ayglop,
laar,
B. Bath. STienws- est Advertentieblad
voor Noord-Bolland.
6de Jaargang
NO. 93.
Zaterdag 7 September 1912.
ms eene
FEUILLETON
Maria-geboorte.
EDE KLOK,
feker, Pendule of
\N PLAS
rer de Breedstraat,
MAAS.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG.
Onschuldig veroordeeld of een
slachtoffer der wraak.
koopt men nergens
beter dan in de
e winkel van CORN,
maker Ridderstraat
:ats voor alle voorlto'
ertentlën en
n i e n op j,Om
nen zich te vervoegen
A genten
Buter.
J. Mgnen.
mit, Oosthaizerweg,
v. d. Steen,
de Lange.
Batter, Egm. a.d Hoef.
stenbarg Cz.
Oude en Nieuwe Nie-
j de wind.
Kloes.
•d: P. Potveer.
eeuw.
J. van Straten,
rop. Club; adres: Jao.
Icharwoude.
ikersloot.
suwen, brievengaarder,
ïst.
Tames.
H. Bleekemolen.
roestenburg Cz.
Brammer.
mit (Omval).
3. P. Smit.
ragerman.
Impink.
ld.
Kalverdijk en Tuitjen-
Warmenhuizen.
las en P. Bart.
K. Propsgandaclub
laar, ('t Zand)
trijsverhooging worden
en advertentiën aan-
oordeinde, Heer-Hugo
lem.kerk en C. Burger,
jen.
ïoogen prijs OUDE
IZEN, ANTIEK. ZIL-
3'E BLOEDKORALEN
oud- en Zilversmid.
mam man, juist als zijn
7ii.Ilem scheen hem niet
2n zoo werd de kleine
Soover ik hem, beoordee-
rin zijn geheel karakter,
or, kwaad van hem tie
Frankenberg kent hem
foed over hem te spre-
olitie O'Oik niet moeilijk
ipaalden perosoin infor-
Zijn er om den ijver
middelen noadig, ik sta
ïudde het hoofd',
formaties in.
kringen, die met neef
ïg moeten kannen. Geef
rerslag van hetgeen gij
beschikking. En nu nog
ik freule Normann be*
e procureur. „Dat zoil
rijn, die ik haar b'ewij»
zich' ontderwlorpen, la*
onderwerping. De hoop,
i wankeling zijn.
de 'het onderhoud, en
met den eersten heirt
om daar zijn werk te
PKoeit vervolgd
ONS
BLAD.
ABONNEMENTSPRIJS:
75 ct. per 3 maanden franco huis.; 105 et. met geïllustreerd
I Zondagsblad. Te betalen in het h'egin vain ieder kwartaal.
Afzonderlijke nummers van de courant3 cent.
,Van heit Zondagsblad 5 cent.
Uitgave van de Naaml, Vennootschap. „ONS BLAD". 1
BUREAU.: Breedstraat 12, tegenover de R, Kerk, te Alkmaar,
.Telefoon No, 433,
ADVERTENTIEN
Van 1—5 regels30 cent.
Elke regel meer6
Reclames per regel15
Kleine advertenties van 1—30 woorden, bij vooruitbet. 25 a
„Zeker godsvruchtig man, aldus lezen wij
in „Si Franciscus, het Maandblad voor
de leden van de Derde Orde.", had' ver
scheidene jaren achtereen opi 8 September
jiet gezang van Engelen gehoord. Toen
hij naar de Veden vroeg, werd hem ge
openbaard, dat de Engelen juichten, oü^at
de H. Maagd in dezen nacht geboren was.
De Paus erkende dit visioen en beval
I het feest te vieren." God zoiu derhalve zelf
het feest van Maria-Geboorte ingesteld hieb-
I ben, indien dit verhaal van Durandus ten
minste waarheid bevat, wat evenwel stede
betwijfeld kan worden. Zeker ip, dat dit
I feest eerst in de 7de eeuw ontstaan is en
in de eerstvolgende eeuwen nog niet al-
I gemeen gevierd werd. Waarom juist de
achtste September is uitgekozen, kan men
I niet zeggen.
De getijden en gebeden der H. Mis be1-
vatten heerlijke gedachten. Maria wordt
daarin vooral als de toekomstige Moeder
van Christus gehuldigd, „uit wie is opge
gaan de zon der gerechtigheid, Christus
onze Heer, die, de vervloeking wegnemen-
i de, de 'Zegening bracht en door de onder
drukking van den dood ons het eeuwige
leven schonk" 1). W|ie juicht niet, wanneer
een koniijgsdoehter is geboren?
Maria de dochter van Joachim en Annai
is meer, want zij is een Onbevlekte, bie-
stemd om eenmaal de Moeder van God
te worden, en toch Maagd te blijven, „wier
onbesmet leven geheel de Kerk verlichten
zal." 2) En in het gebed van de getijden
en de H. Mis worden wij herinnerd aan
de grootheid van haar Goddelijk Moeder
schap, wanneer wij bidden: „Wiij vragen
U, o Heer, geef uwen dienaren de gave
der hemelsche genade, opdat zij', voojr wie
liet moederschap der zalige Maagd het
begin is geweest hunner zaligheid, door
de plechtige viering van hare Geboorte,
vermeerdering van vrede mogen ontvan
gen."
Maria's Geboorte was een lang verbeid
1 feest voor de Engelen. In het aardsch
Paradijs had God de -Maagd reeds aan
gekondigd als de nieuwe Eva, doch .naar
hare komst 'hebben de getrouwen van Is
raël eeuwten 'lang uitgezien en toch maar
I Iffeinigen wisten 'eerst haar verschijning,
toen Jezus, 'de groote Beloofde, reeds ge-
horen was in den armoiedigen beestenstal.
Zij zelve echter had ook het,eerste gou
den zonnelicht aanschouwd uit een landelijk
boerenhuisje, dat verloren lag in het ge
bergte; zij was niet gekomen als een vor-
sanne, over 'wier geboorte duizenden een
vreugdelied aanhieven, doch als een on
berekend kind van arme lui, zoo voor de
Wereld, die niet waardig was iHiaar, de
kleine, te zegenen, die het mysterie, aan
Gok Folkmar bleef niet werkeloos, hij
had in 't geval een geheel eigenaardige
belangstelling gekregen. Het onderzoek der
l aden had hem in den twijfel, die die pier-
soonlijke indruk van het jonge meisje op-
Wekte versterkt.
Catharina Normann droeg alls allien het
bruine beverkleed en hare korte haren bd-
dekten slechts haar hals jnaalr zij zag, er
t geheel anders uit.
|- in de gevangenis kon men in haar
ouding de dame van hoogien standi er-
«nnen, en wie haar zag, kreeg den indruk
at deze onteerende kleediing 'slechts oen
fnasker was; zij had daardoor veel te lij-
en, want hare gezellinnen, voelden zich
aardoor beleedigd; langen tijd noemden
*'1 haar „de onschuld" en later „de gravin",
'üs wil lig uitgevonden verhaaltjes, deden
aan haar de rondte, zij was het offer van
honderden kleine plagerijen.
Door de onderwerping en de schoonheid
aan de veroordeelde getroffen en een wiei-
hig geroerd, begon hij de acte te bestudeiel-
eerl grooten nadruk; opihaar
- eloos voorgaand leven. Dit meisje zeide
'J tot zich zelf, heeft eene voorbeeldige
opvoeding genoten; ?ij bezit de achting.
Haar verbonden, niet kou kennen. Maar
niet zooi voor de Heerscharen des He
mels. Zij juichten Maria toe gelijk thans
alleen de katholieke kerk doet, die een
is met 'de kerk daarboven, de zegepralen
de: „Gezegend en eerbiedwaardig zijit gij,
Maagd Maria, 'want zonder de minste schen
ding uwer zuiverheid zijit gij de Moeder
geworden van den Venlosser. Maagd Moe
der Gods, Hij; dien het heelal niet kan
omvatten, sloot Hch, mensch geworden, op
in uwen schoot. Alleluja, Alleluja, Zalig
zijt gij, o heilige Maagd Maria, en allen
lof o,ver waardig, 'omdat uit u is opgegaan
de zon der gerechtigheid Christus onze
God. Alleluja." 3)
Het Evangelie van dezen dag bevat de
geslachtslijst 4) 'van Jezus, gesproten uit
het Koninklijk huis van David, en eindigt:
„Jacob gewon Joseph, den man van Maria;
uit wie Jezus geboren werd, die de Chris
tus genoemd wordt." Maria, uit wie Jezus
geboren werd, dat is Maria's glorie, dat
is vanaf dezen eersten feestdag steeds de
verheffende gedachte der kerk, wanneer de
ze Maria 'prijst, hetzij als de Onbevlekt Ont-
vangene, hetziji als de Vrouwe, die blijde
Elisabeth ontmoette of treurend stond on
der het 'Kruis. Juichend ^gaat dan ook da
delijk na Ihet Evangelie en Credo de zang
tot Haar: „Gelukkig zijt gij Maagd Mairia,
die den Schepper van het heelal gedragen
hebt; gij 'hebt gebaard Hem, die uschiepi
en in eeuwigheid blijft gij Maagd". 5)
Pe kerk spioort ons derhalve op dezen
feestdag aan om de H. Maagd hoog te ver
eeren als 'de Moeder Gods, om op; Haar te
vertrouwen, die als geen ander tot Jezus
Haar toevlucht kan nemen.
Daarom, laten 'wij op; dezen hoogen feest
dag naderen tot het H. Sacrament des
Altaars. De Kerk in hare heerlijke Litur
gie i egt het ons.
Hebben wij Jezus, haar Zoon, in de H.
Communie ontvangen, dan zegenen wij Ma
ria, die ons dezen Jezus gebracht heeft
en bidden: „Zalig de schoot der Maagd
Maria, die den Zioon des eeuwigen Vaders
gedragen heeft." 6)
1) Antif. Magnificat, v. d. Tweede Ves-
p.ers,
2) Tweede Antif. v. d. Eerste Vespers.
3) Graduale,
4) Mit., 1.
5) Offertorium.
6) Communio.
Eea ander „Roma locuta."
Het Huisgezin (Kaih.) heeft in Het Volk
eene correspondentie ontdekt, van dezen
inhoud
M. P., te G. Nu het Partijbestuur
in hoogste instantie heeft beslist, heeft
van hare verwanten, zij is rijik, zij geeft
niets om het geid, wanneer bet opi wiel-
doen aankomt en zou opi eea leeftijd van
zeventien jaren, als zij nauwelijks de school
verlaten heeft, hare tante vermoord hebben,
om hare 500.000 thalers met een paar
duizend te vermeerderen, terwijl zij zelf het
geld niet in handen krijgt. Folkmar kwam
ten slotte tot de conclusie dat Catharina)
een dwaas moest zijn, wanneer zij op
zulke motieven den eenen moord na den
anderen beging. Er komen zulke manies
wel voor, ma,ar dan is het de vraag nog,
of men die onder misdaad rekenen kan.
Maar, zoo redeneerde hij verder, wie
zou zulk een jong meisje zulk een gevaar
lijk gift geven en 'hoe zou het mogelijk
zijn, dat dit bij het opzien, dat het onder
zoek gebaard had, niet jaan het licht ge
komen was?
Zij ging bij de laatste niet met het
minste overleg te xverk. Zij liet door haar
kamermeisje dat vergift halen, gelijk m,en
suiker haalt en legt het dan in haar laad je,
alsof het de onschuldigste zaak van de
wereld was. Dat was onder eede ver
klaard; hoe kwam het nu, dat geenmènsch
er iets van vernomen had, waar dit "gift
vroeger vandaan gekomen was. Dit wals ooik
een vraag, die Folkmar te denken gaf.
Daarbij kwam nog haar goed gedrag in
de gevangenis en de nanhoudenide bewe
ring van haar onschuld. Van den eenen
kant spreekt men van de zelfzuchtige slim
heid der gevangenen, die voor een ver
giftiging niet zijn teruggeschrikt, en van
bespreking in ons blad geen zin meer.
f en' verbindt daaraan nu de volgende op
merking:
H,et partijbestuur heeft gesproken, de
zaak is uit
Dit is de vrije wedergave van het
geen het Volk haren correspondent te
zeggen heeft
Wjj zijn er niet tegen, dat aan het be
stuur, van welke partij ook, gezag wordt
toegekend. Zonder gezag en zonder eer
bied voor en onderwerping aan dat ge
zag, kan geen enkele par hij bestaan.
Maar welken zin heeft het, bet Roma
locuta, causa finita Romeheeft
gesproken, de zaak is uit te bespotten,
Ivoor tiranniek en vernederend vooir den
Vrijen wil uit te maken, en zelf het be
stuur zijner partij tot een gezag te ver
heffen, dat geen tegenspraak duldt?
!Eén vair tweeënóf het Roma 10'-
culta ,is een 'ergernis en een dwaasheid,
en dan moesten de socialisten het niet
navolgen; óf 'het is redelijk, maar dan
moesten de sociaaldemocraten er niet opi
Spoken.
W|at het Volk, nu doet, is incomsequi-
ent; en zelfs aan sociaaldemocraten
wordt inconsequentie niet veroorloofd.
Een mooi lid
Een der kopstukken van de anti-gods
dienstige fractie opi het congres voor de
zedelijke opvoeding was., zegt „het Hsg.",
de Franschman Buisson, professor aan de
Sorbonine, de maker van Het ontwierp voor
de Franscbe wet van scheiding van Kerk
en Staat.
Deze Buisson heeft ook opi het te Müin-
chen gehouden vrijdenkers congres een eer
ste viool gespeeld.
Aan de beginselverklaring van den vrijt-
denkersbond is deze uitleg van Buisson
toegevoegd
„De vrije gedachte is wereldlijk, de
mocratisch en sociaal, d.w.z. zij' verwerpt,
in naam van de waardigheid van den men-
schelijken persoon, het driedubbele juk: de
religieuse autoriteit, de politieke en de eco
nomische".
Ga nu met een man van deze begini-
selen, een anarchist opi elk gebied, eens-
over zedelijke opvoeding van gedachten
wisselen
BUITENLAND.
FRANKRIJK.
Do mljngas ontploffing
Omtrent het mijnongeluk bij Béthume wor
den nog de volgende bijzonderheden ge
meld
H,et was ongeveer 2 uur. Mijnwerkers van
den morgenpiloeg waren ten getale van
den anderen kant zou zij voor de bekente
nis terugschrikken, wanneer dat de eenige
mogelijkheid is, \\aar vrijheid en haar ver
mogen terug te krijgen. Zij zon zich met
het vooruitzicht opi levenslange gevangen
schap als onschuldige voordoen, en niet
rouwmoedig haar schuld bekennen, ter
wijl zij daardoor nog de kans heeft om
begenadigd te worden.
Dit waren "dingen, die elkander tegen
spraken,. Maar de hoofdzaak was toch;
altijd het standpunt, waarvan men de zaak
beschouwde. Voor vier jaar wekte het
schrijven airgwaan, maar het vinden vaini Wet
vergif hief deze verdenking op.
Folkmar liiet zich door het gezamenlijk
bewijsmateriaal niet verrassen en onder
zocht of er geen leemte in gevonden werd
en hij vond ze en wel geen onbeduidende.
De hoofdfout was, dat men tevoren
slechts van de schuld van de beklaagde uit
ging en het onderzoek zich in cl ie richting
bewoog. Toen de beklaagde de schuld
ontkend had, moest het onderzoek ook
de juistheid van deze ontkenning ^veron
derstellen en van dit standpunt uit gevolg
trekkingen maken.
Men had zelfs de mogelijkheid van een
zelfmoord overwogen, maar deze dadelijk
weer opgeheven, alleen dat een ander de
moordenaar 'kon zijn, van deze veronder
stelling vond men in het onderzoek geen
spoor.
Toen Folkmar van de onsChuld van de
veroordeelde uitging, vroeg hij zich af, wie
dan mogelijk de daad kon gedaan hebben,
ongeveer 350 opgestegen en die van den
middagpjloeg 75 a 80 in getal waren in
put no. 1 afgedaald tot een diepte ivan
930 M. en begaven zich: naar h'un werk
plaatsen, toen men plotseling boiven eert
ontzettende ontploffing hoorde. De aarde
beefde, een muur stortte in en onmiddel
lijk snelden van alle kanten mensdhem toe.
Weldra zag men een tiental mijnwierkers
in werkkostuum uit put 1 bis klonten en
naar alle richtingen vluchten. Het waren
degenen, die zich hadden kunnen reddënj
en door ladders boven waren gekomen.
Onmiddellijk werd hulp georganiseerd,
terwijl de directeur van de mijnen, Midhaut,
de eerste beschikkingen nam om in de
groeve af te dalen. Een halfuur later kwam
de eerste ploeg redders aan de plaats
des onheils en daalde ajj, Men bereken
de dat zich hen zestigtal mijhwierkers be
neden moesten bevinden en 's avonds
kwam men tot de conclusie, dat er inder
daad een veertig dooden en een 24 ge
wonden waren.
De reddingsafdeeliingen toonden den
groo'tsteii moed, maar het Was voor hen
zeer moeilijk zich een weg te banen door
de halfingestorte gangen, waar steeds op
nieuw instortingen j'laats hadden.
Men heeft thans zekerheid dat er zes
tig personen werden gedood.
De oorzaken vaji het onheil heeft men
nog niet volkomen kunnen nagaan. Vroeger
is er brand geweest in plut no. 1 en
een maand lang was het Werk hier ver
boden. Deze groeve was bekend als veel
mijngas bevattend, maar men weet niet,
of dat de oorzaak is geweest, of dat men
te doen 'heeft met de ontbranding van
de bij tien brand ontstane gassen. Het
onderzoek hieromtrent zal vermoedelijk zeer
lang duren^
Gebrek aan Priesters.
Mgr. Meuniier, bisschop van Evreux in
Frankrijk, klaagt in een herderlijken brief
over het gebrek aan priesters.
„Wat ons vooral ontbreekt, zegt hij, dat
zijn de tnannen, die roeping gevoelen om
priester te 'worden. „Wjj zien de toekomst
dan ook met schrik tegemoet. Hoe zou
uw bisschop niet voor dit bisdom vreezen,
nu de plaatsen, die ziekte of dood onder
de pastoors openmaakt, niet vervuld kun
nen worden! Hoj: groot is niet onze be
zorgdheid, onze vrees, als wij denken aan
de zielen zonder leidsman, de kerken zon
der priesters, de gemeenten zonder her
der, en als wij, op uw aanvrage om een
geestelijke, slechts kunnen antwoorden, met
u te wijzen op de leegte aan de seminaries,
onvoldoende bezet door het kleine aantal
dat de roeping gevoelt en nauwelijks in
stand gehouden door povere aalmoezen!"
Arm Frankrijk! -
Hij ging in zijn geest de lijst van ptersoj-
nen 'nai, die om dezen tijd met de ver
moorden verkeerd hadden, vooir een vergif
tiging met arsenicum is slechts eenige uren
noodig. Een ongelukkig toeval was bui
tengesloten, wijl het niet aan te nemen
was, dat de vermoorde alleen de vergiftig
de spijzen genoten had, de verschijnse
len hadden zich ook in lichteren graad
bij anderen moeten toonen.
Op de lijst van mogelijke daders ver-
scheen vooralleer baron van Franken
berg 'en zijine dóchter 4'dèlemaar van
hen 'kou .men dit natuurlijk niet veron|-
derstellen.
Dan verscheen mijnheer Grob, di.e zoo
ridderlijk voor de onschuld van freule Noirl-
mann in het strijdperk tjad. Dat kon de
stem van 't geweten zijn; maar van den
anderen kant was het in de praktijk van
■mijnheer Folkmar nog niet voorgekomen,
dat een zoo geraffineerde misdadiger de
veroordeeling van een ander, die hem in
veiligheid liet, bewerkte. Van hem en zijn
bureaupersoneel 'was ook- niet aan te ne
men, dat deze tot tante Emilie in zoo
nauwe betrekkingen stonden.
Er bleef dus alleen het personeel over,
en vooral het keukenpiersomeel, dat het
meest in de gelegenheid was, de misdaad
te begaan en met name die Julianai Lange,
die bet vergif met een valsch bewijs van
een medicus gehaald en op haar eed ver
klaard had, dat dit in opdracht van freule
Normann geschied was, en aan haiar hiet
vergift gegeven had,
De Oorlog tusschen Italië en Turkije.
VREDES VOORTEEKENEN
Uit Saloniki wordt aan de „Carrière d'Ita-
lia" het volgende gemeld: Ofschoon het.
uitzettingsdecreet tegen de Italianen niet
is opgeheven, is een groot aantal Itali-
aansche kooplieden naar Saloniki terugge
keerd. waar ge niet door de Turksche
beambten werden lastig gevallen. Het lidht
van den vuurtoren van Saloniki, dat sinds
het begin van den oorlog gedoofd was,
is weer aangestoken. Het treinverkeer langs
de kust op den spoorweg Salaniki—Con-
stantinopel, dat uit vrees voor Italiaamsche
scheepskanonnen was stopgezet,, is her
steld.
Al deze feiten worden natuurlijk als tee-
kenen beschouwd, die er op wijzen, dat de
vrede niet ver meer in de toekomst ligt.
Portugeescha vrijheid.
Het officieele blad der Portugeeschc re-
i geering publiceert een decreet, krachtens
hetwelk de vicaris van den bisschop van
Angra, Dos Reis Fisher, die in plaats van
den vei'jaagden bisschop met het bestuur
van het diocees belast was, dit voor den
tijd van 2 jaar moe) veriaten. Den vicaris
is verder aangewezen opi welke wijze hij
uit Portugal moet vertrekken, n.l. overzee,
opdat de bevolking geen aanleiding vindt
tot betoogingen. Hetzelfde blad publiceert
een decreet, waardoor de verjaging wondt
afgekondigd van den geestelijke Alfonso
de Reredo, die binnen vijf dagen het
district voor een jaar tijds moet verlaten.;
Een ander decreet beveelt, dat het bis
schoppelijk paleis van Portalegre aain h;et
stadsbestuur ter 'beschikking moet worden
gesteld. Opi gelijke wijze gaat het huis van
den bisschopi in Santarem in handen van
het stadsbestuur aldaar over^ dait het tot
politie-bureau "wil inrichten.
>'.t Begint al aardig opi Frankrijk te ge
lijken 1
BINNENLAND.
Het geschenk voor de Konin»
g i n. Het geschenk, dat Prins Hendrik
aan de Koningin, op haar verjaardag schonk,
bestaat uit twee groote antieke zandstee-
nen vazen opi hardsbeenen voetstukken. De
Prins kocht deze te Amsterdam. Zie zijn
ongeveer 300 jaren oud en door kunstken
ners gerestaureerd. Ze stagen nu voor het
cour, eenige meters buiten het hek, waar
vroeger de groote lantaarns stonden.
H. M. d e Koningin maa.r Nijime-
gen. Naar men aan de „Nijm. Ct." meldt
zal H. M. de Koningin opi Vrijdag 13
September a'.s. de militaire oefeningen die
nabij Nijmegen worden gehouden, komen
bijwonen. i
Tegenover deze laatste verklaring stond
de beslstie ontkenning van de beklaagde.
Folkmar begon 'nu de waarde van deze
beide elkander 'tegensprekende verklarin
gen te onderzoeken. Zeide Juliana Lange
de waarheid dan was Catharina Normann
de moordenaar ten spirak Catharina Nor
mann de waarheid, dan was Juliana Langte
het. Was deze gedachte voor een moge
lijke veronderstelling vatbaar dan kon aan
de eed van Julian^ Lange geen waarde
meer worden gehecht, en de verklaring
van freule Normann, dat zij; niet wist,
hoe het vergift in Waar laadje gekomen
was, verloor bij deze veronderstelling hare
ongeloofwaardigheid want dan was het
duidelijk, dat Juliana Lange het vergif daar
gelegd had om de verdenking opi haar
meesteres ,te laten vallen.
Maar waarom zou deze Juliana Lange
tante Emilie vergiftigd hebben?
Daartoe ontbrak elk motief en het on
derzoek had zich wel deze vraag absoluut
niet bezig gehouden. Dat was de taak van
Folkmar ,om dat uit te visschen, en wanneer
hij dat uitgevischt had, dan stond Wel
nog niet vast dat Normann onschuldig was;
maar .evenmin kon men haar schuldig ver
klaren, want men had twee personen, waar
van een de moordenares waSj zonder dat
men kon leggen, w^lke, i
pCorilt vervolgd,)
