OEIEK.
s.
B. Kath. Nieuws- exi Advertentielilad
voor Moord-Bolland.
V
i
M
LZUI
Bnt.
kmaar.
No. 40.
Zaterdag- 20 Mei 1911.
5"e Jaargang
it r
werk,
k mi
o kwaliteit betreft,
renhuis in staat is.
iüSEÜ.
Een nieuw feuilleton
Schuld-anddrrnans geld,
FEUILLETON.
Toetie Walther."
s
D.
MAAR.
'ii
Alkmaar,
k
houdelijke
YerscMjiit Woensdag en Saterdag.
f
Bit nummer bestaat uit 8 bhdz
BINNENLAND.
V IK7ALI0ITEIÏS- OF CÜDEREOMS-
Voorbereidend Militair Onderricht
BUITENLAND.
»9r,s B'afk,
Telefoon 144
voor do laveritg van
JK WERKEN. als:
ADRESKAARTEN
BIDPRENTJES...
BOEKWERKEN
talogus>en
CONVOGATIE's
SSERTAT1EN
ENVELOPPEN
TT EN
KAARTEN
3
imstel'ea
>mmels
schalen
tellen
ers
[spannen
ilens
mkaanen
miers
AïtjEsteilen
aden
:en
ken
terken
er
Egers
ratels
ers
armen
etels
iz. enz. enz.
ONS
BLAD.
ABONNEMENTSPRIJS
60 et. per 3 maanden franco huis90 ct. met geïllustreerd
Zondagsblad. Te betalen in het begin van ieder kwartaal.
Afzonderlijke nummers van de courant 3 cent,
Tan het Zondagsblad5 cent
Uitgave van de Naam!. Vennootschap „One Blad".
BÏÏBEAUBreedstfaat 12, tegenover de B. K. Eerk, te Alkmaar.
Telefoon No. 438,
ADVSRTENTIËN:
Tan 1—5 regole 30
Elke regel meer6
Reclames per regel15
Kleine advertenties van 130 woorden, bij vooruitbet. 25
D
In dit nummer vangen wij aan met
een nieuw feuilleton, getiteld Toetie
Walthervan.J. van Merle.
Het is een hoogst boeiende feuilleton,
die speelt in de aristocratische kringen
van Dan Haag. Levenswijze namen
van pleinen, straten en winkels zijn
geheel overeenkomstig de werkelijkheid.
Het heeft voorts een echt degelijk
Kath. moraalEen jonge dame uit den
deftigen stand, geboren uit ongeloovige
ouders, heeft neiging gekregen tot het
Kath geloof, en wordt ten slotte na
tal van wederwaardigheden, nadat zij
tal van moeilijkheden heeft overwonnen,
op haar sterfbed Katholiek gedoopt en
ontvangt de eerste H. Communie.
Aangetoond wordt er in, dat het
Kath. geloof een gave van God is, en
tevens de onwaarheid der bewering,
dat de Kath. Kerk direct gereed staat
om zonder eenige grondige voorbereiding
niet-Kath. voor haar geloof te winnen.
Wij vertrouwen, dat onze lezers en
vooral onze lezeressen aan het einde
zullen beamen, dat onze keuze van dit
feuilleton eene gelukkige is geweest.
t—IB—Bawat—cMi——BBS—BB(—WOTTHIiai
Schuld beteekent in ,het 1 afijn „saesalie-
num" ;wat letterlijk peggen wjit „ander-,
mans geld."
Wat vinden wij het jammer, dat „schuld"
niet behoort tot de vreemde woonden, we
zouden met het Néderliandsch Verbond .al
onze pogingen aanwenden iom het wooirtdl
schuld te doen vervangen id oor „ander-,
mans geld" Want: lafs zich meqr menschen
Wit synoniem zijn (herinnerden zij zouden
er meer aan idenken om hunne schuilden
op tijjd te ifaetalen. En toch dat wordt
zoo vaak vergeten. i
Hooriden we onlangs piet een winkelier
klagen, dat hij raog weinig inieuwjaarsreke-
ningen 'betaald ziag: en hij toc!h moest zor
gen, dat de wissels op tijd voldaan werden,
anders
Lazen we niet een klacht van een win
kelier, die 's avonds een luchtje ging schep
pen en aan ihet station gekomen zag, dat
Mijnheer en Mevrouw 'die en die deftig op
reis gingen voor eenige dagen (een groo-
te koffer volgde), terwijl zij nog voor hooge
bedragen in het boek stonden en voortdu
rend de kwitantie bij aanbieding; uitstelden.;
Die winkelier mocht thuisblijven, hij hadi
geen geld om zulke reizen te maken, want
|de jbteide „chicaneurs", die hij daar zioo-
even zag, gingen „[vian .zij'n' geld" uit.
15
i)
„Is Toetie tevreden? Zijn ;Waar wenschei^
vervuld, en is de kamer zooals mijn print,
sesje het zich diroo-m|de?'" vroeg een for-:
sche, bulderende mannenstem.
„O, plaatje, het is prachtig! nog véél,
veel mooier, dan ik m'eende. Wat zijt u
toch] gloed", antwoordde een hoog stem
metje.
„Soeda! allemaal apenkooi riep de va
der, druk doende, zijn stem geweldig uit
zettend.
„Soeda! allemaal apenkooli!" waren de
stopwoorden van den heer Cofrnelis Wal,
ther, eigenaar van een ider grootste sui
kerfabrieken van Java. Afs hem iets ont
roerde, tirof, ergerde, genoegen of feed
deed, stoof hij op en bulderde met barschq
stem zijn stopwoorden ujütj, wat dikwijls
verbazing en soms hilariteit uitlokte. Wjat
hij er eigenlijk mee bedoelde, wist hij zelf
niet, doch' hij verborg onder zijn ruwe ma
nieren en barsch uiterlijk een teergevoelig
hart, waar hij zich feitelijk over schaamde,
meenend', dat het onmannelijk en flauw was.
- Als hij zich nu week v'oelde worden eni
dat zachte in hem opkwam, als leed 'hem,
trof, of iets hem kwaad maakte, zoodat
hij bang was, dat zijn drift hem zou over
meesteren, schreeuwde hij er tegen in, ho
ls dit niet de zuivere werkelijkheid? W;ie
buiten onvermogen zij'ji' schulden;
niet betaalt, is eigenfijk eeïi; dief. Nog
- :ger: voor een dief sluit men zijn vensters
en deuren, maar iemand, die zijn schuldei^
betaalt, is door u in den winkel beleefd|
ontvangen: Mij.|feer [heeft een sigaar opge
stoken. Mevrouw een 'kop thee gebruikt.
W,ie schulden heeft, welke hij niet beta
len kan, heeft geleefd van geld dat aan;
een ander toebehoort.
„Belofte maakt schuld" en wie koopt,
legt stilzwijgend ide belofte af het gekochte
te zullen betalen.
IDie schulden heeft, Idie |hjj wel betalen
kan, heeft geld van een ander onder zich;
Altemaal gulden regels, die te weinig wor
den opgevolgd.
Edoch, meer moest men bedenken, dat de
middenstand onder [het lang crediet n e m en
gebukt gaat. Men rekent nooit, wat de mid
denstand verliest tengevolge Ider betreurens
waardige gewoonte om kien Winkelier „maar
te laten wachten". De tegenwoordige tijd
stelt hem allerlei eischen om. groote sor
teering, Maar daarvoor is kapitaal nooidig.
En wat moet Ihjj' nu idoen om dat te ver
krijgen? Geld opnemen tegen hooge rente,
terwijl hij dat niet behoefde te doen, als
zijn klanten maar op tijd (betaalden. Niet
op tijd betalen 'door idén klant beteekent
idus voor den winkelier: gelid' derven in
zijn zaak.
Niet op tijd betalen door den klant be
teekent: den winkelier schade berokkenen
en dat strijdt tegen het gebod des Heeren,
„Gij zult niet stelen"
Nu zullen wij niet verder uitwijden over
degenen, die hun schuilden niet betalen,
onze kwalificatie zooeven genoemd is vol
doende.
Wiel [willen wij nog even stilstaan bij
lie meer en meer inwortelende gewoonte
om eerst veel schulden te maken en dan
óf failliet te gaan Jóf een accoord van,
10, 20, 30 percent aan te bieden. Ook idat
is schade berokkenen aan den winkelier,
ook dat strijdt tegen het gebod des Hee
ren, daarom en, dit (jviojndt te veel uit
het oog verloren wie zijn schuldeischers
met eenige percenten [heeft tevreden gesteld,
houdt ide moreele verplichting het overige
•te voldoen.
Nogeens: wie koopt, legt stilzwijgend do
belofte af Ihet gekochte te zullen betalen
De eerlijkheid gebiedt, dat men zijn be-:
lofte vervult en ten Volle betaalt, doet menl
idat niet dan is men oneerlijk enon
eerlijkheid is een kwaad.
Er zijn natuurlijk uitzonderingendoor
ziekten en tegenslag in zaken kan men niet
in staat zijn Ide schuilden op tijd te be-|
talen, maar te veel telt pren de oorzaak
van |zijn finantieelen toestpind oinder |die;
uitzonderingen en Idat heeft tengevolge ge
lhad, idat men er geen kwaad meer inziet
eerst failliet te gaan of een accoord aan
pend', dat mien zijn ofnferoeiring niet zou
merken, en ook, omjdat het hem in zeke
ren zin verlichtte. i
Vader en kind vormden een groot con
trast, zooals ze Idaar naast elkander stonden
in het smaakvol ingericht verbek, dab vooir)
zitkamer van [het dochtertje bestemd scheen.
De heer Walther Mad! een bairsch gezicht en
groote uitpuilende oogen, eerj bfeeden neus,
en goedigen mond. Zijn vel had iets tanigs
en uitgedlroogds, zooais oud-gasten, die ja
ren ondier de tropen doorbrengen, dat veel-
lal krijgen. Zijn forsche gestalte, zeer ge
zet met een embonpoint .vain vervaarlijken
omvang, (waarop een zwaar g'oulden hor
logeketting prijkte, had iets poenigs.
Het dochtertje, een 'meisje van twaalf jaar
was een etherische 'verschijning. Klein, teer,
[met een bleek gezidhtje, groote (donkere
oogen een aardig: neusje en| een ov;er-t
vloed van goudblond haar. Haar mager li
chaampje, met de dunne armpjes en beent
jes, ide kleine handjes en voetjes, gaf haar
iets bijzondertengers en nietigjsjl iMiaar
d'e uitdrukking Ider oogen maakte het vrien
delijke, hoewel niet mjooie kindergezichtje
zeer aantrekkelijk en .buitengewoon. Er lagj
iets peinzends, weemoedigs, ondoorgronde-
lijks in idie oogen, zooals men 't zelden bij
kinderen aantreft. Zelfs nu, dat pj in haar
hapdjes klappend opgetogen de kamer rond
keek, was de uitdrukking er van niet die
van een onbezorgd, blij kinderoog. Plotse
ling werd de kleur geopend, en een eigen
aardige verschijning vertoonde zicht
te bieden en dan, ,afe men „sdhjoon sdhip"
gemaakt heeft, „den birani" ^a;at uithangen,
niet ér .alan denkende, dat er eene moreele
verplichting blijft zijn schulden ten volle te
betalen en men dus meer dan ieder ander
zuinig moet zijn.
Wij eindigen met Ide woordafleiding] in!
Ihet begin van ons artikel genoemd:
SChuld aadermansgelid.
[Dat lallen, die plannen in (het hoofd!
hebben om in ,het a.s. seizoen, een reisje
te maken en uit te gha'n, hier ook eens;
alan denken.
VSE2SE1BING.
Zooidra was niet het wetsontwerp be
treffende invaliditeitsf en ouderdomsverze-
kering bij ide Tweede-Kamer ingediend, of
een gedeelte der Pers, waaronder natuurlijk
„Het Volk" op! ide (eerste plaats, begon
daartegen uit te varen, omdat de leeftijds
grens, waarop men voor uitkeering, wegens:
ouderdom in aanmerking komt, was gesteMi
op 70 jaar.
70 Jaar! En hij dan, wiens krachten reeds
zoo lang (hem begaven, zou blijven honger
lijden, tot hij [die gelukkige grens bereikt
hadAl' die mannen, wieir rug reeds ge
kromd was op vijftigjarigen leeftijd onder
het zware zwoegen van den arbeidmijn
werkers, steenhouwers, glasblazers, zeelie
den, zij zouden nog twintig jaren lang het
stramme 'lijf moeten voortsleepen naar het
werk om niet van honger te sterven?
Neen! Dat was wel het ontwerp Veegens
voor ouderdomsverzekering. Volgens dat out
werp zou ieder op* 65-jarigen leeftijd ver
zekeringsgeld trekken, maar de harde waar
heid gold daar dan ook voor iedereenal
waart ge 64 jaar, en te zwak om te staan,
verzekering trokt ge niet.;
En ihet ontwerp TaJima?
Dat is eigenlijk geen ouderdomsverze-
kering:. 70 Jaar is de leeftijdsgrens waarop
de rente v-oor iedereen ingaat. Maar waar
om? Omdat dan feitelijk zoo. goed als nie
mand Imeer kan werkenomfdat dan wat
den arbeid betreft, wel iedereen zoo goed
als invalicide is.
Het ontwerp Talma fs :een invaliditeits
verzekering, een verzekering (d>e ingaat,
wanneer de ongeschiktheid intreedt om te
werken. De 70-jarige leeftijd is slechts aani-
genomen 'als norm, als bepaling van tijd
waarop idie invaliditeit wordt beschouwd,
als te zijn ingetreden yodr iedereen.|
Zoodra men invaliede wordt, ongesdhikt
voor den arbeid, en men heeft voldaan aan
een minimum-aantal wekelijksche premiën
'heeft men recht op .uitkeering-,
D'e Minister sprak dan ook juist, toert
hij zeide: „Deze ,wet ikan worden aange
haald onder Iden naam van Invaliditeitswet",
(Geld.)
Een 'klein vrouwtje, 'met hetzelfde ma
gere, foleeke gezichtje, hls haar dochtertje^
hoewel veel donkerder Van tint, met prach
tig zwart haar, Üat in een zwaren wrong1,'
eenvoudig op "t 'achterhoofd bevestigd was,
trippelde met kleine gasjes Ide kamer binnen.
Zjj was gekleed in sarong en kabaai, en
had rood fluweelen muiltjes, met goud ge
borduurd, aan ide bijzorader kleine, sierlijke
voetjes.
„Ja, toch, Kees, waar bijjf jij? Heb jou
wel drie maal geroepen!" riep ze met ze
nuwachtig hooge stem en dien eigenaardi-
gen zangrijken klemtoon, die de meeste In
dische vrouwen eigen is.
„Ja, toch', Toetie, zoo mooi hier!" ver
volgde ze de kamer rondziende. „Papa veel
te gek met jou."
„Maatje,, hoe viradt u die palmen? Doen
ze u niet (aan (p(tizen tuin in Soeraiblaja
Idenken?" klonk 'het teere, fijne kinder
stemmetje.
„O,ah! Toetie, soeda! niet over Soera-
baia praten, dan krijg ik' heimwee! Hier
alles zoo koud, somber en kleirt",
zuchtte het bewegelijke, tengere vrouwtje
half schreiend.
„Stil maar, Maatje, als Toetie groot is,
gaan we naa;r Indië terug", troostte de;
kleine, haar armpjes om haar moeder slaan
de en haar bezorgd aanziende. „Adoe, Maat
je, niet huilen, anders doet Toetie 'took"
Het scheen wel, dat de rollen hier om
gekeend waren, en Toetie 't moedertje was,
was, zjoo bezorgd keek ze haar maatje aan
i Ingevolge het bepaalde in de Regeling
j van het Voorbereidend Militair Onderricht,
zat de aanmelding tot deelneming aan iditl
onderricht dat kosteloos wordt verstrekt,
moeten geschieden vóór den lsten Juni
eerstkomende en wel:
a'. in plaatsen waar Infanterie of Ves
ting-Artillerie in garnizoen ligt, bij! ti'en
Co-mmandeerend'e-Ófficier der Infanterie of
der Vesting-Artillerie;
b. in de overige plaatsen bij den Bur
gemeester der gemeente.
Bedoelde Commandeerende-Officieren en
Burgemeesters zenden vóór of op 1 Juli aan
den Inspecteur der Infanterie een staat in,
vermeldende onder meer, welke jongelieden
zich tot deelneming hebben aangemeld.
Vermits nu door genoemden Inspecteur
van bedoelde staten, alle verzoeken; omi
alsnog tot het onderricht ta warden toe
gelaten, zullen worden afgewezen, tenzij
de belanghebbenden kunnen aantoonen, dat
zij door verblijf in het buitenland of om
andere redenen onschuldig zijn aan te late
aanmelding, meenen we |de jongelieden, idie
aan het voorbereidend militair onderricht
wenschen deel te nemen, dat 1 October a.
s. begint, nadrukkelijk opmerkzaam te moe
ten maken, op dé noodzakelijkheid zich
daartoe vóór 1 Juni a.s. aan te meiden,
terwijl We tevens in herinnering brengen,
dat gelijke jajanmeiding ook moet geschie
den door hen, idie ten vorige jare reeds
a;an het onderricht deelnamen.
Koningin WilhelminanaarBrus
s e I. Naar Belgische bladen melden zullen
H. M. ide 'Koningin en Z. ,KL Hi. de Prins
op 26 Juli a.s. 'te 2 uur n.mj pan het Noor
derstation te Brussel arriveeren.
Langs |den ge'heelen 'w'eg van het sta
tion tot aan het koninklijk paleis zullen
troepen wonden opgesteld.
DeSteenhouwerswet. Het bestuur
der Sociaal Technische vereeniging van De
mocratische Ingenieurs en Architecten heeft
zich tot de Tweede Kamer gewend met een
adires inzake het ontwerp-Steenhouwerswet
Adressant is van oordeel, dat het ont
werp, indien dit op sommige punten wordt
aangevuld en gewijzigd, Sn een gdoote leem
te zal (Voorzien, zooda|t hij' (de totstand
koming idezer wet ten zeerste zou toejuichen
En dan heet het, ntog in sommige bladen
„dat minister Talima' niets Joet .voor id'e]
^ocpiale wetgeving!"
Veir be tering positie officieren
Naar |de N. Ri„ C. verneemt, is aan het
Departement van Oorlog het ontwerp; tot;
verbetering van de positie tie officierert
E 1 e c t r i s ch e C e n tr a 1 e. De gemeen
teraad te Hoorn besloot (met algemeen,e
stemmen 'overeenkomstig het voorstel ivan
en zoo angstig klemde Ide moeder zich aan
Ihaair kind! vast, alsof ze er hulp en troost
bij zocht.
De familie Walther ,was twee maanden ge
leden uit Ja.va naar Holland gekomen, om
zich in de residentie metterwoon te ves
tigen. Ruim, twintig jaar gelejd;en had ide
lieer Wialther, die als koopvaardijkapitein
tusschen Java en Nederland heen en weer
voer, te Soertaibaia een 'vroegeren school
makker teruggevonden als eigenaar van een
der grootste suikerfabrieken. Op zijn ver-
Zjoek, wijl 't varen hem verveelde, gaf zijn
vriend hem een betrekking op zijn bezitting.
Ongeveer een jaar daarna gitierf de sui
kerfabrikant onverwacht, en spoedig daarna
hertrouwde de weduwe met 'den laatst aan-
gestelden employé vara Imar man, den heet
Walther.
Mevrouw Walther was het type van een
echte norana, die al Jtaar levlen in Indië
heeft doorgebracht. Ze was heel slim, heel
druk en bewegelijk, en heel zenuwachtig,
'wat idioor haar vriendinnen en de bedien
den met „tinkaas" werd betiteld. Zij was
diol op lekker eten en drinken, en bracht
uren achtereen dioor fn(et 't toeblereiden
van lekkernijen, die zij in ongelooflijk groo
te hoeveelheden verorberde. Zij Was buiten
gewoon goedhartig en gul. Indien er onder
haar familie pf bekenid'en een sterfgeval
plaats had', pi leed, in welken vorm ook,
'hen trof, konden zij er (zeker van zijn,
te pas tof onpas, een bezending zelf toe
bereide lekkernijen van haar te krijgen, wat
B. en Wl. niet ideel te nemeir aan de N, 'V,
tot oprichting eener 'Electrisclhe Centrale^
voornamelijk omdat Hoorn eene bloeiende
en winstgevende gasfabriek heeft.
Verder heeft de gemeenteraad van Zijpe
ziclh in principle zonder eenige verblinding
voor ia'ansluiting verklaard.
D'e raden van H}. Hugowlaard en Sint
Maarten Ihebben bedoeld schrijven voor ken
nisgeving aangenomen, terwijl de raad vanl
Harencarspel besloot, van de bij het adres!
behoorende memorie v,an toelichting nader
kennis te nemen, alvorens een beslisssing
te nemen,
gereed gekomen.
D e T fct a 1 i s a tor.
In de Eerste Kamer heeft de minister ver-
kïaiairid, Idat !hij, indien Ide Tweede Kamer
het initiatief neemt t'ot een wetsontwerp om
het verbod van tien totalisator op te heffen,
niet alleen zich daartegen niet verzetten
zial, maar dat (hij dit ontwerp zelfs zal
steunen.
Naar ide Msb: uit goede bron verneemt
wordt in de (Tweede Kamer reeds over
wogen de indiening van een voqrstel1 be-
oogende handhaving van den totalisator bij
paaidenwedrennen, en zich aansluitende aan
iden wenk, door den minister van Justitie
in (de Eerste Kamer gegeven.
Mt. jD. Vain Tienhoven. De Com
missaris der Koningin in Noord-Holland is
in zooverre hersteld, zegt tie N. R. Ct,-
dat hij reeds eenige fnaten zijn woning
heeft kunnen verlaten en 'het voornemen!
koestert nog ideze week 'zijn buitenverblijf in
den Aerdenhout te betrekken.
Katholiek vereenig ingsleven.
Te Breda is tot stand gekomen een Borad
van Katholieke Onderofficieren. Voodoo-
pig hebben zidh 70 leden aangemeld; de
de Bisschoppelijke goedkeuring op de sta
tuten is reeds verkregen.
Een goed voorbeeld. Te 's Bosch
is, onder ihet patronaat van iden H. Cle
mens Maria Hofbauer, opgericht eene Apo
logetische Vereeniging van R. K. onderoffi
cieren.
NAAR LOURDES. Het Ned. Co
mité tot regeling van bedevaarten naar Lour-
des ideelt mede, dat (d'e bedevaart naar Lour-
ides en de Basiliek iv1an[ het H„ Hart tei
Parijs van 1—0 Aug. a.s. zal worden ge
houden.
Een samenzwering tegen de
Portugeeschc Republiek
De „Petiple" zegt uit goede bron .inlich
tingen outv.angen te hebben, volgens welke
een belangrijke royalistische samenzwering
tegen Ide Portugeesche republiek wordt voor
bereid. v'
De samenzweerders, met volkomen ze-
haar uiting van troosten scheen te zijn. Zij
was zeer d'riftig en opvliegend en, zegr,
onredejijk hierin, maajr hajd, behalve deze
(onaangename karaktertrek, vele grappige lie
ve .eigenschappen, die maakten, [dat, niet
tegenstaande haar „tinkaas" zij tocfi zeer
bemind was.
Toen zij tien jaren getrouwd waren,
schionk szij haar man een dochtertje, Josephi
ne, meer .algemeen bekend prader den naam
v;an Tioietie, 't lievclingsnaampje haar door
haar Va,dier gegeven.
Nog ruim twaalf jaar na de geboorte
van hun kind waren ze in Indië gebleven.
De heer Walther had wel dikwijls naar Hol
land verlangd, maar zijn vroupy, die nog
nooit een voet buiten Ja,va gezet had, wilde
er niet vara 'hooren. D'e laatste jaren. had|
hij zich minder wei gevoeldherhaaldelijk
drong de huisdokter er op aan, dat hij eeni
ge jaren naar Eurppa zou gaan om frissche
lucht te happen. Zijn vrienden 'rieden hem,,
aan, met het oog op de op;vo<eding van-
zijn Toetie, dien raad te .volgen; hij hadi
immers een uitstekende administrateur, en,
was 't al b-etoiel nocdig, kon hij .altijd)""
even pjverwippen. De reis naar Java was
tegenwoordig geen bezwaar meer. Die stoom
bo;ot-maatsebappijen maakten het hun passa
giers zoo gemakkelijk met die halfjaariijk-
sche retours.
v!ervoigji)jj
r'S T