m
m Achterstraat.
In Achterstraat
pats: I No 71
Donderdag 18 Juli 1912.
6*e Jaargang
i uit-
ïnties
taridel.
II WARENHUIS.
LEH
10NARCH.
Bath. Nieuws- en Advertentieblad
voor Moord-HoOand.
I
Alkmaar.
aten 25 ct.
de Ridderstraat.
Verschijnt DIMSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG.
rde
iimmihakkeD,
paar 16 ct.
25
maken er onze lezers op
attent, dat de feuilleton ge
plaatst is op hlz. 4 van dit nr.
Se Hanze en de B E Midden-
swndsboad op federate ven
grondslag.
Een XVIIe Eeuwsche Monstrans.
R. K. Middenstandsvereeniging
„De Hanze."
EZ. KAAN.
YBASDONK.
H. "WILLER8.
k BENTHEM-Lüte
OE GROOT,
i Zee, G. FOOR.
WINK.
,en, A. SöTEMANN,
raard, P. LODDER.
1GIE).
oor „ONS BLAD"
nomen door
(E8TE.
kei van'Gonden Kruit-
iden Paarlkruisen
in Gouden lange
|juweelen Stellen
an voor oud, zoo go
naam en winkel van
ONS
BLAD.
ABONNEMENTSPRIJS:
75 ct. p. 3 maanden franco huis; 105 ct, met geïllustreerd
Zondagsblad. Te betalen In het begin van teder kwartaal,
Afzonderlijke nummers van de courant 3 cent.
y»n het Zondagsblad 5 cent
Uitgave van de Naaml. Vennootschap. „ONS BLAD".
BUREAU: Breedstraat 12, tegenover de R, K. Kerk, te Alkmaar.
.Telefoon No, 433,
ADVERTENTIEN:
Van 1—5 regels30 cent.
Elke regel meer6
Reclames per regel15 ti
Kleine advertenties van 1—30 woorden, bij vooruitbet. 28 g
AMSTERDAM,
iiiedste adres.
GUMMI.
tretbaar.
Ld. Anders zou hij
stappen gedaan heb-
meel bij zijne familie
;oolang er nog anders
zag hij er tegen opi
:wamen nog gewichtig
vcf"
van Cafhrina beste1'
Ipgemerkt is, uit drie
lie een niet
vermoedelijke
Imogen waren Catha-
,-ani haar tante R:°saï
:ds als neef Will®1"
■en.
pannen, meer acht <V.
p, was deze neef Wil"
st ophet huis Fraa
ie baron eigeiijk alles
was.
streden van dit jonë
absoluut niet. Cathau-
en hij een en twm-
ertje van den baio"
ijeen tien jaar oud, e"
pafharinal gehedlit, die
was. R®
moedertje
|e kinderen was e01'"
Was daaromi stoot®
een ijver neef Willis"1
Iviieien, miet de dui
dezen weg bij
goed blaadje te '!C"
(Wordt xervojgdfi
Zooals velen onzer lezers wel blekend zal
zijn, zijn er dit jaar pogingen aangewend
om'de vers drillende R. K. Middenstands
bonden in den lande te vereenigen in
éen grooten Bond.
Die pogingen zijn evenwel helaas niet
geslaagd.
Ziehier de geschiedenis, zooals ze Dins
dag in de verg. der Hanze afd. Alkmaar
door den s ecretaris, weid medegedeeld.
in het begin van dit jaar confereerde
de R. Ij. Middenstandsbond in het Aarts
bisdom met de Haarlemsühe Hanze, wel
ke conferentie tengevolge had, dat den 27
Februari 1912 te Utrecht bijeen waren de
R. K. Middenstandsbonden uit .Utrecht,
Breda, den Bosch "en Haarlem, en een
Ned. R. K. Middenstandsbond pp fede-
litieven grondslag werd oipgerichtj,
Er wenden in diezelfde verg. 4 bcstuurs-
den gekozen n.l. de heeren J. A. Ver-
ek, J. B. Bosman, Chr. Drenken en Joh.
Ichoenmakers, terwijl de 5e zetel werd
ngelaten voor Limburg. -
Toen er een Voorz. 'moest worden ge
kozen, deed Utrecht het voorstel deze funo-
te verleenen aan Haarlem^ omdat „de
iaarlemscfee Hanze" steeds het meest -
incipieel was.
Bij stemming verkreeg Haarlem 2, Breda
1 en den Bosch 1 stem, de daaropvol-
ende herstemming gaf denzelfden uitslag.
De heer Verbeek wfèrd dus als voodoo-
voorzitter gekozen, de heer Bosman
Is voorloopig secretaris.
.De zaak was blijkbaar zooi in orde en
Ie heeren keerden huiswaarts.
Groot was .evenwel de verwondering, toen
Ie heer Verbeek, 's avonds thuis komende,
laar een telegram vond liggen, waarin hem
erd verzocht van de verg. te Utrecht,
lien dag gehouden, geen enkele medie-
eeling te doen aan de pers, omdat er
nstige beswaren waren gerezen of de
:emming wel redhtig geweest was „Brief
>lgt" zoo eindigde het telegram.
De brief volgde en daarin was dan te
lezen, dat ér ernstige bezwaren waren te
en de verkiezing, omdat de Jir. Verbeek
zich zeiven had gestemd; gemeend werd
us, dat de stemming niet geldig was ge
feest.
De Ihr. Verbeek verklaarde daarop, dat
ij 'heeft gemeend dit te moet eau ,do>ena om
it 'Haarlem de meest prinoipiieele verean.
(geweest en nog is, terwijl, wanneer
Ie zetel werd gevestigd in den, Biosclh of
eda, (hij gevaar liep, eene otiderafdeeling
Worden van den neutralen Mlddenistanlds-
td.
De |hr. Verbeek was van gevoelen;, dat hij,
H op den Voorz. van Haarlem te stem-
z:ich had gehouden aan het genomen
hit, dat de Bond zijn zetel daar zou
%en, 'waar de Voorz. van dien Bond
'de, terwijl men 'todh tevoren verklaard
dat Haarlem hiervoor aangewezen, was
Zonder den, heer Verbeek uit te n,o,o-
'en heeft men daarna weer eene verg. bij-
'ugeroepen, waarbij er op werd aarjge-
(ongen, dat de hr. V. zou aftreden.'
De hr. V. wilde dit evenwel niet doen;
het ging ooi zijn persoon, zeer zeker,
f 't ging om eene zaak n.l. den zetel
Haarlem te vestigen.
Zoo zijn de 3 overige bomden: Utrecht,
eda en Den Bosch dus feitelijk uit de
leratie va,n den Ned. R. K. Middenstands-
»nd getreden en hebben met hun drieën
Bond .gestidht, wiens zetel te Den
ch is gevestigd en dus feitelijk onder
is gebracht bij den neutralen Midd,en-
dsbomd.
■Zelfs Utrecht, dat oorspronkelijk het eens
•net Haarlem, trad dus ocuk tot den
uwen Bond toe
De hr, Verbeek deed daaraan niet mee
is vain gedaphte, dat de Ned. R. K.
denstandsbond tot welks oprichting 27
7. 1912 was besloten, nog bestaat, maar
w drie leden zijn uitgetrokken om eene
■Uwe vereen, te stidhten,
De Voorz. der Haarlemsche Hanze, de
heer Verbeek, heeft in eene audiëntie de
ze zaa,k besproken met Mgr. den Aartsbis
schop van Utrecht. Z. D. H. heeft toen
te kennen gegeven, dat hij de handelwij
ze van de Bestuursleden van Utrecht af
keurde, doch dat hij er om verschillende
redenen niets aan kon doen;.
Z. D. H. de Bisschop van Haarlem heeft
bij eene bespreking de zaak van de Haar-
lemsdhe Hanze gesteund.
0 9
^Ziehier de historie, zooals ze Dinsda_g
door den secretaris der afd. Alkmaar van
den Haarlemschen R. K. Middenstandsbond
is medegedeeld.
Ons lijkt de aangenomen houding van
den Voorz. van Haarlem zeer correct: bij
de stemming van een Voorz. ging het niet
enkel om deze bestuursfunctie maar om
de plaats, waar de zetel van den grooten
Bond zou worden gevestigd.
Die zetel kwam toe aan Haarlem als
grootste vereeniging en als meest principi-
eele.
Hij Ideed 'dus niets strijdigs, toen (jij
op zich zelf stemde, 't ging'niet oim een
persoon maar om een zaak. Dat het bij
hem niet ging om den persoton, heeft hij
later blijken door te berichten te zullen
bedanken, indien dit wel zoo was bij de
andere heeren.
Dat het ging om de zaak: de zetel niet
aan Haarlem, hebben de overige laten blij
ken, 'door de ontslagname van den Voorz.
van 'Haarlem niet te aanvaarden.
Jammer Vinden wij het, dat om. derge
lijke kleinigheden, die o.i. grootendeels uit
jaloezie voortspruiten, eene groote zaak als
deze: in Nederland een groote Bond van R.
K. Middenstandsvereenigingen, feitelijk is
mislukt.
Uit bovenstaande geschiedenis blijkt weer
voor de zodveelste maal de waarheid van
de woorden, door Mr. Aalberse op 'den
jongsten Katholiekendag te Amsterdam ge
sproken
„Wanneer wij zien, welk een grooten
invloed, ook in om» land, reeds wordt
uitgeoefend door een kleine, in zich zelf
verdeelde., maar buitengewoon actieve par
tij ik bedoel de S. D. A. P. fclan
mogen wij ons. afvragen: waartoe is de
Kath. Partij, die bijna twee vijfde der be
volking omvat, niet in staat indien wij
Katholieken het verstaan, elkander te steu
nen en eendrachtig samen; te werkeni?
Welk een kracht, welk een invloed' kon
den wij uitoefenen, indien wij elkander
niet onderling bestreden, maar elkander
vooruithielpen, indien wij 't konden aanzien
en erkennen, dat e enigen van ons meer
vooraan moeten staan en leiding geven
aan 't geheel, i ndien wij alle jftrsooin-
lijke afgekeerdheid, standsvooroordeel, en
onderlinge jaloezie voorgoed onder ons wis
ten uit te roeien; indien er levendig
werd onder otns een waarachtige geest van
hartelijke samenwerking; indien bij ieder
van oms niet op den voorgrond trad, de
vraag: aan wie de eer, aan wie het voor
deel? i
er aan toe: doe wat België deed sluit
de grenzen voor buitenlandsdhe overstroo-
ming van produkten,. en uw mannen Zullen
hun brood vinden in uw eigen land."
Tegen zulke dood-nuohtere feiten baten
geen sonhismen van eefi an'.i-taricf-comité
en de „alles-duurder" jammerklachten in
liberale en socialistische bladen redeneeren
ze niet weg. (Geld,)
ALKMAAR.
Hoe het komt?
In den „General-Anzeiger fiir Elberfeld-
Barmen" vinden wij hoogst merkwaardige
cijfers uit de arbeidersstatistiek in het ko-
lengebded aan de Ruhr.
In 1911 werkten in dat gebied 336.161
Duits die arbeiders Reichsdeutsdie en 30.632
buitenlanders. Van die buitenlanders zijn
16.2 pCt. Nederlanden en slechts 0.7 pCt.
Belgen.
Die abnormale verhouding tusschen ons
land en België eischt een verklaring. Het
is echter een verklaring die voor de hand
ligt. België heeft zich opgewerkt tot een in
dustriestaat van den allereersten rang: het
heeft werk voor zijn mannen.
En Nederland? Alleen in hiet koJengebïed
van 'de Ruhr, bijna, 5000 Nederlanders voor
wie hiun vaderland geen werk, geen brood
had.
.„Ooh, mijnheer, zei ons een Duitsdher op
onze Tentoonstelling: Nederland heeft geen
industrie,. omdath'et zijn industrie niet tegen
buitenlandsdhe concurrentie wil beschermen^
zijn kapitaal niet plaatst in eigen nijverheid
Doe wat wij gedaan hebben wij voegen
Reeds geruimen tijd geleden maakten wij
melding van de 17e eeuwsche monstrans,
welke in 't bezit is van de St. Panoratius-
kerk te Gastricum en een meesterstuk van
drijf- en cisileerwerk mag heeten.
Dit kunststuk berust thans bij den heer
B. Pekelharing, Hekelstraat alhier, die van
den Zi.E. Pastoor te Castricum de ver-
eerende opdracht ontving de monstrans te
repareeren en, waar een onderdeel ont
brak,.. bij te werken.
Nu dit geschied is,, waren wij in de
gelegenheid in de eigen werkplaats van gen.
heer P. het meesterstuk, hetwelk zich thans
in al zijn pracht en majesteit en nu
overdrijven wij gerust niet vertoont, te
bewonderen.
Zoowel de voorzijde als de achterkant zijn
even kostbaar bewerkt en naar 17e eeuw-
sdhen trant in zilver gehouden wat betreft
het drijfwerk 'en zilver-verguld voor al wat
gecisileerd is.
Onder aan den voet scharen zieW om de
Calvariegroep de beelden van de Heiligen
Engelmundus, Liduina, Cunera, Cornelia,
Martinus, Biortifacius en Adelbertus, bijna
alle met bijfiguren eni met landsdhap^adhter-
gronden.
Daarboven verheft zich de mod us bestaan
de uit twee Engelenbeelden.
Twee medaillons: aam de eene zijde het
Laatste Avondmaal, aan de andere het
Paaschlammaal bekronen, den voet. De daar
uit springende lunulakast wordt door twee
engelen gedragen en is door trossen ge
flankeerd;.
Naast de lunula zijn geplaatst aan
weerszijden de patroonheiligen van den
schenker van deze monstrans (Nioolaas Cor
nells Sdhorel) de Hl Njcolaas met het vat
)waarin twee kleine kinderen en de H. Cor
nells, Paus.
Voor de lunula bevinden zich op1 gelijke
hoogte twee voor en twee achter
de beelden van vier Engelen resp. dra
gende een kruis, lans, spies en gecsel-
kolom.
Vier kolommen met ranken omstrengeld
dragen drie kronen. Onder de hoofdkroon
bevindt zich ,de H, Maagd daarboven het
Kruis en aan beide zijden St. Petrus en St.
Paulus.
Op het voetstuk, waarop het beeld van de
H. Maagd, zijn gedreven cartouches, voor
stellende de Boodschap des Engels en O.
L. V. met het Kindje Jezus rustende op
een draak, de voorspelling van de Verlos
sing in het paradijs, aangebracht.
Bovenaan zijn de beelden van St. Pancra-
tius en St. Wiillibrondus.
v Voor en achter de monstrans zijn vier
fijn gemodeleerde gedreven basreliëfs aan
gebracht van uitnemende schoonheid voor
stellende: aan de voorzijde: de vier Evan
gelisten; aan de achterzijde: de offerande
van Melchisedcdi, offer van Abraham, de
Manna - regen en de Hoogiepiriester in
de tempel met de toonbrood en, vier vooraf
beeldingen van het H. Sacrament des Al
taars.
Wij zijn hiermede aan het einde van de
beschrijving van dit kunstwerk.
't Moet wel een groot meester geweest
zijn, wiens hand dit prachtstuk heeft ge
wrocht
Het meesterteeken M. E. en het keur-
stempel der stad Amsterdam geven enkele
aanwijzigingen, die het vermoeden doen
bevestigen, dat Midhiel Esselbeejc van Augs
burg, die in 1642 a is meester in het Am-
sterdamsdhe Ziilversmidsgilde werd opgeno,-
men, deze montrans, die zeker wel de
nagedachtenis van den maker eere aan
doet, heeft vervaardigd.
Dank zij thans de vakkennis en de be
kwaamheid van den goud- en zilversmid Pe
kelharing zal deze monstrans eene herin
nering blijven aan onze vaderlandsdhe kerk-
kunst maar ook tevens een herinnering aan
de offervaardigheid van onze voorvaderen
bijzonder van Castricum's Katholieken in
vroeger eeuwen. v
De hr. Pekelharing heeft er voor ge
zorgd, dat deze monstrans weer in volle
licht en luister zal schitteren, na woelige
tijden, toon dit kunstwerk te Ams'erdam
verborgen is. geworden,
Niemand onzer lezers late "dus de gele
genheid voorbijgaan het kunstwerk, dat
heden in de etalage van den heer Pe
kelharing, Hekelstraat alhier, is geplaatst
te gaan bezichtigen.
De Voorz. opent te,even, half 9 de verg.
met 'den Christelijken. groet, waarna hij
mededeelt, dat hij op tijd de verg. wensdht
te openen, teneinde de leden aam te moe
digen op tijd present te zijn,
De notulen door den sear, voorgelezen
worden goedgekeurd en geteekeind.
De Voorz. zegt na een woord van wel
kom dat het hem verheugt, dat er nog
zoovele leden aanwezig zijn ondanks het
mooie zomerweer, doch het Bestuur ver
keerde in de noodzakelijkheid eene aige-
meene verg. uit te schrijven.
De Voorz. deelt mede, dat de heer C.
Goes als Bestuurslid heeft bedankt. Het
Bestuur zou in deze vacature nog niet
willen voorzien met het pog op; de voort
durende uitbreiding van het aantal leden
van het Biestuur tengevolge van d'e bepa
ling, dat de Voorz. eener vakgilde zit
ting heeft i.m het Bestuur der Hanze en
het getal Bestuursleden zou dus te groiot
worden.
Op eeni ngekomen schrijven van het PI.
Comité dér K. S. A., houdende verzoek
bij te willen dragen voor de feestgave,
aan te bieden aan Z. D. H. Mgr. A.
J. Callier op, diens 4Ö-jarig Priesterfeest
had 'het Bestuur besloten aan de verg.
voor te stellen eene bijdrage van niet min
der 'dan f 10 te verleenen. Een voorstel
uit 'de verg. om deze bijdrage op f 15
te 'brengen werd daarna zonder hoofde
lijke stemming aangenomen.
Een 'schrijven van dén R. K. Volksbond
afd. Alkmaar, waarin de Hanze weid u 11-
genoodigd den Bond te steunen door de
verg. in het eigen gebouw te houden
werd voor kennisgeving aangenomen, over
eenkomstig het voorstel van. het Bestuur.
Bij het punt „Behandeling Agenda, van
den Centralen Raad" stelf; het Bestuur
voor <Je afgevaardigden een vrij mandaat
te verleenen betreffende het steunen van
een candidaai voor het Hoofdbestuur, zulks
met bet oog pp; dé nieuwe candidature
Booon. De verg. blijkt het met dit Bestuurs
voorstel eens te zijn.
Het voorstel van 't Hoofdbestuur om de
contributie van 25 ct. p;er lid en pier jaar
te verhoiogen tot 50 ct. zulks met het
oog op de voortdurende uitbreiding der on
kosten en het verleenen van eene vergoe
ding aan den secretaris vond van ver
schillende zijden, bestrijding: sommigen wil
den de contributie niet verhoogen, ande
ren van 25 op 35 ct. brengen, weer
anderen van 25 op 40 ct.
Het voorstel van 't Hoofdbestuur werd
'als het verst strekkende het eerst
in 'stemming gebracht en daarna verwor
pen met 33 tegen 16 stemmen.
Daarna was dus aan de orde het voor-
stel om de contributie van 25 ap; 40 ct.
te brengen.
De Voorz. deelt mede, dat het Bestuur
niet 'eenstemmig was, omtrent het voor
stel van 't Hoofdbestuur doch. dit voor
stel wil overnemen.
Er gaan echter stemmen uit de verg. op
cm de contributie 10 ct. te verhoogen.
Dit voorstel vindt evenwel sterke bestrij
ding rbij den hr. Wijideman, penningmeester
van het Hoofdbestuur.
De Seor. wijst er op, dat andere Bon
den hooger contributie hebben, o.a. de
Hanzebond 'te Breda;, die 50 ct. laat be
talen, terwijl het orgaan moet betaald wor
den door de leden.
De Voorz. bepleit voor aanneming van
het Biestuursvoorstel n.l. om de contributie
van 25 ct. op 40 ct. te brengen, dat daar
na in stemming gebracht wordt aange
nomen hl et 45 tegen 7 stemmen..
Hiet voorstel van de afd. Krommenie,
opdat 'de Haaxlemsche Hanze zich zal aan
sluiten bij de K. S. A., wordt zonder hoof
delijke 'stemming aangenomen.
Dito 'dat van de afd. Gouda om de no
tulen van de verg. van, den Cemralen Raad
niet t'e lezen, doch op te nemen in het
orgaan.
Met het preadvies van het Hoofdbestuur
gaat 'de verg. acooord wat betreft de voor
stellen van de a,fd. Delft en Hoorn.
De voorstellen Krommenie en Leiden, om
aan den Bondssecretaris eenige vergoe
ding te geven, zullen, door de afgev. van
Alkmaar worden gesteund, het voorstel
van 'de afd. Leiden wondt aangenomen over
eenkomstig 'het pjreadvies van het Hoofd
bestuur.
De Secr. ziet in het voorstel den
Haag omtrent de uitbreiding in het aantal
leden van het Hoofdbestuur, wat betreft
de toelichting waarin wordt gezegd „dat
duizenden leden afhankelijk zijin van en
kele bestuursleden" eene uiting van wan
trouwen en zou eene motie tegen dat voor
stel willen indienen. i
Met het oog op de goede wrede en den
kostbaren tijd verzocht de Vooirz. den Secr.
deze motie niet te 'dienen maar 'eenvoudig
tegen het voorstel den Haag te stemmen.
Alzoo werd besloten.
Het voorstel van de afd. den Haag hou
dende de volgende motie:
„De afd. 's-Gravenlhage, vernemende de
oprichting van eene R. K. Middenstands
organisatie op federatieven grondslag,
spreekt haar leedwezen, uit, dat de Haar-
lemsche R. K. Middenstandsbond, niet bij
deze organisatie is aangesloten en spreekt
den wensdh uit, dat ,er alsdan nog po
gingen worden aangewend om tot een
heid te geraken."
wordt door Secretaris en Voorz. toegelicht,
op de wijze zooals in een artikel, in dit
nummer voorkomende.
Naar aanleiding van "deze toelich
ting wordt besloten de afgev. van Alk
maar op te dragen tegen aanneming de
zer motie te stemmen en in deze zaak
geheel met het Hoofdbestuur mee te gaan.
Bij de ro,ndvraag brengt een dei-
leden namens vele andere, die de feiestverg.
te Haarlem bijwoonden, dank uit aan het
Bestuur voor de uitnoodiging daartoe.
Naar aanleiding hiervan stelt de seor.
voor, dat er gebroken wordt met de ge
woonte uit het Bestuur afgev. te kiezen
naar den Centralen Raad, opdat de leden,
successievelijk' meer in kennis kjomen met de
algemeene aangelegenheden.
De Voorz. gevoelt veël daarvoor en hoopt
te gelegenertijd een voorstel te doen,' (dat
voortaan een lid van het bestuur en ecp
gewoon lid zullen woeden afgevaardigd:.
De secr. noodigt daarna "de leden,, die
tevens lid zijn van hét Fonds tof Uitkee-
ring bij Overlijden, uit een amendement
te steunen,, waarbij de voorgestelde be
paling om den correspondent van.dat Fonds
50 ct. per lid uit te k'eeren, van terugwer
kende kracht zal zijn zulks vooral met het
oog op den verdienstelijken correspondent
van Alkmaar, den heer C. H. Schneiders.
Laatstgenoemde deelt hierna mede. dat
deze 50 ct. zullen feitelijk zijn eene ver
goeding van porti, reiskosten enz. Hij be
veelt het Fonds, daarna bij de leden aan,
aangezien met 1 Juli een nieuw vereeini-
gingsjaar is ingegaan en 3e coinilriibutie
van dien datum af loopt.
Een der leden waagt den Vooirz. advies
■in een kwestie den handel betreffende;.
De Voorz. verzoekt daarop deze zaak met
een der bestuursleden onder vier oogen te
bespreken, waaraan het lid wenscht tevol-
doem
Alvorens tot sluiting dezer verg. óver
te gaan, spreekt de Voorz. nog eenige woor
den ter opwekking voor de a.s. wioter-
campagne, vooral wat betreft het stichten
van vakafdeelingen, niet enkel in het aan
tal leden ligt de kracht der vereen, maar
meer nog in het aantal vakafdeelingen.
Laten dus de leden hun eigen belang op
zij zeiten Voor het algemeen belang en met
elkander in het a.s. winterhalfjaar arbeiden
om de Hanze groot te' maken. Voorz. deelt
nog mede, dat met h et oog op deze bui
tengewone vergadering in de maand Sep
tember de verg. vervalt, waarna d£ ^vin-
ter campagne zal aanvangen.
Met den christelijken groet sluit hij te
ongeveer 11 ,uur deze vergadering.