XX. Kath. Nieuws- ei Üi¥erteiitie1l)lad
voor Woord-Holland.
Zaterdag- 20 April 1912.
6
Naamlooze Vennootsebap „ONS BUD
No. 35.
FEUILLETON.
Weken van Angst.
de
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG.
ALGEMEENE VERGADERING
Kiezers voor Ba Kamer van Koophandel.
BUITENLAND.
ABONNEMENTSPRIJS!
75 et, per 3 maanden franco bids; 105 et met geïllustreerd
Te betalen in het begin van ieder kwartaal,
fronderlijka nummers van de courant 3 cent.
•jn het Zondagsblad 5 cent.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „ONS BLAD".
BUREAU: Breedstraat 12, tegenover de R. Kerk, te Alkmaar.
Telefoon Nc. 433.
Van 1—5 regels
Elke regel meer
Reclames per regel
Kleine advertenties van
AD VERTENTIEN t
30 «*t,
B i a i
1—30 woorden,*-fcii} voöruftbet, 1 qg
«p MAANDAG 29 APRIL 1912, des avonds
te 8 nut, in het lokaal van den Heer
PROOT, Laugestraat.
Agenda:
Vaststelling van de balans en de winst- en
verliesrekening over het ja*r 1911.
Voorstel tot nltkeerlng van dividend.
Verkiezing van een bestuurslid wegens perio
dieke aftreding van den Heer J. F. QUAX.
i Verkiezing van een commissaris wegens
periodieke aftreding van den Heer
H. SOECK^R-
De aftredenden zijn herkiesbaar.
Het Bestnnr:
i Mr. H. P. Mi KRAAKMAN.
H. KENTER.
J. F. QÜAX.
Nu we een woordje witten wijden aan
~en naar onze meening dreigend ge-
'aar voor den Katholieken Middenstand,
tijkt het ons noodzakelijk ter inleiding
ven uiteen te zetten:
lo. wat de Kamer .van Koophandel be-
oelt? en 2a wie de kiezers zijn voor
'de samenstelling van dit lichaam
Omtrent beide punten heersdht he-
-as een gtroote en laten wij het
er maar bijvoegen grove onkundevraagt
en een gewoon burger of een middenstan
der antwoord op beide vragen tien tegen
een, 'dat zij een voldoend antwoord daarop
unnen geven. En toch de Zaak is zoo
elangrijk voornamelijk voor den industriee-
len en handeldrijvend en middenstand, gelijk
uit het onderstaande naar wij hopen
voldoende zal blijken.
Wat bedoelt de Kamer van Koophandel?
In artikel 1 van het Koninklijk Besluit
van 4 Mei 1896 na 76 lezen wij „In
Ike gemeente, waar dit door den gemeen-
eraad in het belang van handel en nij
verheid wenscheiijk wordt geacht kan door
Ons een Kamier van Koophandel en Fabrie
ken wonden gevestigd:"
Zoo zijn er in de meeste groote gemeen-
en en zelfs in verschillende kleine plaat
en dergelijke Kamers opgericht, Ook Alk-
ar bezit een Kamer van Koophandel en
abrieken
Hoewel teen in 't algemeen weinig be-
ngsielt in het werken dezer instelling,
(it zij echter niet stik Integendeel: de K.
v. K. worden in handelskringen zeer ge-
'aardeerd en meermalen wendt de Over-
Door M. KRAMER.
De geestelijke, die begrijpt hoe ontzet-
end hard het de beiden moet vallen de
oode grafwaarts te 'dragen, zegt tot Kees:
Ga nu een paar buren vragen om te hel-
,tn. Dat zullen ze niet weigeren. Voor
c vader en je zelf zou het te vreeseiSjk
ju." En Kees vertrekt om weldra met
sn tweetal helpers terug te komen.
Dichter knielen nu allen neder bij het
oodsbed. Nog eenige oogenblikken en die
aats zal ledig zijn, dan heeft de jeugdige
°°de voor altijd de ouderlijke woning
blaten, dan rust zij in het graf daar
-®ds aan den voet der duinen.
De geestelijke bidt eenige minuten, ter-
Jl de hui^genooten zachtjes meebidden,
lp preekt hij vo l ontroering nog een-
al de ongelukkige ouders en kinderejn.
Allen weenen, maar toch doen die
«orden goed, .-toch schenken zij troost
u deze droevige stonden. Aan het ein-
,e van z'jn toespraak verzocht de geeste-
jke ouders en kinderen afscheid te nemen
an i*1"1 geliefden doode. En ais ze maar
et kunnen heengaan van dat droeve
oodsbed, voert hij hen met zachten drang
naar het belendende vertrek. „Blijft
heid, vooral de gemeentelijke, zich om ad
vies t(ot de K. v. K.
Zooi 'lezen wij. in het laatst verschenen
verslag der K. v. K. aJhier: dat zij den
Raad 'wijst op den ongunstige® toestand
van jde groentemarkt op de platte Stee-
nenhrug; dat zij den Directeur der poste
rijen diende van advies omtrent voorzie
ning in den dienst opj het postkantoor,;
dat zij zich wendde bij rekest tot B. en W.
teneinde te wijzen op de onoordeelkundige
wijze, waarop de verordening op de keuring
van vee en vleesch bi'hier werd toege
past; dat zij van advies diende omtrent
de gemeentebelangen, die betrokken zijn
bij ieene verandering van de gewone
jaarlijks etie veem arkt op Maan
dag (spat, v. ons Red, O. B.)in Sept.
we.es zij op den toestand, der Kanaalkade
en had .zij later eene bijeenkomst met den
Burgemeester en den Directeur dier Gemeen
tewerken ter bespreking van plannen om
trent verbetering dier kade en tot het ma
ken van aanlegplaatsen; een adres was bij
haar -in .bewerking omtrent de nieuwe ar
beidswet en het ontwerp-wet betreffende de
naamlo-oze vennootschappen, enz. enz.
Uit dit korte resumé blijkt reeds vol
doende, dat de K. v. K. bij lange na niet
is een officieel lichaam1, dat tot niets-doen
gedoemd is, integendeel het heeft veel
invloed op de besluiten van den Raad, han
del en nijverheid betreffende, de stem van
de K. .v. K.tis dan in den regtel niet
die eens roependen in de woestijn, men
slaat un den Raad. wel degelijk acht op
hare adviezen.
Thans beantwoording der vraag:
Wie zijn de kiezers voor de Kamer
van Koophandel?
Zij, die kiezer zijn voor den Gemeente
raad, zijn ook kiezer voor de Kamer van
Koophandel, mits zij slechts bestuurder of
medebestuurder zijn en tenminste geduren
de twaalf achtereenvolgende maanden zijn
geweest, van een bedrijf van handel of
nijverheid,
Om kort. te zeggen: de groot-handelaars
en groot-industrieeien en de handel
drijvende en industrieele mid
denstand,
Slechts ééne formaliteit moet worden ver
vuld: Eén keer heeft men zich als kie
zer aan t e geven bij den taurgemeester, die
daartoe om de twee jaair, in de maand
Juni, gelegenheid g eeft.
Hoeveel winkeliers, bazen of
z a k e nm e ns ch e n zouden kiezer
kunnen worden voor de K, v. K„
di e het nu n iet zij n
Reeds boven is aangegeven van hoe
groot belang de bestuiten en adviezen„der
K. v. K. vaak voor den middenstand zijn.
Neem maar het geval eene marktverpilaat-
sing: een adres wordt gericht tot den Raad
door eenige handelaren ami de boiter- en
nu hier", verzoekt hij, „tot wij komen".
En de geestelijke voegt zich weer bij de
helpers en gelast hun Ih' et lijk in het wit
te laken te wikkelen. Daarna nemen beide
buren de doode op en dragen haar tot
bij 'de deur.
„Volg mij nu", zegt de priester tot
de weeriende huisgenooten, Biddend gaat
hij voor naar het graf bij de duinen. Een
aandoenlijk schouwspel is het, als allen
om de groeve zijn geschaard, waarin het
lijk nu is neergelegd. Toch zal door de
goede zorgen van den geestelijke geen
schrille herinnering .achterblijven aan dit
treurige oogenblik. De priester spreidt een
handvol zand in de groeve, bidt eenige
kerkelijke gebeden en zegt dan plechtig:
„Dat zij ruste in vrede."
Daarna voert hij ouders en kinderen miet
zich mede naar de woning, De beide bu
ren vullen het graf weder miet zand
Ongeveer een uur tater begeven de gees
telijke en Kees zich weer naar Castricuro
terug 1)
1) In het gemeente-archief van Castrlcum
bevindt zich een oud: „resolutieboek", waar
in de schout, J, Nuhout v. d. Veen, die
destijds aan 'het hoofd der gemeente stondj,
de treurige gebeurtenis aanteekende, be
schreven in dit hoofdstuk. Hieronder volgt
de bedoelde aanteekening:
„6 October.
„Aangegeven het lijk van Neeltje IGroen-
„tjes, Dochter van Jan Groentjes, - door
eierenmarkt te verplaatsen, B. en W, klop
pen direct om advies aan, bij de K. v.
K.j deze heeft miet haar "advies voor een
groot deel de beslissing van den Raad iin
handen. Zoo zijn er rmeer belangrijke kwes
ties, waarbij de uitspraak van, den Raad
voor een groot deel afhangt van het advies
van de K. v. K.
Waar dit het geval is, moet er een,
plaatselijk lichaam zijn bij verkiezingen voor
de K. v. K.j dat ter behartiging van de
belangen der Katholieken optreedt, advi
seert, leiding geeft, aanspoort om, deel te
nemen aan de stemming, aanspoort ook,
als de tijd daar is1 om, zich aan te mel
den als kiezer.
Van onzen kant worden ui et genoeg po
gingen aangewend om ook „crnze" indu
strie in de K. v. K. te. doen vertegen
woordigen.
Niet voor niets, dat in dé Rotterdami-
sche liberale Kiesvereen. voor de K. v.
K. er op gewezen werd, dat de nieuwe
candidaten voorstanders zijn van vrijen han
del.
Heeft niet onlangs de K. v. K. te De»
-venter een conclusie aangenomen tegen
het aanhangige Tarief met algéheele ter
zijdestelling van een door diezelfde Kamer
bij de handelaren en indusirieeien van De
venter ingestelde enquête? De Deventer
nijverheid, die zich, o, spijt! onverhoopt
en onverwacht had uiigespjroken ten gun
ste van het ingediende Tariiefontwerp, werd
door de „liberale" Deventer Kamer ge
makshalve voor i ncompeient verklaard
Sledhis. éene stem van protest in de Ka-
mier werd gehoord, later gevolgd door een
gezamenlijk protest van 'dé voor incompe
tent verklaarde industrieelen, wat echter
in de eenmaal aangenomen conclusie geen
wijziging brengt. Ware eenzelfde enquête,
als te Deventer ingesteld, zoover is
men daar op, aandrang van een der leden
dier Kamer nog gegaan! op alle plaat
sen gehouden, dan zou, we zijn er vast
en zeker van overtuigd, de frappante uit
spraak van de Nederiandsche industrie zijn
geweest; vóór de Tariefwet.
Ook wat betreft de gemeente zelf komt
vaak het Katholiek pjrinicipe in de K. v. K.
in gedrang. Meldt het jaarverslag,, waar
van wij hierboven een kort resumé gaven,
niet, IdLat de K. v. K. alhier B. en W,
van advies diende omtrent de 4groote na-
jaarsveemarkt op Zondag? Een dergelijk
punt betreft het Kath. principe. En zal
het geen groot verschil maken, in de beslis
sing wie er in de K. v. K. zitting heb
ben? Christelijke of liberale mannen?
Zoo zijn en zullen er in de K. v. K.
meer zaken besproken en behandeld wor
den, die het Kath. standpunt raken.
De middenstand snijdt voortdurend voor
zijn belangen, als er een markt verplaatst
wordt, regent het adresssen, maar zou hij
Kees vindt zijn baas zeer terneergeslagen
bij het hek van, de boerderij staan. Du.i-
neveid is straks zijn koeien gaan opzoe
ken en hij miist wel de helft. Wat moet
hij anders denken, dan dat zijn diieren door
de ruwé soldaten geslacht zijn! Geld en
kostbaarheden gestolen, een groot deel'van
zijn vee gfedood! Het zijn rampen, die hij
in jaren, die hij nooit zal te boven ko
men. En zal hij de rest, van zijn ree
nog behouden!
Kees stelt voor om. maar -dadelijk al
gauw zal de schemering vallen het over
blijvende vee naar de woning te voeren en
de arme dieren te melken. Bij de boerderij
die niet aan dien drukken weg ligt, zijn
ze miissschien veiliger voor de plunderen
de soldaten. Baas en knecht begeven zich
op weg om. nog t e redden, wat te red
den is.
Weldra ontmoeten ze een troepje soüldia-
„denzelfden (aangegeven) onder de on-
„vermogenden, dus een acte pro, Deo.
„N. B. Voorn. Neeltje Groentjes, oud
„141/j jaar, is opj den 6 October 1799,
„den dag waarop de berugte Slag tussdben
„de Bataafsdhe en Fransche en Bngelsdhe
„en Russische Armeen voorgevallen is,
„door een Rus .in den kelder, waarin zij
„gevfugt was, doodgeschoten en wegens de
„tijdsomstandigheden door haren vader bij
„zijn huis in het Duijn van den Burger
„Geelvinck op den dag daaraan begra
ven")
niet meer resultaat hebben door meer in-
vtoed uit te o>efenen op de samenstelling!
van de K. v. K.?
Kunnen er niet meer kiezers komen voor
de K. v. K. Nemien allen aan de verkie
zingen deel?
Veilig is aan te nemen, dat het aantal
kiezers voor de K. v. K. op tal van plaat
sen kon worden verdubbeld, wanneer er
behoorlijk werk van werd gemaakt. En
wetende, dat juist de Kath. zich bij voor
keur op handel en nijverheid hebben toe
gelegd, zou de uitbreiding van bedoeld kie
zerscorps slechis in ons voordeel kunnen
zijn. Aan het werk dus!
Maar wie zal er aan het werk tijgen?
Wie zal de kiezers bewerken?
In het reglement der R. K. Kiesver.
„Vrijheid en Recht" alhier lezen wij in Ar
tikel 2:
„De Vcreeniging traaht haar doel hoofd
zakelijk te bereiken 'door de deelneming
der Katholieken (a an de verkiezingen voor
den Gemeenteraad, voor de Kamer van
Koophandel
f
Wij „lezen", dit artikei er nog in. Doch
hoe lang nog? Over eenige dagen komt
in de verg. der Kiesvereen. reglementswij
ziging aan de orde. EN DAN WIL MEN
DE BEPALING DE DEELNEMING AAN
DE VERKIEZINGEN VOOR DE KAMER
VAN KbOPHANDEL SCHRAPPEN,-
En dat is hetj wat wij in den aanvang
dezes ,,een gevaar" voor den Kath. Mid
denstand noemden. 1
Er bestaat een grove laksahheid wegens
het niet bemoeien met de verkiezingen voor
de K. v. K,: Vraagt gij aan 100 mid
denstanders in Alkmaar te noemen de na
men der leden van de K. v. K., wij durven
wedden op grond van ervaringen
niet minder dan 99 kunnen u daarop geen
voldoend antwoord geven, M. a.w. die
99 middenstanders weten niet eens, wie
hun vertegenwoordigers zijn, immers de
K. v. K. bemoeit zich met de belangen;
van handel, nijverheid, verkeer, enz. Maar
vragen wij, mag die lakschheid en onkunde
vooirtblijven duren? Nog erger: mag die
gesanctioneerd worden door genoemde
schrapping?
O.i. absoluut niet. Integendeel laat er
van nu af aan bij den Kath. Midden
stand appèl worden geblazen, een „/Wan
nen op voor de belangen van den mid
denstand in het algemeen en den Kath,
middenstand in het bijzonder
De Kamer van Kooiph. is Wet lichaam,
waar zij qua middenstand indirect nog een
woordje mee kunnen spreken in de lei
ding van het bestuur der gemeente!
Aan het werk dus middenstanders!
Er dient een beweging te ontstaan voor
deze zaak, die is eene waarbij de mid
denstand ten nauwste is betrokken!
ten, die een koe niet zich voeren. Dui-
neveld ziet dadelijk, dat het een koe van
hem is. Maar als hij en Kees een po
ging wagen ont het beest uiit de handen)
der soldaten te bevrijden, worden ze met
spot ontvangen, en m,et sabelslagen ge
dreigd, als ze niet onmiddellijk heengaan;
Zij, de soldaten, zijn de reddlers dezer
streek en de boeren moeten daarvoor maar
(wat afstaan. De soldaten willen vleesch,
versch 'vleesch, en ze nemen het eenvoudig
Of de boeren arm zuilen worden, ze trek
ken het zich niet aan.
„Is me nog niet genoeg ontnomen",
klaagt Duitneveld en het wordt hem wee om
't hart, als hij na een poos adhter de wei
nige dieren loopt, die hem nog zijn over
gebleven. Zoo,dra het vee op het weide-
veldje achter de boerderij is gebracht,
gaan baas en knecht emmers halen om
de koeien te melken, I>e uiers der ar
me dieren zijn sterk gezwollen, wel drie
melktijden zijn voorbijgegaan, zonder dat
haar de melk kon worden afgenomen.
Geen emmers zijn echter op de boerderij
meer aanwezig. De soldaten hebben ze
stuk geslagen voor' brandstof. Zoo wor
den tot in kleinigheden elk oogenblik de
oorlogsrampen gevoeld. In een sreenenpan
wordt wat melk verzameld., die baas en
knecht straks zullen opdrinken en de rest
laten ze wegvloeien in het gras oml de
koeien toch maar van den pijnigenden mefk-
idruk te bevrijden. Ze geven zich niet de
minste moeite om de melk voor het ruwe
Maar geen schrappen, uit reglementen
Integendeel een inzien van kwaari^ re»
streven naar verbetering voor de toekomst!
DeL Titanlc< vergaan.
Volgens de Matin" was ook de be
kende blauwe Hope-diamant, die eenmaal
aan Marie Antoinette- toebehoorde - -saB
boord Van dé ^Titanic". 'De waatde van diit
edelgesteente-bediraagt U/a' miElioen francs
zegt het blad.
De Hope-diamanr was onlangs -aange
kocht tioor een Amerikaansche dame-mi»,
mc. Lean. Toen' merkte' 'de Msb. - op;'dat
vele 'bezitters 'van dit Wetadofl1 door ram-
p,en én ongelukken getroffen- werden: IS
nu 'de -jongste eigenares, -'me4utf«-HbpO*
diamant in de diépte- 'der' tsee Veftfwé»
nen?
Juiste berichten, betrouwbare, omtrtnt de
oorzaak der ir amp enz. 'kuntten- nog niet
worden meegedeeld; Het -storsm'sdiipi
Carpafhia" die verscheidene geredden Aait
boord' 'heeft, is nog "niet te New-York aan»
gekomen. Het bereikte- Donderdagavond pas
Sandy Hook,
De correspondent van het ^fierf*Tagiebl.
te New-York seint nog aan zijn blad, dal
het Marconi-station Comperdown (Nieuw
Schotland) bericht, dat ze in draadlcare
verbinding met de „Carpathia is getreden
en dat het de volgende officeele mede»
deeling heeft ontvangen.
„De „Titanic" is in aanvaring geweest
met een reusachtigen ijsberg en gezon
ken. Meer dan 2000 roensdheni zijd pm»
gekomen. Zevenhonderd overlevenden,
meest vrouwen, zijn aan boord der „Car
pathia." I
Ook is op het bureau der White Star
Line te New-York een draadloos teiegrartj
ontvangen van een redacteur lier „Glo
be" 'Thompson, die zich aan boord vati
hei stoomschip der Cunardmaatschappij
„Francomia" bevindt Het telegram, meldt,
dat de „Francomia" in draad!ooze verbin
ding is geweest met ide „Carpathia" ett
van deze vernami dat ze in 't geheel 703
overlevenden Her „Titanic" aan boord heeft,
Deze berichten, die de stelligheid"' "dar
vroegere, volgens welke zich 868 gereddien
aan boord der „Carpathia" bevinden, weer
verminderen, vermeerderen nog de te New»
York heerschende verwarring. De White
Star Cy. deelde miede, dat alle p-cgingea
in het werk gesteld worden een officteefe
lijst tier geredden te verkrijgen.
De ontroerende toomeeleni-vöoh het bü»
reau tier maatschappij- duren voort; Elke
nieuwe- publicatie van namen van' gered»
den wekt nieuwe Vretigdé -bij' de*eèhett
of nieuwe droefheid' bij 'de anderen.
Het station van draadlööze- telegrafie -op
het eiland Sablle-heeft vari lijd tot "tijd
mj_.u_ii.ll
soldatenvolk te- behouden,
„Maar niets zat'mij-overblijven", jammert
de boer, als hij straks''miet Ktes» weer
den zolder beklommen heeft ont nog-één#
een somberen' nacht, opé het' arhizatigetoed
door te brengen. Kees Weet na dezehfreu»
rigen dag niets opbeuretids'' te- zeggen. 'Nu
de nachtelijke ei tilte- -hem' weer omgeeft,
rijzen droevige - gedachten bij hemr op, die
zijn vermoeid lichaam den slaap onthouden.
Ook bij den baas is van slapen geen spra
ke, Telkens komen angstige vragen hem
kwellen: „Zat' het dan nog Ttiet uit 'We
zen! Moet er dan nóg meer gepfttrtiérti
worden!"
De soldaten, die juist met grööt rumoer
terugkeeren^ schijnen het antwoord te ïul-
len geven. Met krachtige bijlslagen,' tljkt
het, slaan ze iets kapot. Wat zat' er ml
weer vernield worden, om brandhout* te'
verschaffen? De laatste stoelen mi«-
schien uit de mooie kamer, die steed#
met zooveel zorg door vrouw DuineveM
werden behandeld. Of de mooie gladde
tafel? Of de eikenhouten kast? Die woes
te slagen, dat krakende hout,--dat knette
rende vuur in den haard, dat alles is niet
geschikt om een blijmoedig, gevoel -van
hoop te wekken bij de mannen, die: «g
den zolder vergeefs probeeren de marte
lende oorlogsgedachten uit hun*, geest t«
bannen.
(Wcwit vervolgd,)