Eb Bath. Nieuws- en Advertentieblad
voor Noord-Holland.
No. 60.
Donderdag 20 Juni 1912.
6de Jaargang
FEOILLETON.
Gratis. Gratis.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG eo ZATERDAG.
De Kath. Middenstand
en de Kath. Pers.
Onschuldig veroordeeld of een
slachtoffer der wraak.
ONS
BLAD.
ABONNEMENTSRRIJS:
75 ct. p, 3 maanden franco huis; 105 ct met geïllustreerd
Zondagsblad, Te betalen in het Begin van ieder kwartaal
Afzonderlijke nummers van de courant - 3 cent,
Kan het Zondagsblad 5 cent.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „ONS BLAD*'.
BUREAU; Breedstraat 12, tegenover de R. K, Rerk, te Alkmaar,
Telefoon No, 433.
ADVERTENTIEN
Vsifl 1—5 regels30 cent.
Elke regel meer 6 ,j
Reclames per regel15 pS
Kleine advertenties yan 1—30 woorden, bij vooruitbet, 25 n 1
Wie zich per i Juli a.s. op
„Ons Blad" abonneert, ontvangt
de tot dien datum verschijnende
nummers GRATIS en FRANCO.
Aan bovenstaand onderwerp) wijdt „die
Nieuwe Haariemsdhe Courant" een booifdr
artikeli, zulks naar aanleiding van 'de haogst-
belangrijke en vceibejieeken endje rede van
Z. D. H. Mgr. Gallier over die Kafflh Pers
tof de Kath. Miiiddenstandlars opi de verga
dering te Haairtemi gesproken.
De N. H, Qrt. Voegt aaini die Biiissdhioipt-
peliijke woorden nog, een en ander toie, omh
dat de groote- beteekenils, die die Rooimsdhe
pers toch zonder eenigen twijfel heeft voior
de Roomsche Miidid-enstandteaetie idoor meer
deren maar niet goed schijnt te worden
begrepen.
Met de volgende Ware woorden, waar
mede de Redactie haar hoofdartikel ein
digt, kunnen wij Van harte instemmen, om
dat ook wij daarvan helaas ondervinding
hebben opgedaan:
Het is een feiit, dat er tal van katholie
ke Middenstanders zijn, diie hef nog met
hun geweten schijnen te kunnen overeen
brengen, om z.g. neutrale en n,iet-katholieke,
vaak zelfs die Kerk openlijk vijandige bla
den, door hun abonnement, door bun ad
vertenties,. dioor hun aanbeveling en mede
werking zelfs, te steunen. En waarbij; zij
natuurlijk die katholieke pers. „die imimers
tóch niet kan concunreeren", voorbij' gaan.
Dit feit komt overall voort, en het is. be
kend genoeg.
En to'dh ziÈert mieti ideze Rooimsehe Midden
standers in Katholieke vereenigingen voor
aan spelen- ze de eerste viool oip Roomsche
vergaderingen, zijn ze president, van dij,
bestuurslid' van dat, en. willen zij het zidh
tot een eeme gerekend' zien, dat ze zoo
„bon-Katholiek" optreden.
Maar de Katholieke Courant... die- be
schouwen ze ate minderwaardig, of ze ne-
geeren haar. Uit kleinadhltingj. omi persoon-
Jijke r edenen soimls, om allerlei futiliteiten,
het beginsel niet adhtenid!
En als er wat te piubli-ceeren valt, als er
een annonce moei geplaatst wonden, als de
hulp voor de pers. voor een of ander doel
moet wonden ingeroepen, als men niet een
heej speciaal katholieke zaak aan die hand
heeft, dan loiopen dezulken altijd naiar die
„neutrale" ofidle niiet-katho'lieke krant, en
om de Roomsdhe kranten 'denken ze niet,
of 'i allerlaatst van ail.
Godlof, er zijn Roomsche Middenstandlers
te over, diie anders handelen! Ma;ar het
soort dl at wie Wesahreven 90k. wij weten
er van m'ee te s,jwaken; zoo goiadi als alle
andere RootnBcbe bladen! bestaat, en
hun aantal is niet gering.
Zjet, dat is. mu ntet alleen dwaas',
en onvers,tandig en bekrompen,, maar het is
ook niet billijk en rechtvaardig!
Die Roomsche Middenstand h;eeft wij
tn'ogen ih et gerust zeggen aan de Katho
lieke pers véél te danken.
En r eeds, daarom' behoort de Katholieke
Courant te m'ogen rekenen op' lioyalen, flan
ken steun, daadwerkelijk en van harte ge
boden, van de zijde van dien Roomsdhen
Middenstand.
Het dacht ons goed, n;u 'de woonden van
Z'. D. H. dien B,is.ssdhopj nog. zoo versch in
die herinnering, zijn en ongetwijfeld nog
doorklinken ook in de ooren van hen die
alleen uit die Courantenverslagen, het jje-
wichtig Bisschoppelijk woord! hoorden,
diii alles nog eensi duidelijk te zeggen.
Die Katholieke pers rekent op «Jen Ka
tholieken Middenstand,, en dieze hieeft aan
de Rbiom'sclhe couranten een eere,schuld!
Catharina leidde benu de woning binnen
en achter haar kwamen dé koestier en de
bediende en droegen die koffer weg. De
koffer werd neergezet, en de vrouw van
den president noodigdle haar gast uit het
zich zoo gemakkelijk mogelijk te maken;
wees hemi op het sdhefiekoord! wanneer
bij iets nioiodig had en l'iet hem de keus
bet avondeten in de eetzaal of onder diie
groep oiuidie -o-lmien te gebruiken.
De ritmeester besliste voor de oude ol
men: want dat herinnerde hem aan *de
bar,akken uit zijn Idjiensittijd'.
Eigenlijk had de ritmieester geen, reden
«riet ibijzoinldleinen trots, op zijn militairen loop
baan t erug te zien. W|a;n,t dieze was, slechts
kort geweest en het roemvolste was het
einde, toen hij tegen, zijn wil en tegen
fcij'n zin zijn ontslag uit dien dienst vroeg
Todh Het hij ziidi nog altijd! ritmieester
boemien.
Het geslacht der Frankenbergen was een
«oor en door ridderlijk geslacht en toen
,n d,en nieuweren tijd de edielien in het
leger traidien,, hadden, zoover die tradition
reikten,, alóe mannelijke léden van het huis
wolkenberg, diie lidhamieliijk daartoe ge-
fchikt wapenij hun; degen ter beschikking
De zonde der groote steden.
Het Généraal Bureau voor d|e Statistiek
deelde onlangs in „de Staats,ooiuirant" mede
de bevolkingscijfers v)a:n, het Rijk opi 1 Janu
ari 1912,
Uit een idiaarbij gevoegde tabel blijkt, dat
het aantal geborenen over 1911 bedroeg
27,(S3 op 1000 inwoners der gemiddelde
bevolking vopir 'het Rijk,
Die tabel geeft ook het aantal gebore
nen volgens bepaalde groepen van gemieen-
ten,
miet een bevolking van
meer idan 100.000 iinW. 25.14 pier mille
50,001 tot 100.000 24.46
20.001 50.000 27.77
5.001 20.001 29.28
5000 en minder 29.25
Overdiuidelijk blijkt dus hieruit, dat, boe
groot er de bevolking der gemeente iis,, hoe
minder aantal kinderen er geboren worden
percentsgewijze m,.a.w. dat in de gr010te
stelden vooral, het kwaad heerscht, hetwelk
wij hier bedbele^, en dat wij, m,et deze
schrikwekkende cijfers voor oogen, "San diit
kwaadl gerust den naam. mogen geven, hier
boven genoemd: „de zonde dier groove ste
den."
A L K M AXr^
V eridi ui,®teripg. Dinsdagavond is
door de pplttie alhier in arrest gesteld P,
S. een 16-jarige kantoorbediende in hét Alik-
ma-arsdh Warenhuis.
Hij wondt beschuldigd van verschillende
verduisteringen. Loten van de Egimondsche
Tenitoonstelljing, welke hij ondier zijn be-
van dien koning, gesteld.
Echten goldl bij de mieesteo de dienst
niet als een tevensibleirtoepi maar- als een
eei)epliidhii^ dien de aidei idien koning schull-
idiig was, Men vervulde dezen eerepllidht
e enige jaren -en vroeg dan weer op non-
activiteit gesteld' te worden.
Bduard vom Frainikenberg trad ook in het
leger en haldi bei reeds, op 24-jairigen, leef
tijd tot ritmeester in een huzarenregtment
gebracht. Hij was een, vroolijk kameraad
en was in het r egiment algemeen geacht.
Hij was. een bekwaam ruiter en van slanke
lichaamsbouw en beweerde het gevoel van
vermoeienis niet te kennenzijne stoutmoe
digheid hiald Ihij bij meerdere gelegenheden
bewezen,
In een naburig .garnizoen Wa's er Iets
voorgevallen tusschen burgers en officie
ren, Eenige uitdagingen tot het duel waren
het gevolg en, op een avondi wend in de
kazerne zeer levendig! de vraag behandeld!,
of die ,otff,icieren de uitdaging moesten aan
nemen. Mem debatteerde over en wéér,
men wond! zidh -op en onder deze opge
wondenheid der gempiedieren, verklaarde rit
meester vom Frankenberg, dait ihij in geen
geval aiarn een duel zou deelnemen.
„Zul gij, niet dueïeemem-?" vroeg ten
hoogste verwonderd een naast hemi zit
tende eerste luitenant
„Kameraad'," antwoordde die ritmeester
schouderophalend, „ik Ken, katholiek en 'de
geboden van mijn godsdienst verbiedfen mij
[het duet"
„Nu j,a", stelde een tegenover hem zit-
h'eer hfetd^ zouden door hemi beleend! zijn,
een, fiets, die hij op| afbetaling kocht, ver
pandde hij, terwijl meerdere voorwerpen in
het Al'k. Wflireinliuis, wOaden vermist.
Ook heeft mien uit brieven kunnen op
maken, dat ihij, er geheime correspondentie
op na hield met leveranciers,.
Deftig. Bij een sigarenwinkelierhier
terséeidie houidt een vige,tante stil, dame,
heel chique gekleed, srtaip/t uit.
De winkelier, die toevallig juisit een huis
houdster had gevraagd in idle courant, denkt
aan ee;ne refleatante en staat eenige oogan-
blikiken perplex Damie stapt dien winkel bin
nen en vraagt: Heb ik de eer te spreken
met mijnheer
Mijnheer nog vol, verbazing antwoordt
eenigszins bedeesd; Jawel, juffrouw.
Daimie haalt haar handtas,eitje voor den
dag, opjent het en ilaat een, courant zien
De verbazing en nieuwsgierigheid' van
den winkelier stijgt.
Uit hét verdere onderhoud bleek d|at de
chique dam®, voor wie de vigelante nog
steeds buiten stond te wachten, kwami wa
genof mijnheer ook eene advertentie
wilde plaatsen in die courant.
De diame ving bot, wiamt de winkelier
w-as, zulke defiiige dannesbédlening niet ge
woon en vreesde dat, als die amidkre adver-
tentieoo'ilpiorieurs, hun vrouwelijke concurren
te gingen volgen dit den eouranéenuitgevers,
wel wat duur zou worden.
Hij deed verstandig!
O ndier wijiz eras alar i s s en Naar
.aanleiding van de.door -B,. en W.- gedane
toezegging, oirn voorstegear in te dienen tot
herziening dier verordening tot regeling der
jaarwedden van de omiderwijzeis, aan de O.
L. schpliem, steuSen ziji thans vooir die jaar-
weidden van de hooiden dier schojen vast
te stellen als ,volgt:
Oerneenteschoilen 1—5 f 1200, burger
school f 1500, meisjesschool f 1500.
Deze jaarwedden worden, tenzij id!a,arte-
gen overwegende bezwaren bestaan na 3-,
6-, 9- en 12-jarigen dienst als hbofyd, tel
kenmale met f 100 veirihoogdL
Voor het toekennen dier periodieke ver-
hoogingen woirden de dienstjaren eldlers als
hoo'fdi do,orgeibracht, meïcie gerekendl. De
hoofden gemeten vrije woning of, indien
hun geen vrije woning kam worden verschaffi
eene vergoeding voioir hjuishuur van f 400 's
jaars.
De jaarwedden van de oindlerwijzers, die
de hoofden- van scholen bijisitiaan, bedragen
f700.
Deze jaarwedden worden, tenzij daarte
gen overwegende bezwaren beslaan, waar
door edhiter geen inbreuk op het wettelijk
minimum mag worden gemaakt, na, 3-, 6-,
9-, 12-, 15-, en 18-jarigen dienst met f50
door Bi. en W, verhioogd, den arronidlisse-
ienü officier, der artiilterie, „idat dloet ons-
waibloek van strafrecht oiok, miaar dé eer
gaat boven dait wetboiek.
„Denkt gij dat?" antwoordde die ritmiees
ter. Geef eens een definitie van ear? Het
zal zeer moeilijk zijin dat te bepail-en, maar
het schijnt mij toch wel duidelijk, dat die
eer mij gebiedt, diie gebod-en te opdieth ou
den, waarvoor ik gezworen heb'.
„M;aar beste ritmeester," verzekerde zijne
majoor, „neem het mij niet kwalijk, ma;ar
dit is -toch kleingeestigheid."
„Ik kan er niets aan veranderen. In ieder
gev.a.1 geeft niets, mij, het recht een god
delijk gebod te overtreden."
„Dan verdient gij niet Pruisisch officier
te zijp," bracht een tweede luitenant in
't miiddeni, die sinds vier weken de oiffi-
ciersstjepien gekregen en reeds de derdle
flesdh champagne aangesproken had',
i' Dooidische stilte volgde op dit woordl en
'de tamelijk ontnuchterde jonge officier
haastte zidh 'daaraan, een zachte bieteeken,is.
te geven Maar de 'majoor, der huzaren
haajldle de s chouders, opi.
„Laten wij ,er een nachtje over slapen,
mijne heeren, ik weet miet^ hoe die eer
anders, hersteld kan, worden idlam dopr een
duel."
„En tiik idlueJiüeeiri niet," amtw'ooirdide 'dfe
ritmieester vom- Fra,nkenberg.
■Hei eerst zooi buitengewone olpglewonidlen
g ezeilis dhap weiridl dajairop nog sitifcr en na
een kwartier ging m(em onitstemdl uiteen.
Den volgenldiein dlag kwa:m' de majopr
weer -op dien ri-timteeater toe,
mienis-sdijoio'liopziener en die Commissie van
toezidht op het lager anderwjjs gehoord.
Voor (hief toekennen dier, periodieke ver-
hio'ogingen worldien de dienstjaren eldlers ails
onderwijzer doorgebracht, médiegierek-endi.
Hij', die de akte van hoofdonderwijzer
verkrijgt of verkreeg, heeft aanspraak op
eene verhooging zijner jaarwedde miet f 100
Aan die onderwijzers, met verplichte hoofd
akte, idiie ails zoodanig door dien Raad zijn
benoemd, of aangewezen, wordt bovendien
eene verhooging hunner jaarwedden miet
f 100 toegekend.
De ondierwijzer met verpiliiohte bopfdiakte,
die met de waarneming der betrekking van
hoofd! der school gedurenidé mieer dan eene
miaandi onafgebroken is belast geweest, heeft
voor dien tijd aanspraak op eene beloo
ning, berekend naar f200 in het jaar.
De verhooging dier jaarwedden gaat in
met den eersten dag van de maandl vol
gende op die, waarin de verhooging is
toegerekend of waarin mien daaropi aan
spraak hieeft gekregen.
De tegemoetkoming in d,e kosten voor
wominghuur, ,aa,n gehuwd® mannelijke on
derwijzers,, (die den a<M-enJtw!i,ntigja;rigen!
leeftijd hebben bereikt, bedraagt f 150 per
jaar, terwijl die tegemoetkoming ook wordt
uitgekeerd! aan weduwnaars, van denzeifillen
leeftijd, die een eigen huishouding hebben,
G eiiidil eren,ing, B. en W. stéllen den
Gemeenteraad voor a,an te gaa,n eene tij
delijke geldleening tegen den koers, van
den dag, g|rooit f 12,333.531/2, ter bestrij
ding van den aankoop! van eenige vaste
goederen en van den bouw van een hulpi-
waaggebouw; wel is, waar bedragwn deze
kosten t e za-mien f 59.911.781/2- doch biervan
strekt in mindiering_ de opbrengst van den
verkoop van een gedeelte land, en van een
gédeelt® grond, afgestaan aan de vereeni-
ging voor Volkshuisvesting „Alkmaar", en
van een gedeelte van de Zaimdersjooit aan, d|e
Ned-ert. Bouwmaatschappij te Amsterdam,
te zamien bedragende f 47,588.25.
De bedioeling van deze tijdelijke geldlee
ning ,is, omi te gelijk met d'e thans; nog
loopenldie tijdelijke leening ad f 75.562,46V2,
in hpar geheel af te lossen bij gelegenheid
een-er weldra te sluiten definitieve ie-ening.
Een nieuw orgel. Men schrijft uit
Amsterdam aan de Msh.
iZpndag had onder en na Wet Lof een or
gelbespeling pjliaa.ts vaüi het nieuwe orgel
in „De Voorzi-enigheid" door den Weleerw.
heer Th, M. Beukers, en dien heer Simion
Kroon
Met veel miusicaltteit en 'deugdeliijke tech
niek droeg eerstgenoemde na den kerk
dienst „Andante" van F. Mendelssohn B,ar-
tolüy voor, terwijl de heer Kroon o,.a. ten
gehoope bracht „Gebedi", van Guilmant,
„Mardhe SoleminelJie", van A. Mailly, „Fluih
„Mijn beste von Frankenberg", zeide hij,
„ik will over het voorval van gisteren, niet
verder spreken Indiien het u onaangenaam
is, in dit geval te duejiteeren, dan zal die
eer toch wel hersteld worden Wjj zouden
een kameraad; als, u niet gaarne willen mis
sen,. maar het gaat toch, niet aan, dat een
Pruisisch officier niet id'uelieeren Wil. Gij
mloet uw vvpaiidi terugnemen.
öDia,t is onmogelijk."
„Waarom dan niet?"
■„.Omdat ik niet duelleer."
„Dat rnloet -gij niet zeggen, misschien
koimit gij wel tot andere gedachten."
„(Gij zijt Wel goeid', mlaair ik zal niet
tot andere gedaöhgen kolmien, jik heb; beve
len aldus te handelen."
„Bevelen?" vroeg ld® majopr hoogst ver-
vvonid'eiKf. „Diat is walt anders. Van wiien
dan?"
„Van God," zeide de ritmeester rustig.
„Ritmieester," zeide de majoor, „bij -ern
stige zaken, geen scherts."
„Ik hoop," zeide de ritmeester koet, „dait
gij, mij niet gering ^dhait, omdat ik de ge
boden van God hoioger séeli dam diie dier
menisdh-en.
„Diait is, een persoonlijke mieeuing," aint-
Wooirdde de mnjpior, „en het spijt mij diat
mijn opvatting niet met de uw'e overeenstemt
blijft gij (b,ij uiW 'mieening, dan Zal .ik het geval
,aa,n d'en regiments-commaindan't medeidlee-
lien."
Wieinige dagen 'daarna werd die ritmees
ter von Frankenberg schriftelijk voor het
voorval ter verantwoording geroepen, Hij
concert'" van Rinck, „Toccata en Fuga in
D", van Johi. Seh. Ba,dh. en twee oomr-
posities van zicihi zelf een fraaie Fantasie
over „O Sanctissima" en een imposant-en
I nwijdiingsmars ch,.
Diat idiit geschiedde met volkomen be-
heersching van het instrument en waar kun
stenaars chap begrijpt een elk, die den h:r.
Kroon a Is organist, kent, zij het slechts bij
naam,. Hij deed bij deze bespeling, naar
,als va,n zelf spreekt, de verschillende qua-
liteiten van hét nieuwe; instrument naar
voren komien en kon ons, dtis overtuigen van
zijn voortreffeliij'kiheid1, W;ant wel is dekliank
niet sterk, doch' de ruimte waarin hetw'ordt
gebruikt|, is ook niet groot en hét geluid'
k'llinkt overat zeer aangenaam en nobel
Met het oog qp d'e geringe grootte der
kapel zijn in het orgel veel z.g. zachte
registers a angebradhU I I i
Die fabrikanten, die dit „kleine maar rei
ne" instrument in combinatie vervaardig
den, gebfs, Vermeulen te Weert en L.
Yp|m;a en Co. te Ailkm-aair (firmant T. Jos.
H. Vermeulen) mag men gelukwenschén met
di,t werk.
R. K. Volksbond.
Algemeene vergadering. Zondagavond
8 uur bield de afd. Alkmaar van den Ned.
R. K. Volksbond hare maandeüjkaehe verg.
in het eigen gebouw. Nadat de Vooiz. de
verg. met den Ghriiteljjken groet geopend
had, feliciteerde hjj de leden met het eigen
gebouw en eprak hij den wensch nit, dat
daardoor de band van samenwerking nauwer
zoude mogen worden aangehaald.
Na het zingen van het Bondslied werden
de notulen voorgelezen en onveranderd goed
gekeurd en geteekend.
De Voorz. roept nog het welkom toe tot
de heeren v. d. Bilt van Den Heider en
Groen van Voorschoten, beiden leden van
het Oentraal Bestuur, waarna door de zang
afdeelicg een toepasselijk feestlied werd ge
zongen.
Door de beide Oentraalbestunrsleden weid
vervolgens het woord gevoerd, waarbij zy
wezen op de groote beteekenis van dezen
dag voor den Volksbond en een beroep werd
gedaan op den steun en medewerking der
leien.
De zangaf ieeling bracht op verdienstelijke
wijze «Nader bij IJ mijn God« ten gehoore.
Na een dankwoord van den Voorz, vraagt
spr. de verg. of het wrrk van het Bestuur
de goedkeuring vsn de leden kan wegdragen.
Een daverend applaus geefc op ondubbel
zinnige wijze een bevestigend antwoord op
deze v/aag.
Nadat de Oentraalbestunrsleden onder het
zingen van «Lang zal hij leven l< en «Hiep,
hiep, hoera l« waren vertrekken, werden
een'ge nieuwe leden geinitalleerd, waarna de
zangafdeeling «Goeden Nacht' ten beste gaf.
Toen verkreeg de Geestelijke Adviseur het
zette d'e red-enen uiteen en vroeg teven®
zijn oiniisiliag, voior fiét gievaii dat miet zijn
bezwaren geen rekening geboudien wend.
Het 'ontslag werf hemi werkelijk gege
ven en zooi ging hij' veel vroiegeir uit het
ieger dan de Frankenbergen gewoon wa
ren. Alleen behield' hij zijn voqrliie.Me voor
't militarisme in d,en burgerlijken stand en
ten gevolge daarvan droeg atle.s bij hem
een militair karakter; zijn geheel uiter
lijk bertpneiije aap den soidaiat.
Dart wias ritmieester von Frankenberg, die
juist bij president Toiikmar op bezoek was,
diie diienis vrouw Catharina noemde en He
lena ais -kleine Helena aansprak.
Langzamerhand; kwam ook Frans nader
bij;, d,ie zidh oom! Frankenberg nauwelijks
kon herinneren -maar spoied.iig opi goeden
voet miet ihem stand; en geen wonder:
want hij, bloiadl den vijftienjarigen jqngen
een sigaar aan.
Keeren wij; na déze afwijking, waarin
d.e vriendelijke lezer een, man heeft toe
ren kennen, die in ons verhaal een, grqota
rol- zal spelen, tot Früzenhain terug.
Wjj hebben opgemerkt, dat er eenbe
letsel bestond, welke iedere verbintenis voor
die familie T-olkmar met een patrioisdhe fa-
mille in Fri-tzenbain onmogelijk maakte.
Reeids dit beletsel behoorde tot een dier
redienen, waarvan de ritmieester von Fran-
keniberg niet tegen de verre reis had oipf
I gezien; omi eenige Weken in dezen bijina 'ver
geten achterhoek' van het koninkrijk diaoir te
brengen,
i r jfü&wQt vervoljcdj u