KENNISGEVING.
Kermis
9
hoek Payglop,
Alkmaar.
Laat,
Alkmaar.
Kt. XE
J. BIJLOOS' Hoofd Eau de Cologne,
Landbouw-wintercursus.
FEUILLETON
Machinale Brei-inrichting
Processie uit hef Dekenaat
Purmerend naar Kevelaai*
Conpe em. Solide Stoffen.
Aan den arbi
LANGESTRAAT 106.
ALKMAAR.
Vanaf Zaterdag 6 tot en met Vrijdag 12 September bestaat de
RECLAME-WEEK uit de volgende artikelen:
tfo. 103
1 G-eTsr. BEEVOETS.
LAAT 108-110-112, ALKMAAR.
Zangvereniging pHBHBHHHHHBHHnB
Toonkunst-Afdeeling
aanbestedingT
Het bouwen van een Heeren
huis e. a. aan de Emmakade
te Pnrmerend.
HERMAN PLAS
1 Payglop 15, over de Breedstraat, I
HOFSTRAAT 16. ALKMAAR.
Wed. Ih. STROOMEE.
WATERDICHTE JACHTCOSTUUMS,
LODEN CAPE's,
STOF- EN GUMMI-REGENJASSEN.
vertrekt WOENSDAG 10 SEPTEMBER via Nij
megen en Kleef naar Kevelaar en keert VRIJDAG
12 SEPTEMBER langs denzelfden weg terug.
Prijzen der kaartjes:
te Noord-Scharwoude.
gelegenheid zal geven
tot dansen
DANSZAAL.
Flink orkest. Goede consumptie.
6. OUDHUIS,
Caféhouder, Oudkarspel.
C. KAAIJ,
Kooltuin 13, ALKMAAR.
Opgave van naam enz. dergenen, die
wenschen deel te nemen, moet geschie
den vóór 13 Sept. a.s. aan een der
onderstaande commissieleden.
Modes. Modes,
JÜCOB SCOOP*
Molenstraat SCHAGEK, bii de R. K. Kerk.
Magazijn van Manufacturen.
DASHES- en HINDERHOEDEN.
Fournituren. Fournituren.
RED. SPAAR- en INCASSO-BARK.
3313=^0 -weeife zendingen
De kantoorbediende voorheen en thans.
1 JJ '-;j
FEUILLETC
Ce parochie van de H. Mari
te Zaandam in vico 't
JAMIN
Onze luxe-doosjes gevuld met Kattetongen (fijne versnapering voor groot en klein) van 10 ets. voor 7% ets. perstm.
Grind (Kiezelsteenen), extra aanbieding voor kinderen, van 40 ets. per 5 ons en 9 ets. per ons, voor 30 et. per j
ons en 6 ets. per ons. Een pondsbus met prima kwaliteit CACAO kost slechts 60 ets.
Profiteert van onze gunstige inkoopen. PRIMA WITTE SUIKER 21% ets. per pond.
Echte Nougat de Montelimart in verschillende smaken, Vanille, Koffie, Rozen, 5 en 10 ets. per stuk.
der
Aan belanghebbenden wordt ter kennis
gebracht, dat de gewone wekelijkschö
repetities zullen aanvangen op DINS
DAG 9 SEPT. e.b., in het lokaal „DE
UNIE", Koorstraat. Dames en
Heeren, die als werkend lid van ge
noemde Vereeniging wensohen toe te
treden, gelieven zioh schriftelijk of per
soonlijk bij den Directeur, den Heer
J. H. GÜSHOORN of een der onder-
geteekenden aan te melden.
De Commissie tot de Zangv.,
G. RUIJGROK, Pres.
Mevr. A. OHLEN, Secr.
Mej. C. J. VAN DER LEE.
Op DINSDAG 16 SEPTEMBER 1913,
des namiddags te 6 nnr (zie bestek) ia
oodergeteekende voornemens, namens
H.H. Regenten van de St. Liduina-
Stiehting te Purmerend, ten zijnen
kantore onder R. K. aannemers aan te
besteden
Bestek en toekening zijn f 1.50 per
stel na 5 September a.s. verkrijgbaar
eu inlichtingen te bekomen bij
B. K. DANHOP,
Architect te Purmerend,
koopt steeds voor hoogen prijs OUDE
KORALEN BEURZEN, ANTIEK ZIL-
VERWERK, LOSSE BLOEDKORALEN
I en KETTINGEN.
4g Gediplomeerd Goud- en Zilversmid. g?
I ALKMAAR.
Beleefd aanbevelend.
Vertrek: Aankomst:
KWADIJK 7.12 AMSTERDAM 5.59
PURMEREND 7.30 ZAANDAM 6 24
ZAANDAM 8.00 PURMEREND 6 48
AMSTERDAM 8 37 KWADIJK 6.56
Van Purmerend f 4.25. Van Zaandam f 4.00. Van Amsterdam f 3.75.
Verkrijgbaar bij de bekende adressen
ZIE VERDER AANPLAKBILJETTEN.
35 JAAR LINE
heeft
ter voorkoming en vernietiging van levend haofdonrcin, bewezen ONOVERTREF
BAAR te zjjn. Zuivert het hoofd, bevordert den haargroei en is GEHEEL
ONSCH ADEL IJ K. Onmisbaar ia iedere huishouding.
Prijs 25, 35 en 50 ct. per flesoh, Proeffleseh 15 ot. Alom verkrijgbaar.
De deugdelijkheid van ons fabrikaat is gegarandeerd door de opname
onzer firma onder de aanbevolen adressen In ,MOLESCHOTT" Week
blad voor Gezondheidsleer, ter bestrijding der Kwakzalverij ehz.
De ondergeteekenden, allen BrandstofFenhandelaren te Alkmaar
brengen hunne geachte cliëntèle ter kennis, als dat zij vanaf heden door
het groote Zakken verliet» genoodzaakt zijn, om voor eiken Zak, die
In bruikleen wordt gegeven een statiegeld van f 0.30 te heffen en
bij inlevering van den Zak (mits nog In goeden staat verkeerende) het
statiegeld zal worden terugbetsald.
D. VISSER.
Firma H. J. VONK Zn.
A. MEIBOOM.
GEELS Co.
Firma G. DIEPEN Zn.
D. VEER.
J. DUBBELT.
H. GöDDEKE.
C. PORTEGIJS.
J. PASTOOR.
Oodergeteekende maakt by deze be
tekend, dat hij met de a s. kermis
in een op zijn erf naar de eischen des
tijds ingerichte
Hopende mat een druk be:oek vereerd
te worden, beveel ik mij beleefd in
ieders gunst aan.
Des avonds na volbrachte taak
Dan is het rusten zoet
Daarbij nog een gepast vermaak,
Dan is het dubbel goed.
De vrouwtjes drinken een kop thee,
Of koffie, naar hua smaak.
De mannen drioken ook wel mee,
Natuurlijk, dat is zaak.
Maar vraagt gij wat uw man
Het meeste kan bekoren,
Hij zegt, gij kunt er vast op an
Een K AAlJ's sigaartje naar behooren,
Wast die sigaren zijn zoo fijn
En goedkoop daar ook nog bij".
Men kan ze krijgen groot en klein,
Ja, ja, geloof my vry.
PigsreafsbrlkaDt.
T»l«foon 271.
De afd. Alkmaar e. 0. van den Proy
N.-H. Boerenbond is voornemens in'j
as. winterhalfjaar een landbouwonrsm
te geven voor jongelieden, niet jonger
dan 15 jaar, die voldoend lager onder-
wijs genoten hebben.
Elke week twee lessen van 3 urer
leergeld hoogBtens f 6.50, bij ruime
deelname lager; 2e leerling uit een gezin
betaalt minder; minvermogenden vrij.
gesteld.
Leeraren de heeren Smeets en Sïei
Jb. SWART, Z. en N. I
P. ZUURBIER, Alkmaar
H. KLAVER,
S. P. KAPTEIJN,
Mr. H. P.M. KRAAKMAN,
Grootst en voordeeligst adres in:
Enorme verscheidenheid in alle prijzen.
Bij nitloting in de eerste 4 klassen
ontvangt men direct een nieuw nummer,
Inspecteur: G. ROSKAMP Gz.,
Van der Woudostraat 51, Alkmtar.
ENGELN
HEEREN- EN JOBEEREN-COSTDMES
2
!Het treurig' lot van dien kantoorbedien
de, door Pptigieter gieschetst, .bleek en bleef
maar al te lang" waar» Maar juist het „al
te .treurige" zou tot verbetering leiden/.
Ook anderen wezen er veroiordeelend op;.
Tien jaar na Potgieter, in 1852, deed
Hl. J|. Schimmel het, .die. ook hlet kantoor
leven door ein' dioor kende, in. zijn werk;
Schuld en Boete., Hij tleekent daarin den,
kantoorbediend,e Jioris, diie f 300 's jaars.
verdient, du9 al f 60 meter dain bij Potgie
ter, „Van die f300- 's jaars mo,et Joris
zich kleeden als een heer, dat 'wil zeg-/
gen: eg/n zwarte jas of rok aan, en. /op
straat een hoog,en hoiedJ op het hoofd.
De patroon meeint, dat Joris blij mag wie
zen zooveel te verdienen en gelukkig als
hij het behoudt. Wanneer de boekhouder
den patroon er op wijst, dat Joris, djg voor
vrouw en vier kinderen te zorgen heeft,,
bitter arm is, antwoordt hij: „Dat hij
hem eten rok, en: een hoed zal geven, die
hij zelf gedragen heeft' en Joris: wèl zal
passent."
Dit teekent!
Als men vraagt, waar vroeg/er hlet meeste
werd geleden, kan' het antwoord nii'et an
ders zijn, dan: „Bij de kantoorbiedlfenden,.
Fatsoenlijke arremoe!"
I
l 1
Potglieter's geschrift: ,,'t Is maaf een
Penneiikker, Sahimmel's teekening van het
kantoorwezein en die stem van anderen 'heb
ben dein stand en het wezen van kantoor
bediende tot de ware verhoudingen, tot
waardeering en tot ,eere gebracht. Daar
toe hebben 00M die patroons van vroegen
jaren geholpen, fhe hunne 'bedienden be
schouwden- als medewerkers aan hun zaak
en hun eenr loon verzekerden voor een
menschwaardig besfaan.
Tot juist oiordeel over dleni kantoor-
.bediende in vroiegen eeuw vergete men
echter ingiet, dat i.n Idle 17e eeuw kantoren
zooals thans inliet; bestonden. Die wisseil-i
kantoren zullen er mieter op geleken heja-
ban» pp de 'gewone1 kantoren deden de
patroons, de boekhouding1 en al het #n-:
dere liefst alleen, 'en'met behulp der zoons
af, ook oml de geheimen van den, handle!
onder zlich te. houden, en hadden dan een
of meer „comptoiirtonechts". Bij die Oost
en West-I,ndisoh'e Compagnie zal dat na
tuurlijk geheel a/ndlers geweest zijn. De ge
wone koopman niet de ongenaakbare
Amsterdamsehe patriciër had aan kan
toor of een kantoortje in het voorhuis,
in het pakhuis of in den winkel, zooajs
dat mag voorkomt. Bij de uitbreiding van
het ikantoorwezen en ook bij de pafrici-i
sohe kooplieden van Heeren- en Keizers
grachten te Amsterdam, was hiet kantoor
dootgaans in het vochtige en donkere be
nedenhuis, of in de sombere achterkamer
der eerste verdieping, met uitzicht op een
binnenplaats, terwijl „de heeren" hun kan
toor in de voorkamer hadden. Die 17e
eeuwsche .kantoren waren eenvoudig inge
richt. Er stondên stevige, hooge eiken
houten dubbele lessenaars en kantoorstoe
len of kantoorkrukken, met leder bekleed
Op de lessenaars waren looden inktkokers
vastgespijkerd; zand- en ouweldoozen ont
braken er niet; er lagen ganzeschachten,
vermaakte en onvermaakte pennen, pen-
nemesjes en linialen. Aan de wanden ston
den kasten voor zoover die niet in den
muur waren - om als bergplaats te die
nen voor kantoorboeken, doozen, papier
en dalgelijksche benoodigdheden; aan ve
terband (liassen) hingen geregen papieren,
een „klocxken, dat twaalf uren liep" of
een zandlooper. Aan de eene zijde van
■het puitrum of den lessenaar zat de pa
troon in zijn nachttabberd met een slaap
muts op zijn hoofd, aan de andere eeni-
ge klerken met morsmouwen aan en hun
hoed op,.
Het Verschil met de kantoren van thans
is dus wel groot. De vochtige bedomp
te, donkere en ongezonde kantoren, voor
namelijk in het onderhuis, van vroeger ver
dwijnen meer en meer voor mooie, groote
practisch ingerichte kantoren, zelfs voor kan
toorpaleizen.
Met de verbetering der kantoren, met
liet oprichten van prachtige kantoorgebou
wen is saam'gegaan de vervorming en de
hervorming van het geheele kantoorwezen,
waartoe in de eerste plaats veel heeft
bijgedragen de oprichting der Nederland-
sche Handel-Maatschappij, toen zij zich ves
tigde in het groote gebouw op de Hee
rengracht bij de Brouwersgracht dat later
stadsbibliotheek en weer later een school
werd, maar toch wel het allermeest de
ruimer denkende kooplieden zeiven en nog
meer dan zij de woorden van mannen als
Potgieter en Schimmel."
,ln Potgieters: ,,'t Is maar een Penne
iikker" wordt niet alleen op den misstand
van het kantoorwezen de aandacht ge
vestigd, maar worden ook de wegen aan
gewezen en de wenschen uitgesproken tot
verbetering.
Een niet geringe verdienste van schrijver
en geschrift is, dat de verbetering groote-
lijks gegaan, is volgens zijn inzicht. Op
betere verhouding tusschen patroon en klerk
de oud-Amsterdamsche patroon kon on-
verdragelijk eigengerechtig en zelfgenoeg
zaam zijn en zich hemelhoog wanen bo
ven zijn personeel, dat hi£ ternauwernood
groette heeft Potgieter aangedrongen;
maar ook bij den klerk of kantoorbe
diende op meerder kennis, initiatief, onder
nemingsgeest en, zelfbewustzijn, en daarbij
voor hem geëischt een menschwaardig be
staan, ook strekkende om hem niet al
len geneugten des levens te doen derven.
Voor een groot deel zijn 11a drie kwart
eeuw die wenschen in vervulling; gegaan,
dank zij ruimer opvatting en meer men-
schelijkheid der patroons, de meerdere ken
nis en breedere ontwikkeling der handels-
en kantoor-bedienden door middelbaar on
derwijs, handelsonderwijs, eerst door de
stichting van Dr, Sarphati, later door de
Handelsschool verstrekt, door uitbreidingen
verjonging van het kantoorwezen geëischt
door de Verzekeringmaatschappijen, Rijks
postspaarbank, groote Indische instellin
gen, als de Deli-maatschappij, Escompto.
bank, door „Hou" en „Trou" enz.
„Hou en Trou" heeft vooral Potgieter'?
liefsten wensch in vervulling gebracht: het
niet aan honk blijven der kantoor- en han
delsbedienden en der jonge kooplieden,
het den-brui-geven om altijd te zeuren bij
moeders pappot en te trekken naar andere
landen en werelddeelen. „Hou en trou
heeft "aan knappe jongelui mooie plaatsen
bezorgd in alle deelen der wereld.
De salarissen der handels- en kantoor
bedienden eischen wèl bij voortduring ver
betering; hoeveel hooger zijn die echter dan
vroeger, en hoe meer overeenkomstig de
behoeften. Uitzonderingen ontbreken riet.
Nog leest men met verontwaardiging
de dagbladen advertentiën waarbij voor
een hongerloon een bediende die in drie
talen kan correspondeeren en gediplomeerd
boekhouder is gevraagd wordt. Aan de
kantoor- en handelsbedienden de taak daar
in verbetering te brengen en dergelijke
onbeschaamde aanbiedingen onmogelijk le
maken. De eenige raad daartoe is:
„HANDELS- EN KANTOORBEDIEN
DEN, VEREENIGT U!"
EINDB,
ABONNE
75 ct Pl. 3 maaitijden, franco
Zondagsblad. Te Betalen
Afzonderlijke nummers van
Van het Zondagsblad
Be herfst is weer spoedig
In het bosch ruischt en
reeds van het afgevallen loovi
hout.
'k Zie alle tinten in het lo
lichtbruin en rood tot gr
trilling van hoop nog ev
Zoo zingt Richard de Cn<
schoonen herfstdag.
Maar, helaas, ze zijn zoo
schoone herfstdagen!
Dra, al te dra nadert met ras
de winter.
.Langs de stammen van he
geboomte sijpelt weldra het 1
de herfstregen.
.De aarde ligt doordrenkt to
waar de zwammen nu welig
Alle levenskiemen der natuui
terug om er te sluimeren den
•Kaal is het strand, verlaten
schen, naar de huizen zijn ze
menschen.
Buiten hebben ze licht en 1
teugen genoten, de vacanties
thans breekt weer eene, peril
nieuwde werkzaamheid aan.
Het korten van de dagen
van de avonden brengt ook
veranderingen mee.
JVlen is er op uit om de la
zoo „gezellig" mogelijk te
Doch (en nu zijn we terz:
winteravonden alléén „gezellig
er gevaar, dat zoodoende een,
verloren gaat. Dit is b.v. het g'
men alle avonden den tijd „dc
kaartspelen, of wat erger is,
in de herberg (ook „sociëteit
brengt met potjes bier te dr
nieuwtjes van den dag te besp
er ooit een tijd geschikt is 01
met het aangename te verbin
het wel de lange winteravon
De winteravonden leenen
der tot vergaderingen
Van hooggeachte zijde ont
volgende geschiedenis der pa
Kalf bij Zaandam ter plaat
De parochie der H. Mari
van 't Kalf, ook wel genoem
Zaandam „in vico 't Calf",
bevat een gedeelte der bu
meenten Zaandam (Oost-zijde),
Koog aan de Zaan, Wijde-W
geheele dorp Zaandijk, be
de zoogenaamde hervorming
kelijke gemeente van Oost-Za
rochiekerk aan de H. Maa;
Catharina toegewijd was.
De 'dorpen Koog a. Zaan
z'jn van latere dagen, terwi
Wormer destijds nog een v.i
Was, 't Kalf en' de Braak 1
gensprekelijk twee volkrijke
zeer oude dagteekening.
De bewoners dezer streek
alzoo eene verrp en lastige J
troosten om hunne godsdier
vervullen.
Nog heden wijst men u bij
ens „de dood en de strijd"
'i 'bet onlangs afgebroken:
s "isje in de rigting van
strookjes rietland aan, alger
onder den naam van Kerkwei
tusschen Edam en Volendam,
U!et losse planken verbonden
e doorvaart niet te belette:
°uze voorvaderen met ijver
1> °eze buurt ontleent hat
cene doorbraak, welke bij hi
ecns dezen weg vernielde e
•net ondergang bedreigde.