b.d.
g,
asscherij,
Payglop,
:maar,
Sir. XSartK. Nieuws- ©i Advertentieblad
Noord-Bolland.
Donderdag1 13 Maart 1913.
7e Jaargang
O
UITGEEST.
TDEKENS,
BNHUIJSEN.
:n Tafelzeil.
Telefoon 326.
ALKMAAR.
No. 30.
•sehe Crediet-
'eetenbank.
THAAT A 45.
efoon 439.
listen op
tillijke voorwaarden.
hoenen en Mollières.
estraat 15 a
CHSOORTEH
n GARNALEN
ide soorten.
KELS.
Telefoon 187.
5 oeat per raam.
aa winkels, kantoren,
termen en Marquises
IMSELPAPIER,
LAKKEN, enz.
i St. Annastraat,
Schilder en Behanger.
Verschijnt DINSDAG. DONDERDAG en ZATERDAG.
Prof. Eerdmans in Arnhem.
Sooialistisehe voorlichting.
Centrale Vergadering der Eanze.
ze schoenen koopt.
Laagste prijzen.
iek van Alkmaar en
ben getreden met
mij vanaf heden tot
JDAG van de
CH, KABELJAUW,
rden gaarne één dag
reerende prijzen ten
gemakkelijke condition
ONS
BLAD
ABONNEMENTSPRIJS:
IS ct. oer 3 maanden franco huis; 105 et, met geïllustreerd
Eondagsblad, Te betalen in het Begin «m ieder kwartaal,
Kfronderüjke nummers yan de courant3 cent,
Ekn het Zondagsblad cent,
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „ONS BLAD".
BUREAU: Breedstraat 12, tegenover de R. K. Kerk, te Alkmaar.
Telefoon No. 433.
AD VERTENTI EN
Van 1—5 regels30 cent,'
Elke regel meer 6
Reclames per regel15
Kleine advertenties van 1—30 woorden, bij vooruitbet. 25
Onder „AntliemscbeBrieven" lezen
wij in „de Gelderlander" een artikeltje ovier
de Verkiezingsactie der Vrijzinnigen te
Arnhem
Daarin komt het volgende voor:
Eerst kregen wij den heer De Koster;
toen kwam de 'lieer Drion en deze week
was het de bekende, wij' zouden haast
zeggen beruchte prof. Eerdmans die van
leer trok tegen de Christelijke regeering
en de coalitie, maar nog meer tegen het
gevaar, dat van Rome uit ons land bedreigt.
De R. K. Kerk was een monster, dat
steeds loerende is om 'Nederlands histori
sche vrijheid te kortwieken. Prof. zag zelfs
een gevaar voor het land, in het feit, dat
de R. K. Kerk zich verzet tegen het ver-
derfelijke stelsel van kinderbeperking.
Zie, zegt spjr., Rome ziet er zelfs niet te-
gen op haar invloed' te vergrooten, door
het numeriek vergrooten der geünnen!
Het zwarte spook schijnt prof. de nacht
merrie te bezorgen en tot verbijstering te
brengen.
Hoewel prof. de concentratie als dat
gene verheerlijkt, wat aan ons volk alle
zegeningen zal brengen die het verlangiejr»
kan, heeft hij toch een paar daarmee
strijdige uitdrukkingen gebezigd, die
waard zijn aan de vergetelheid ontrukt te
worden, en wel deze. Dat de eenheid bij
do vjijzirtnigen moeilijk te bewaren is, bij
de vrijheid, welke zij zich veroorloven,
zoodat het voor hen moeilijk is tot prac-
tisch werk te komen. Alleen het veldwin
nend clericalism e was de oorzaak ge
weest dat de drie vrijzinnige groepen iot
elkaar kwamen en het concentratieprogram
in elkaar zetten.
Voor een goed verstaander wil dat zeg-
gen: Wij zijn het onderling niet eens,
maar wij haten wat in Christelijken geest
wit regeeren. Vooral .de R. K. haten wij,
I eti daarom hebben wij onderling een
K programmetje gemaakt om de overwinning
te kunnen behalen. Maar als wjj eenmaal
op het kussen zitten, moet je niets ver-
i wachten van onze beloften; want onze
I onderlinge verdeeldheid belet ons prac
tise)! werk te leveren, zooals het minis
terie Heemskerk geleverd heeft.
Uit gdheel het betoog van prof. bleek
I duidelijk dat hij de R. K. Kerk het
grootste gevaar voor de maatschappij
vindt. En wel zoo duidelijk dat die heer
Hermans, S. D. A. P., te kenneii gaf, om
dat zwarte gevaar .te bestrijden, wel te
vinden zijn om niet de concentratie
mede te doen.
Heeft prof. Eerdmans niets bereikt dan
dat hij een bruggetje heeft gelegd over
de kloof tusschen concentratie en S. D.
A. Pdan heeft hij ten minste iets ge
daan voor de vrijzinnigen.
Voor ons heeft zijn redevoering' dit nut,
bij velen de overtuiging' te hebben ge
wekt dat ze van een vrijzinnige regeering
I niets te verwachten hebben en wat deze
nog zoude doen, zou geschieden onder die
slagen van de zweepi van Troelstra.
In „Het Volk" lazen wij het volgende
I bericht:
„Politiek debat". Te Noord-Schar-
j wonde sprak Woensdag de anti-rerolutio-
LMire burgemeester van Temeuzen," Hui-
I zinga over de Tariefwet.
Onzerzijds werd gedebateerd door Mat-
j tbijseu. Hoewel het grootste gedeelte des
Lbezoekers uit christelijken bestond, maakte
Ide debater blijkbaar indruk, getuige hei
I krachtig applaus dat hij verwierf. De ver
gadering was voor ons een beslist succes."
De lezing van dit bericht maakt op die
genen, die de vergadering hebben bezocht,
leen eigenaardiger! indruk. Wij voor ons
j temninste stonden een «ogenblik pafDat
Ide vergadering voor d,e S.D.A.P. eensuc-
joes zou zijn geweest, gelooft niemand, die
Jdaar geweest is behalve misschSem de
aanwezige socialisten, nu dien gunnen wij
gaarne zoo'n mager suaoesVolk omen waar
I is zeker, dat Üe meeste bezoekers tot reclhts
■behoorde®, maar even waar is, dat op z'n
I minst een 100-tal socialisten en. vrijzin-
I Jiigen aanwezig waren ert; waar nu de
I berichtgever van het „Volk" het succes
J IbVOPlUelt naar hst applaus, dan moetwor.
den opgemerkt, dat een honderd Handen
en voeten van socialisten, hief irn leveren
van bijdragen tot een krachtig appfaus win
nen van een paar honderd handen van
■niet-socialisten.
Het is dus tamelijk naief om het applaus als
getuige te bezigen, wamt Wet applaus ondier
en na de rede en vooral na de repliek
van dien Weer Huizinga was zeker nflet
minder krachtig al bleven daarbij de
voeten in ruste en zoo zou dan ten
slotte het succes aan beide partijen zijin
Wij beoordeelen dit succes liever naar
de gevoerde besprekingen en dan gaat
het degelijke en zakelijke betoog van dien
spreker verre boven dat van den debater.
In zijn repliek zeide de heer Huizinga
het terecht, „dat de debater zijn betoog ge
heel onaangevochten had gelalen en de
gegeven voorbeelden geen van allen had
kunnen weerleggen", wat elk onbevoor-
deeld toehoorder zal moeten toegeveii.
In éen punt had de debater werkelijk
succes dit staat echter niet i|n het be
richt hij had de lachers op zijn hand.
Uitdrukkingen als: „die margariinefabrikant
van den Berg uit Rotterdam'; o dat is toch
zoo'n gaine kerel" en dergelijke lokten een
uitbundig gtelach uit. (Iemand, die parle
mentair wil blijven, zooals de
spr. van dien avond levert hem
dat niet na!) Terwijl de vroolijk-
heid ten top steeg, toen de debhter een
droge keel van het luide spreken gekre
gen hebbende, om Water vroeg en de hleer
Huizinga hem zeer gemoedelijk zijn eigen
glas toereikte. De debater ftad werkelijk
leuke uitvallen, maar de socialisten zulten
toch niet. zoo naief zijn om de verwekte
lachlust als succes te boeken?
Nog eens: wij gunnen de S, D. A. P.
het succes, wij gelooven echter dat de
indruk dien de debater gemaakt heeft piiet
groot zal zijn en geen enkele voorstander
van de Tariefwet als tegenstander de ver
gadering heeft verlaten. Injaiisschen slik
ken die „bewuste" lezers vain „Het Volk"
het bericht, dat van een beslist succes
spreekt, behaald „op de voorstanders der
TariefwetO, Sancta SimplicMas!
BINNENLAND.
Dinsdag vergaderde te Gouda de Cen
trale Raad der Hainze in het Bisdom Haar
lem. Vertegenwoordigö waren 21 afd..
De verg, werd geleid daar den heer
J. A. A. Verheek van Rotterdam..
De Secretaris, de heer J. Bitters te Vlaar-
dingen, deelde o.m. mede, djat sedert de
vorige verg. 9 nieuwe afdeeltagen zijn op
gericht n.l. te:
't Zand (Zijpe), Medemlblik, Texel, Castri-
cum, Beverwijk, Beemster, Wijk aan Zlee,
Uitgeest en IJmuiden, terwijl ta voorberei
ding zijn de afdeelingen Lutjebroek, Enk
huizen, Diemerbrug, Overschie en Ouddorp.
Na toelichting van de suppletoire begroo
ting door dan penningmeester, den hr. J.
C. L. Wjijdemian te Alkmaar, werd deze
met algemeene stemmen aangenomen, na
dat de voorzitter de vergadering er nog
uitdrukkelijk op had gewezen, dat met aan
neming van deze begrooting de afgevaar
digden óok aannemen de coinitribut'e verhoo-
ging van 25 cents op 50 cents.
Vóór de behandeling van het Ontwerp
Statuten-Wijziging kwam de volgende mo
tie, door Rotterdam voorgesteld, in be
handeling:
„De vergadering van den Central©» Raad
enz. gezien het door het Bestuur giedajne
voorstel tot wijziging valn de statuten van
gemeld en Bond,
„Valn oordeel, dat als beginsel aan den
Bond behoort ten grondslag te liggen, dat
ijl het algemeen de plaatselijke Midden-
standsvtereenigingen slechts zooveel van haar
zelfstandigheid hebben prijs te geven als
noodig is om de algemeene: katholieke be-
ginselen tot behartiging van de belangen
van den Middenstand gelijkelijk tot uitdruk
king te brengen;
„vain oordeel, dat dienovereenkomstig de
Bond zijn werkzaamheid slechts tot dit
terrein en tot dat vara zoodanige instellin
gen welke plaatselijk geen voldoende le
vensvatbaarheid bezitten behoort uit te
strekken;
„van oordeelj dat behoudens gemelde uit
sonderingen <U autonomie d&r plaatselijke
vctreenigiiig behoort fe worden gehandhaafd:
©tt de Bond behoort georganiseerd te zijn
in den geest eenier federatie van autonome
plaatselijke rereenigingen, niet als cenilrak
yereeniging met onderhoorige afdeelingen;
„van oordeel dat de voorgestelde concept'
statuten behoudens art. 1 in strijd zijn met
deze beginselen;
„besluit de behandeling der voorgestel
de conceptstatuten te schorsen onder op
dracht aan het Hoofdbestuur om met in
achtneming van bovenstaande beginselen
een nieuw concept aan de vergadering
ter goedkeuring voor te leggen",
Deze motie werd met algemeene stem
men, behalve die van Rotterdam, verwor
pen.
Art. 1 en 2 der Statuten werden aan
genomen.
In art. 3, waarin gesproken wordt over
de middelen, door welke de Bond zijl.
doel tracht te bereiken, wordt als zooda
nig onder meer genoemd: „het oprichten
van afdeelingen en vakgilden."
Op ©en voorstel van Purmerend veran
derde het Bestuur vakgilden in „diocesane
vakgildon".
Op ©en voorstel van Amsterdam werd
door het Bestuur aan afdeelingen toege
voegd „plaatselijke".
Op speciaal verlangen van Z. D. H. den
Bisschop werd- in alinea vier van dit arti
kel scherper omschreven, hoever de sa
menwerking van den Bond met andersden
kende vereenigingen kan gaan. Het hoofd,
bestuur stelde voor deze alinea aldus te
lezen: „Samenwerking met R.-K. vereeni
gingen, welke de middenstandsbelangen be
hartigen. Tijdelijke samenwerking met ver
eenigingen van andersdenkenden voor be
paalde, wansdtóelijlk geachte doeleinden, In
beide gevallen met behoud van de eigen
zelfstandigheid."
Na toevoeging van de woorden: „ge
hoord den geestelijken adviseur" werd dlezie
voorgestelde wijziging aangenomen.
In art. 4, handelende over de samenstel
ling en het lidmaatschap! van den Bond;
wordt o.m. bepaald dat de Bondi kan tel
len, „personeel© leden" en „hospitantkden"
Onder „pjersonee'e leden" verstaat dit
art. R. K. personen, die tot den bandeli-
drijvenden en i ndustriëelen middenstand be
hoor© n, en wonen in plaatsen, waar geen
aangesloten vereenigingen bestaan.
En onder „hospitantleden" personen1 die
niet den R. K. godsdienst belijden, dbch,
tot den handeldrijvenden of industrieelern
middenstand behoorende, in de economi-
sdhe voordeelen van den bond wenschen
te doelen.
Het voorstel van het kleermakersgilde
om het instituut „hospiiiiant-leden te doen
vervallen, werd verworpen.
Haarlem had voorgesteld om aan art.
4 c., (lid van den Bionidi zijn personeel©
leden) 'toe te voegen „van zedelijk gedrag
en geen gemengde verkeering hebben."
Het hoofdbestuur, en de vergadering ging
hiermede accoord, d:och adviseerde tot opne.
min® 'van deze bepaling jn het jhwiskoiui-
delijk 'reglement.
Art. 5 en 6 werden na lange discussie
tenslotte ongewijzigd aangenomen.
In 'art. 7 werd op voorstel van Gouda
aangenomen 'de 2e alinea: „Zoodra plaat
selijke Vakgilden zidh gevormd hebben tot
diocesane vakgilden, zullen deze z"dh moe
ten aansluiten bij den Bond."
Art. 8, bepalende, dat èn de aangeslo
ten vereenigingen èn de dtosecan© vak-
gilden een bij de jaarlijksdhe begrooting
te bepalen gedeelte van de contributie hun
ner leden aan de biondskas afdragen werdl
gewijzigd overeenkomstig het thans taart,
3 bepaalde.
Met het oog op het vergevorderde uur
Werd besloten het overige aantal van de
in het geheel 32 artikelen groote Statuiten'
in ©ene volgende verg., uit te schrijven
binnen een maand na Ras cheat, te behan
delen.
M. de Jong. Uit Hoorn wordt aan
Het Vad. gemeld, dat de heer M. die
Jong, lid dier Eerste Kaïmer, aldaar si ndja
enkele dagen ernstig ongesteld is.
Kamerverkiezingen.. De pogin
gen, door de Centrale liberale kiesveraeni-
girig in het kiesdistrict Enkhuizen gedaan,
om da kiesvsre^rtigtagen in Oostburg er
toe te krijgen om jlhr. De Muralt teZie-
rikzee vergunning te verleenen bij eventu
eel© verkiezing in de heide districten het
zwakste te aanvaarden, zijn mislukt. De
heer De Muralt heeft in verband hier
mede thans definitief voor de candidla-
tuur in het district EnMntizen bedankt.
Prov. Statenverkiezing Noord-
Holland. De afd.-Haarlem der S.D.A.
P, heeft candidaat gesteldi voor de Prov.
Staten de heeren A. Nagtzaam, lid van
den gemeenteraad, oud-onderwijzer en D.
P&ereboom, voorzitter der afd. Haarlem
van den Band van Ned. Onderwijzers,
Salarisregeling van burgemees
ters en secretarissen. Bij hetpro-
vinciaal bestuur van Noord-Holland is in
bewerking een opj gelijkmatige grondslagen
vastgestelde salarisregeling voor burgemees
ters en gemeente-secretarissen in Noord-
Holland, welke regeling nog voor Mei bij
Gedept. Staten in behandeling zal komen.
Art. 1638 C en D B. Wj. De Neder-
landsbhe Aannemersbond heeft in een
dezer dagen gehouden huishoudelijke verga
dering besloten om het verzet tegen het
verbod van uitschakeling der artt. 1638 c
en d B. Wj. niet voort te zetten, aange
zien het thans mogelijk is, dat de aan
nemers zich verzekeren tegen het risico
dat daaTuit voortvloeit.
Algeheel© toepassing achtte men alsnog
niet mogelijk. Men zal echter voortaan in
schrijven i ndien ziekte beperkt wordt tot
uiterlijk vier weken en als twee wadht-
dagen vastgesteld worden.
Naar „De Aannemer" meldt, is een verze
keringsmaatschappij bereid gevonden om
dan het risiao over te nemen tegen een
matige premie.
Prov. Statenverkiezingen. Gis
teren had de herstemming plaats voor
een lid der Prov. Staten van Zuid-Holland
itt het kiesdistrict Brielle, (vacature Loeff)
Uitgebracht werden 3105 geldige stem
men; hiervan verkregen de heeren K. Wi
Heykoop te Rotterdam (soc.) 1139 en mr.
L. Trouw, te Brielle, (lib.) 1966 stemmen,
zoodat gekozen is de heer L. Trouw.
Het aantal kiezers bedraagt 4590.
De Raden- en Invaliditeitswet
in de Eerste Kamer. De voorzitter,
van de Eerste Kamer gaf gisteren als zijn
voornemen te kennen, 26 dezer te zullen
voorstellen, de daarna volgende dagen die
Raden.- en Invaliditeitswet in de afdeelin
gen te onderzoeken.
De Kindertoeslag Voor Onder
wijzers. In zijn, antwoord op het at-
deelingsverslag der Tweede Kamer loveT
het wetsontwerp betreffende den kinder
toeslag en de verhooging kïer vergoeding
ivoor huishuur aan gehuwde londerwijzers,
bestrijdt de Minister van ©tanenlandsclhie
Zaken de aangevoelde bezwaren. (Nader is
gebleken, dat de kosten jf 500.000 's jaars
zii'llen bedragen. De regeling jtreedt met
1914 in werking.
~pl aa/tselïJk~1nie uws.
HEES HUGOWAARD.
UITSLAG DER POLDERVERKIEZINGEN
Bij de Dinsdag gehouden stemming voor
4 Hoofdingelanden van den polder Heer-
Hugowaard werden 283 stemmen uitge
bracht.
Op de aftredende Hoofdingelanden de
bh. A. Steur en J, Pluister waren uitge
bracht resp. 218 en 225 stemmen. Beiden
waren gesteldi door „Polderbelangen" en de
R. K. Klesvereenigtagen,
Voor de va-caturein Nieuwland en van dier
Bussen warem uitgebracht op die candi-
daten der R. K. Kiesvereeniigitigen: P.
Kieft 147 an K, v. Langen 147 stemmen
terwijl de camdidaten van „Polderbelangen"
vetpkregenC. de Boer 132 en P. P. Ver
burg te Noord-sbharwoude 131 stemmen.
GEKOZEN ALZOO DE HEEREN
STEUR, PLUISTER, v. LANGEN, EN
KIEFT, ALLE CAN Dl DATEN DER R. K.
KIESVEREENIGINGEN.
(Opgenomen in een deel onzer vorige
oplage).
Als ©en bewijs van da belangstelling en
aictie bij deze verkiezing, deelde men ons
alsnog mede, dat hij de controle derkiesy,
is gebleken, dat niet éen Kath. stemge-
redh-tigde van de stembus is weggebleven.
Door de liberalen werd met auto's rond-
gereden.
Als een bijzonderheid berichten wij, dat
54 blanco witte billetten (dienende voor
de vacaturen wegens periodieke aftreding)
kwamen uit de bus.
Aanbesteding. Donderdag 20 Maart
a.s. zullen de vier dubbele woningen van
de bouwvereenigtag „Heer-Hugowaard'e
Belang" aanbesteed worden.
Zie advertentie,
CASTRICUM.
„Het Wiitte Kruis". Maandagavond
7 uur had in 't café de Rustende Jager
van den Ihieer Koopman de gewone jaar-
lijkscbe vergadering plaats van „Het Witte
Kruis", welke door 40 persomen bezodht
was. Na voorlezing der notulen en het
nazien der rekening over 1912 die sloot
in opt vangst bedragende f437.47i/j ©n in
uitgaaf f 401.44, met een batig saldo van
f 36.03Va welke beide akkoord werden be
vonden kwam aan de orde „bestuursver
kiezing."
Mogen zich in 1913 meerdere nieuwe te-
den tegen de geringe contributie van f 1
aanmelden als bewijs van1 deze nuttige lm-
stelling, dan zeker heeft het bestuur re-
den tot dankbaarheid.
In de plaats van de heeren Bussen en
Dekker, die bedankt hadden als bestuursle
den, werden gekozen de heeren P. J. VaL
kering ©n Johs. Tromp terwijl de heef
P. J. M. Arnold met bijnai algem eene stem,,
men werd herkozen.
Daar 'de rondvraag niets geen bijzonders
opleverde sloot de voorzitter met een
woord van dank aan den magazijnmeester
den heer Arnold. Aan dien secretaris-pen
ningmeester, den iheer H-. A. Nij-
sen een woord1 vain dank voor tijm
accuraat beheer en namens de leden aan
den Voprz, voor diens belangstelling en
toewijding aan de vereenig tag het „Wjitt©
Kruis" aan den dag gelegdi.
CALLANTSOOG.
'n Ovudje! Op 10 April a.s. hoopt mej.
Geertje Mooij, wed. van Al v. d. Berg,
te Callantsoog, haar 100sten verjaardag
te berdenken, 't Oudje is nogal kras voor
zqo'n hoogen leeftijd: doch wat jammer
is ze is bijna stok-doof.
Aan belangstelling hopien we zal
't haar dien dag niet ontbreken.
KALVERDIJK.
Ook een jubileum 1 r in»dac was het
25 j*ar lang, dat de heer O. Hoog-hoom
raar de Kaaefabrieic te Dirkahorn melk had
ge: eden.
Voor den jubilaris was dit een aangename
dag: De melkwagen was versierd met g oen
en vlaggen, de kamer van den jubilaris was
in feestdosch. Hem werd door de aandeel
houdere een p-'a-der.tuig aangeboden.
KROMMENIE.
Sigarenmakersuitsluiting. Door de Coö
peratieve vereenigirg >Werkmenskraebt< li
per refererdum bes'oten om aan hun leden,
welke tatgeeloten zijn, gedurende 4 weken
voor f 1,60 aan winkelwaren gratis te ver
strekken.
Ook ie door den Bnrgemeee'er aan de
uitgegoten sigarenm»kers vergunnb g verlee-d
om de volgende week een collecte langs de
hnizen te honden.
Beede ie een gift van f 25 ingekomen,
om aan die bn sgeztnnen, welke het meeet
onder den drnk der nltsln ting 1-jden, een
tegemoetkomt g te ver tokken
HEEMSKERK.
Raadsvergadering. Na opening werden
de notulen gelezen en onveranderd goedge
keurd.
Ingekomen wee een schrijven van mej.
Tiessen, dat zQ bare benoeming tot lid van
de comm'eeie tot wering van schoolverzuim
aanneemt.
Verder I de goedkeuring van Ga l. Sta
ten voor de verkooplng van de boomen op
de Algem. Begraafplaats, welke f 95 heb
ben opgebracht.
II de goedkeu ing op de snppi. begroo
ting van de geldleening van f 5000 voor
het bestraten van de Overetreng
Voorgelaten werd een n quest van d»n
heer H. van Benthem. saceter'- en ontvang-r
der gemeente, in verband met zijn aan
staand huwelijk buiten de gemeente te
mogen wonen, welk request in hat, den is
gesteld {van den Commissaris der Koningin
