R. Katk Nieuws- en 2^dvertentie1bla«d
voor Moord-Bolland.
IjWie zijn kiesgerechtigden
No. 0.
Donderdag 16 Januari 1913.
7e Jaargang
Verschijnt DINSDAfi, D01DEBDAG en ZATERDAG.
KERKNIEUWS
BINNENLAND.
Arrondissgmerifs-iaohfbfink Se Aikfnaar.
"TlHBSSk-nïeuws.
ONS
BLAD.
ABONNEMENTSPRIJS
75 ct R» 3 maanden franco huis; 105 ct, met geïllustreerd
Zondagsblad.. Te betalen in het Begin sin leder kwartaal,
Afzonderlijke nummers van de courant 3 cent.
Pan bet Zondagsblad 5 cent..
Uitgave van de Naaml, Vennootschap „ONS BLAD5'.
aUEEAUi Breedatraat 12, tegenover de 1, JÉ, &erï, te AlIauaEi
Telefoon No, 431,
AD VERTENTIEN i
Van 1—5 regeto 3d cent,
Elke regel meerdg
Recfcunes per regel15 ,s
Kleine advertenties van 1—30 woorden^ bij vooruftbet, 29
Dd béstaiandla wiet kent tiet kiesrecht
toe aan de mannelijke ingezetenen des
Rijks, tiCvens Nederlanders, ld ie voldoen
aan dia twiee volgende vere'sekten
L Dat rij vóór of op 15 Mi
dtón leeftijd val» 25 jaar bereikt hebben,.
Wie dl,us op; 15 Mei 1913 25 jaar
oud zijn, zijn kiezer voor 1913, mits zij' te.
v-ens voldoen aan de volgende bepaling.
II, Dat! zij in het b'eizit zijn van min-
s-tdns één dier wettelijke kenteekenen van
gdsduktheid] pn maatschappelijke» wel
stand
Naiar aanleiding' dezer kenteekenen wor-
dleh de 'kiesgerechtigden- vrij algemeen on-
ïttórscheideüi in: 1. belastingkiezers; 2. huur-
of woningkiCzers; 3. loon- en ptensioen-
kiez,ers; 4, spaar kiezers en 5. examen-kie
zers.
Wjj stellen ons voot in een reeks artike
len déze kenteekenen vrij uitvoerig te be
handelen, daatbij tot in enkele bijzonder,
heden, die voor velen van belang kun-
nen zijn, afdalend.
Propagandisten en bestuursleden va,n kies
vetteendjgingenira.de n wij aan deze reeks arti
kelen tie bewaren voor de naaste toe
komst.
Men zie dus de volgende nummers!
V Een eenvoudig maar veel
zeggend briefje
Ecu onzer lazers schrijft ons: 1)
Mijnhder die Redacteur!
Gij schrijft in „Ons Btadl": „Koopt niet
op ZcmÜlag!" maiar u kunt er wel bijvoegen:
„Winkeliers; sluit op Zondag, wamt Gods
zegen rust er op!" Ee.n voorbeeld!: Iirt
het laatst van 1911 heb' ik alle winkeliers
hier opgeroepen ter vergaidlering, om te
kopten tot Z-ondiaigs-luiting. Drie besnoeiden
zich eg heelemaal niet mee, met die andere
kon ik niet vertier komen dam vam 's-mid-
12 uur sluiten, waarvan er al heel
nog eem afviel. Toen kwaim de
Vastenbrief, ik heb er nog met enkelen
over gesproken', maas" niemand wou den
heelein dh|g sluiten. Toen heb' ik Het alleen
gedaan, nietemin' ik behalve kruideniers
waren een winkel, heb' van alle mogelijke
galamteriën en huishoudelijke artikelen, en
veel mensChen- vooral Protestanten
opi Zondag bij mij kwamen koopen. Thansi
ie een jaar voorbij en wat is het resul
taat geweest? Dit: dlat ik in 1912 zooveel
verkocht heb', als1 nog noodt eten jaar te
voren.
Mijnheer, aW u het goedvindt, kunt u
het geheet plaatsten, echter liefst zonder
naam en plaats'1.
j Hpogaichten'd,
i Uw Dienstw. Dienaar,
- N' N-
1) Wij laten het geschrift om -de,-eigen,
aardjgheid slechts ontdaan van taalfouten
volgen.
V De „zeven p'agen van België"
en van
De .„Ster", uitgave van het Wierk der
„Geioofsverdediging?' te Antwerpen, noemt
de „zeven plagen van België":
Ja. dé slechte lectuur.
2o. ide slechte biosoopen.
3o-, 'de -overdreven sport.
,4o>. de drank.
Joi de mode.
'pa. het menscbelijk opzicht.
7o. het nieuw Malthusianisme.
Waarlijk, dat zijn piet de plagen van
België alleen. Menig, ander land en
ook Nederland helaas heeft zeven, zulke
plagen.
Aan ons, aan de, Katholieke pers op
de eerste plaats, de plicht om ize uit te
"heien.
V Gepakt 1
De rede van den vrijzinnigen heer Van
Deventer in de Eerste Kamer heeft blijkbaar
„gepakt" bij de vrijzinnig-democraten.
Hij, Mr1. C. Th. v. Deventer, het Eer
steKamedlid1, Idat de toelating der Chris
telijke zending iira Indië afkeurde; hij, die
meer of minder dorst te beweren,
dan idat het Mohammedanisme in, nie.ts
voor het Christendom onderdoet, diezelf
de Mr. v. Deventer is nni door dë vrij
zinnig-democraten, verkozen om zitting1 te
nemen voor het Twe.edeKamerdistrict
Asssen in plaats va'u Mé. Treub, die van
de po-noentfatie niets wilde weten en be
dankte1. -
Waar men heenwil me.t de concentratie
van 1913, blijkt uit dit simpele feit over
duidelijk
De Katholieken er: hei Notariaat.
Aan „Enkele cijfers uit het notariaat"
van den heer Bern. v. Rijc-kev-o-rs-el in de
„Tijd" ontieen-en wij het volgende:
In 1895 waéen onder de 838 notarissen
179 Rö-omsdhep. De mutatiën, sinds- in
Limburg en Noord-Brabant voorgekomen
zijn wel een kautteekening waart, n.Lde
volgende standplaatsen werden opgeheven
bij gebrek aan sollicitanten of wijl de
plaats ge:en behoorlijke positie verschafte:
Rosmalen, Oijen, Kaatsheuvel, Erp:, Veld
hoven, Nuenen, Chaam, N-ieuwenhagen,
Someren; alle behalve Rosmalen z.g.n,.
„Roomsclie standplaatsen."
In -de volgende werd sinds 1895 bij
vacature in,, plaatsen van Protestanten
RoomschKatholieken benoemd: Dinthier,
Valkenswaand, Princenhage, Diongen, G,eer-
trutdenberg, Steenbergen, Oosterwijk, Heer
len, Beek,-Asten, Daurn-e; menigeen zou
stellig in die gemeenten op de -eerste plaats
een R. K. notaris verwacht hebben.
Jn 1910 waren van de 839 notarissen er
203 R. K., onder de 1035 candidaten be
vonden ziéh 201 R. K.
In de drie groote steden waren R. K.
Amsterdam 15 van de 72, Rotterdam 9
van de 47, Den Haag' 7 van -de 42.
„De Amigo-e dii Curacao" meldt:
De Ho-ogeervv. Pater L. B. Théisisling,
de Zeereerw. pater M. F. Wientiekendo-nk
en de Eerw. Broeder L. Hageman zulten
met de „Saiohsenwaid" via Colon hun reis
verder 'voort zetten .naai' Chili.
.Onze redacteur, Pater R. J. C. Wahlen,
za,l de reis medemaiken tot Colon en Pa
nama om het kanaal, te b'ezi-chtigen, -
Mgr. Th. Roes, Deken van Utrecht, -j-
(Te Utrecht is Dinsdagavond na een lang
durig lijden, overleden Mgr. Th. S: Roes,
deken van Utrecht, in, den ouderdom van
bijna 77 jaar.
Tweede, Kamerver ki-.ez in ge n in
1913. In de Dinsdag gehouden vergadering
van die Vrijz.-Dem. KieSvereeniging te As
sen, Werd met aigemeene st-emmem tot cain-
didaat voor de Tweede Kamer gesteld
in plaiats van den h'eer mr, Treub, dié
bedlainkt heeft, de- heer mr. C. T. van
Deventer, lidl der Eerste Kalmer.
De Minister van Justitie bediend
Mr. Regout, wiens toestand zeer ernstig
on zorgwekkend is, is van, de laatste H.H.
Sacramenten voorzien..
De Katholieke colleges, aan
welke óf oen aangewezen, Gymnasium, óf
een door het Rijk gesubsideerde H. B.
S-. verbonden is hebben, naar „De Tijd"
meldt een schoolraad opgericht tot be
vordering van de gemeenschappelijke be
langen- van, het 'R.-Kaih. Gymnasiaal en
middelbaar ondërwijsy. 1
Leden van den. Raad zijn de heer-en:
A. Berge, rector van het Canisius-Gollege
te Nijmegen; -dr. <P. C. de Brouwer, rec
tor van 'het <R. Kath. Gymnasium te Til
burg; M. A. ivan Everdingen, rector van
het Ignatius-Co'l'lege te Amsterdamdr. R.
van Oppenraay, rector studiorum van het
Gymnasium ta Katwijk a. R.I. W. Pee-
ters, directeur van het Bisschoppel-ijk Col
lege te Roermond; iL. J. A, H. Schrij
nen-, directeur der schol-en, te Rold'uc; mr.
A. baron van Wijnbergen, lid; van de Twee
de Kamer.
De heeren dr. R. van- r Oppenraay en
L, Schrijnen zij» tot voorzitter en secre
taris gekozen.
AmsterdamParijs. Naar wij ver.
nemen, zal binnen korten tijd in de Staats
courant het besluit verschijnen dat de te
lefonische verbinding tussoh-en Parijs en
Amsterdam voor liet plubliek zal worden
opengesteld.
ry-i»^
Zitting van 14 Januari.
Baggeren,
G. L., landbo-u.wejr te Ob-dam, had op
28 November bagger getrokken u.it deOb.
damm-ejr Ringvaart.
De Gro-ot, rijksveldwachter, te Span
broek had hem hijerop betrapt, en zoo
moest L. he-dien Voor de Rechtbank ver
schijnen, do-ch hij was niet - present en
werd nu, de zaak bij verstek behandeld
Ge.tu.ige Gro-ot, bevestigde het door Hem
opgemaakte proces-verbaal.
Tegen jb:ekl, werd: f5 boete subs. 5 da
gen hechtenis geeisch't,
Dat kwam vjs dö lirfde!
K. U., landbouwerszoon, te H.Waart was
op 28 November te Schag'en. D-aar was
feest. JTij zocht in de Ceres Tesse
laar, ê;en landbouwerszoon uit Nieuwe Nie-
dorp; idi-e „uit" was met Aagje G.root, een
flink boerenmeisje uit de Waard.
Toen (hij dat zag, kwam de liefde van
Klaas voor Aagje weer boven, want ook hij
had met hlaar uit gewild. Hij gaf zijn mede
minnaar een klap: o-pi het Hoofd.
Tesselaar ,vo-nd dit niet pieizierig en be
sloot om dan met Aa'gje maar weer naar
de Waart te gaan, doch bij h)et Statio-n,
was Klaas o-ok weer present, -en gaf hem
nog een opstopper. Nog erger weid het
toen zij bij het Statio-n Noort'-Schlarwoude
waren uitgestapt en eenzaam dien Hugo-
waarterweg ppwandel-den. T-oen kwam
Klaas hen achtetopi en gaf zijn mediedinger
nog eens een flinke lclap op 't hoofd.
Getuige: S. Tesselaar, bevestigde het een
en an.-der.
Getuige (Aagje -de Groot bleek echter
nog liefde voor Klaas te gevoelen^
Toen |d!e President vroeg of zij nu sotms
weer gro-ot was met bekj., zeidie Aa'gje
van iniet, maar, toch ging zij niet acco-ord
met idle bevrering vap Tesselaar -en meen
de zij, dat de klappen niet zoo erg wa
ren geweest.
De- ,EA. Heer Off. vond, dat bekl. niet
netjes bad gehandeld om ze tersluips na
te reizen en eischte tegen. bekl. f40 boete
subs. 20 dagen hechtenis.
Sen kooikwettie
Zü-oals wij Dinsdag in 't kort mede
deel-den werd bekl. G. B-., werkman te
Warmenhuizen, vrijgesproken.
Hij stond terecht, omdat Hij een partij1
ro-ode kool z,ou hebben gestolen van j.
P. Tesselaar -en D-. Sto-opi, landbouwers
te Tuitjehoni.
ïteikl. zegt de ko-ol van verschillende;
bo-ejren te hebben gekocht.
Gejtuigen Tesselaar en Stoop v-erklaaf-
d-e)n, dat hun kool zonder dat zij Hetwis-
tcin van- 't land; waren verdwenen.
E-ejn zoon-, van Stoop, had bekl. in de
nabijhelid van het land gezien en een dag
daarna ntet een sdhuit kool op de Broeker-
markt.
G-eftuige L. v. Bodegraven, werkman en
keurmeester -der kool, te Zuid-Scharwqu-
dc( l.lad op 26- November bekl. op de
markt -gdzien en uit dé vo-opraa-d een 30-
tal minderwaardige kooien uitgeschoten.
Getuige M. Smit, landbouwer teW|ar-
ntenhuizen, had o-ok kool gemist.
Getuigen „C. Gu-tker, C. Put, D. Gouds
blom e|n C. P|ie, apen landbouwte-ils te War-
melnhuizen, hadden allen kool aap bekl.
v-ctrkocfat, de een wat meer de ander waf
mindelr; veel werd er nu' voor rite Rechtbank
gcSpipo-ken -over de soorten kool, men moicht
wel een kooikeriner zijn om er uit wijs
te wort-en. Alle getuigen beweerden ech
ter piinderwaartige so-orten aa,n bekl te
hejbben yerko-aht, terwijl de kool-, welke
b-ejkl. had-gemarkt, was van de beste soor-
tefn. j
Geltuigen C. Pastoor en C. Vlam, land-
boiu'w-tlfs te Warmenhuizen, hadden een
hoiop kool bij bekl opj de doTsdr zien
liggeln, meerendeels minderwaardige- soor-
t-e!n, do-ch ze hadd'en niet zoo nau'wkeu-
rig gekeken, zoo-dat er ook wel beter
so-ort ondier geweest kon zijn.
Getuige a d-edharge G. Vlugt, had ook
10 snees kool aan bekl. verkocht, hetwa-
rejn tpok meerendeels stortkoolen, doch hij
zejd-e gel-ijk de. a-nd'eren, die kool hadden
veirkocht, dat er wel enkele goede k»o-
ldn onder waren:
Bekl. zegt Pit de gekochte kool een
partij van 1416 stuks 5e soort te hebben
gemarkt. Hij beweert van de gesto-len. koo
ien niets af te weten;
'Dé! -EA:. Heel* Officier 'no-emt d'it een
zondetriinge kwestie. In denzelfd'en tijd, dat
de kooi gem-is-t weird, had' bekl. dezelfd-e
soort gemarkt en hij kon toen niet zeg
gen, -waar hij ze vapdaan had. Later had'
hij gezegd ze uit de gekochte kooien te
hebben gezocht, cloch Z.EA'. vipdt het on
aannemelijk, idat een landbouwer d'e koo
ien :vo-or zoo weinjg zal verkooipen, als
er no-g zpo veel goe-die onder fitten dan
zouden het stommelingen zijn en niet be
rekend ;voor 'hun, vak. Z.EA'. zegt, dat
-dit niet zoo is en. meent, dat bekj. id'ie-
1416 ó-d soort kool heeft gestolen. Z.EA'.
eischt dus 6 maanden gevangenisstraf.
'Mr. Sluis als verdediger optredend meent,
dat hier het bewijs absoluut niet is gele
verd: Dat bekl. in die buurt is gezien, was
omdat hij de kool van Vlugt had gekocht,
van wiien d-adr vlak bij dat larad was.
Z.EGi. meent d-at bekl. behoort te wor
den vrijgesproken,.
Nadat de R-eahtbank d!e zitting "even had
gelscihorst, deelde dë president bij wed-er-
-opening mede, dat bekl. werd' vrijgespro
ken -en onmiddelijk in vrijheid werd gesteld
Diefstal aan >Duin en Bosch».
H. J. H., bl-eieker. te Castriaum dn het
g-estidht „E>uin en Bosch" was ruim 2
jaar in dienst. Hij had ongeveer 23 Sep
tember medegenomen 2 beddelakens en 3
handdoeken, een 14 d'agen daarna een vrou
wen pantalon. 12 December had hij weer
meegenomen, 3 beddenlakens, tafellaken-en
een handdoek. Dit alles was "bij hem
in beslag geno-men en ter zitting aanwezig
Getuige A„ Bult, parkwachter en on
bezoldigd rijksveldwachter te Castricym, had
zich verdekt o-pgeistel-d en om 7 uur bekl.
uit -de wasscherij zien ko-men, met een
zak op den rug. Hij had -bekl aange
houden. In d-ie zak bevonden zich ver.
schillende stukken thans hier aanwezig,
waarop he!t gestichtsmerk no-g zichtbaar was
Daarop was 'hij naar de woning- van bekl.
gegaan -en had daar in d'e linnenkast h-et
andere vermiste gevonden.
Getuige Johanna .Marie van Nah-üijs,
ho-o-fd v. d. wasscherij te Du-in-en-Boschl
verklaarde, dat er wel eens goed werd
vermist en herkent het goed1 als dat van
het gesticht.
De Off. zegt, -dat er ai, dikwijls iets
wert' vermist 'in Duin-en-Bosdh. In Ge
tobd' -had' 'er al een o-nderzoek plaats ge
had. Uit 'dej ingewikkelde administratie was
h-et toen 'moeilijk uit te maken, wat e-r
werd vermist. De' bewijzen in- deze zaak
staan thans vast.
Z.EA. eischt iwegens diefstal 4 maanden
gevangenisstraf.
'Mr. -dé iLange als toegevoegd verdediger
vTaagt clementie.
Verzet.
R. P., s jouwerman, vroeger kennisreiziget
te Alkmaar], was op: 15 October bij ver
stek y-eroofdeel'd tot 14 gld. boete subs,
7 dagep hechtenis. Bekl. was op ditvon-
nis nn- venzet gekomen. - Hij had in den
nacht van 19 opl 20 Augustus te Wan-
menhuizen in staat van dronkenschap- den
Rijksveldwachter van der Mark bel-eedigd.
'Getuige v. dl Mark verklaarde evenajs
de vorige maal.
IBekl. zegt kostwinner te zijn voor zijne
moeder -en daarom in verzet te zijn geko.
men.
Dq EA. Heer Oft", is van meening, dat
die kostwinnerschap niet zwaar weegt
vopr -dezen .pe-rsooin, want daar heeft hij zich
niet .naar gedragen. Dienzelfden tijd dat hij
v. d-, Mank heeft belee-digd, heeft hij -ook
te Heilo diefstal gepleegd,.
'Z.EA. heeft bekl. daarvoor niet ver
volgd, omdat hij in d-npn-kenschap iets in
zijn zak had gestoken, zonder dat Hij Het
mogelijk zelf wist. Z.EA. eischt tenslotte
bekrachtiging van het vonnis van 15 Oct.
BERGEN.
ID-e veine e n iging „H u lp in Nlood"
alhiet; hield dezer dagen hare half-jaarlijk-
edie aigemeene vergadering, onder voor
zitterschap; van -den heer J. van Reienen,
Burgemeester. Het aantal leden heeft zich
over 1912 met 9 uitgebreid en bedroeg
op 1 Januari 1:1. 216. Voor die kas was
1912 een minder gunstig jaar, aangezjen
het fonds met f205,59 achteruitgegaan is
(Het bodeschap der Vereeniging werd,
vqocloopig voor 1913, opgedragen aan de
wedhwe van den overleden bode Th. E.
Blankendaal. Hierna kan vaste aanstelling
volgen,
iMet aigemeene stemmen werd besloten
de ziekte-m'tkeerjng aan die led-en, welk-e
tevens van de Rijksverzekeringbank genie
ten, te bepalen -op f 3, in. plaats van f6
per week,
CASTR1CUM.
De R. KL Kiesvereen.iging hield
Zondagaivond een-e vergadering in het kof
fiehuis yap den heer L;. A'. v. Beathem
ten einde wegens overlijden van den, hr.
Dijkman te voorzien in de vacature van
1-id v, d. gemeenteraad. Na ampele besprei-
king wertl tot stemming -overgegaan. Uit
gebracht werden op de heeren tl Spaanse
29, C, Ploel 3, E. Lute 1, 2 stemmen
blanco te zamen 35 briefjes, zooidat de
heer C. Spaanse als candidaat der Kiesver-
eeniging' is gesteld. Vertrouwende dat er
geen tegen-candidaat zal gesteld worden,
zou dezen tot gemeenteraadslid als gekozen
beschouwd! zijn,
KROMMENIE.
Feestvergaderi-ng, Zondag her
dacht de Naaikrans „St. Elizabeth" haar
vijfjarig bestaan. Precies half acht open
de de presidente, mej. J. BoonVrou
we, de feestvergadering, welke door on
geveer 300 personen was bezocht f
S-pr. zette in eenige korte woorden doel
en werking der vereeniging uiteen, voor
al dep nadruk er op leggende, dat deze
tot bijzonder doel heeft steun te verlee.
nep aan groiote gezinnen, die in den tegen-
woortigep modernen tijd aan de meest
lage aanvallen blootstaan, door voor deze
gezinnen kleederen te maken.
.Hierbij gaf spr. een opsomming van
hetgeen door de vereen, gedurende haar
vijfjarig bestaan was vervaardigd en.uit
gedeeld. Na dit openingswoord werd door
eenige damesleden het to-on-eelspel in 5
bedrijven „St Elizabeth van Hongarije"
optgeyoert: v
Gedurende het gebeeie spel heerschte -er
een aandachtige stilte, gevolgd door een
daverend applaus bij het einde van elk
beyirijf. Eenmaal edhter lin het 3e bedrijf
kondepi de vele aanwezigen zich niet b-e-
dw-ingep., onder den machtigen indruk van
het spel brak Het applaus te. i
Na afloop van een tableau, bestaande
uit de 27 deelnemende personen, nam jde
Eerw, -kapelaan WMernse het woordl en-
zette d-e moraal van dit tooneeispel uiteen-
Vervolgens ideed zijnEerw. de m-ed-edeeling,
dat de dames zulks naar aanleiding
van heit succes van- dezen avond, be
sloten hadden om dit stuk weer op te
voeren pp Wpensdiag 29 Januari, onder
voorwaarde, dat zij van 150 entrees ge
waarborgd zijn tot dekking der kosten van
opvoering. L i
Peze mededeeling werd met een krach
tig applaus begroet.
,W;ij hopen, dat de dames deze waap-
borg door inteekening of toezegging ver
krijgen zullen. Het zal hun voldoening
geven voor de drie maanden van ijve
rige (studie, waardoor zij in staat waren
dit zeen mo-eiiijk tooneeispel uit te voeren-,
EGMOND-B1NNEN.
Heeft onz.e gemeente reeds een goed
bestaand Harmoniegezelschap, met name
„Lamoraal van Egmoad," te Eg,mond a. d.
Hoef, thans hebben eenige jongelieden het
initiatief genomen om eenzelfde vereeniging
op< te (richten voor h-et dorp Egmomd-
b-inuen. i
Reeds zijn doo-r hen een 10-tal instrumen
ten aangekocht -en onderhandelingen gaande
voor den t,e benoemen directeur,
EGMOND AAN DE HOEF.
Uitvoering. Dinsdagavond gaf 't Har
moiniiegezelsdhap ,„Lamoraal van Egmo.nd"
de jeerste wilnteruitvoeripg in het café „Dje
Drie lEgmouden",
Deze [avond die enkel toegankelijk was
voor |dönateurs en eere-led en was een p ret
tige |en gezellige. Het programma bevat
een 6-tal muzieknummers, welke keurig v- er-