Hi. Bath. Nieuws- en Advertentieblad
veor S§®rS»Sellani.
GRATIS!
No. 99.
Zaterdag 21 September 1912.
6de Jaargang
FEUILLETON.
Tucht bij het Katholieke
kiezerskorps.
Verschijnt P1MSDA6, DONDERDAG eo ZATERDAG.
Qasohuldig veroordeeld of een
slachtoffer der wraak.
BLAD.
ABONNEMENTSPRIJS
75 ct. pier 3 maanden franco huis 105 ot. met geïllustreerd
Zondagsblad. Te bestalen in het h'egin van ieder kwartaal,
'Afzonderlijke nummers van de courant3 cent.
iVan heit Zondagsblad 5 cent.
Uitgave van de Naaml, Vennootschap „ONS BLAD".
BUREAU: Breedstraat 12, tegenover de R, Kerk, te Alkmaar.
Telefoon No, 433,
ADVERTENTIEN:
Van 1—5 regels30 cent.
Elke regel meer6
Reclames per regel15
Kleine advertenties van 1—30 woorden, bij vooruitbet. 25 tS
Degene, die zich met 1 October
a.s. op „Ons Blad" abonneert, ont
vangt de tot dien datum verschij
nende nummers gratis en franco.
't Is naar aanleiding vain de 1.1. Donder
dag gehouden verkiezing te Heerhugo
waard, dat ons dit artikeltje over die
tudht bij ons Katholieke kiezerskorps uit
den pen vloeit.
En wij zouden over de kwestie, welke
zich daar voordeed niet zooveel gewag
maken, ware het niet, dat zij1 niet enkel
van belang !s voor de kiezers van Heer
hugowaard in het bijzonder maar voor
liet geheele Kath. kiezerscorps in het al
gemeen.
Daarbij komt nog deze omstandigheid,
die voor ons als. hoofdmotief gold n.L
dat wij' staan aain den vooravond vain een
jaar, hetwelk eene belangrijke politieke be-
teekenis heeft.
Immers in 1913 de dezer dagen in de
raadszalen van de verschillende gemeenten
besproken begrootingen voor het volgende
jaar geven eene verhoogde .post aan, „voor
het opmaken van kiezerslijsten het druk
ken van oproepiings-kaarten^ stembilletten,
inridhten van stemlokalen, consumptie aan
(tembureaux enz." zullen de periodieke
Tweede-Kamer,- Provinciale.Staten. en Ge
meenteraadsverkiezingen plaatshebben.
Laten wij dus nu reeds onze kiezers
op de hoogte stellen van de regelen, waar
aan zij zidh dienen te houden en, mocht
er verschil van gevoelen zijn, laat daarom
trent nu reeds eene beslissing vallen; het
is naar onze meening beter, dat dit nu
geschiedt, dan dat er in het heete van den
strijd wanorde ontstaat, onder het kiezers
korps, hetwelk onherroepelijk tot verlies
aan onze zijde zou leiden.
Doch terzake^ laten wij vooraf de kwestie
uiteenzetten
In het polderbestuur van het Ambadht
van West-Friesland genaamd Geestmeram-
bacht moest een Hoofdingeland aftreden.
De beide Rj, K. Kiesvereenigingen te
Heerhugowaard, de eene voor de kiezers
in het Noordelijk deel der gemeente, de
andere voor die wonende in het Zuidelijk
deel der gemeente, kwanten in gecombineer
de vergadering bijeen en bij eindstemming
werd met 59 stemmen als candidaat ge
steld de heer Jb. Buren tegen 30 stem
men op den aftredenden, den heer Wi.
Ondhuis, terwijl 3 stemmen van onwaarde
waren uitgebracht.
37) -
X. DOORBREKENDE WOLKEN.
De bewoners van de naburige staid ver
wond-enden zidhi niet weinig orver de nieu
we levenswijze otp bet huis Frankenberg.
Een idag na bet vertrek van Folkmar
wds de ritmeester met juffrouw Brander
81 'de vroegte na.ar de sïad gegaan en adh-
ta' Ihien kwam. een proviand wagen. De rit
meester liet Brander en den koetsier
geen lOogenbMk uit Ih-et oog.
Toen id,e wagen met levemsimiididelen die
poort naderde, werd deze niet geopend,
maar naast de poort over de muur brutde
een ]a;kei zijn hieer toe: „Wierda!"
Het merkwaardige was, dat de ritmees
ter.. tot wiens op den voorgrond tredende
eigenschappen nu juist het geduld niet be
ierde, zteh- dat, niet slechts liet welge
vallen, maar zich ook nog als ritmeester
J"on Frankenberg aanmeldde.
Nog wenj er maar n|ja^, geopend tatdat
fin een po-os Brander verscheen, en, na
dat oiok hij geconstateerd had, wat voor
den laikei gteen halve seconde twiijfeladh-
S geweest wals, n.l. dat bet werkelijk
wtmeester vom Frankenberg en zijne, Bram
s wouw, met den koetsier waren, die
De heer Jb. Buren wias dus met groote
meerderheid door de beide R. K. Kies
vereenigingen candidaat gesteld.
Maar wat gebeurde daarop?
Eenige R. K. kiezers, leden dier Kiesver-
een., zelfs een paar bestuursleden der R. K.
Kies vereen,, wie-n blijkbaar dit besluit niet
naar genoegen was, wierpen zooals men
dat wel eens zegt „roet in het eten",
ze stelden zich in verbinding met eenige
liberale kiezers en zonden naar verschillende
bladen eene advertentie op van den vol
genden inhoud:
POLDER-STEMGERECHTIGDEN VAN
HEER-HUGOWAARD'.
Donderdag a.s. 19 September heeft de
verkiezing plaats van Hoofd-Ingeland van
hef Ambacht van W|est-Friesland genaamd
Geestmerambadht.
Wjj noodigen u beleefd en dringend uit,
alsdan uwstem uit te brengen
op Ihet aftredend lid: W|. Oudhuis,
die reeds sedert een reeks van jaren daarin
zitting heeft gehad en st'eeds getoond heeft
te zijn de rechte man o.p. de reobte plaats.
(Was geteekend)
C. Ursem; J. Blom; J. NieuWland; P.
Meerbo-er; P. Beers; P. Roos; N. Pool;
H. Rijne; Jb. Volkers; C. de Boer Jz.
Jb. v. d. Oord; S. Brugman; C. Zuur
bier; Si Tesselaar; J. Tromp; D. Wijnker;
G. Wijnker.
Ook aan onze administratie werd die ad
vertentie gezonden, de redactie wilde ze
evenwel niet opnemen eri plaatste ouder
„Correspondentie" het volgende:
Bs» te H. H. 1) De advertentie van, eenige
polder-stemgerechtigden te Heerhugo
waard wensdhen wij niet te plaatsen.
Het besluit is nu eenmaal gevallen om den
heer Buren te candideeren en wiel eene
gecombineerde vergadering der beide
R. K. kiesvereenigingen heeft dit besluit
genomen.
Nu gaat het o.i. niet aan, dait een R. K.
Orgaan reclame maakt voor een tegencaudi-
daat, al is die dan ook R. K., en al nvoge
dat zijn onder de advertentierubriek. Onze
redactie houdt daar ook oog opi, anders
zou zij misschien in eenig- nummer op de
eene bladzijde dit adviseeren en op eene
and-ere —in dezelfde courant het tegen
overgestelde advies plaatsen.
Onze besliste opinie is: R. K. KIEZERS
VAN DE HEERHUGOWAARD,- STEMT
OP DEN CANDIDAAT DOOR UWE BEI
DE KIESVEREENIGINGEN UITVERKO
ZEN!
Met op een ander, al is hij ook R. K.,
al is hij sedert een reeks van jaren hoofd
ingeland, 'doet gij niet wel. Daarvan mogen
1) Om alle valsohe verdenking te voor
komen deeien wij thans mede dat Br.
Brievengaarder.
voor twee uur het huis verlaten haddein,
werd de deur geopend.
Het gerucht van dit militaire vertoom ver
spreidde zidh in de naburige stad. Dit ge
schiedde nog meer, toen er doorloopieuid
een post aan de poort bleef s taan en ver
schillende personen, die den baron weimsdh-
ten te spreken, met allerlei formaliteiten
wenden lastig gevallen en ten laatste werden
afgewezen.
Verkeer h-ad' er niet plaats, en men kou
de reden niet achterhalen, waarom d.e ba
ron zulk eene eomedie speelde.
Ten .laatste kwam het zooiver, dat eenige
personen, die bloedverwanten onder deslot-
bewoners telden, zidh tot de politie wendden,
omdat zij over hun lot bezorgd waren. Het
huis Frankenberg was hermetisch van die
builen wereld afgesloten en de heer daar
van een openbare gek. Wat kon er al niet
binnen d-e muren plaat® hebben? De politie
berichtte d.it aan Folkmar. Deze begaf zich
naar het huis. Frainkewblerg. Na die gebrui-
gelijike formaliteiten, waaraan fyjj zi.dh ge
willig. ©«teirwierp., werd hij binnengelaten.
Hij vind bi-nnen de muren, vergenoegde
gezichten,
In -geen geval maakten ihiet de mens.dli.en
slecht
«Beste baron!" zeide hij, toen hij den- ba
ron in volle huzarenuniform zag naderen,
„Uw middel wenkt uitstekend, geheel Dani-
berg verklaart u voor waanzinnig, maar ik
h.ad het niet voor mogelijk gehouden; gij
hebt volkomen uw doel bereikt.
ook wij niet afwijken.
Iemand die deze „discipline" van de
kiezers verlangt, mag daar zelf niet van
afwijken door eene advertentie opi te ne
men, welke „insubordinatie" in de hand
■werkt.
Dus, geachte inzender der advertentie
wij zien de dubbeltjes, de guldens blin
ken, voor e-en courant zijn de advertenties
de „nervus rerumi" de bron van inkom
sten, zonder wielke geen courant, geen
mensdh kan bestaan, maar neen, principe
boven en voor alles! Redactie.
Wjj behoeven daaraan geen woord meer
toe te voegen.
Doch nu wordt den volgenden dag aan
de R. K. Kiezers te Heerhugowaard het
volgende billet toegezonden:
Polder-s-emjgeredhtigdenNaar aanleiding
van het geschrijf in „Ons Blad" vermanen
wij U, toch vooral niet te luisteren naar
het zoet gefluit van een vogelaar. De Radac-
dactie van „Ons Blad" kent den toestand
in Heer-Hugo waard niet. Zij slaat door.
Wjj, leden van 't R. K. Kerkbestuur
raden u zeer dringend en ernstig uwe
stem beslist uit te brengen op onzen can
didaat, het aftredend lid, den beer
Willem. Oudhuis, (Was geteekend)
Th. P. v. Swieten; G. Wijnker; P. Api-
pelnran; D. Oudhuis; A. Steur.
Waar wij openlijk in deze verkiezing wor
den betrokken, kunnen wij niet anders dan
ook opienlij.k daarop antwoorden.
Voor ons geldt"den regel: als de R. K.
KieSvereeniging een candidaat heeft gesteld,
dan miogen de l-eden dier kiesveraenigimg
in het bijzonder (Allerminst bestuurs
leden der Kies vereen, zooals onder de
zooeven genoemden voorkomen) en de R.
K. Kiezers in 'het algemeen van dat advies
niet afwijken, allerminst openlijk in woord
en geschrift daartegen ingaan, 't Koste
misschien eene opoffering doch de minder
heid m.oet zich bij het besluit der verga
dering neerleggen. Dat eischt de dis
cipline.
W.aar moest 'het in 's hemelsnaam heen,
als die regel niet gold?
De mannetjes opi de stembureaux, die
nauwkeurig aanteekenen de namen der
Kath. die komen stemmen, konden wel
thuisblijven, als zij niet wij zeker wisten,
dat de R. K. kiezers zich over het alge
meen bijna zonder uitzondering aan
het advies der Kiesvereen. houden.
Zij tellen nu: „zooveel Kath. zijn er ge
weest op. het stembureau, dus ongeveer
evenveel stemmen zijn er op den candidaat
der R. K. Kiesvereen. uitgebracht."
En dan nog dit! Als er geen discipline
■is, dan volgen morgen andere kiezers, wat
heden zij deden, die een advips gaven te
gen da;t der R. K. Kiesvereen. in.
En waar moest 'het dan heen?
I Wij zouden de grootst mogelijke versniph
pering krijgen onder de Kaifh. stemmen,
i En wie groeien in die one enigheid?.Omze
j tegenstanders in de politiek toch? Geldt
hier niet terecht het spreekwoord: ^Twee
honden vechten om een been, de derdie
loopt er fluks mee heen?"
j Ons advies luidt dus in het algemeen:
Kath. kiezers stemt op deii door uW
Kath. Kiesvereeniging gestelden candidaat.
j Nu moge het R. K. Kerkbestuur beweren,
j dat de Redactie van „Ons Blad" den toe-
stand in Heerhugowaard niet kent, wij ver
zoeken da,li aain dat Bestuur antwoord op
deze vraag: Is de toestand in Heerhugo-
waard dan zoo, rooskleurig, dat de regel,
dien wij hierboven stelden en voor het
1 geheele Kath. Kiezerscorps in Nederland
geldt, niet van toepassing is voor Heer
hugowaard?
Wjj zijn v,an meening, dat het juist in
Heerhugowaard het minst kan lijden. Was
het niet, dat onlangs nog de Kath. candi
daat het met een paar stemmen in de min
derheid moest afleggen tegenover den li
beralen candidaat voor den gemeenteraad?
Wiellidht zijn zij, die zeggen den toestand
wel te kennei], bereid ons in te lichten
hieromtrent.
Tenslotte nog dit.
Er was vooral éene omstandigheid, die
ons drong te antwoorden op het billet in
direct tot ons gericht.
De zaak gaat uit van een R. K. Kerk
bestuur (Wjj1 spatieeren). Dit achten wij
niet jjoed te keuren.
Laat toch asjeblieft geen Kerkbestuur zich
zooals hier openlijk met kiezersaange
legenheden inlaten, laten zij zich qua- be
stuur buiten de politiek houden.
Zoodoende zou men in de kaart spieien
van onze tegenpartij, die ons jiuist op dit
punt van vermenging van kerk en, politiek
zoovaak aanvalt.
Met deze manier van optreden doior een
kerkbestuur zou dat geschieden en van deze
plaats j.uist wilden wij die tegenpartij laten
weten, dat wij het er niet mee eens zijn,
dat een kerkbestuur zich opi het poli
tiek terrein begeeft.
Nogeens, wij schreven dit artikel met de
beste bedoeling, in het waarachtig welge
meend belang. der katholieken in
Heerhugowaard, 't gaat niet tegen, perso
nen was dat het geval, wij zouden, nu
een ZeerEerw. Pastoor onder de onder-
te ekenaars behoort liever den redactiezetel
er om geven dan tegen hem persoonlijk
te ageeren 't gaat over eene zaaik, die
vóór de verkiezing van 1913 „uit moet zijn"
opdat de krijgstucht, die Napoleon keizerrij
ken deed onderwerpen, ook in 1913 ons
kiezerskorps zal beheersdhen en ons ter
overwinning leiden,
Geen mensdh heefk er eenige gissing vain
hetgeen er broeit en de pioliitiie hieeft on
der lus,sdh.en wonderbare resultaten bereikt!
Wij hebben deze nog te regelen en slechts
te vervolmaken. Gehukt 'hiet ons, dit binnen
aidhic dagen niet, dam zal 'ik ooik zonder
d.alt een groote,n slag wagen. De procureur-
generaial in Keulen is van alles op, de hiopgite
gesteld en heeft de zaïaaik flink aangepakt.
„Brander!"
De geroepene was dadelijk ter plaatse.
„25 flessdhien champagne voioir het perso
neel Qtaiait u 'mede mijnheer de procureur?
Beide manman gingen de trappen o,p en
betraden de salon waar Adèle zidh be
vond. Toen ziji binnentraden, stond hiet
meisje op, om zich terug te trekken, dloidh
FioCikmar, die een bijzondere goiede bui
scheen te hebben, hield haiar tegen.
„Blijf hóeir, freule. Ik mag Wel aannemen,
dat gij eenig belang stelt in 't gevial-Nor-
ma,nn en waarom moet gij de goede be
richten uit de tweede hand vernemen?"
„Hebt gij goede berichten? Koiip.. er gauw
mee voor d-en dag; ik zal niet meer uit het
Venster roepen."
„Dat moogt ge; uw vader heeft zulke
voortreffelijke maatregelen ganpmen, dat er
geen gevaar bij' is,."
„Naar ik hoop", zeide hij. tot den baron,
zullen d'e soldaten toch niet dronken wor
den en tot muiterij overslaan."
„Neen", antwoordde deze, ondanks 'den
strengen militairen dienst, heersoht er een
goede geest onder het garnizoen."
„Dat heb ik gezien."
„Maar nu uwe berichten", vroeg Adèle
verlangend.
j„De politie heeft onderzocht, dat Juli
ana Lange uit Trarbaeh geheel niet bij
u in dienst geweest is."
„Maar ïi'fijnheer Folkmar, dat weet ik
■toch beter", zeide de baron.
„Neen, mijnheer de baron, dat ,weet ik
beter. Juliana Lange diende en dient nog
pltijdi n Keulen. Dat staat vast; maar
men 'heeft korten tijd voor de komst van
deze zoogenaamde Juliana in uw dienst met
de thans bij, He politie gedeponeerde pa
pieren geknoeid en een ander persoon, met
wier opsporing de politie juist pezig is,
heeft zich daarvan bediend om bij, u in
dienst te komen."
„Dat is een door en door slechte daad
„Er 'bestaan er, die 'de menscben tot
zulke schandelijke daden niet 'i,n staat aCh-
ten. Onnoozelen zijn ze, die niet wetem}
welk een vulkaan er in ieder rust! Die
vulkaan komt tot uitbarsting, wanneer met
God geen rekening meer gehouden wordt.
„Ik ben 't geheel! met ,u eens" zeide
de baron, het is niet te meten, hoe diep'
de mensc'h vallen kan, wanneer hij zidh
niet aan de hand van God vastklafmpt, en
het zou een verdienstelijk werk zijn een
lichtstraal in de diepte van dezen afgrond
te werpen, die slechts aan criminalisten en
in helaas al te zeldzame gevallen aan den
biechtvader bekend is.
Dat moest de wereld weten..
Bedreigingen van Mr. Troelstra.
Volgens „De N. Courant" heeft mr.
Troelstra in d'en Haag gevaarlijke woor
den gesproken, waarop het misschien niet
ondienstig is de aandacht eens te vesti
gen. Mr. Troelstra sprak:
„De obstructie dhr S. D. Kamerfractie
dtvong de kerkelijken, onder het socia-
I listisdh j,uk door te gaan."
Dat is voorbij; maar toch ook geen
zaak, om er zidh opi te beroemen. Dodi
nu komt de toekomst aan de beurt:
„Mocht de Rechterzijde niet overtuigd
nog zijn, dan kan nieuwe obstructie piet
uitblijven. Maar vóór het daartoe komt,
zullen wiij betoogen. voor het kiesrecht."
M,a.w. onzen zin moeten we hebben
en als wij hem niet krjjgen, dan gaan
wij maar weer obstructie spelen.
„Wat de arbeidersklasse thans doet, is
een laatste ordelijke poging, om
het Ajg. Kiesrecht te verkrijgen."
Eene laatste ordelijke poging!
Dan moesten wij in „hef Volk" in hiet
verslag 'der betooging om het Binnenhof
niet lezen zinssneden als: „Even daarna
edhter komt in stormpas Troelstra aan en
achter hem een luidruchte, zingende, be-
toogende massa. Dit corps trilt van strijd
lust, van opgewondenheid
Óf wat wel te zeggen van de volgende
lieflijkheden
Op het Plein-veel belangstellenden: het
wiemelt van politie. Achter de ramen van
de depiartementsgebouwen staat allerlei
droog ambtenaren-volk half verlegen te
ladhen. Opi de balkons van lie Witte Sjosië-
teit verdringt zidh de „fine fleur" der Haag-
sche luiwammessen, de bitterneuzen hoog
in den wind, de sla,pipe buikjes vooruit.
De heeren voelen zidh- veilig in hun jene-
ver-burdht en wadhten nieuwsgierig op de
dingen die komen zullen. s,
'j
Dat moet nu eene ordelijke poging hee-
ten
Eene laatste ordelijke poging! Zoo
die woorden eenigen zin hebben, schrijft
„de Tijd", beteekenen zij, dat nu de on
ordelijke pogingen aan de beurt komen.
Men weet dus, wat men van mr. Troelstra
en consorten te wadhten heeft: obstructie
en wanorde. - - l L
Een socialist gered door een
unie-liberaal
In het „Handelsblad" lezen wij over de
betooging der Rooden-Dinsdag-houdcrs om
het Binnenhof O'.a. het volgende:
Het Kamerlid Hugcnhoitz (soc.-dem.) wil
zich uit de gelederen naar de Tweede Ka
mer begeven en toont zich zeer gebelgd,
omdat de oo-mmissaris van politie Olivier
hem niet dadelijk wil doorlaten. Het Unie-
liberale Kamerlid De Jong (Hoorn) redt
„Laten wiji liever, zeide Folkmar, tpt on
ze Catjharina terugkeeren.
Door het resultaat van het onderzoek is
alle twijfel overdreven en ik zou niet dralen
haar vrij te laten, 'wanneer ik de politie
niet eenige dagen tijd 'wilde laten, deze
valsohe Juliana op te sporen; want deze
ontsnapt ons, wanneer de zaak openbaar
wordt. Wanneer freule Nermann meen dan 0
drie jaren in d-e gevangenis gezeten heeft,
dan geloof ik het wel te kunnen verant
woorden, haar ook nog acht dagen te
laten zitten. Het geschiedt 'ten deel-e om
haar bestwil, want de herstelling in 'haar
eer is een geheel andere, wanneer het
heet: „De dader is gegrepen", dan wan
neer het 'heet, „de bewijzen van haar schuld
zijn vervallen." 1
„Dus gij denkt binnen acht dagen" riep
Adèle uit, de handen 'van Folkmar grijpqnd;
„binnen acht dagen! Maar-ik moet er bij
zijn", volgde zij er met fonkelende oogen
bij, „ik heb altijd aan haar onschuld ge
loofd, toen allen twijfelden, ik heb in de
eerste tijden bijna dagelijks strijd gehad,
wijl ik mijne Catharina niet liet aanval
len, nooit en door niemand zelfs niet door
mijn vader. Ik heb het ook wel geweten
dat de lieve God haar moest helpen,
en ik zal aan de gevangenispoort staan,
wanneer zij vrij gelaten wordt, en zij zal,
niemand eerder in hare armen sluiten dan
mij, die nooit aan haar onschuld getwij
feld heb,"
(Wordf servo!jfd.)