Si Kath. Nieuws- en Advertentieblad
voor Noord-Holland.
(jo. 83.
Dinsdag 22 Juli 1913.
7e Jaargang1
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG.
Ziedaar onze verantwoor
delijkheid/'
Do laak van Dr. Bos Beëindigd.
Kunnsn taxateurs voor eene on-
nanwkearige schatting in rechte
worden aangesproken?
BINNENLAND.
PLAATSELIJK NIEUWS.
ONS
BLAD.
75 d P-
ABONNEMENTSPRIJS:
3 maandje» franco Kiris; 105 ct. met geïllustreerd
Te betalen in heit Begin va» ieder kwartaal
Afzonderlijke nummers van de courant3 cent
yja het Zondagsblad 5 cent
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „ONS BLAD".
BUREAU: Breedstraat 12, tegenover de R. K. Kerk', te Alkmaar.
Telefoon No. 433.
ADVERTENTIEN:
Van 1—5 regels3D cent,
Elke regel meier B
Reclames per regel 15
Kleine advertenties van 1—30 woorden, bij vooruitte et, 25
In de Notenkraker van 1.1, Zaterdag kwam
--li plaat voor getiteld „Het antwoord",
'j stelde voor: -een groot terrein, dildht
et met arbeiders, opi den achtergrond
okende fabricksschoorstecnen enz. op den
ooi-grond Mr. Troelsira, wijzende opi die
roede arbeiderssohaar en daaronder „Zje-
r onze varamfovooiiid-elijkbeid". De be-
ekenis van deze plaat was dus: „De
eiders -en zij alleen zullen beslissen of
e leiders dar S.D.A.P. inluis ter-po rtefeuil-
zullen aanvaarden."
£jj was ook geheel in overeenstemming
et wat „het Volk" nog dezer da-
en schreef:
(Zoo zal) de crisis nog
„eenigen tijd moeten duren. Want die
I „veranlwoordelijkhieiid zoowel voor die
„aanvaarding als voor de weigering, is
„een verantwoordelijkheid dóe iin onze
„partij door geen persoon en door geen
„orgaan kan worden aanvaard, noch dooi
de Kamerfractie, nodh' door het Par-
„tijbestuuir. Een congres alleen zal in
„deze kunnen beslissen."
En daar komt als uit de lucht gtevalle.n(
termóddag een telegram uiit Amsterdam,
an het persbureau V. D., dat Wet voor
tel tot hei aanvaarden van driel
oc .-demm inils terp orbef e u i 11 e a
'efinJtief is afgewezen. In eernej
ijeenkotnst der soo. dem. K ar
erfractie, Partijbestuur en Re.
actie van „Het Volk" I egde ziichl
e minderheid 'bij de meerder -
eid neer. Hierdoor Is een bui-
engewoon congres der Si D. A.
overbodig geworden,
Daar hebben wij nu weer eens een
altje van de grootspraak der socialisten!
Eerst heet het: „de verantwoordelijkheid
owel voor de aanvaarding als voor de
«gering kan door geen orgaan, noch door
e Kamerfractie noch door het Partijbestuur
rden aanvaard. Een congres alleen kan
'lissen.
Een paar dagen later beslissen 1) iw
'ne bijeenkomst: Redactie van het Volk,
erfractie en Partijbestuur en iis een con
es overbodig.
Wat blijft er nu over van de zoo hoogi
Pgegaveu „verantwoordelijkheid"
De arbeiders uiit de Sociaal Dlemo-
atische Arbeid ers-Partij worden niet
"oord.
1) Mee 8 tegen 13 stemmen is het voor
al door dr. Bos gedaan verworpen, meldt
ét Volk" van gister.
pr. Bos.had' zooals -eenige dagten gé
én in een communique is vermeld
opdracht van H. M. de Koningin om
ft de geheele linkerzijde een kabinet
formeeren.
t Nu de Sociaal Democraten weigeren een
meer ministerportefeuilles te alanvaaiden
kei logisch, dat hiermede de taak
Dr. Bos geëindigd is.
Wij vernemen danook, uit „het Volk"
Jf" Klieren, dat uit overgelegde cowesppn.
Pntie tussohen Dr. Bos en den Voorzitter
Ij' ®oe- klem. Kamerfractie blijkt, dat wei.
lering van aanvaarding van drie miinis-
«f-porïeieuilles door de S.D.A.P'. betee-
■cn 11 ak Dr. Bos de hem gege-
Ben opdracht tot Ra b inet s f'or-
B'tiie niet zou kunnen aanVaar-
«n.
^Mks klopt ook met wat het orgaan der
I-liberalen, de fractie dei- concentratie,
het meest versterkt ufit dien verkiezmgs-
N is gekomen, n.l. „de Nieuwe Cou-
1,1 dezer dagen schreef;
verbazing hebben wij het „Han-
«eisblad" hooien zeggen, dat „wel als
w (maB) aangenomen worden, dat dr.
s, ook indien de sociaaldlemokralen hun
werking bij het vormen van ecu re-
llf£ weigeren, zal trachten uiit lieden
dei- overige linksclhe frakhiies een kabinet
samen te stellen".
Wjj zijn overtuigd' dat dit niet slechts
geenszins als zeker mag wonden aangeno
men, maar integendeel als zeer onwaar
schijnlijk.
Om die onwaarschijnlijkheid als zeker
heid aan te nemen, moet men niets min
der dan het. belangrijkste woord! uit het
communiqué vierwaar!oozen, n.l, dat dr.
Bos de opdracht heeft ontvangen om,
een kabinet te vormen ucit de ge-the iglo
lin'kerzjjlde. En dat doet het „Hbld."
dan ook: het leidt zijn vergissing iin met
de tniediedoeliing dat dir. Bos belast is
met het vormen valn een regeeriing „uiit
leden der linkerzijde".
Dat nu is een bepaalde onjuistheid.
Een voor hiet hypotheek-bedrijf zeer be
langrijk vonnis der Haarlemsche Rechtbank
geprezen d.d, 5 Maart 1912 is onlangs
bevestigd door het Hiof te Amsterdam.
Het werd gewezen tuisschen de Zuider-
Hypo (hoekbank te Breda en twee taxateurs
te Haarlem.
Deze taixateurs hadden in 1905 een
bleekerij geschat op f25.139 en bij exe
cutie In 1910 bracht deze niet meer dan
f 11.000 op. Hoewel de Bank slechts
f 14.500 had' verstrekt en hare vordering]
per -resto nog maar f 13,179.27 bedroeg,
leed ziji toch een schade van f1644.35,
wtelk bedrag zij va:n de taxateurs terug
vorderde.
De Rechtbank overwoog onder
meer dat de schatting te hoog was en
eischeresse door binnen de grenzen van
deze taxatie zelf tot een lager bedragjdan
70 pCt. vain de getaxeerde waarde 't
welk, zooals van algemeene bekendheid is,
hypotheekbanken gewoon zijn te geven
gelid te Ie enen, schade hééft geleiden en
dat gedaagd-en voor die schade aansprake-
jk zijin.
Het Hof te Amsterdam gevestigde dill
vonnis -en vuidie in hoofdzjaak de over
wegingen tails volgt aan:
dat, nu niet is gebleken van eene on
voorziene w]aabde-dalöng der goederen tus-
schen 1905 en 1910, de taxatie van ruim
f 25.000 tegenover de opbrengst van pl.m.
f 11.000 als grovelijk onjuist moet wprden
aangemerkt;
dat moet worden aangenomen, dat de
taxateurs geen voldoende punten van ver
gelijking en geen ainidie-re gegevens .heb
ben bezeilen om hunne taxatie opi te doen
rusten;
dat n'u, bijl zoodanig ge-mis aan feitelijke
gegevens, het op den weg der schatters
hatd gelegen naar vroegere overdracht een
onderzoek in te stellen en dit te meer
klemt, waar ten process-e vaststaat, dat de
taxatie in 1900 ad pl.m. f 11.000 en de
toebedeeliimg bij de boedelscheiding voor
ruim f15.600 t.e Heemstede algemeen bé
kend wpre
d|at de lichtvaardigheid dier schatting ook
blijkt uit den sjpoed., wiaairmieidie hiet op
14 Augustus 1905 toegezonden, rapport,
immers reeds ojp 16 Augustus 1905 werd
ingediend
d|at hier is gebleken van een zooda
nige vei vviaarlooaing van de verpüdhiingen,
om de noodzakelijke gegevens ie verza
melen, die onder normale omstandigheden
tot eene nauwkeurige schatting konden lei
den, f.1, at de taxateurs tot vergoeding der
daaruit voortvloeiende schalde zijn gehouden
DE CRISIS.
Bij de aanbieding van drie portefeuilles
aap de S. A. P. zat de gedachte voor
de zes overblijvende portefeuilles aldus te
vterdeelen: 4 voor de Unie-Liberalen en
voor de Vrij'-liberalen en Vrijzinnig-Demo
craten i eder één.
Nu de S. D'. A. P. geen pprtrefeuillel
wensdht te aanvaarden, zal dr. Bos vermoe
delijk die opdracht ontvangen een ministerie
samen t e stellen uit de liberale ooneanlraitie.
De drie vrijgekomen portefeuilles zouden
.worden verdeeld onder de Vr. Liberalen en
Vr. Democraten, zoodat in hiet nieuwe minit-
steriie zullen zitting nemen;
4 Unie-Liberalen, 3 VrijcLiberalan en 2
Vrijzinnig-Democraten. (N. v. d. D.)
Hoe dankbaar t o cte'Zondag a.s,
zal de heer C. N. Roodenbuirg, de nieu
we afgevaardigde voor de Tweede Ka
mer voor het district Beverwijk, aan alle
afgevaardigden der plaatselijke kiesvereeni-
gingen die bij de Vrijzinnige Concentratie
te Bevenvijk zijn aangesloten, een feest
maal te Bloemendaal aanbieden.
PURMEREND.
Gemeente raadsverkiezing.
Voor de vac.Vas Visser heeft de Rro-
testantsche Kiesv. Candida at gesteld voor
den gemeenteraad den heer J. Ste(ert, de
afd, der S.D.A.P; den heer Jb. de Vries Jbz.
Geslaagd. Onze plaatsgenoo-te mej,
C, C. Tijbmg, slaagde Zaterdag 1.1. voor
de hoo-fdacte.
NOORD-SCHARWOUOE.
Harddraverij. Aan de harddlraverij
Zondag vainwege de vereenigiing „De Ros
kam" gehouden, namen 12 paarden deel.
De uitslag was als volgt: le prijs, een
hoofdstel, J. W,it te Zijdewind, 2e, een
rijdeken, T. Kostelijk te Noord-Scharwou-
de, 3e een zweep, J. Borst te Oudkar-
spel, le troostprijs, een hoofdstel, C. Vries
man te Oudkarspiel, 2e troostpr. een leid
sel, K. Schuit te Noord-Scharwoude.
Een geneesheer? Het gerucht gaat,
dat zich1 ook in deze gemeente een ge
neesheer wil vestigen, zoodait dan alle Lan-
gedijker gemeenlen een dokter zoudrön heb
ben. Een geschikte wonting te vinden
schijnt echter eenig bezwaar op te leveren.
ZU1D-SCHARWOUDE.
Rectificatie. In het raadsverslag,
voorkomende in het nummer van Zaterdag
1.1. staat o.a. als openingsd-uur vam het post
kantoor aangegeven, 's avonds van 89,
dit is abuis en moet zijn van 7.30 tot
8.30. Verder zullen de lezers wel begrepen
hebben, dat niet de gemeentebiegrooting
1912 in handen der commissie vam ondier-
zoek w-erd gesteld, maiar de gemeenteree
rekening 1912.
OUDE NIEDORP.
(V er volg raadsvergadering.)
Ingekomen was een verzoek van de hh.
Woutman en Kooijman om de gasleidingen
tot hunne woningen van Gemeentewege te
mogen hebben), op grond dat zij gemeente-
gebouwen bewonen.
De Voorz. deelt mee, het besluit van
B. en W|. ,is, om, dit verzoek te steunen
Zij doen daarbij een voorstel om ook de
schoollokalen te O.-Niedorp van gas te
voorzien.
De hr. Sitrijbis kan zich wat betreft
Kooijman en Woutman hiermee met ver-
eenigen, spr. is voor de gasverlichting]
der schoollokalen.
De Hr. Ligt hart wijst er oip dat die
leidingen tocih bestaan blijven.
De hr. Sitrijbis zegt dat wiiie na, deze
inwoners komt, ze ook weer kan over,ne
men.
De hr. R e m p| t: Nu zijnj Wjj al op 'tprinit
dat 't feitelijk een gemieentebelaing is; en
alles moest woidleu aangesloten.
Vporz. wijst er op, dat d'e kosten
van deze iwtee leidingen maar giering zijn.
De hr. Sitrijbis antwoordt, dat een
ander ze ook zelf moet aanleggen, 'it Is
niet om die klosten, maar spr. vindt 't on
billijk.
De hr. Rem ip t is voor uitstel tof een
volgende vergadering, misschien daii van-
Zijdewiind nog eenige aandrang komt.
D'e Vioorz. aahi uitstel moeilijk om
reden men !,e .N.-Niedoiip ook moet door-
zeifen. Hij brengt dus die zaak in rond
vraag. Het vk'rzoek Wóutman en Kooij-
m'an wordt toegestaan. (Alleen de heer
S-irijbis stemde tegen). De gasvoorzlenilng
der School werd algemeen goedgevonden
Aan de ionde werd: gesteld het in eenl
vorige vergadering aangehouden verzoek
van E. Jong om gratis -tetegranibestelling
in deze Gemeente. In ;aa,nsluïiing daar-
mied'e zegt de Voorz. dat is gebleken;
dat Nooij te Nieuwe Niedojip f50 vraagt
voor 1 jaar doch hij blijft dan weer vrij.
B. en Wi. hebben dit bedqag wat hoog
geacht te meer om dat het hier geen al
gemeen betuig betreft, doch dat van'en
kele personen. Er zijn -er sléchts 2 p 3
die nog tal eens telegrammen ontvangen.
De hr. Sitrijbis juitóht dit verzoek toe
„Jong woont hier «In dé gemeente en wil
f 10 's jaars geven, dan zouden wij voor
die andere twee (déje buiiten de gemeentcj
zitten f40 moeten betalen."
V o orz indent, dpt de /.aken in deze ge-
mee,nae v;an dien aard rijn dait 'it de ge
meente geen f 50 waard is.
De h!r. I.igtharf aeht ook, dat d'e
bui-gerij 'er w^iniyj mee gebpat is. Alge
meen wordt goedgevondien op het varz-ock
niet' iln te gaan.
De aanvrage om subsidie aan vakver-
eenig'ingen wordt nogmaals aangehouden
tot een volgende vergadering wagens ge
brek aan advies.
De heer Rempt, die periodiek nioest af
treden pis armienvoogd, wordt pis zoodanig
herbenoemd met 4 stemmen lön npmi dieze
benoeming aan (1 stem .was uitgebracht
Op den hr. Slrijbis).
De Rekening der gemeente dienst 1912
werd in handen gesteld van een commis
sie, beslaande uit alle raadsleden uitge
zonderd de weihouders, teneinde ze na te
zien!. De ontvangsten hadden bedragen, met
inbegrip van een batig salldlo 1911 groot
f1034, totpal f 12097.01 y2, de uitgaven
f 10804.821/2, zoodat de rekening een batig
spldo aanwijst van f 1292.19.
De Ingekomen Verslagen van de Ge
zondheidscommissie gezeteld te Hoorn en
Het West Friesch Mus,eunf aldaar zullen
bij H. H. Raadsleden circulaeren.
Een med-edeeling van een groot aantal
ouders van schoolgaande kindereu, dat zij
niet meer wenschen, dat hunne kinderen
deelnemen aan vak j (vrije- en órdieoefe-
ningen der gymnasliek) werd voor kennis
geving aangenomen.
Een adres van 50 burgers van Zijdewind
en 't Veld om de lantaarns in de Spoor
straat ,te Zijdewind geheel voor Gemeente-
rekening te wik» nemen, werd aangehou
den tot de Augustus-vergadering
ALKMAAR.
MECHANISCH KUNSTWERK,
SALOMO's EERSTE RECHTSPRAAK,
In de Tuinzaal van de „Harmonie" is
van 25 Juili tot en met 3 Augustus (Zie
advertentie in dit nummer) een mechanisch
ku;ns1prodiuot te zien 'voorstellende „Salo-
mo's (Salemon's) Eerste Rechtspraak".
Hiet is veitvaaiidtgd' door den Fries J.
K. Elzinga, diie ook op andere plaatsen
veel succes met de expositie Wad. Zoo
liaizen we in het Kath, dagblad „het Cen
trum" ervan:
Wij waren in de gelegenheid dit vain
groote technische vaardigheid en vernuft
getuigende kunstwerk, uitgedacht en piiige-
voeild door den 23-jarigen Elzinga uit Sua-
meei;, in werking te zien.
Wlie mooi|e kleuren, wie forsche beelden
wil aiansdhouwen, wie een groot werk voor
oogen wil hébben, vindt dit 'hier niet,
maar we-1 zij, die een grootsdhl weak van
tedhnische kunst wïten zien, hen vooral
kunnen wij aanraden Salomo''s eerste recht
spraak te gaan bezoeken. H:i,er ligt hét
groote in het kleine, in hiet originele le,
in de vinding. Hiet geheel wondt door
electiriiel'jeat gedreven; en de kleiino inotor,
ook vervaardigd door den heer Elzinga,
brengt een neit van draden in beweging en
doet het op icen gegeven oogenblik stil
staan.
Het geheele kunststuk is SO c.M, lang.
De oorspronkelijke stand is, inieu ziiet iin,
de recihtzaal koning Salomo- op d-en troon,,
geflanlkieeidl door twee dienaars.
Aan den linkerkani Wplien irte Rechtzaal
staan de twee vrouwen, tussdhén haar in
Wet kind. Aan die rechterzijde buiten die-
zaal staalt de scherprechter met hel mies
gereed.
De Koning geeft bevel alles gebaren
taal natuurlijk dat de vrouwen bin
nen moeien komen. Een der gerechtsdie
naars begeeft zich naar een schel, en die
vrouwen met het kindi komen binnen. Zij
nemen plaats voor d;en troon. (De moeilijk
heid bestaait steeds, dat Sedicir wieidler eeln
andere baain moet volgen, zoodat er een an
der wissel noodlig is. Ooit voor den wissel-
diienst zorgt de mechaniek), (iet verhoor
voor den Koning heeft: plaats; de won-
;wen zweren dat het kind haan- toebehoort
en 'het bevel, dait Wet kilnd ihi tweiecin
gesneden zal woideil; volgt. De echte mo e
der beeft; de alndere vrouwi geeft Waar
goedkeuring, door meer te knielen, te ken
nen. De scherprechter wordt binnen ge
roepen, hij komt, neemt bet kind!, en o-p
Wet oogenblik da;t de bijl valt, houdt die
moeder Wet mes tegen.
De Koning geeft bevel dat Wet kind aan
de ware moeder zal gegeven worden en
O ogenblikkelijk -houden de tuülingen der
moeder op. De andere vrouw wondt dooi
de gerechtsdienaars in hechtenis genomen.
Hiet is 'een zeer gecomplüaeeuld wterk, ©en
arbeid van denken. De heer Elzinga hfeeffc
onatigeibiroiken 4 jaren aam dit kunstwerk ge
arbeid.
Men ga. het zien.
GEGUND.
Door den arch. P, N. Legult is het
bouwen valn een dubbele villa aan den Ken-
nemerstraatweg, onderhands gegund: aan
den aannemer L. C. Oudt, alhier.
UITSLAG AANBESTEDING.
Het hoofdbestuur der posterijen en tel.:
Wet bij:S|painnen va,n draden aam de palen
vam eqn lijn langs den spoorweg tusscheu
Uitgeest en Alkmaar en het uitvoeren van
de daarmede in verband staaindle weik-
zaamhedemB. vt d. Berg te Gouda f 3998
R. Post en Zn. te Heerenveen f3764; H.
F. vam Essen te Halfweg f3725; J. Sjint
en P. Loos te Linimen- en- Spambroek
f 3360.
BENOEMD.
Mej. R, H. Knoppeis is benoemd tot
aeci-etairess-e-pienningin'eesteressie dier Com-
m-issóe tot bestrijding van het Alcoho
lisme im en door de sdh'ool in Wet Bis
dom Haarlem.
GESLAAGD.
Onze stadgenooteu, de heerem R. J.,
Boom, D. J. Sieswieida en A. Sneiihlage,
allen leerlingen der H. B. S. alhier, slaag
den Zaterdag te Haarlem voor het eind
examen5 - j arigen-curs us,
GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN.
Ijle afd'. Alkmaar der S.D.A.P. stelldie tot
caindidaat in district II d-e heer O. J.
Verkerk met 30 stemmen tegen ll op
den Weer D. Bergman, den caudidaat der
S.D.A.P., die de laatste maal in dait
district in herstemming kwam dodi wiens
candidature toen ter wille van de over
eenkomst met de vrijzinnige kiesvereen,
„Eensgezindheid" is ingetrokken.
Tengetvolge van dit besluit hteeft de hr.
Beirgima'n hélt secretariaat der afdeieiltog
KONINKLIJK GOEDGEKEURD,
Het Bestuur der vereenigiing ALkmaar's
Zouavenbroed.erschap „Fidei et virtuiti", al
hier, had heden het genoegen bericht te
ontvangen, dat de Kon. Goedkeuring op
hare Statuten is verleend.
TER BEDEVAART.
Zondag 1.1. hielden de afdeelingen man-
<nem en jongelingen der Congregatie der
H. Familie ter gelegenheid, valn haar Pa
troonsfeest, hare jaarlijksche bedevaart naar
O-, L. Vr. ter Nood te Oesdom.
's Morgens uur weid deze feestdag ge
opend met een algemeene H. Communie
voer de leden.
De W|elEerw. Pater Aegidius Vericteij
hield onder de H. Mis een treffende predi
katie over de H. Communie.
Ongeveer half 10 kwamen verscheidene
bedevaartgangers bijeen aan het einde dier
Harddraverslaan. Gezam-elijk trok men door
het heerlijke Heiloër bosch en vervolgens
langs de R. K. Parochiekerk van HeilO' naar
Oesdom, Een groot aantal mannen en jon
gelingen namen- deel aan deze bedevaart.
Anderen maakten de todhf per gewone
tram of per fiets.
Te ruim elf uur werdeu de oefeningejij
bij dep Kruisberg geopend met het ..Ven;
Creator" waarna lied no. 6 uit de bijlagen
van het gezangen-boekje der Congrega
tie, door ajlen uit vollen borst gezongen,
werd.
In processie, waarbij de vanen van hel
„Kruisverbond", „Maria-Vereeniging" en
van de Alkm. Rijwiel club „Maria Kevelaer"
werden rondgedragen, trokken de pelgrims
(onder het zingen van eencge liedaren)
naar het beeld van S,t Wliliibroidus.
j Bij hiet beeld, van St, Willihrordus hield