R. Eath. Nieuws- eat Advertentieblad
voor Mo®rd-Holland.
feuilleton"
No. 41
Zaterdag 22 Mei 1909.
3d' Jaargang
Verschijnt Woensdag en Zaterdag.
Magna Peccatrix.
Buitenland.
ADVERTENTIÊN t
Dit nummer bestaat uit 6 bladz,
Bede van den beer A J, Oostdsm
ONS
BLAD.
ABONNEMENTSPRIJS
50 cents per drie maanden franco aan huis. Te betalen in
het begin van ieder kwartaal.
Afzonderlijke nummers3 cent.
Uitgave Yan de Naaml. Vennootschap „Ons Blad".
BUREAU Hoogstraat b/d. Langestraat te Alkmaar.
Telefoon No. 266.
Van 15 regels 80 oent
Elke regel meer6
Reclames per regel15 a
Kleine advertenties van 1—30 woorden, bij vooruitbet. 25
In het verslagje, opgenomen in ons
vorig nummer, beloofden we op deze
rede terug te komen. We voldoen hier
aan die belofte, door het gesprokene in
hoofdzaak te laten volgen.
In de inleiding werd er door den heer
Oostdam op gewezen, dat de politieke
actie in dit district plaats vindt onder
eigenaardige omstandigheden. Hier toch
kan men zich van de nederlaag aan
onzen kant bijna verzekerd houden.
Dat moet evenwel geen reden zijn om
de actie te beperken, maar juist een
aansporing om dezelve zoo goed en zoo
krachtig mogelijk te bevorderen. Men
moet hier zooveel mogelijk kiezers voor
rechts ter stembus brengen, al ware
het dan alleen om aan die districten
waar de kansen beter staan maar de
actie niet voldoende is, een voorbeeld
te geven ter navolging. Spreker bracht
daarom hulde aan de Prop -Club, die
hier de politieke actie opent.
Overgaande tot het eigenlijke onder
werp zijner rede, vestigt spreker de
aandacht op de verdeeldheid van de
linksche partijen. Juist dezer dagen
heeft de „N. Rott. Crt." een reeks arti
kelen gepubliceerd over de verkiezingen,
waarin gejammerd wordt over de ellen
dige tweedracht welke er tusschen de
vrijzinnige fracties bestaat. In geen
bnkele zaak trekken ze één lijn. Op elk
gebied hebben ze verschil. Verschil op
het gebied van kiesrecht. Willen de
unie-liberalen en vrijz.-democraten alge
meen kiesrecht, de vrije liberalen willen
daar niets van weten en meenen nog
altijd, dat het kiesrecht afhankelijk
moet gesteld worden van het betalen
van belasting. Ook op het gebied dei-
verzekering bestaat verschil. Zelfs ten
opzichte van de gemeenschappelijke leuze
van Staatspensionneering is men het
niet eens. En de bond van vrije libe
ralen wil van verzekering van ouden
van dagen en vooral van Staatspensioen
niets weten. Alleen in onvermijdelijke
gevallen wil hij den Staat steunend
laten optreden. De „N. Rott. Crt." treurt
over dit alles en zucht over dit gemis
van eensgezindheid, niet slechts omdat
zij de verschillende onderwerpen, waar
over de verschillen loopen, haar zoo na
aan het hart liggen, maar vooral, omdat
daarbij schijnt vergeten te worden, dat
er een rechtsche coalitie bestaat: „men
strijdt onderling alsof er geen rechter
zijde bestond".
Hierin licht de drijfkracht voor de
politieke actie der vrijzinnigen. Het
bestaan eener Rechterzijde. Bij slot van
rekening, bij de herstemmingen zullen
de geschilpunten weer worden vergeten
en zal men als één man optrekken
tegen de christelijke coalitie. Het jam-
Het ontwaken eener ziel.
Naar het Duitsch van Anna Baronnesse v. Krane
Bewerkt door O. L,
Wijl het echter toch dezelfde zijn moest,
kwam de oude vrouw tot het besluit, dat
zij van den duivel bezeten geweest was,
waarvan de Meester haar had verlost.
Geheel duidelijk was het Debora evenwel
eerst, toen zij op echte vrouwenmanier alle
schuld op eene andere vrouw geschoven had.
Zij verklaarde 's avonds toen ze alleen waren,
haren man>Het geheele ongelijk zal aan
Martha te wijten zijn geweest, die met hare
zuster niet wist om te gaan. Wanneer ik
haaT had moeten opvoeden dan ware ze
wel braaf gebleven en zou thans een ge
lukkige echtgenoote en moeder zyn, evenals
onze Abigaël en N.ëmi en Judith. Eeuwig
jammer, dat zij niet mijne dochter waalt
Nathan gaf zijne vrouw, als gewoonlijk,
gelijk en het wakkere paar sliep nachts
vredig in het bewueizijn, naar de geboden
van den Meester gehandeld fe hebben.
merlijke gevolg eener overwinning der
linkerzijde zou dan ook hierin slechts
kunnen bestaan, dat terwijl men 't over
verschillende dingen nooit eens kan
worden, de ruzie dan, wanneer de leuzen
in daden moeten worden omgezet, voor
goed zou beginnen.
Dan zal prof Treub zijn strijd tegen
Staatspensionneering voortzetten en de
heer Elout zijne partijgenooten wijzen
op de misleiding waarvan zij de kiezers
tot slachtoffers gemaakt hebben, dan
zullen de vrije liberalen zich tegen de
invoering van algemeen kiesrecht ver
zetten.
Maar thans is de christelijke coalitie
het schrikbeeld waardoor de groote
onderlinge strijd der vrijzinnigen nog
wordt tegengehouden en waartegen de
politieke wapenen moeten gewet worden.
Ten opzichte van ons heeft men de
meest bekrompen gevoelens aan den
dag gelegd Wij zijn, nu ja, wel goede
menschen, maar erg achterlijk. Niet op
de hoogte van den tijd, niet weten
schappelijk enz Het zal de moeite loo
nen eens na te gaan wat we zooal
misdreven hebben. Slechts driemaal
hebben we een christelijk ministerie
gehad. En wanneer men nu de daden
dier ministeries nagaat, dan valt het
op, dat het juist christelijke Ministers
van Buiteniandsche Zaken geweest zijn,
die èn besloten tot het uitzenden der
„Gelderland" naar de Transvaal tegen
den wil van het machtige Engeland,
èn de Venezolaansehe kwestie tot oen
vredelievende oplossing brachten, daden
waarover zelfs in het buitenland met
roem werd gesproken. Nu zijn er ook
wetten gemaakt die der linkerzijde niet
aanstonden. Zooals de subsidieering van
het bijzonder onderwijs, waarover Mr.
Sam van Houten nog het zwijgen niet
kan bewaren. De voorstelling, welke
„Het Handelsblad" in een harer politieke
platen gaf van de subsidieering van het
bijzonder onderwijs en waarbij het over
voeren van het bijz. onderwijs en de
uitmergeling van het openbaar als ge
volg dier subsidieering werd in beeld
gebracht, is natuurlijk een leugen. Want
waar de kosten van het openbaar on
derwijs geheel door de openbare kassen
worden gedragen, ontvangt het bijzon
der onderwijs slechts een deel.
Wij zijn dus nog niet waar we wezen
willen en wezen moeten, namelijk de vol
komen gelijkstelling van het openb. en
bijz. onderwijs. Over de subsidieering van
het hooger onderwijs heeit men zich
ook zeer druk gemaakt en dat kost
aan den Staat nog slechts vier duizend
gulden voor de Amsterdamsche vrije
universiteit. Het bijz. onderwijs staat
nog verre ten achter en daarom moet
de eensgezindheid van de christelijke
partijen niet gestoord worden. Anders
gaan we weer achteruit.
De verdeeldheid der linksche partijen
heeft de onmacht der linkerzijde tot
regeeren onder het vorige ministerie
Magdalena strekte xich ook op het harde
leger uit en het scheen haar een droom te
sijn, dat zy nog voor kort meesteres van eene
weelderige villa en van vele slaven geweest
was. Met het joodsche kleed had rij ook de
zeden en gewoonten van haar volk aange
nomen en het vreemde leven met de Ro
meinen en hnnne vreemde zeden was in
den afgrond der vergetelheid weggezonken.
Slechts eene zaak was haar duidelijk bij
gebleven de gedachtenis aan Samaritana.
Deze trouwe ziel stond haar zoo na, dat zij
voortdurend in den geest met haar sprak
en haar liet deèlnemen aan alles wat zij
beleefde en ondervond. Thans, by het slapen
gaan, kwam het haar voor, als stond Sama
ritana naast haar bed. Duidelijk zag zy het
lieve gezichtje voor zich; het neigde zich
over haar heen en de welbekende stem
fluisterde haar in 't oor>Verheng en ver-
blijd u, Miiiam I Spoedig komt de dag uwer
eere
Magdalena wilde antwoorden en de vriendin
in de armen sluiten, maar het beeld ver
dween en een groote vermoeidheid drukte
de achtergeblevene de oogen toe. Zij sliep
in met een zachten glimlach, als een kind
dat met schoone wiegeliederen in slaap ge
zongen wordt.
Op dezen eersten dag volgden vele on
voldoende in het licht gesteld. Het
kabinet de Meester zou bezuiniging
brengen op militair gebied. Het kwam
niet. Thans is het door een christelijk
bewind tot stand gekomen. Het corps
mariniers zou worden afgeschaft. Thom
son juichte het toe, maar een meerder
heid was er niet te vinden.
Het zoo noodzakelijke tegengaan van
de openbare onzedelijkheid en de ach
terstand bij de rechtelijke macht konden
geen regeling vinden. Thans is het
laatste door het Christel, bewind wel
geregeld en is een wetsontwerp, tot
het beperken der onzedelijkheid enden
speelzucht bereids ingediend.
De heer de Meester zou de verzekering
tegen de gevolgen van ouderdom en
invaliditeit tot stand brengen. Maar
verhooging van invoerrechten was daarbij
uitgesloten en... er kwam niet van. En
thans, nu de heer Borgesius zich op
wierp voor Staatspensionneering was
het de Meester die er tegen waarschuwde
De heer Veegens vroeg dr. Kuyper,
toen deze 8 maanden minister was ge
weest, waar de sociale, wetten bleven.
Hij zelf was er nog niet mee klaar, na
een ministerschap van 3 jaar.
Hij trok de ontwerpen van het mi
nisterie Kuyper, tot verzekering tegen
de gevolgen van ouderdom en invali
diteit in en beloofde er mee terug te
komen. Later kwam de minister terug,
maar met een ontwerp, dat minder gaf j
dan dat van Kuyper.
Thans komen de vrijzinnigen met
de belofte van Staatspensionneering
zonder premiebetaling. Hetgeen hun niet
kon gelukken met premiebetaling, be
loven ze nu gratis te doen. Daarom
vroeg prof. Treub onlangs ook aan
Borgesius of deze handelde uit naiviteit
of tegen beter weten in. De Meester
waarschuwde voor de kosten, die ook
in Engeland zoo zijn tegengevallen. Het
is zeker dat de gelden, die er voor
noodig zijn, niet te vinden zullen wezen.
Daarom willen de christelijke partijen
verzekering invoeren tegen de gevolgen
van ouderdom -en invaliditeit met bij
drage van den Staat. Voor die bijdrage
wil men het tarief aan eene herziening
onderwerpen, waarbij eene verbetering
der productie-voorwaarden onzer eigene
industrie tegenover de buiteniandsche
concurrentie als leiddraad zal gebezigd
worden.
Links is men zoozeer onder den in
druk gekomen van eigen onmacht, dat
men zich over de komst van het minis
terie Heemskerk heeft verheugd en de
kalmte waarmede de verkiezingen wor
den voorbereid wijst er op, dat men
schroomt weer do teugels van het be
wind in handen te moeten nemen.
Alleen het bestaan der chr. coalitie,
dat den heeren ten slotte toch steeds
een doorn in het oog is, kan hun nog
tot actie breDgen.
Vervolgens wijdt spreker eenige waar-
deerende bewoordingen aan verschillende
eindig gelukkige degen. Het was Magdalena
dikwijls all leefde zy in het Paradys, zoo
schoon en vredig was alles. Voor de wereld
verborgeD, zonder andere zorgen dan die,
den wil des Vaders te volbrengen, vloden
haar de gulden uren voorby onder gebed
en arbeid, in den omgang met eenvoudige
eeriyke menschen en verhelderd door het
verkeer met de Moeder des Heeren.
Maria gevoelde van dag tot dag meer
genegenheid voor de edele vrouw, die van
de dwaalwegen des levens tot haar gevlucht
was eu het scheen haar een geheel by-
zondere taak te xyu, die heur verheven Zoon
haar had opgedragen, deze dwalende, boe
tende ziel te leiden op de wegen van een
nieuw leven. Uit dien hoofde sprak zy ook
meer over dingen die Jezus betroffen, met
Magdalena, dan zy met andere menschen
pleegde te doen.
Wat waren dat plechtige uren voor de
gelukkige Miriam. Zy zat dan stil aan de
voeten der verheven Moeder en luisterde
naar hetgeen deze van haar Zoon verhaalde.
Zacht, met gedempte stem met grooten
eerbied en onuitsprekelijke liefde, waarvan
ieder woord getuigde, sprak de hooge Vrouwe
van haren Zoon. Als zy sprak, klonk haar
stemme als het ruischen van hoog spattend
water uit zilveren bron.
leden van het tegenwoordige kabinet,
herdenkt den te vroeg ontslapen minis
ter Bevers en wijst op hetgeen dit
ministerie, ondanks de minderheid in
de Kamer, reeds heeft weten tot stand
te brengen en voor to bereiden.
De kiezers moeten dit christelijk kabi
net eene meerderheid bezorgen in de
Kamer, opdat het op den ingeslagen
weg voort kan gaan. Zeer vele belang
rijke kwesties komen er aan de orde
en de regeering moet boter dan tot
dusverre kunnen werken aan de door
voering in de wetgeving van de Christel,
beginselen op het gebied van Staats
bestuur.
Nu is het niet te doen om de personen
van de ministers, maar om de begin
selen die zij voorstaan.
Wij kunnen steeds mannen aan de
regeering brengen, die voor hun taak
zijn berekend. Wij zijn niet zoo arme
lijk bedeeld als men van linksch zulks
wel gelieft voor te stellen. Ook wij
hebben geschilpunten. Maar wij zijn
eensgezind omdat boven die kleine
verschillen de eenheid der beginselen
domineert.
Daarom doe ieder zijn plicht. Werken
wij allen mede ter verdediging en be
vordering der belangen van christendom
en zedelijkheid„ad majorem Dei
gloriam
FRANKRIJK.
Een telegram uit Parijs meldt, dat de
Confédération générale du travail een
manifest heeft verspreid, waarin alle ar
beiders in Frankrijk worden aangespoord
uit solidariteit met de postbeambten het
werk te staken.
Nu moet dan blijken, of het parool ook
wordt opgevolgd; maar er zijn verschijn
selen te over, dat de lust tot staken bij
de syndicaten allesbehalve groot is.
In TLvol hebben de vertegenwoordigers
der spoorwegbeambten met die der post
beambten vergaderd, en daar verweten de
postiers aan de spoorwegplannen, dat zij
hun beloften van medestaking niet ver
vuld ihadden. De verwijten waren zoo
scherp, dat men met geweld de bijna hand
gemeen geworden mannen moest schijden.
Dienzelfden avond heeft toen het Co
mité van den algemeenen arbeidersbond
besloten, tot alle Parijsche vakvereenigin-
gen een oproep te richten om de alge-
meene staking voor te bereiden, en sinds is
het manifest dan tot alle „proletariërs"
uitgegaan. Maar 't is een wanhoopskreet,
die weinig weerklank zal vinden.
In bevoegde kringen te Parijs is men
van meening dat de algemeene staking
op een mislukking uitloopt.
Het aantal poststakers is intusschen nog
steeds aan het afnemen, althans volgens
de berichten der bladen en de officieele
gegevens. Er zouden nu nog maar even
700 zijn, op de 26000 postbeambten. Ove-
Zoo vervlogen de dagen, tot Magdalena
ongeveer een week in het nieuwe tehuis
aanwezig was. Daar zat zy op een middag
by het knoopen van een tapyt, toen de
Moeder van Jezus zich hoorde roepen.
Maria's gelaat straalde.
>Myn Zoon komt my bezoeken 1< juichte
zy. >Help allen mee, het huis waardig te
versieren 1<
Voordat Magdalena van haar heiligen
schrik bekomen was, kwam ook Nathan
aanloopen, wien een knaap het bericht ge
bracht had>De Meester laat u zeggen, dat
Hy den nacht by n wenscht door te bren-
gen; meld het Zyne Moeder l<
Alle handen werden aan het werk gezet.
Er ontatond een heilige wedyver om alles
zorgvuldig gereed te maken om den
Heer te ontvangen. Maria wilde het voor
naamste werk voor zich zelf honden, ge
lukkig weer ietz voor haar veelgeliefden
Zoon te kunnen doen. Magdalena en Debora
bepaalden er zich toe de woning schoon te
maken, het hof van allerlei dageiyksche
dingen te zuiveren en het met kransen en
bloemen te versieren.
Dan, toen alles gereed was, daalde eene
aandachtige stilte over het hulsmet eerbied
werd de komst van den Heer tegemoet
gezien, Zyne Moeder bleef in haar kamer,
rigens heeft de regeering wel een beetje
j gesnoeft met te beweren, dat de dienstin
geenerlei opzicht schade heeft geleden,
want drukwerken zijn b.v. de laatste week
heel slecht bezorgd te Parijs. Daarenbo
ven houden verschillende handelsinstel
lingen er voorloopig nog een spe dalen
dienst op na. Maar dit alles zal wel spoe
dig niet meer noodig zijn, nu de stakings
beweging blijkbaar aan haar laatste stuip
trekkingen toe is.
KLEIN-AZIE.
Naar Reuter meldt, zijn er volgens be
richten uit Adana daar een honderdtal
Armeniërs in de gevangenis, verscheiden
in ketenen geklonken. Men tracht, naar't
heet, uitsluitend Christenen Voor de moor.
den te straffen, terwijl de ware schuldigen
vrij uitgaan. Ook komt de overheid haar
beloften niet na, om te zorgen, dat deroo-
vers hun buit teruggeven. De bizondere
commissie, uit Konstantinopel gezonden,
dwingt de Armeniërs de vluchtkampen te
verlaten. Buiten de stad is er geen bescher
ming, en de oogst van Armeniërs wordt
vernield. Het reactionaire element, zoo be
sluit het bericht, heeft de overhand inde
stad.
De Armenische patriarch te Konstantino
pel heefti n een gesprek gezegd, dat hij
voor nieuwe botsingen tusschen Armeniërs
en Turken vreest. Aan de goede gezindheid
der Jongj-Turken twijfelt hij niet, maar zij
zullen niet kunnen beletten, dat de dweep
zieke menigte zich op de Christenen werpt.
Hij zou 't daarom goed vinden, dat Rus
land de bescherming over de Armeniërs
in Turkije op zich nam. In de volgende
week zou hij naar Petersburg gaan om den
tsaar «1 aartoe het verzoek te doen. Kort
voor het gesprek, waarin de patriSch dit
vertelde, had hij een bezoek gehad van
den Russischen gezant.
Onzijdig Moresnet In bet Pruisische
Huis van Afgevaardigden heeft de nati.
onaal-liberaal Hackenberg weer eens den
onmogelijken staatsreohtelijken toestand
van Onzijdig Moresnet ter sprake gebracht.
Over het door ongeveer 3400 inwoners,
meerendeels Duitschers, bewoonde landje,
regeert de burgemeester van de naburige
gemeente Pruisisch Moresnet, onder toe.
zicht van den landraad van Eupen en den
Belgischen prefect van Verviers. In het
burgerlijk recht geldt de Code Napoleon,
volgens den tekst van 1814, strafrechtelijk
het strafwetboek van 1840. Wegens zijne
draconische bepalingen wordt die laatste
echter meestal niet toegepast. Wanneer
inwoners onder elkaar geschillen hebben,
kunnen zij in België of in Pruisen recht
zoeken.
Sedeit het Wieensche congres, betwisten
de Belgische leeuw en de Pruisische ade
laar elkander dat gebied, zegde Hacken
berg. Het is een monsterachtig bebied.
Het is geen zelfstandige Staat, geene re
publiek of zooiets, en het kan ook alleen
onzijdig genoem worden in den zin van
het gezegde; Was man nicht deklinieren
kann, das sieeht man alis ein Neutrum an,.
Magdalena hield zich in den hof op en
Nathan en Debora wachten aan den ingangs
poort om den hoogen gast te ontvangen.
De avond was reeds naby en het roode
schynsel van de ondergaande zon glansde
aan den hemel en overgoot de bergen met
een fantastisch licht. Aan het einde van de
straat vernam men een langsaam naderend
geruisch, een gemurmel en geluid Tan vela
stemmen, een getrappel van vele voeten.
Het kwam, al nader, ging op en af alsof
een menschenmenigte in haar vaart gestuit
wordt. Dan klonk door het gedruisch, dul-
deiyk en helder, een enkele stem, die af
scheidswoorden sprak.
Het werd bniten stil... Maar Hy, die
ónder duizenden gekend werd, overachreed
den drempel en sprak»Den vrede zy dit
huls
Magdalena kon Hem van uit haar stille
hoek goed zien, toen Hy, beschenen door
het heldere licht van den komenden avond,
in het schemerige vertrek van de oude lieden
stond, die zich voor Hem bogen en Hem
eerbiedig groetten. Hy sprak zeer vriendeiyk
met hen en hoorde hen liefdevol aan.
(Wordt m volui,)