stoffelijke goederen, niet meer
vragen dan mogelijk en rechtvaardig is
en degene die overvloed heeft, zal er
zich aan gewennen te denken, dat hij
die veel heeft veel geven moet aan
hem, die weinig heeft.
De eminente socioloog besluit zijn
verheven les met te wijzen op den
H. Franciscus van Assisië en zegt dan
„Ik vrees minder bet socialisme dan
de verflauwing en veïvalsching en het
teruggaan van den zin voor het goede
en voor de eigenschappen van den
Christen bij 't grootste gedeelte der
Katholieken. Onze eeuw gelijkt in veel
opzichten op de dertiende. Moge ook
tot ons een nieuwe Franciscus van
Assisië komen, om ons het juiste begrip
te geven van de waarde der aardsche
goederen en om ons terug te voeren
tot het onschatbare geluk van den
christelijken vrede''.
DENEMARKEN.
Het Folketing is druk bezig met de beraad
slagingen over de wetsontwerpen op de lands
verdediging betrekking hebbende.
De minister van oorlog verklaarde, dat er
van de zijde van het buitenland geen pressie
was uitgeoefend. Ook was het niet juist dat
de regeering Kopenhagen van de landzyde
wilde versterkenal de vooruit geschoven
posten golden enkel de beveiliging van den
zeekant uit. Dit ter geruststelling van hen
die niets meer willen doen dan hetgeen strikt
noodzakelijk is voor de handhaving van
Denemarken's neutraliteit. De minister van
bnitenlandsche zaken wees er op, dat by
eene mogelijke oorlog zich omstandigheden
kunnen voordoen, waarbij eene schending
der neutraliteit niet tot de onmogelijkheden
zou behooreu. Op deze gevallen moet men
voorbereid zyn. Tweeërlei wordt verlangd
een correcte houding in de buitenlandsche
politiek en een sterke verdediging naar de
mate der beschikbare krachten. Dan bestaat
er kans verwikkelingen te vermyden.
Men is benieuwd naar de houding, die
de hervormingsparty in het Folketing zal
aannemen. Er zyn er misschien in, die gaarne
met het regeeringsplan zouden meegaan, maar
niet durven tegenover hun kiezers, aan wie
zij zoo lang hebben voorgehouden, dat de
versterkingen te land uit den booze zyn.
SERVIE.
De oorlogsgeruchten blijven aanhouden.
Wat er nog van komen zal is niet te zeggen.
Van den eenen kant verneemt meD, dat de
oorlog zoo goed als onvermijdelyk is, terwyi
anderzyds geloofd en gehoopt wordt op eene
vredige oplossing. In Servië zelf, biyft de
bevolking tot dusver oorlogszuchtig en doet
«Zooals de heer beveeltik zal zyn ver
trouwen rechtvaardigen*.
De sluwe Marduc had den geheelen toestand
met één blik doorzien en boog veel dieper
voor Fabius dan voor zijn meester. «Mijne
diensten staan den beschermer mijner mees
teres ter beschikking*.
Fabius liet een goudstuk in zijn hand
glyden. «Kom straks by my ik woon in
het huis van Ephraïm, den wynhandelaar*,
zeide hij, terwyi Marduc nog dieper boog.
Proculus had zich tydens deze samen
spraak niet bewogen. Het scheen, alsof hem
deze dingen in het geheel niet aangingen.
Hij lachte moeizaam, toen hy bemerkte, hoe
hier en daar een luisterend slavenhoofd van
achter een zuil of gordijn te voorschijn
kwam... het gespuis, dat gisteren voor hem
kroop en dat vandaag in staat was hem te
steenigen.
Groote bitterheid vervulde zyn hart en
toen hy aan den drempel kwam van zyn
huis, die hy voor eenige uren nog zoo vroo-
ïyk had overschreden, toen drukte zijn onge
luk, in volle zwaarte, zijn borst, zoodat hij
nauwelijks kon ademen. Hij bleef staan, daar
waar hét salve den binnentredende als groet
in het mozaïek der vloer gebeiteld was. Zijne
droge, bloedbeloopene oogen richtten zich op
Fabius en hy sprak op rauwen toon «Er
de kroonprins zyn best om de gemoederen
heet te houden. Hij heeft weer eens een
rede gehouden en gesproken van 40.000
vrywiiligers, die onmiddeliyk in actie zouden
treden, wanneer er van een schandeiyken
vrede sprake zou zijn.
De droomerijen van een Groot Servië
schynen voor de werkelijkheid nog niet te
wyken. Dwaasheid is het evenwel, te meenen
dat Oostenryk ooit de eischen der Groot-
Serviërs zou inwilligen en Bosnië en Her-
zogewina zou afstaan.
Intusschen is te Belgrado eene nieuwe
regeering opgestaan, waartoe mannen van
alle partijen behooren.
Veel zal van het optreden dezer regee
ring afhangen.
Terwijl bovenstaande ter perse ligt, komen
nadere berichten binnen, die den toestand
als zeer verscherpt voorstellen. Duitschland
wil van inmenging in de Servische kwestie
niets weten, terwyi Rusland, naar 't schijnt,
de Serviërs in hnnne eischen wil steunen.
Vandaar is de verhouding tusschen Duitsch
land en Rusland niet meer vriendschappeiyk
te noemen en treedt de Russische perB verre
van vredelievend tegen Duitschland op. Reeds
heet het, dat Rusland troepen naar de gren
zen zendt, 't Is te hopen, dat de politieke
hemel spoedig daar in het Oosten opklaart,
anders zijn de gevolgen niet te overzien.
ITALIË.
Iu Italië is de verkiezingsstryd in vollen
gang en wordt met zuidelyke vurigheid en
echt Italiaansch temperament gevoerd. De
politieke opwinding heeft het warme bloed
van de zonen van het Zuiden bfijkbaar al
tot een bedenkeHJken graad van over-verhit-
ting gebracht.
Het gaat er hier en daar tenminste al
«heet* toe.
Zoo Maandagavond te Carigriola. Toen
daar de monarchistische eandidaat Quatrelli
het woord voerde, drong een troep anar
chisten de zaal binnen en viel den rede
naar met messen aan. De heer Quatrelli
werd zwaar gewond aan het hoofd en de
beenen.
Na deze politieke «argumenten* trok de
bende naar de kazerne van de carabiniers
en tracbte die in brand te steken. Tydens
het gevecht, dat er volgde, werden twee
carabiniers en een luitenant neergestoken.
Dat belooft wat voor den 7den Maart, den
grooten dag der verkiezingen zelf
FRANKRIJK.
De commissie der tarief-herziening zal
een harden dobber hebben om haar voor
gestelde hervormingen er door te krijgen.
Van alle kanten, nit alle landen komen
waarschuwende stemmen, dreigend met
tegenmaatregelen, aandringend op terugtrek
king, althans op aanmerkelijke vermindering
der voorgestelde verhooging op ingevoerde
goederen in Frankrijk.
De geheele Engelsche nijverheid en de
nikkelindustrie van Birmingham en Shef
field, in 't by zonder slaken een noodkreet
zoo angstig en doordringend, dat de Fran
sche kamer van koophandel te Londen on
middellijk haar waarschuwende vermaning
is nog vergelding 1*
«Zoo, meent gij zeide de andere koel.
«Ik meen het niet slechts ik weet het.
Gy zult geen pleizier hebben van het voor
deel, dat ge met list en geweld hebt ver
kregen. Hoed u, Fabius. De Nemesis zal u
treffen, wanneer ge het 't minst vermoeden
zult*.
Fabius trok de schouders op en lachte
verheven. Hij vond het niet zeer waarschyn-
lijk, dat hy niet verkrijgen zou hetgeen hy
verlaDgde. Proculus ging zonder spreken
verder, zijn noodlot tegemoet.
Gedurende al dien tyd lag Magdalena en
sliep in hare zorgzaam verdonkerde kamer.
De geweldige spanning van ziel en lichaam
had zich in zware koortsen opgelost. Zy
lag en sliep en hare droomen werden zeld
zamer, naarmate haar geest uit de golvingen
van onbestemde angst tot klaarder beelden
doordrong.
Het was haar te moede, alsof ze ter brui
loft van een koning was genoodigd en zy
tooide zich met baar schoonste sieraden en
ijlde naar het feest. Wanneer ze echter de
zaal binnentrad, zag ze, dat al hare kleede
ren slechts lompen waren. Alle gasten wen
den zich met afkeer van haar af, de dienaren
wezen haar naar huiten, naar de honden en
bedelaars, by welke ze thuishoordewant
aan Frankrijk heeft laten hooren om de
Engelsche vrienden der «entente cordiale*
toch niet tot het niterste te dryven. Thans
reeds wordt er met een tariefkryg gedreigd.
Engeland ia niet de eenige ontevreden
natie. Duitschland is even verontwaardigd.
Oostenrijk toornt en dreigt met tegenmaat
regelen. Amerika laat van verre zyn machtig
protest hooren.
Alle groote landen komen eenstemmig
verzet aanteekenen tegen de nieuwe tarieven.
Het doel. Set Gentrum zegt aangaande
het doel, dat door de rechterzijde by de
komende stembusstrijd in het oog moet
worden gehouden
Het moet iedereen duidefijk zijn, dat wij
by de a.s. verkiezingen zullen stryden voor
het winnen van een krachtige meerderheid
der Rechterzijde in de Tweede Kamer.
Het ministerie mag desnoods aanbiyvén,
maar... met een kleine meerderheid, of in
't geheel geen meerderheid, dus wordt van
Links geredeneerd.
Het zal dan «geen kwaad* kunnen doen
het zal staan onder de sterke contröle, beter
nog onder den machtigen invloed van de
liberale partij in haar diverse schakeeringen.
En vooral mag de Rechterzijde niet krach
tig worden, omdat dan weder het Kuyper-
«gevaar* dreigt.
Natunriyk hebben wij met dergeiyke Link-
sche overwegingen geen rekening te houdsn.
Wy wenschen het ministerie niet afhan
kelijk te maken van de mindere of meerdere
toeschietelijkheid der Linkerzijde, en het
«Kuyper gevaar* is voor ons geen gevaar.
Met de zonderlinge en tendentieuse «minis-
terieele* beschouwingen en berekeningen,
welke van de overzy worden gehouden en
die soms ook zekeren indruk schynen te
maken en zekeren weerklank schynen te
vinden Rechts, hebben wy niets uitstaande,
mogen wy niets uitstaande hebben.
Zy kunnen slechts verwarring stichten.
Het winnen van een krachtige meerder
heid voor de Rechtsche coalitie is het groote
doel, dat wy bij de aanstaande verkiezingen
moeten nastreven en waarop, met terzyde-
stelling van al wat verdeeldheid kan brengen,
gansch onze campagne moet zyn gericht.
K. S. A. Uit het tweede jaarboek der
«Katholieke Sociale Actie* blijkt dat er in
1907 reeds 99 plaatselyka comité's waren
met 690 aangesloten vereenigingen en 56711
leden. Bovendien zyn er 8415 donateurs be
nevens een aantal persoonlyke leden der
comité's. Becijferd wordt, dat naar een vry
aanzienlijke versterking der inkomsten zal
moeten gestreefd worden, al is reeds voor
uitgang merkbaar.
't Oorspronkelijke kapitaal is reeds met
f 10.000 verminderd, waartegenover echter
voor f 5000 aan bezittingen staat. Tot 31
Dec. 1907 werden 820312 vliegende blaadjes
verspreid, zoodat verleden jaar het miliioen
zeker wel bereikt is. Het aantal vlugschrif
ten bereikte byna 18.000.
zij was onrein en had geen bruiloftskleed
aan. Zij wierp zich weenend en ootmoedig
in het stof en verlangde naar de brokken
die den honden werden toegeworpen want
een brandende honger woelde in haar bin
nenste. De honden evenwel beten naar haar
en duldden haar niet in de nabyheid. En de
bedelaars lachten haar uit en wezen met
verachting naar hare wonden en zweren.
In de zaal hoorde zy een geluid van
fluiten en harpenwant de koning kwam
binnen en allen begroetten den vorsteiyken
bruidegom met jubel en vreugde. Hy, de
koning evenwel zag in het rond en sprak
•Ik mis hier nog eene ter bruiloft I* En
dan zag hy naar haar en zy herkende hem wel
en wist, wie de koning was en hij zeide
haar «Kom ook gij ter bruiloft
Zy echter beschouwde zich zelve en ant
woordde weenende«Heer, ik ben onwaar
dig en heb geen bruiloftskleed I*
«Dan kom tot my ik zal er u een geven
en gij zult rein wordenzeide de koning
en dan werd het zoo verblindend licht om
haar heeD, dat ze ontwaakte en verward
rondzag.
Het was stil en donker in de kamer...
Vanwaar dan dat licht, dat haar zoo even
omstraalde
Wordt navolgt,)
