ijzen.
rend.
eden
i Altar,
3M1
1
AAR.
ES
ff
worm en
aatwerk.
'HOUWEN.
>rstelwerk.
itenstraat
louienstraat.
'9
1UDES.
aan
'n,
15-17.
SËÏÏ7
Annastraat.
'APIER.
TWEEDE BLAD.
Zaterdag 25 Maart 1911.
No. 24
Ons Geïllustreerd Zondagsblad.
KALENDER
voor de dagen der week.
25 Maast.
Feestdag van laria-BcedscIiap.
26 maart.
De geschiedenis van de Katho
lieke Eerk in de stad Alkmaar
na de Deformatie.
Zij spuwden en sloegen Hem
VGor
De electriciteit voor licht en ambacht.
in.
BURGERLIJKE STAND.
j§
g
msen als 1/20
5 K. f 0.65.
Botterdam en
br 5 ons.
enz.
staal 1911.
enz, bij
100, JUWEELEN,
(UU ZILVEEWBBE,
ONS BLAD.
Het Geïllustreerd Zondagsblad van de
ze week bevat:
Platen: Internationale Voetbalwedstrijd
Holland—België (drie foto's). De boodschap
(des Engels volgens Leoih| da ,V;inci. Op
stand in Mexico. Jubileum l.agerberg. Ju
bileum Ida Vol Boerenleven in Argenti
nië. Porfirio Diaz, Staaltje van bloemisten
kunst. Jubileum van Dijk,. Pestdokters in
iMantsjoerije. Oranjetelg Prinses Pauline. Ko
rrijnenvangst in 't Duin. Groote brand te
Amsterdam.
Tekst: Voetbal-pa,triottisme. Eind goed
ali gOieldL Van \\a|der pp; (Zoon. Eene zeld-
(ziame ontmoeting. Voor onze Jongens en
'Meisjes.
26 Maait. Zondag. Laetare. Evangelie: Ver
menigvuldiging der brooilen. Joanne» IV
1-15.
27 Maart. Maandag. H. JRupeitu», Biiachop
en Belijder.
28 Maait. Dinsdag. H. Joanne» a Caplitrlno,
Belijder.
29 Maait. Woensdag. H. Joanne» Dama»cenu»,
Leeiaar.
30 Maait. Donderdag. H. Joanne» Olimacu»,
Abt.
31 Maait. Vrijdag. Feest van het dierbaar
Bloed onxe» Heeren.
1 Apiil. Zaterdag. H. Hngo, Binckop en Bel.
Les uit den profeet IsaiasVII, 10—15.
in die «lagen sprak ide Heer tot Achaz,
zeggende: waag ui een teeken van (den Heer
uwen Grid, .omlaag in |d ediepte of om
boog daarboven! En Achaz zeide; ik zal
niet vragen en den Heer niet opj de proef
stellen. En hij zeide: (hoert dan, huis van
David! is (het u te weinig menschen te
kwellen, daar gij kwelt (Otok mijnen God?
Daarom zal de H'eer zelf u een teeken
geven; zie, de Maagd (zal ontvangen en
eeneti Zoon baren; en frijn njiam zal ge
noemd woiiden Emmanuel. Boter en honig
zal ;H ij eten, opjd'al: Hij bet kwalde vvete
te verwerpen en bet Igoede te verkiezen.
Evangelie volgens den H. Lucas;
I, 26-38.
Te Idien tijde werd de engel Gabriel door
God gezonden naar eene stad van Ga-
Idea; Nazareth, geheeten, tot eene Maagd,
verloofd aan een man, wiens naam Jozef
Was, uit het huis van David, en de naam,
der Maagd was Maria;. En de engel kwam
tot haar binnen en zeide: wees gegroet
gij, vol van genade! De Heer is myt u;
gezegend zijt gij onder de vrouwen. Toen
zij dit hoorde, ontstelde ftij over zijne taal
en overdacht, wat dit voor eene begroeting
.wezen rnogt. En de engel zeide tot haar:
vrees niet, Maria! want gij hebt genade ge
vonden bij God. Zie, gij zult .ontvangen en
eenen Zoon baren, en zijnen naam noemen,
Jesus. Deze zal groot zijd en de Zoon
des Allerhoogsten genoemd worden; en de
Heer God zal Hem jden troon zijns val
uers David geven, en Hij zal Koning zijn
over Jacob's huis in eeuwigheid', en; zijns
koningsrijks zal geen einde zijn. Maria zei
de nu tot jden tingel: hoe zal dit ge
schieden, klaar ik geenen man beken? !En de
engel, antwoordend, zeide haar: tde Heft
Jige Geest zal over u komen, en de kracht
des Allerhoogsten zat u overschaduwen
daarom zal ook het .Heilige, dat uit U zal
geboren worden, Zoon van God genoemd
worden. En zie, Elisabeth, uwe bloedver
wante, ook zij heeft eenen zoon ontvan
gen in haren ouderdom', en voor haar,
die onvruchtbaar heet, is (dit de zesde
maa és want niets zal onmogelijk zijn bij
God. Toen sprak Maria; zie de dienst-,
maagd des Heeren; mij geschiede naar uw
woord.
Vierde Zondag van de Vasten.
Vierde Zondag der Maand.
Les uit den tweeden brief van den H.
apostel Paulns aan de Galaten
IV, 22 -31.
BroedersEr staat geschreven dat Abra
ham twee zonen (had, eenen van de sla?
.vin. en eenen van (de vrije vrouwf. iMaar
(die van ide slavin Kverd naar het vteesch
geboren; doch die van (de vrije vrouw
krachtens de belofjte, Dit ipM is bij wijze
van vóórafbeelding gezegd, ,W(ant dit zijd
twee testamenten. Het eene op) den berg
Sina', dat tot dienstbaarheid (baart: en dit;
is Agar, Want Sina is een berg in Arabië
die in verband staat met het tegenwoordige
Jeruzalem, idat met zijne kinderen dienstbaar
is. Maar het Jeruzalem', (dat omhoog is,
is wij; en dit is onze moeder, immers
staat er geschreven: verheug u, gij on
vruchtbare, die niet baart! schiet uit en
jubelj gij die geen weeën kentWant tal
rijk zijn kle kinderen van de eenzame, meer
dan van .haar die den man beeft! Wpj| n!u,
broeders! zijn, volgens Isaak, kinderen der
belofte. Maar gelijk toen degene, die naar
het vleesch geboren was, hem, die naar
den geest geboren was, Vervolgde, zoo, ook
nu. Doch wat zegt de SchriftDrijft uit
de slavin met haren zoon, want de zoon;
der slavin zal niet erfgenaam zijn met den|
zoon der vrije vrouw. Derhalve, broeders!
zijn vrij niet zonen der slavin, maaj" der
vrije vrouw; met welke vrijheid Christus
ons heeft vrijgemaakt.
Evangelie volgens den H. Joannes;
VI, 1-».
Te dien tijde vertrok Jesus over de zee
van Galilea, welke die van Tiberias is;
en Hem volgde eene groote menigte, om
dat zij de wonderteekenen zagen, welke
Hij deed ,aan hen, die krank waren, Jesus
steeg dan op eenen jblerg, en zadt daaJ
neder met zijne leerlingen. Pdschen pu,
de feestdag der Jolden, was zeer nabij-
Toen dan Jesus zijne oogen opsloeg en
zag, dat eene zeer groote menigte tot Hem
kwam, zeide hij tot 'Phi lippusvan waar
zullen zij brooden koopen, opdat deze eten
Dit nu zeide Hij om, ihëm| op dei proef to
stellen; want Hij zelf wist wat Hij doen-
zou. Philippus antwoordde Hem: voor twee
honderd denariën brood is niet voldoende
voor hën, opjdat ieder een weinig out-
viange. Een zijner leerlingen, Andreas, de
broeder van Simon Petrus, sprak tot Hem:
er is hier een (knaap1, die vijf gerstebroo-
den en twee vissdhen Iheeft; doch wiafj
is dit onider zoovelen! Jesus zeide dan:
doet de menschen nederzitten! Er was nu
veel gras op die plaats. 'Zij zetten zich,
dan neder, de mannen ten getale van om
trent vijfduizend. En Jesus nam de broo
den en, na gedankt te heblben, deelde Hij:
ze uit aan de nederzittendeneveneens van
de visschen, zooveel zij verlangden. Nadat
zij nu verzadigd waren, sprak Hij tot zijne
leerlingen: verzamelt de brokken, die over
gebleven zijn, opdat ze niet verloren gaan.
Zij verzamelden ze idan en vulden twaalf
korven met de brokken, welke, van de vijf
gerstebrocden, hun die gegeten hadden, wa
ren overgeschoten. Toen nu deze men-,
s.cjhen het door Jesus verrichte wotidëi;-
teeken gezien hadden, zeidenz ij; deze is,
waarlijk de 'Profeet, die in de Wereld komen
moet. En Jesus, wetend dat zij wilden ko
men om Hem mede te voeren en koning te
maken, ontweek weder op. den berg, Hij
alléén. I
III. De Statie van St. Dominicus.
;De eerste Predikheer, die na de Refor
matie pis pastoor binnen Alkmaar is werk
zaam geweest, zoo. vahaalt de heer M. J.
A. ^;itte, t.a.p., was pater Theodorus Hya;-
cint'hus Hermani (Dirk Hermanz) sa-
crae Theol, Licentiatus. HiJ( w'als te Alk
maar geboren en. had vlele en aanzien-,
l'ijke bloedverwanten. Hij ontving zijne of-
ficieele benoeming 23 Jlijni 1631.
Gemelde statie werd later gevestigd aan
de Baangracht. Het oude kerkhuis dateerde
Van 1583 eni wfas ajeer bouwvallig, zoo
dat Pater Thomas Hellinx plan maakte dë
kerk te vertimmeren,. 2 Aug. 1756 verleen
de Ide stedelijke overheid aan kerkmeesteren
Idaartoe vergunning en den 2en Dec. had
op de stadstimmerwerf de aanbesteding
plaats van het afbreken der oujdë en het
bouwen eener nieuw'e kerk, waarbij het
timmerwerk werd aangenomen door Jacob
Spierdijk voor f3150.15 en Ihet metselwerk
door Pieter Schagen voor f 1186.
'De statie werd; tijdelijk! naar een pak
huis aan de Sjt;. Annastraat verplaatst, de
afbraak van 'het oude gebouwi b'egpn 20
April 1757. Omstreeks 20 Mei w'erden de
3 eerste steenen, aaV het nieuwe gelegd
labor Pater Hellinx, Clasina L(ens, huis
vrouw van Lambertus de Wfnldt en Jti-
(dïth van Loon en den 1 November droeg
Ide pater de eeTste Hj. Mis op in het
toen nog niet voltooide godshuis,
31 Mei 1759 was kle tempel geheel vol
tooid. Een plechtige Hi, (Mis wierd toen
opgedragen door Henricu.s Turing, pastoor
te Heilo, geassisteerd door pater Hellinx
en Johannes Baptista, Schuijt, pastoor te
Limrnen.
In 1796 heeft de kerk evenals de Luther-
schë aan de overzijde eenigen tijd' gediend
alls hospitaal, wegens den groeten aanvoer
van gekwetsten op den lfl(en Sepft. va'nl
fdat jaar. Ter verduidelijking volge hier
een stukje Vaderlandsehe geschiedenis.
Rusland en Engeland hadden, zich tegen
Frankrijk verbonden. Hun plan ,was tege
lijkertijd uit Italië Duitschlanid en Hofiandl
de Bataafsche Republiek' in Flrank-
rijk te dringen,. Aan 't hoofd der Fran-
sclhe troepen stond Brune, een weinig be
kwaam veldheer; aan 't hoofd der Bataven,
Daendels, De opperbevelhebber der Engel,
schen en Russen \Vas de hertog van York
bijgestaan door zijn landsman Abercrombie
en den Rus Herman.
;2,7 Aug. 1799 landden zij bij Den Hel
der. Daendels werd gedwongen te wijken
en de schout-bij.nacht Story moest de Ba
taafsche vloot aan de Engelschen, die be
nevens hun eigene vlag iook 'die van idën
Prins wan Oranje voerden overgeven, omdat
het Oranje gezinde sicheepsvolk weigerde
te vechten, 10 Sepjt. (d'.a.vc behaalde de
hertog v. York in de 'Zijpe eene overwinning
o,p de Firansehe generaals 'Bjruine en Du-
monceau.
Kor t daarop had een slag plaats bij Ber
gen, Idie teni nadeefe der Engelschen en
Russen uitviel. Vele Russen lieten daarbij
(het leven. (Op het g.g. Russisch kerk
hof is eenige jaren geladen door de Rus
sische regeering een monument voorde ge-i
vallenen opgericht). I
Nog eenmaal mochten de Engelschen bij
Alkmaar overwinnen n.I. 2 Oct., doch hun
bederlaag en die der Russen was den lOeni
d-a.v. bij Castricum zoo beslisssend, dat
(hun geheele leger in; 'de pan gehakt of
gevangengenomen had kunnen worden.
Toch stond de Fransche generaal Brune bij
verdrag toe, zonder opofferingen hunner
zijds, zich in te schepen.
Vervolgen wij thans de verdere geschie-
Idenis |deir Banetikerk.
Onder pastoorschap van Johannes Velt-
'mjan 1S0S1817 w'erden in April en Mei,
1815 afgebroken 2 buizen het eene aan del
Oudegracht, bewesten den Uitgang ider kerk
waardoor een met een hoog hek van den
weg afgesloten plaats gevormd wend, het
andere ,aan Ide Baangracht tusschen de kerk,
en het hoekhuis der Oudegracht. In 1855J
het voorlaatste jaar van het 'bestaan der
Statie van St. Dominicus, beliep onder het)
pastoraat van pater Thomas Johannes Lens
liet aantal communicanten 710.
De nieuwe parochiekerk van St. Domini
cus was intusschen gebouwd op, de plaats
waar weleer ,'het nederig zolderkerkje stond
v,an den pastoor Costerus, der Statie van,
St. Laurens in welk kerkje pater Hermans,
de eerste pastoor der (statie van St. Do
minicus op Zondag zijine hoorders door
zijn redenaarstalent zoo, vaak voor zich in
nam, Idat zij hem in hun midden begeerden
te hebben en hij lalzoo geacht kan worden
de zedelijke grondslagen van Jhet verrezen
kerkgebouw gelegd te hebben». Dte heer
Mi. J. A'. Witte verhaalt t.a.p. dat dë me
dewerking tot het stichten: van (dit kerk
gebouw zoo groot wjis, dat door anders-
gezinden, (waaronder een Israëliet, ingeschre
ven werd voor een tiende gedeelte in' de
geldleening.
Na de voltooiing en inwijding der nieu
we 'parochiekerk werd de dusgenaamde Ba-
nenkerk met pastorie en tuin in het open
baar verkocht samen Voor f3505. De kerk
Idiende eenigen tijti tot pjalHhuis later tot
bierbrouwerij, thans is er eene broo'dfa?
b'riek in gevestigd; in dë pastorie iaan, dë
Oudegracht werd later de huishoudschool
gevestigd'. 1
In de tegenwoordige pastorie der pa
rochiekerk van St. Dominicus bevinden zich' i
nog t wee vrij groote schilderijen, die eene
goede voorstelling geven van |hef uit. en in
wendige der z>. gf. Banenkerk.
Matth. XXVI, 67.
Ver in den stillen naëht klinkt feestend)
rumoer: ruw geschreeuw, openbarstend in
schaterend lachen
In een vuns hok, bewalmd van toortsen,!
zwaar beademd door dfonkene kelen, vie-
iren ruwe mannen hun Wreed feest. De
beestige koppen, zweet.blinkend, brullen on-
tuChtliederen dan hoog 'bov|dn uit
schreeuwt ër een snauwende stem' met Uron-
kenmansmoed en godslastering. Tegen den
mum op een steenen bank zit Jezus, lich-j
telijk gebogen voorover verslapt in 't ang
stig smartelijk waken. Vastgesjord in 't
stijf ruige touw knellen pijnlijk Zijn
polsen aaneen. Met moeilijken wil Onder
drukt, dreigt er ktagiendl geschrei in Zijn
lippen. De oogen, gloeiend (ouder fel roode
randen, 'branden diep, in zijn Ihoofd; zonder
iemland te bezien, staren zijj uit in einde-
toazen «veermoed. Zijn aangezicht cn baard
zijn beplekt met Schandelijk vuil, uitgespo
gen door gemeene, idronkene monden....
(Met gebogen hoofd', eerbiedig nadert er
een tot Jezujs; dan plots, ojndër grijnzend!
gelach, dreunt vlak zijn eeltig© Wand op;
Jezus' gelaat la zacht verwijt vragen Je
zus' oogen hem reden, maar angstig kram
en zijl vdn zelf weer dicht, als grof Warde
hlandën geknuist neerbonken op zijn hoofd.;
(Met breed' stootend gebaar van armen en
handen, woelt er een naar voren tot Jezus;
een vuilen lap in zijn hand. Hij grijpt Je
zus' 'hoofd, trekt het bijl; de haren naar
zich toe, dwingt Hem rukkend 'en snoerend]
dien vuilen lap voojr de .oogten, en drukt
Hem terug naar den muur.
Fel slaat dan zijln ruw® hand op Je
zus' pijnlijken mond; en spottend ernstig,
vlak bij Jezus' gezicht vraagt (zijn stem:
„zeg mij nu eens, wie heeft U geslagen?"
En Jezus zit zwijgend neer, Zijn hoofd|
zwelt smartelijk onder (d'e nijdige slagen;
als een pijnlijke brok 'kropt (He Woop ini
Zijn keel het imoiedë lichaam verlangt
'naar rust, d»e 't niet imag genieten.
Ver in den stillen nacht klinkt feestend)
rumoer: ruw geschreeuw openbarstend in
schaterend lachen, en de eenzame wande
laar in den nacht vermotedt niet, dat bij
dat luide feest een schuldelooze gemarteld
wordt, die lijdt en zwijgt,
tik ML A ft, a Kj 07
ii.
(Arnold kwatn uit de catechisinuslcs.
„Wel, Arnold, vroeg de moeder, wat
heeft mijnheer kapelaan vandaag gezegd?"
O, (hij heeft ons verteld van het groote
geluk der H. Communie,, antwoordde
Arnold met stralende oogjes. En wij moeten
al dadelijk beginnen ons goed daarop voor
te bereiden, we moeten iederen morgen de
H! Mi,s bijwonen en, thuis en op school
nog braver en vlijtiger zijn dan anders. En
hij (heeft ook gezegd', dat alle jongens eens
goed moeten bedenken, wat (hun hoofdge
brek is. Dat heeft hij gezegd', en Idat moeten
ze afleggen. Hij zei, dat het zoo erg moei
lijk niet was, tals ze het maar ernstig wilden.
Ik weet heelemaal niet, wat mijn hoofdge
brek is."
^,Dan moet je maar eens goed nadenken,
totdat je het gevonden hebt, sprak moeder",
Ik zal je helpen zoeken; twee vinden al
licht spoediger dan één alleen, vind je ook
niet?"
't Was Zondagmiddag. De tafel was ge-
jletó en de 'kinderen zaten met stralende
oogen te wachten op ide dingen, die komep
zouden. Ze kregen straks immers rozijnen
puidding. Verbazend, w(a|t Ihajdden ze idie
soep gauw opin één, twee en 'd'rie, waren
ze met vleesch en groenten klaar. En n|u
kwam (het heerlijke! Moield'er diende den
puidding op en gaf elk der kinderen hun
portie. Toen |het de beurt van Arnold was,
trok hij haar eventjes aan haar schort.)
Moeder, krijg ik een groot stuk vroeg
hij. Zijne oogen schitterden van begeerte,
en hij keek eens rond, of moeder 'niet aani
zusjes en broertjes een grooter stuk gege
ven had dan aan hem). ;To!en dat nogal
meeviel, begon hij gulzig te eten.
Al heel gauwf (had (hij zijn bord leeg
(reikte Ihet opnieuw de moeder toe. Als liet
U belieft, moeder, nog een beetje, vroeg hij
en keek naar Jiet "struik', dlat nog op tafel)
stond
Moeder zag hem, ernstig aan). „Er is
niets meer te krijgen, zei ze kortaf, je'hebt
je portie gehad." Arnold wijde n,og aan
houden, maar valder maakte er een eind»
aan door aan te mjanen tot het gebed
na het eten.
Arnold volgde moeder naar de keuken.
Hij koesterde de stille hoop daar nog eem
stukje van den overgebleven pujdding te
krijgen. Daar kreeg moeder een inval.
„Arnold, zei ze, heb je) het nog niet ge
vonden?" Arnold keek moeder vragend aan.
Zou Ze den pudding bedoelen? „Watmeent
ge moeder?" kwam er (half verlegen uit
{„Je hoofdgebrek. Je weet immers, we
zouden er samen naar zoeken."
;De jongen schudde ontkennend het hoofd
moe-der echter ging voort: „Ja1, ik heb het
gevonden, vandaag en w|el'( aan tafel'. Ik
iheb gezien, dat ge wieer het grootste stuk
begeerde en anderen nicjt gulnlde, dat zij
meer ontvingen dan giji. W)eet gij wat ik
wcnsch?" Zij keek bem zool scherp aan
en ging voort: „dait gtcj het over je zult
verkrijgen om eens het kleinste stukje te
kiezen, wanneer er w/'eer eens iets extra's
op tafel komt. Dit is niet gemakkelijk, maar
een flinke, sterke jongen speelt het wel k!aar
Meent gij niet?"
Arnold knikte, een weinig beschaamd.
i„Nu, 'ge kunt 't immers vanavond al pro-
beeren en het overgebleven stuk verdeden
onder uwe zusjes. Gij zult eens zien, welke
vreugde (het geeft, wanneer men zooietsi
iklaar speelt en zooi sterk is. Probeer het
maar eens!"
Brandgevaar,
Dat men overal waar men dit wenscht,
electrische gloeilampen kan aanbrengen en
(dit kan do»en op plaatsen, waar gasverlich
ting hi et Ihet oog op brandgevaar buiten be
schouwing is, zal u allen wel bekend zijn.
|Er wordt door de gastechnici zeer dik
wijls gezegd, dat electrische verlichting,
brandgevaar oplevert, vanwege de kortslui
ting. Laat ik opmerken, dat een
deugdelijke electrische installatie bij de he
vigste kortsluiting geen brandgevaar kan
veroorzaken. De electriciteit is ten opzichte
van de beveiliging tegen brandgevaar elke
dergelijke tak van wetenschap ver vooruit
l (Wianneer ik in een stuk porcelein een
veiligheidspatroon plaats, passeert de elec
trische stroom, die door den geleidergaat,
deze veiligheidsstop. De veiligheidsstop is
van steen, daar binnen in zit een idun zilve
ren draadje. Onmiddellijk nadat de sterkte
van den stroom hooger woindt dan met het
oog op dë veiligheid toegelaten mag wor-
idten, Zal het zilveren draadje in deze stop,
smelten, Een te Ihooge stroomsterkte kan
dus noo.it oorzaak zijn va;n brandgevaar,
wanneer in de installatie op Ide daarvoor;
aangewezen plaatsen veiligheidspatronen zijn
aangebracht, en een kortsluiting heeft geen,
lander gevolg dan hét opjtred.en yan een
te hoioge stroomsterkte. j
Kortsluiting.
jOimi ;u' het begrip, kortsluiting duidelijk te
maken 'wil ik een electrische inrichting eens
vergelijken met de waterleiding. Bij een.
waterleiding wordt door middel van dei
pompen het water naar de woonhuizen ge
stuwd en het water oefent een druk uit op
de aftapkraan, Draait m.en de aftapkraan
een klein beetje open, dan komt Wet water
druppelgewjjze uit de kjraan, .maakl ,men
Idën tegenstand van de kraanopening ge
ringer door |de kraan verder open te draaien
dan zal er ook itnjeer iWkter fiït de k'raao
komen.
De electriciteit wordt d(oor het electrisch"
pompstation, de centrale, voortgestuwd naar
de woonhuizen en komt Idaar aan de gloei
lampen. i
Deze bieden tegenstand aan den door
gang van den eleetrischen stroom, ide stroom
wrijft als [het waye tegen jtfe moleculen'
van |dën kooldraad, waardoor dë kooldraaxl
gaat gloeien, indien wip bij: een Water-
leidingsnet nu geen tegenstamd Ihëbben door
dat ide kraan, bijvf. pfbreekt, (dan stroomt
er veel meer water uit )dë kraan d!an doop
ons gewenscht wordt en wij, krijgen water
schade.
Men kan deze waterschade alleen voor.
komen door een deugdelijken aanleg, maar
er is op waterleidingsgebied geen toestel,
dat algemeen wordt toegepast, waardoor
de leiding automatisch wordt afgesloten,
wanneer de stroomsterkte van (het water een
bepaalde grens overschrijdt.
De (electrische stroom, die door een gloei
lamp moet gaan ondervindt dus, in die
gloeilamp tegenstand, Wanneer wij Idus dien,
tegenstand opheffen door de draden goed
geleidend met elkaar te verbinden, voordat
zij in den gloeilamp) gaan, dan hebben
\yij den tegenstand plotseling opgeheven,
en ontstaat er een veel te sterke stroom.
Een plotseling ongewenscht ver
minderen van den tegenstand in het
verminderen van den tegenstand in het
electrisch net noemt men „kortsluiting",
(Maar ide veel te sterke stroom, die ont
staat, moet ook het zilverdraadje van ons
veiligheidstoestel passeeren en zal dit tot
smelten brengen, waardoor op hefzeltclq
moment Sde stroomdoorgang is verbroken en
elk gevaar is opgeheven.
'Wanneer echter in de gasbuizen een!
lek ontstaat dan sterven wij ide verstikkings
dood of ihet huis valt door een gasontplof
fing geheel of gedeeltelijk in elkaar, En
dat er gasontploffingen en gasverstikkingen
voorkomen, kan men bijna zonder uitzon
dering iederen dag in ide groote dagbladen
lezen. Men spreekt hierover niet zooveel
meer omdat men er aan gewend is geraakt
en niet Ibeteir wëet of' (het behoort zoo;
Wanneer je gas in (huis '.hebt loop je de;
kans om den verstikkingsdood te sterven^
Het is mijn innige overtuiging, dat op
den duur de gasverlichting verdrongen z.al
worden-door electrische verlichting, tenmin
ste in de woonhuizen. De behoudenheid»
van Iden menseh is oorzaak, dat dit natuur
lijk niet in eens gaat, doch geleidelijk, Er
is buitendien nog een rem; en dat Zijn de;
kosten van een eleetrischen aanleg.
'Maar niettegenstaande dat feit zijn in de
enkele jaren, dat te 's-Oravenhage een elec.
trische centrale bestaat, 3000 perceelen aan
gesloten en branden e!r in den winterdag
gelijktijdig ongeveer 75000 lampen.
lik wil u medadeelen, dat. mij uit gezag
hebbende bron is im,ejdegedeel|d dat er op
het «ogenblik in >d o g eh e e 1 e wereld)
per jaar 360 m.illioen gloei lam
pen worden gebruikt en dit is voor
een jong vak aj'.s (de electrotechniek is,
zeker (een groot cijfer.
De electrotechniek is een jonge tak van
wetenschap, die buitendien de eigenschap,
heeft om zich bijzonder snel te ontwikkelen
yn nu, is, het niet een ieder gegeven om
|h(et jonge vak in zijn snelle ontwikkeling
te volgen. Wij zelf, die onzen ganschen tijd,
aan d'e beoefening- der electrotechniek wij
lden, moeten hard werk'en om' van alles
op Idë hoogte te blijven.
f
A v
gm
7 V
Heerhu go waard, over de maand Febr,
Geboren1 Febr. Joltatme», x. van Petrus
BarthoJomeu» Weel en Margaretha Groot.
3 dito. Chriatiaan, x. van K.'aa» den HartigL
en Antje Maxereenw. 6 dito. Lonw, x.
van Antbonlna Oorneüeae en Antje Dekker.
11 dito. Alida Elieabetb, d van Jan Keent»
«n Aa»je Leek. 14 dito Geertimda, rt,
van Jan Panera» en Jouanna Wortel. 16
dito. Cornelia en Maittijja, xoona van Oor
neli» Koopman en Maria Teaaelaar. Cor
nelta, d. van Geuit Stoop en Ida Appelman.
17 dito. Pieter, a. van Minne Kuip en h,
tina van Hartevelt. 21 dito. Pt true En-
Kelbertna, z van Angelus Klaver en At ij-
Mulder. 23 dito. Ne) y Oaihaiina, d. vau
Jan Akkerman en Jouanna Maua Gover».
Ondertrouwd: GeeLe.
Gehuwd 9 Febr. Hendrik Pennlnge, jonk- V.'
man, 43 jte Noordwykeröout ei Maartjc >529
Groot, jongedoebter, 23 j., te Heerhuguwaan
onlang» te Noordwijkernout. -WJIeu"
Overleden: 11 Febr. Gornëli» KoelT
65 jeebtgeuoot van Neellje Balk. 11
Aafje Korver, 57 jechtgenoot'? van t
Bakker. 15 dito. Jan de Goede, 68 j&
wedn. van Trijntje Admiraal. Antje Klav 7
74 j weduwe van Dirk Poland. 2? j' o
van \juiL'
Koopman en Maria Teiielaar.
rd
JiS.
|\t;
i.
I I V4WMV, «v U— i
Matthjji Koopman, 8 dagen, x. van Corn .yyjxT
Koonman en Maria Texaelaar.
Broek op Langondljk, over Febr. f
Geboren Oorneli», x. van Klaaa Bak
Maria Schenk. Jan, x. van Jan Vroey
en Jaantje Schoon. Grietje, d. van Ert'
Bieriteker en Aafje Bak. Klaaa, x.:,-f
Oom. Swager en Geertje Lnjjtjea. y
x. van Jacob Sti^bia en Guuitje Kroo
Adolf Bernardut, x. van Arend A,v
Janien en Gfjaberta Johanna Maria de
Abram, x. van Cornelii Vroegop en Hel
Bruin. - 1
Gehuwd Geene. -JllSH
Overleden: Te Haarlem, Elisabeth Berg
Cd., 19 jaren. I.aveniooa dochter van F,
Bergen en Johanna Emmeloh
