Kath. Nieuws- en Advertentieblad
voor moord-Kolland.
I feuilleton.
No. 49.
Zaterdag 19 Juni 1909.
3"* Jaargang
Verschijnt Woensdag en Zaterdag»
Dit summer bestaat uit 6 bladz
Buitenland.
ABONNEMENTSPRIJS
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Ons Blad".
BUREAU Hoogstraat b/d. Langestraat te Alkmaar.
Telefoon No. 266.
v ALSMAAR.
Magna Peccatris.
N, GLINDERMAN.
HOORN.
C. D. WESSELING.
V HELLER,
A. P. STAALMAN.
V ZAANDAM,
ONS
BLAD.
§0 cents per drie maanden franco aan huis. Te betalen in
het begin ran ieder kwartaal.
Afzonderlijke nummers3 cent.
ADYERVENTIËN:
Van 15 regels 80 cent.
Elke regel meer6
Reclames per regel.....15,
Kleine advertenties ran 130 woorden, bij vooruitbet. 25
Zij die zich tegen 1 Juli
op ONS BLAD wenschen te
abonneeren, ontvangen de tot dien
datum verschijnende nummers gratis.
Ce kiezers, de christelijke kiezers in bet
district Alkmaar staan weer voor een eigen
aardig geval. Zij zullen optrekken als één
man voor de candidatuur Glinderman. Zij
zullen zich zonder bedenking houden aan
het advies van buuns kiesvereenlging. Het
ion een beleediging zijn, hun aangedaan,
indien men anders verwachtte.
Velen echter zuilen dat doen in de mee
ning, dat 't vergeefsche moeite ie, de meesten
doen het zonder verwachting op gunstigen
uitslag, enkelen misschien met hoop op
mogelyke, gunstige verrassing.
Het is moeieljjk te zeggen, wie het juiste
standpunt inneemt.
Schijnbaar is de kans op succes zeer
gering.
Maar toch dient hij de berekening der
anBen gelet ta worden op enkele bijzondere
mstandigheden, welke, zoo ze al niet den
doorslag geven, toch van niet te miskennen
gewicht zyn.
Vooreerst dient in het oog te worden
gehouden, dat de sociaal democraten deze keer
niet aan de herstemming, wat betreft het
district Alkmaar, zullen deelnemen.
Verwachten dat dezen hun stem zouden
gaan uitbrengen op den heer Glinderman,
zal wel niemand doen.
Maar zullen za voor den Vrij liberalen
candidaat, den beer Jhr. van Foreest, ter
stembus trekken
Het partijbestuur heeft geadviseerd, in een
geval als zich hier voordoet, thuis te bij) ven
en niet te stemmen.
Wanneer dns de sociaal-democraten han-
elen naar het advies hunner leiders, dan
uilen se noch den Anti-Revolutionair, noch
den Oud-L'beraal hun steun gaven en komen
de 254 stemmen, door hen bij eerste stem
ming uitgebracht op den heer Kuijckhof,
de herstemming van Woensdag niet in
rekening.
De beslissing ligt dus bij hen, dio verleden
week Vrijdag stemden op den heer Netscher.
Wij kunnen onmogelijk nagaan, wat de
beweegreden van het meerendeel der kiezers
is geweest, welke hen bewoog den heer
Netscher te stemmeB, d. w. z. de juiste be
Ijweegreden.
Maar wij meenen toch en mogen dat met
benige zekerheid veronderstellen, dat de heer
Netscher door zijne kiezers gestemd werd,
pmdat hij zich deed kennen al» een voor
stander van kiesrechtuitbreiding en van
ptaatspensionneering.
En dan wil het ons voorkomen, dat dezelfde
^iezers we wezen daarop reeds in het
porig nummer voor den Vrij Liberalen
candidaat wel niet zoo hard zullen loopan.
Van da Vrij Liberalen toch hebben zij
ten opzichte van deze twee zeer belangrijke
Het ontwaken e&nor xiel.
ar kat Duitsch van Anna Baronnesse v. Kiene
Bewerkt door O. L.
43)
H Zijne witte gestalte teekende zich klaar
en sc erp af op de donkere, bonte menigte
die Hem omgaf.
Hi-, scheen, alsof de zon op dit oogen-
i geu acht had om onder te gaan, want
posting zonk zij weg, slechts een bloedig
sc 'Jise op de daken der veroordeelde stad
ac er a en en de schemering brak somber
aan. En in het grauwe duister golfde en
woelde eene babylonische verwarring van
roepen en klagen, verwenschingen en be-
k>'ginS.n, °m ^em die slechts door een
Km getal aanhangers beschermd scheen.
Eerden armen en handen sloegen met
trokken^ are! de 'Ucllt' honderideifver-
zee om S?Z1 branden in de menschen-
Man- u-eri,des A'lerhoogsten.
Jeeetiik »i volkomen kalm e« onbe-
Het Im aMn r°tS temidden der baren"
gf Chtend schynsel hetwelk zijn Hoofd
vraagstukken absoluut niets te verwachten.
De heer Van Foreest heeft het te Heer
Hugowaard uitdrukkelijk verklaard, dat van
Vrj) Liberale zjjde noch voor staatspension-
n6ering, ten opzichte waarvan de liberale
groepen zoo wonderlijk verdeeld zijn, noch
voor verplichte verzekering tegen de gevolgen
van invaliditeit en ouderdom, waaromtrent
de christelijke staatspartijen eensgezind oor-
deelen, iets wordt gevoeld.
Hoogstens sullen ze te vinden zijn voor
wettelijke maatregelen, waarbij aan den
arbeider de gelegenheid wordt gegeven om
door vrijwillige, voortdurende spaarzaamheid
zich voor de gevolgen van den ouderdom
eenigszins te vrijwaren. De Staat zal daarbij
naar hunne meening slechts in geval van
onvermijdelijkheid de behulpzame hand mogen
bieden en steunend optreden.
Tegenover den eisch van belangrijke uit
breiding van kiesrecht heeft de Vrij liberale
party eveneens beslist stelling genomen.
Ofschoon uiteraard niet afkeerig van
grondwetsherziening om tot eene andere kies
rechtregeling te geraken, houdt die party
toch heslist vast aan de belastingsvoorwaarde
en meer andere kenteekenen van geschiktheid
voor de uitoefening van het kiesrecht en
wil zy de bevoegdheid van de Eerste Kamer
zelfs nog met het recht van amaudement
versterken, teneinde mogeiyke voortvarend
heid van de directe volksvertegenwoordiging
te kunnen temperen.
Men gevoelt het en het is voor eenieder
duidelijk, dat in deze twee zaken, die nu
toch wel op den voorgrond etaan by de
kiezers van den heer Netscher, het streven
van den Bond van Vrye Liberalen en zyne
leden, lijnrecht ingaat tegen de verlangens en
wenachen van het democratisch kiezersdeel.
Geheel anders staat het met de partBen,
waarvan de heer Glinderman de vertegen
woordiger is.
Ofschoon van het christeiyk kabinet geen
ontwerp Staatspensiocneering te verwachten
is, zullen toch de oude arbeiders en degenen
die met dezen zijn geUjk te stellen, aan
pensioen geholpen worden.
Men wil dit bereiken door de invoering
van eene verplichte verzekering, waarvoor
de verschuldigde premie, voor een deel door
den arbeider zelf, voor een do8l door het
bedryf waarin bij werkzaam is en voor een
deel door den Staat zal worden betaald.
En wat meer zegt, ook de invalide arbei
der zal op jeugdiger leeftyd datzelfde recht
krygen.
Dit is een onmiskenbaar voordeel hoven
het stelsel van Staatspensionneerlng, omdat
voor de arbeiders, die vallen onder de cate
gorie van de invaliden, doorgaans geen hulp
te krijgen is en zij thans en ook nog by
invoering van Staatspensioen aan de openbare
liefdadigheid zyn overgelaten.
Het weduwen- en weezenpensioen, hetwelk
in het ontwerp Kuyper was opgenomen, zal
zeer zeker o0k in het te verwachten ontwerp
Taima teruggevonden worden.
Wat het kiesrecht aangaat, wil de partij
van den heer Glinderman en met haar de
katholieke party uitbreiding van kiesrecht
brengen met het stelsel van gezinshoofden
dikwijls omstraalde, kwam ook nu plotse
ling terug en d® W'k van zijn oog deed
het gehuil van de bende bedaren, even
als het vuur den hongerigen jakhals. Ver
der deed de Heer niets. Hij zeide niets,
noch bewoog een zijner handen. Hij stond
daar rechtop als <een beeld, zag zijne be
lagers aan, zweeg enoverwon!!
De schreeuwers van de eerste rijen hiel
den zich de een na iden ander stil en
begonnen eindelijk terug te dringen. Lang
zaam ging deze beweging op de), anderen
over en de zee van haat, woede en ge
meenheid keerde in zijne bedding terug.
Na weinige minuten verdween de menig
te morrend en knorrend als geslagen hon
den in de straten en stegen der stad en
de groote markt lag stil en verlaten.
Nu waagde ook het hoopje standvastigen
adem te scheppen en verdrong zich vreugde
vol om Iden Heer, die den storm had doen
bedaren. Hij aanschouwde zijne aanhangers
en zijn vlammend oog werd teeder en
zacht. Het waren, behalve de leerlingen,
eenvoudige en gewone lieden. Hij zag naar
den Hemel op, waar Ide maan langzaam om
hoog steeg om de duisternis met haar zil
veren schijnsel' te verlichten en Hij dank
te God voor de zijnen,
„Ik prijs U, Vader, Heer des Hemels,
kiesrecht ais grondslag en als eerste stap
op den weg naar eene organische kiesrecht
regeling.
Wanneer men nu dit alles kalm overweegt
en de strevingen van de in het district
Alkmaar elkander den zetel betwistende par
tyen tegenover elkander stelt en deze toetst
aan de verlangens van des heeren Netschers
kiexere, dan zouden wij nog niet grif kunnen
toegeven, dat deze kiezers de belangen over
het hoofd zullen zien, welke ook voor hen
gemoeid zijn by de versterking van de reeds
nu verkregen meerderheid.
En wij gelooven dat om deze redenen
vele, misschien zeer vele democratische kie
zere aan den heer Glinderman de voorkeur
zullen geven.
Onnoodig te zeggen dat het dan ook in
de iyn van deze overwegingen ligt onserzyds
zorg te dragen, dat van onze kiezers niet
één enkele op het appèl ontbreke.
Met des te meer ijver, met des te grooter
toewijding moeten onze mannen, onze pro
pagandisten werkzaam zyn, om wanneer dan
de overwinning binnen ons bereik ligt, deze
ook te verzekeren.
En overigens, toch zullen we ook hier in
het district Alkmaar de overwinning beleven,
al mocht het dan ook voor deze keer weer
mislukken.
In dat geval zy de herstemmiug van
Woensdag dan tenminste op den weg naar
dat doel de eerste en beste schrede.
Op dan voor den heer
Den christelijken kiezers in het district
Hoorn wacht een zwaren strijd. De heer Ferf
had reeds bij eerste stemming een belangryke
voorsprong.
Maar ook daar weet men niet wat de 759
zoogenaamde visscherskiezers zullen doen.
Hebben zy ook liever, opzichtens hunne
verlangens omtrent peneionneering, één vogel
in de hand dan tien in de lucht, dan zullen
ze den heer O. Weseeling stemmen.
Men zal dat een verrassing kunnen noe
men, maar wy gelooven bij deze herstem
ming op werkeiyke verrassingen eenigszins
te mogen rekeneD.
De gemoederen zyn niet zoo opgewekt als
in 1905, de hartstochten zijn niet zoo ont
vlamd als toen. Men is thans meer onbe
vangen in zijn oordeel en beter tot nuchter
nadenken in staat.
Dat is voor ons een onmiskenbaar voor
deel Politieke hartstocht en politiekeopwinding
hebben ons steeds kwaad gedaan.
Maar ook hier moet eigen actie op den
voorgrond staan"
Alle hens aan dek
Indien wy de zege willen behalen te Hoorn,
dan mag ook daar niemand onzer, die niet
wettig verhinderd is, thuis blyven.
Van de actie onzer propagandisten wordt
deze keer vooral veel gevorderd en veel
verwacht.
Maar die actie zit in goede handen.
Bovendien is het voorbeeld van Beverwijk
en der Aarde, dat Gij dit voor de wijzen
verborgen en den geringen geopenbaard
hebt. Ja, Vader, want zoo is het u welge
vallig geweest! Alles is mij door mijn Va
der gegeven en niemand kent den Zoon
dan de Vader, noch kent iemand den Va
der dan de Zoon en Degene Die het den
Zoon openbaren zal!"
Dan breidde dei Verlosser zijne armen
wijd uit naar de geringen, de getrouwen,
de God welgevalligen, en sprak: „Komt
allen tot Mij, die belast en beladen zijt
en Ik zal u verkwikken. Neemt mijn juk
op u en leert van Mij, dat Ik zachtmoe
dig en ootmoedig van harte ben en gij
zult rust vinden voor uwe zielen, want
mijn juk is zoet en mijn last is licht".
Het scheen de kleine gemeente toe, als
ging de Hemel open.
De Heer echter verzonk plotseling in
een samenspraak met den Vader en bleef
staan, den blik gericht naar de verte, zon
der te bemerken hetgeen om Hem voor
viel. Daarom zwegen allen en niemand
waagde het Hem te naderen of Hem aan
te spreken, ook de leerlingen niet. Allen
wachtten eerbiedig het ©ogenblik af, waar
op het Hem behagen zou weer te spre
ken. De maan verscheen thans boven de
huizen en overgoot de markt met haar
daar om onze werkzaamheid op te wekken
en te versterken.
De prachtige uitkomst, welke daar is ver
kregen, zal er zeer zeker toe bijdragen, om
ook in Hoorn, evenals elders in de provincie,
tot de laatste man naar de stembus te
brengen, ook ten koste van de laatste cent.
Onzertyds mag het nergens aan te wijten
zyn, dat we het onderspit moeten delven.
En het is groote opoffering en stosren
arbeid waard te trachten te Hoorn, evenals
eertyds in Beverwijk, een katholiek naar de
Tweede Kamer af te vaardigen.
Vooral waar ome candidaat, de heer
Wetseling, een man is van zoo erkende en
bekende capaciteit en werkkiacht.
Daarom, kiezers in het district Hoorn,
den moed niet opgegeven gaat allen ter stem
bus en kiest den heer
Zal de heer Staalman te Den Helder wor
den gekozen
Dat is een vraag, die dezer dagen dikwijls
geuit is.
Buitengewone omstandigheden hebben niet
zelden onverwachte gevolgen.
De omstandigheden waaronder de candi
datuur Staalman tot stand kwam, maken een
berekening zeer onzeker.
Een andere vraag is Kan de heer Staal
man worden gekozen. En dan gelooven we
stellig van ja i
Meer dan eens werd hij door den Helder
naar de 2a Kamer afgevaardigd. En daar
toonde by steeds te zijn een man bezield
met grooten werklust en groote werkkracht.
Waar de mogeiykheid eener verkiezing
van den heer Staalman dan niet ontkend kan
worden, daar spanne men onzerzyds alle
krachten in om die verkiezing te bewerken.
Persoonlijke overwegingen moeten thans
aan de dijk gezet worden en men vestige
alleen het oog op de eerlijk gesloten over
eenkomst. De heer Staalman is de candidaat
der beide christelijke groepen en derhalve ia
het om aller plicht te stemmen niet alleen
maar ook naar vermogen te bevorderen en
te y veren voor de candidaat der A, R. en
R. K Kiesvereenigingen, de heer
In het district Zaandam hebben onze kie
zers gemakkelijk werk. Zjj kunnen daar niete
beter doen dan zich te houden aan het ad
vies der Anti Revolutionaire en Roomsen
Katholieke Kiesvereeniging en stilletjes thuis
te blyven. Daar toch staan de Unie liberaal
van Tienen en de Sociaal Democraat Du'ijs
elkaar de zege te betwisten.
De kiesvereenigingen wenschen noch voor
de verkiezing van den een, noch voor
die van den andere eenige verantwoordelyk-
heid te dragen. Bovendien kan het ons vrij
wel onverschillig zijn voor het oogeublik of
de unie liberaal dan wel de sociaal democraat
wordt gekozen.
licht, als wilde zij de vlekken afwasschen
die het oproer er had achtergelaten.
Magdalena hurkte in een hoek van de
markt op Iden grond, half bewusteloos door
de voorvallen van het laatste uur. Zij had
zich bij het losbreken der woedende me
nigte als een leeuwin onder de menschen
geworpen en zich met bovenmenschelijke
kracht een weg gebaand naar den Mees
ter, bereid om in geval van gevaar Hem
met haar lichaam te dekken. Maar Hij had
zijne vijanden met zijn blik verslagen, en
toen was zij in zijne nabijheid neergezon
ken en had de woorden in zich opgeno
men, die ook voor haar als voor al de
anderen bestemd waren. Indien ook nog
één enkele atoom in Magdalena's ziel aan
wezig mocht zijn geweest, die den Heer
niet toebehoorde, van dit oogenblk af be
hoorde zij Hem geheel voor alle eeuwig
heid.
Maar de tijd ging zijn gang en nog
immer zweeg de Heer. De leerlingen be
gonnen eindelijk met elkaar te beraadsla
gen, waar zij de nacht zouden doorbren
gen, want zij waren doodmoe en hongerig
en verlangden naar spijs en rust.
Daar verscheen eensklaps Simon de Fa
rizeeër op de markt. Hij wandelde met
vriendelijke groet door ide rijen der leer-
In het district Zaandam onthoude men
zich dns van stemming.
Maar men kan toch aan den stryd deel
nemen.
Waar men zelf geen kosten heeft te ma
ken, houdt men allicht iets over, dat af te
zonderen is voor districten, waar by hard
werken en grocte opofferingen nog iets te
winnen is.
Och, zie de kas eens na, wellicht ligt
hier en daar nog een tientje, dat thans ren
teloos is en in andere hauden misschien zeer
groote waarde krygt.
De mogeiykheid van propaganda verster
ken is beBÜst een groot werk."
Wat eeu krachtige propaganda vermag en
wat door het nalaten der propaganda ver
speeld kan worden, bewyst het bericht uit
Zierikzee, dat wij elders in dit nummer (on
der Binnenland) een plaats gaven. Men leze
en overwege datl
FRANKRIJK".
Tegen een Kardinaal. Er heerscht in
Bordeaux groote opgewondenheid over de
kleingeestig sectarieche maatregelen, die zoo
als men reeds weet, door de rechtbank ge
nomen zijn tegen den aartsbisschop van die
plaats, kardinaal Andrienx. De katholieken
zijn natuurlijk heftig verontwaardigd over
den smaad hun bisschop aangedaan door de
vervolging wegens zijn toespraak by zyn
inwyding als aartsbisschop gehouden en den
herderlyken brief by die gelegenheid gepu
bliceerd.
Eu zij steken hun verontwaardiging niet
onder stoeien en banken. Integendeel. Toen
de kardinaal verschenen moest voor den
rechter vaa instructie werd hem daar voor
de deur van het gerechtsgebouw en in de
wachtzaal een ovatie gebracht en werd hy
toegejuicht door duizenden trouwe kinderen,
die zoo hun gevoel van verontwaardiging
kwamen luchten.
Voor den rechter trad de kardinaal op
met heel die besliste vrijmoedigheid en die
kracht, welke het optreden van dien kerk
vorst van het begin af hebben gekenmerkt.
Aan den rechter verklaarde hy gesproken
en gehandeld te hebben als bisschop. Wat
de leiding van zyn diocees betrof daarby
erkende hy geen ander gezag dan dat van
zyn geweten, van den Paus en van God
daarbij liet hij geen tueechenkomst van de
burgeiyke overheden toe. De bisschop ver
klaarde verder, dat hij de volle verantwoor
delijkheid voor zyn daad op zich nam en
dat hy meende het recht te hebben de
wetten der republiek aan te vallen, wanneer
zy inbreuk maakten op de nitoefening van
den eeredienst...
Deze manmoedige en ware verklaring zal
den bisschop wel niet helpen. De auticleri-
ale machthebbers, die in Frankryk achter
de schermen aan de poppen touwtjes trek
ken, zullen wel een middel weten om
toch in den persoon van den zoo hoog-
staanden kardinaal Andrienx weer het ge
voel van duizenden katholieken te treffen
lingen en klopte den in zich zelf gekcer-
den Meester plomp vertrouwelijk op den
schouder.
„Mijn lieve Meester, het is thans de tijd
aan aardsche dingen te denken, want het
wordt laat en de nacht breekt aan. Kom
met uwe leerlingen in mijn huis. Gij zult
onderdak en een goed avondmaal hebben.
Jezus zag om zich heen, als uit den
droom ontwakend, toen de hand van den
Farizeeër Hem aanraakte. De leerlingen zet
ten booze gezichten en wachtten dat de
Heer den domi-brutalen man zou terechtwij
zen. Maar had dan Jezus niet zooeven ge
zegd
„Ik ben zachtmoedig en deemoedig van
harte
Volgens dat woord handelde Hij thans
en sprak vriendelijk tot Simon: „Ik zal
komen."
„Dat mankeert er nog maar aan, de men
schen door goedheid ijdel te maken!"
bromde Petrus.
Zijn broeder Andreas echter sprak„De
Meester zal er een bijzondere bedoeling bij
hebben!"
„Wat Hij doet is welgedaan!" fluisterde
Johannes, de zoon van Zebedeus.
(Wordt vervolgd.)
