s
pots:
No. 57.
Zaterdag 17 Juli 1909.
3d® Jaargang
icvaar
H»B Ka. tb. Mienws- en Jkdire^tentie'bla.d.
voor Noord-Bolland.
FEUILLETON.
Aï da.
Buitenland.
ts.
Verschijnt Woensdag en Zaterdag,
prijzen,
RLOGES en
GOUDEN
MBANDEN.
JHES, KNOP-
&RUISJES en
is verschenen
ENOORD C 29.
dje,DE CHRISTELIJKE
uiddelen, technische
Dit nummer bestaat uit 6 bladz.
Het katholieke kind op
de katholieke school.
ilk maar
mgestraat.
WITTE.
Zee, G FOOR.
VAN BENTHEM-
Lüte.
E GROOT.
WINK.
iv.
5
eying ieta gevoelt,
n populairen yorm,
e Amsterdam,
nker, die den mood
deze party te doen
niemaisd tot heden
met belangetelling
den laatste teveDS
ken, dat voorloopig
roken.
7m
'D, ZIL7E1, KLOKKEN
in worden aan hnis ge-
IS
Schoonniakea enz.
eerd Goud- en Ziiverimid.
zijn adrertentiën
in
regel meer 6 cent.
;unstiger conditiën,
nstige gelegenheid,
richten, (geboorte-,
oedkoope wijze een
m en vrienden,
niaistratie
sstraat, Alkmaar.
derail
I
0.50.
ntbreken mag. Op dnide-
n uiteengezet en verschil-
jvertuiging dieper weuscht
len teneinde niet bevoor-
Lbonnemonten worden door
ginisch ©si
ilijk tarief.
F, WANNA,
ApothekerScheikunilg0*
ONS
BLAD.
ABONNEMENTSPRIJS
60 oents per drie maanden franco aan huis. Te betalen in
het begin ran ieder kwartaal.
Afzonderlijke nummers 3 cent.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Ons Blad".
BUREAU Hoogstraat b/d. Langestraat te Alkmaar.
Telefoon No. 266.
ADVERTENTIËN
Van 15 regels80 cent.
Elke regel meer6
Reolames per regel.15,
Kleine advertenties van 130 woorden, bjj vooruitbet. 25
'fc Is duizend maal gezegd en dui
zend maal herhaald, het katholieke kind
hoort op de katholieke school. Dit is
de ernstige wil van onze geestelijke
overheden.
„De Kerk", zoo zeiden de Bisschop
pen van Nederland in hun Mandement
van 1868, „verwerpt niet alleen alle
ongodsdienstig, maar ook alle godsdienst
loos, onzijdig onderwijs, waarbij de gods
dienst is uitgesloten. Het eerste ver
foeit zij als verderfelijkhet andere
keurt zij af, als minstens onvoldoende
en gebrekkighet eerste mag nimmer,
het andere slechts bij gebrek aan beter
worden aangewend." En verder:
„De katholieken kunnen en mogen
zich, wanneer de mogelijkheid van
katholiek onderwijs bestaat, niet tevre
den stellen met neutraal onderwijs."
Ziedaar uitspraken, welke aan duide
lijkheid niets te wenschen overlaten en
welke ook zulk een machtigen weer
klank vonden in de harten van Neerlands
katholieken, die sinds dien met opoffe
ring van schatten gouds hebben gestre
den en nog strijden voor de stichting,
de uitbreiding, den bloei hunner scholen.
En God zij dank, niet tevergeefs is die
strijd geweest. Menige overwinning is
reeds bevochten op het vooroordeel
onzer tegenstanders en op dit oogenblik
mogen we met blijdschap constateeren,
dat ook door eminente mannen der
linkerzijde het goed recht onzer school
wordt erkend. Zeker 't getal dergenen,
die den moed daartoe bezaten, is nog
gering en oppassen blijft de boodschap,
doch we hebben reden, de toekomst
hoopvol tegen te blikken en de ver
wachting uit te spreken, dat binnen
niet te lang tijdsverloop een volkomen
zege is bevochten, dat 't bijzonder en
't openbaar, onderwijs als gelijk berech-
tigden worden beschouwd en behandeld.
Met te meer grond mogen we die hoop
koesteren, nu het Nederlandsche volk
zoo ondubbelzinnig getuigenis van zijn
christelijke gezindheid heeft afgelegd bij
de laatste Kamerverkiezingen.
De boven aangehaalde woorden uit
het Mandement geven de redenen aan,
welke het Doorluchtig Episcopaat heb
ben bewogen, de katholieke ouders aan
te sporen, hun kinderen de katholieke
school te doen bezoeken. Er wordt
onderscheid gemaakt tusschen ongods
dienstig en godsdienstloos onderwijs.
Dat er in ons land onderwijzers zouden
gevonden worden, die met opzet on
godsdienstig onderwijs geven, wil er bij
ons moeilijk in, maar het godsdienstloos
of neutraal onderwijs wordt van Staats
wege voorgeschreven.
ie)
Die hoektoren had juist voor hare ver-
I trekken gediend. Maar om daar te kun-
1 "en komen, was zij genoodzaakt gevaarlijke
plaatsen te beklauteren, de spleten over te
t springen, die door de vreeselijke uitbarsting
[in den grond waren ontstaan en zelfs om
°P balken te gaan die nog smeulden onder
i de asch waarmede zij Bedekt waren.
Eindelijk bereikte zij hare kamer en vond
I n°g bijna alles onbeschadigd wat aan hare
I herinnering dierbaar wasDaar was
haar vader gewoon des avonds na de ver-
L moeienissen van den dag bij haar te ko-
|men uitrusten. Hier op dezen divan was
U'J in het heilloos oogenblik der verwoes-
in slaap gevallen en het gflas dat haar
"ader aan hjare lipjien had gebracht stond
°P dezelfde plaats.
J hoe levendig waren nog al hare her-
ineringen
fla/-'1 ('oor''eP he vertrekken; zij zijn ver-
stil. Niemand is er heen ge-
Ivlu ht' n'emaPh heeft er voorzeker de
C hunnen nemen om den dood te
„Het openbaar onderwijs is een voor
werp van aanhoudende zorg der Re
geering", zegt de Grondwet. Tegen dat
onderwijs nu worden wij gewaarschuwd;
niet tegen de openbare onderwijzers:
dat kunnen evengoed brave menschen
zijn als de bijzondere; niet omdat men
op de openbare school minder kennis
zou opdoenhet tegendeel komt wel
licht net zoo vaak voor. Alleen hierom,
wijl op de openbare school het onderwijs
niet godsdienstig mag zijn. Dat wil niet
zeggen, dat daar geen onderwijs in den
godsdienst mag gegeven wordenwant
(en dit zal misschien sommigen vreemd
in de ooren klinken) dat mag wel.
Op vele plaatsen komt de priester vóór
of na schooltijd in 't gebouw der open
bare school godsdienstonderwijs geven.
Dat gebouw dient dus dan zoolang tot
katechismuskamer. De Wet geeft daar
toe de gelegenheid. Het lager onderwijs
op die school blijft daarmee natuurlijk
even neutraal. De onderwijzer mag daar
zijn persoonlijke godsdienstige gevoelens
niet uiten, hij moet ze zorgvuldig ver
bergen, om aan kinderen onder zijn
gehoor geen aanstoot te geven. Dit is
't juist, wat men tegen dat onderwijs
heeft.
Onze Kerkelijke Overheden verlangen,
dat het onderwijs als doorweven is van
den godsdienst, dat den kinderen in
waarheid katholiek onderwijs wordt ge
geven, dat dezen aan de hand van de
door den Staat voorgeschreven leer
vakken Gods grootheid, Gods liefde,
Gods barmhartigheid en ook Gods recht
vaardigheid leeren kennen, om hierdoor
tot een deugdzaam leven te worden
opgewekt en den godsdienst leeren be
schouwen als den grondslag van hun
zedelijk leven. Men wil in één woord,
dat de godsdienstige vorming, in 't
huisgezin ontvangen, niet ophoudt bij
de schooldeur, doch in de school wordt
voortgezet en aangevuld. Voor katho
lieke ouders, wien het zieleheil van hun
kind ernstig ter harte gaat (en van
welke katholieke ouders mag men iets
anders veronderstellen?) kan de keuze
der school niet moeilijk vallen. Waar
in dezen tijd weer vele ouders voor de
vraag worden gesteld: waar zullen we
ons kind heenzenden, mogen we ver
wachten, dat het eenparig antwoord
zal luiden: het katholieke kind op de
katholieke school.
J. G.
IN SAK EN ASCH
De kroniekschrijver in »de Stemmen voor
Waarheid en Vrede,» dg. Bronsveld, is in rouw.
De uitslag van de Kamerverkiezingen,
waarvan de onzekerheid, den goeden docter
vóór den 11 Juni reeds zoolang geplaagd en
gepijnigd heeft, wellicht vele slapelooze
nachten heeft bezorgd, die uitslag heeft hem
in zak en asch gestoken.
De aanblik van den toestand waarin wij
nu verkeeren is voor don strijder voor Waar-
ontkomen. Zij is alleen, geheel alleen;
hare vrouwen zelfs, op last Van hjaar vader
in eene zelfde plaats vergaderd, zijn waar
schijnlijk alle omgekomen.
Wat moet zij beginnen? De Christenen
zullen het moedig besluit van Haroun-Ben-
Ismael aan haar wreken en ofschoon Aida
zoo weinig aan het leven hecht, is zij toch
bevreesd voor den haat en de wraakzucht
des vijands.
Spoedig is haar besluit genomen. Zij
zal in het kasteel blijven en elke week,
in hèt gewaad van een landmeisje, in het
dal de noodige levensmiddelen voor haar
onderhoud koopen.
Waarom toch beproeft de fiere en moedige
Aida niet om Fraxinet te bereiken? Waar
om neemt zij niet de vlucht naar hare
broederen?Omdat haar ziel vol liefde
jegens de H. Maagd, die haar uit het ge
vaar gered heeft, de dienst van Allah reeds
heeft verlaten, ofschoon zij Ier zich zelve piet
goed rekening van kan geven. Vermits
de Moeder der Christenen hare moeder is
geworden, welke Ood zou dan haar Qod
kunnen zijn, zoo het niet die der Chris
tenen was?
Bij het doorzoeken harer vertrekken
vond zij in de kamer van een harer meest
geliefkoosde slavinnen, een M aria-beeld je,
hetwelk haar herinnerde aan dat, hetwelk
held en Vrede allerbedroevendst,
En geen wonder. De vrijzinnige politiek,
die altijd door dezen strijder ia beschouwd,
niet als politiek van de bsste soort, maar
toch als eene die geschikt was om Rome's
macht in bedwang te houden, heeft het
onderspit gedolven. En hg klaagt er over,
dat de vrijzinnig demoeraten en unieliberalen
niet vierkant genoeg tegen het socialisme
hebben front gemaakt, tegen het socialisme
waarvan het volk afkeorig is.
Nu moest de christelijke coalitie wel zege
vieren.
Het troost den goeden man wel, dat zij
die ons vertegenwoordigen, Christus door
hnn wandel belijden en verheerlijken, maar
het bedroeft hem des te meer, dat het mis
bruik weer grooter zal worden dat men van
deze zaak maakt en het farizeïme er door
bevorderd zal worden.
En dan die samenkoppeling van gods
dienst en politiek I
Dat is een boos werk. Door het sturen
in deze richting door De Ned. werd de heer
Roëll in Utrecht ten val gebracht.
Maar het grootste kwaad, dat de Utrecht-
sche kampioen voor Waarheid en Vr6de
drukt, is wel, dat de naam Gods en van
Christus samengekoppeld zijn met den naam
van de party, die de meerderheid verwierf
Maar ook hier is een troost aanwezig.
De droefheid over het voorgevallene maakt
den strijder der waarheid tot een ziener en
in heilige vervoering en verontwaardiging
roept hg uit, dat Qod niet met zich zal
laten spotten en eerder dan wij denken hen
zal straffen, die het heiligste hebben omlaag
getrokken en onder 't voorgeven van te
ijveren voor zijn eer, eigen eer en macht
hebben gezocht.
Doch dit is nog niet alles.
Het ergste is wel, dat tengevolge van den
nu bestaanden toestand de macht der room-
scbe kerk zoozeer aangroeit.
Zij heeft bij de verkiezingen hot parle
mentaire leven van de meeste christeiyke
kamerleden in haar band. En deed ze dat
nu maar gratis I Maar neen, zy doet niet
voor niets 1
Is het niet om te rillen Niets voor niets 1
Wat* staat het lieve vaderland nu wel te
wachten? Galaten ale hij is in do verdruk
king eindigt hg
»En zoo hebben wy nu af te wachteD,
hoeveel kwaad aan handel en ngverheid,
aan de degeiykheid van ons hooger en van
ons volksonderwijs het «christelijk» ministerie
ons berokkenen zal. Moge onder zijn druk
gevormd worden een nieuwe partij, die «los
van Rome», en wars van het socialisme, in
staat is ons een regeering te schenken, welke
zich wacht voor de fouten van het libera
lisma en geleid wordt door de beginselen
van het evangelie.»
Tot zoolang in zak en aschl
ENGELAND.
Reeds meldden wy het overiydan van
Rosa des avonds in hare kinderkamer ge
woon was te plaatsen en voor hetwelk
deze hare gebeden stortte. Ook vond zij
daarnaast eenige Italiaansche boeken, waarin
zij met welgevallen herhaaldelijk den za
ligen naam van Maria ontdekte.
Eene Siciliaansche slavin, die haar vroe
ger onderricht gegeven had, had haar de
Italiaansche letters leeren lezen. Die boe
ken zijn dus voor haar een groote schat
geworden, die zij slechts in de eenzaamheid
en van de lieden van haren stam afgezon
derd, genieten kan. Zij zal dus in de
bouwvallen van het kasteel alleen blijven,
en al hare vorige gewoonten afleggen. De
volstrekte rust die zij tot dusverre genoot,
die Oostersche zinnelijkheid, dat leven vol
weelde en stoffelijk genot, die slavinnen,
altoos gereed om hare geringste luimen in
te willigen, dit alles, zal zij moedig vaar
wel keggen. De fiere Aida gevoelt er zelfs
geen den minsten spijt van, want al die
aardsche zaken worden bij haar vervangen
door eene liefderijke Moeder in den Hemel,
die haar zal troosten en versterken. Slechts
één 'enkele ramp veroorzaakt haar zielesmart,
namelijk de dood haars vaders.
HET MOOREN-KASTEEL.
De brand zette zijn verwoestings-werk in
de bouwvallen van het kasteel heimelijk
Lord Ripon, oud onderkoning van Indië. Wy
meenen den lezers de mededeeling van eenige
byzonderheden uit het leven van dezen man
niet te mogen onthouden.
In Lord Ripon, op 82 jarigen leeftyd
overleden, heeft Engeland een zijner merk
waardigste mannen, een zijner meest inter-
reesante figuren op politiek gebied zien
heengaan. Alleen reeds om zijn wonderlijk
succesvolle diplomatieke loopbaan, welke
hem gedurende een halve eeuw onder Enge
land's grootste en invloedrijkste mannen op
den voorgrond drong, is zyn leven en ge-
schiedenia voor een groot deel ook het leven
en de geschiedenis van Eogeland's ontwik
keling, politieken strijd en vooruitgang.
In het kort hebben we de geschiedenis
van Lord Ripon weergegeven en vermeld,
hoe hij, na van 187174 grootmeester van
de Etigelsche vrijmetselary te zyn geweest,
zijn ontslag nam als zoodanig, uit staatBdienet
trad en overging van de Anglikaaneche tot
de Katholieke Kerk. Deze daad van manne-
ïyke overtuiging werd door velen beschouwd
ais het einde van zyn zoo roemvol begonnen
loopbaan.
Als grootmeester der vrymetselarij in
Engeland werd hg onder de twee of drie
invloedrykste mannen van geheel Engeland
gerekend en men kan zich de verbazing en
algemeene opgewondenheid in Engeland voor
stellen, toen bekend werd dat Lord Ripon
zyn ambt had neergelegd om den katholieken
godsdienst te omhelzen.
Ofschoon deze bekeering in de Anglikaan
eche gemoederen veel onrust en verstoordheid
veroorzaakte, werd Lord Ripon's loopbaan er
niet doo7 gebroken. Het strekt den werkeiyk
liberalen staatsman Gladstone tot hooge eer,
dat hij zich niet liet leiden door overwegin
gen van mindere waarde, doch de werk
zaamheid, de talenten en de energie van
Lord Ripon waardeerde en in hem den man
zag die de kritieke toestand in Indië wist
te verbeteren.
In 1880 benoemde Gladstone hem tot
Onderkoning van Indië. Er stak een storm
van verontwaardiging op tegen de z.g. «over-
heersching van Rome», doch Gladstone bleef
by zyn besluit. En de uitkomst heeft hem
in het gelijk gesteld. Het bestnur van Lord
Ripon over het uitgestrekte Indië is inder
daad in alle opzichten een der gelukkigste
en voorspoedigste tgdperken in de geschie
denis van dat Ryk geweest. Hy stunrde er
vooral op aan, om den Indiër zelf te be
schaven en te emancipeeren, zyn rechten
tegenover de Europeanen te beschermen en
de bevoorrechting der Engelicben te beper
ken. De tegenwoordige crisis zon wellicht
voorkomen zyn indien het systeem van Lord
Ripon op de Indische provincies volledig
was toegepast.
De toen heerschende schoolstrijd maakte
hem als katholiek de plaats, die hy in het
ministerie Asquith innam, verre van gemak
kelijk. Maar sinds zgne bekeering is hij
gebleven katholiek van volle overtuiging,
altijd vol grooten moed uitkomend voor zgn
geloof. Deze overtuigingen 'de moedige
beiydenis ervan hebben |zyn succes als
en in stilte voort, want men zag; geene
vlammen en hoorde geen geknetter meer,
en alles was dood stil geworden op den
bergtop, waar zich niets 'meer vertoonde dan
een afzichtelijken bouwval en ter linkerzijde
de westelijke hoektoren, die boven een af
grond scheen te hangen, en het laatste
spoor vertoonde van de macht der Mooren
in die streek.
Acht dagen waren rieeds verloopen en
de landstreek was weder rustig en vroo-
lijk geworden. De strijders waren naar
hunne haardsteden teruggekeerd en reeds
was men bekomen van den schrik die het
springen van het kasteel in aller gemoe
deren verspreid had, toen een herder op
zekeren avond zijne kudde een weinig
later dan gewoonlijk huiswaarts drijvend,
eensklaps bleef Is til staan, en, door schrik
en verbazing getroffen, uitriep:
„Een licht in het Mooren-kasteel
Godvruchtig maakte hij een kruis en
'zuchtte
„Dat Onze Lieve Vrouw ons van elk
gevaar behoede!"
Met haastige schreden spoedde hij zich
naar het dorp, van huis tot huis aan ieder
het groote nieuws mededeelende. Weldra
was de geheele bevolking, mannen, vrou
wen en kinderen, bijeengekomen op het
plein der kerk, vanwaar men een ruim
staatsman niet verhinderd, maar hebben wel
bOgedragen om zyn leven ryk en groot te
maken.
ITALIË.
De vereeniglng voor hot behoud des
Geloofs. Dezer dagen werd te Rome op
feestelijke wijze het tienjarig bestaan her
dacht van de vereeniging voor het Behoud
des Geloofs, die in 1899 door paus Leo
XIII werd opgericht om de Romeinen te
behoeden tegen de propaganda van sommige
sekten, die alles aanwendden om ook te
Rome vasten voet te verkrijgen.
De eigenlijke stichter en de ziel van deze
vereeniging was de Jezuiet Pio de Mandato,
destijds hoogleeraar aan de Gregoriaansche
Universiteit, die kort na de oprichting op
uitdrukkelijk verlangen van Leo XIII van
zijn hjoogleeraarsambt werd ontheven om
zich geheel en uitsluitend te kunnen wij
den aan dezen nieuwen arbeid.
De vereeniging verbreidde zich zeer snel
en bracht in bijna alle wijken der stad
zooveel goeds tot stand, dat paus Leo- eene
bijzondere oommissie van Vijf kardinalen aan
stelde om eene nog grootere uitbreiding,
aan de nieuwe Vereeniging te kunnen geven,
terwijl hij ook eenige prelaten benoemde
om toezicht te houden op het bestuur en
de administratie.
Een comité van dames en heeren ver
leende mede een belangrijken steun door
het inzamelen van gelden, benoodigd voor
de oprichting en het onderhoud van ver
schillende instellingen, zooais scholen voor
kinderen, naaischolen, gewone dag- en
avondscholen, afzonderlijke klassen voor
taalonderwijs, enz.
Bij de feestelijke viering nu van het tien
jarig bestaan hield kardinaal Maffi, aarts
bisschop van Pisa eene welsprekende rede,
in de groote zaal der Apollinaris, terwijl
de kardinalen Agliardi, Vives y Tuto, Ca-
giano de Azenedo, Segna, Respighi, Cavic-
chioni, Ferrata en Gennari, alsmede een
groot aantal prelaten en aanzienlijke lee-
ken de zaal vulden.
In zijn rede wijdde de kardinaalaartsbis
schop, breedvoerig uit over den vruchtba
ren arbeid, dien Ide nog jeugdige vereeniging
in de eerste tien jaren van haar bestaan
reeds heeft verricht; vervolgens deelde hij
mede, dat het bestuur besloten had, de
werkzaamheid der vereeniging voortaan niet
alleen te richten tegen de sectarische propa
ganda maar buitendien ook tegen het roe
rige drijven der socialisten en anarchisten,
die driester dan ooit te Rome optreden
en voornamelijk de arbeidende klassen tot
verzet trachten aan te stoken.
De H. Vader Pius X stelde in hooge
mate belang in deze feestviering en ver
eerde de aanwezigen met een eigenhandig
schrijven van waardeering en aanmoediging
tot den zegenrijken arbeid, waardoor reeds
voor zoo menigen Romein de kostbare gave
des Geloofs behouden is gebleven.
FRANKRIJK.
Vóór fcur.ne vei banning uit Frankrgk
waren de bekende monnikken van Cbartreux
uitzicht had op het Mooren-kasteel, en uit
aller mond klonk het:
„Een spook! eene geestverschijning!"
Te vergeefs wilden eenige vrijgeesten den
volgenden dag het bestaan van het ge
heimzinnige licht ontkennen. Eiken avond
op hetzelfde uur was het waar te nemen;
men kon dus gemakkelijk de twijfelaars
overtuigen. Het duurde niet lang of op
het woordgeestverschijning, dat door ieder
werd herhaald, vertelde men allerlei zaken,
Dikwijls, werd er gezegd, dat bij! het
flauwe schijnsel der sterren, een wit spook
sel verschenen was, dat langs de kanteelen
van den westelijken toren zweefde. Een
ander had eensklaps eene vrouwelijke ge
daante op het plat dak zien verschijnen,
terwijl uitgespreide sluiers rodom haar
heen fladderden; eindelijk was zij in de
lucht opgenomen en in de wolken ver
dwenen. De versfandigsten beweerden,
dat het de beschermende genius der Moo
ren was, die tranen kwam storten over
den dood van Haroun-Ben-Ismaël, en zij
bleven niet in gebreke om aan te dringen
op het gevaar, dat een Christen bedreigde,
zoo hij het wagen dorst zich aan de wraak
zucht van dien machtigen beschermgeest
bloot te stellen.
Wordt vervolgd
fEfi
-4
miïim
