Caeao
f
VLIJT". I no. 34
Woensdag 28 April 1909.
3dJaargang
;raat 6.
tyglop 7.
R. Rath. Mieuws- ea Jkdv@E?tes&tie1»lacl
voor Moos^d-HollaiMcIL
FEUILLETON.
Buitenland.
maar
ite Jan!
r een arti-
et, maakt
il een reus-
ces.
LEN
Magna Peccatrix.
Binnenland.
bekend dat
bonden een
!te kwaliteit
worden.
>enmaker.
Zilversmid.
vcor reparatie is
.fmachine&andel van
tolstraat 13, Alk-
de proef en
5 overtuiging
ij is de beste
oopste in 't
„de Concurrent",
Telef. 379.
Verschijnt Woensdag en Zaterdag,
BD,
N.
•4.
S.
ÏN, Dijk, Alkmaar.
VER, Kassier.
igen, Broche»
lage pr ij eli.
alle reparatlën
iheuren kan,
toch too druk,
alles stuk.
Imachlne gekocht,
iren mocht
alle vrouwen,
onder houwen,
't aangenaam
oor het raam.
r. Eerste adres by
>OSTER,
Alkmaar.
zicht verkrijgbaar.
'ilveren Vloot.
u de Sigarenfabrikant
lin zeven?
t groot en in 't klein,
ggegeven
Kaaij,
het adres,
hem aan,
hem aan
s wel by gaan. {bis}.
n zijn prijzen zoo laag]
sn zoo geurig,
ooals je maar wilt
nkerideurig
Kaaij,
het adres,
maar,
maar
n jaar op jaar. (bis),
AAIJ,
ONS
BLAD
ABONNEMENTSPRIJS
SO cents per drie maanden franoo aan huis. Te betalen in
het begin van ieder kwartaal.
Afzonderlijke nnmmers3 cent.
Uitgave van de Naatnl. Vennootschap „Ons Blad".
BUREAUHoogstraat b/d. Langestraat te Alkmaar.
Telefoon No. 266.
ADVERTENTIËNi
Van 15 regels 30 cent
Elke regel meer8
Reclames per regel....15,
Kleine advertenties van 1—30 woorden, bij vooruitbet. 25
V DE AAP UIT DE MOUW.
Mr. van Houten heeft der wereld
wederom verblijd met het schrijven van
een nieuwen staatkundigen brief.
Onnoodig te zeggen, dat de inhoud
daarvan is opgesteld met het oog op
de naderende verkiezingen.
Een opgewekt betoog van iemand die
vol móed is op den uitslag van den
komenden strijd is het niet.
Van twee zijden ducht Mr. van Houten
gevaar. En die gevaren zijn te ernstiger
naarmate ze met meer driestheid, met
meer kracht op den voorgrond treden.
Die gevaren zijneenerzijds de soci
aal-democratie, anderzijds de christelijke
coalitie.
Het socialisme is een groot gevaar,
omdat het heel het volk wil brengen
onder de macht van een deel, een groep,
namelijk de arbeiders. Daarbij worden
de eischen der sociaal-democratie door
de politiek der vrijzinnig democraten
niet onbelangrijk gesteund, waardoor
hot gevaar grooter wordt
Het grootere gevaar dreigt voor het
oogenblik echter van de vereeniging
onder christelijke vaan van de leiders
van het katholicisme en daarmede ver
honden hervormde kerkgenootschappen.
Waarom
Mr. van Houten weet er voor 't
oogenblik anders niet van te zeggen
dan dat, waar zij ook naar den vorm
al democraten zijn, hun tegenwoordige
macht daardoor ontstond, dat men
stemming wist te maken onder het
kiezersvolk.
Met dit negatieve antwoord meent
de schrijver te kunnen volstaan.
Wat de christelijken in hun schild
voeren, wat ze tot stand willen brengen
wordt niet gezegd.
Men zou zoo zeggen, merkt ds Stand.
op, als er nu twee op de loer staan
on een van die twee wil heel den staat
onderst boven keeren, dan zal een staat-
minnend man als Mr. van Houten in
de eerste plaats die absoluut staats
gevaarlijke macht pogen tot staan te
brengen, en zijn leuze zal zijn: Tegen
de sociaal-democratie, desnoods met
hulp van de „kerkelijken".
Toch valt het anders uit.
Hij komt ons verzekeren: Voor het
oogenblik dreigt het grootere gevaar van
de vereeniging onder christelijke vaan".
Ten slotte zal het dan ook nu wel
weer worden: Tegen de clericalen, des
noods met hulp van de sociaal-demo
craten.
De natuur gaat ook hier boven de leer.
Keurig weet Mr. van Houten zijn
leer op te zetten. Ge zoudtzeggen: er
kan geen speld tusschen. Maar geheel
afgescheiden van de leer werkt er ook
een aandrift in het gemoed. En waar
die aan het woord komt, heeft de leer
in eens afgedaan, en is onveranderlijk
„anti-clericalisme" troef.
Het ontwaken eener ziel.
Naai het Duitsch van Anna Baronnesse v.Krane
Bewerkt door O. L.
29)
Magdalena sette hare wandeling weer voort
met behulp van een boomtak, die ze aan
den weg vond en als wandelstok bezigde.
Haar bleef niete anders over dan den weg
voort te zetten, welke zij ingeslagen was
deze sou eindelijk toch wel naar een dorp
of huis voeren. Hare positie werd evenwel
steeds moeielijker. De donkerheid nam toe.
he opkomende maan gaf slechts weinig licht
door den voortdurend dikker wordenden nevel
sluier. Ten overvloede kwamen honger en
dorst en vermoeidheid den toestand ver
ergeren. Verkwikking was niet te vinden en
in de vochtige nevelen uitrusten beteekende
ziekte en dood.
Zij sleepte zich voort met verwonde voeten
sn onzekeren tred, tastend met den stok
voor zich nit om den weg te onderkennen.
Plotseling hield de weg op en verloor zich
'n een woest veld met steenachtigen bodem,
v i VEBAEDEEIMS5
Op het Rotterdamsche Congres der
S. D. A. P. heeft de leider, mr. Troel
stra, lang en breed gesproken over de
te volgen tactiek bij de herstemmingen.
Uit de woorden van mr. Troelstra
viel op te merken dat hij ten opzichte
van dit vraagstuk niet meer hetzelfde
standpunt inneemt van weleer,
Tenminste in theorie.
Bij herstemmingen, heeft hij gezegd,
moeten de socialisten liever hun stem
uitbrengen op een democratisch katho
liek of anti revolutionair, dan op een
conservatief liberaal.
Nog in November van het vorige
jaar zeide Troelstra in de Kamer:
„Wanneer wij niet zorgen dat dit
kabinet, als het hier weer terug mocht
komen, laten wij maar zeggen zoowat
de krijgsgevangene blijft van de Kamer,
als de heeren te veel de handen vrij
krijgen, wat dan nog zal gebeuren we
ten wij niet. Daarom in overeenstem
ming met den heer Tydeman zeg ik
ook van deze plaats tot de Nederland-
sche kiezers: hecht nu maar niet te
veel aan de woorden van de Memorie
van Antwoord, maar zorgt in elk geval,
dat de heeren niet te veel te zeggen
krijgen. Dan blijft het een kabinet van
zaken onder rechtsche firma."
i En op het Congres werd de vraag,
of de S. D. A. P. iets doen of laten
moet, wat maken kan dat een der bur-
gerlijke groepen al dan niet aan de
i regeering komt, ontkennend beantwoord.
Waarom
„Wij moeten", zeide de heer Troel
stra, „tot zelfs den schijn van eenig
verband met de vrijzinnigen vermijden.
De vrijzinnigen moeten weten dat wij,
om lien aan de regeering te brengen,
geen voet zullen verzetten".
Het is niet te ontkennen dat hier
eene theoretische verandering heeft
plaats gegrepen.
Of dit in de practische toepassing
ook blijken zal is een andere vraag.
Wij gelooven van niet.
Want in laatste instantie zal het
anti-clericalisme wel weer moeten be
slissen. De socialistische kiezers stem
men nu eenmaal anti clericaal. Het werd
ook op het Congres van verschillende
zijden erkend.
De antithese kapitaal en arbeid is
voor de socialisten een machtige factor
in den strijd, maar de antithese tus
schen rationalisme en christendom steekt
er boven uit.
Deze antithese, die niet gemaakt is,
maar een natuurlijk gevolg is van
tweeërlei tegenovergestelde wereld en
levensbeschouwing, kan ook door de
S. D. A. P. noch ontkend, nöch ter
zijde gezet worden.
Men kan in theorie stellingen opzet
ten, zoo mooi, zoo kunstig bedacht als
men wil, de practijk zal steeds het ge
volg zijn van wat er leeft in de geesten.
waarop eenige tamarisken en boschjea olean
derstruiken. In de verte hoorde men het
gehuil van den jakhals. Met ontzetting dacht
Magdalena er aan dat in het duister van
den nacht hyena's konden omzwerven. Eens
klaps zag zij een roodachtig licht voor zich
uit. Het werd grooter naarmate zij naderbij
kwamhet flikkerde op en neer. Het was
een vuur en waar vuur is, zijn menschen I
Magdalena ontwaakte uit de doffe neer
slachtigheid, waarin ze het laatste unr ver
vallen was en liep met rassche schreden op
het vuur toe. Dan viel het haar in, dat zo
beter zou doen voorzichtig te zijndaarom
verminderde zij heur haast en ging behoed
zaam en gedruischloos verder, teneinde zelf
te zien, eer zij gezien werd.
Het vuur brandde voor een lage arabische
tent, welke leeg scheen te zijn. Naast de
tent lag een drommedaris behagelijk te her
kauweneen lange lans met een waalenden
veeren pluim stak in het zand. Voor het
vuur zat een enkelen man, die Magdalena
den rug toekeerde en van een geitje at dat
aan een spit boven het vuur was gebraden.
Andere spijzen lagen voor hem op een plank.
Magdalena zag dit zeer gaarne, want nu
kon zjj zich verzekeren van de onverbreke
lyke trouw der gastvrijheid.
Zonder gedrulsch te maken naderde xy
En het zal mr. Troelstra niet geluk
ken het verband, dat eenmaal bestaat
tusschen vrijzinnigen on socialisten, in
veranderde theorieën weg te doezelen.
Tegenover het Christendom staan
beide in één gelid.
TURKIJE.
De jong Turksche troepen sijn meester van
Konstantinopel, al schijnen op 't oogenblik
dat wj dit schrijven, nog niet alle muiters
het hoofd in den echoot gelegd te hebben.
Van de Jildis troepen moet een gedeelte zich
nog niet hebben overgegeven. Zij eischen,
naar gemeld wordt, een eervollen aftocht
met vliegende vaandels en slaande trom.
Algemeene bewondering vindt de tot in
kleinigheden doorgevoerd a organisatie van den
veiligheidsdienst. Toen het eerste schot viel,
waren alle gezantscbapdgebouwen en alle
openbare gebouwen door een wacht afgezet,
waarbij zich steeds eenige Fransch sprekende
leerlingen der militaire school bevonden. De
vreemdelingen te Konstantinopel hadden
daardoor een gevoel van veiligheid, in weerwil
van de gevechten.
De bestorming der kazernen, waar zich
de muitende troepen hadden verschanst, door
de Macedonische troepen, moet schitterend
zijn geweest. Aan voorbeeldeloose discipline
en heldenmoed paarden zich uitstekende
voorbereidingsmaatregelen. Zoowei de aanval
lers als de verdedigers, die vijf uren lang
in hun kazernen aan een scherp artillerievuur
weerstand boden, bebbs i bewijzen afgelegd
van de oud-Turksche dapperheid. Vooral
wordt gewezen op de groote tactische be
kwaamheden, door de officieren aan den dag
gelegd en veel lof heeft men voor de om
zichtigheid, waarmede de bevolking gespaard
is. De operaties der Turksche soldaten zijn
een prachtig stuk soldatenwerk geweest. Wat
thans door de Turksche troepen gedaan is
zoo wordt uit Konstantinopel geseind
bewijst de juistheid van de in üuitschland
uitgesproken me6ning, dat van het verjongde
Turksche leger daden te verwachten waren,
waarvan de gansche wereld met bewondering
zou spreken.
In berichten uit Saloniki wordt het lot
van den sultan onzeker genoemd. Er zijn,
zoo meldt een berichtgever uit Saloniki, onder
de jong-Turken, al zjn ze ook nog zoo ver
bitterd, koele hoofden, die doordrongen zijn
van de overtuiging dat het noodzakelijk is
rekening te houden met het volksinstinct
van de Mohammedaansche wereld en de
bevestiging der grondwet onder schijnbare
goedkeuring des Sultans te doen plaats heb
ben. Tegen verdere aanvallen der reactie
kunnen maatregelen genomen worden. De
meerderheid der jong Turken is echter van
meening, dat de jongste staatsgreep door den
Sultan zelf is uitgelokt of begunstigd en dat
daarom het nieuws regeeringsstelsel niet
voorgoed kan worden gevestigd, vóór het
hoofd van het verzet onschadelijk is gemaakt,
minstens door strenge verbanning 6ii be
waking.
en eer de verraste wachter wist wat er
gebeurde, had zij een stukje brood genomen
en in het zout gedoopt, terwijl zj zeide
»Bj uw zout en brood, dat ik genuttigd heb,
verzoek ik om gastvrijheid in uw tent.<
De man was gaan staan en had naar zijn
zwaard gegrepen, dat hij aan den gordel
droeg. Hij zag naar alle kanten om of er
niets verdachts was waar te nemen. Dan,
als hü zag, slechts met een vermoeide vrouw
te doen te hebben, dia tot hem kwam om
bescherming, zeide hg somber«Gg hebt
mijne gastvrijheid ingeroepenhet zij zoo.
Zet n neer, eet en drink
Magdalena liet zich zulks geen tweemaal
zeggen. In lange teugen leegde «ij een beker
geitenmelk en gretig nam zg het bruin ge
bakken vleesch, dat haar geboden werd, tot
zich. OUjven, brood en kruiden vulden het
maal aan. De man zag, dat zgn gast uit
gehongerd was en meer andere dingen vielen
hem opmaar hy vroeg niets, want dat
was in strgd met de regels der gastvrgheid.
Zwggend gebruikten beiden hun avondmaal.
Slechts eenmaal, toen Magdalena schuw om
zag tengevolge van een gedruiich dat zg
achter zich meende te hooren, verbrak hij
de nachtelyke stilte en zeide
«Gg behoeft niet te vreezen. Spionnen
zgn hier niet. Gg zgt hier veilig l<
BULGARIJE.
De onafhankelijkheid van Bulgarije.
Uit Sofia wordt aan de «Correepondance
politique' gemeld, dat de Bulgaarsche regee-
ring van het nieuwe onafhankelijke koninkrijk
een groote nationale vergadering zal bgeen-
roepen om de grondwet Bamen te stellen
vervolgens zal koning Ferdinand te Tirnovo
worden gekroond. Daarna zal de kor.ing een
bezoek brengen aau de vreemde hoven van
Europa. Zijn eerste bezoek zai waarschijnlijk
Konstantinopel gelden.
FRANKRIJK.
Clemenceau tegen Jeanne d'Arc.
Olemenceau, de president van den minister-
raad, Bchïjnt vast besloten om de traditio-
neele feesten, welke den 8sten Mei te Orleans
tar eere van Jeanne d'Arc zullen worden
gevierd, een groot gedeelte van haar glans
te doen verliezen. Dat de Maagd van Orleans
dezer dagen op zoo plechtige en indrukwek
kende wijzo te Borne is zalig verklaard,
schijnt haar verdacht te maken in de oogea
van het handje vol vrijmetselaars, dat zich
bevindt binnen de muren der stad Orleans.
De prefect, Rabier, heeft een schrijven
bekend gemaakt, waarin aan de officieele
overheden ook van het leger verboden
wordt deel te nemen san de processies, zooale
ze op den avond van den 7en en 8en Mei
door de geestelijkheid zullen worden samen
gesteld, «omdat die processies dit jaar een
bgzonder karakter dragen». De regeering wil
echter een revue organiseeren voor het
standbeeld van Jeanne d'Arc, «waaraan da
bevolking wel zal kunnen deelnemen'na-
tuurlyk met buitensluiten van alle kerkelijk
ceremonieel. Ala de geestelijkheid builen
dezen optocht welke een militaire parade
zal wezen zonder meer een processie wil
houden naar het standbeeld van Jeanne d'Arc
langs den weg, welke de maagd van Orleans
heeft genomen op den vooravond van hare
overwinning van Tourceiies, dan zal hiervoor
toestemming kunnen worden gegeven en
bescherming door politie en gendarmen...
maar het leger mag er niet aan deel nemen
Het ingrijpen van Clemenceau in de ge
meente-aangelegenheden van Orleans, wekt
niet alleen algemeene verontwaardiging, omdat
hier weer da vrijmelselaarshaat tegen de i
Kerk op den voorgrond treedt met al zijn
woode en onrechtvaardigheid, maar ook
omdat Orleans hierdoor schade zal lijden
de feesten toch trokken jaarigke tal van
vreemdelingen, die nu weg zullen blijven,
omdat een militaire parade ook overal elders
kan wordeu gezien.
De inwoners van Orleans hebben dan ook
reeds tal van vergaderingen belegd om te
protesteeren tegen deze anti clericale maat
regelen en tegen het streven der vrijmetse
laars om, in plaats van den koopmansstand
van Orleans te ondersteunen, de stad schade
toe te brengen. Ook de gemeenteraad is druk
aan het beraadslagen over de te nemen
maatregelen.
Mgr. Fabrö. Als opvolger van kardinaal
Andrieu is tot bisschop var, Marseille be
noemd Mgr. Joseph Antoine Fabre.
De nieuwe bisschop van Marseille werd
«Meent gij dan dat ik achtervolgd word
vroeg Magdalena onwillekeurig.
Iets dat op esn lach geleek gleed over
zijne wilde trekken en hij wees op haar
kleedij. «Ruws kleereu en zachte handen,
grove sandalen en net gevormde voeten...
een genr van myrrhe en ambra onder een
esnvoudigen sluier I Wie zich verkleedt, wil
gewoonlijk verborgen zijn
Dan bemoeide hy zich weer met zgn
spijzen, sneed een groot stuk vleesch af en
at het met eenige kruiden en zont.
Magdalena van baar kant had ook niet
verzuimd haar gastheer eens goed op te
nemen, maar wachtte zich wel, hare bevin
dingen en gewaarwordingen te uiten. Het
was outwyfelbaar een roover. Zijn versleten
gewaad was van zeer fijne stof gemaakt en
met gou Idraad doorweven. Wien zou hij het
afgenomen hebben Het was thaue door
gebruik en weer en wind versleten en hier
en daar door gespen, welke eens vrouwen-
kleeren sierden, vastgehouden en verbonden.
Gonden kettingen hingen om zijn bals en
slingerden zich door de plooien van zgn
tulband. Behalve het zwaard droeg hij nog
twee dolken in zgn gordel, terwgi pijlkoker
en boog op zijn rug hingen. Zelfs onder bet
rusten scheen hij zgne wapens niet te willen
afleggen. Zou hg tot een bende behooren
in 1844 geboren te la Chlotat (Bouchos dn
Rhóne). Hg was leerling van het katholiek
college du Sacré Coeur en maakte zijn theo
logische studiën in het groot seminarie te
Marseille.
PERZIE.
Te Tabriz. De winkels te Tabriz zgn
gesloten. Vele personen sterven den hon
gerdood en talrijke vrouwen trekken onder
protest door de straten. Satar Khan biyft
by zijn onwrikbaar besluit zich nooit te
zullen overgeven en verklaart, dat het onjuist
is als zou bij zich over een tusschenkomst
van het Russische leger verheugen.
Intusschen zijn Russische troepen afge
zonden om de Russen die zich binnen Tabriz
bevinden te hulp te komen. Uit Teheran
zijn twee duizend man met twee batterijen
afgezondenzg voeren grooten voorraad
levensmiddelen met zich. vyf duizend man
uit Tiflis ziju reeds de Perzische grenzen by
Djoulpha gepasseerd en trekken op naar Tabriz.
De Russische regeering heeft aan de mo
gendheden een nota gezonden, waarin de
redenen worden uiteengezet, waarom troepen
naar Tabriz zgn gezonden.
Kamerverkiezingen. Zondag vergaderde
de R. K. Centrale Kies vereeniging van Hoorn
te Pnrmerend in het lokaal van den heer
Droog.
Besloten werd een katholieke candidaat
voor de Tweede Kamer te stellen en hier
voor den aangesloten plaatselyken kiesver-
eenigingen voor te dragen de heer O. Wesse-
ling te 's Gravenhage, redacteur van De Tijd.
De heer Wesseliug heeft zich bereid ver
klaard eene eventueele candidatuur aan te
nemen.
Castro. Uit Parya wordt gemeld
Het verblijf van Castro hier ter stede,
zal slechts van korten duur zgn. Hy zal een
geneesheer consulteeren en daarna naar
Spatje vertrekken. Binnen een dag of tien
zal zgn echtgenoote zich te Oarthagena by
hem voegen. Dan zullen zy zich inschepen
naar Columbia, waar Castro door generaal
Reyes wordt verwacht.
Later zou Castro dan te Maracaïbo aan
wal gaan, overleg plegen met zijn aanhan
gers en dan naar Caracas oprukken. Hg
zou een guerllla-oorlog beginnen, ten einde
opnieuw het presidentschap te bemachtigen.
Kuyper-carricaturen. Onder den titel:
«Dr. Kuyper en de caricatuur,' verscheen
bij de uitgevers van Holkema en Wareudorf
te Amsierdam, een serie caricaturen van
Dr. Kuyper met een voorrede van den groote
staatsman zelve.
In deze voorrede doet de heer Kuyper
uitkomen, dat hg zeer gaarne deze uitgave
heeft in het licht zien komen. Zelf heeft
hij, op verzoek zijner kinderen, eene verza
meling beproefd, doch slaagde er niet in.
Deze uitgave begroet hij als een interessant
stukje ironische biografie voor zich zelf.
Spoorwegtijd. In verband met de rege'
ling van den dienst der spoorwegen in Neder-
of was hij alleen
Deze nacht had hg toch wel geen gezel
schap, want toen hy met zijn avondmaal
gereed was, zeide hg «Gij kunt in den tent
slapen, ik biyf aan het vuur
Terwijl hij sprak keerde hg haar den tug
toe, wierp eenige takken op het vuur en
legde zich ernaast ter ruste, de hand aan
het zwaard en de ooien geopend.
Magdalena vond, na eenigen tyd gezocht
te hebben, een hoop kleeden in den tent,
die een nachtleger vormden. Zg legde zich
ter ruste, nadat ze de duifjes, die steeds
op haar schouder waren big ven zitten, op
een der palen gezet had. Zij viel spoedig in
een diepen slaap, terwijl buiten in het bleeke
licht der maan de nevelen zich heen en
weer bewogen, de jakhalsen huilden en den
roover bij het vuur sliep.
Het kwam Magdalena voor, slechts eenige
minuten geslapen te hebben, toen zg door
een vreemd gernisch gewekt werd. Zij sloeg
hare oogen op. De eerste schemering van
den morgen wierp zgn vale licht door de
tentopening. Het was buiten nog nevelig en
aan het uitgebrande vuur rolde de roover
heen en weer In zware droomen, die hem
afgebroken woorden deden spreken.
(Wordt vervolgd).