SR,
E. Kath. Nieuws- @1 Advertentieblad
voor Noord-Holland.
o van Alkmaar.
No. 107.
Donderdag 10 October 1912.
6ae Jaargang
lag.
sots:
öya-maanders.
ima soorten.
FELTJES.
G <Sc Co.,
Verschijnt DINSDAG. DONDERDAG en ZATERDAG.
Heeren Correspondenten
FEUILLETON.
Onschuldig veroordeeld of een
slachtoffer dor wraak.
iOEDKOOPER.
veters of gespen
ER'S VOLKSZAAK
LENENSTBAAT 11.
Z. KAAN.
BASDONK.
I. "WILLERS.
BENTHEMlüte,
3 GROOT.
Zee, G. FOOR.
WINK.
A. SöTEMANN.
.ard, P. LODDER.
zekerheid een goed
I
de lezer weet, dat de
roordeeling van freule
,t echter door tussdhen-
en zekere twijfel opt
ood veroardeeling uit'
twijfels bleven hangen
rand.erd. Daarmee was
op de erfenis,
er den gevangene ;ver-
n t e beheeren, moest
loemd wonden en pp
naaste erfgenaam ieen
overeen dat neef Reif
men en vootr het drietal
j geweest zijn, of
toevertrouwd goed was.
mts in handen 'hadden
zjj er mee van
door
e lompe wijze waarmee
den baron von Fran-
overgave van het ver-
u-achten dezen er toe,
ijven beheeren, entoen
vee eens was, zagen, zi]
aap teleurgesteld.
dat het drietal geen
.osbandig leven in Ame-
gen niet eens het noo-
wijiken ien zoo bleven
n 't begin in groote
aan 't licht kwairn, maar
velden zij zich) veilig41"
iet meer aan de mo*
ïnschgp' te moeten a
daad, die Kun, absoluu
acht had. Want dat was
Waarnaar zij de. zwaar*
beoordeelde® i
P&söt ictncoigü
BLAD.
ABONNEMENTSPRIJS
75 et per 3 maanden franco huis; 105 et met geïllustreerd
Zondagsblad. Te betalen in het Begin .van ieder kwartaal.
Afzonderlijke nummers van de courant3 cent.
yan het Zondagsblad 5 cent.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap. „ONS BLAD". I
BUREAU: Breedstraat 12, tegenover de fi. Kerk, te Allemaal,
Telefoon No, 432,
ADVERTENTIEN:
Van 1—5 regefe30 cent*
Elke regel meer6
Reclames per regel15
Kleine advertenties van 1—30 woorden, bij vooruitbet; 23 m
worden door de Redactie ultgenoo-
digd hunne nota's over het derde
kwartaal In te leveren.
De oude Militiewet kende z.g. 4-maan-
jdersdat waren van de voor de lichting
aangewezen miliciens zij, id ie, in, stede;
van 8V2 maand, slechis 4 maanden behoef
den te dienen,
Omt ot die z.g. viermaanders te beboe
ren, moest men m:et goed gevolg he,t ge
durende twee winterhalfjaren verstrekt voor
bereidend militair onderricht hebben mee
gemaakt.
Doch wat een misstand was wie
dezen laten we ze maar noemen
„cursus" twee jaar had meegemaakt, was er
nog niet zeker van, dat hij tot de Vier
maanders fou behooren, ook al had hij
met het meest gunstige gevolg het exa
men afgelegd.
Er werden n.I. van, elke nieuwe lichting
een bepaald aantal miliciens voor ver-
korlen eersten oefeningstijd aangewezen.
Dan gingen de meest bekwamen, als
leerlingen van H. B. S., Gymnasia: enz.
voor, daarna volgden zoover er be-
i ho^fte was degenen, die aan Wet voor
bereidend militair onderricht met, goed ge
volg hadden deelgenomen.
Waren ,van de laatste categorie geoe,-
fenden meer dan het aantal, dat voor
verkorten oefeningstijd noodig mas, dan
zagen de a.verigen zich teleurgesteld: zij
moesten even lang als de niet-voorgepe-
fenden dienen. Het eenige voorrecht, dat zij
nog hadden, Was de garnizoenskeuze.
Aan dezen wat wij zooeven, noem
den „misstand" is door de nieuwe mi
litiewet een einde gemaakt.
In deze wet toch komt het voorbereidend
militair onderricht niet méér voor even
min als het instituut der viermaanders.
De miliciens ingedeeld bij de onbe
reden wapens als infanterie, vesting-artille,-
rie enz. moeten voor 81/2 maand of 61/2
maand opkomen voor eersten oefeningstijd.
Wie voldoet aan bepaalde eischen van
lichamelijke ontwikkeling heeft thans r e cht
wij spatieeren op een eersten oefo-
45)
De inlhechtenis,neming in den nacht trof
hen als een bliksemslag. Zj^rolf, de meest
geslepene, ontkende geheeF en al, ook Ri
ta, die het vergif gemengd en de meineed
gezworen had, bezwoer aanvankelijk on-
rïer heete tranen hare onschuld, maar neef
Reif, die nooit energie bezat en zich lang
zamerhand had wjjsgemaakt, dat hij eigen-
hjk niets gedaan had, sprak zich zelf spoe
dig tegen en bekende eindelijk dingen;
i grond waarvan confrontaties plaats hadr
I den.
Het einde was,, dat Ziieralf en Rika ter
I dood, en neef William tot twintig jaar ge-
I vangenschap veroordeeld werden.
Toch werd de doodstraf niet voltrokken,
I maar in levenslange gevangenschap ver-
andeid,.
Den dag daarop Vond de verhandeling
I plaats, alles verliep zooals Folikmar het
I gewenscht had. Hijl voerde freule Nor-
I mann naar de bank der beklaagden en
I stelde de intrekking van het veroordeelend
I vonnis voor, alsmede de geheele vrijspraak
I 411 de teruggave van de gestelde borg-
I vocht.
Bij de verklaring van Folkmar loste zich
look het laatste raadsel op; dat freule Nor-
I mann in zijn gedrag vond.
Folkmar' sprak:
.i.Ik ben de aangeklaagde daarover nog
eene verklaring schuldig, dat ik haar tot
imt laatste oogenblik 'van haar verblijf in
I e gevangenis, als eene verstokte huiahet-
Bwes behandelde terwijl ik aan haar schuld
[twijfelde.
j Ik ben overtuigd, hoe .zwaar zij daaron-
I Sweden heeft. Het d,eed mij leed, uit
ningstijd van 61/2 maand in plaats vain
81/2 maand.
In de oude militiewet was zooals wij
zooeven gezien hebben hef aantal 4-
maanders beperkt, omdat dit in de w!et
was bepaald, het aantal ói/f-maanders is in
de nieuwe militiewet onbeperkt.
Die bedoelde eischen nu van lichamelijke
ontwikkeling, zijn opgenomen in een pro
gramma, vastgesteld bij Koninklijk Besluit
van 17 Juni 1912, opgenomen in de Staats
courant van 3 Aug. 1912 no. 180.
Het programma omvat in het kort de
volgende eischen:
A. Sta'a f oe f e ni njge n. Kniebuigen,
enz., met daarbij de handen in "Boven-
greep aan de uiteinden van ee,n ijzeren;
staaf, Welke 3 K.g. weegt en 1 M. lang is;
B. Vrije oefeningen;
C. Loopen. Duurloop, 500 M. af te
leggen in hoogstens 3 minuten, de staaf in
de linker- of rechterhand.
Snelloop, 100 M. af te leggen in hoog
stens 16 seconden:
D. Springen. Zonder plank. Floog- en
vér-springen. Polsstokspringen, springen
over een hek, enz.:
E. Gewichtheffen. Met eene, staaf
of halter van 30 k.g. de naast de schou
ders gebogen armen 6 maal omhoog strek
ken en buigen;
F. Sit e e n s too te n Een nagenoeg
ronde steen of massief ijzeren kogel van
7.25 k.g. beurtelings met den linker- en
rechterarm 6 M. vèr stoeten, zonder aan
loop;
G. Wierpen. Eene ijzeren staaf van
3 k.g, tegen een doel, op een afstand van
8 M.;
H. Klimmen. In een touw, met be
hulp der beenen tot 5 M. boven den grond;
I. Optr e k. o e f e n i n gMet gestrekte
armen en vrij gekozen greep;, hangende
aan een horizontaal touw of s-tok, 4 maal
de armen buigen en strekken;
J. Evenwichtsoefening. Vóot-,
achter- en zjjwaarts gaan over een randen
balk of boom, 5 M. lang en middellijn
van 15 tot 2p c.M. Uit den stand op
den balk of boom overgaan in den zit en
omgekeerd
K. Mar ch e e r oe f e n i ng. Twee mar-
schen van onderscheidenlijk 25 en 30 K.M.
af te leggen op twee achtereenvolgende
dagen, respectievelijk binnen 6 e,n 71/2 uur.
het onder mijne slagen getroffen hart de
bevestiging te lezen, dat mijne twijfels wel
gegrond w>aren. Als vertegenwoordiger van
de burgerlijke maatschappij, welke verzoe
ning voor zulk een zware misdaad verlangt,
heb ik niets, anders kunnen handelen; maar
heden, nu de ware daders hun verdiende
straf te gemoet gaan, vervult het mij met
voldoening, dat ik in naam van dezelfde
maatschappij de aangeklaagde om verge
ving smeek en ik constateeren kan, hoe
ik in haar hart niets, anders gevonden;
heb dan vlekkelooze reinheid .en een vast
vertrouwen op God, die beproevingen over
zendt, maar ook dag en uur kent, waarop
de onschuldig vervolgde overwinnend voor
zijne vervolgers te voorschijn treedt." 1
Den avond van denzelfden dag was, Folk
mar de verloofde bruidegom van het meis
je, dat hij zoo heerlijk in Kaar eer her
steld had. Gfob en Brander verzekerden
wederkeerig bij dit bericht, dat zij eigenlijk
niets anders verwacht hadden,
Grob zou zelfs reeds., toen hij den hoog-
sten beambte van het parket op den ano-
nèemen briefschrijver opmerkzaam maakte
in den jongen advocaat-generaal den toe-
komstigen redder en gade van Catharina
erkend hebben.
«11
Dat was de historische inhoud van het
manuscript, waaraan Ernst Zeiler den ge-
heelen nacht tot den vroegen morgen be
steed had om het door te lezen. Reeds
glansde het morgenrood toen hij den gelen
omslag der acten dichtsloeg en daarop
eenige regels door eene vrouwelijke hand
geschreven vond. Deze luidden:
„De oude Lisbeth is gestorven. Zij zal
mij met de miensohen, aan wie ik uit mijne
rijke middelen eenige weldaden bewees,
door hare gebeden uit de gevangenis, ge
red hebben; wanneer het weinige, dat ik
deed, een loon verdiende, dan is mij dït
loon door mijne veroordeeling ten deel ge-
vall-en, In de eenzame duisternis der cel
De marschen worden gemaakt over harde
wegen, zonder bepakking en in gewone
kleeding. Als eisch wordt gesteld, dat de
deelnemer aan het einde van den marsch
verkeert in goede lichamelijke gesteldheid.
Bij het examen in vorengenoemde, onder-
Sfeelen is het gebruik van gymnastiek-sehoe,i
sel niet toegestaan. 1
Zij dus, die meenen te kunnen voldoen
aan deze eischen, dienen zich tijdig tep
gemeentesecretarie hunner woonplaats aam
te geven.
In de maand November zal het onder
zoek bij een der korpsen plaatshebben.
De kosten voor nachtverblijf en voe
ding der lotelingen, die zich aan bedoeld
onderzoek onderwerpen en niet verblijf
houden in de gemeente, waar dit onder
zoek plaats heeft, worden door het Rijk
vergoed, als zulks verlangd wondt.
Wij meenden op deze voor de a.s. mi
liciens zoo belangrijke zaak te dezer plaat
se de aandacht' te vestigen, opdat niemand,
die daartoe de bekwaamheden bezit, ver-
zuime van de voordeelen, die de nieuwe
Militiewet biedt, te profiteeren.
Bovendien ,001 de a.s. ingeschrevenen
voor de militie en alle jongelingen aan, te
moedigen zich vroegtijdig lichamelijk te ont
wikkelen in de richting, zooals bovenom-
sdhreven programma dat aangeeft.
Nooit naar hun zin.
Vroeger hadden de sociaal-democraten
ahjjd' den mond vol. .oygr de traagheid
on^er Christelijke Regeering ten opzichtè
van het tot standbrengen der sociale wet
ten.
De „Talmer" was de spotnaam,- walar-
rnede onze energieke Minister van Land
bouw, Talma, bij .voorkeur door die roode
heeren werd betiteld.
Thans, nu ieder onpartijdig béoondeelaar
moet erkennen, dat onze Christelijke Re
geering en onze Rechtsdhe meerderheid
in de Tweede Kamer met bewonderens
waardige ijver arbeiden om de nog aan
hangige sociale wetsontwerpen zoo spoe
dig. mogelijk in 'het Staatsblad geplaatst
te krijgen, beginnen de sociaal-democra
ten uit een ander vaatje te tappen.]
Het gaat hun te vlug! 1
En om aan deze grief tegen onze Chris
telijke Ministers en onze Rechtsche ka-
ging mij de zon der waarheid op, ik
leerde daar den persoonlijken Schepper en.
Verlosser der wereld kennen, dien het geloof
ons leert. Ik heb Zijn hand gevoeld, die
mij1 verootmoedigde, ik heb haar gegrepen,
toen Hij ze mij toereikte, en ik heb Zijne
beschikking leeren kennen, toen de wolk
weggenomen werd, toen deze voor de ge
nezing mijner ziel niet meer noodig was."
„Weest niet moedeloos in het ongeluk,
kinderen, weest niet overmoedig in hiet
geluk, want slechts Gods 'Voorzienigheid
weet het ware geluk van het ware onge
luk te onderscheiden.
CATHARINA FOLKMAR.
Zo'odra 'het geschikte uur gekomen was,
orn een bezoek af te leggen, ging mijn
beer Zeiler naar Baron Lindner. Ernstig
ging 'hjj de trappen op en gaf zijn kaartje
voor den president Folkmar over. Deze
had hem zoo spoedig niet verwacht en
gaf hem dit "ook te kennen, toen hij 'hem
weinige oogtenblikken later in het Salon
ontving.
„Ik bieb' de papieren gisteren, gekregen
en het grootste deel van den nacht daar
aan besteed, om -ze door te lezen" zeid-e
Ernst, „Al stond ook mijn besluit van te
voren vast, achtte ik 'het tot mijn plicht,
nadat gij mij de volle vrijheid, van han-i
delen weder gegeven hadt, aan uw ver
langen zoo spoedig mogelijk te voldoen.
Terwijl ik u deze papieren teruggaf, ver
loor ik mijn vrijheid, en mijn woord heeft
weder zijn vollen kracht."
„Ik heb het inderdaad niet anders, ver
wacht; maar aan u was; de keus, of gij
aan mijne verwachtingen wildet beant
woorden.
„Ik had dit manuscript voor mijn persoon
niet noodig. Uw woord was voor mij vol
doende geweest en zelfs dat was niet
noodig, mijnheer .{ie president. Het feit
dat gij freule Normann de hand aangeboden
hebt en In de kring van deze familie
mermeerderheid naar sociaal-democratische
wijs uiting te geven, zullen, naar „Het
Volk" meldt, op T4 October a.s., aan den
vqoravond dus van de openbare behande
ling van de Invaliditeitswet in de Tweede
Kamer in een 12-tal plaatsen des landsl
door des ociaal-democratisdhe partij-organi-
saties aldaar openbare vergaderingen wor
den belegd, waarin „geprotesteerd zal
worden tegen het doorjaag-systeem der
kerkelijke meerderheid"! (Msb.)
Een eerlijk liberaal-
Het is een we'ek geleden, zegt het Hsgz.,
dat de nieuwe hoogléeraar in het Staaits-
recht aan de Utredhtsdhe Universiteit, en
j diens benoeming aan een heftige crifiek in
de liberale pers blootstonden.
Niet op de voordracht.... Calvinist
onbekwaam
Men zou kunnen vragen, of wel elke libe
rale redactie deskundig genoeg is om over
een hoogleeraarsbenoeming met kennis van
zaken te kunnen oordeejen.
Maar naar zoo'n kleinigheid vraagt men
niet.
Het vonnis lag geveld: een onbekwame
meer benoemd', een partijbénoeming te
meer.
Daar lcomt de. historicus dr. Wl W. van
der Meulen, ook een liberaal een echte
ditmaal in de „Nieuwe Ct." de be
noeming van den heer Lobman verde
digen.
De 'heer Lobman is een ,zeer bekwaam
man, en het is billijk dat althans laain1
één onzer Rijksuniversiteiten het Staats
recht worde gedoceerd door een man van
protestantsch-christelijke beginsel
Dr. Van der Me-ulen zet de liberale tnef-
'dacties met haar getuigenis omtrent mir.
Lohman's onbekwaamheid en haar onver
draagzaamheid wel te kijk.
Maar toch het meest in dit striemend
zinnetje
De benoeming van jhr. mr. B. C.
de Savornin Lobman tot hoogleeraar in
het Staatsrecht aan de Rijksuniversiteit
te Utrecht, heeft, 't behoeft nauwelijks gé-
zegd, een stormpje v. verontwaardiging ge
wekt in de gemoederen der tegenstan
ders van de huidige regeering.
Het behoeft nauwelijks gezegd,...
Men kan niet niet een paar woorden
het liberale stelsel van onverdraagzaamheid,
een kind opgegroeid is, als mijn bruid,
zijn ter beoordeeling van de laster, waar
van zij zoo pas het offer gewieest is, meer
dan voldoende.
Maar ik djauk u v'oor hei bewijs van
iverlrouwien, waardjoor het miij1 mogelijk ge-
[wioj-djen dis, het geluk meer te waardeerem,
djat Voor mij met de hand va.ni uwi doch
ter uit die omgang met u ten deel valt,,
Ik dank u Voornamelijk daarvoor, dat gij
mij in staat gesteld! hept, den lasteraar een
passend! antwoord te geven
„Antwoord! niets zeide die president,"
„dat is het meest passende antwoord. De
beschikking Van GodJ treedt bij die lotge
vallen van mijn vrouw Zich (baar aan het
Jicht.
Ga naar Helena, djie gij' z'oo zeer lief-
hebt. f
Daafrrtedle is eigenlijk ons verhaal tea
einde. Het is begrijpelijk, dat Ernst Zei-
Ier zijn bruïdi naar fr| et altaar voerde
en tot nu Ihieeft hij' geen; redjen gehad,
daarover berouw te hébben. Hij leeft in
een gelukkig huwelijk.
'Onze lezers verwachten nog eenige bij
zonderheden over het lat van andiere per
sonen, djie in den loop van dlit verhaal
op dén 'Voorgrond zijn getreidien.
Dat Adéle, di'e wij als jeugdige wildzang
hiebben leerjen kernnen, hedien als ba.rones
Lindner eene buitengewoon deftige pier-
soon en moe dér van een huisgezin gé
wordén -is, wete;n wij reeds'. Zij vormt nog
altijd; het middelpunt van epn gelukkigen
kring. Tot dezen gelukkigen kring, reke
nen wij niet slechts haar eahtgenoot en
hare kin-déren, 'Maar ook 'haar vaider, die
een groot déél van zijne jaren als waar
dige patriarch bij de zijnen in Damberg
doorbrengt. Zoodra -echter d'e zwaluwen ko
nten, trekt alles naar) het huis Frankenberg,
waar dé barpn als een kleine heuscher
resideejk. t
In den Ictcgj der, jaren, Ja dé kring in
partijdigheid en monopolielust feller gee-
selen.
Er op rekenen kan men dan ook, dat de
groote liberale pers, die het oordeel van
een man als dr. Van der Meulen niet ge
heel kan doodzwijgenn de kleine libe
rale bladen laten het met een gerust gé-
moed zwemmen van dit voor haar zoo
verpletterend zinnetje geen gewag zal ma
ken.
BÏNNENLAND.
St. Vincentiusvereeniging en
redding van drankzuchtigen, lij
de „Msb." lezen wij
Men verzoekt ons het volgende opj te
nemen:
Te "Utrecht is een werk tot stand geko
men, hetwelk de aandacht van alle Vincen-
tianen en Katholieke drankbestrijders ver
dient.
Daar is in de St. Vincentius-vereeniging
als afzonderlijk liefdewerk gesticht een
werk tot redding van drankzuchtigen, het
welk in verband met het algemeen Consul
tatie-bureau wil beproeven de offers der
drankzucht te redden en te bewaren,
De leden der beslaande uit afgevaardig
den der Kruisverbonden samenge
stelde reddingsbrigade, zijn ieder in hun
eigen parochie in de Conferentie^ opge
nomen en op Dinsdag 24 September wer
den zij als leden van, het nieuwe liefde
werk door den president van, den Bijzonde-
deren Raad, mr. dr. D. A. P. N. Kooien
geïnstalleerd.
'Als voorzitter is aangewezen mr. Wiisten-
berg, voorzitter van het Kruis verbond „St.
Johanpes de Dooper" vanwaar het initiatief
uitging dat tot dusverre door zooveel suc
ces Werd gevolgd. I
Moge het liefdewerk onder de, bescher
ming van den H, Vinoentius velen tot heil
zijn.. 1
Bn moge het te Utrecht gegeven voor
beeld elders worden nagevolgd.
Uitslag verk ie zing van t wie e le
den 'fooi den gemeenteraad te
Haarlem1. Voor de vacature-Middelkoop
werden uitgebracht 2491 stemmen, waarvan
70 ongeldig. De heer H. van Bredero-
de (Vrijz.-Dem.) verkreeg 629 stemmen;
de heer E. van Everdingen (S.-D.) 750';
en Eh\ K. Fj, de Jong (Ghr.-Hist.) 1042,
zoqdat eene herstemming moet plaats heh-
jdje familie Folkmar ook venmee-rdend ge-
wpj"d,en. Toen Helena bet yaderiijk huls
verlaten hiadj, voelden zich hare oudiers
in dje afgelegen protestantsche omgeving
geheel niet mieer thuis. Al hadden die man-
schen ook niets tegen, hen toch) ver
stondien zij elkander niet; en daar Folk
mar wel voorzag 'djat de „Culturkampf"
vooreerst niet afgeloapen was, nam hij
zijn ontslag en veihuisdé wederomi naar
zijn oudé geboortegrond, bet schoone Rijn-
land, I
Zoo waren daar allen vereenégd, die aan
1de zware beproeving van onze heldin een
groot aandeel geh'ad hadden.
Slechts twee ontbraken er: Brander etl
Grob. Beide mannen, die elkander op zulk
een tragische wijze hadden leeren ken
nen], werden later de oprechtste vrienden
en de trouwste steun van de Frankenber
gen- Zij zijn beldeni gestorven, toen Folk
mar nog lang president in Frainkenhain was.
j T>e weduwe Brander heeft van baron
pensioen, op het huis Frankenberg, waar
zij 's Zomers huishoudster is en 's Winters
bet huis bewaart.
Vier dagen na hiet verlovingsfeest werd
de eerste luitenant von Zatelowsky door zij
ne oversten uitgenoodigd, spoedig zijn ont
slag in te dienenj omdat hij nagelaten had;
zijne schulden te betalen; hij deze gele
genheid hoorde hij pok, dat hij daarmee
een behandeling voor de rechtbank vain eer,
voorkwam, wegens zijn gedrag op dien
avond!, I
Toen de eerste luitenant zijne epauletten
had afgelegd, raakte hij in vergetelheid!.
De eenige, die medelijden met hem had,
was mevrouw Catharina Folkmair, die later
altijd nog beweerde1 dat het heel goed
geweest was, dat bij de verloving van
haar kind de sluier van, haar verleden werd
weggenomen; God hjad dat alles ten goe
de geschikt, en zij zou zijn, naaml in eeuwig
heid prijzen:. J, P,
EINDE,
