voor Noord-Bolland.
e
Kunt U ook geen kiezer worden?
Huurkiezers!
BINNENLAND.
BLAATSELIJK NIEUWS.
ABONNEMENTSPRIJS:
75 d n?r 3 maanden franco huis; 105 ct. met geïllustreerd
Zondagsblad. Te betalen in het Begin san ieder kwartaal,
gfaoBleri'ike nummers van de courant3 cent.:
Etn het Zondagsblad 5 cent,
Verschijn! DWAS, DQÜ&ERDAG en ZATEBDAQ
Uitgave van de Naaml, Vennoatichaj»
SURE AU; Breedstraat 12, tegenover de gj,
Telefoon No» 433,
„ONS BLAD8*, i
g. Kerk, te AIEmaas,
ADVERTENTIEN:
.Van 15 regels3Ü cent,
Elke regel meera
Reddmes per regel15
Kleine advertenties yan 1—30 woorden, bij vooruitbet, 29 tl
Wilt U een antwoord op die
vraag. Welnu, richt U dan tot het
bureau van inlichtingen, dat eiken
avond van 8—10 uur in het Bonds-
gebouw aan de Bierkade te Alk
maar zitting houdt en GRATIS
alle gewenschte inlichtingen ver
strekt.
In oen vorig .artikel hebben, wij in den
breede uitgewijd over belas,tingkiezers.
Zijn zij nu, die geen belasting betalen,
ook geen kiezer?
J;a, ook zij, die geen belasting betalen
kunnen kiezer zijn.
En dan denken wij in de eerste plaats
aan de huurkiezers.
Over deze categorie zullen wij 'bet dus
ditmaal even hebben.
Huurkieizerswie zijn dat?
Dft zijn zij, die als hoofd des gezins
of als alleen-wonend p'ersaoin op- 31 Janu
ari 1913 sedert 1 Augustus 1912 een huis
bewoond hebben van een huurprijs groot
voor Alkmaar f 1,50 per week, vaar Bever
wijk f 1,25 per week, woior P|Urmiere,nd
f 1,25 per week, voor Wprmieryeer f 1,25
per week, voor Beemster, Krommenie, Oud-
oarspél, Assendelft, Harencarspel, Heerhui.
gewaard, enz. enz. f 1,per week.
Men mag tussdhen 1 A'ug, 1912 en 31
Jan. 1913 ook éénmaal (maar niet meer
keerenl) verhuisd zijn, mits men maan niet
onder den vastgestelde™ huurprijs komt en
natuurlijk in delzelfde gemeente is blijven
wömetn.
Bewoont gij een deel van een huis, ook
goedMits ge maar weer niiet ohldfer den
vastgesteld en huurprijs komt.
Van iden huurprijs behoeft giij niet af te
trekken gas- en waterleiding, al iis die
hij de huur inbegrepen.
Als go „bij de maand" betaalt, deelt
ge dat bedrag door 4 d'e uitkomst geeft
u dan aan of ge hoven of onder boven
vermeld bedrag komt. Verwoont ge per
jaar, dan deelt ge door 50.
Iemand te Limmien bj.v. die f 4.iin de
maand viejrWoant, kan huurkAezer zijn, wamt
|f 4 pe|r maaiid gedeeld door 4 geeft f 1.
dat cs juist drt (huurprijs vioor Limimen
vastgesteld. Als ge geen buur betaalt, maar
contributie aan de coöperatieve boulwver-
leencgimg in Wiens buis ge wcnomit als lid,
dan rekent ge naar bet contributie-beid rag.
Schippers, die in hun schip women, kun-
nen iqok kiezers worden, mits hun scheepje
maar 24 kubi. M. inhould heeft of een
laadvermogen van 24,000 K.O'.
(Huurkiezers m o e ten zich' ech-
ter ter secretarie aanmelden
tussch'en 1 e,n 15 Flebir,. 1913.
Dat gaat (gemakkelijk!
Dje eerste imaal moet gij U aangeven,
inaar als ge in 1912 al als buurki'ezer
in Ide gemeente op ide, kiezerslijst hebt
gestaan, ikornt ge (denk er om: a 11 e e n
als ge piet verhuisd zijt) er van zelf weer
op.
Als ge dus verhuisd' zijt ini 1912 (in Wel.
ke maand komt er niet bp aan, moet
ge iU opnieuw aangeven.
Nég eens Wat! U huurt een hui® met
een stuk grond of een lyjiiis, met een pak
huis, of een huis met een schuur daarbij,
dan moogt gij alles bij, elkaar rekenen om
tot den vastges telden, minimum huurprijs
te koimen,. t
iMaar,^ als ge nu grond hebt, idle, niet
'i ^4w buis ligt, rna'ar toch wel in dezelfde
gemeente?
Dpn telt ge gerust de huursom van dien
grand bij de huur vialn uw huis om samen
dienden als te zijn| ►.l,et „denkend dieel"
dei: n|atie, terwijl zij zich' nu gelijk
Djr. Bos ze had gequalificeerd de „omt-
wikkelingspartij" noameni, wees h'ij op het
feit, dat in die gedeelten van ons land Waar
juist het liberalisme alle gelegenheid beeft
gehad beschaving en ontwikkeling te bren
gen, in de provinciën Drenthe en Géomn.
gen1,, waar schier alles is „liberaal", „mo
dern", „'Ontwikkeld", „verlicht", toch hiet
percentage van de analph'abeten is, in Dren
the: 3,6, kt de provincie Groningen: 1,3
en in de provincie Limburgi/3 pet,
„Dit kan .wiellidit aanleiding geven tot
nadenken1, wellicht, zoo mogelijk, tot eenige
bescheidenheid" liet .Baron van Wijnbergen
er op volgen1.
hét
minimum te beneiken. Maaru moet
den grond net zoo lang in huur hebben
this oiök va,tij 1 A'ug. '1912 tot 31 Jam. 1913.
Begrepen?
Ahderts maar even gevraagd
Het aantal analphabeten in
Nederland
Nadat de heer Van1 Wijnbergen bij het
Onderwijsdebat gewezen had op, het feit
M de liberalen, die zich vroeger aan-
V Paapsche manieren.
Die Sidhager tuk op alle, mogelijke ami-
Katholipkp nieuwtjes, 'al komen ze uit „het
Volk,", al komen ze uit „de, Nieuwe Rott,
Cpt.", al 'karnen ze van een die zidh noemt
„een Katholiek"(Zpo lang die inzender
zijn naam niet noemt, zetten wij daar een
vraagteekie.il achter, iwant wij behoeven toch
maar niet alles te. geiooven wat in de
Sdhager staat) als ze ma,ar den stempel
van anti-Katholiek dragen, dan ne.emt de'
Sdhager ze pve/ respj, op;.
Zoo $ok nu weer: een kolom gewijd
aan wat het oud-Liberale, oiJga,a;n schreef
over ee,n artikel in het z.g. Familieblaadje
Ma'ar wat de Maasbode, eni andere Kath,
bladen daarover sdlweven, wondt verzwegen,
lm het Ochtendblad' van de Maasbode
van Vrijdag 11, stond eene, verdediging,
die de Sdhager niet geeft, ofschoon de. Re
dactie toch wel de Maasbode leest ons
blijkend Uit een berichtje in haar num
mer Van 'U. Diinsdag: „B;idd en voor
de Rcge'ering,. ,V,oortbeelden trekken.
Thans is ook in de scholen dek Eervv,
Zusters tfe Oss e|en, begin gemaakt met het
bidden voor h<et behoud onzer Christelijke
Regeering"
„Net zoo staat hjet in de Maasbode"
laat de Redactie der. Schlager) Cpurant er
op yiolgen,
Wqaruit wij concLudeefeh:
lo, dat de Schiager de: Maasbode leest;
2o. dat ze daaruit beridhltjé's als, boven
staande met graagte overneemt;
3.0, dat ze het antwoord van de Msb; op,
wat de N. R. Qrt, schreef over bet Fa
milieblaadje in het ochtendblad van Vrijdag
eerste kolom bladzijde één niet gele
zen Ihieeft of- niet w i l d e lezen.
Boven de hoofddeur van het Gerechts
gebouw, dat uw verslaggever elke week
binnengaat, staat te Lezen: „Audi et alte
ram partem." 1
Of „de Schiager" nu ook de' andere partij
hooren w,il"?
Bid en zing,
Want geen ding
Gaat er zonder bidden.
Aldus de heer Blum (anti-rev.) voorheen
district-schoolopziener alhier, in de Twee
de Kamer.
U,it :De Bode, het Orgialani d'er Ned. Open
bare Ouderwijzere, van 20 Slept, 1.1. las hij
daarna het Volgende: voor:
H,oiestaart de onjd'erwijzers voorde qu,aes-
tie? Bidi'd'eni, dalnken. en dergelijke hebben
wij uit de school gebannen.
„Een storm van verontwaardiging gaat
qp fis eenl Ministei-, uit oiogenschijnlijk po
litieke overwegingen, deze zaken opnieuw
de openbare onderwijzers aanbeveelt (Rink)
Ons paèd agogisch instinct heeft ons ge
holpen, alles te1 vermijden wat tegen de
geaardheid van het kind gaat. Die b'ond
heeft ons geleid. Al Wet bovennatuurlijke
moest uit de school verdwijnen,
„Wij zijn weer bij Roussean gekomen:
hij was een .groot tegenstander om bet
onbegrijpelijke h,et kind voor te zetten.
„Spreek de kinderen om, G'odswili niet van
God",
„De leerboeken zijn door oms gezuiverd.
Onze beste leerboekjes huldigen deze stel
ling van Rousseau,"
Spreker liet hierop voilg.enl:
Mijnheer de Voorzitter, ik meen dat het
geen .nut k,an hebben met hen die zóó.den
ken, te discussieeren over de wijze van b'iid-
i i i L
Konrad heeft in een werkje „Oyer hiet
lieven des gebeds", een werkje dat in
Duitsdhlland in .tal van uitgaven is versche
nen en welles lezing ik! aan de lieeren, van
de overzijde' Jan aanbevelen gezegd;
dat het gebed een scheidsmuur vor'mt'tus-
scben hen die bidden en hen die niiet bid
den.
I,k mean dat ook en ik ben te omf om
nog over dien s cheidsmuur heen te klim-
men. t i
Die heer, Blum had volkomen gelijk met
zulke imensdheu .niet te willen discussieeren
over „bidden",
Reorganisatie van het Militair
onderwijs. Volgens de „Fakkel" is de
Staatscommissie tot Reorganisatie, van het
militair onderwijs, bijna gereed, met haar
wiqrkzaamhedeu, en zal haar rapport binnen
enkele maiaiiden aan H,. M. de Koningini
wiordeni aangeboicjen.
Tweede K al in, e r, v e r k i e z i n g e, 111
De Centrale Vrijzinnige Kies ver eeniging in
het district Hmorni, d|ie dezer' dagen te
Qosthuizen vergaderde, heeft met algeineene
stemmen tot camd'i'öaat gekozen het aftre
dend lid, den heer W(. de Jong.
DE TYPiOGRAFENSTAKING
GEEINDIOD.
De typografen-staking is gisteren geëin-
,dig,d. De arbeiders zijn ingegaan opi de pa-
trqphs voorstellen voor. zetters 26 et. pieq
uur, voior drukkers 27 "of., voor, machine,
zetter bij dagwerk 30 ct 4 vrije dagen, per
ja-ar, voor overwerk op_, Zion- en feest
dagen 125 p,Gt. extra.
.Deze overeenkomst zal voortoopiig. gelden
tol 1 'Febir. 1914 63 werklieden, zulten niet
terstond aian den arbeid gaan terwijl voste
25 vain dezen binnen konten tijd plaats zal
woi-lden, verkregen. .-
Met 390 voor, 131 tegen en 8 blanco werd
alzoo van nacht besloten de staking op, te
heffen. i t*
De gezellen beneden de 18 jaar namen,
aan de stemming geen deel.
Woensdag w,or|dt het werk op, alle druk
kerijen hervat.
NOORD-SCHARWOLDJE.
„L a n d b o, u w b e 1 a ng Jaarvergade
ring d'er Tuin.bouwivereenigiing „Landbouw
belang" o,p Vrijdag 31 Januari; N;a opening
en notulen wierd' door den secretaris heit
jaarverslag! gelezen,; waaruit o.a. bleek, dat
het ledental thans 180 bedraagt.
Flierna rekening en verantwoording van
den. penningmeester. In het jaar 1912 was
in totaal ontvangen f 1626f761/3. De uitgaven
bedroegen ,in totaal f 1341.57, alzoo, een ba
tig saldo vani f285,19Va- Opj d'e spaarbank
heeft de: .vereeniigingeein bedrag van f328,20
zoodat haar bezittingen thans f 613.39V2 be
dragen; ,- (- j;
De comm. tot het nazien 'der rekening)
bestaande uit de: heeien W(. Kaan, K. W,age-
maar en Di. Kansen, adviseerde 'tot goed
keuring, waartoe werd beslaten.
Bij de hierop, volgende bestuurs.verkiezing
werd de heer O'. Barten met op équ na
algemeene stemmen als bestuurslid- 'herko
zen,.
Omtrent de Ratten,verdel,ging werd druk
gediscussieerd. Besloten werd zoo mogelijk
alles pp denizelfdeni voet vooirt te zetten,
evenwel tpdli nog eens over deze zaak een
bespreking te houden met „Die W|est" te
Koedijk en „üroemtlenicultuur" te Broek oip
Langend ijk
■Bij de rondvraag kwhm aam He orde'
een verzoek van de verqeniiging „Vpoir
de Jeugd" o,m fin. steun, 'wiaarop afwijzenid
werd beschikt. Nog werd besloten een aan
plakbord' te plaatsen om besluiten "enz. ter
kennisse d'er leden te b'rangen.
Aangaande het sppor werd medegedeeld,
dat de totstandkoming verzekerd is én alles
wacht bp de concessie' van H,eit minister
van Waterstaat. Op, een desbetreffende
vraag' deelde de voorz. mede, dat Ide ooin-
oepit-statu.tenl v.,d'. Noolidermarktbo|iid gereed
zijn, maar nader zullen moeten Wodden be
handeld, waarna dc vergadering werd ge-
WARMENHUIZEN.
O e |in e e ,nlt eraa d", Ahnwiezig allé le
den. Nai loipjeniing voOrlezimgL [dér notulen.
Na ingekomen istulcken .k'omt aan de qride.
Bericht v,a.n B. en W|. van de Q'emieenta
Hairencarspjel, dat diept den Raad die
overeenkomst getrojfen is inzake de gas
levering en met algemeeine stemmen go,ed-
gekeurd. i i _i
Benoeming onderwijzeres te Sidhoiorldam
lm geheime (zitting worden opj de voor
dracht geplaatst |de dames: Kj. Zwerms,
Amsterdam, E. (Timmers, Wp^merveer, M,
Kooijman, Heer [HugoWaard en T. F. Riet,
Hillegoim,.
Na hetiopjening yerkneeg mej. E, Tiimniiers,
6 stqmmen, |mej. T, F. Riet 1 stem.
Hierna wierden lyersdhillende regelingen
voiongelezen betreffende de gasfabriek als
getmeemitebedrijf. Deze werden goedgekeurd
Hierna begi'o,oti;ng -gasfabriek de ontvang
sten en uitgaven werden voior dit jaar ge
steld oipj f 16500.
Hierna bespreking idelenitieve geldleening
viooir de gasfabriek.
Djeze leeming, (is nog niet gesloten» wel
zijn vele ii|nform,atiëii ingewonnen bij; bank.
instellingen. Wjijl (nu het voordeeligst eenl
geldleen,i|ng tot stapd kan komen bij een
instelling, die iniet eerder dan 1 .Meageldi
disponibel heeft, [Wordt voorgesteld tot een
kasleeming ov,er (te gaan.
Na eenige [opmerkingen van den heer
de Gtao.t, idje het betreurt, dat. |dlie leening
niet eender is gesloten» teen het geld;
goedkooper was en men wiel voör 4 pjQt.-
klaar kom koBipni en de, verzekering van
dén heer S|wiam» dat de instelling, [d[i© het
verled'en voprjaar doen wilde vooi" 4 pGt.
Jret nü opk piet mieeir déet, woirden deze
geldzaken overgelaten aan B.. en W|.
Die gaslevering voor gemeen,tewoningldn
als: raadhuis, dokters-, oindieriwijzersw,o|nin-
gen, scholen en gymnastieklokaal zal van
gemeentewege gesdhiedén, de ga soma men-
ten voioir het raadhuis, dip f25'0 moesten
kosten, waren door B. ep W|. te kost
baar gevonden,.
Die hr. d'e Glop.t stelt voor de leidin
gen te d'cuqn aanleggen en, als er dan win^t
komit V£n d'e glasfabriek, kan er altijd nog
een kachel' aangeschaft Worden. Besloten
Word't geen kachel aan te schaffen.
Dé heeir J[. Schrijver, die abusievelijk
zijn aanslagbiljet H. O; te hoog haid' in
gevuld', wordt daarvan onthieven;,
De hr, P; Slot, Ziuid'einde, betaalt een
half jaar minder hondenbelasting.
Dp heeiren van (d'er Me ij en, Jansen!
beiden bij de laan te leggen stoomtram werk
zaarn, verkrijgen een half ja'ar afschrijving
Hoofdei'. Omslag.
Bij d'e rondvraag viraaigt de heer Stade-
gaaird' of het baggeren bij de Zuiiderb'rug
voldoende is, hij. had hiet beter gedacht
ze dlropg -te leggen.
Voorz. zegt, dat .mocht het bagge
ren niet afdoende blijken, men dam latei-
weer kan zienl.
Dje jheer d'e O'lro-ot zou er voor zijn
het smidsiwerk langer idami één jaar aart
den smid va.ni dit jaar te laten.
Dje smid Slot heeft nog, niet» gehad,
dan fkam hij ook Wait verdiénen
De Voorz. stelt vo]oir, da!t hij eenl
maandelijksche rekenstaat moet overleggen
bij dé gemeente, zooHat mem kam consta-
(eeren, iw,amin,eer |h ij zoowat juist zooveel' ver
werkt heeft ais "de andere smödönl. Aa,n-
genomen,.
De hr. S w a n zou liet zeer gewensclrt,
zelfs noodzakelijk, vinden, dat er vam ge
meentewege toezicht geliouddn werd bij het
leggen der buizen voor de gasleiding.
Het incident Vam de week voorgevallen
I in dé Oostwal is, best afgekomen, maarhad
veel .erger kuinnien zijn,.
De Voorz. neemt opi zidh1, zelf toe-
zicht te houlden.
Hierna sluitinig.
BERGEN.
Maandagavond vergaderde die raaidi dezer
gemeente. Tegenwoordig waren alle Wdlen
14a. o,peni|ng werden die notulen gelezen en
goedgekeurd',
[Da Voorz'. stelt voor eeret över de
eieatriiciteit te spreken', het voorstel isonn
een com,tract aan te gaan opi dezelfd'e voor
waarden als Alkmaar.
Spreker meent, dat, als er 150 a'ahlslui-
tilngen zijn, h;,et wel zal kunnen, Hij weet
ook wel dat een begrootiing maken moeilijk
is: alle nieuwe dingen zijn moeilijk vooruit
■te berekenen, zoo was hiet ook met de
Waterleiding.
De adviseur, die hjr, Nagtglas Versteeg,
kwam daarna Juiinmen lom dé zaak toe te lidhi-
1 ten;
■De hjr. Mas ch me ij er hlad van iemand'
vernomen, dat bovengrondischie leiding
goedkoopier is dén: bndergrondisdhp.
De hr. Nagtglas geeft hét toe, maar,
als de leiding ondergronds ligt, dan is
er geec ondeihpud' meer aan wat bij boven,-
grondschp juist wel hiet geval is.
De hjr. Biaptus zou er vo'or zijn, dat
de eerste aanleg dloor de gemeente gratis
werd gedaan. Bij degenen, die zich in Eg-
monid aan Z[ee wilden aansluiten is dit ook'
gedaan met de gasleiding. Hiet kost dan
wel wat meer, maar m,en krijgt direct veel
meer aansluitingem. i
De^i,r, Veenbuilzen is niet voor elec-
triciteit en blijft de voorkéur geven aan gas.
Na nog een breedvoerige bespreking werd'
tenslotte besloten met algemieene stem
men behalve d.i;e van den heet; VeauWuizen
oei taeni contract met de Ken,ne
mer Elect rïcitei t-Ma a ts ch a pp; ij
aan te g a a n op dezelfde voorwaarden als
Alkmaar. i
De Voorz. stelt voor om iin geheime
zitting na het einde der openbare vergade
ring hierover heit een en ander nog met idéni
heer Nagtglas te bespreken'. I i
De legger 'dei- wegen werid' daarna gewij
zigd en' aan dén heer Louwe vergunning
verleend een nieuwen, weg te maken, welke
uitkomt op den Bergerweg en 4 Meter
breed zal moeten zijn.
Door Oed. Staten was een aanmerking
gemaakt 'op de verordening .voor automobie
len en motorrijtuigen n;.l. dat de openbare
wegen 'hii]ervo;or niet mogen worden afgeslo
ten. I-li
Besloten werd als openbare vervoerwegen
te 'bepalen ,op een minimum van 15 kiLo-
rneter jfji de andere hiervoor af te sluiten.
De erfpacht van den heer W|. Bloikker,
welk was .verstreken', wierd weder verleend
onder dezelfde voorwaatld'en;
De rooilijn fan 'de Breela'an wieijd1 be
paald op 30 meter uit het hart vani Hen
Wég en de Guurtjeslaan aan die noordzij
■op 10, aan de zuidzij op 5" Meter.
Aan den St. Antomiuswleg, wilde men wo
rdingen bouwen met platte daken, doch dit
zal hief .wérden toegestaan terwijl de dooLlijin
zal geregeld worden! naar de woningen,
welke er reeds zij m gebouwd.
Een verzoek' voorzien van handle,elkqnin-
gen van personen ui.t Biergen-aan-Zeje om
een hulptelefoonkantoor, zoolang het rijks-
kantoor gesloten is, kwiam, daarna in beham-
deling. i
De Voorz, zegt, dat zijn bioelch,ou
der, die daar woont, genegen is voor
f50 jaars een hulptelefoonkantoor te hou
den, hetwelk algemeen werd goedgevonden
Een schrijven was ingekomen van de
Waterleiding-Maatschappij, welke goed Wa'd
gevonden om f500 te geven vooir hel leg
gen der buizen door de gemeente.
Ingekomen was een Motte (niet cup ze
gel) van de Wjaterkiding-Couimissie, -waar
van ook' een afdruk was gezonden, aan de
Wlaterielding-Maatschappij, naar aanleiding
van eert 'besluit op haar vergadering ge
nomen en waarin gewezen wordt o|pi de
ho,oge tarieven^ en aangedrongen op
verlaging. Voor kennisgeving aangenomen.
Dq begirooüng der straatverlichting dienst
1913 bedroeg f50.70 voor 31 lantaarns.
Ingekomen was van Ged. Staten de goed
keuring op de begroeting dienst 1913,.
Hét verzoek van den Postdirecteur, om
aan, zijn woning een kamertje t» late'ni bij
bouwen» werd met algemeene stemmen,
behalve die van den hée'r Maschmeijer, toe
gestaan,.
Gesproken, werd er over het' a'ansdbaffen
■eener sdhirij'fmachine voor-de secretarie, üa'ar
■er een opgave Was gezonden, dat za f270
zou kosten, Di.t punt werd echter aange
houden tot "de volgende vergadering»
Bij de ro,;md vraiag wlj'sf Ide heer Ba'I-
f'ife op den- nieuWen straatweg, welke' ga'uW
vetidwienén zal zijn, als er zulke zware vrach
ten lalngs gaa'n.
De Voto-rz. ainfwoordt, dat hiet moei
lijk ,is hl-er voor een' verordening te' ma
ken meri kan toch d'e Wagens niet gaap
iwtagew! i i
