at.
IEL.
ctenbank.
No. 80.
Donderdag 8 Augustus 1912.
6de Jaargang
fecten.
inkoopen
Zoadag!
FEUILLETON
>6ts:
ogrc-
het
Bin-
beid.
van
meer
ttei).
H. Kath. Nieuws- en ilivertentieblad
voor Aloord-Solla.Mil.
en 499.
rteatSën en
tent op „Om
in zich to vervoegen
«genten:
Verschijnt DINSDAG, DOMOEBDAG en ZATERDAG.
k veroordeeld of een
slachtoffer der wraak.
J Wiat dit nu beteekent?
j Eenvoudig dit. De zoogenaamd „neutrale"
vereeniging van Rijksw-erklieden sluit zich'
aan bij het zoogenaamd „neutraal" Ned.
Verbond van Vakvereenigingen. Daarover
verblijdt zich „Het Volk" neen het
noemt dit een aanwinst."
^BUITENLAND.
iel
KAAN.
1ASD0NK.
"WILLERS.
BENTHEMLüte.
GROOT.
5ee, G. FOOR.
WINK.
A. SoTEMANN,
ird, P. LODDER.
Mijnen,
iter.
it, Ooethuizerweg.
Ie Lange.
d. Steen.
|Res.
iter, Egm. a.d Hoef.
enburg Cz.
1ide en Nieuwe Nk-
owind.
loos.
F. Potveer.
puw.
I. van Straten.
Club; adres: J sc.
i&rwoude.
;ersloot.
wen, brievengaarder.
It.
Tames.
I. Bieekemolen.
eatenburg Cz.
german.
it (Omval),
trammer.
P. Smit,
apink.
ialverdijk en Tuitjen-
Warmer) buizen.
Is en P. Bart.
l. Propagandaolub.
ar, ('t Zand),
jsverhooging worden
en advertentiën aan-
>rdeinde, Heer Hugo-
Heemskerk.
ONS
BLAD.
ABONNEMENTSBRIJS:
75 ct p. 3 maanden franco huiis; 105 ct, met geïllustreerd
Zondagsblad. .Te betalen in het Begin .van ieder kwartaal,
Afzonderlijke nummers van de courant 3 cent,
kw bet Zondagsblad 5 cent.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap, „ONS BLAD*'.
BUREAU: Breedstraat 12, tegenover de R, R, Kerk, te Alkmaar.
Telefoon No, 433,
ADVERTENTIEN:
Man 1—5 regels 80 cent*
Elke regel meer sï
Reclames per regel15
Kleine advertenties yaa 1—30 woorden, Bij vooruitbet, 29 j 1
Overal, zooals bij ons.
Welke heillooze macht de Anti-clericale
pers ook in Italië vormt, blijkt wel uit
deze mededeeling van de Romeinsdhe Cor
respondente in de Nieuwe Haarl. Courant
omtrent een enkel Sohimpblad.
Het is bijna om te vertwijfelen, wanneer
men ondervindt hoe maeieÜjk het valt mid
delen te vinden ter bereiking van een goed
do.el, terwijl het geld toestroomt voor al
lerlei vuiligheid. Het schendblad, „l'Asi-
no" dat in verschillende landen ni.et mag
verkocht worden, doch hier groot en klein
vergiftigt, iheeft tjich 'n nieuwe prachtige
roiatie-ma,chine aangeschaft, is in staat
400.000 exemplaren van dit geïllustreerd
schandeblad in vicr-en-twintig uren te druk
ken. W,elk een stinkende poel zal zich daar
over het arme volk uitstorten, met mede
werking der Regeering! Het woord schijnt
te sterk, maar wat is het anders wanneer
de vuilste platen, de schandelijkste karika
turen van den Paus en van de geestelijkheid
hoog en laag wekelijks gevent mogen wor
den, zonder dat ooit een nummer met be
slag wordt bedreigd. En dat niettegen
staande de waarborgenwet. Tot welk doel
is mij niet recht duidelijk, maar de „Asi-
no'" heeft bij gelegenheid van dezen oor
log ook een medaille verspreid. Verschei
dene Ascaris waren er mede versierd (sic)
en bij navraag bleek het dat een gede
puteerde bij een bezoek aan Tripoli deze
uitgedeeld had!
Zoo gaat het overal. Zoo gaat het bij
ons ook.
■Mi-
De bevriende piers ontvangt kritiek voor
steun. En degenen die haar n.iet steu
nen sterken met hun geld dikwijls de
macht, welke gebruikt wordt tegen het
geen hun heilig en dierbaar moet zijn.
V Een verblijdend teeken.
De omzet der prikkel-lectuur in Duitsch-
land is aanmerkelijk achteruitgegaan. In
1908-1909 bedroeg de omzet nog 60 millioem
mark, in 1909-1910 was die omzet gedaald
tot 55 millioien mark, en in 1910-1911 valt
er weer een teruggang van 10 milliioien mark
te constateeren. Overal waar cli'e prikkel
litteratuur door bestrijding of door behooit-
lijke maatregelen tegengewerkt wordt, blijkt
duidelijk, dat de omzet minder wordt. In
plaats van de fabelachtige oplagen, die, de
prikkel-romans vroeger had'den, is 'de gemid
delde oplage dier geschriften in het laatste
jaar tot tienduizend geslonken.
En zulks bewijst, dat, ook overheidsbe
moeiingen op het gebied der publieke z-ede.
lijkheid haar uitwerking niet missen, en
de overheid, als ze haar plicht wil nako-
meij, niet aarzelen mag o<m in te grijpen, al
worden er in de vrijzinnige pe;rs altijd lie-
den gevonden, wier vernuft zich scherpt
op het d'ebiteeren van spot en schimp.
Gelukkig, id'at er ook eens aanleiding ge
geven wordt om op verblijdende teekenen
als dit te wijzen.
Maar deze statistiek, hoewel niet voor
ons land, pleit toch indirect ook voor on
ze Zedelijkheidswetten van Minister Regout.
21)
Nadat aan het laatste niet meer te twij
felen viel, verwijderde de arts zich met
een ernstig gezicht.
Catharina stelde den eenigen, nog leven
den bloedverwant neef William van het
'Voorval in kennis. Toen hij det telegram
ontvangen had-, vouwde Wlilliam met een
spottend grijnzen een brief '"diciht, wenkte
een zijner dienaaren om een rijtuig te
bestellen, en kleedde zich spoedig aan. Dan
nam hij den brief en verliet het huis;
°m naar de post te gaan. In de eerste de
beste brievenbus die hij aantrof, wierp hij
den brief, dan ging hij verder, stapte in
bet gereedstaand rijtuig en reed naar het
kuis Frankenberg.
Daar kwam hij in de vroegte aan; hij
vond den baron in diepe droefenis.
Adèle, die thans dertien jaar was, was
kuiten zich zelf.; want de buitengewoon
goede tante Emilie had haar bijna haar
nioe,der doen vergeten, Catharina liep ver
suft rond, na het telegram, dat zij aan
''kam gezonden had, was zij nauwelijks
t(>t denken in staat.
Dit duurde tot tegen elf; toen hield
er een rijtuig met twee gendarmen te paard
^5nige he eren stapten uit en lieten
i den baron als een koninklijke com-
Vermakelijk uilgekras.
De „Gelderlander" bespreekt aldus het
jongste „gekras" van iemand, die zich zelf
mogelijk om alvast te doen raden wat
men te hoioren krijgt heel nederig met
een uil vergelijkt,
ln de groene „Amsterdammer" is in den
taats-ten tijd zekere zich noemende „Noetua
catlholica", wat zooveel beteekent als
„Roomsbhe nachtuil" -nu en dan allernij-
digst aan het krassen tegen al wat Roo-msch
te.
Die uil wil daarbij grappig doen en ver
meit zidh in quasie-geestige schimpscheu
ten tegen bepaalde personen, die aangewe
zen warden door bijnaampjes of dergelijke
bedekte, maar doorzichtige aanduidingen,
gelijk men die aantreft in zoogenaamde
carnavatekrantjes.
t Maar het jongste uilengekras is meer
tegen de Roiotmsahen in 't algemeen geiriahtj,
Zij heeten achterlijk in alles, vooral de
Roornsdhe journalisten, die geen andere o.g-
leiding hebben gehad dan dat ze misdienaar
zijn geweest en neiging gevoelden voor het
baantje van koster. (De anti-revolutionaire
p|ers dit tot onzen troost is nóg ach-
tejjjker!) Zij behooren tot het uitschot der
Roomsche jongelingschap!, dat onverander
lijk óf boiomkweeker wordt, óf boekhan
delaar ófkrantenman.
Voor de curiositeit moge hier een brokje
van het uilachtig geschrijf volgen:
in wetenschap en kunst, in welvaart
en ondernemingszin, in onbaatzuchtig
natiionaal-voelen, in invloied en alzijdige
ontwikkeling, de Katholieken zijn achter
aan. In uitwendige beschavingsvormen,
in inwendige gemoedscultuur, in ver
fijning van omvang en familieverhouding
de Katholieken staan achter.
Natuurlijk! De opvoeding der kinderen
(der meisjes vooral) is achterlijk. De
positie van en het respect voor de
vróuw is te burgerlijk-gemoedelijk. Geen
Roornsdhe man bijna is jegens zijn vrouw
beleefd. Sport is nog pas onderdeel van
opvoeding, en het lichaam is de duivel.
Daar is geen schoonheid aan, dat is geen
onderwerp van opvoedingsleer, geen voor
werp van studie tot volmaaking zoover
mogelijk. Sierlijke houding is trots,
innemendheid heet verleiding, gratievolle
manieren en wendingen zijn coquetterie,
missie van 't gerecht aanmelden.
Toen zij binnengelaten waren, trad een
van hen naar voren en sprak op koelen
toon
„Sta mij toe, baron, dat wiji ons voor
stellen. Ik ben de vrederechter Froman
van Damberg, deze de plaatsvervanger van
den koninklijken rijksadvocaat in Keulen,
mijnheer Hinrich, dat is mijn griffier. Ik
heb uit Keulen de opdracht gekregen om
in dit huis de rechtelijke plichtplegingen
te vervullen, om den dood van een freule
Emilie Normann vast te stellen. Deze is he
den nacht hier gestorven.
„Ja, antwoordde de baron verlegen, „en
in den loop van den dag zal aangifte
daarvan op het bureau van den burgerlijken
t stand gedaan worden."
j „Daar gaat het niet over" antwoordde
j de vrederechter koel, „er bestaan eenige
gronden, dat freule Emilie Nor
mann aan vargif gestorven is en daarvap
zijn wij hier om het eerste onderzoek in
te stellen. Gij zult wel de goedheid heb
ben ons naar de sterfkamer te begelei
den en intussbhen alle personen, die in huis
tegenwoordig zijn op te sluiten, welke ik
onder bewaking van de gendarmen stel!
De baron was daarover zeer ontsteld' maar
zijne ontsteltenis ging in heftige woede bveir,
toen hij hoorde, dat van dezen maatregel
niet eens zijn naastbestaanden uitgezon
derd zouden zijn. Catharina, Wlilliam en
zelfs Adèle moesten mede in de kamer
waarin het personeel verzameld was.
„Het is een voorzichtigheidsmaatregel, di
niemand verdenkt", verklaarde de vreden-
Slrikt-ónnoodige lichaamsverzorging is
weekheid. Bij „mens sana" wordt afge
broken en de H. Geest moet veel wrakke
tempels voor lief nemen, die glorievolle
getuigen konden zijn van den heerlijk
gesdhapen mensdh.
Waar is de frischheid onzer Rooimsdhe
jomgeidodhters Waarom is haar tred
niet veerkradhtig, haar optreden niet
statig, waarom mist haar houding alle
majesteit? Ze zijn beschaamd dat ze een
lidhaam 'hebben, ze hebben niet geleerd
er mede om te gaan. Nu zijn ze kromten
kreupel!"
AlLe Roomsehe meisjes krom en kreupel!
Men ;mo<et toch een uil zijn om zoo iets
te bleweren 1
Maar wat t.e zeggen van een blad, dat
dergelijk gekras van een lidhfschiuwen nacht
vogel, die blijkbaar beide oogen didhtknijpt
voor de werkelijkheid, in den vollen dag
onder de oogen van zijn lezers durft bren
gen
En dat is nu geen blad, dat, zooals
„Noetua" van de Roornsdhe .kranten be
weert. wordt volgeschreven door kosters en
misdienaars, maarde groene „Amster
dammer."!
Die welkom is in menig roomsdh huis.
De hetiendaagsche maatschap
pij en de revolver.
In ons vorig nummer wezen wij ook op
enkele schaduwzijden in de pas gepubli
ceerde ofiicieele crimins ele statistiek over
WO.
Niet aan den reahtsahen kant alken en
evenmin alken in ons land wekt die ze
delijke verwildering bezorgdheid.
Men leze eens wat de Tempjs een ber
slist ami-ckricaal blad verzudht over
de slechtheid van het levende geslacht.
Geen dag gaat voorbij of men leest van
moord en doodslag. Als men de reeks
misdrijven van den laatsten tijd nagaat,
zucht het blad, dan krijgt men den indruk,
dat broederschap en me-nsohelijkheid uit
onze beschaafde maatschappij gebannen
zijn: bet brute, geweld en "het dierlijke
in den mensdh viert hoogtij.
De oorzaak? Vanwaar die minachting voor
het leven van een mensdh? Sfedhts bij
de barbaren en wilden doodt men zijn
naaste zooi lichtvaardig. Uit hartstocht of
winstbejag, uit gekwetste ijdelheid of in
blinde woede, en ook maar al te vaak zon
der eenige gangbare reden, geeft men maar
toe aan de geringste opwelling: men ver
moordt elkaar en de groote massa, keert
zich onverschillig af.
De zeden zijn verslapt, dat is de oorzaak
volgens den Temps, de ouderwetsche mora
liteit, waarom zooveel is gelachen, is ver
rechten i
De aanwijzingen zijn van belang; maar
ik kan 't voor mijn geweten niet verant
woorden e.en persoon te verdenken, zoolang
er ge,en aanwijzingen tegen een bepaalde
persoon zijn. Of wij iets vinden, wat niet
in den haak is, weten wij niet, maar om
dat niemand dat weet, omdat wij hier
slechts rijn, om een onderzoek fn te stel
len, fe het niet buitengesloten, dat zon
der opzet i'ets verborgen is, wat een tee
ken van schuld of onschuld kan zijn. Wij
zullen ons wellidht genoopt zien later de
effecten te onderzoeken, ên wij zulten dan
steeds di'e personen laten ontbieden die
bij. de effecten belang hebben
„Is de arts, daar?" vroeg de rechter
aan een bimpentredenden gendarm.
„Hij is zoo juist gekomen."
„Mijnheer de baron, wees zoo goed- ons
te begeleiden."
De baron ging voorop; de geredhisdie-
jiareni, waarbij ziich de arts en, de gendarmen
aansloten), .volgden hem naar de kamer,
waar het lijk van tante Emilie opi een
haar lag. 1
VI. EEN VRIEND IN DEN NOOD.
Het behoeft niet verder vermeld te wor
den, ,dat he.t gerechtelijk onderzoek in het
huis .van baron von Frankenberg groot op-
Zien .baarde,. Dat zou het reeds gedaan heb
ben, wanneer het verder geen gevolgen
had gehad, maar er kwamen gevolgen uit
voort, die geen traensdh had kunnen voor
zien. Het kon moeilijk in het eerste oogen-
blik vastgesteld worden dat freule Emilie
dweilen; de deugden van den go-eden, ouden
tijd heeft men door spot verdreven: men
onderhoudt de jeugd niet meer over dierge
lijke „futiliteiten". Maar als die in vrij
heid opgevoede kinderen mensdien zijn ge
worden, dan bemerkt men tot zjjn sdhrik,
dat zij als beesten te keer gaan.
Wetten
Zeker, er bestaan wetten om de voor de
maatschappij schadelijke elementen te tuch
tigen. Maar de wijze waarop zij veelal
worden toegepast, toont, dat de opvoeding
van den burger al even veel te wenschen
Iaat als die van het kind. Wanneer de
ju-vys niet stelselmatig, vrijspreken, dan haas
ten rij zich na een veroordeeling een gra
tieverzoek te teekenen.
Alleen uit medelijden? Een enkele keer,
ja; maar meestal is het uit zwakheid, uit
karakterloosheid: laten we het kind maar
bij den naam noemen - bet is uiit vrees
voor de verantwoordelijkheid. Inderdaad,
een doodvonnis is geen kinderwerk men
zendt iemand niet voor rijn pleizier naar
het süliavot. Maar de juryleden mogen niet
het gewicht van hun rechterambt, dat de
maatsdhappij hun toevertrouwt, uit het oog
verliezen: zij hebben opdracht de gemeen-
schapi te beschermen tegen de misdaad. Hun
plichtsverzaking is oorzaak, dat de misda
digheid op zoo schrikbarende wijze toe
neemt. Hun toegevendheid kennende, moor
den de lieden er maar op Los, zeker als
zij zijn hun vrijheid te zullen behouden.
Het wordt tijd, aldus eindigt de Temps
zijn philiippica, dat de maatschappij op zelf
verdediging verdacht wordt: de revolver
speelt een te groote rol tegenwoordig.
En dan zoekt het blad de remedie o.a.
in voorschriften tot beperking van den ver
koop1 van vuurwapenen, evenals dit voor
vergiften bestaat.
Maar hoe ook: men mag niet langer
werkloos toezien hoe velen het levensideaal
van Bounot„vivre sa vie" op hunne wijze
nastreven, n.l. door dat van anderen te
nemen.
Zeker de bepierking van den verkoop van
vuurwapenen is een middel, dat kan en
moet aangewend worden. Doch een middel
dat op; de zooveelste plaats komt.
Het eerst en het noodzakelijkste zal blij
ven de Tien Geboden Gods tot richt
snoer nemen voor het bijzonder en voor het
openbaar leven, door individu en door maat
schappij.
Neutraal beteekent rood.
Wij lezen in „Het Volk."
Men seint ons uit Delft dat de Rijkswerk-
li ede nb end lied-en, opi den tweeden dag
zijner algemeeme vergadering (zie op het^
Tweede blad het verslag van den eersten
aan vergift gestorven was; maar het eer
ste oppervlakkig onderzoek, d-at in tegen
woordigheid .van den arts- ter plaatse werd
ingesteld, wettigde den arts tot de verkla
ring, dat de verschijnselen, die hij in dei
laatste uren van den overledene had waar
genomen, .hen wel niet absoluut zekerheid
gaven, maar er toch op wezen dat er een
arseniicumvei-giftiging had plaats gehad en
dat er geen teekenen aanwezig waren, die
dit tegenspraken. Een onfeilbaar bewijs kon
sledhts een Chemisch onderhoud van den
inhoud der maag geven,
Heit lijk werd onder bewaking gesteld
en .daarop ging men tot 'huiszoeking oiver.
Het gerecht ging daarbij van de onm-ora-
lisiisdhe grondstelling uit: cui prodest? wie
heeft hier belang bij? Onder alle huisbe
woners was nidht Catharina Namann de
eenige, die belang bij den dood van de
oude dame had. Zij was hare natuurlijke
erfgenaam, de baron liad belang bij haar
want rij 'bestuurde zijn huishouden uitste
kend, en Adèle, die thans- dertien jaar
oud was, kou onmogelijk als giftmengster
in verdenking, komen. Bovendien was- het
meisje met groote genegenheid aan tante
Emilie gehecht.
Maar zou Catharina Namann eene moor
denares rijn,? Een moordenares om ellendig
geld? Zij die meer aan arme menschen
gaf, dan de renten van haar groot ver
mogen bedroegen. Deze mogelijkheid viel
geen mensdh in, en had de dienstdoende
redhter de toestanden zou nauwkeurig ge
kend als 'de huisbewoners dan zou hij zon
der onderzoek 'tot de overtuiging zijn geko-
dag) met algemeene stemmen besloten heeft
zich aan te sluiten bij het Ncd. Verbond
van Vakvereenigingen.
Wiaarvoor?
Natuurlijk voor de Sociaal-Democratische
partij, die de vakorganisaties misbruikt voor
politieke doeleinden,
Wper een bewijs, dat „neutraal" beteekent
„rood".
Anders kon „Het Volk" niet van „aan
winst" spreken.
DUITSCHLAND.
Do splonnonvffees.
Te Eckernforde zijn rijf Engelsdhen gear
resteerd, besdhuld van spionnage. Volgens
de „Bert. Lok. Anz." had een douanebe
ambte twee vreemdelingen ontdekt, die de
sdhietstanden voor torpedo's fotografeerden.
Hief waren een paar Engelschen, die met een
jacht gekomen waren. Dit jacht werd aan
den ketting gelegd en de heele- bemanning,
met de reeds aangehouden heeren, uit vijf
man bestaande, ^gevangen genomen. Aan
boord werden platen gevonden met allerlei
opnamen van de Duitsche kust en van
oorlogsschepen.
Materiaal en fotografieën werden in be
slag gen-omen. De Engelschen verklaarden
uit Kopenhagen te zijn gekomen en ont
kennen, dat zij zich hebben sChuldig ge
maakt .aan spionnage.
Zij hebben een lang verhoor ondergaan en
zfjn .overgebracht naar Kiel.
Uit Metz wordt bericht, dat drie actieve
Duitsche onderofficieren wegens spionnage
aangehouden zijn.
De Krupp-fetsten.
Te Essen zijn de feesten, ter herdenking
van het IKonderdjarig bestaan der firma
Kirupp begonnen. Meer dan 700 personen
die 25 jaren bij Krupp in dienst geweest
zijn, worden onthaald, en tegen Dinsdag
heeft de familie alle ambtenaren en afge
vaardigden van de arbeiders harer fabrie
ken tot een grooten maaltijd genoodigd.
Ook keizer Vilhelm wordt verwacht ter
gelegenheid van wiens komst een reeks van
recepties en diners zullen plaats hebben,
waarna (h et feest op 9 Augustus door een
bioscoop-voorstelling en een middeleeuwsch
tournooi wordt besloten,
Het Mariaanach Congres
te .Trier gaat geheel volgens Wet rijke proi-
men, dat, als hier een vergiftiging had
plaats gehad, deze slechts aan een onge
lukkig .toeval zou toe te schrijven rijn.
Er bestond ook geen reden om aan zelf
moord te denken; maar ook opj dat gebied
was er plaats voor alle vermoedens, dit
kon zijn grond in een geheim iijden heb
ben, of in geheim verdriet, of in eene
zwaarmoedigheid, die uiterlijk niet aan den
dag trad: wie kent een vrouw door en
door? 1
Maar de rechter was voor geen overwe
ging vatbaar, dan dat Catharina Normann
door den 'dood van tante Emilie rijker
werd, en Ijij verlangde naar haar kamer ge
leid te worden.
Bij 'het onderzoek werd in de laden van
haar toilettafel een wit zakje gevonden, be
drukt met de firma van een apotheek en
met 'het opschrift „vergift". Toen de rech
ter Wet zakje bemerkte, legde hij de hand
daaropi.
„Wat is dat?" vroeg hij.
Maar geen mensch wist daaropi eene ant
woord te geven,
„Hoe komt dat in uw toilettafel?" j
vroeg hij aan freule Normann.
Deze haalde de schouders op] en verklaar
de 'dat haar dat zelf voor het eerst on
der de oogen kwam. De redhter trok daar
bij 'een zeer omgeloovig gezicht en reikte
het zakje aan cl en arts over.
'A
yeryolgjd.ï
