Bath. Nieuws- en Advertentieblad
voos* Noord-Holland.
tfo. 98.
Dinsdag 26 Aug. 1913.
7e Jaargang
2Im. Kardinaal van Rossiim's
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG,
ALKMAAR.
De vergadering der leden van de
Coöp. Volksbank te Alkmaar.
De kermis.
ONS
ABONNEMENTSPRIJS:
75 ct. p. 3 maainldieni franco inluis105 ct met geilllustreartl
Zondagsblad. Te Betalen tn het Begin van ieder kwartaal.
Afzonderlijke nummers van de courant3 cent
yan het Zondagsblad 5 cent
Uitgave van "de Naaml. Vennootschap „ONS BLAD".
BUREAU: Breedstraat 12, tegenover de R. K. Kerk', te Alkmaar.
Telefoon No. 433.
ADVERTENTIEN:
Vam 15 regels30 oent
Elke regel meer6
Reclames per regel15
Kleine advertenties van 1—30 w<x*iden, Bij vooruitbet 25
Z. Em. Kardinaal van Rossura zond den
volgenden afscheidsgroet bij het verla
ten van Nederland:
AAN MIJNE KATHOLIEKE
LANDOENOOTEN.
Op het punt den vaderiandschen bodem
weer te verlaten, is het mij eene behoefte
des harten, nogmaals een enkel woord tot
li allen te richten.
Met gevoelens van den diepsten eerbied
en van de heiligste vreugde hebt gij mij
overal ontvangen en begroet. Oij hebt in
mijn nederigen persoon gezien en vereerd
den vertegenwoordiger van Hfm, die als
opvolger van den H. Petrus, door Ood ge
steld is om de Kerk van Christus te be
sturen. Den Opperherder zeiven in uw
midden niet kunnende ontvangen, hebt ge
voor mij gedaan wat ge voor Hem zoudt
hebben willen doen. Zoo hebt ge van mijn
reis een zegetocht gemaakt, 't W.as een Ware
wedijver tusschen steden en dorpen en vlek
ken, om aan die gevoelens op schitterende
wijze lucht te geven, 't Wierd een alge-
meene, oprechte, grootsche, machtige be
tuiging van geloof, van liefde voor de H.
Kerk, van verknochtheid aan den H. Stoel,
het door God gestelde middelpunt der
Christenheid, van vereering voor Jezus'
Plaatsbekleder op aarde. En duizenden van
hen, in wier midden of nabijheid de Kardi
naal niet kon verschijnen, stroomden toe
om deel te nemen aan de algemeene be-
fooging, of gaven schriftelijk getuigenis
van hun blijde deelneming.
Eene "innige, overgroote troost zal het
zijn voor het Vaderhart van onzen be
minden Opperherder Paus Pius X als ik
hem straks van al die betoogingen, van al
die blijken, groote zoowel als kleine, zal
verhalen.
Voor alles, dierbare Iandgenooten, wat
ge in deze dagen voor mij hebt gedaan,
breng ik u opnieuw mijn innigen, hart-
grondigen dank. Innige zielevreugde en
blijde onuitwischbare herinnering draag ik
i ervan mede. Uw geloof en uw godsdien-
1 stig leven zullen u immer blijven een rijke
bron van waar geluk, van zielerust en te-
vredenheid.
Trouw aan uw geloof en uwen godsdienst,
zult ge ook altijd trouw zijn aan Vaderland
j en Vorstenhuis. 1.>e beter Katholiek, hoe
trouwer onderdaan van onze geërbiedigde
en beminde Koningin Wilhelmina, hoe hech
ter steun voor Haar troon, Haar Huis
en voor het vaderland.
En terwijl ik u, mijne katholieke Iand
genooten, mijn dank herhaal, is het mij
een behoefte dien dank ook opnieuw uit
te spreken jegens de andersdenkende mede
burgers. Niet weinigen onder hen sloten
zich aan om mede hulde te brengen aan
hun landgenoot, dien niet alleen de Paus,
maar ook de Koningin zoo hoog hadden
geëerd. j
Allen gaven minstens door hun houding
hlijk van eerbied en welwillendheid. Ook
aan hen allen mijn oprechten dank; den
goeden Ood bid ik voor hen, dat Hij hen
allen zegerie en tot de waarheid geleide.
Scheidende roep ik u allen nog de woor
den van den H. Apostel Paulus toe: „Vigi-
late, stade in fide, viriliter agite, et con-
fortamini. Omnia vestra in caritate fiant".
Cor. 16:13, 14).
„Weest waakzaam" om aan uw geloof
j cn uw godsdienstig leven geen schade te
ijden; waakt vooral over uwe kinderen
I °pdat ze in uwe voetstappen tredend, op
rechte katholieken, trouwe burgers der maat
schappij worden.
Staat vast in uw geloof, zorgt den groot-
Hen aller schatten, den schat van het
'de, heilige katholieke apostolische ge-
oof, dat Gods Zoon onze Heer Jezus
Ehristus op aarde is komen bren
gen, ongeschonden te bewaren en diep in
"et hart der kinderen te planten.
Handelt als mannen en weest sterk. Ver-
edigt uw heilig geloof, verdedigt de waar-
eld, verdedigt de goede beginselen met
onverschrokken moed; maar zorgt nooit
'Personen te krenken terwijl ge de waarheid
|neent te verdedigen, vooral als zij met
gezag bekleed zijn. Hier vooral geldt het,
omnia vestra in caritate fiant: alles ge
schiede onder U in liefde.
Wiittem 23 Augustus 1913,
t Wj. M. KARD. VAN ROSSUM.
C. s. s. R.
Zondagmiddag 2 uur had in de boven
zaal van café Central te Alkmaar de door
de commissie uit de leden-aandeelhouders
der Coöp. Volksbank uitgeschreven verga
dering plaats.
De vergadering, die zeer druk bezocht
was, werd geleid door den heer
Breebaart van Wiinkel, die het doel
der vergadering uiteenzette zooals geschied
was te Schagen, van welke vergadering
wij in ons vorig nummer reeds een verslag
plaatsten.
Ook de advocaat Mr. D e n ij s uit Am
sterdam, die vervolgens het woord verkreeg,
gaf eene uiteenzetting als te Schagen, zoo
dat wij ook hieromtrent meenen te kun
nen volstaan met eene verwijzing naar ge
meld verslag.
Spr. drong er tenslotte nog eens uitdruk
kelijk op aan niet overijl tewerk te gaan,
zich niet persoonlijk tot de advocaten-liqui-
dateuren te wenden doch tot de commis
sie, omdat men zoo licht iets zou zeggen
bij de advocaten of dingen zou doen, die
later den betrokken persoon leelijk zouden
kunnen opbreken. Mr. Denijs zeide, dat,
wanneer het succes van deze actie door
de commissie ingesteld evenredig is met
het onrechtvaardige in de zaak der Coöp.
Volksbank dit succes wel enorm zal zijn.
De hr. Elf ring licht daarna de zaak
toe voorzooverre betreft het door credi
teuren der Volksbank aangenomen accoord
De commissie uit de crediteuren had Mr.
Bosman, die het accoord aanbood, gevraagd
vóór dit was aangeboden, of hij nu de
leden vrij zou laten W.aarop Mr. B. had
geantwoord, dat dit practisch op hetzelfde
neer zou komen, een massa leden zouden
toch niet vervolgd kunnen worden. Spr. had
toen zwart op wit gevraagd doch dit wilde
Mr. B. niet geven.
Volgens de laatste balans was er een
totaal van f 60.000 te vorderen van de
biteuren, op de staat in het akkoord wer
den die evenwel slechts voor f 11.000 in
baar getaxeerd. Het is spr. gebleken, dat
de Volksbank aan alle mogelijke menschen
geld leende, en plaatste ze op de lijst
van oninbare vorderingen personen
die naar Amerika waren vertrokken, an-
it?
dere die waren overleden enz. enz. Spr.
taxeert dat er daarvan wel een f7000 te
innen zijn.
De hr. Ëlfring spreekt tegen, dat de
commissie zich „met een kluitje in 't riet"
heeft laten sturen door Mr. Bosman. Deze
comm. heeft uitdrukkelijk gevraagd om in
het accoord te plaatsen, dat de leden-aan
deelhouders van de Bank vrij zouden zijn
van Tietalen. Doch het ïs spr. gebleken,
dat Mr. B. in hoofdzaak optreedt voor
den commissaris Olijnes, die het geheele
bedrag, hetwelk commissarissen in het ac
coord bijschoten, moest betalen.
Maandag LI. is spreker met den heer Fe-
nijn naar den Officier van Justitie te Haar
lem geweest en dezen gaf toen de „plech
tige" verzekering (de term is van den O.
v. J. zeiven) dat de strafzaak in Haarlem
zal worden voortgezet.
Er was in den voortgang eenige stagna
tie eerstens door ziekte van den heer Hulst,
tweedens door de vacantie van den Rech
ter van Instructie. Dien Maandag was er
hij Z.EA. juist een der crediteuren in ver
hoor. Spr. heeft den O. v. J. een dienst
bewezen, welke later wel bekend zal wor
den.
De hr. O 11 deelt mede dat hjj was aan
geschreven als borg voor iemand, die f300
had geleend bij de Bank en waarvan de
laatste f114 op een Zondagmorgen aan den
directeur zijn betaald De directeur heeft
toen tot den geldleener nog ge
zegd: Laat de f33 gestort als lid
staan, dan kan je later weer gemakkelijk
leenen De f114 blijken echter nooit ge
boekt te zijn, want spr is nu aangesproken
voor f150 (aandeel) plus f 114 plus de
rente Spr. vraagt tenslofte Wat nu te doen
bij zoo'n foutieve boekerij?
De hr. Breebaart zegt dat er, be
halve dit geval nog ettelijke andere zijn.
Hij wenscht deze nu niet alle te zien
behandeld en stelt voor ze door een des
kundige te laten onderzoeken. Als de be
wijsstukken er zijn behoeft natuurlijk niet
betaald te worden.
De hr. E1 f r i n g deelt daarna mede, dat
er eene schandalige boekhouding is gevoerd
aan de Volksbank. Volgens het rapport zijn
er wel 200 a 300 zulke gevallen, 't zit
vol met fraudes.
Er was een z.g. spaardersboek, prach
tig ingericht voor de controle, de handtee-
kening van den spaarder moest in een
daartoe bestemde kolom in het boek ge
plaatst worden. Volgens reglement moest
dit boek maandelijks vergeleken worden met
het kasboek.
Toch komt het voor, dat een post van
de wed. Kaan groot f4000 door den di
recteur als terugbetaald geboekt is in kas
boek en spaardersboek, terwijl hare hand-
teekening niet te vinden is. Commissarissen
hebben dezen post wel vergeleken, want
er staat een controlestreepje bij maar het
ontbreken der handteekening blijkbaar niet
bemerkt.. Zoo zijn de rekeningen vol fouten
Mr. D e n ij s wenscht dat er nu wordt
beslist wat er gedaan moet worden, het
Comité kan dergelijke zaken ieder op zich
zelf behandelen, spr. vindt dat dit nu geen
doel en nut heeft.
De V o o r zstelt daarop voor, als te
Schagen besloten is, dat ieder lid f2 betaalt
met het doel eene actie voor de leden
te voeren en zich te laten voorlichten door
bepaalde personen om recht te zoeken.
De hr. Ott deelt nog mede, dat 7 a-8
pCt. werd gevorderd door de Bank voor
eene geldleening, terwijl de directeur zeide
dat op de 10 a f 20 op het aandeel ge
stort geen rente werd betaald zoolang het
geen f50 was. Het is spr. gebleken, dat
met die r enteuitkeering raar omgesprongen
werd: „als je het vroeg, kreeg je het;
anderen, die er niet om vroegen, kregen
niets,"
De hr. Zuidscharw oude deelt me
de, dat de directeur hem zeide, dat zoo
lang het aandeel van f 100 niet tenvolle
was betaald, geen rente daarop werd uit
gekeerd. Die rente is echter absoluut ver
schuldigd, en als daar geen rekening me
de gehouden is, acht hij de vordering niet
accoord.
Voorz. leest daarna uit de Statuten
voor,, dat het aandeel renteloos is zoolang
de volle f 100 niet zijn gestort. De rente
bestond dan uit uitkeering aan de leden
volgens de winstverdeeling. De bewering
van den directeur, dat op het aandeel
eerst tot f 50 moest gestort zijn, is dus
onjuist geweest. Maar spr. heeft het zelf
beleefd, dat toen hij den heer Koster vroeg:
„Krijg ik geen rente?" dezen antwoordde:
„Zoo heb je nog nooit geen rente ge
had. Hoogvorst geef er eens even een paar
gulden". En Hoogvorst, de boekhouder,
haalde uit zijn vestjezak een paar gulden
en overhandigde ze hem.
De hr. F e n ij n wijst er op, dat er 3
gevallen zijn, sommigen hebben in 't ge
heel niet in 't ledenregister geteekend, an
dere alleen bij intrede, derden bij in-
en uittrede. Hij heeft onlangs iemand bij
zich gehad, die was aangeschreven door
Mrs. Bosman en v. d. Hoeven voor de
f 150 aandeel doch niet in het ledenre
gister voorkomt,
Deze behoeft dus zeker niet te betalen
omdat hij niet als lid is ingeschreven.
De hr. Bruin deelt mede dat de Coö
peratie Voorwaarts ook is aangeschreven
doch ook nooit in het ledenregister teékende
Voorz. zegt daarop dat de comm. eerst
den vredelievenden weg wil bewandelen
om te voorkomen dat er slachtoffers ge
maakt worden, gaat het niet goedschiks dan
wil de comm. het kwaadschiks probeeren
door eene aanklacht tegen commissarissen
en zoo op deze wijze de door diens ver
zuim geleden schade probeeren te verhalen.
De hr. Elfring' zegt dat de commissie
gevraagd heeft aan den Officier van Justi
tie te Haarlem om hem als getuige op
te roepetj,. Spr. heeft de stille hoop, dat de
strafzaak zal aanhangig zijn vóór alle le
den voor het geld zijn aangesproken.
Voorz. deelt daarop mede, dat in ver
schillende couranten zullen worden mede
gedeeld de adressen tot welke men zich kan
wenden indien men wordt gedagvaard of
indien men inlichtingen wenscht.
Bij acclamatie werd door de vergadering
aangenomen om de f2 te betalen.
De verg. werd hierop gesloten waarna
ze alle kwamen de tegenwoprdig zijnde leden
der Coöp. Volksbank om dit bedrag te stor
ten, 't waren bijna alle „kleine luyden",
kleine middenstanders groenteboers, men
schen, die een sigarenwinkeltje als bijver
dienste hebben opgezet; kleine ambachts
lieden: loodgieters, timmerlieden enz.; klei
ne bouwertjes uit Bergen, Langedijk enz.
't Wias een treurig gezicht bij de ge
dachte, dat al die nijvere menschen „slacht
offers" waren van eene „Volks"-bank, die
hun zoovele zorgen en misschien wel„s!a-
pelooze" nachten bezorgt.
1913 is toch 'n buitengewoon vreemd
jaar! Vooral wat het weer betreft: de zo
mermaanden Juni Juli en bijkans Augustus
gingen voorbij zonder dat 't op zomer
geleek en in de hondsdagen liepen de da
mes met mantels en de heeren met demi-
saisons aan opstraffe van des avonds een
verkoudheid op te loopen alsof 't winter
ware. De gedachte, dat de school-vacan-
ties zijn ingesteld van half Juli tot half
Augustus omdat het dan het warmst is,
hebben we nu maar veroordeeld, tot het
rijk der phantasieën!
En nu warentje, is 't Alkmaarsche kermis
of't wordt zomer!
Terwijl toch sinds onheuglijke jaren de
stelregel opging: „Alkmaarsche kermis
slecht weer": regen en nog eens regen
of des avonds een onweersbui, dat de ker-
misgangers van den regen in de drop
onder het zeil van een kermistent of
kraam moesten vluchten om, als 't even
minderde, maar weer gauw te maken dat
ze thuiskwamen.
1913 biedt wel een vreemd weertje!
Maar intusschen, de Alkmaarsche ker
mis profiteert ervan
't Wias Zondag druk! En gisteravond
zóó druk als de Maandagavond andere ja
ren stil iso contradictio in terminus!
Laten wij, begunstigd door dat laatkom-
mertjezomerweer van 1913 eens een kijkje
gaan nemen zoo hier en daar op de ker
mis! En dan beginnen we met
ALKMAARSCH BIOSCOOPTHEATER.
Het bekende Alkm. Biosc.-theater Lange-
straat tegenover het Stadhuis was Zondag
avond druk bezocht.
Kunnen wij van al de overige vertoonde
films met lof gewagen, het spijt ons, dat
wij de keuze van het hoofdnummer „In
adellijke kringen" geen gelukkige kunnen
noemen, wij verwachten danook Woensdag
wanneer de directie voor afwisseling van
programma een keur nieuwe films op het
doek zal brengen, iets beters als hoofd
nummer. Dit zal de directie zeker tengoede
komen.
Het drama „de vrouwelijke advocaat",
eveneens in 2 afdeelingen, is wat inhoud
betreft leerrijk en gemakkelijker te vol
gen en te begrijpen.
De bezoekers genoten blijkbaar van de
komische films: „Rigadin verkoopt gepofte
kastanjes", „Henkie als Hardlooper" en
„De hond van Bigorno", vooral de eer
ste leverde een enorm lachsucces, zoodra
de facie van Rigadin met zijn onverbeter
lijke mimiek op 't doek komt volgen allen
met gespannen aandacht.
Een „eenige" artist is die Rigadin ook!
De film „de rivier Padas in Borneo"
is een pracht van een natuuropname zoo
als wij ze zelden zagen. Dat tegen rots
blokken schuimende water, waarop het
heldere maanlicht schijnt, terwijl tegen den
achtergrond het bosch donker- afteekent, le
vert een magnifique gezicht.
Het „Pathé journal" geeft als steeds
de iioodige attractie. Het bevat de nieuw
ste wereldgebeurtenissen o.a. de groote
vliegdemonstraties in Frankrijk: twee, drie,
vliegmachines tegelijk in het luchtruim, be
zoek van het koningspaar van Italië aan
dat van Zweden enz,
CIRCUS—De JONGHE,
Zaterdag werd in het circus de Jonghe,
staande op het Doelenvfeld, de openings
voorstelling gegeven.
Van het programma, bevattende niet
minder dan 24 nummers, kan getuigd wor
den dat ze vlug en net afgewerkt wor
den, terwijl er slechts 10 minuten pauze is
Wanneer we alle 24 nummers éen voor
éen "de revue zouden laten passeeren, dan
konden we wel eene heele courant daar
mede vullen, Wjij zullen dus enkele gre
pen uit het varieerend programma doen.
Wat paardendressuur, betreft, behoeft het
circusde Jonghe zeker niet bij andere,
die vroeger onze kermis bezochten, ach
ter te staan.
Mr. Blumenfeld met zijn 6 gedresseerde
paarden vormen zeker wel het hoofdnum
mer; dat op de maat van de muziek stap
pen, in éen rij naast elkaar,
keeren een halven draai zelfs een
heelen draai in den ronde, is bewonderens
waardig.
Het soldatenpaard „Zemir" schiet een
geweer en kanonnen af als de beste in
fanterist en artillerist, hij rent door een
vuurregen als het beste paard, dat ooit
in den oorlog is geweest.
August I met zijn gedresseerden_ ezel
heeft een enorm lachsucces, 't is onbe
grijpelijk hoe men een anders, zoo'n kop-
pigen ezel zoo gedwee heeft kunnen ma
ken.
Mr. Joseph de Jonghe Fils met zijn
gedresseerde ponneys en honden biedt al
lerliefste toeren: een leuk gezicht is 't
een ponney te zien voortspringen met twee
honden achter elkaar op zijn rug.
„De eenige olifant in vrouwenkleeding"
is „eenig" Het logge beest beweegt een
ton vooruit terwijl hij er met zijn vier
pooten opstaat, zooals geen ander het na
zou doen. De olifant treedt op als bar
bier en zeept in, zet het mes aan, scheert
een clown, veegt den klant met een spons
af, poedert hem, geeft hem zelfs geld
terug van een rijksdaalder enz. dat het een
lust is.*
Alleen dit nummer is het geld waard!
De clowns zijn eenig in hun soort, voor
al Alphons munt uit in het moppentap-
pen en als ze als zangers optreden, de
een als „opera-zanger", de ander als café
concert-zanger, dan wordt er onbedaarlijk
gelachen in het circus.
De overige nummers bevattende allerlei
toeren aan „trapéze", „barres-fixes" zijn
zeer interessant vooral het een voor een
op zijn kant in draaiende beweging bren
gen en houden van S borden tot ze alle
8 draaien, is bewonderenswaardig.
Zou zouden we door kunnen gaan, we
zouden nog kunnen uitwijden over de bei
de lassowerpers, de slangenmenschen enz.
enz doch genoeg!
Wjij meenen reeds voldoende aangetoond
te hebben, dat het circus—-de Jonghe een
bjj uitstek varieerend programma biedt,
dat alle aanbeveling verdient,
HET TEEKEN DES KRUIZES,
Zeer velen gingen den vorigen winter
naar de hoofdstad om daar in Carré het
groot drama uit Nero's Tijdperk „Het Tee-
ken des Kruizes" door het tooneelgezel-
schap Spree opgevoerd bij te wonen. Met
den meesten lof werd toen gewaagd over
dit stuk, waarmede de directie ook in de
andere hoofdsteden als Rotterdam, Den
Haag enz. reusachtig veel succes had.
Thans evenwel behoeft men niet naar Am
sterdam, Den Haag of Rotterdam te gaan
om dit grootsch drama, dat niet enkel in
Katholieke maar ook in niet-KathoIieke bla
den zoo'n goede pers had, te zien opvoe
ren, ij I 1
In Alkmaar zelve, in de Harmonie, wordt
ti|dens de kermis door hetzelfde tooneel
gezelschap Spree hetzelfde stuk opge
voerd.
Den korten inhoud van het schoone dra
ma 'zullen wij hieronder laten volgen.
Als het scherm opgaat zien wij op de
marmeren treden van een patriciërshuis^ aan
een der pleinen van Rome, zitten twee
landloopers, die met elkander overleggen,
hoe zij een „christen hond" kunnen op
sporen en hem overleveren in de handen
van het stadsbestuur, om eene goede pre
mie te bemachtigen. Twee grijsaards met
lange baarden gaan elkander voorbij, zon
der de schurken op te merken, Zij groe
ten elkander en beduiden elkaar, dooreen
kruisteeken op den grond te trekken, dat
zij Christenen .zijn. De schurken verraden
hen, zoodat zij onder veel menschentoelóop
en politiemacht worden gegrepen, Favius,
voorganger der Christenen, wordt tegen
